PhÇn I: Lêi nãi ®Çu
Nh- chóng ta ®· biÕt, c¸c ngµnh kinh tÕ cña ViÖt Nam ®· cã rÊt nhiÒu
nh÷ng thµnh tùu lín trong ®ã cã ngµnh Th-¬ng M¹i, ngµnh nµy ®· cã nh÷ng ®ét
ph¸ vµ ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt quan träng tõ khi thùc hiÖn ®-êng lèi ®æi míi.
Quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i kh«ng ngõng ®-îc më réng. Héi nhËp kinh tÕ Quèc
TÕ ®-îc tiÕn hµnh chñ ®éng vµ ®¹t ®-îc nhiÒu kÕt qu¶: ký hiÖp ®Þnh Th-¬ng M¹i
víi 80 n-íc. §iÓm l¹i c¸c mèc lÞch sö ®· qua, chóng ta thÊy ngµnh Th-¬ng M¹i
sau 55 n¨m x©y dùng vµ tr-ëng thµnh ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù
nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc ViÖt Nam. Ph¹m vi ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i
ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng ë trong n-íc còng nh- n-íc ngoµi. C¬ cÊu tæ
chøc cña ngµnh Th-¬ng M¹i tõ trung -¬ng ®Õn ®Þa ph-¬ng kh«ng ngõng ®-îc
cñng cè vµ hoµn thiÖn. LuËt Th-¬ng M¹i lµ m«n häc cã quan hÖ chÆt chÏ víi
m«n luËt kinh doanh còng nh- luËt t- ph¸p, lµ m«n khoa häc chñ yÕu vµ rÊt cÇn
thiÕt víi nh÷ng sinh viªn ngµnh kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng sinh viªn qu¶n lý kinh doanh, nh÷ng ng-êi qu¶n lý kinh tÕ t-¬ng lai, nh÷ng th-¬ng nh©n t-¬ng lai
th× viÖc häc m«n luËt Th-¬ng M¹i lµ rÊt quan träng, trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ
n-íc ta khi mµ chÝnh phñ 2 n-íc ViÖt - Mü ®· th«ng qua hiÖp ®Þnh Th-¬ng M¹i
Quèc TÕ vµ ®ang tõng b-íc chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia WTO. LuËt
Th-¬ng M¹i ®-îc gi¶ng d¹y nh»m ®¹t yªu cÇu: B¶o ®¶m cho ng-êi häc n¾m
®-îc nh÷ng kiÕn thøc ph¸p lý c¬ b¶n vÒ Th-¬ng M¹i, c¸c tËp qu¸n, th«ng lÖ
Quèc TÕ liªn quan ®Õn c¸c giao dÞch Th-¬ng M¹i víi th-¬ng nh©n n-íc ngoµi ,
trªn c¬ së trªn c¬ së ®ã b-íc ®Çu lµm quen víi viÖc vËn dông luËt Th-¬ng M¹i
vµo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ ®Æt ra, trong Th-¬ng M¹i giao dÞch Quèc tÕ ®Ó
phßng tr¸nh nh÷ng rñi ro, tæn thÊt cã thÓ gÆp ph¶i trong quan hÖ Th-¬ng M¹i
Quèc TÕ víi c¸c chñ thÓ kh¸c. Do ®ã viÖc häc vµ nghiªn cøu vÒ luËt Th-¬ng M¹i
lµ v« cïng cÇn thiÕt.Trong xu h-íng toµn cÇu ho¸, héi nhËp kinh tÕ Quèc TÕ th×
vai trß cña viÖc giao dÞch bu«n b¸n trong n-íc còng nh- ngoµi n-íc trë nªn rÊt
quan träng. Víi t- c¸ch lµ mét sinh viªn nghiªn cøu vµ häc tËp trong ngµnh kinh
tÕ, em nhËn thøc ®-îc viÖc häc tËp, t×m hiÓu vÒ luËt Th-¬ng M¹i sÏ rÊt cÇn thiÕt
cho c«ng viÖc cña em sau nµy, khi ®· thµnh mét nhµ doanh nghiÖp trÎ. ChÝnh v×
vËy cho nªn em ®· chän cho m×nh ®Ò tµi: QuyÒn vµ nghÜa vô cña Th-¬ng
Nh©n ViÖt Nam theo ph¸p luËt ViÖt Nam.
1
PhÇn II: néi dung
A. Kh¸i niÖm vÒ Th-¬ng nh©n
1. Kh¸i niÖm :
Th-¬ng nh©n lµ c¸ nh©n tõ ®ñ 18 tuæi trë lªn cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù
®Çy ®ñ, ph¸p nh©n, tæ hîp t¸c, hé gia ®×nh cã ®ñ yªu cÇu ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt nÕu cã yªu cÇu ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i th× ®-îc c¬
quan cã thÈm quyÒn cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh vµ trë thµnh
th-¬ng nh©n(Theo ®iÒu 17 môc 3 luËt Th-¬ng M¹i n-íc ViÖt Nam). Ngoµi ra,
t¹i nghÞ ®Þnh sè 57/1998/N§-CP cña chÝnh phñ ban hµnh ngµy 31-7-1998 trong
móc vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cñng quy ®Þnh: “ Th¬ng nh©n lµ c¸c doanh
nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®-îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt
®-îc phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸ theo ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký trong
giÊy chøng nhËn kinh doanh”
Nh- vËy th-¬ng nh©n cã thÓ hiÓu lµ c¸c c¸ nh©n vµ ph¸p nh©n kinh doanh
®-îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ®-îc phÐp quan hÖ trao ®æi
Th-¬ng M¹i víi c¸c th-¬ng nh©n n-íc ngoµi .
Theo luËt Th-¬ng M¹i Quèc TÕ : th-¬ng nh©n lµ c¸c bªn tham gia vµo c¸c
ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i Quèc TÕ ®Ó h-ëng c¸c quyÒn vµ c¸c nghÜa vô nhÊt ®Þnh
2. Ph©n tÝch kh¸i niÖm:
- So víi luËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam, th× luËt Th-¬ng M¹i Ph¸p l¹i cã kh¸i
niÖm h¬i kh¸c mét chót, theo bé luËt Th-¬ng M¹i Ph¸p th× th-¬ng nh©n lµ ng-êi
thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi th-¬ng m¹i vµ ®ã lµ nghÒ th-¬ng xuyªn cña hä. LuËt
Th-¬ng M¹i Ph¸p cßn lµm râ thªm lµ mét ng-êi muèn ®-îc x¸c ®Þnh lµ th-¬ng
nh©n th× kh«ng nh÷ng hä ph¶i thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi th-¬ng m¹i mµ c«ng
viÖc ®ã ph¶i lµ nghÒ nghiÖp th-êng xuyªn cña hä.
-Mét sè quèc gia kh¸c cßn ®-a thªm mét dÊu hiÖu cña th-¬ng nh©n lµ
ph¶i thùc hiÖn c¸c hµnh vi Th-¬ng M¹i nh©n danh m×nh vµ lîi Ých cña b¶n th©n
m×nh.
2
-Theo ®iÒu 104 Bé luËt Th-¬ng M¹i Hoa Kú th× th-¬ng nh©n lµ nh÷ng
ng-êi thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô ®èi víi mét lo¹i nghÒ nghiÖp nhÊt ®Þnh lµ ®èi
t-îng cña c¸c hîp ®ång Th-¬ng M¹i .
Trong phÇn kh¸i niÖm vÒ th-¬ng nh©n nµy, chóng ta cÇn ph¶i hiÓu râ mét
sè kh¸i niÖm sau:
a.C¸ nh©n:
- C¸ nh©n muèn trë thµnh th-¬ng nh©n ph¶i tho¶ m·n mét sè ®iÒu kiÖn do
ph¸p luËt quy ®Þnh.
- LuËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam quy ®Þnh: C¸ nh©n ®ñ 18 tuæi trë lªn cã
n¨ng lùc hµnh vi ®©n sù ®Çy ®ñ nÕu cã yªu cÇu ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i th× ®-îc
c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn cÊp giÊy phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp t- nh©n,
giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh vµ trë thµnh th-¬ng nh©n. Theo luËt cña ta
th× nh÷ng ng-êi cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù lµ nh÷ng nh-êi cã n¨ng lùc ph¸p luËt
tøc lµ nh÷ng ng-êi ®-îc ph¸p luËt trao cho quyÒn vµ n¨ng lùc hµnh vi tøc lµ kh¶
n¨ng cña ng-êi ®· ®-îc ph¸p luËt giao quyÒn. Theo bé luËt d©n sù cña ViÖt
Nam, ng-êi ch-a ®ñ 18 tuæi khi giao kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång d©n sù ph¶i
®-îc ng-êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt ®ång ý, trõ c¸c hîp ®ång d©n sù phôc vô cho
nhu cÇu sinh ho¹t hµng ngµy phï hîp víi løa tuæi. Ng-êi ®ñ15 tuæi trë lªn ch-a
®ñ 18 tuæi mµ cã tµi s¶n riªng ®ñ ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nghÜa vô th× cã thÓ tù
m×nh ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång d©n sù mµ kh«ng cÇn cã sù ®ång ý cña ng-êi ®¹i
diÖn theo ph¸p luËt trõ tr-êng hîp cã c¸c quy ®Þnh kh¸c. Ng-êi nghiÖn ma tuý
hoÆc nghiÖn c¸c chÊt kÝch thÝch kh¸c dÉn ®Õn ph¸ s¶n cña gia ®×nh, nÕu toµ ¸n
tuyªn bè bÞ h¹n chÕ n¨ng lùc hµnh vi th× viÖc giao kÕt c¸c hîp ®ång d©n sù cã
liªn quan ®Õn tµi s¶n cña hä ph¶i cã sù ®ång ý cña ng-êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt
trõ hîp ®ång d©n sù nhá nh»m môc ®Ých phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t hµng ngµy.
So víi ta th× ph¸p luËt cña c¸c n-íc ph-¬ng t©y cã 2 ®iÒu kiÖn : ®iÒu kiÖn con
ng-êi vµ ®iÒu kiÖn liªn quan tíi nghÒ nghiÖp, c«ng viÖc vµ ho¹t ®éng cña hä. VÒ
®iÒu kiÖn liªn quan tíi con ng-êi, ph¸p luËt c¸c n-íc nãi chung ®Òu thèng nhÊt
lµ: C¸ nh©n muèn lµ th-¬ng nh©n ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi
- ®iÒu nµy gièng víi luËt cña ta. VÒ ®iÒu kiÖn liªn quan tíi c«ng viÖc, ho¹t ®éng
cña th-¬ng nh©n, ph¸p luËt c¸c n-íc quy ®Þnh kh«ng gièng nhau.
3
VÝ dó: LuËt cða NhËt B°n quy ®Þnh “th¬ng nh©n lµ mét ng-êi nh©n danh
b¶n th©n m×nh tham gia vµo c¸c giao dÞch Th-¬ng M¹i nh- lµ mét nhµ kinh
doanh” (§iÒu 4 Bé luËt Th¬ng M³i NhËt B¶n - luËt sè 48 ngµy 9/3/1899)
b. Ph¸p nh©n : Theo diÒu 17 luËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam th× c¸c ph¸p
nh©n cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó kinh doanh Th-¬ng M¹i theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt c¶n
trë thµnh th-¬ng nh©n vµ lµ chñ thÓ cña luËt Th-¬ng M¹i Quèc tÕ ®ã lµ:
- C¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc (LuËt doanh nghiÖp nhµ n-íc 1995).
- Tæ hîp t¸c (LuËt hîp t¸c x· 1996).
- C«ng ty cæ phÇn vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n (LuËt c«ng ty 1990).
- Doanh nghiÖp liªn doanh vµ doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t- n-íc ngoµi
(LuËt ®Çu t- n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam 1996).
- Nhãm kinh doanh.
- Doanh nghiÖp c¸c tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi.
- Hé gia ®×nh.
Trªn ®©y ta thÊy c¸c lo¹i doanh nghiÖp nãi trªn ®Òu cã ®Æc diÓm chung lµ:
- Tµi s¶n cña doanh nghiÖp thuéc quyÒn së h÷u (HoÆc quyÒn qu¶n lý) cña
doanh nghiÖp.
- Lµ ph¸p nh©n kinh doanh theo ph¸p luËt ViÖt Nam.
- ChÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ®èi víi c¸c tµi s¶n vµ c¸c kho¶n nî cña doanh
nghiÖp kh«ng thuéc ph¹m vi tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u hay quyÒn qu¶n lý cña
doanh nghiÖp.
*Ph¸p nh©n: Lµ 1 tæ chøc, nghÜa lµ 1 sè ng-êi liªn kÕt víi nhau, cã quyÒn h¹n
ngang nhau vµ h×nh thµnh ra 1 tæ chøc ®¨ng ký ®óng thñ tôc ph¸p luËt, cã c¬ cÊu
chÆt chÏ, cã tµi kho¶n, cã trô së giao dÞch, cã con dÊu chÝnh thøc vµ chÞu tr¸ch
nhiÖm v« h¹n víi c¸c ho¹t ®éng cña m×nh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc ph¸p lý
vÒ toµn bé ho¹t ®éng cña m×nh, nh©n danh m×nh tham gia vµo c¸c quan hÖ ph¸p
luËt mét c¸ch ®éc lËp.
- C¸c doanh nghiÖp t- nh©n theo luËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam th× kh«ng ph¶i
lµ nh÷ng chñ thÓ cña luËt Th-¬ng M¹i. C¸c doanh nghiÖp t- nh©n thùc chÊt lµ
c¸c c¸ nh©n cã ®Þa vÞ ph¸p lý nh-ng kh«ng ph¶i lµ ph¸p nh©n v× c¸c thµnh viªn
kh«ng cã tr¸ch nhiÖm ngang nhau. Chñ doanh nghiÖp t- nh©n ®ång thêi lµ chñ
4
së h÷u tµi s¶n cña doanh nghiÖp, do ®ã trong khu«n khæ ph¸p luËt hä tù quyÕt
®Þnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh
doanh cña m×nh. Doanh nghiÖp t- nh©n do mét ng-êi lµm chñ, vµ chÞu tr¸ch
nhiÖm v« h¹n víi c¸c ho¹t ®éng cña m×nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi
s¶n cu¶ m×nh trong ®ã doanh nghiÖp t- nh©n cã thÓ cã 1 c¬ cÊu tæ chøc hoÆc
kh«ng cã c¬ cÊu tæ chøc. C¬ cÊu tæ chøc ®ùîc tÝnh to¸n rÊt chÆt chÏ, c¸c doanh
nghiÖp t- nh©n tuú thuéc vµo quy m« cã thÓ ®¨ng ký ë huyÖn hoÆc ë tØnh, toµn
bé vèn huy ®éng vµo kinh doanh ph¶i ®¨ng ký ®Çy ®ñ theo ph¸p luËt.
* Tæ hîp t¸c: ®-îc h×nh thµnh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c cã chøng thùc cña
Uû ban nh©n d©n cÊp x· cña tõ 3 c¸ nh©n trë lªn cïng ®ãng gãp tµi s¶n vµ c«ng
søc, cïng h-ëng lîi, vµ cïng chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý vÒ c¸c ho¹t ®éng cña
m×nh.
* Hé gia ®×nh: Nh÷ng hé gia ®×nh mµ c¸c thµnh viªn cã tµi s¶n chung ®Ó ho¹t
®éng kinh tÕ chung trong quan hÖ sö dông ®Êt ®ai, trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt
n«ng, l©m, ng- nghiÖp vµ mét sè lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c do ph¸p luËt
quy ®Þnh lµ chñ thÓ cña hîp ®ång d©n sù trong c¸c lÜnh vùc ®ã. Chñ hé lµ ®¹i
diÖn cña hé gia ®×nh, giao kÕt c¸c hîp ®ång d©n sù v× lîi Ých chung cña c¶ hé gia
®×nh, nh÷ng thµnh viªn trong gia ®×nh cã thÓ lµ chñ hé.
3 .Nh÷ng tr-êng hîp kh«ng ®-îc c«ng nhËn lµ th-¬ng nh©n :
- Ng-êi kh«ng cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù ®Çy ®ñ, ng-êi mÊt n¨ng lùc
hµnh vi d©n sù, ng-êi bÞ h¹n chÕ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù.
- Ng-êi ®ang bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù, ng-êi ®ang ph¶i chÊp hµnh
h×nh ph¹t tï.
- Ng-êi ®ang trong thêi gian bÞ toµ ¸n t-íc quyÒn hµnh nghÒ v× ph¹m c¸c
téi bu«n lËu, ®Çu c¬, bu«n b¸n hµng cÊm, lµm hµng gi¶, bu«n b¸n hµng gi¶, kinh
doanh tr¸i phÐp, trèn thuÕ, lõa dèi kh¸ch hµnh vµ c¸c téi kh¸c theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt.
Trªn ®©y ta thÊy so víi luËt Th-¬ng M¹i Quèc TÕ , LuËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam
cã nh÷ng ®iÓm kh¸c:
VÝ dô nh- so víi luËt Th-¬ng M¹i cña Bé LuËt Th-¬ng M¹i Ph¸p th× nh÷ng
quy ®Þnh c¸c tr-êng hîp c¸ nh©n kh«ng thÓ trë thµnh th-¬ng nh©n nh- sau:
5
- Nh÷ng ngêi thuéc lo³i “BÊt kh° kiªm nhiÖm” nh c«ng chøc, luËt s-,
c«ng chøng viªn, chÊp hµnh viªn, mét sè ®èi t-îng kh¸c nh- cè vÊn ph¸p lý,
kiÓm to¸n viªn.
§iÒu nµy kh¸c víi luËt cña ta, theo luËt cña ta th× bÊt cø ai ( c¸ nh©n ) ®ñ 18 tuæi,
cã n¨ng lùc hµnh vi d©n sù ®Çy ®ñ, cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh, vµ
c¸c ph¸p nh©n, tæ hîp t¸c, hé gia ®×nh cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó kinh doanh th-¬ng m¹i
theo quy ®Þnh ph¸p luËt nÕu cã giÊy chøng nhËn kinh doanh th× trë rhµnh th-¬ng
nh©n vµ trong nh÷ng tr-êng hîp kh«ng ®-îc c«ng nhËn lµ th-¬ng nh©n theo luËt
Th-¬ng M¹i ViÖt Nam cñng kh«ng quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn “BÊt kh° kiªm nhiÖm
n¯y”
6
B. QuyÒn vµ nghÜa vô cña th-¬ng nh©n viÖt nam thuéc
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ
I. QuyÒn cña Th-¬ng nh©n ViÖt Nam :
1.Trùc tiÕp qu¶n lý, ®iÒu hµnh hoÆc thuª ng-êi qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t
®éng th-¬ng m¹i:
*ViÖc thuª ng-êi qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng th-¬ng m¹i ph¶i ®-îc lËp
thµnh v¨n b¶n hîp ®ång.
*Th-¬ng nh©n ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng ho¹t ®éng th-¬ng m¹i cña
ng-êi m×nh thuª theo néi dung ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång.
* Ng-êi ®-îc thuª qu¶n lý, ®iÒu hµnh ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm víi th-¬ng
nh©n theo hîp ®ång ®· ký víi th-¬ng nh©n.
2. Thuª, cho thuª, chuyÓn nh-îng s¶n nghiÖp th-¬ng m¹i:
Th-¬ng nh©n ®-îc thuª, cho thuª, chuyÓn nh-îng s¶n nghiÖp th-¬ng m¹i
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
3. V¨n phßng ®¹i diÖn, chi nh¸nh cña th-¬ng nh©n:
*Th-¬ng nh©n ®-îc ®Æt chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn ë trong n-íc ë
n-íc ngoµi theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p.
* Néi dung vµ ph¹m vi ho¹t ®éng cña chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn ph¶i
phï hîp víi néi dung ho¹t ®éng cña th-¬ng nh©n.
4. T¹m ngõng ho¹t ®éng th-¬ng m¹i:
*Trong tr-êng hîp t¹m ngõng ho¹t ®éng th-¬ng m¹i, th-¬ng nh©n ph¶i
niªm yÕt thêi h¹n t¹m ngõng t¹i ®Þa chØ giao dÞch chÝnh thøc cña th-¬ng nh©n ;
nÕu t¹m ngõng ho¹t ®éng th-ong m¹i trªn 30 ngµy th× ngoµi viÖc niªm yÕt
th-¬ng nh©n ph¶i th«ng b¸o c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn cÊp giÊy chøng
nhËn ®¨ng lý kinh doanh vµ c¬ quan thuÕ .
5. ChÊm døt ho¹t ®éng th-¬ng m¹i:
Trong c¸c tr-êng hîp sau ®©y th× c¸c ho¹t ®éng th-¬ng m¹i cña th-¬ng
nh©n bÞ chÊm døt:
+ Th-¬ng nh©n tù chÊm døt ho¹t ®éng th-¬ng m¹i.
7
+ HÕt thêi h¹n ho¹t ®éng theo giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh.
+ Th-¬ng nh©n bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n hoÆc gi¶i thÓ .
+ Theo quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn.
+ Th-¬ng nh©n lµ c¸ nh©n chÕt mµ kh«ng cã ng-êi thõa kÕ hoÆc ng-êi
thõa kÕ kh«ng tiÕp tôc ho¹t ®éng th-¬ng m¹i .
Trong tr-êng hîp chÊm døt ho¹t ®éng th-¬ng m¹i th× quyÒn vµ nghÜa vô
cña th-¬ng nh©n ®-îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt
6. Ho¹t ®éng th-¬ng m¹i víi n-íc ngoµi nÕu cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn do
chÝnh phñ quy ®Þnh vµ sau khi ®¨ng ký víi bé th-¬ng m¹i.
7. CÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh:
C¬ quan ®¨ng ký kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt viÖc ®¨ng ký kinh
doanh trong thêi h¹n 15 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®-îc hå s¬ ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ.
Trong tr-êng hîp kh«ng cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh, c¬
quan ®¨ng ký kinh doanh ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n nªu râ lý do cho ®-ong sù
trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 diÒu 21 môc 3 vÒ viÖc cÊp giÊy chøng nhËn
®¨ng ký kinh doanh cña LuËt Th-¬ng M¹i n-íc ViÖt Nam.
Trong tr-êng hîp kh«ng ®-îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh,
®-¬ng sù cã quyÒn khiÕu n¹i ®Õn c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn hoÆc khëi
kiÖn t¹i toµ ¸n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt .
8. Cung cÊp th«ng tin vÒ néi dung ®¨ng ký kinh doanh:
C¸ nh©n c¬ quan, tæ chøc ®-îc yªu cÇu c¬ quan ®¨ng ký kinh doanh cung
cÊp th«ng tin vÒ néi dung ®¨ng ký kinh doanh, cÊp b¶n sao giÊy chøng nhËn
®¨ng ký kinh doanh hoÆc b¶n trÝch lôc néi dung giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh
doanh vµ ph¶i tr¶ lÖ phÝ.
II. NghÜa vô cña Th-¬ng nh©n ViÖt Nam :
1. §¨ng ký kinh doanh vµ ho¹t ®éng theo ®óng néi dung ®· ®¨ng ký:
- ViÖc ®¨ng ký kinh doanh ®-îc thùc hiÖn t¹i c¬ quan qu¶n lý nhµ n-íc cã
thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Néi dung ®¨ng ký kinh doanh:
+ Tªn th-¬ng nh©n, tªn ng-êi ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn.
+ Tªn Th-¬ng M¹i, biÓn hiÖu .
8
+ §Þa chØ giao dÞch chÝnh thøc .
+ Ngµnh nghÒ kinh doanh
+Vèn ®iÒu lÖ hoÆc vèn ®Çu t- ban ®Çu.
+ Thêi h¹n ho¹t ®éng .
+ Chi nh¸nh, cöa hµng, v¨n phßng ®¹i diÖn nÕu cã.
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nÕu cã sù thay ®æi vÒ néi dung ®· ®¨ng ký, th-¬ng
nh©n ph¶i ®¨ng ký nh÷ng thay ®æi nµy .
2. C«ng bè néi dung ®¨ng ký kinh doanh:
Th-¬ng nh©n ph¶i c«ng bè néi dung ®¨ng ký kinh doanh trªn b¸o trung -¬ng,
®Þa ph-¬ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt .
3. Tªn Th-¬ng M¹i, biÓn hiÖu:
-Th-¬ng nh©n ph¶i cã tªn Th-¬ng M¹i, biÓn hiÖu. Tªn Th-¬ng M¹i cã thÓ
kÌm theo biÓu t-îng.
- Tªn Th-¬ng M¹i, biÓn hiÖu kh«ng ®-îc vi ph¹m truyÒn thèng lÞch sö, v¨n
ho¸, ®¹o ®øc vµ thÇn phong mü tôc ViÖt Nam.
- Tªn Th-¬ng M¹i, biÓn hiÖn ph¶i ®-îc viÕt b»ng tiÕng ViÖt Nam, hoÆc cã
thÓ ®-îc vÕt thªm b»ng tiÕng n-íc ngoµi víi kÝch th-íc nhá h¬n.
- Tªn Th-¬ng M¹i ph¶i ®-îc ghi trong c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ, giÊy tê giao
dÞch cña c¸c th-¬ng nh©n.
4. Më sæ kÕ to¸n vµ viÖc l-u gi÷ ho¸ ®¬n, chøng tõ ,giÊy tê cã liªn quan.
- Th-¬ng nh©n ph¶i më sæ kÕ to¸n, ph¶i ghi chÐp l-u gi÷ sæ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n
chøng tõ, giÊy tê cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt.
- ViÖc huû bá sæ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ giÊy tê cã liªn quan ®Õn ho¹t
®éng Th-¬ng M¹i ®-îc thùc hiÖn theo thñ tôc do ph¸p luËt quy ®Þnh.
5. §¨ng ký thuÕ kª khai thuÕ vµ nép thuÕ:
Th-¬ng nh©n ph¶i ®¨ng ký, kª khai vµ nép thuÕ.
6. Më vµ sö dông tµi kho¶n:
Th-¬ng nh©n ph¶i më vµ sö dông tµi kho¶n t¹i ng©n hµng theo quy ®Þnh
cña ph¸p luËt.
7. Niªm yÕt gi¸:
9
Th-¬ng nh©n ph¶i niªm yÕt gi¸ hµng ho¸, dÞch vô t¹i ®iÓm mua b¸n hµng
hoÆc cung øng dÞch vô. ViÖc niªm yÕt gi¸ ph¶i râ rµng kh«ng g©y nhÇm lÉn cho
kh¸ch hµng.
8. LËp ho¸ ®¬n, chøng tõ.
Khi b¸n hµng, cung øng dÞch vô, th-¬ng nh©n ph¶i lËp ho¸ ®¬n chøng tõ
hîp ph¸p vµ giao cho kh¸ch hµng mét b¶n.
9. Xo¸ ®¨ng ký kinh doanh:
-Th-¬ng nh©n ph¶i lµm thñ tôc xo¸ ®¨ng ký kinh doanh t¹i c¬ quan ®¨ng ký
kinh doanh chËm nhÊt lµ 15 ngµy kÓ tõ ngµy chÊm døt ho¹t ®éng.
-Trong tr-êng hîp ph¸ s¶n, th-¬ng nh©n ph¶i lµm thñ tôc xo¸ ®¨ng ký kinh
doanh chËm nhÊt lµ 15 ngµy kÓ tõ ngµy quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n tuyªn bè ph¸ s¶n
cã hiÖu lùc ph¸p luËt.
- Trong tr-êng hîp gi¶i thÓ, th-¬ng nh©n ph¶i lµm thñ tôc xo¸ ®¨ng ký kinh
doanh chËm nhÊt lµ 15 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh gi¶i thÓ.
- Trong tr-êng hîp th-¬ng nh©n lµ c¸ nh©n chÕt mµ kh«ng cã ng-êi thõa kÕ
th× trong thêi h¹n 1th¸ng kÓ tõ ngµy th-¬ng nh©n chÕt, c¬ quan ®¨ng ký kinh
doanh xo¸ ®¨ng ký kinh doanh.
- Trong tr-êng hîp th-¬ng nh©n chÊm døt ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i theo
quyÕt ®Þnh cña c¬ quan nhµ n-íc cã thÈm quyÒn th× th-¬ng nh©n ph¶i lµm thñ
tôc xo¸ ®¨ng ký kinh doanh trong thêi h¹n 15 ngµy kÓ tõ ngµy cã quyÕt ®Þnh.
10
c/ QuyÒn - nghÜa vô cña c¸c th-¬ng nh©n n-íc ngoµi
ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i t¹i n-íc chxhcn viÖt nam.
Cã thÓ nãi, ®· nh¾c tíi th-¬ng nh©n theo luËt n-íc ViÖt Nam, th× chóng ta
còng kh«ng thÓ chØ nh¾c tíi nh÷ng th-¬ng nh©n ViÖt Nam mµ còng ph¶i ®Ò cËp
tíi vÊn ®Ò th-¬ng nh©n n-íc ngoµi ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i t¹i ViÖt Nam bëi
chÝnh c¸c th-¬ng nh©n nµy gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc thóc ®Èy quan hÖ
ngo¹i giao, giao dÞch, bu«n b¸n hµng ho¸ quèc tÕ víi c¸c quèc gia kh¸c trong
khu vùc còng nh- trªn thÕ giíi.
LuËt n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®-îc Quèc Héi th«ng qua cuèi n¨m 1986 ®·
më cöa thÞ tr-êng ViÖt Nam, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi n-íc ngoµi ®Çu t- vµo ViÖt
Nam d-íi c¸c h×nh thøc ®Çu t- trùc tiÕp, thùc hiÖn c¸c dù ¸n s¶n xuÊt vµ dÞch vô,
lµm ¨n kinh doanh t¹i ViÖt Nam. Tõ nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 80, b»ng mét v¨n
b¶n d-íi luËt, nhµ n-íc ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi n-íc ngoµi thµnh lËp c¸c v¨n
phßng ®¹i diÖn t¹i ViÖt Nam ®Ó t×m hiÓu thÞ tr-êng ViÖt Nam vµ xóc tiÕn c¸c
ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i. Sau LuËt ®Çu t- n-íc ngoµi, LuËt Th-¬ng M¹i ®¸nh dÊu
mét b-íc ph¸t triÓn quan träng më cöa, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ kinh doanh
n-íc ngoµi ®-îc ho¹t ®éng Th-¬ng M¹i trªn l·nh thæ ViÖt Nam.
D/ G-¬ng mÆt th-¬ng nh©n ViÖt Nam:
§ång chÝ : Bïi Quang Trung(Gi¸m ®èc c¬ së NÊm thùc phÈm C«ng
Thµnh).
Sinh n¨m: 1962.
D©n téc : Kinh.
§Þa chØ : 20 NguyÔn V¨n BÐ- ThÞ trÊn Xu©n Léc- HuyÖn Long Kh¸nh- TØnh
§ång Nai.
Bïi Quang Trung sinh n¨m 1962, häc xong cÊp 3 n¨m 1979 «ng míi 17
tuæi. §-îc sinh ra vµ lín lªn ë mét vïng quª cã truyÒn thèng “Thãc kh«ng thiÕu
mét c©n, qu©n kh«ng thiÕu mét ngêi “ trong mét gia ®×nh m¯ c²c có th©n sinh
lµ nh÷ng nhµ gi¸o cao tuæi, d¹y häc trß thêi chèng Ph¸p, hiÖn ®· nghØ h-u. ¤ng
11
h¨ng h¸i thùc hiÖn nghÜa vô qu©n sù. Ba n¨m trong qu©n ngò ®· rÌn luyÖn ë «ng
tÝnh kû luËt vµ tÝnh xung kÝch lµ nh÷ng ®øc tÝnh sau nµy gióp «ng rÊt nhiÒu trªn
b-íc ®-êng lËp nghiÖp.
N¨m 1982, hoµn thµnh nghÜa vô qu©n sù, «ng xuÊt ngò vµ Ýt l©u sau ®ã
«ng trë thµnh sinh viªn cña tr-êng trung häc Thèng kª II(Biªn Hoµ, §ång Nai).
Hai n¨m häc nµy ®· gîi më cho «ng nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng khinh
tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ.
Tèt nghiÖp tr-êng TH Thèng kª n¨m 1985, «ng ®-îc ph©n vÒ c«ng t¸ch
t¹i C«ng ty L-¬ng thùc huyÖn Xu©n Léc (cò), tØnh §ång Nai. §©y lµ nh÷ng n¨m
cuèi cña c¬ chÕ bao cÊp. NÒn kinh tÕ ®Êt n-íc ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, ®ang vù
vËn ®éng ®Ó t×m ra mét c¬ chÕ míi kh¶ dÜ ®-a ®Êt n-íc tho¸t khái t×nh tr¹ng
khñng ho¶ng. Lµm viÖc trong c¬ quan nhµ n-íc ®-îc 4 n¨m, n¨m 1989, C«ng ty
L-¬ng Thùc huyÖn Xu©n Léc gi¶ thÓ, chµng trai Bïi Quang Trung 27 tuæi trë
thµnh ng-êi thÊt nghiÖp.
VÒ nhµ víi hai bµn tay tr¾ng, ng¸nh nÆng cuéc sèng vµ g¸nh nÆng gia ®×nh
®Ì nÆng lªn vai «ng. Chµng trai trÎ víi tinh thÇn xung kÝch rÌn luyÖn ®-îc trong
nh÷ng n¨m ë qu©n ngò vµ chót vèn kiÕn thøc vÒ kinh tÕ häc ®-îc trong nhµ
tr-êng quyÕt kh«ng chÞu ®Çu hµng tr-íc thùc tÕ nghiÖt ng· lóc ®ã.
§-îc biÕt vÒ nghÒ nu«i trång nÊm mÌo vµ høng thó víi tèc ®é sinh tr-ëng
theo cÊp sè nh©n cña loµi nÊm, chµng trai nghÌo ®· lÇn mß t×m ®Õn nh÷ng ng-êi
cã kinh nghiÖm nu«i trång nÊm, ®Õn c¶ c¸c c¬ së cã nhiÒu thµnh c«ng ë thµnh
phè Hå ChÝ Minh ®Ó häc hái vµ tÝch luü kiÕn thøc. NÕu biÕt r»ng lóc nµy ¤ng
®ang thÊt nghiÖp, trong tay gÇn nh- kh«ng cã g×, míi thÊy hÕt quyÕt t©m v-ît
khã vµ ý chÝ v-¬n lªn cña anh.
Cã ®-îc nh÷ng bµi häc nhËp m«n, céng víi phÇn kiÕn thøc kinh tÕ c¬ b¶n
vµ nhÊt lµ quyÕt t©m, cã ý chÝ lµm giµu. ¤ng ®· b¾t tay thö nghiÖm ë quy m« nhá
nghÒ tr«ng nÊm mÌo. Quy m« nhá lµ ph¶i th«i, v× nh÷ng g× anh cã lóc ®ã ®Òu tÊt
khiªm tèn, tõ c¬ së s¶n xuÊt ®Õn ®ång vèn...
Lµ ng-êi thÊt nghiÖp, kh¶ n¨ng thÕ chÊp hÇu nh- kh«ng cã, «ng lµm sao
cã ®-îc sù hç trî vÒ vèn cña Ng©n hµng, còng nh- vÒ chuyªn m«n cña c¸c c¬
quan chøc n¨ng ë ®Þa ph¬ng. Nhng “QuyÕt chÝ ¾t l¯m nªn”, ë quy m« s°n xuÊt
12
nhá «ng ®· cã nh÷ng b-íc ®i tuy kh«ng dµi réng nh-ng v÷ng ch¾c. ¤ng ®· ®¹t
®-îc thµnh c«ng b-íc ®Çu. NÊm mÌo ë c¬ së cña «ng ®· cã mÆt trªn thÞ tr-êng
nh- mét thø hµng ho¸, dï sè l-îng ch-a ®¸ng kÓ...
§Çu nh÷ng n¨m 90, nhê ®-êng lèi ®æi míi vÒ khinh tÕ cña §¶ng, ®-îc sù
®éng viªn cña chÝnh quyÒn vµ cña tæ chøc §oµn ë ®Þa ph-¬ng víi sù nç lùc cñ
quan trong t×m tßi, häc hái vµ s¸ng t¹o, «ng ®· ®¹t ®-îc mét sè thµnh tùu trªn
con ®-êng m-u sinh, lËp nghiÖp. TiÒm lùc cña «ng lín dÇn, l¹i ®-îc c¬ chÕ
chÝnh s¸ch míi cho phÐp, «ng m¹nh d¹n ®Çu t- c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ ®Ó ®i vµo
s¶n xuÊt hµng lo¹t.
V¯ qð ®òng l¯ “Tr¨m hay kh«ng b´ng tay quen”, «ng chð trang tr³i trÎ cða
C¬ së nÊm thùc phÈm C«ng Thµnh(tªn doanh nghiÖp cña «ng), tõ nhiÒu n¨m nay
®· cho ra ®êi mét quy tr×nh kü thuËt ph©n lËp, s¶n xuÊt ra ®-îc gièng nÊm thùc
phÈm (gåm nÊm mÌo vµ nÊm bµo ng-) theo mét ph-¬ng ph¸p ®¬n gi¶n, hiÖu
qu¶, phu hîp víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu vµ nu«i trång ë n-íc ta. Quy tr×nh kü thuËt cã
hiÖu qñ nhiÒu n¨m qua trong c¬ së cña «ng, mét c¬ së nu«i trång nÊm t- nh©n ®·
®-îc ¸p dông déng r·i ë nhiÒu vïng trong c¶ n-íc, thÞ phÇn cña nã ®¹t tíi 70%.
Bé m¸y gän nhÑ cña C¬ së nÊm thùc phÈm C«ng Thµnh, Ých dông cña quy tr×nh
kü thuËt sím ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ, tÝnh thiÖn chÝ vµ hîp lý trong viÖc chuyÓn
giao c«ng nghÖ ®· gãp phÇn thóc ®Èy nghÒ trång nÊm ph¸t triÓn nhanh chãng ë
nhiÒu ®Þa ph-¬ng trong n-íc. Trong khi ®ã, nhiÒu c«ng ty, xÝ nghiÖp chuyªn
ngµnh cã ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng vÒ khoa häc kü thuËt, ®-îc sù tµi trî cña
Nhµ n-íc... mµ kh«ng ph¸t huy ®-îc thÕ m¹nh cña m×nh trong viÖc s¶n suÊt, chø
ch-a nãi ®Õn viÖc gióp cho nghÒ s¶n xuÊt nÊm non trÎ cña n-íc nhµ ph¸t triÓn.
Trong kho¶ng 10 n¨m nay, tõ mét thanh niªn bÞ thÊt nghiÖp, «ng ®· cïng
gia ®×nh t¹o dùng ®-îc c¬ së s¶n xuÊt nÊm thùc phÈm xuÊt khÈ (nÊm mÌo, nÊm
bµo ng-) cã quy m« lín nhÊt c¶ n-íc. C¬ së s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®· t¹o viÖc lµm
æn ®Þnh cho 120 lao ®éng th-êng xuyªn vµ kho¶ng 100 lao ®éng theo thêi vô,
víi møc thu nhËp b×nh qu©n 900.000 ®/1 ng-êi / 1 th¸ng. Quy m« x· héi cña
ho¹t ®éng s¶n xuÊt ë mét doanh nghiÖp t- nh©n thuéc ®Þa bµn n«ng nghiÖp qu¶
lµ kh«ng nhá.
13
Tõ c¬ së s¶n xuÊt nÊm cña gia ®×nh, qua viÖc chuyÓn giao kü thuËt, c¶ mét
lµng nghÒ nu«i trång nÊm thùc phÈm ®Çu tiªn trªn c¶ n-íc ®· ®-îc t¹o lËp vµ
x©y dùng. §iÒu ®¸ng quý lµ lµng nghÒ nµy cã kh¶ n¨ng tån t¹i l©u dÇi vµ ph¸t
triÓn dï kh«ng cã sù gióp ®ì, ®Çu t- cña Nhµ n-íc. Nh- vËy lµ «ng ®· gãp phÇn
xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho kho¶ng 500 hé gia ®×nh, trong ®ã cã nhiÒu gia ®×nh
chÝnh s¸ch, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ viÖc lµm cã thu nhËp kh¸ cho hµng ngµn g-êi lao
®éng ë ®Þa ph-¬ng. Riªng viÖc nu«i nÊm mÌo trªn m¹t c-a, tõ chç chØ cã mét sè
Ýt hé gia ®×nh s¶n xuÊt víi quy m« nhá, lÎ, gi¸ trÞ s¶n l-îng kh«ng ®¸ng kÓ ë thêi
®iÓm nh÷ng n¨m 80, nay nghÒ nu«i nÊm mÌo trªn m¹t c-a ®· t¨ng tr-ëng m¹nh
ë hµng ngµn lao ®éng phæ th«ng, phÇn ®«ng h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é vµ søc khoÎ, ®·
cã viÖc lµm, cã thu nhËt kh¸. Hµng n¨m, theo tÝnh to¸n s¬ bé, gi¸ trÞ s¶n l-îng
hµng ho¸ cña hä ®¹t tíi kho¶ng 5 triÖu USD, trong ®ã gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu
chiÕm tíi 50 %.
C¬ së nÊm thùc phÈm C«ng Thµnh ho¹t ®éng nh- mét lo¹i h×nh khinh tÕ
trang tr¹i, mét doanh nghiÖp. Vèn ®Çu t- hiÖn nay cña C«ng Thµnh lªn tíi 3 tû.
Doanh thu cña n¨m 1998 lµ 2.5 tØ, n¨m 1999 lµ 3,5 tû, vµ n¨m 2000 lµ 5 tû. Qña
lµ doanh sè còng t¨ng trëng “nhanh nh nÊm”. Thu nhËp b×nh qu©n cða ngêi
lao ®éng ë C«ng Thµnh n¨m 1998 lµ 700 000 ®/th¸ng, n¨m 1999 lµ 800 000
®/th¸ng.
Cã trªn 500 b¶n trÎ ë ®Þa ph-¬ng nhê nghÒ nu«i nÊm thùc phÈm do C«ng
Thµnh phæ biÕn mµ ®· cã c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh. H¬n 200 ®oµn viªn thanh
niªn ®· ®-îc hç trî kü thuËt nu«i trång nÊm mÌo, nhê ®ã hä ®· x©y dùng ®-îc
m« h×nh s¶n xuÊt nhá t¹i gia ®×nh cña m×nh.
TrÎ tuæi, l¹i n¨n ®éng vµ ham ho¹t ®éng. Bïi Quang Trung ®· ñng hé cho
h¹ot ®éng v¨n nghÖ, thÓ dôc thÓ thao cña tæ chøc §oµn vµ Héi Liªn HiÖp thanh
niªn ë ®Þa ph-¬ng tíi 30 triÖu ®ång. Víi c¸c ho¹t ®éng x©y nhµ t×nh nghÜa, gãp
quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo... «ng còng ®· ñng hé tíi trªn 15 triÖu, vµ 10 triÖu tÆng
cho ®ång bµo vïng bÞ thiªn tai, lò lôt...
Lµ chñ mét doanh nghiÖp ph¸t triÓn tèt, «ng kh«ng quªn ch¨m lo ®êi sèng
cña ng-êi lao ®éng trong c¬ së cña m×nh c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn. VÒ thu nhËp
hµng th¸ng cña ng-êi lao ®éng, nh÷ng con sè nªu trªn lµ mét minh chøng ®Çy
14
søc thuyÕt phôc. Nh-ng «ng lu«n cã chÕ ®é tÆng quµ vµ th¨m hái vµ hç trî
nh÷ng ng-êi bÞ èm ®au hoÆc bÞ tai n¹n lao ®éng... Kho¶ng phóc lîi nµy trong
kho¶ng 10 n¨m qua, theo «ng, còng lªn tíi hµng tr¨m triÖu ®ång. Víi mét c¬ së
s¶n xuÊt kiÓu kinh tÕ trang tr¹i, con sè nµy kh«ng ph¶i kh«ng cã ý nghÜ.
Lµ mét chµng trai Ýt nãi, lµm nhiÒu. ¤ng ®· lÇm lòi, ©m thÇm ho¹t ®éng
víi c¬ së nÊm thùc phÈm C«ng Thµnh ë mét thÞ trÊn thuéc tØnh §ång Nai, lµm
cã hiÖu qu°. Trong th¯nh c«ng cða m×nh, «ng kh«ng quªn r´ng “c°u chång c«ng
vî”. ChÞ NguyÔn ThÞ Thu Thuû, vî anh, kh«ng chØ l¯m tèt chøc tr²ch “néi
tíng”, m¯ cßn cïng «ng tíi th¯nh c«ng m¯ nhiÒu ngêi biÕt ®iÕn. ¤ng ®± ®îc
huyÖn cö ®i tham gia häp mÆt tuyªn d¬ng “ Thanh niªn nghÜa cö ®Ñp “ v¯ “Liªn
hoan thanh niªn s°n xuÊt giài” cóm miÒn §«ng Nam Bé.
Tõ mét chµng trai bÞ thÊt nghiÖp khi c¬ quan bÞ gi¶i thÓ n¨m 1989, tíi nay
«ng ®· lµ chñ cña C¬ së nÊm thùc phÈm C«ng Thµnh thuéc m« h×nh khinh tÕ
trang tr¹i víi sè vèn ®Çu t- hiÖn nay lµ 3 tû ®éng. B¶n th©n c¬ së s¶n xuÊt cña
«ng liªn tôc ph¸t triÓn, song ®¸ng kÓ h¬n lµ b»ng viÖc chuyÓn giao kü thuËt trång
nÊm, «ng ®· gióp cho hµn ngµn ng-êi cã c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh vµ cã thu
nhËp kh¸, vµ cïng víi hä t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸ ( nÊm mÌo, nÊm bµo ng-)
cho thÞ tr-êng trong n-íc vµ xuÊt khÈu ®¹t tíi c¶ triªu USD mçi n¨m.
¤ng xøng ®²ng ®îc nhËn “ Gi°i thëng Sao ®à” v¯ cã mÆt t³i “ GÆp gì
to¯n quèc c²c nh¯ doanh nghiÖp trÎ tiªu biÓu lÇn thø III”.
15
PhÇn III: kÕt luËn
Bé luËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam tõ khi ra ®êi ®· ph¸t huy ®-îc t¸c dông
cña nã nh-ng còng cÇn cã mét sè söa ®æi bæ sung ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ
n-íc nhµ.
Em xin ®-a ra mét sè ý kiÕn bæ sung nh- sau:
- N-íc ta cÇn sím phª chuÈn mét sè c«ng -íc quèc tÕ ®Æc biÖt lµ c«ng -íc
Viªn n¨m 1980 vÒ mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam gióp cho hä cã c¬ së ph¸p lý ®Ó ®µm ph¸n trong
quan hÖ Th-¬ng M¹i víi c¸c n-íc thµnh viªn cña c«ng -íc, tr¸nh ®-îc c¸c rñi
ro kh«ng ®¸ng cã cho ViÖt Nam khi ph¶i quy ®Þnh trong hîp ®ång vÒ ¸p dông
luËt cña c¸c n-íc kh¸c trong khi hÖ thèng néi luËt cña ta ch-a ®Çu ®ñ ®ång bé.
- C¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®¬n gi¶n, gän h¬n tr¸nh r-êm rµ g©y phiÒn hµ
mÊt thêi gian.
-ViÖc giíi thiÖu c¸c c«ng -íc Quèc TÕ , c¸c tËp qu¸n Quèc TÕ mét c¸ch
réng r·i ë ViÖt Nam cÇn ®-îc ®Èy m¹nh ®Ó c¸c ®èi t-îng cã liªn quan t×m hiªñ
vµ n©ng cao tri thøc ph¸p lý , phÊn ®Êu trë thµnh c¸c chñ thÓ tham gia mét c¸ch
tÝch cùc , n¨ng ®éng trªn th-¬ng tr-êng Quèc TÕ.
- C¸c kh¸i niÖm ,thuËt ng÷ trong hÖ thèng ph¸p luËt ViÖt Nam cµn râ rµng
h¬n vÒ néi dung , dÔ hiÓu , tr¸nh dïng nh÷ng tõ chung chung sÏ g©y khã kh¨n
trong viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp nÕu cã tranh chÊp x¶y ra.
- CÇn ®iÒu chØnh l¹i luËt thuÕ .
- Gi¶m møc chªnh lÖch gi÷a thuÕ -u ®·i vµ ®Æc biÖt -u ®·i ®Ó h¹n chÕ sù
lÖch l¹c vÒ nguån nhËp khÈu tõ nh÷ng n-íc ®-îc h-ëng -u ®·i thuÇn tuý nhê
thuÕ nhËp khÈu mµ Ýt dùa trªn chÊt l-îng vµ tÝnh n¨ng sö dông cña hµng ho¸ .
- QuyÒn kinh doanh mét sè mÆt hµng hiÖn lµ ®Æc quyÒn cña mét sè doanh
nghiÖp cÇn ®-îc më réng trªn c¬ së x¸c ®Þnh tiªu chuÈn, ®iÒu kiÖn kinh doanh râ
rµng h¬n. ViÖc cÊp giÊy phÐp kinh doanh c¸c mÆt hµng nµy cÇn theo nguyªn t¾c
c«ng khai ®Êu thÇu.
- §Ó x©y dùng cam kÕt c¾t gi¶m thuÕ khi tham gia vµo WTO, chóng ta cÇn
x©y dùng tiªu chuÈn vµ c¬ chÕ ®¸nh gi¸ møc ®é b¶o hé dùa trªn møc ®é b¶o hé
16
thùc tÕ hiÖn hµnh c¨n cø vµo kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm vµ trªn c¬ së
ph©n tÝch t¸c ®éng ®èi víi c¸c ngµnh cã liªn quan còng nh- lîi Ých tæng thÓ cña
nÒn kinh tÕ, biÓu thuÕ cÇn ®-îc ®¬n gi¶n ho¸ víi sè møc thuÕ thÊp h¬n.
- §èi víi nh÷ng mÆt hµng kh«ng cÇn h¹n chÕ xuÊt khÈu th× kh«ng nªn tiÕp
tôc ®¸nh thuÕ xuÊt khÈu.
- TiÕp tôc ®Èy m¹ng c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ®æi míi tæ chøc c¬ quan Bé
Th-¬ng M¹i, ®æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n-íc vÒ Th-¬ng M¹i ®Ó
t¹o m«i tr-êng th«ng tho¸ng vµ c¬ së ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp.
Trªn ®©y lµ toµn bé bµi viÕt cña em vÒ ®Ò tµi: QuyÒn vµ nghÜa vô cña
th-¬ng nh©n ViÖt Nam theo ph¸p luËt ViÖt Nam. Do kiÕn thøc, kinh nghiÖm
cßn h¹n chÕ, thêi gian t×m hiÓu ch-a nhiÒu nªn khã tr¸nh khái nh÷ng khiÕm
khuyÕt, sai lÇm nªn rÊt mong ®-îc sù gãp ý, gióp ®ì cña thÇy c« ®Ó bµi viÕt cña
em ®-îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Tµi liÖu tham kh¶o
1. LuËt Th-¬ng M¹i Quèc tÕ.
17
2. Thêi b¸o Kinh TÕ Sµi Gßn.
3. T¹p chÝ ThÕ giíi Th-¬ng M¹i.
4. LuËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam - N¨m 2000.
5.LuËt Th-¬ng M¹i ViÖt Nam - N¨m 1999.
6. Gi¸o tr×nh LuËt Th-¬ng M¹i - Tr-êng §¹i Häc Qu¶n Lý- Kinh Doanh Hµ
néi.
7. T¹p chÝ ThÕ giíi Th-¬ng M¹i.
8. Gi¸o tr×nh LuËt Doanh nghiÖp -Tr-êng §¹i häc Qu¶n Lý- Kinh Doanh Hµ
néi.
9. Gi¸o tr×nh LuËt D©n sù - Tr-êng §¹i Häc Qu¶n lý- Kinh Doanh Hµ néi.
18
Môc lôc
PhÇn I. Lêi nãi ®Çu ..................................................................................... ..1
phÇn II. Néi dung .......................................................................................... ..2
A/ Kh¸i niÖm vÒ th-¬ng nh©n ............................................................................... ..2
1. Kh¸i niÖm ................................................................................................ ..2
2. Ph©n tÝch kh¸i niÖm................................................................................. ..2
3. Nh÷ng tr-êng hîp kh«ng ®-îc c«ng nhËn lµ th-¬ng nh©n .... .......... ..5
B/ QuyÒn - nghÜa vô cña c¸c Th-¬ng nh©nViÖt Nam thuéc c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ...................................................................................................................... ..7
I. QuyÒn cña c¸c th-¬ng nh©n ViÖt Nam. .................................................... ..7
II. NghÜa vô cña c¸c th-¬ng nh©n ViÖt Nam ................................................ ..8
C/ QuyÒn - NghÜa vô cña c¸c th-¬ng nh©n n-íc ngoµi ho¹t ®éng t¹i ViÖt
Nam..... .................................................................................................................... .11
D/ G-¬ng mÆt th-¬ng nh©n ViÖt Nam ............................................................... .11
PhÇn III. PhÇn kÕt. ....................................................................................... .16
19
- Xem thêm -
.PDF 
19 
57 
135 
