ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
TRẦN THANH HƢỜNG
QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG
TMCP VIỆT NAM THỊNH VƢỢNG - CHI NHÁNH HẠ LONG
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
TRẦN THANH HƢỜNG
QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG
TMCP VIỆT NAM THỊNH VƢỢNG - CHI NHÁNH HẠ LONG
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. ĐẶNG THỊ NHÀN
XÁC NHẬN CỦA
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung của luận văn: “Quản trị rủi ro tín dụng tại
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng – Chi nhánh Hạ Long” là công trình
nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu trích dẫn trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Luận văn không trùng lặp với các công trình nghiên cứu tƣơng tự khác.
Hà Nội, ngày 20 tháng 7 năm 2016
Tác giả luận văn
TRẦN THANH HƢỜNG
LỜI CẢM ƠN
Việc hoàn thành luận văn thạc sĩ đã giúp cho tôi tiếp thu đƣợc những kiến thức
bổ ích, những bài học quý giá và phƣơng pháp nghiên cứu khoa học gắn liền giữa lý
thuyết và hoạt động thực tiễn. Những kiến thức, phƣơng pháp mà tôi tiếp thu từ các
môn học của Chƣơng trình Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng tại Đại học Kinh tế - Đại
học Quốc gia đã giúp tôi rất nhiều trong việc hoàn thành luận văn này cũng nhƣ giải
quyết những công việc của tôi trong thời gian tới.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo của trƣờng Đại học Kinh tế - Đại
học Quốc gia đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên
cứu. Tôi xin đƣợc bày tỏ lòng cảm ơn tới PGS.TS. Đặng Thị Nhàn đã tận tình
hƣớng dẫn, đóng góp ý kiến giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Tôi
cũng xin chân thành cảm ơn toàn thể cán bộ nhân viên của VPBank Hạ Long đã
nhiệt thành hợp tác trong thời gian tôi thực hiện luận văn này.
Song trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, do kiến thức vẫn còn hạn
chế nên không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp
của các thầy cô và bạn đọc để bài viết đƣợc hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2016
Tác giả luận văn
TRẦN THANH HƢỜNG
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ i
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................. iii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................................................................ iv
DANH MỤC SƠ ĐỒ ..................................................................................................v
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬNVỀ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNGTẠI NGÂN
HÀNG THƢƠNG MẠI ..............................................................................................6
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu ........................................................................6
1.1.1 Tình hình nghiên cứu ngoài nƣớc ................................................................6
1.1.2 Tình hình nghiên cứu trong nƣớc.................................................................7
1.1.3 Khoảng trống nghiên cứu ............................................................................9
1.2 Cơ sở lý luận về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng
thƣơng mại .............................................................................................................10
1.2.1 Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại ........................................10
1.2.2 Rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại 16
1.2.3 Quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động của NHTM ................................28
CHƢƠNG 2: THIẾT KẾ VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN.......40
2.1 Cách tiếp cận và thiết kế nghiên cứu ...............................................................40
2.1.1 Cách tiếp cận .............................................................................................40
2.1.2 Quy trình nghiên cứu .................................................................................40
2.1.3 Địa điểm và thời gian thực hiện nghiên cứu ..............................................42
2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu..................................................................................42
2.2.1 Phương pháp thu thập dữ liệu ...................................................................42
2.2.2 Phương pháp xử lý thông tin......................................................................44
2.2.3 Phương pháp phân tích dữ liệu..................................................................45
2.2.4 Hệ thống chỉ tiêu phân tích ........................................................................46
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ QUẢN TRI ̣RỦI
ROTÍN DỤNG TẠI VPBANK CHI NHÁNH HẠ LONG ......................................48
3.1 Giới thiệu chung về ngân hàng VPBank chi nhánh Hạ Long ..........................48
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của VPBank chi nhánh Hạ Long .......48
3.1.2 Chức năng, nhiệm vụ kinh doanh của VPBank chi nhánh Hạ Long .........49
3.1.3 Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng VPBank chi nhánh Hạ Long ...................50
3.1.4 Kết quả hoạt động kinh doanh của VP Bank chi nhánh Hạ Long .............52
3.2 Hoạt động tín dụng tại ngân hàng VP Bank chi nhánh Hạ Long .....................61
3.2.1 Các sản phẩm cho vay cơ bản tại ngân hàng VP Bank .............................61
3.2.2 Quy trình cho vay tại VPBank Hạ Long ...................................................61
3.2.3 Thực trạng hoạt động tín dụng tại chi nhánh VPBank Hạ Long ...............65
3.3Thực trạng rủi ro tín dụng vàquản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng VPBank chi
nhánh Hạ Long .......................................................................................................71
3.3.1 Thực trạng rủi ro tín dụng tại VPBank Hạ Long .......................................71
3.3.2 Thực trạng công tác quản trị rủi ro tín dụng tại VPBank Hạ Long ..........77
3.4 Đánh giá công tác quản trị rủi ro tín dụng của VPBank Hạ Long ...................87
3.4.1Kết quả khảo sát về hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của Chi nhánh ............. 87
3.4.2 Những kết quả đã đạt được trong quản trị rủi ro tín dụng của Chi nhánh ......92
3.4.3 Những tồn tại hạn chế trong quản trị rủi ro tín dụng tại VPBank Hạ Long ....93
3.4.4 So sánh khái quát hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của các chi nhánh
VPBank trong hệ thống và một số Ngân hàng trên địa bàn. ..............................94
3.4.5 Các nguyên nhân dẫn đến tồn tại, hạn chế trong hoạt động quản trị rủi ro
tín dụng tại VPBank Chi nhánh Hạ Long ...........................................................96
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN
TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG VPBANK CHI NHÁNH HẠ LONG
.100
4.1 Phƣơng hƣớng hoạt động của ngân hàng VP Bank chi nhánh Hạ Long .......100
4.1.1 Định hướng kinh doanh năm 2016 ..........................................................100
4.1.2Mục tiêu phát triển hoạt động tín dụng ....................................................101
4.1.3Định hướng về công tác quản trị rủi ro tín dụng ......................................102
4.2 Một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị rủi ro tín dụng
tại VPBank Hạ Long ............................................................................................103
4.2.1 Đa dạng hóa và nâng cao chất lượng thu thập, xử lý thông tin, phục vụ
cho khâu thẩm định trước, trong và sau cho vay ..............................................103
4.2.2 Thực hiện việc liên kết đồng bộ và có hệ thống giữa VPBank chi nhánh Hạ
Long với các chi nhánh ngân hàng thương mại cùng hoặc khác hệ thống ......104
4.2.3 Nâng cao chất lượng thẩm định và phân tích tín dụng............................105
4.2.4 Quản lý, giám sát và kiểm soát chặt chẽ quá trình giải ngân vốn vay và
sau khi cho vay ..................................................................................................105
4.2.5 Quản lý danh mục tài sản đảm bảo .........................................................107
4.2.6 Tích cực giám sát và xử lý khoản vay có vấn đề ......................................108
4.2.7 Thực hiện các biện pháp phân tán rủi ro .................................................110
4.2.8 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ......................................................110
4.3 Một số kiến nghị và đề xuất ...........................................................................111
4.3.1 Kiến nghị đối với Chính phủ và các bộ, ngành........................................111
4.3.2 Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước ..................................................112
4.3.3 Kiến nghị đối với VPBank ........................................................................118
KẾT LUẬN .............................................................................................................121
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................123
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
Kí hiệu
Nguyên nghĩa
1
AMC
Asset Management Company
2
BCTC
Báo cáo tài chính
3
CBTD
Cán bộ tín dụng
4
CN
5
CPC UW
6
DNQD
7
HGĐ
8
HĐQT
Hội đồng quản trị
9
KHCN
Khách hàng cá nhân
10
NHCP
Ngân hàng cổ phần
11
NHNN
Ngân hàng nhà nƣớc
12
NHTM
Ngân hàng thƣơng mại
13
NHTMCPVNTV
14
NQH
Nợ quá hạn
15
SMEs
Small to Medium Enterprises
16
TCTD
Tổ chức tín dụng
17
TPKT
Thành phần kinh tế
18
TSBĐ
Tài sản bảo đảm
19
VAMC
Vietnam Asset Management Company- Công ty quản lý
Chi nhánh
Trung tâm thẩm định và phê duyệt tín dụng tập trung
thuộc Khối vận hành – VPBank
Doanh nghiệp quốc doanh
Hộ gia đình
Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vƣợng
tài sản Việt Nam
20
VHĐ
Vốn huy động
21
VPBANK
VietNam prosperity joint stock commercial Bank
22
QNNQD
Doanh nghiệp ngoài quốc doanh
23
RRTD
Rủi ro tín dụng
24
XNK
Xuất nhập khẩu
ii
DANH MỤC BẢNG
STT
Bảng
Nội dung
1
Bảng 1.1
Phân loại nhóm nợ
20
2
Bảng 1.2
Các chỉ tiêu tài chính doanh nghiệp
31
3
Bảng 1.3
Nguy cơ rủi ro đối với khách hàng
32
4
Bảng 3.1
Tình hình huy động vốn tại VPBank Hạ Long
52
5
Bảng 3.2
Tình hình sử dụng vốn tại VPBank Hạ Long
56
6
Bảng 3.3
Tình hình dƣ nợ cho vay tại VPBank Hạ Long
56
7
Bảng 3.4
Kết quả hoạt động kinh doanh từ 2012 – 2015
59
8
Bảng 3.5
Dƣ nợ cho vay tại Chi nhánh VPBank Hạ Long
65
9
Bảng 3.6
Tổng hợp dƣ nợ cho vay theo sản phẩm tại VPBank
Hạ Long
69
10
Bảng 3.7
Tình hình nợ quá hạn tại Chi nhánh VPBank Hạ Long
71
11
Bảng 3.8
Phân loại nợ quá hạn theo thời hạn vay tại Chi nhánh
72
12
Bảng 3.9
Phân loại nợ quá hạn theo thành phần kinh tế tại Chi nhánh
73
13
Bảng 3.10
Thực trạng nợ xấu tại VPBank Hạ Long
74
14
Bảng 3.11
Tình hình trích lập dự phòng tại VPBank Hạ Long
76
15
Bảng 3.12
Bảng tiêu chí sử dụng để chấm điểm tín dụng của
doanh nghiệp
79
16
Bảng 3.13
Bảng thang điểm xếp loại theo qui mô doanh nghiệp
79
17
Bảng 3.14
Bảng xếp hạng mức độ rủi ro khách hàng là doanh nghiệp
80
18
Bảng3 .15
Bảng khảo sát đánh giá mức độ quan trọng của các tiêu chí
về Khách hàng trong việc đƣa ra quyết định cho vay
88
19
Bảng 3.16
Bảng khảo sát đánh giá mức độ nguy hiểm của các yếu tố
đe dọa khả năng hoàn trả của khách hàng
89
20
Bảng 3.17
Bảng khảo sát đánh giá tầm quan trọng của các yếu tố
thuộc về nhân viên quan hệ khách hàng trong công tác
quản trị RRTD
90
21
Bảng 3.18
Bảng khảo sát đánh giá chất lƣợng công tác quản trị rủi ro
tín dụng tại VPBank – Chi nhánh Hạ Long
91
22
Bảng 3.19
Dƣ nợ cho vay tại một số chi nhánh VPBank
95
23
Bảng 4.1
Chỉ tiêu kinh doanh đề ra của chi nhánh đến năm 2020
102
iii
Trang
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
STT
Biểu đồ
Nội dung
1
Biểu đồ 3.1
2
Biểu đồ 3.2
3
Biểu đồ 3.3
Tình hình huy động vốn theo kỳ hạn tại VPBank Hạ Long
55
4
Biểu đồ 3.4
Dƣ nợ cho vay tại VPBank Hạ Long
57
5
Biểu đồ 3.5
Doanh số cho vay thu nợ tại VPBank Hạ Long
58
6
Biểu đồ 3.6
Tỷ trọng các nhóm nợ tại VPBank Hạ Long
58
7
Biểu đồ 3.7
Lợi nhuận giai đoạn từ 2012 – 2015 tại VPBank Hạ Long
60
8
Biểu đồ 3.8
Kết cấu dƣ nợ theo kỳ hạn nợ tại VPBank Hạ Long
67
9
Biểu đồ 3.9
Tổng dƣ nợ theo thành phần kinh tế tại Chi nhánh
67
10
Biểu đồ 3.10
Tổng dƣ nợ theo loại tiền tệ tại Chi nhánh
68
11
Biểu đồ 3.11
Kết cấu dƣ nợ cho vay phân theo sản phẩm
70
12
Biểu đồ 3.12
Kết cấu nợ quá hạn theo thời hạn vay tại Chi nhánh
72
Tình hình huy động vốn theo thành phần kinh tế tại
Chi nhánh
Tình hình huy động vốn theo loại tiền tại VPBank
Hạ Long
iv
Trang
53
54
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Stt
Sơ đồ
Nội dung
Trang
1
Sơ đồ 1.1
Phân loại tín dụng ngân hàng
13
2
Sơ đồ 1.2
Phân loại RRTD
17
3
Sơ đồ 1.3
Quy trình quản trị RRTD
29
4
Sơ đồ 1.4
Mô hình 6C
30
5
Sơ đồ 2.1
Quy trình nghiên cứu
40
6
Sơ đồ 2.2
Quy trình thu thập dữ liệu sơ cấp
43
7
Sơ đồ 3.1
Mô hình tổ chức VPBank Hạ Long
50
v
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thực hiện đƣờng lối đổi mới của Đảng, về công nghiệp hoá, hiện đại hoá nền
kinh tế quốc dân, vì vậy nền kinh tế Việt Nam đòi hỏi khối lƣợng vốn tiền tệ rất lớn.
Hiện nay, thị trƣờng vốn chƣa phải là kênh phân bổ vốn một cách hiệu quả cho nền
kinh tế.Do đó vốn đầu tƣ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế phải
dựa vào nguồn vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng. Với những lợi thế về mạng
lƣới ngân hàng rộng khắp và đối tƣợng khách hàng đa dạng, các ngân hàng thƣơng
mại Việt Nam với vai trò là trung gian tài chính đã trở thành kênh cung ứng vốn
hữu hiệu cho nền kinh tế của đất nƣớc.Các khách hàng của ngân hàng rất đa dạng,
từ hình thức tổ chức đến ngành nghề và hàng ngày luôn có nhiều khách hàng đến
giao dịch. Vì vậy, hoạt động của ngân hàng luôn tiềm ẩn rủi ro.
Bên cạnh đó, hoạt động cơ bản nhất của ngân hàng thƣơng mại là hoạt động tín
dụng. Tuy nhiên chất lƣợng tín dụng chƣa cao, việc quản trị rủi ro còn nhiều bất
cập, tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn vẫn làm đau đầu các nhà quản trị rủi ro. Thu nhập từ
hoạt động tín dụng chiếm tới hơn 80% thu nhập của các ngân hàng trong nƣớc và
nếu rủi ro tín dụng xảy ra thì ngân hàng sẽ bị sụt giảm thu nhập đáng kể. Tình trạng
lỗ vốn kéo dài kéo làm mất uy tín của ngân hàng, thậm chí có thể đẩy ngân hàng
đến nguy cơ phá sản.
Các dẫn luận trên cho thấy quản trị rủi ro, đặc biệt là quản trị rủi ro tín dụng đã
trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Vì vậy việc tìm ra giải pháp để hạn chế rủi ro tín
dụng luôn là mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý ngân hàng cũng nhƣ các
nhà nghiên cứu.
Là một trong những ngân hàng TMCP thành lập sớm nhất tại Việt nam,
VPBank đã có những bƣớc phát triển vững chắc trong suốt lịch sử của ngân hàng.
Đặc biệt từ năm 2010, VPBank đã tăng trƣởng vƣợt bậc với việc xây dựng và triển
khai chiến lƣợc chuyển đổi toàn diện dƣới sự hỗ trợ của một trong các công ty tƣ
vấn chiến lƣợc hàng đầu thế giới. Theo chiến lƣợc này, VPBank đặt mục tiêu trở
thành một trong 5 ngân hàng TMCP hàng đầu Việt Nam và một trong 3 ngân hàng
1
TMCP bán lẻ hàng đầu Việt Nam vào năm 2017. Với mục tiêu này, Ngân hàng
TMCP Việt Nam Thịnh Vƣợng (VPBank) đã có sự chuyển đổi mạnh mẽ trong thời
gian qua và không ngừng mở rộng các hoạt động Ngân hàng. Trong lộ trình chuyển
đổi đó, việc mở rộng hoạt động cho vay đƣợc Ngân hàng đặc biệt quan tâm và có
nhiều kết quả tăng trƣởng rõ rệt đối với lĩnh vực này. Ngoài các hoạt động cho vay
truyền thống trƣớc đây, trong năm 2014, VPBank đã có thêm nhiều các sản phẩm
mới đồng thời Ngân hàng đã mua lại Công ty TNHH MTV Tài chính Than Khoáng sản Việt Nam (CMF) của Tập đoàn Than – Khoáng sản (Vinacomin), sau
đó đổi tên Công ty thành Công ty TNHH 1TV tài chính VPBank để tập trung vào
lĩnh vực tín dụng tiêu dùng tín chấp.
Quảng Ninh là trọng điểm kinh tế phía Bắc, đƣợc đánh giá là có một nền kinh tế
xã hội ổn định. Nhu cầu tiêu dùng của ngƣời dân trên địa bàn ngày càng cao góp
phần đẩy mạnh lĩnh vực cho vay tại các Ngân hàng trên địa bàn. Trong những năm
gần đây VPBank chi nhánh Hạ Long cũng tập trung đẩy mạnh lĩnh vực cho vay và
tổng dƣ nợ đang có xu hƣớng tăng cao. Tuy nhiên, cùng với sự tăng trƣởng của dƣ
nợ thì tỷ lệ nợ quá hạn cũng có xu hƣớng tăng theo. Tính đến cuối năm 2015, tỷ lệ
nợ quá hạn đã chiếm gần 8% tổng dƣ nợ của chi nhánh, tỷ lệ nợ xấu chiếm khoảng
4,1% và đã phát sinh một số món vay đến nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn).
Nhƣ vậy tăng trƣởng không phải là phát triển cho vay ồ ạt, doanh số cho vay
tăng không hẳn lợi nhuận cũng tăng theo, mà quan trọng phải cho vay có hiệu quả.
Trong nền kinh tế thị trƣờng các Ngân hàng đều phải hết sức thận trọng trong cho
vay, vì nếu để rủi ro xảy ra thì khả năng mất vốn là không thể tránh khỏi. Do đó,
việc hạn chế rủi ro trong cho vay là rất quan trọng đối với các Ngân hàng nói chung
và VPBank nói riêng.
Xuất phát từ những lý do nêu trên, qua thực tiễn công tác nghiên cứu thực
trạng hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng VP Bank chi nhánh Hạ Long, tác giả
chọn nội dung “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt
Nam Thịnh Vượng - Chi nhánh Hạ Long” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt
nghiệp của mình.
2
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu nghiên cứu:
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đề xuất các giải pháp hạn chế rủi ro tín
dụng tại VPBank Chi nhánh Hạ Long, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động quản
trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng này.
Câu hỏi nghiên cứu:
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này sẽ đƣợc giải quyết bằng việc trả lời các câu
hỏi nghiên cứu sau:
- Câu 1: Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng tại VPBank Chi nhánh Hạ Long?
- Câu 2: Những điểm thành công, các điểm còn hạn chế của công tác quản trị rủi
ro tín dụng tại VPBank chi nhánh Hạ Long trong thời gian qua?
- Câu 3: Giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản trị rủi ro tín
dụng tại Ngân hàng này?
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu một cách có hệ thống vấn đề mang tính lý luận (hoạt động tín
dụng, rủi ro tín dụng…) liên quan đến rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng.
- Phân tích thực trạng công tác quản tri ̣rủi ro tín dụng tại ngân hàng Việt Nam
Thịnh Vƣợng chi nhánh Hạ Long , từ đó đánh giá kết quả đạt đƣợc , những hạn chế
và nguyên nhân trong công tác quản tri ̣rủi ro tín dụng tại ngân hàng này .
- Đề xuất các giải pháp và những kiến nghị nhằm tăng cƣờng công tác quản tri ̣
rủi tín dụng tại ngân hàng VP Bank chi nhánh Hạ Long trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tƣợng nghiên cứu: vấn đề rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng của
ngân hàng thƣơng ma ̣i.
* Phạm vi nghiên cứu: tình hình rủi ro tín dụng và thực trạng công tác quản trị
rủi ro tín dụngtại ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vƣợng – Chi nhánh Hạ Long
từ năm 2012 đến năm 2015.
Rủi ro tín dụng rất đa dạng, có thể là rủi rokhi ngân hàng bị ứ đọng vốn, rủi ro
thiếu vốn khả dụng, rủi ro khi các vật bảo đảm tín dụng không còn giá trị nhƣ đánh
3
giá ban đầu trƣớc khi cho vay, rủi ro không thu hồi đƣợc nợ. Trong phạm vi của đề
tài, tác giả chỉ xem xét rủi ro khi Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vƣợng – Chi
nhánh Hạ Long không thu hồi đƣợc nợ hay còn gọi là nợ quá hạn, nợ khó đòi.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phƣơng pháp thống kê, mô tả: Thu thập, hệ thống hóa, xử lý số liệu và thông
qua các số bình quân, số tuyệt đối, số tƣơng đối để đánh giá các chỉ tiêu nghiên cứu.
- Phƣơng pháp so sánh: đánh giá tình hình công tác quản trị rủi ro tín dụng theo
không gian và theo thời gian.
- Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá.
5. Ý nghĩ thực tiễn của đề tài
Những năm gần đây, hoạt động tín dụng trong nền kinh tế ngày càng gia tăng
và có nhiều rủi ro tiềm ẩn. Do đó, việc nghiên cứu về rủi ro tín dụng và quản trị rủi
ro tín dụng tại các ngân hàng thƣơng mại để từ đó đƣa ra các giải pháp phát triển
hoạt động này ở nƣớc ta là cần thiết.
Tuy gặp nhiều hạn chế về quá trình nghiên cứu, nhƣng luận văn đã có những
đóng góp nổi bật, cụ thể là:
- Tổng hợp và hệ thống hóa các lý luận về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín
dụng của ngân hàng thƣơng ma ̣i.
- Phân tích và đánh giá thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng VP Bank
chi nhánh Hạ Long trong bốn năm: 2012, 2013, 2014, 2015. Từ đó đƣa ra những kết
quả đạt đƣợc của chi nhánh, và những mặt còn hạn chế cũng nhƣ tìm ra nguyên
nhân của những mặt còn tồn tại.
- Đề xuất hệ thống các nhóm giải pháp tăng cƣờng công tác quản trị rủi ro tín
dụng ta ̣i ngân hàng VP Bank chi nhánh Ha ̣ Long.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung
chính của luận văn gồm 4 chƣơng và có kết cấu nhƣ sau:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về rủi ro tín
dụng và quản tri ̣rủi ro tin
́ du ̣ng tại ngân hàng thƣơng mại
4
Chƣơng 2: Thiết kế và phƣơng pháp nghiên cứu luận văn
Chƣơng 3: Thực trạng hoạt động tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng tại
VPBank chi nhánh Hạ Long
Chƣơng 4: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị rủi ro tín
dụng tại ngân hàng VP Bank chi nhánh Hạ Long
5
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀRỦI RO TÍN DỤNG VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
Trong chƣơng này, tác giả muốn đề cập tới tổng quan tình hình nghiên cứu tài
liệu và đề cập tới vấn đề mang tính lý luận cơ bản về hoạt động tín dụng củaNHTM.
Nghiên cứu các vấn đề cơ bản về rủi ro tín dụng và các giải pháp hạn chế rủi ro tín
dụng trong NHTM.
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
Rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng là một hoạt động kinh doanh chính của hầu
hết các ngân hàng thƣơng mại vàđã đƣợc đề cập trong nhiều nghiên cứu trong và ngoài
nƣớc. Nhờ nguồn tài liệu phong phú này giúp tác giả có cơ sở lý luận, thực tiễn để
nghiên cứu đề tài của mình.
1.1.1 Tình hình nghiên cứu ngoài nước
Trong các hoạt động ngân hàng, công tác quản trị rủi ro tín dụng đƣợc biết đến
từ lâu và đƣợc sử dụng rộng rãi trên thế giới. Ngày nay, công tác quản trị rủi ro tín
dụng đáp ứng đƣợc yêu cầu hiện đại hóa, đa dạng hóa hoạt động ngân hàng, giảm
ngừa rủi ro tín dụng và phù hợp với xu thế hội nhập của nền kinh tế.
Một trong số tài liệu chính rất có ý nghĩa cho việc nghiên cứu của đề tài là các
tài liệu sau:
Rose, P. (2008), Bank management and Financial services, 7th edn, Mc Graw-Hill.
Tác giả đã đề cập về những khái niệm trong hoạt động quản trị ngân hàng thƣơng mại và
nội dung công tác quản trị rủi ro tín dụng rất chi tiết và rõ ràng.
Cossin, D. & Pirotte, H. (2011), Advanced credit risk analysis, 2th edn, Financial
Engineering. Điểm nổi bật là tác giả đã đề cập rất chi tiết về những nguy cơ rủi ro tín
dụng, đặc biệt là những nguy cơ có thể xảy ra đối với khách hàng. Chính vì vậy đây là
căn cứ giúp cho các nhà ngân hàng có thể nhận diện rủi ro, phán đoán và sớm có giải
pháp đối phó với các nguy cơ rủi ro tín dụng.
6
Theo thông tin tác giả có cơ hội tiếp cận đƣợc, trên thế giới có nhiều nghiên cứu
về hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của Ngân hàng thƣơng mại.Nhƣng cho đến hiện tại
vẫn chƣa có một nghiên cứu đầy đủ nào về các giải pháp tăng cƣờng hoạt động quản trị
rủi ro tín dụng tại một ngân hàng có đặc thù nhƣ ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh
Vƣợng. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP
Việt Nam Thịnh Vƣợng - Chi nhánh Hạ Long” là rất cần thiết để đảm bảo cho ngân
hàng có đƣợc sự phát triển nhanh và bền vững trong tƣơng lai.
1.1.2 Tình hình nghiên cứu trong nước
Rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngân hàng đã có nhiều công trình nghiên cứu
gần đây nhƣ:
Các công trình nghiên cứu nhƣ: “Kiểm soát tăng trưởng tín dụng đối với các
NHTM Việt Nam, tác động và biện pháp” của TS.Nguyễn Thị Loan, “RRTD trong
cho vay các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các chi nhánh ngân hàng BIDV khu vực
Đồng bằng sông Cửu Long” của PGS.TS Lê Khƣơng Ninh. Các công trình này
cũng đề cập đến vấn đề tăng trƣởng tín dụng, các nguy cơ dẫn đến RRTD và đƣa ra
các biện pháp để phòng ngừa RRTD cho các NHTM.
Các công trình nghiên cứu nêu trên đã đề cập đến các vấn đề về rủi ro trong tín
dụng và đã đƣa ra đƣợc giải pháp cụ thể giúp các NHTM trong đó có ngân hàng VP
Bank tăng cƣờng hoạt động quản lý RRTD.
Luận văn thạc sỹ của tác giả Ngô Thị Thanh Trà (2012): “Các giải pháp hạn
chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Nam Sài
Gòn”, Đại học kinh tế TP.HCM. Luận văn đƣa ra 4 giải pháp phòng ngừa và hạn
chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh. Đồng thời đƣa ra các đề xuất và kiến nghị đối với
ngân hàng cấp trên, NHNN và chính phủ để các giải pháp ngày đƣợc phát huy hiệu
quả tại Ngân hàng ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Nam Sài Gòn.
Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Đinh Bá Quyết (2012): “Rủi ro tín dụng tại
Ngân hàng Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nghệ An – Thực trạng và giải
pháp khắc phục”, trƣờng Đại học Huế. Luận văn phân tích các nhân tố ảnh hƣởng
7
tới RRTD tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Nghệ An. Luận văn
đƣa ra 4 nhóm giải pháp nhằm khắc phục RRTD tại Chi nhánh ngân hàng này.
Đối với đề tài “Rủi ro tín dụng” thì đây là một đề tài không còn mới và đã đƣợc
nhiều tác giả nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau. Ở nƣớc ta, nghiên cứu rủi ro tín
dụng và quản trị rủi ro tín dụng đối với các NHTM luôn đƣợc quan tâm và hiện nay
vẫn mang tính thời sự cấp bách, cần tiếp tục hoàn thiện các luận cứ khoa học và
thực tiễn. Qua quá trình tìm hiểu các đề tài về rủi ro tín dụng tại các Ngân hàng nói
chung và hệ thống VPBank nói riêng tác giả có nghiên cứu một số các đề tài nhƣ :
Luận văn thạc sỹ Tài chính – ngân hàng của tác giả Nguyễn Ngọc Lý (2012):
“Rủi ro tín dụng tại ngân hàng VP Bank – Chi nhánh Thái Nguyên”, trƣờng Đại
học kinh tế - ĐHQG Hà Nội. Luận văn phân tích những nghiệp vụ ngân hàng
VPBANK – Chi nhánh Thái Nguyên thực hiện nhằm kiểm soát tình hình RRTD tại
chi nhánh.
Luận văn
thạc sỹ Tài chính – ngân hàng của tác giả Vũ Thị Trang
(2012):“Nâng cao hiệu quản Quản trị rủi ro tại Ngân hàng Thương mại cổ phần
Việt Nam Thịnh Vượng VPBank”, trƣờng Học viện Ngân hàng. Luận văn đã đƣa ra
các giải pháp nhằm hạn chế rủi ro tín dụng tại VPBank nhƣ: Nâng cao năng lực quản
trị rủi ro tín dụng của cán bộ quản trị và cán bộ tác nghiệp của Ngân hàng; Tăng
cƣờng quản lý rủi ro thông qua việc xác định các dấu hiệu nhận biết rủi ro, xây dựng
hệ thống cảnh báo sớm nhằm xử lý kịp thời các khoản vay có vấn đề, hạn chế thấp
nhất tổn thất cho Ngân hàng; Đo lƣờng rủi ro hiện tại và tƣơng lai để có giải pháp hạn
chế và giảm thấp rủi ro; Xây dựng và thực hiện thống nhất hệ thống chấm điểm xếp
hạng khách hàng…Tuy nhiên, luận văn chƣa làm rõ đƣợc các biện pháp đƣợc sử
dụng để xử lý các khoản nợ quá hạn, nợ xấu khi những món này phát sinh.
Luận văn thạc sỹ Tài chính – ngân hàng của tác giả Võ Huy Cƣờng (2011):
“Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thịnh
Vượng (VPBank) - Chi nhánh Bình Định”, trƣờng Đại học Ngoại Thƣơng.Tác giả
đề cập tới vấn đề mang tính lý luận cơ bản về tín dụng, rủi ro tín dụng và hạn chế
rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh ngân hàng thƣơng mại đồng thời các tác
8
- Xem thêm -