Tài liệu QUẢN LÝ XÂY DỰNG KHU VỰC PHỐ CỔ HỘI AN

1 ĐỀ TÀI LUẬN VĂN ĐỀ TÀI: QUẢN LÝ XÂY DỰNGKHU VỰC PHỐ CỔ HỘI AN PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiện nay, di sản đô thị ở Việt Nam đang phải đối mặt với rất nhiều áp lực: tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, hạ tầng kỹ thuật đô thị xuống cấp, tác động của biến đổi khí hậu và các rủi ro từ thiên tai, di sản bị xuống cấp và hư hỏng …. Tuy nhiên, song hành với những thách thức này là những cơ hội mới để bảo vệ di sản, đó là nguồn thu từ du lịch, sự ghi nhận của quốc tế đối với các di sản và nhu cầu về văn hóa tinh thần của người dân ngày một cao. Trong 1 thập kỷ rưỡi vừa qua, một số thành phố ở Việt Nam đã có những nỗ lực và thành công đáng kể trong việc xác định và gìn giữ những di sản văn hóa. Những nỗ lực này có thể được coi là điển hình, và là bài học kinh nghiệm quý giá cho các thành phố khác của Việt Nam. Di tích bị xâm hại: “Do lịch sử tản cư nên tại phố cố ngày nay có nhiều di tích đang bị người dân cơi nới, dựng nhà ở khiến cho các địa chỉ này bị xâm hại nghiêm trọng. Trong đó, ba di tích gồm: Văn chỉ Minh Hương (thờ Khổng tử), Tín Nghĩa từ, Tín Thiện tộc đang bị một số hộ dân xâm chiếm để làm nhà ở”. Riêng nhà thờ Tín Thiện tộc-Miếu âm hồn (tại P.Minh An) đang bị biến dạng vì sự xâm hại của con người. Theo Trung tâm Quản lý bảo tồn di tích TP.Hội An, di tích này tọa lạc trên khoảng đất rộng chừng 500 m2. Dự án tổng thể bảo tồn và khai thác di tích khu phố cổ năm 1997 xác định định hướng, giải pháp, đối tượng, trình tự ưu tiên, biện pháp,… về trật tự xây dựng, bảo tồn, trùng tu và tôn tạo di tích. Những kết quả sau chín năm thực hiện dự án chưa thực sự tương 2 xứng với những gì đã hoạch định. - Ở khu phố đang diễn ra sự biến động chứa đựng những nguy cơ không kém những biến đổi về phương diện vật thể, đó là: từ năm 1999 đến nay hơn 83 trường hợp bán nhà, 181 trường hợp cho những người tự địa phương khác thuê nhà, 264 trường hợp chủ nhà di dời khỏi chổ ở cũ. Bảo tồn di sản đô thị không phải là giữ nguyên các công trình và ngừng các hoạt động của khu vực dân cư để biến thành bảo tàng, mà ngược lại có thể là mộtđộng thái đa mục tiêu như nỗ lực tôn tạo, tái sử dụng và phát triển đồng thời bảo tồn những giá trị văn hóa của di sản, đảm bảo khu vực di sản hòa hợp với nhu cầu của dân cư và các hoạt động kinh tế. Hiện nay, công tác quản lý xây dựng trong khuphố cổ Hội An còn gặp nhiều vấn đề sau: - Quá trình xây dựng, tu bổ, phục hồi các di tích thuộc sở hữu tư nhân và tập thể đã làm mất đi rất nhiều giá trị kiến trúc. - Xét về mặt thực dụng thì ngôi nhà gỗ kiểu cổ một khi được hiện đại hóa sẽ có nhiều ưu điểm mới. Nhưng nếu nhìn nhận chúng với tư cách là một di tích kiến trúc dân dụng thì các ngôi nhà như thế đã bị tước bỏ mất những đặt điểm và sắc thái riêng của mình. Đó là những di tích mang giá trị văn hóa rất quí, một khi đã bị mất sẽ không phục hồi lại được nữa. Một đặc điểm nữa cũng cần được lưu ý là phần lớn những công trình nhà ở dân dụng của các tầng lớp thị dân Hội An đều thuộc quyền sở hữu tư nhân. - Điều đáng lo ngại hơn là hiện đa phần các ngôi nhà cổ đang được sử dụng để buôn bán, thương mại đã làm mai một giá trị tinh thần. Nhà thì vẫn mang dáng dấp cổ xưa, nhưng không gian bên trong đã được chuyển đổi phù hợp hơn cho trưng bày vải vóc, hàng 3 ăn, quán cà phê... Do nhu cầu sử dụng của chính người sở hữu các công trình trong khu vực bảo vệ phố cổ có nhu cầu cơi nới không gian sống để phù hợp với cuộc sống và việc phát triển nên vẫn tồn tại các vi phạm như xây dựng các công trình không có giấy phép, sai phép, xây dựng lấn chiếm đất trái phép... tự động phân chia lại không gian làm ảnh hưởng đến mỹ quan khu phố cổ, quy hoạch xây dựng. Do tính đặc thù của khu phố cổ nên công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong hoạt động tu bổ, tôn tạo di tích trong khu phố cổ Hội An đòi hỏi phải có sự phố hợp chặt chẽ giữa các phòng ban, gồm Đội kiểm tra quy tắc thành phố, Trung Tâm Quản lý bảo tồn Di Tích, Phòng quản lý đô thị, Phòng văn hoá thông tin, Uỷ ban nhân các phường thực hiện việc kiểm tra theo dõi. Số lượng các trường hợp xử lý vi phạm hành chính trong những năm gần đây: Trong năm 2010 số lượng vi phạm là 12, trong đó phường Minh An 10 trường hợp; cẩm phô 4 trường hợp, sơn phong 2 trường hợp. trong năm 2011 số lượng vi phạm lại tăng lên 16 trường hợp trong 3 phường. Do các công trình khu di tích nằm trong địa phận các phường khác nhau, dẫn đến việc quản lý trật tự xây dựng chưa thực sự đồng bộ giữa các phường cũng như các phòng ban phía trên. Ngoài ra, theo quy hoạch thì các công trình lại được phân chia quản lý theo khu vực (I, IIA, IIB) nên công tác quản lý càng chồng chéo. Qua tìm hiểu, học viên nhận thấy các đề tài nghiên cứu trước đây đa số tập trung nghiên cứu về bảo tồn di sản, bản sắc văn hóa… khu phố cổ Hội An, ví dụ như: đề tài “Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa khu phố cổ Hội An / Hồ Nguyễn Thanh Hằng.”; “Quy hoạch bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống Hội An phục vụ cho chiến 4 10 lược phát triển du lịch miền trung / Phùng Phú Phong.”; “Đô thị cổ nhà thuộcsở hữu tư nhân, sở hữu nhà nước và các dạng sở hữu khác Hội an những định hướng chính trong bảo tồn tôn tạo và phát triển về cùng một cơquan quản lý cấp Giấy phép xây dựng đế việc theo trong xã hội đượng đại / Văn Tấn Hoàng.” Và chưa có nhiều đề tài dõi, quản lý, giám sátcác công trình xây dựng ngày càng có hiệu quá đề cập đến việc quản lý xây dựng sao cho không làm mất đi giá trị hơn. của di sản văn hóa này. Đề nghị UBND Thành phố ưu tiên kinh phí dành cho các Cũng chính bởi vậy, việc giáo dục thế hệ trẻ về di sản văn hóa, phường thực hiện các dự án bảo tồn tôn tạo khu Phố cổHội An;Đề qua đó nhận thức về việc quản lý bảo tồn là một trong những ưu tiên nghị Sở Giao thông công chính phối hợp với các ngành liên quan hàng đầu của các nhà quy hoạch và quản lý đô thị để đẩy mạnh hơn trong các cấp phường nhanh chóng đưa ra các biện pháp nhằm phân nữa cơ sở xã hội của thành phố. Với những lý do trên, việc nghiên luồng giao thông cóhiệuquả hơn cho tuyến phố đi bộ; Đề nghị các cứu đề tài: “Quản lý xây dựngkhu vực phố cổ Hội An”, sẽ cóý doanh nghiệp kinh doanh du lịch cần phái cố gắng hơnnữa trong việc nghĩa khoa học và thực tiễn đóng góp cho việc bảo tồn và phát triển tăng số lượng cũng như chất lượng các sản phẩm dịch vụ đểphục vụ những giá trị khu phố cổ mang lại và đây là hướng mà luận văn chọn cho tuyến phố đi bộ, chợ Hội An đáp ứng nhu cầu củakhách tham nhằm mang lại một số gợi ý cho công tác Quản lý xây dựng, Kiến quan du lịch. trúc cảnh quan, Qui hoạch xây dựng, bảo tồn và phát triển đô thị cổ Hội An hướng đến sự phát triển bền vững. 2. Mục tiêu nghiên cứu Đánh giá đúng mức vai trò của cấp phường và tổ dân phố, các tổ chức đoàn thể, đoàn thanh niên, các tổ chức hội (hội phụ nữ, hội cựu chiếnbinh),... vì đây là các tổ chức gần dân nhất, được tuyên truyền - Công tác quản lý trật tự xây dựng trong khu vực phố cổ. (Đánh vận động, theodõi sát sao, phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm trật giá những kết quả đạt được và những tồn tại, bất cập trong quản lý tự trên địa bàn khuPhố Cổ ảnh hưởng đến công tác quản lý xây dựng trật tự XD trong khu vực phố cổ Hội An) đô thị cũng như công tác bảo tồntôn tạo khu Phố cổ Hội An. - Đề xuất giải pháp quản lý Trật tự xây dựng khu vực bảo vệ phố Nâng cao trình độ dân trí tại các phường đến từng người dân cổ (nhằm thiết lập trật tự kỷ cương về quản lý xây dựng khu phố cổ sống vàlàm việc theo pháp luật, có được lối sống văn minh đô thị, giữ Hội an, bảo tồn và phát triển đô thị cổ Hội an hướng đến phát triển được néttruyền thống của con người Hội An.Thực hiện một cách bền vững) đồng bộ các giái pháp nhằm đạt được hệu quả cao nhất cho công tác 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu quản lý từ đó mới phát huy được giá trị lịch sử vănhoá khu Phố cổ. - Đối tượng nghiên cứu: Quản lý xây dựng là một phạm vi khá rộng nên học viên chỉ đi sâu nghiên cứu về quản lý Trật tự xây dựng DANH MỤC VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN và một trong những công cụ để quản lý trật tự xây dựng đó là Giấy  BCL : Bãi chôn lấp phép xây dựng  BVMT : Bảo vệ môi trường 5 9 đến phát triển bền vững. - Quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng đô thị, bao gồm: thể chế, Qua đề tài này học viên xin đưa ra các giải pháp góp phần hoàn cơ chế, chính sách, nội dung và các giải pháp quản lý để đảm bảo thiện hệ thống văn bản pháp lý, tổ chức bộ máy, giải pháp thiết kế đô việc xây dựng và phát triển đô thị mới đúng quy hoạch, kế hoạch và thị, kiến trúc cũng như huy động tham gia của cộng đồng. Học viên pháp luật. mong muốn việc nghiên cứu có thể đóng góp phần nào vào công tác quản lý và xử lý vi phạm trật tự xây dựng, một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm cải thiện bộ mặt của thành phố ngày càng văn minh, - Phạm vi nghiên cứu: khu vực phố cổ Hội An, theo định hướng quy hoạch chung Hội An đến năm 2030 đã được phê duyệt. 4. Phương pháp nghiên cứu hiện đại, góp phần đẩy mạnh vào công cuộc hiện đại hóa đất nước. - Phương pháp thu thập tài liệu: thu thập tài liệu, thông tin từ các Đưa xây dựng đô thị vào nề nếp, đảm bảo công bằng xã hội, thiết lập cơ quan có liên quan như: phòng Quản lý đô thị, phòng Quản lý Đô trật tự xây dựng có kỉ cương là việc rất khó khăn phứctạp và để khắc thị thành phố về tình hình thanh tra và cấp phép xây dựng trên địa phục những hạn chế trên, rất cần sự cố gắng hơn nữa của chính quyền bàn thành phố. trong công tác cải cách thủ tục hành chính, nâng cao trình đô chuyên - Phương pháp tổng hợp tư liệu và phân tích, phân loại, lập bảng, môn cũng như làm trong sạch đội ngũ cán bộ. Tuy nhiên,với thời biểu đồ, theo mục tiêu cụ thể để đảm bảo có tính chính xác và khoa gian nghiên cứu có hạn, luận văn không tránh khỏi được những thiếu học. sót, học viên rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp tận tình của quý thầy cô. KIẾN NGHỊ Để công tác quản lý đô thị được thực hiện tốt, phát huy được giá trị vănhoá lịch sử Phố CổHội An, tôi xin đóng góp một số kiến nghị sau: - Phương pháp điền dã, nhằm khai thác số liệu tại chỗ, đo vẽ, đánh giá chính xác giá trị khu phố cổ - Ngoài ra còn áp dụng các phương pháp khác như: phương pháp so sánh, phương pháp kỹ thuật số giúp đem lại cái nhìn trực quan và cụ thể hơn cho người cần nghiên cứu. 5. Cấu trúc luận văn Đề nghị các cơ quan cấp trên như UBND Thành phố Hội an, cáccấp Ủy Đảng quan tâm chi đạo các ngành đồng bộ tham gia sự Phần 1: Phần mở đầu:(6 trang) Giới thiệu lý do chọn đề tài, đối tượng nghiên cứu, mục tiêu, giới nghiệp bảovệ và phát huy giá trị lịch sử khu Phố CổHội An;Đề nghị hạn và phương pháp nghiên cứu. UBND Thành phố Hội An hoàn chỉnh các cơ sớ pháp lý đềtăng Phần 2: Phần nội dung nghiên cứu: Gồm 3 chương(74trang) cường hiệu quả của công tác quán lý, giải quyết các vấn đề bất cậptrong công tác xây dựng, bảo tồn tôn tạo và cải thiện đời sống - Chương I : Tổng quan về đô thị hội an và khu vực bảo vệ phố cổ Hội An sinh hoạtcủa nhân dân trong khu Phố cổ. Phân cấp việc quản lý cấp - Chương II : Cơ sở khoa học về quản lý Trật tựxây dựng đô thị Giấy phépxây dựng khu vực Phố cổ vào một đầu mối, cụ thể là đưa - Chương III : Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả 6 8 trong công tác quản lý xây dựng theo quy hoạch khu vực bảo vệ phố cổ Hội An. PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ KẾT LUẬN Di sản văn hóa là sản phẩm của những điều kiện lịch sử, văn Phần 3: Phần Kết luận và kiến nghị Phần chú thích, hình ảnh minh hoạ và tài liệu tham khảo Phần 1: PHẦN NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐÔ THỊ HỘI AN VÀ KHU VỰC KHU PHỐ CỔ HỘI AN 1.1. Bối cảnh lịch sử và sự phát triển của đô thị Hội An hóa, kinh tế và chính trị cụ thể qua nhiều thời kỳ lịch sử. Vì thế, mối liên hệ của các di tích lịch sử và văn hóa với thời kỳ lịch sử của chúng được sáng tạo ra là những thông tin mà những người làm công tác bảo tồn và trùng tu cần quan tâm. Đô thị cổ Hội An - Di sản Văn hóa Thế giới với hơn 1.000 di tích lịch sử - văn hóa thuộc các loại hình di tích khảo cổ lịch sử, kiến 1.1.1. Bối cảnh lịch sử xã hội trúc nghệ thuật cùng hàng ngàn di vật nhiều chủng loại rất quý hiếm, 1.1.2. Điều kiện tự nhiên ở vào nhiều thời đại, đã được phát hiện cả dưới lòng sông, lòng biển, 1.1.3. Hiện trạng kinh tế, xã hội trên mặt đất, trong lòng phố cổ và vùng ngoại ô đang là kho tàng văn 1.1.4. Quá trình phát triển của đô thị Hội An hóa vô giá, là minh chứng sinh động về sự sinh tồn, phát triển, sáng 1.2. Tổng quan khu vực phố cổ Hội An tạo của bao đời trước. Qua đó, chúng ta thấy được tầm quan trọng 1.3. Thực trạng trật tự xây dựng khu phố cổ Hội An cũng như giá trị mà khu phố cổ mang lại. Hiện nay việc nghiên cứu và ghi chép các dữ liệu về di tích, hệ Trong khi đó, quản lý trật tự xây dựng tại Hội An thời gian qua thống hoá các kinh nghiệm trùng tu còn rời rạc, chưa đầy đủ, không còn nhiều bất cập trong công tác quản lý, kiểm tra, giám sát vi phạm khoa học và theo kế hoạch cụ thể nhằm phục vụ cho các dự án xây hành chính trong hoạt động tu bổ, tôn tạo di tích. Các văn bản qui dựng, cải tạo trùng tu. Do vậy, việc cung cấp các thông tin cần thiết phạm pháp luật chưa được hệ thống hoá và cụ thể hoá, cập nhật để cho công tác lập dự án xây dựng, trùng tu và cho người dân là các đội ngũ những người làm công tác quản lý xây dựng và mọi tầng lớp chủ di tích có nhu cầu tự tu bổ trùng tu công trình di tích kiến trúc nhân dân nhất là những người dân sống trong khu bảo vệ phố cổ tự của họ cũng chưa đầy đủ, kịp thời. nắm bắt được kịp thời… Kết quả đạt được đến thời điểm này trong công tác nghiên cứu, thống kê, ghi chép như sau: Học viên đã đưa ra đề tài “Quản lý xây dựng khu phố cổ Hội an”, các mục tiêu cơ bản được nghiên cứu như: đánh giá những kết - Phân loại được giá trị công trình, xác định được sơ bộ niên đại quả đạt được và những tồn tại, bất cập trong quản lý xây dựng trong khởi dựng trên cơ sở vật liệu, các hình thức chạm trổ, điêu khắc trên khu vực phố cổ Hội An; đề xuất các giải pháp quản lý trật tự xây các cấu kiện gỗ. dựng khu vực bảo vệ phố cổ Hội An nhằm thiết lập trật tự kỉ cương về quản lý xây dựng, bảo tồn và phát triển đô thị cổ Hội An hướng 7 7 công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức người dân là hết sức cần thiết, do đó Thành phố nói chung và các phường nói riêng cần chú ý tới những biện pháp nhằm nâng cao ý thức về pháp luật cho nhân dân như: phổ biến công khai và kịp thời các văn bản pháp luật bằng các phương tiện thông tin đại chúng, nắm rõ được đầy đủ giấy tờ thủ tục cho hồ sơ xin cấp phép xây dựng… - Bước đầu thống kê được các hình thức kiến trúc, kết cấu chính của các di tích. - Xác định được một số vật liệu truyền thống cần thiết cho trùng tu như: Một số chủng loại gỗ, gạch, ngói, vữa... - Xác định một số vị trí liên kết dễ hư hại, các yếu tố gây nên sự xuống cấp nhanh của di tích. - Ngoài ra khuyến khích người dân tham gia vào các bước lập quy - Hệ thống được những kinh nghiệm, trình tự trùng tu một công hoạch đô thị, tham gia thực hiện quy hoạch đô thị, tham gia giám sát trình di tích có được các công nghệ sản xuất gạch, ngói, vôi… nhưng việc thực hiện quy hoạch, giám sát công tác bảo tồn các di sản… bởi chưa thực sự hiệu quả. vì họ là những người trực tiếp sống, sử dụng các công trình, không gian phố cổ. Nhận thức, hiểu rõ giá trị ngôi nhà mình đang ở càng chi tiết bao nhiêu thì hiệu quả mang lại cho khu di tích bấy nhiêu. Kết luận chương 3 Các giải pháp ở trên học viên đưa ra là những biện pháp cơ bản, tương đối phù hợp với thực trạng xây dựng, tình hình phát triển, bảo tồn của khu di sản văn hóa, khu bảo vệ phố cổ hội an. Những giải 1.4. Thực trạng quản lý bảo tồn di sản khu vực phố cổ Hội An 1.4.1.Trung tâm quản lý bảo tồn di tích 1.4.2.Phòng văn hóa thông tin 1.5. Thực trạng quản lý xây dựng 1.5.1.Hệ thống văn bản pháp lý và các quy định quản lý đô thị pháp này dựa trên sự tìm hiểu, kinh nghiệm thực tiễn, các bài học 1.5.2.Tổ chức bộ máy quản lý trong nước cũng như thế giới. 1.5.3.Công tác lập và triển khai quy hoạch đô thị Những giải pháp này cần được xem xét để đưa vào thực tiễn áp 1.5.4.Thực trạng kiến trúc dụng góp phần hoàn thiện hơn trong công tác quản lý xây dựng nói 1.5.5.Công tác quản lý xây dựng chung hay trật tự xây dựng nói riêng, góp phần hướng đô thị hội an 1.5.6.Các thủ tục liên quan đến tu bổ di tích đến đô thị bền vững. 1.5.7.Công tác thanh tra xây dựng 1.5.8.Những bất cập tồn tại trong quản lý Trật tự xây dựng 8 6 sai thiết kế đã được thẩm định, phê duyệt; xây dựng sai quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 đối với công trình xây dựng được miễn Giấy phép xây dựng... sau khi Qua các phần nghiên cứu, khảo sát, đánh giá nêu trên, tôi nhận có quyết định đình chỉ thi công của cấp có thẩm quyền mà chủ đầu tư thấy rằng Hội An là một trong những thành phố có lịch sử phát triển vẫn tái phạm thì tùy theo mức độ vi phạm, quy mô công trình vi khá đặc sắc và còn lưu giữ hầu như nguyên vẹn các dấu ấn riêng của phạm, sẽ bị xử phạt từ 300 - 500 triệu đồng và bị tước quyền sử dụng mình qua các trục đường mà bản thân nó đang có. Giấy phép xây dựng (nếu có). Sự chuyển biến mạnh mẽ của những đô thị ở Việt Namđang là Đối với các nhà thầu, nếu vi phạm một trong những hành vi như mối đe dọa lớn đến các di sản văn hóa đô thị củađất nước. Công tác nghiệm thu khống, tổ chức bàn giao công trình cho chủ sở hữu, sử quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố cũng như trong khu dụng công trình khi chưa tổ chức nghiệm thu theo quy định, báo cáo vực bảo vệ khu phố cổ trong thời gian qua tuy đạt được nhiều kết quả tài liệu, số liệu khảo sát không trung thực, không đúng quy định dẫn rất khả quan, góp phần rất lớn cho sự phát triển chung của thành phố, tới phải điều chỉnh thiết kế 2 lần trở lên... sẽ bị phạt từ 80 - 100 triệu góp phần thực hiện tốt các đồ án quy hoạch xây dựng đã được phê đồng.Ngoài việc áp dụng các hình thức phạt tiền, phạt bổ sung và duyệt. Nhưng bên cạnh đó còn nhiều yếu tố, vấn đề hạn chế, tồn tại thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định, một số và cần phải có giải pháp để công tác này mang lại hiệu quả cao hơn hành vi vi phạm còn phải được công bố trên trang tin điện tử của Bộ nhất là đối với khu vực bảo vệ phố cổ.Tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề Xây dựng và của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi tài này để góp phần vào việc quản lý duy trì trật tự xây dựng khu bảo ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. vệ phố cổ để thấy rõ giá trị vô giá của di sản kiến trúc cổ Hội An. 3.4.4. Giải pháp tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự xây dựng trong cộng đồng dân cư Tăng cường công tác phát thanh tuyên truyền thường xuyên trên cácphương tiện thông tin đại chúng về chùa các giá trị lịch sử văn hoá kiếntrúc khu Phổ cổ để nâng cao ý thức trân trọng, báo vệ khu Phố cổ, xã hộihoá công tác bảo tồn tôn tạo di sản. Phổ biến các văn bản pháp luật hiện hành về công tác bảo tồn tôntạo, công tác quản lý và phát huy giá trị lịch sử văn hoá khu Phố Cô đến mọitầng lớp nhân dân.Ý thức người dân là một trong những nguyên nhân gây ra ách tắc trong công tác cấp phép xây dựng và là nguyên nhân chủ yếu trong những vụ vi phạm trật tự đô thị. Vì vậy 9 5 Nếu chủ đầu tư không chấp hành thì cơ quan chức năng đình chỉ thi công. Trong thời hạn 60 ngày kể từ khi có quyết định đình chỉ thi công, nếu CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ TRẬT TỰ chủ đầu tưkhông xuất trình Giấy phép xây dựng thì công trình sẽ bị XÂY DỰNG KHU VỰC PHỐ CỔ HỘI AN cưỡng chế phá dỡ. Saukhi được cấp Giấy phép xây dựng, nếu công 2.1. cơ sở lý luận trình đã xây dựng sai nội dung giấyphép thì chủ đầu tư phải tự phá dỡ 2.1.1. Một số khái niệm về quản lý trật tự xây dựng phần sai nội dung giấy phép được cấp mớiđược tiếp tục thi công. Nếu 2.1.2. Nội dung quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị không chấp hành thì công trình phải bị cưỡng chế,đồng thời chủ đầu 2.1.2.1. Giấy phép xây dựng tư phải chịu toàn bộ chi phí tổ chức cưỡng chế này. 2.1.2.2. Những cồn trình phải xin phép xây dựng Nghị định cũng qui định trách nhiệm của các bên trong quá trình 2.1.2.3. Thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng xây dựngcông trình. Theo đó, chủ đầu tư, nhà thầu thi công phải 2.1.2.4. Trình tự thủ tục xin cấp phép xây dựng ngừng thi công côngtrình khi có biên bản ngừng thi công của cơ quan 2.1.2.5. Các hình thức vi phạm trật tự xây dựng chức năng và phải bồi thườngthiệt hại do mình gây ra. 2.1.2.6. Nguyên tắc xử lý vi phạm trật tự xây dựng Đơn vị giám sát, tư vấn thiết kế nếu thông đồng hoặc đế chủ đầu 2.1.2.7. Hình thức xử vi phạm trật tự xây dựng tư, nhàthầu thi công làm sai thiết kế xây dựng gây hậu quá nghiêm 2.1.2.8. Quy trình xử lý vi phạm trật tự xây dựng trọng còn bị xử lýhình sự. Chủ tịch UBND các cấp cũng phải chịu 2.1.3. Quy trình thủ tục hành chính trách nhiệm về tình hình viphạm trật tự xây dựng trên địa bàn. 2.1.3.1. Cấp giấy phép tu bổ, tôn tạo di tích Trong Nghị định 23/2009-NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành 2.1.3.2. Điều chỉnh giấy phép xây dựng, tu bổ, tôn tạo di chính trong hoạtđộng xây dựng, kinh doanh bất động sản; khai thác, tích sản xuất, kinh doanh vật liệuxây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ 2.1.3.3. Quản lý trật tự trùng tu di tích theo giấy phép được thuật; quản lý phát triển nhà và công sở,có hiệu lực thi hành từ ngày cấp 1-5-2009 có nêu: 2.1.4. Các yếu tố tác động đến quản lý trật tự xây dựng Trong hoạt động xây dựng, chủ đầu tư có các hành vi như tự 2.2. Cơ sở pháp lý thực hiện khảo sát xây dựng khi không đủ điều kiện năng lực, không 2.2.1. Các văn bản pháp luật và tiêu chuẩn qui phạm thực hiện giám sát khảo sát xây dựng hoặc không tổ chức nghiệm thu 2.2.2. Đồ án và các quy định về quy hoạch xây dựng đô thị kết quả khảo sát xây dựng sẽ bị phạt tiền từ 30-40 triệu đồng.Các chủ 2.2.3. Các quy định về bảo tồn khu phố cổ đầu tư vi phạm về trật tự xây dựng gồm tổ chức thi công xây dựng công trình không có Giấy phép xây dựng, tổ chức thi công xây dựng 2.2.2.1. Các quy định về bảo tồn khu phố cổ Hội An: - Trong khu vực I chia làm 3 loại công trình, tùy vào vị trí công 10 4 trình mà các yếu tố của ngôi nhà như mái, mặt tiền, không gian nội Giải thích quy hoạch xây dựng. thất… phải theo nguyên tắc hài hòa với cảnh quan khu phố cổ. [phụ Cung cấp chứng chỉ quy hoạch xây dựng. lục 1] Chứng chỉ quy hoạch xây dựng bao gồm các thông tin về sử - Trong phạm vi khu vực IIA: Tùy theo từng vị trí cụ thể, mà cho dụng đất, các quy định về hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, phép điều chỉnh xây dựng, nhưng phải góp phần làm tăng giá trị của về kiến trúc, về an toàn phòng, chống cháy nổ, bảo vệ môi trường và khu phố cổ về mặt kiến trúc nói riêng và về mặt cảnh quan nói các quy định khác theo quy hoạch chi tiết xây dựng. chung.[phụ lục 1] - Công bố quy hoạch xây dựng - Trong khu vực IIB: Theo quy hoạch đô thị và quy hoạch xây Trong quá trình lập quy hoạch chi tiết xây dựng phải lấy ý kiến dựng đô thị, được phép xây dựng công trình cao không quá 13,5 m, của các tổ chức, cá nhân liên quan theo nhiệm vụ của từng loại quy không quá 03 tầng (trừ đường Nguyễn Trường Tộ, đoạn từ đường hoạch xây dựng. Trần Hưng Đạo đến dường Lý Thường Kiệt, được xây dựng công Trong thời hạn 30 ngày làm việc, kể từ ngày được cơ quan nhà trình không quá 2 tầng đối với nếp nhà trước) và không che khuất các nước có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch xây dựng. Ủy ban nhân công trình kiến trúc xung quanh có giá trị (loại đặc biệt, I), trừ một số dân các cấp phải công bố rộng rãi quy hoạch chi tiết xây dựng trong công trình đặc biệt quan trọng và độc đáo sẽ được UBND Thị xã xem phạm vi địa giới hành chính do mình quản lý để tổ chức, cá nhân xét, quyết định cụ thể về độ cao.[phụ lục 1] trong khu vực quy hoạch biết, kiểm tra và thực hiện. Đối với việc 2.3. Cơ sở thực tiễn 2.3.1.Một số kinh nghiệm quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trong nước 2.3.2.Kinh nghiệm quản lý xây dựng các đô thị nước ngoài công bố quy hoạch xây dựng vùng, quy hoạch chung xây dựng do người có thẩm quyền phê duyệt quyết định về nội dung công bố. 3.4.3. Giải pháp kiện toàn, chế tài xử lý vi phạm trật tự xây dựng Chính phủ đã ban hành Nghị định 180 về xử lý vi phạm trật tự Kết luận chương 2 xây dựng đôthị. Theo đó, những công trình xây dựng không phép vẫn Từ những cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và các yếu tố thực tiễn tại được xem xét cấpphépxây dựng, sau đó nếu đảm bảo một trong các địa phương cùng những bài học từ những đô thị trong và ngoài nước, điều kiện sau: xây trên đất ở cógiấy chứng nhận quyền sử dụng đất và để tìm ra những giải pháp thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả trong quyền sở hữu nhà; xây dựng mới trên nềnnhà cũ hoặc cải tạo nhà công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố Hội an nói đang ở phù hợp qui hoạch xây dựng; công trình xâydựng có đủ điều chung và tại các khu đô thị mới đang được hình thành và phát triển kiện về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Khi phát hiện,cơ nói riêngđòi hỏi sự sáng tạo không ngừng nghỉ và khả năng linh hoạt quan chức năng sẽ lập biên bản ngừng thi công, yêu cầu chủ đầu tư trong việc vận dụng các nguyên tắc khoa học để lựa chọn phương án làm thủtục xin cấp Giấy phép xây dựng. 3 11 tổng hợpthông tin, tin học hóa trong quảnlý sẽ giúp đỡ lãng phí thời xử lý thích hợp cho từng di tích cụ thể. Mục tiêu đặt ra là phải gắn di gian cho việc tìmkiếm thông tin tư liệu. Áp dụng bộ tiêu chuẩn ISO tích với đời sống đương đại, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã 9000:2000 (bộ tiêu chuẩn vềhệ thống quản lý chất lượng do Tổ chức hội, tăng cường giao lưu văn hóa trong quá trình hội nhập quốc tế. tiêu chuẩn hóa quốc tế - viết tắt là ISO-ban hành trong đó tiêu chuẩn ISO 9001:2000 là tiêu chuẩn trung tâm) nhằm đạtđược hiệu quả cao trong quản lý quyền sở hữu nhà tạo điều kiện cho nhân dân xin phép xây dựng. 3.4.2. Đổi mới hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý 3.4.2.1. Tổ chức bộ máy - Lực lượng cán bộ: Bổ sung lực lượng cán bộ quản lý trật tự xây dựngđô thị ở các cấp, nhất là trên địa bàn mới của Hội an, đảm bảo số lượngđể đápứng yêu cầu công việc trên một địa bàn rộng lớn. cần tăng cường cán bộ có trình độ đại học thuộc các chuyên ngành như luật, quản lý đất đai, xây dựng, giao thông vận tải cho các xã, phường nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý trật tự xây dựng. - Năng lực, trình độ chuyên môn: Nâng cao năng lực nghiệp vụ, trình độ chuyên môn của cán bộ thực thi nhiệm vụ, - Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm - Cung cấp thông tin về quy hoạch xây dựng là trách nhiệm của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cơ quan quản lý về xây dựng các cấp chịu trách nhiệm cung cấp thông tin, chứng chỉ quy hoạch xây dựng cho các chủ đầu tư xây dựng công trình khi có nhu cầu đầu tư xây dựng trong phạm vi được phân cấp quản lý. Việc cung cấp thông tin được thực hiện dưới các hình thức sau đây: Công khai đồ án quy hoạch xây dựng bao gồm: sơ đồ, mô hình, bản vẽ quy hoạch xây dựng. 1 2 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG 3.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý trật tự xây dựng CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TRẬT TỰ XÂY DỰNG PHÙ HỢP 3.4.1. Đổi mới và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý VỚI KHU PHỐ CỔ 3.1. Mục tiêu quản lý trật tự xây dựng - Đề xuất các nguyên tắc quản lý trật tự xây dựng khu vực phố cổ Hội An - Đầu tiên hệ thống chính sách văn bản phải phù hợp với thực tế Tức là nó phải có tính khả thi khi đưa và áp dụng. dân- những người có lợi ích liên quan khi văn bản đó được áp dụng. - Thứ hai là tính nhất quán, các ban ngành chưa thực sự nhất - Hoàn thiện Công tác quản lý trật tự xây dựng trong khu vực phố cổ. quản với nhau dẫn đến việc thanh tra, kiểm tra…quá trình thực hiện quản lý trật tự xây dựng xảy ra sự chồng chéo gây ra việc bảo tồn, cải - Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý trật tự xây dựng khu vực bảo vệ khu phố cổ Hội An. 3.2. Nguyên tắc quản lý trật tự xây dựng khu vực phố cổ Hội An: 3.3. Đề xuất giải pháp cải cách thủ tục hành chính về cấp phép xây dựng tạo các công trình khu di tích bị sai phép. Thứ ba: Văn bản quy phạm phải đầy đủ chi tiết nhưng không sa đà vào chủ thể không cần thiết Thứ tư : Tính công khai của văn bản, các văn bản về cấp phép và quản lý trật tự xây dựng chưa được công khai rộng rãi đến người dân. Tiếp tục rà soát, soạn thảo, phối hợp soạn thảo các văn bản quy - Giảm thời gian chờ cấp phép. Giảm thời gian xin gia hạn, cấp phạm phápluật, văn bản hướng dẫn liên quan đến công tác quản lý lại và điều chỉnh giấy phép xây dựng theo quy mô công trình sửa đất đai, xây dựng theoquy hoạch phù hợp với các quy định pháp luật chữa, bảo tồn. kiến nghị đối với các di tích, nhà ở trong khu phố cổ và đặc thù của Hội an để làm cơsở quản lý và nâng cao hiệu quả quản chỉ trùng tu thì thời gian cấp phép xây dựng xuống dưới một tuần. lý. Chủ động tổ chức kiểm tra việc thi hành pháp luật về vi phạm - Quy định cụ thể, rõ ràng, minh bạch các yêu cầu về hồ sơ xin cấp phép. Hồ sơ xin phép hiện tại chủ yếu về bảo tồn và tôn tạo. thiếu cơ sở cụ thể cho vấn đề cơi nới khôn gian sống. - Quản lý đến từng chi tiết trong công trình. Việc thay đổi chi tiết kiến trúc là việc thường xuyên xảy ra. Trong quá trình cải tạo, trùng tu, cơi nới các văn bản cụ thể hóa chi tiết từng hạng mục, thành phần của công trình cần quy định rõ ràng hơn và là thành phần bắt buộc tuân thủ theo quy định bảo tồn. hành chính thuộc phạm vi, lĩnh vực quản lý; phân công nhiệm vụ cho cán bộ theo dõi công tác xử lý vi phạm hành chính. Sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật để tránh một số chồng chéo, chưa đồng bộ giữa Luật Xây dựng, Luật Nhà ở và luật đất đai: Đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và sử dụng đất, cải tiến hơn nữa việc thụ lý cấp phép xây dựng, Công nghệ thông tin Áp dụng công nghệ và kỹ thuật hiện đại, đẩy mạnh tin học hỏa và điện tửtrong quảnlý, sử dụng những phần mềm quản lý hiện đại để