Tài liệu Quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng tmcp công thương việt nam – chi nhánh ninh bình

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN THANH HẰNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội – 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN THANH HẰNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH BÌNH Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THẾ HÙNG Hà Nội – 2015 LỜI CAM ĐOAN Tác giả luận văn: Tôi - Nguyễn Thanh Hằng, xin cam đoan: Đề tài “Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Ninh Bình” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những nội dung trong luận văn, cụ thể là những phân tích, đánh giá thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Ninh Bình, những giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Ninh Bình là do tôi tự nghiên cứu, không sao chép. Các tài liệu tham khảo để thực hiện luận văn đều được trích dẫn nguồn gốc rõ ràng. Hà Nội, tháng năm 2015 TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thanh Hằng LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình và sự đóng góp quý báu của nhiều cá nhân và tập thể. Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới TS. Nguyễn Thế Hùng - người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài và hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô trong trường Đại học Kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội, đặc biệt các thầy cô Phòng đào tạo trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành khóa học này. Tôi xin chân thành cảm ơn các cô chú anh chị tại Ngân hàng thương mại cổ phần công thương Ninh Bình đã giúp đỡ mọi mặt, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thu thập số liệu, cung cấp thông tin cần thiết để trình bày trong luận văn. Nhân dịp này tôi cũng cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn này. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...............................................................i DANH MỤC BẢNG BIỂU...........................................................................ii DANH MỤC SƠ ĐỒ....................................................................................iii DANH MỤC BIỂU ĐỒ................................................................................iv LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI..............................................................................................4 1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU.........................................4 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................................................8 1.2.1. Hoạt động tín dụng tại ngân hàng thương mại....................................8 1.2.2. Các hình thức phân loại tín dụng........................................................12 1.3. RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI................15 1.3.1. Khái niệm rủi ro tín dụng....................................................................15 1.3.2. Đặc điểm của rủi ro tín dụng...............................................................16 1.3.3. Phân loại rủi ro tín dụng.....................................................................17 1.3.4. Nguyên nhân rủi ro tín dụng...............................................................18 1.3.5. Hậu quả rủi ro tín dụng.......................................................................20 1.4. QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .........................................................................................................................21 1.4.1. Khái niệm và sự cần thiết của công tác quản lý rủi ro tín dụng........21 1.4.2. Nội dung của quản lý rủi ro tín dụng..................................................24 1.4.3. Nhận dạng và phân tích rủi ro tín dụng..............................................26 1.4.4. Kiểm soát rủi ro tín dụng.....................................................................28 1.4.5. Dự phòng tổn thất tín dụng.................................................................29 1.5. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG Ở TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC..............................................................................................32 1.5.1. Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng ở một số nước trên thế giới.....32 1.5.2. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trong nước................................36 1.5.3. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam....................................................37 CHƯƠNG II.................................................................................................39 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU.......................39 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN........................................................................39 2.1.1. Phương pháp thu thập tài liệu.............................................................39 2.1.2. Phương pháp xử lý số liệu...................................................................40 2.1.3. Phương pháp phân tích........................................................................41 2.1.4. Phương pháp so sánh...........................................................................43 2.1.5. Phương pháp tổng hợp thông tin........................................................45 2.1.6. Hệ thống chỉ tiêu phân tích................................................................45 2.2. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU...................................................................46 CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH...........................47 3.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH................................................................................47 3.1.1. Lịch sử hình thành...............................................................................47 3.1.2. Quá trình phát triển............................................................................47 3.1.3. Cơ cấu bộ máy quản lý.........................................................................50 3.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh.............................................................51 3.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH....................53 3.2.1. Thực trạng rủi ro tín dụng tại NH Công thương Ninh Bình.............53 3.2.2. Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại NHCT Ninh Bình.................62 3.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH.........................................75 3.3.1. Kết quả đạt được...................................................................................75 3.3.2. Những hạn chế.....................................................................................75 3.3.3. Nguyên nhân hạn chế..........................................................................78 CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH.....................................................81 4.1. MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CHUNG.................81 4.1.1. Định hướng phát triển kinh doanh trong thời gian tới......................81 4.1.2. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng trong thời gian tới.........82 4.2. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG NINH BÌNH.............................84 4.2.1. Giải pháp hạn chế rủi ro......................................................................84 4.2.2. Giải pháp xử lý rủi ro..........................................................................97 4.3. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CHÍNH PHỦ VÀ NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM.....................................................................................................98 4.3.1. Kiến nghị đối với Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam...........................98 4.3.2. Kiến nghị đối với Chính phủ..............................................................102 KẾT LUẬN.................................................................................................104 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................106 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ST T 1. Ký hiệu Nguyên nghĩa BASEL ỦY BAN BASEL VỀ GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG CBCNV CÁN BỘ CÔNG NHÂN VIÊN CIC TRUNG TÂM THÔNG TIN TÍN DỤNG ( Credit information center) 4. DN DOANH NGHIỆP 5. DPRR DỰ PHÒNG RỦI RO 6. HGĐ HỘ GIA ĐÌNH 7. KH KHÁCH HÀNG 8. L/C THƯ TÍN DỤNG ( LETTER OF CREDIT) 9. NHCT NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG 10. NHNN NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC 11. NHTM NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 12. NHTW NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG 13. RRTD RỦI RO TÍN DỤNG ROA TỶ SỐ LỢI NHUẬN DÒNG TRÊN TÀI SẢN ( RETURN ON TOTAL ASSETS 15. TDQT TÍN DỤNG QUỐC TÊ 16. TMCP THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN 17. TNHH TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN 18. TSĐB TÀI SẢN ĐẢM BẢO 19. VNĐ VIỆT NAM ĐỒNG DANH MỤC BẢNG BIỂU 2. 3. 14. STT Bảng Nội dung 1 Trang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Bảng 2.1 Bảng 3.1 Phân phối tần số người trả lời Kết quả kinh doanh NHCT Ninh Bình giai đoạn Bảng 3.2 Bảng 3.3 Bảng 3.4 Bảng 3.5 Bảng 3.6 Bảng 3.7 Bảng 4.1 2012-2014 Bảng kê chi tiết phần thu nhập Bảng kê chi tiết phần thu nhập Chỉ tiêu nợ quá hạn so với tổng dư nợ Nợ quá hạn của NHCT Ninh Bình Tình hình trích lập DPRR Phân loại nợ theo khách hàng Chỉ tiêu phát triển hoạt động tín dụng năm 2015 2 40 51 52 53 58 59 61 73 83 DANH MỤC SƠ ĐỒ ST T 1 2 3 4 5 Sơ đồ Sơ đồ 1.1 Sơ đồ 3.1 Sơ đồ 3.2 Sơ đồ 3.3 Sơ đồ 3.4 Nội dung Phân loại rủi ro tín dụng Cơ cấu bộ máy quản lý NHCT Ninh Bình Quy trình nghiệp vụ tín dụng tại NHCT Ninh Bình Tỷ lệ Nợ quá hạn / Tổng dư nợ Mô hình tổ chức hoạt động quản lý rủi ro tín dụng DANH MỤC BIỂU ĐỒ 3 Trang 17 50 57 58 65 ST T 1 2 3 4 5 6 7 Biểu đồ Nội dung Biểu đồ 3.1 Biểu đồ 3.2 Biểu đồ 3.3 Biểu đồ 3.4 Biểu đồ 3.5 Cơ cấu cho vay theo thời hạn Cơ cấu cho vay theo tiền tệ Cơ cấu dư nợ theo thành phần kinh tế Đánh giá những khó khăn khi cấp tín dụng trong NH Đánh giá công tác quản lý rủi ro trong NH Các ý kiến đề xuất để nâng cao chất lượng quản lý Biểu đồ 3.6 RRTD Biểu đồ 3.7 Đánh giá hệ thống xếp hạng TD nội bộ trong NH 4 Trang 54 55 56 62 66 68 72 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong quá trình phát triển của một đất nước, Ngân hàng đóng một vai trò rất quan trọng. Nó là hệ thần kinh của toàn bộ nền kinh tế quốc dân, nền kinh tế chỉ có thể phát triển với tốc độ cao nếu có một hệ thống Ngân hàng hoạt động ổn định và có hiệu quả, không thể có tăng trưởng trong khi hệ thống tổ chức và hoạt động của Ngân hàng yếu kém và lạc hậu. Như vậy đòi hỏi Ngân hàng phải phát triển tương xứng và hoạt động có hiệu quả trong hoạt động lưu thông tiền tệ. Điều hoà lưu thông tiền tệ chủ yếu thông qua hoạt động tín dụng, hoạt động tín dụng là xương sống của hệ thống Ngân hàng thương mại, cụ thể là quá trình huy động vốn và sử dụng vốn có hiệu quả của Ngân hàng sẽ giúp cho các thành phần kinh tế phát triển ổn định và ngược lại. Hoạt động của Ngân hàng có nhiều bước chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, trong nền kinh tế đầy biến động, rủi ro là điều không thể tránh khỏi đối với tất cả các thành phần kinh tế. Những nguy cơ tiềm ẩn như sự không trung thực của khách hàng, vốn vay bị sử dụng sai mục đích, khách hàng phá sản hay do suy thoái kinh tế... đều có thể biến một khoản vay chất lượng cao thành một khoản nợ khó đòi. Đó là chưa kể đến những kẽ hở do hệ thống pháp luật chưa hoàn chỉnh gây nên những phiền toái cho khách hàng và Ngân hàng trong quá trình hoạt động cũng như tạo điều kiện cho những ý đồ xấu của khách hàng hay cán bộ Ngân hàng thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của nhà nước. Đây là mối đe doạ mà bất cứ Ngân hàng nào cũng phải đương đầu. Vậy làm thế nào để hạn chế được rủi ro tín dụng trong các Ngân hàng thương mại? Nhiệm vụ quan trọng và trọng tâm của quản lý các Ngân hàng thương mại là phải nâng cao chất lượng tín dụng, đưa ra các biện pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng đối với các thành phần kinh tế nói 1 chung và các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh nói riêng. Nhận thức được sự cần thiết trên và mong muốn luận văn tốt nghiệp của mình được gắn với thực tiễn của ngân hàng TMCP Công thương Ninh Bình, góp phần vào sự phát triển của ngân hàng, tôi đã lựa chọn đề tài: “Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Ninh Bình” để làm luận văn thạc sỹ kinh tế của mình. Các câu hỏi nghiên cứu: - Công tác quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Công thương Ninh Bình hiện nay có những vấn đề gì ? - Đâu là những ưu điểm và hạn chế trong quản lý rủi ro tín dụng tại NHCT Ninh Bình? - Cần thực hiện các giải pháp nào để tăng cường quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Công thương Ninh bình? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài Mục đích nghiên cứu của luận văn là tập trung vào việc nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh nhằm góp phần vào sự phát triển bền vững của Ngân hàng TMCP Công thương Ninh Bình trong thời gian tới. Căn cứ vào mục đích đã xác định, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn bao gồm những nội dung chính sau đây: - Khái quát những vấn đề căn bản nhất về tín dụng, rủi ro trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại. - Phân tích đánh giá thực trạng quản lý rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Công Thương Ninh Bình từ năm 2012 đến năm 2014, từ đó chỉ ra những ưu điểm cũng như những hạn chế trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng. 2 - Đưa ra một số giải pháp nhằm phòng ngừa và hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Công thương Ninh Bình và đề xuất những kiến nghị đối với các bộ, ngành liên quan. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài Về đối tượng nghiên cứu: Quản lý rủi ro tín dụng tại các ngân hàng thương mại. Về phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Nghiên cứu thực tiễn hoạt động quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Công thương Ninh Bình. - Về thời gian: giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2014. - Về không gian: Trên địa bàn thành phố Ninh Bình 4. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, luận văn gồm có 4 chương: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về quản lý rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại. Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Công Thương Ninh Bình. Chương 4: Giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng Công thương Ninh Bình. 3 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Từ khi Quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng ban hành theo Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ra đời và có một số sửa đổi trong Quyết định 18/2007/QĐ-NHNN ngày 25 tháng 4 năm 2007 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, sau đó Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành thay thế cho Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN và Quyết định 18/2007/QĐ-NHNN thì rủi ro càng trở thành vấn đề quan tâm của các ngân hàng và những người quan tâm. Từ trước đến nay đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về quản trị rủi ro nói chung và quản trị rủi ro tín dụng nói riêng, đó là các đề tài nghiên cứu khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sỹ. Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu tiêu biểu liên quan trực tiếp đến đề tài như sau:  Lê Đức Thọ (2005), “Hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước ở nước ta hiện nay”, Luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Nội dung đề tài đã đề cập đến thực trạng hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại nhà nước và những tác động tới quá trình phát triển kinh tế xã hội Việt Nam. Tác giả đề xuất các giải pháp đổi mới hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước ở Việt Nam, nêu lên được 4 những nguy cơ tiền ẩn rủi ro trong hoạt động tín dụng và giải pháp để hạn chế rủi ro tín dụng trong các ngân hàng thương mại.  Lê Thị Huyền Diệu (2010), Luận cứ khoa học về xác dịnh mô hình quản lý rủi ro tín dụng tại hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam, Luận án tiến sĩ kinh tế, Học viện Ngân hàng, Hà Nội. Nội dung đề tài chủ yếu xem xét những lý thuyết cơ bản về rủi ro và quản lý rủi ro tín dụng dưới góc độ rủi ro giao dịch, chưa đi sâu vào các góc độ khác của rủi ro tín dụng, cũng như đề ra các giải pháp để hạn chế rủi ro tín dụng. Đề tài tập trung nghiên cứu trong giai đoạn trước và sau năm 2000, khi hệ thống văn bản pháp luật đang được dần hoàn thiện, chính sách cho vay chưa đạt được tầm chiến lược, chưa đạt được nguyên tắc thị trường, nên một số nội dung thực hiện đã không còn phù hợp với các ngân hàng trong giai đoạn hiện nay.  Nguyễn Đức Tú (2012), Quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam, Luận án tiến sỹ kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội. Luận án dựa trên những nguyên lý cơ bản về rủi ro và quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng. Chỉ ra những mặt đã đạt được và những hạn chế trong công tác quản trị tín dụng tại ngân hàng Công Thương Việt Nam. Luận án nghiên cứu tình hình rủi ro tín dụng tại ngân hàng Công Thương trong giai đoạn 2008-2011, là giai đoạn ngân hàng chưa áp dụng mô hình quản trị theo Basel II, chính vì vậy, luận án tiếp cận và phân tích thực trạng rủi ro nhằm đề xuất những mô hình thích hợp để ngân hàng Công Thương có thể áp dụng nhằm nâng cao công tác quản trị rủi ro.  Thân Thị Thanh Thảo, (2010), Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương Đà Nẵng, Luận văn Thạc sỹ Quản trị kinh doanh, Đại học Đà Nẵng. 5 Nội dung đề tài nghiên cứu khá kĩ lưỡng nên nhìn chung đề tài đã đưa ra được những khái niệm cơ bản nhất về tín dụng, rủi ro tín dụng, những nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng của Ngân hàng, phân loại rủi ro tín dụng, các giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng. Tuy nhiên, tác giả chưa đề cập đến các tiêu chí để đánh giá rủi ro tín dụng, cũng như đề cập đến sự cần thiết của công tác quản trị rủi ro tín dụng, đưa ra được các dấu hiệu cảnh báo rủi ro tín dụng, từ đó đề ra các giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng trong ngân hàng.  Tiến sĩ Phạm Huy Hùng (2011), Phương pháp quản trị rủi ro thị trường tại các NHTM Việt Nam, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành, Hội đồng khoa học và công nghệ ngân hàng. Nội dung của đề tài đề cập đến các rủi ro trong hoạt động của ngân hàng thương mại, chủ yếu tập trung vào phân tích rủi ro danh mục cho vay chứ không luận bàn đến rủi ro giao dịch hay đưa ra các khía cạnh liên quan tổng thế đến tín dụng, chưa đề ra các giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng trong NHTM.  Nguyễn Thị Thu Trâm (2007), “ Quản trị rủi ro tín dụng tại sở giao dịch II ngân hàng Công Thương Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ kinh tế, Đại học Kinh tế, TP Hồ Chí Minh. Nội dung của luận văn, tác giả đã hệ thống hóa lý thuyết về quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng và những yêu cầu đối với ngân hàng thương mại Việt Nam. Đồng thời đưa ra những giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tại ngân hàng Công Thương Việt Nam.  Lê Thị Hồng Điều (2008), “Quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ, Đại học Kinh tế, TP Hồ Chí Minh. Luận văn đúc kết lại những lý thuyết cơ bản về rủi ro tín dụng, đặc biệt trong đó tác giả đã hệ thống nội dung quản trị rủi ro tín dụng ở các bước cơ 6 bản: Nhận biết rủi ro, đo lường rủi ro, quản lý rủi ro, kiểm soát rủi ro và xử lý nợ. Trên cơ sở đó, luận văn đã đưa ra các phương pháp quản lý rủi ro tín dụng theo Basel 1, tiếp cận rủi ro tín dụng theo Basel 2, các biện pháp phòng ngừa, khắc phục và xử lý đối với các nhóm dấu hiệu quản lý rủi ro tín dụng.  Nguyễn Quang Vinh (2007), “Quản trị rủi ro tín dụng trong ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ, Đại học Ngoại thương, TP Hồ Chí Minh. Nội dung của luận văn chỉ tập trung phân tích về rủi ro tín dụng mà chưa đi sâu vào nghiên cứu những nội dung chính trong quản trị rủi ro tín dụng cũng như các chuẩn mực đánh giá về quản trị rủi ro tín dụng, đưa ra các giải pháp quản lý rủi ro tín dụng trong ngân hàng.  Đặng Thị Thu Hà (2015), "Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Đại Dương", luận văn thạc sỹ, Đại học Quốc gia Hà nội. Luận văn đúc kết lại những lý thuyết cơ bản về rủi ro tín dụng, tập trung nghiên cứu vấn đề quản trị rủi ro tín dụng, đi sâu vào phân tích các quy trình cấp tín dụng, các văn bản quy chế hiện đang áp dụng tại ngân hàng TMCP Đại Dương. Luận văn đánh giá công tác quản trị rủi ro tín dụng thông qua một số công cụ đo lường quản trị rủi ro tín dụng như: Xếp hạng khách hàng, kiểm tra giám sát tín dụng...tuy nhiên vẫn chưa nghiên cứu đến mô hình quản trị rủi ro tín dụng hiện nay của ngân hàng TMCP Đại Dương. Nội dung của luận văn có một số điểm mới như sau: Trong các công trình nghiên cứu trên, các tác giả đã hệ thống hóa, phân tích vai trò và sự cần thiết của quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh, định hướng cho các ngân hàng thương mại nói chung và ngân hàng Công Thương nói riêng trong quá trình xây dựng mô hình quản trị rủi ro cho riêng mình. Một số giải pháp đã và đang được triển khai trong thực tiễn hoạt động tại ngân hàng Công Thương. 7 Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu chủ yếu ở giai đoạn trước năm 2012, nhiều công trình phân tích vẫn mang tính chất định tính, chưa chỉ được mô hình quản trị rủi ro, đo lường rủi ro, tổn thất mà ngân hàng phải gánh chịu khi rủi ro tín dụng xảy ra. Những “khoảng trống” trên của các công trình nghiên cứu đã gợi cho tác giả những hướng nghiên cứu mới nhằm thực hiện tốt đề tài luận văn của mình. Cụ thể: - Đề tài làm rõ tất cả những vấn đề lý luận căn bản về tín dụng, rủi ro tín dụng, đưa ra những kinh nghiệm thực tế của các ngân hàng trên thế giới và các ngân hàng Việt Nam, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm về nhận diện, nguyên nhân, phân loại và quản lý rủi ro tín dụng. - Trên cơ sở phân tích thực trạng tình hình hoạt động tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Ninh Bình, đề tài nêu ra những dấu hiệu nhận biết sớm các khoản nợ có vấn đề, tìm ra các nguyên nhân dẫn đến rủi ro, đặc biệt, để từ đó đánh giá được mức độ rủi ro, đưa ra kiến nghị các giải pháp có hiệu quả và khả thi. 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.2.1. Hoạt động tín dụng tại ngân hàng thương mại 1.2.1.1. Khái niệm về tín dụng Trong nền kinh tế hàng hóa, trong cùng một thời kì luôn có một số người tạm thời thừa vốn, có vốn tạm thời nhàn rỗi và có nhu cầu cho vay. Bên cạnh đó luôn có một số người tạm thời thiếu vốn, có nhu cầu đi vay. Hiện tượng này làm nảy sinh mối quan hệ kinh tế mà nội dung của nó là vốn được dịch chuyển từ nơi tạm thời thừa sang nơi thiếu với điều kiện hoàn trả vốn và lãi tiền vay do nhu cầu sử dụng vốn vay. Đây chính là quan hệ tín dụng. Tín dụng là mối quan hệ kinh tế trong đó các chủ thể chuyển cho nhau quyền sử dụng về một lượng giá trị hoặc hiện vật với những điều kiện mà hai 8