ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o--------
TRỊNH VĂN QUÂN
QUẢN LÝ NHÂN LỰC
TẠI CỤC THỐNG KÊ TỈNH HÀ NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o--------
TRỊNH VĂN QUÂN
QUẢN LÝ NHÂN LỰC
TẠI CỤC THỐNG KÊ TỈNH HÀ NAM
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM THỊ HỒNG ĐIỆP
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự
hướng dẫn của cô giáo hướng dẫn khoa học. Các số liệu và trích dẫn được sử
dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy từ
thực tế nghiên cứu tình hình quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Trịnh Văn Quân
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này , tôi đã nhận
đƣợc sự hƣớng dẫn , giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại
học Kinh tế - Đa ̣i ho ̣c Quố c gia Hà Nô ̣i.
Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô trƣờng Đại học
Kinh tế, đã dạy dỗ tôi, cung cấp cho tôi những kiến thức trong suốt quá trình
học tập để tôi có thể hoàn thành luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phạm Thị Hồng Điệp
ngƣời đã hết sức tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn và định hƣớng cho tôi chọn đề
tài nghiên cứu, cơ sở lý luận cũng nhƣ khảo sát thực tế trong quá trình thực
hiện viết luận văn tốt nghiệp.
Tôi cũng xin đƣợc gửi lời cảm ơn tới các Anh/Chị em tại Cục Thống kê
tỉnh Hà Nam, đã cho tôi nhiều lời khuyên quý báu, đã cung cấp cho tôi những
tài liệu, thông tin, tạo điều kiện cho tôi nghiên cứu, tham khảo các tài liệu
phục vụ cho bản luận văn này.
Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện
luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc
những đóng góp tận tình của quý thầy cô và các bạn.
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................... i
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... ii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ KHOA HỌC
VỀ QUẢN LÝ NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC CÔNG ............................... 5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................. 5
1.1.1. Những nghiên cứu về nhân lực và quản lý nhân lực........................ 5
1.1.2. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu .................................. 9
1.2 Cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong trong tổ chức công ................. 10
1.2.1. Khái quát về nhân lực .................................................................... 10
1.2.2. Những vấn đề chung về quản lý nhân lực trong tổ chức công....... 13
1.2.3. Nội dung quản lý nhân lực trong tổ chức công .............................. 17
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý nhân lực của các tổ chức công 27
1.2.5. Tiêu chí đánh giá hoạt động quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức
công........................................................................................................... 29
1.3 Kinh nghiệm quản lý nhân lực trong các tổ chức công ở một số địa
phƣơng và bài học cho Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ................................... 31
1.3.1 Kinh nghiệm quản lý nhân lực trong các tổ chức công ở một số địa
phương ...................................................................................................... 31
1.3.2. Một số bài học kinh nghiệm cho Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ....... 35
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................ 37
2.1. Phƣơng pháp thu thập và xử lý thông tin ............................................. 37
2.1.1. Thu thập thông tin dữ liệu thứ cấp ................................................. 37
2.1.2. Xử lý dữ liệu sau khi thu thập........................................................ 38
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu tổng quan tài liệu tại chỗ ............................. 38
2.3. Phƣơng pháp thống kê mô tả ................................................................ 39
2.4. Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp ..................................................... 40
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÂN LỰC TẠI CỤC THỐNG KÊ
TỈNH HÀ NAM .............................................................................................. 42
3.1 Tổng quan về nhân lực và các yếu tố ảnh hƣởng tới quản lý nhân lực tại
Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ......................................................................... 42
3.1.1 Khái quát về Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ....................................... 42
3.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhân lực tại Cục Thống kê
Hà Nam .................................................................................................... 43
3.1.3. Tình hình nhân lực của Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ..................... 46
3.2 Thực trạng quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam giai đoạn
2011-2015 .................................................................................................... 52
3.2.1 Thực trạng xác định nhu cầu và hoạch định nhân lực.................... 53
3.2.2 Tình hình tuyển dụng nhân lực........................................................ 55
3.2.3.Tình hình sử dụng nhân lực............................................................. 58
3.2.4.Công tác đào tạo bồi dưỡng nhân lực............................................. 66
3.2.5. Đánh giá nhân lực .......................................................................... 68
3.2.6. Chính sách đãi ngộ, khen thưởng và kỷ luật ................................. 71
3.3. Đánh giá chung công tác quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam. 74
3.3.1. Những thành tựu đạt được ............................................................. 74
3.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân ...................................................... 75
CHƢƠNG 4: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN
LÝ NHÂN LỰC TẠI CỤC THỐNG KÊ TỈNH HÀ NAM ........................... 80
4.1 Bối cảnh và phƣơng hƣớng hoàn thiện quản lý nhân lực tại Cục Thống
kê tỉnh Hà Nam ............................................................................................ 80
4.1.1. Bối cảnh mới .................................................................................. 80
4.1.2. Phương hướng hoàn thiện quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh
Hà Nam..................................................................................................... 82
4.2 Giải pháp hoàn thiện quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam ..... 82
4.2.1 Sắp xếp công chức theo vị trí việc làm để xác định rõ nhu cầu
nhân lực ................................................................................................... 82
4.2.2 Tuyển dụng nhân lực gắn với vị trí việc làm ................................... 85
4.2.3 Sử dụng nhân lực hiệu quả .............................................................. 87
4.2.4 Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng công chức theo yêu cầu của vị trí việc
làm ............................................................................................................ 88
4.2.5 Hoàn thiện công tác đánh giá nhân lực .......................................... 91
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 94
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 95
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT
KÝ HIỆU
NGUYÊN NGHĨA
1
HCLĐ
Huân chƣơng lao động
2
HCNN
Hành chính Nhà nƣớc
3
QLNN
Quản lý Nhà nƣớc
4
TC-HC
Tổ chức hành chính
5
TCTK
Tổng cục Thống kê
6
TT, PC,TĐ
Thanh tra-Pháp chế-Thi đua
7
UBND
Ủy ban nhân dân
i
DANH MỤC BẢNG
STT
Bảng
1
Bảng 3.1
Nhân lực của Cục Thống kê hiện có qua các năm
46
2
Bảng 3.2
Nhân lực của Cục Thống kê chia theo nhóm tuổi
47
3
Bảng 3.3
Nhân lực của Cục Thống kê tăng giảm qua các năm
47
4
Bảng 3.4
Nhân lực của Cục Thống kê chia theo giới tính
48
5
Bảng 3.5
Nhân lực của Cục Thống kê theo trình độ
49
6
Bảng 3.6
Nhân lực chuyên ngành thống kê tại Cục Thống kê
49
7
Bảng 3.7
Nhân lực của Cục Thống kê theo trình độ QLNN
50
8
Bảng 3.8
Nhân lực của Cục Thống kê theo trình độ tin học
51
9
Bảng 3.9
Nhân lực của Cục Thống kê theo trình độ tiếng Anh
52
10
Bảng 3.10
11
Bảng 3.11
12
Bảng 3.12 Nhân lực tuyển dụng qua các năm
57
13
Bảng 3.13 Kết quả tiếp nhận và bố trí công chức từ năm 2011-2015
58
14
Bảng 3.14 Nhân lực các phòng ban theo tỷ lệ đúng chuyên ngành
60
15
Bảng 3.15 Nhân lực của Cục Thống kê đƣợc nâng lƣơng trƣớc hạn
62
16
Bảng 3.16
Nội dung
Nhân lực của Cục Thống kê tăng giảm qua các năm
theo định mức biên chế đƣợc giao
Nhu cầu nhân lực của Cục Thống kê theo Đề án vị
trí việc làm năm 2014
Tổng hợp kết quả nguồn quy hoạch các chức danh
giai đoạn 2011-2015 (rà soát năm 2014)
ii
Trang
53
54
64
Tổng hợp kết quả bổ nhiệm, bổ nhiệm lại các chức
17
Bảng 3.17
18
Bảng 3.18 Kết quả đào tạo, bồi dƣỡng công chức 2011-2015
67
19
Bảng 3.19 Kết quả phân loại đánh giá công chức 2011-2015
69
20
Bảng 3.20
21
Bảng 3.21
22
Bảng 3.22 Tổng hợp kết quả thi đua khen thƣởng 2011-2015
73
23
Bảng 4.1
Phƣơng án sắp xếp công chức theo vị trí việc làm
84
danh giai đoạn 2011-2015
Nhân lực của Cục Thống kê đƣợc hƣởng phụ cấp ƣu
đãi
Nhân lực của Cục Thống kê đƣợc hƣởng thu nhập
tăng thêm
iii
65
71
71
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhân lực không chỉ là yếu tố quyết định nhất đối với sự phát triển của
xã hội, mà sự phát triển của xã hội còn đƣợc đo bằng chính bản thân mức độ
phát triển của nguồn nhân lực. Bởi vậy xác định nguồn nhân lực là “tài sản”
và phát triển nhân lực là một việc làm rất quan trọng.
Tại văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng đã nhấn mạnh và
làm rõ yêu cầu quan trọng phải phát huy, phát triển nguồn lực con ngƣời, coi
"con ngƣời vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế - xã hội"; Văn
kiện Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khoá VII đã nêu:
“Chúng ta cần hiểu sâu sắc những giá trị lớn lao và ý nghĩa quyết định của
nhân tố con người, chủ thể của mọi sáng tạo, mọi nguồn của cải vật vất và
văn hoá, mọi nền văn minh của các quốc gia… Con người phát triển cao về
trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo
đức là động lực của sự nghiệp xây dựng xã hội mới, đồng thời là mục tiêu của
Chủ nghĩa xã hội”; Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII bổ sung:
“Lấy việc phát huy nguồn lực con người làm yếu tố cơ bản cho sự phát triển
nhanh và bền vững; nâng cao dân trí, bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn
của con người Việt Nam là nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc Công
nghiệp hóa (CNH), Hiện đại hóa (HĐH)”.
Đối với ngành thống kê, Chiến lƣợc phát triển Thống kê Việt Nam
giai đoạn 2011- 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã đƣợc Thủ tƣớng Chính
phủ phê duyệt ngày 18 tháng 10 năm 2011, trong đó phát triển nhân lực
Thống kê Việt Nam là một nội dung quan trọng trong chín chƣơng trình hành
động cụ thể của Chiến lƣợc. Để thực hiện thành công trong bối cảnh nền kinh
tế đang hội nhập và phát triển với nhiệm vụ đƣợc giao ngày một nhiều hơn,
1
khối lƣợng công việc ngày một tăng lên đòi hỏi phải xây dựng đƣợc đội ngũ
công chức Ngành Thống kê có phẩm chất, năng lực, tinh thông kỹ năng nghiệp
vụ, tính chuyên nghiệp cao, công chức Ngành Thống kê phải đƣợc thƣờng xuyên
đào tạo và đào tạo lại, cập nhật kiến thức, rèn luyện nâng cao phẩm chất, đạo đức
trong đó đặc biệt chú ý đến quá trình tự nghiên cứu, rèn luyện.
Tỉnh Hà Nam nằm ở phía Nam của Vùng Đồng bằng sông Hồng, là tỉnh
có bề dày lịch sử, giàu truyền thống văn hiến và cách mạng, cửa ngõ phía
Nam của Thủ đô Hà Nội. Đƣợc tái lập từ năm 1997 đến nay, sau gần 20 năm
đã đƣợc nhiều thành quả, kinh tế - xã hội của tỉnh có nhiều khởi sắc. Cùng với
hệ thống công chức Thống kê cả nƣớc, công chức Cục Thống kê tỉnh Hà
Nam trong những năm qua đã đóng góp công sức, trí tuệ và đạt đƣợc nhiều
thành tựu quan trọng, góp phần vào hoàn thành tốt nhiệm vụ kinh tế-chính
trị của tỉnh Hà Nam và của ngành Thống kê Việt Nam.
Nhân lực và quản lý nhân lực có vai trò quan trọng, quyết định mức độ
hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Cục Thống kê. Để có thể phát huy tối đa
năng lực và hiệu quả của nhân lực Cục Thống kê cần phải thực hiện tốt công
tác quản lý để xây dựng đƣợc đội ngũ công chức, viên chức thống kê vững
mạnh và ổn định, đảm bảo cả về số lƣợng và chất lƣợng.
Trong những năm qua, công tác quản lý nhân lực tại Cục Thống kê đã đƣợc
quan tâm, thƣờng xuyên đƣợc bổ sung về số lƣợng qua các kỳ tuyển dụng. Tuy
nhiên thực tế hiện nay công tác quản lý nhân lực đang gặp phải một số khó khăn
và hạn chế nhƣ: lực lƣợng cán bộ có trình độ và kinh nghiệm có xu hƣớng giảm
dần, nhất là các vị trí lãnh đạo cấp phòng, khi áp dụng vị trí việc làm thì khá nhiều
nhân lực bị lệch về chuyên môn đào tạo, nhân lực chƣa đảm bảo tính kế thừa và
chất lƣợng chƣa đáp ứng so với yêu cầu phát triển của ngành.
Xuất phát từ những yêu cầu của thực tiễn nêu trên, nhận thức đƣợc tính
cấp thiết của vấn đề, trong quá trình công tác tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam,
2
đi sâu vào nghiên cứu và tìm hiểu thực tế, tác giả đã chọn đề tài: “Quản lý
nhân lực tại Cục Thống kê Tỉnh Hà Nam” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ
chuyên ngành Quản lý kinh tế.
Câu hỏi nghiên cứu của luận văn:
-Thực trạng quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam nhƣ thế
nào? Có những điểm mạnh, hạn chế gì và những nguyên nhân ?
- Ban lãnh đạo Cục cần phải làm gì để hoàn thiện công tác quản lý nhân
lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý nhân lực trong
tổ chức và thực tiễn công tác quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam,
luận văn đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản
lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam trong những năm tới.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa và luận giải những vấn đề lý luận liên quan đến nhân lực
và quản lý nhân lực trong tổ chức, cụ thể đối với mô hình cơ quan chuyên
môn Cục Thống kê cấp tỉnh trực thuộc Tổng cục Thống kê theo Ngành dọc;
Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh
Hà Nam từ năm 2011 đến năm 2015 để làm rõ: Những kết quả đạt đƣợc,
những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân;
Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản
lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh
Hà Nam.
3
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về Nội dung: Nghiên cứu toàn diện công tác quản lý nhân lực tại Cục
Thống kê tỉnh Hà Nam.
Về Không gian: Nghiên cứu của đề tài đƣợc giới hạn trong công tác
quản lý nhân lực tại các phòng của cơ quan Cục Thống kê và 6 đơn vị Chi
cục Thống kê huyện, thành phố trực thuộc.
Về Thời gian: Đề tài nghiên cứu vấn đề quản lý nhân lực tại Cục Thống
kê tỉnh Hà Nam trong 05 năm từ 2011 đến năm 2015.
4. Đóng góp của luận văn
Luận văn đã hệ thống hóa một cách khoa học cơ sở lý luận và thực tiễn
về quản lý nhân lực tại tổ chức, sử dụng các tài liệu thống kê để đánh giá thực
trạng, chỉ rõ những kết quả, hạn chế, nguyên nhân trong công tác quản lý
nhân lực giai đoạn 2011-2015 của Cục Thống kê tỉnh Hà Nam. Trên cơ sở đó
đề xuất những giải pháp thiết thực, có cơ sở thực tiễn để áp dụng tại cơ quan
trong thời gian tới. Luận văn là tài liê ̣u tham khảo cho lañ h đa ̣o Cục Thống kê
tỉnh Hà Nam và các tỉnh bạn trong công tác quản lý nhân lực. Mặt khác, đây
là tài liệu tham khảo hữu ích đối với những ngƣời quan tâm đến lĩnh vực quản
lý nhân lực trong tổ chức.
5. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, phần Kết luận, luận văn đƣợc kết cấu gồm 04
chƣơng, cụ thể:
Chƣơng 1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu, cơ sở khoa học về quản lý
nhân lực trong tổ chức công;
Chƣơng 2. Phƣơng pháp nghiên cứu;
Chƣơng 3. Thực trạng quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam;
Chƣơng 4. Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhân lực tại
Cục Thống kê tỉnh Hà Nam
4
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ
QUẢN LÝ NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC CÔNG
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
1.1.1. Những nghiên cứu về nhân lực và quản lý nhân lực
Nhân lực và quản lý nhân lực không phải là đề tài nghiên cứu mới vì
thế đã có rất nhiều ngƣời quan tâm nghiên cứu khá sâu rộng, thể hiện qua
nhiều công trình nghiên cứu khoa học, các đề tài, luận án, luận văn, bài báo và
giáo trình giảng dạy tại các trƣờng Đại học.
Với giáo trình của các trƣờng Đại học thƣờng là những tài liệu tổng
quan về lý thuyết, thƣờng tập trung vào các nội dung cơ bản của quản lý nhân
lực với các cách tiếp cận khác nhau. Các đề tài, luận án, luận văn, bài báo
thƣờng tập trung đi sâu vào phân tích một hoặc một vài khía cạnh của quản lý
nhân lực. Những công trình nghiên cứu này là cơ sở nền tảng cho vấn đề
nghiên cứu về quản lý nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh Hà Nam. Các tài liệu
này đƣợc phân thành các nhóm chính nhƣ sau:
Một là, nhóm sách tham khảo và giáo trình
- Cuốn sách “Những vấn đề cơ bản về hành chính nhà nước và chế độ
công vụ, công chức” của Viện Khoa học tổ chức Nhà nƣớc: Trong cuốn tài
liệu này đã đề tới hệ thống chính trị, hệ thống các cơ quan nhà nƣớc, tổ chức
bộ máy hành chính cũng nhƣ chế độ công vụ và quản lý cán bộ công chức.
Những kiến thức trong cuốn tài liệu này cung cấp những thông tin chắt lọc,
xúc tích nhất liên quan tới quản lý công chức, là cơ sở để ngƣời đọc hiểu một
cách ngắn gọn và dễ hiểu về vấn đề công vụ và công chức.
- Giáo trình “Quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức công” của tác giả.
Trần Thị Thu chủ biên.Tài liệu đã nêu tổng quan quản lý nhân lực trong tổ
5
chức công, các nội dung quản lý nhân lực trong tổ chức công gồm: phân tích
công việc trong tổ chức công, kế hoạch hóa nhân lực trong tổ chức công;
tuyển dụng nhân lực trong tổ chức công, đào tạo nhân lực trong tổ chức công,
đánh giá nhân lực trong tổ chức công, thù lao lao động trong tổ chức công;
đồng thời giáo trình cũng trình bày về chính sách quản lý nhân lực trong tổ
chức công. Trong mỗi phần đều trình bày chi tiết về khái niệm, nội dung, các
yếu tố ảnh hƣởng, thực trạng, quy trình tùy theo từng nội dung quản lý cụ thể,
đã cung cấp những thông tin cần thiết cho nghiên cứu lý thuyết của luận văn.
Hai là, nhóm đề tài nghiên cứu khoa học các cấp và luận văn, luận án
- Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Kinh nghiệm quản lý công chức
theo Vị trí việc làm của các nước trên thế giới và vận dụng vào Việt nam” do
Phạm Thu Hằng, Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nội vụ chủ trì thực hiện năm 2013.
Đề tài nghiên cứu và đƣa ra kinh nghiệm xác định vị trí việc làm đối với công
chức, viên chức của các nƣớc và vận dụng thực hiện tại các cơ quan hành
chính nƣớc ta. Có thể tham khảo khi xây dựng quy định chung về vị trí việc
làm trong tổ chức.
- Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Cơ sở khoa học xây dựng
chương trình đào tạo bồi dưỡng theo vị trí việc làm, tiêu chuẩn ngạch và chức
vụ lãnh đạo quản lý” do Nguyễn Xuân Dung, Vụ Đào tạo bồi dƣỡng Bộ Nội
vụ, chủ trì thực hiện năm 2012. Đề tài nghiên cứu và đƣa ra cơ sở khoa học
xây dựng chƣơng trình đào tạo bồi dƣỡng theo vị trí việc làm, tiêu chuẩn
ngạch và chức vụ lãnh đạo quản lý. Có thể tham khảo khi xây dựng chƣơng
trình đào tạo bồi dƣỡng theo vị trí việc làm trong tổ chức.
- Chiến lƣợc phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và tầm
nhìn đến năm 2030, Tổng cục Thống kê, 2011.
- Quy hoạch phát triển nhân lực Thống kê Việt Nam giai đoạn 20112020- ( Tổng cục Thống kê, 2013)- là một trong chín nội dung quan trọng của
6
Chiến lƣợc phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn
đến năm 2030. Bản quy hoạch này làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch 5
năm và hàng năm về tuyển dụng, sử dụng, đào tạo và đào tạo lại đội ngũ công
chức, viên chức của Hệ thống Thống kê tập trung nói riêng gồm Cơ quan
Tổng cục Thống kê ở Trung ƣơng, Cơ quan Thống kê ở địa phƣơng và Thống
kê Việt Nam nói chung bao gồm thống kê bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan
thuộc Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao,
thống kê UBND xã, phƣờng, thị trấn, thống kê doanh nghiệp, cơ quan hành
chính, đơn vị sự nghiệp.
- Đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức Cục Thống kê tỉnh
Hà Nam, năm 2014. Đề án xác định rõ cơ cấu ngạch và vị trí việc làm của
từng công chức, làm cơ sở cho việc tuyển dụng, sử dụng và đào tạo bồi dƣỡng
theo vị trí việc làm.
+ Luận văn thạc sĩ Quản lý nhân lực của Tổng cục Thống kê của Tăng
Thị Thanh Hòa (trƣờng Đại học Kinh tế, ĐHQGHN, năm 2015): Luận văn đã
hệ thống hóa có chọn lọc cơ sở lý luận về nhân lực và quản lý nhân lực, làm
rõ các khái niệm liên quan đến nhân lực, thực trạng nhân lực của Tổng cục
Thống kê, những kết quả đạt đƣợc và hạn chế còn tồn tại của công quản lý
nhân lực, đồng thời đƣa ra những giải pháp để tăng cƣờng quản lý nhân lực
của Tổng cục Thống kê. Tuy nhiên việc nghiên cứu, áp dụng đối với Cục
Thống kê tỉnh Hà Nam chƣa phù hợp do phạm vi, quy mô và tính chất công
việc ở tầm khác nhau.
+ Luận văn thạc sĩ Quản lý nguồn nhân lực tại Sở Nội vụ tỉnh Hà
Giang của Lại Thị Minh Nhâm (trƣờng Đại học Kinh tế, ĐHQGHN, năm
2015): Luận văn đã nêu tổng quan tình hình thực tiễn và cơ sở lý luận về
nguồn nhân lực và quản lý nguồn nhân lực,thực trạng quản lý nguồn nhân lực
tại Sở Nội vụ tỉnh Hà Giang, kết quả đạt đƣợc, những tồn tại, hạn chế và
7
nguyên nhân và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý
nguồn nhân lực tại Sở Nội vụ, đồng thời đề xuất một số kiến nghị đối với Nhà
nƣớc về công tác quản lý nguồn nhân lực. Tuy nhiên việc nghiên cứu, áp
dụng vào cơ quan hành chính ngành dọc nhƣ Cục Thống kê tỉnh Hà Nam thì
không phù hợp vì mô hình tổ chức, bộ máy và tính chất công việc chuyên
môn có sự khác biệt.
Ba là, các bài nghiên cứu trên các tạp chí chuyên ngành
- Bài viết của tác giả Ngô Minh Tuấn, Viện nghiên cứu quản lý kinh tế
Trung ƣơng “ Đổi mới quản lý nhà nƣớc về nhân lực ở Việt Nam: Thực trạng
và giải pháp”, (2015). Bài viết này đã phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc
về phát triển nguồn nhân lực trong thời gian qua dựa trên bốn khía cạnh
chính: Định hƣớng phát triển nguồn nhân lực, tạo khuôn khổ pháp luật và môi
trƣờng cho việc phát triển nguồn nhân lực, can thiệp trực tiếp, điều tiết phát
triển nguồn nhân lực và kiểm tra, giám sát và thanh tra thực thi chính sách
pháp luật về phát triển nguồn nhân lực. Có thể tham khảo đánh giá thực trạng
tại Cục Thống kê.
- Bài viết của tác giả Thạch Thọ Mộc, Viện khoa học tổ chức nhà nƣớc,
Bộ Nội vụ "Tiếp tục đổi mới công tác tuyển dụng và đánh giá đội ngũ công
chức ở nƣớc ta hiện nay", (2014). Tác giả đã đi sâu phân tích một số hạn chế
còn tồn tại của công tác tuyển dụng và đánh giá công chức và đƣa ra các giải
pháp đổi mới công tác tuyển dụng và đánh giá cán bộ công chức, viên chức
nhƣ: Ứng dụng công nghệ tin học trong thi tuyển, phỏng vấn bổ sung sau khi
thi; xây dựng bộ tiêu chí đánh giá và nâng cao trách nhiệm ngƣời đứng đầu
trong đánh giá cán bộ công chức, viên chức. Có thể tham khảo các giải pháp
trong quản lý nhân lực tại Cục Thống kê.
- Bài viết của tác giả Nguyễn Duy Tuân, Đại học Kinh tế quốc dân
“Một số kinh nghiệm về thu hút nguồn nhân lực trong khu vực công”, (2014).
8
Bài viết đã phân tích kinh nghiệm của các nƣớc tiên tiến trong thu hút nhân
lực chất lƣợng cao vào khu vực công, đƣa ra 03 giải pháp khuyến nghị là:
Chính sách tuyển dụng (xét tuyển); chính sách tiền lƣơng (có phần lƣơng
mềm) và chính sách đào tạo (ƣu tiên đào tạo). Có thể tham khảo để xây dựng
chính sách thu hút.
- Bài viết của tác giả Nguyễn Thị Hồng Hải, Khoa Tổ chức và quản lý nhân
sự, Học viện hành chính “Tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức nhằm
nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức hành chính nhà nước”; Bài viết đã đi
sâu phân tích vai trò, ý nghĩa quan trọng của tạo động lực làm việc cho cán bộ
công chức, đƣa ra 06 giải pháp để tạo động lực gồm: Lƣơng hợp lý; Phân công
công tác phù hợp; Hiểu rõ mục tiêu của cấp dƣới; tạo cơ hội thăng tiến cho nhân
viên; Xây dựng môi trƣờng công tác hài hòa; Ghi nhận đóng góp của cấp dƣới.
Có thể tham khảo trong quản lý tạo động lực cho công chức.
Các công trình đã nêu ra ở trên cung cấp những kiến thức bổ ích ở các
khía cạnh và mức độ khác nhau về quản lý nhân lực nói chung cũng nhƣ quản
lý nhân lực của các cơ quan hành chính nhà nƣớc nói riêng, đúc rút nhiều kinh
nghiệm trên thế giới và đề xuất các giải pháp có giá trị về những vấn đề lý
luận và thực tiễn trong công tác quản lý nhân lực, là nguồn tƣ liệu quý cho
việc nghiên cứu công tác quản lý nhân lực của Việt Nam nói chung và của các
cơ quan hành chính nhà nƣớc nói riêng.
1.1.2. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu
Những công trình, đề tài khoa học, luận văn, bài viết nêu trên đề cập
tƣơng đối đầy đủ, toàn diện về những nội dung có liên quan đến nhân lực và
quản lý nhân lực trong tổ chức, đã nghiên cứu, phân tích và đƣa ra những giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhân lực nói chung, của cơ
quan hành chính nhà nƣớc nói riêng. Những kết quả nghiên cứu đó có những
giá trị nhất định làm cơ sở cho việc đổi mới và hoàn thiện công tác quản lý
9
nhân lực. Tuy nhiên nhiều công trình đi vào nghiên cứu nguồn nhân lực và
phát triển nguồn nhân lực và trong số các công trình khoa học nêu trên còn
chƣa có nhiều công trình, luận văn, đề tài, bài viết nghiên cứu chuyên sâu một
cách có hệ thống về quản lý nhân lực trong tổ chức là cơ quan chuyên môn
ngành dọc cấp tỉnh nhƣ Cục Thống kê tỉnh Hà Nam, vì vậy tạo ra khoảng
trống trong nghiên cứu lý luận và áp dụng hiệu quả trong thực tiễn quản lý.
Luận văn xin kế thừa và tiếp thu có chọn lọc những kết quả nghiên cứu
đã công bố có liên quan để phục vụ cho mục đích nghiên cứu của mình.
1.2 Cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong trong tổ chức công
1.2.1. Khái quát về nhân lực
1.2.1.1 Khái niệm nhân lực
Nhân lực là một trong các nguồn lực quan trọng quyết định đến sự tồn
tại và phát triển của bất kỳ một tổ chức nào. Vì vậy vấn đề nhân lực luôn
đƣợc quan tâm hàng đầu.
Giáo trình Quản trị nhân lực của Trƣờng Đại học kinh tế quốc dân, in
tái bản năm 2013 đã đƣa ra quan niệm: “Nhân lực đƣợc hiểu là nguồn lực của
mỗi con ngƣời mà nguồn lực này gồm có thể lực và trí lực” (Nguyễn Ngọc
Quân, 2013, Tr.7)
Tùy vào mục đích và khía cạnh nghiên cứu thì đƣa ra quan niệm khác
nhau về nhân lực, tuy nhiên tổng hợp lại có thể hiểu một cách đơn giản nhƣ sau:
Nhân lực đƣợc hiểu là nguồn lực của mỗi con ngƣời trong tổ chức mà
nguồn lực này bao gồm có thể lực, trí lực và tâm lực giúp cho con ngƣời tham
gia vào quá trình lao động để thành lập, duy trì và phát triển tổ chức.
Thể lực chỉ sức khỏe của thân thể, nó phụ thuộc vào sức vóc, tình trạng
sức khỏe của từng ngƣời, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, chế độ làm
việc và nghỉ ngơi, chế độ y tế, chế độ thể dục, thể thao ngoài ra còn phụ thuộc
vào tuổi tác, thời gian công tác giới tính…
10
- Xem thêm -