Tài liệu Quản lý nhà nước các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư trên địa bàn tỉnh quảng nam (tt)

ð I H C ðÀ N NG TRƯ NG ð I H C KINH T NGUY N HUY BÌNH QU N LÝ NHÀ NƯ C CÁC D ÁN ð U TƯ THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ TRÊN ð A BÀN T NH QU NG NAM TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N LÝ KINH T Mã s : 60.34.04.10 ðà N ng - 2017 Công trình ñư c hoàn thành t i TRƯ NG ð I H C KINH T , ðHðN Ngư i hư ng d n KH: PGS. TS. BÙI QUANG BÌNH Ph n bi n 1: PGS.TS. LÊ VĂN HUY Ph n bi n 2: PGS.TS. PH M THANH KHI T Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n lý kinh t h p t i Trư ng ð i h c Kinh t , ð i h c ðà N ng vào ngày 26 tháng 8 năm 2017 Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, ð i h c ðà N ng - Thư vi n trư ng ð i h c Kinh t , ð i h c ðà N ng 1 M ð U 1. Tính c p thi t c a ñ tài Quan h PPP ñư c coi là m t trong nh ng công c h u hi u ñ Nhà nư c có ñư c KCHT c n thi t ph c v l i ích công và phát tri n KT-XH. Nh m khuy n khích hình th c ñ u tư này, Chính ph ñã ban hành các Ngh ñ nh v ñ u tư theo hình th c ñ i tác công tư. T khi tái l p, t m t t nh nghèo v i KCHT y u kém, ñ n nay Qu ng Nam ñã có nh ng bư c ñi n tư ng trong quá trình xây d ng và phát tri n. Tuy nhiên, khó khăn v ngu n v n ñ u tư nh m ñáp ng t c ñ phát tri n KT-XH là bài toán nan gi i cho chính quy n ñ a phương. Vi c tăng cư ng ñ u tư b ng hình th c PPP ñư c xem như m t trong nh ng gi i pháp chi n lư c. Vì v y, tác gi ñã ch n ñ t i nghiên c u c a lu n văn này là “Qu n lý nhà nư c các d án ñ u tư theo hình th c ñ i tác công tư trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam”. 2. M c tiêu nghiên c u 2.1. M c tiêu t ng quát Làm rõ các n i dung c a QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP; phân tích, ñánh giá th c tr ng QLNN ñ i v i các d án này t i t nh Qu ng Nam; ñ xu t gi i pháp nh m nh m hoàn thi n công tác QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP t i t nh Qu ng Nam. 2.2. M c tiêu c th Khái quát ñư c nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n v QLNN các DAðT theo hình th c PPP; ðánh giá ñư c th c tr ng QLNN các DAðT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam; ð xu t gi i pháp hoàn thi n công tác QLNN các DAðT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam. 3. Câu h i hay gi thuy t nghiên c u QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c PPP g m nh ng n i 2 dung gì? ðư c ñánh giá theo nh ng tiêu chí nào? QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam? QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam c n ñư c hoàn thi n th nào? 4. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u ð i tư ng nghiên c u c a lu n văn là Công tác QLNN. Ph m vi nghiên c u c a lu n văn ch t p trung nghiên c u QLNN các DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP t i t nh Qu ng Nam. 5. Phương pháp nghiên c u 5.1. Khung lý thuy t nghiên c u Th c hi n m c tiêu QLNN ñ i v i DAðT theo d án PPP hình th c QLNN ñ i v i d án PPP PPP - Ho ch ñ nh phát - Quy trình - Tăng d tham gia » d án PPP; » c a khu v c tư nhân tri n d án. - Chính sách, pháp » - Ngu n l c » vào d án PPP; » cho d án » - Tăng hi u qu s lu t ñ i v i d án. - B máy QLNN PPP; d ng v n nhà nư c; ñ i v i d án PPP - Các ho t - ð m b o d án PPP - Giám sát, ñánh ñ ng c a ho t ñ ng ñúng ñ nh giá d án. d án PPP. hư ng, pháp lu t và ñ t m c tiêu ñ ra. 5.2. Quy trình nghiên c Nghiên c u tài li u » trong nư c và ngoài nư c » + Ph ng v n chuyên gia là cán b QLNN, chuyên gia làm vi c trong lĩnh v c PPP và ñ u tư xây d ng KCHT u Làm rõ n i dung » ð xu t QLNN ñ i v i gi i pháp DAðT theo hình hoàn th c PPP thi n » QLNN + - Phân tích th c các tr ng các d án PPP DAðT t i Qu ng Nam xây d ng - Phân tích, ñánh giá KCHT QLNN ñ i v i d án theo hình PPP th c PPP 3 5.3. Phương pháp thu th p và x lý d li u ð phân tích QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP trong xây d ng KCHT t i Qu ng Nam, tác gi s d ng c phân tích ñ nh và phân tích ñ nh lư ng. 6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài Công trình nghiên c u m t cách cơ b n và có h th ng, lu n văn góp ph n khái quát ñư c lý lu n v qu n lý ñ u tư KCHT theo hình th c PPP. Trên cơ s ñánh giá ñư c th c tr ng tác gi ñưa ra m t s gi i pháp cơ b n ñ hoàn thi n công tác nh m nâng cao QLNN các DAðT theo hình th c PPP. 7. C u trúc c a lu n văn Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, tài li u tham kh o và ph l c, lu n văn có ba chương như sau: - Chương 1: Cơ s lý lu n v QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c ñ i tác công tư . - Chương 2: Th c tr ng công tác QLNN v các DAðT theo hình th c ñ i tác công tư t i Qu ng Nam. - Chương 3: M t s gi i pháp cơ b n ñ hoàn thi n công tác QLNN v các DAðT theo hình th c ñ i tác công tư t i Qu ng Nam. 8. T ng quan tài li u nghiên c u 8.1. Các công trình nghiên c u nư c ngoài Các nghiên c u t giác ñ lý lu n ñã ch rõ ñ c ñi m c a PPP (ADB, 2008; Young và c ng s , 2009), lo i hình PPP (Yescombe, 2007), ñ ng cơ c a các bên tham gia vào PPP (ADB, 2008), các y u t tác ñ ng ñ n s phát tri n c a PPP (Young và c ng s , 2009). Nh ng nghiên c u t giác ñ th c ti n t p trung vào vi c kh o sát th c tr ng, ñánh giá tình hình th c hi n và ñưa ra các g i ý chính sách. 4 8.2. Các công trình nghiên c u trong nư c Nhóm nghiên c u v PPP trong ñ u tư xây d ng KCHT như: Thân Thanh Sơn (2015);ðinh Ki n (2010); Bùi Th Hoàng Lan (2010); ð ng Th Hà (2013). Nhóm nghiên c u v QLNN ñ i v i ñ u tư và DAðT t v n ngân sách nhà nư c như Nguy n Th Bình (2013), Tr n Văn H ng (2002), T Văn Khoái (2009), H Hoàng ð c (2005) và QLNN ñ i v i ñ u tư theo hình th c PPP như Nguy n Th Ng c Huy n (2013). Bên c nh ñó còn có h th ng các văn b n lu t và hư ng d n lu t ñư c ban hành trong lĩnh v c ñ u tư xây d ng vào các năm t 2011-2016 t Trung ương ñ n t nh Qu ng Nam. 8.3. K t lu n rút ra t t ng quan nghiên c u T t ng quan nghiên c u trên là nh ng thông tin h u ích, làm cơ s quan tr ng cho vi c th c hi n hư ng nghiên c u c a lu n văn. 5 CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V QU N LÝ NHÀ NƯ C CÁC D ÁN ð U TƯ XÂY D NG K T C U H T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ 1.1. D ÁN ð U TƯ XÂY D NG K T C U H T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ 1.1.1. K t c u h t ng KCHT là t ng h p các y u t và ñi u ki n v t ch t k thu t ñư c t o l p và t n t i trong m i qu c gia, là n n t ng và ñi u ki n chung cho các ho t ñ ng KT-XH, các quá trình s n xu t và ñ i s ng di n ra trên ph m vi toàn b n n kinh t qu c dân, cũng như trong m i khu v c, vùng lãnh th ñ t nư c. 1.1.2. PPP và d án ñ u tư theo hình th c PPP a. Khái ni m v PPP và d án ñ u tư theo hình th c PPP Tác gi ñưa ra ñ nh nghĩa v DAðT theo hình th c PPP là m t tho thu n h p tác trên cơ s h p ñ ng gi a khu v c công và khu v c tư ñ th c hi n các ho t ñ ng ñ u tư thu c trách nhi m c a khu v c công trên ñ a bàn c th , trong kho ng th i gian xác ñ nh trong ñó các ngu n l c, r i ro, trách nhi m, l i ích ñư c chia s gi a hai bên nh m ñ t ñư c m c tiêu chung. b. ð ng cơ c a nhà nư c tham gia vào PPP Ba nguyên nhân chính thúc ñ y nhà nư c tham gia vào PPP là: thu hút v n ñ u tư tư nhân, tăng hi u qu s d ng ngu n l c và c i cách lĩnh v c ñ u tư công. 1.1.3. ð c trưng c a d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP có nh ng ñ c 6 ñi m g n v i DAðT, v i ho t ñ ng xây d ng KCHT, v i ngân sách nhà nư c và v i hình th c PPP. Quy trình th c hi n như sau: Phân tích s c n thi t L a ch n và chu n b d » L a ch n sơ b d án án Chu n b ñ u tư » L a ch n nhà ñ u tư Sơ tuy n nhà ñ u tư ð u th u l a ch n nhà ñ u tư » Qu n lý h p ñ ng d án Ký k t h p ñ ng d án Qu n lý h p ñ ng d án K t thúc d án 1.1.4. Phân lo i DAðT d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư Cho t i nay, ti p c n c t giác ñ lý lu n và th c ti n ñ u cho th y DAðT theo hình th c PPP ñư c phân lo i theo hình th c h p ñ ng d án. Th c ch t các hình th c h p ñ ng d án này xác ñ nh m i quan h , trách nhi m, m c ñ ñóng góp, phân b l i ích và r i ro gi a hai bên ñ i tác nhà nư c và tư nhân. D a vào các tiêu chí này, nh ng hình th c h p ñ ng d án PPP ñi n hình ph bi n nh t các nư c là: Xây d ng - kinh doanh - chuy n giao (BOT); Xây d ng - chuy n giao - kinh doanh (BTO); Xây d ng - chuy n giao (BT); Xây d ng - s h u - kinh doanh (BOO); Xây d ng - chuy n giao thuê d ch v (BTL); Xây d ng - thuê d ch v - chuy n giao (BLT); Kinh doanh - qu n lý (O&M). 7 Hình th c Thi t k Xây d ng V n hành B o trì Tài tr S h u BOT Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân Nhà nư c (Sau khi tư nhân v n hành) BTO Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân Nhà nư c (Sau khi hoàn thành xây d ng) Tư Tư Nhà Nhà Nhà nhân nhân nư c nư c nư c BOO Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân Tư nhân BT Tư nhân Tư nhân Nhà nư c Nhà nư c Nhà nư c Tư nhân Nhà O&M nư c Tư nhân Nhà nư c Nhà nư c Tư nhân Nhà nư c Nhà nư c Nhà nư c Nhà nư c BTL BLT 1.2. QU N LÝ NHÀ NƯ C ð I V I D D NG K T C U H Nhà nư c Tư nhân Nhà nư c (Sau khi hoàn thành công trình) Nhà nư c (Sau khi tư nhân v n hành) Nhà nư c ÁN ð U TƯ XÂY T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ 1.2.1. Khái ni m qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư QLNN ñ i v i ñ u tư nói chung, v i DAðT nói riêng, là m t n i dung trong QLNN v kinh t . T ng h p t các nghiên c u có liên quan, tác gi lu n văn ñưa ra khái ni m v QLNN ñ i v i DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP là s tác ñ ng có t ch c c a Nhà nư c t i vi c hình thành, th c hi n và khai thác DAðT theo hình th c PPP qua ho ch ñ nh phát tri n, ban hành và t ch c th c hi n các chính sách và pháp lu t, t ch c b máy QLNN và giám sát, ñánh giá ñ i v i d án nh m th c hi n các m c tiêu QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP. 8 1.2.2. M c tiêu và các tiêu chí ñánh giá qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư M c tiêu QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP g m: M c tiêu t ng th và m c tiêu c th . Huy ñ ng ngu n l c xây d ng KCHT, góp ph n phát tri n KT-XH Tăng s tham gia c a khu v c tư nhân vào xây d ng KCHT Tăng hi u qu s d ng v n Nhà nư c ð m b o d án PPP ho t ñ ng ñúng ñ nh hư ng, pháp lu t và ñ t m c tiêu Hình 2.3: M c tiêu qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư (Ngu n: Tác gi t ng h p) Các tiêu chí ñánh giá h th ng QLNN bao g m: tính hi u qu , tính hi u l c và tính công b ng và tính b n v ng. QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP có th ñư c xem xét ñanh giá qua các tiêu chí: Hi u l c, hi u qu , phù h p và b n v ng. 1.2.3 Các nhân t nh hư ng ñ n qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư a. Các nhân t thu c v nhà nư c Quan ñi m v vai trò c a nhà nư c, năng l c cán b QLNN, năng l c th ch nhà nư c. 9 b. Các nhân t thu c v môi trư ng bên ngoài Xu th chung c a th gi i, ñ c ñi m t nhiên c a ñ a phương, trình ñ phát tri n KT-XH, môi trư ng chính tr , pháp lý, trình ñ phát tri n và năng l c c a khu v c tư nhân. 1.2.4. N i dung QLNN ñ i v i DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP Do nh ng ñ c ñi m c a DAðT theo hình th c PPP thư ng ñư c qu n lý theo quy trình ñ u tư, nên trong lu n văn này, tác gi v n d ng cách ti p c n theo quá trình qu n lý. a. Ho ch ñ nh phát tri n DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP Trong lu n văn này, ho ch ñ nh phát tri n DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP ñư c hi u là vi c xác ñ nh quan ñi m, ñ nh hư ng m c tiêu, gi i pháp và ngu n l c cơ b n nh m phát tri n DAðT theo hình th c PPP, ñư c th hi n thông qua các công tác l p chi n lư c, quy ho ch, k ho ch phát tri n kinh t , xã h i qu c gia, ngành và ñ a phương. Quan ñi m phát tri n là nh ng tư tư ng ch ñ o xuyên su t ch c năng ho ch ñ nh t vi c xác ñ nh m c tiêu ñ n nh ng nhi m v , ngu n l c. Nhà nư c c n rõ ràng cam k t dài h n và n ñ nh ñ i v i vi c phát tri n PPP. Hư ng t i các m c tiêu sau: Tăng v n ñ u tư tư nhân ñóng góp vào d án; tăng s lư ng nhà ñ u tư tham gia d án; tăng t tr ng công trình ñư c xây d ng theo hình th c PPP; m r ng quy mô, s lư ng d án; nâng cao năng l c các bên tham gia d án; xác ñ nh lo i hình c n thu hút d án PPP theo th t ưu tiên; xác ñ nh t c ñ phát tri n các d án trong t ng giai ño n Gi i pháp là nh ng công vi c ph i th c hi n nh m ñ t ñư c 10 các m c tiêu ñ ra. Ngu n l c là các y u t ñ u vào c n thi t ñ th c hi n các m c tiêu ñó bao g m: v n, nhân l c, t ch c qu n lý. b. Xây d ng và t ch c th c hi n các chính sách, quy ñ nh cho DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP Xây d ng khung chính sách, quy ñ nh theo quy trình th c hi n d án, chính sách cho cho d án PPP bao g m: Chính sách, quy ñ nh v xác ñ nh và l a ch n d án; Chính sách, quy ñ nh v chu n b ñ u tư cho d án; Chính sách, quy ñ nh v l a ch n nhà ñ u tư th c hi n d án; Chính sách, quy ñ nh v ưu ñãi và b o ñ m ñ u tư; Chính sách, quy ñ nh v xây d ng và v n hành công trình. T ch c th c hi n chính sách ñ i v i DAðT theo hình th c PPP là quá trình tri n khai chính sách ñ ñưa chính sách vào th c ti n. Quá trình t ch c th c hi n chính sách g m giai ño n chu n b tri n khai, t ch c tri n khai và ñánh giá ñi u ch nh ho t ñ ng cho phù h p v i th c t c a d án PPP. Các n i dung chính c a t ch c th c hi n chính sách g m t ch c t p hu n, truy n thông và tư v n, tri n khai chương trình và d án phát tri n PPP, ph i h p ho t ñ ng, v n hành h th ng cung c p d ch v h tr . c. T ch c b máy qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư B máy QLNN ñ i v i DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP là h th ng các cơ quan nhà nư c có ch c năng, nhi m v , quy n h n, l i ích nh t ñ nh. Phân tích, ñánh giá b máy QLNN thư ng t p trung vào các n i dung: s chuyên môn hóa, phân c p qu n lý và ph i h p. d. Giám sát và ñánh giá d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư Các ch th nhà nư c giám sát và ñánh giá DAðT theo hình 11 th c PPP bao g m nhi u cơ quan t trung ương ñ n ñ a phương. N i dung giám sát và ñánh giá ñư c ti n hành ñ i v i t t c các giai ño n theo chu trình d án PPP. D a vào m c ñích giám sát và ñánh giá, có hai phương pháp là giám sát và ñánh giá s th c hi n và giám sát và ñánh giá d a trên k t qu . Công c giám sát và ñánh giá g m chu i k t qu , khung logic, khung giám sát và ñánh giá, bên c nh các công c truy n th ng như báo cáo tài chính. 1.3. KINH NGHI M V QLNN ð I V I D XÂY D NG K T C U H ÁN ð U TƯ T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ 1.3.1. Kinh nghi m c a các nư c a. Kinh nghi m c a Canada Ho ch ñ nh s phát tri n: Các d án ñư c ñánh giá ñ l a ch n áp d ng mô hình PPP theo tiêu chí kh thi và hi u qu ñ i v i c vòng ñ i d án. Chính sách và pháp lu t: Canada áp d ng h th ng chính sách PPP chung cho qu c gia và chính sách riêng cho t ng bang. B máy QLNN: c p ñ qu c gia, H i ñ ng PPP Canada có trách nhi m ph bi n cơ ch , chính sách PPP, danh m c d án c n kêu g i PPP. c p ñ bang, các bang xây d ng cơ quan qu n lý PPP riêng. Giám sát và ñánh giá: Canada áp d ng phương pháp giám sát và ñánh giá d a trên k t qu . b. Kinh nghi m c a Hàn Qu c Ho ch ñ nh s phát tri n: ð nh kỳ xây d ng k ho ch cho các d án PPP trên cơ s chi n lư c và k ho ch trung h n v cơ s h t ng. 12 Chính sách và pháp lu t: Có khung pháp lý ñ y ñ ñ ñi u ti t hành vi các bên liên quan t i chu trình d án PPP. B máy QLNN: Cơ quan qu n lý PPP c a Hàn Qu c ñóng góp r t nhi u vào s phát tri n PPP. 1.3.2. Kinh nghi m c a các ñ a phương Vi t Nam Tuy còn nhi u h n ch , thành ph H Chí Minh v n ñư c ñánh giá là có nh ng thành công, c th : - Xây d ng, ho ch ñ nh k ho ch phát tri n các DAðT theo hình th c PPP l ng ghép vào quy ho ch các ngành, lĩnh v c, ñ a phương và k ho ch ñ u tư công trung h n. - Th c hi n ki n toàn b máy QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c PPP b ng các gi i pháp: thành l p phòng chuyên trách v h p tác công tư (PPP) tr c thu c S K ho ch và ð u tư, ch ñ o các S , ngành, qu n, huy n ph i có ñơn v ph trách v ñ u tư theo hình th c PPP. K T LU N CHƯƠNG 1 Trên cơ s nghiên c u các công trình và tài li u, tác gi ch rõ m c tiêu và xác ñ nh n i dung c a QLNN theo quy trình qu n lý, bao g m: Ho ch ñ nh phát tri n d án PPP; Xây d ng và t ch c th c hi n chính sách, quy ñ nh và pháp lu t cho d án PPP; T ch c b máy QLNN ñ i v i d án PPP; Giám sát và ñánh giá d án PPP. ð ng th i, ñã t ng k t ñư c kinh nghi m QLNN ñ i v i DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP c a m t s nư c và các ñ a phương Qu ng Nam. Vi t Nam, t ñó có th rút ra bài h c kinh nghi m cho 13 CHƯƠNG 2 TH C TR NG QU N LÝ NHÀ NƯ C ð I V I D ÁN ð U TƯ THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ TRÊN ð A BÀN QU NG NAM 2.1. CÁC NHÂN T NƯ C ð I V I D NH HƯ NG ð N QU N LÝ NHÀ ÁN ð U TƯ XÂY D NG KCHT THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ TRÊN ð A BÀN T NH QU NG NAM 2.1.1. ði u ki n t nhiên t nh Qu ng Nam V trí ñ a lý: là m t t nh ven bi n thu c vùng phát tri n kinh t tr ng ñi m c a mi n Trung. Khí h u: n m trong vùng khí h u nhi t ñ i, ch có 2 mùa là mùa mưa và mùa khô, ch u nh hư ng c a mùa ñông l nh mi n B c. ð a hình: có hư ng ñ a hình nghiêng d n t Tây sang ðông hình thành 3 ki u c nh quan sinh thái rõ r t. Tài nguyên ñ t: T ng di n tích t nhiên c a Qu ng Nam là 1.040.683ha ñư c hình thành t chín lo i ñ t khác nhau. Tài nguyên nư c: H th ng sông ngòi khá phát tri n do n m trong vùng có lư ng mưa l n. Tài nguyên r ng: có 425.921 ha r ng, t l che ph ñ t 40,9%; tr lư ng g c a t nh kho ng 30 tri u m3. Tài nguyên khoáng s n: ña d ng và phong phú. ð c ñi m t nhiên c a Qu ng Nam v a là ti m năng v a là thách th c cho phát tri n kinh t c a ñ a phương. 2.1.2. Tình hình kinh t - xã h i t nh Qu ng Nam Dân s và lao ñ ng: Tính ñ n năm 2016, có dân s trung bình là 1.487.786 ngư i, có l c lư ng lao ñ ng d i dào v i kho ng 879.977 ngư i. 14 Trong 15 năm qua, tăng trư ng c a Nông lâm th y s n ch m nh t; công nghi p - xây d ng có m c tăng trư ng cao và tr thành ñ ng l c cho tăng trư ng kinh t chung c a t nh. Ngành thương m i d ch v cũng ñóng góp l n vào tăng trư ng kinh t chung. Cơ c u kinh t c a t nh ñã có s chuy n d ch tích c c. 2.1.3. Năng l c cán b qu n lý nhà nư c V s lư ng, hi n nay các cơ quan QLNN v PPP và các ñơn v , ñ a phương ñ u phân công cán b kiêm nhi m th c hi n công tác qu n lý này. V ki n th c chuyên môn, hi n nay t i Qu ng Nam không có cán b ñư c ñào t o chuyên ngành v DAðT theo hình th c PPP. Nh ng v n ñ v năng l c qu n lý, ki n th c chuyên môn cũng như ñào t o chính quy c a cán b QLNN ñã làm gi m tính hi u l c c a QLNN trong su t chu trình qu n lý d án. 2.1.4. Năng l c th ch c a nhà nư c UBND t nh ñã ban hành ch th , thành l p t công tác và t giúp vi c và xúc ti n các d án ñ u tư theo hình th c PPP v i các nhi m v và gi i pháp ch ñ o các ngành, ñ a phương t p trung huy ñ ng m i ngu n l c ñ ñ u tư, khai thác ti m năng, l i th , t o ñ ng l c phát tri n KT-XH. a. Phân c p và y quy n trong lĩnh v c ñ u tư theo hình th c PPP b. Công tác ch ñ o ñi u hành c. Cơ ch QLNN v ñ u tư theo hình th c PPP 15 2.2. TH C TR NG CÁC D C U H ÁN ð U TƯ XÂY D NG K T T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ TRÊN ð A BÀN T NH QU NG NAM 2.2.1. Tình hình ñ u tư k t c u h t ng trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam Ngu n v n ñ u tư công hơn 32.000 t ñ ng, chi m 42% t ng v n ñ u tư toàn xã h i, g p hơn 2 l n so v i giai ño n 5 năm trư c. T ng ngu n v n dành cho ñ u tư KCHT là 25.241 t ñ ng ñư c cân ñ i cho t t c các lĩnh v c, trong ñó giao thông chi m t tr ng cao nh t (48,4%) và an ninh – qu c phòng chi m t tr ng th p nh t (6,8%). Các lĩnh v c còn l i có t tr ng ñ u tư khá tương ñ ng. Tình hình v n ñ u tư KCHT giai ño n 2011 – 2015 ñư c th hi n trong b ng sau: Nông Giao c ng thông 2011 4.433 2.261 665 355 665 266 222 2012 4.849 2.182 630 388 873 364 412 2013 4.834 2.417 532 435 677 314 459 2014 5.347 2.513 481 374 909 428 642 2015 5.778 2.831 578 636 809 347 578 25.241 12.204 2.886 2.188 3.933 1.719 2.313 Năm Giá tr T l (%) 100 48,4 lâm th y s n 11,4 Công Văn hóa An ninh T ng nghi p - Xã h i 8,6 15,6 - Qu c Khác phòng 6,8 9,2 V ñánh giá k t qu ñ u tư, vi c ñ u tư công nói chung và ñ u tư phát tri n KCHT nói riêng giai ño n 2011- 2015 góp ph n hoàn thành cơ b n các phương hư ng, m c tiêu, nhi m v c a t nh ñ ra. Tuy nhiên còn nhi u b t c p và h n ch như: ngu n v n ñ u tư 16 không ñáp ng ñư c nhu c u, vi c ñ u tư dàn tr i d n ñ n hi u qu ñ u tư còn th p, công tác giám sát ñánh giá ñ u tư chưa ñ m nh. 2.2.2. Các d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam Do ñ u tư theo hình th c PPP còn m i m , tính ñ n nay, t nh Qu ng Nam ch m i th c hi n ñư c 05 DAðT theo hình th c PPP trong giai ño n 2011 – 2015 v i t ng v n ñăng ký th c hi n hơn 1.786 t ñ ng chi m 7% v n ñ u tư phát tri n KCHT trong giai ño n này. S lư ng và t ng v n ñ u tư các d án PPP giai ño n này có s tăng trư ng vư t b c. Năm 2015 ñánh d u s phát tri n c a ñ u tư theo hình th c PPP khi có s lư ng d án cũng như t ng v n ñ u tư nhi u hơn 4 năm trư c c ng l i. T ñó ta th y, ñóng góp c a ñ u tư theo hình th c PPP còn nh so v i nhu c u ñ u tư KCHT c a t nh Qu ng Nam, nh t là giai ño n trư c năm 2015. Tuy nhiên, qua phân tích, ta có th ñánh giá vi c ñ u tư các d án PPP còn khiêm t n là do khung pháp lý chưa ñư c hoàn thi n cũng như s b ng trong vi c th c hi n mô hình ñ u tư m i c khu v c nhà nư c l n tư nhân. 2.3. TH C TR NG QU N LÝ NHÀ NƯ C ð I V I CÁC D ÁN ð U TƯ XÂY D NG K T C U H T NG THEO HÌNH TH C ð I TÁC CÔNG TƯ T I QU NG NAM 2.3.1. Ho ch ñ nh phát tri n d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam Qu ng Nam không có chi n lư c, quy ho ch, k ho ch riêng cho phát tri n DAðT theo hình th c PPP. Các quan ñi m phát tri n, ñ nh hư ng m c tiêu và ñ nh hư ng gi i pháp phát tri n d án PPP 17 ñư c th hi n trong các chi n lư c, quy ho ch, k ho ch chung c a các ngành, lĩnh v c; quy ho ch phát tri n t ng th KT-XH và k ho ch ñ u tư công trung h n và h ng năm. 2.2.2. Chính sách, quy ñ nh cho d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam a. Chính sách, quy ñ nh v xác ñ nh và l a ch n d án Chưa ban hành quy trình, tiêu chí ñánh giá ñ xác ñ nh và l a ch n d án th c hi n theo hình th c PPP. Vi c ñánh giá s c n thi t và tính kh thi c a các d án nh m quy t ñ nh th c hi n d án cũng còn ch quan, duy ý chí và không có nhi u căn c . Xác ñ nh và l a ch n ngu n v n nhà nư c chưa có văn b n pháp lu t hư ng d n. b. Chính sách, quy ñ nh v chu n b ñ u tư cho d án; Trong giai ño n 2011 – 2015, ñã phê duy t 05 d án như v i t ng m c ñ u tư là 1.830 t ñ ng, t ng v n c t gi m sau th m ñ nh là 62 t ñ ng v i t l 3,4%. Công tác th m ñ nh v ñ u tư xây d ng cơ b n ñã ñư c hoàn thi n. Tuy nhiên, l i chưa có kinh nghi m ñánh giá phương án tài chính. c. Chính sách, quy ñ nh v l a ch n nhà ñ u tư th c hi n d án ðã có xây d ng cơ ch , chính sách y quy n ñ i v i công tác ñ u th u l a ch n nhà ñ u tư. K t qu c a cơ ch , chính sách này là vi c gi m ñư c hơn 30% th i gian th c hi n th t c hành chính. Tuy nhiên, vi c xây d ng và th c hi n các chính sách v ñ m b o công b ng ñ u th u, hi u qu ñ u th u, công khai minh b ch trong ñ u th u chưa ñư c ñ c p c th . 18 d. Chính sách, quy ñ nh v ưu ñãi và b o ñ m ñ u tư; Chưa xây d ng và th c thi các chính sách ưu ñãi và b o ñ m ñ u tư riêng cho các DAðT theo hình th c PPP. Vi c th c hi n các chính sách ưu ñãi các d án này ñư c th c hi n thông qua các chính sách ưu ñãi c a các ngành, lĩnh v c, cơ ch ñ c thù c a các ñ a phương. e. Chính sách, quy ñ nh v xây d ng và v n hành công trình. Vi c giám sát các ch t lư ng công trình các DAðT xây d ng KCHT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam ñư c th c hi n b i cơ quan nhà nư c ñư c UBND t nh y quy n, s chuyên ngành và Thanh tra t nh. Cơ ch giám sát các d án không có giai ño n v n hành ñư c th c hi n cơ b n hi u qu , tuy nhiên ñ i v i các d án có giai ño n v n hành chưa có cơ s ñánh giá vì chưa có d án nào ñưa vào khai thác, v n hành. 2.3.3. B máy qu n lý nhà nư c ñ i v i d án ñ u tư xây d ng k t c u h t ng theo hình th c ñ i tác công tư trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam V chuyên môn hóa: T t c cán b QLNN ñ i v i DAðT theo hình th c PPP t i Qu ng Nam hi n nay làm vi c kiêm nhi m. V c u trúc t ch c b máy: UBND c p t nh chưa thành l p ñơn v chuyên trách mà phân công S K ho ch và ð u tư là cơ quan ñ u m i và phân công các cơ quan liên quan trong vi c h tr qu n lý d án PPP. V phân c p qu n lý: quy n h n QLNN ñ i v i các DAðT theo hình th c PPP ñư c phân c p cho S K ho ch và ð u tư. Các s chuyên môn và UBND c p huy n ñư c y quy n là cơ quan nhà nư c có th m quy n ñ ng th i th c hi n ch c năng QLNN v ngành, lĩnh v c và ñ a phương.