Tài liệu Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường thcs ở huyện hạ hòa, tỉnh phú thọ theo mục tiêu quy hoạch cán bộ trong giai đoạn 2015 2020 (lv02147)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2 NGUYỄN CHÍ CƢƠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG THCS Ở HUYỆN HẠ HOÀ, TỈNH PHÚ THỌ THEO MỤC TIÊU QUY HOẠCH CÁN BỘ TRONG GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI, 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2 NGUYỄN CHÍ CƢƠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG THCS Ở HUYỆN HẠ HOÀ, TỈNH PHÚ THỌ THEO MỤC TIÊU QUY HOẠCH CÁN BỘ TRONG GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. TRẦN THỊ HỒNG LOAN HÀ NỘI, 2016 LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành, tác giả xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ban Giám hiệu, phòng Sau đại học, quý thầy cô giảng dạy lớp cao học Quản lý giáo dục khóa 18 đã giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội 2. Đặc biệt, tác giả xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới Tiến sĩ Trần Thị Hồng Loan, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn và tận tình giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Tác giả cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới lãnh đạo, chuyên viên phòng GD&ĐT, phòng Nội vụ huyện Hạ Hòa; Ban Giám hiệu, Hội đồng S ƣ phạm, các em học sinh các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ cùng bạn bè, ngƣời thân đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong việc nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Mặc dù đã hết sức cố gắng, song luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong đƣợc sự góp ý, chỉ dẫn của các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 25 tháng 12 năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Chí Cƣơng LỜI CAM ĐOAN Tôi là Nguyễn Chí Cƣơng – học viên khóa 18 Cao học chuyên ngành Quản lí giáo dục, trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội 2. Tôi xin cam đoan rằng luận văn là kết quả nghiên cứu của bản thân, không trùng lặp với bất kỳ kết quả nghiên cứu nào cùng với đề tài của tôi. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã kế thừa kết quả nghiên cứu của một số tác giả. Tuy nhiên, đó chỉ là cơ sở để tôi rút ra những vấn đề cần tìm hiểu ở đề tài của mình. Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực. Tôi cũng xin cam đoan rằng, các kết quả trích dẫn trong luận văn đều đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc hoặc chỉ rõ trong tài liệu tham khảo. Hà Nội, ngày 25 tháng 12 năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Chí Cƣơng MỤC LỤC MỞ ĐẦU.....................................................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài..........................................................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................................................2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu.................................................................................................................2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................................3 5. Giả thuyết khoa học...................................................................................................................3 6. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................................3 7. Cấu trúc luận văn........................................................................................................................4 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG THCS THEO MỤC TIÊU QUY HOẠCH CÁN BỘ......................................................................................................6 1.1. Sơ lược lịch sử vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài..................................6 1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài..............................................................................8 1.2.1. Khái niệm quản lý.........................................................................................................8 1.2.2. Khái niệm cán bộ........................................................................................................12 1.2.3. Khái niệm cán bộ quản lý......................................................................................13 1.2.4. Khái niệm đội ngũ......................................................................................................13 1.2.5. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục...............................................14 1.2.6. Khái niệm đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở...............14 1.2.7. Khái niệm bồi dưỡng................................................................................................21 1.2.8. Khái niệm bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở.........................................................................................................................22 1.3. Mục tiêu quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ trong giai đoạn 2015-2020............................................................27 1.4. Sự cần thiết và những nhân tố chủ yếu ảnh hưởng tới công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở theo mục tiêu quy hoạch cán bộ.....................................................................................................................................29 1.4.1. Sự cần thiết phải bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS theo mục tiêu quy hoạch cán bộ......................................................................................29 1.4.2. Những nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường THCS...............................................................................30 Tiểu kết chương 1...........................................................................................................................33 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ VÀ CÔNG TÁC BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HẠ HOÀ, TỈNH PHÚ THỌ HIỆN NAY..........................34 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và đặc điểm giáo dục trung học cơ sở ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ..........................................................34 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ ..............................................................................................................................................................34 2.1.2. Khái quát về giáo dục trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 37 2.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ..........................................................................................................................42 2.2.1. Thực trạng về quy mô, cơ cấu giới, độ tuổi và thâm niên quản lý42 2.2.2. Thực trạng về chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý..................................45 2.2.3. Về năng lực tổ chức phối hợp với gia đình học sinh, cộng đồng và xã hội................................................................................................................................................53 2.2.4. Đánh giá chung về đội ngũ CBQL các trường Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ.............................................................................................55 2.3. Thực trạng về hoạt động bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ..............................................................57 2.3.1. Thực trạng công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lí theo mục tiêu quy hoạch cán bộ............................................................................................................57 2.3.2. Thực trạng công tác tuyển chọn, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí theo mục tiêu quy hoạch cán bộ.....................................................59 2.3.3. Thực trạng công tác tuyển chọn bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, miễn nhiệm đội ngũ cán bộ quản lí theo mục tiêu quy hoạch cán bộ ..............................................................................................................................................................60 2.3.4 Thực trạng công tác xây dựng môi trường làm việc cho đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS......................................................................................................62 2.3.5. Đánh giá chung về công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ.......................................64 Tiểu kết chương 2...........................................................................................................................68 Chƣơng 3. CÁC BIỆN PHÁP BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HẠ HOÀ, TỈNH PHÚ THỌ THEO MỤC TIÊU QUY HOẠCH CÁN BỘ QUẢN LÝ CỦA HUYỆN GIAI ĐOẠN 2015 - 2020............................................................................................................................69 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở..............................................................................................................69 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính toàn diện.................................................................69 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo sự phát triển....................................................................69 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính lịch sử cụ thể, thiết thực và khả thi.........70 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ....................................................................70 3.2. Các biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ theo mục tiêu quy hoạch cán bộ của huyện giai đoạn 2015 – 2020.................................................................................................................70 3.2.1. Nâng cao sự nhận thức và khả năng phối hợp giữa các tổ chức Đảng và Chính quyền trong công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ.............................................................70 3.2.2. Hoàn thiện nội dung quy hoạch, xây dựng tiêu chuẩn cán bộ quản lý; rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ CBQL các trường THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ.....................................72 3.2.3. Tiến hành tốt công tác tuyển chọn, bồi dưỡngnăng lực, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, bãi miễn đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ..............................................................................82 3.2.4. Tạo ra môi trường thuận lợi và các điều kiện vật chất phục vụ cho công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các trường THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ....................................................................................................................95 3.2.5. Mối quan hệ giữa các biện pháp.......................................................................98 3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất.........99 3.3.1. Về tính cần thiết...........................................................................................................99 3.3.2. Về tính khả thi............................................................................................................100 Hoàn thiện quy hoạch, xây dựng tiêu chuẩn, rèn luyện phẩm chất đạo đức cho đội ngũ CBQL ở các trƣờng Trung học cơ sở.................................100 Tiểu kết chương 3.........................................................................................................................101 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................................102 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................105 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBQL Cán bộ quản lý GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo HĐND Hội đồng nhân dân HS Học sinh HT Hiệu trƣởng PCGDTH Phó hiệu trƣởng PHT Phổ cập giáo dục tiểu học PTNT Phát triển nông thôn THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông UBND Ủy ban nhân dân DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ Bảng số 2.1. Tổng hợp biên chế năm học 2015 – 2016 của Phòng GD&ĐT Huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 37 Bảng số 2.2. Quy mô lớp học, số lƣợng học sinh trung học cơ sở toàn huyện năm học 2015 – 2016 38 Bảng số 2.3: Số lƣợng học sinh trung học cơ sở huyện Hạ Hoà qua 6 năm học ...............................................................................................................................................................................39 Bảng số 2.4: Xếp loại 2 mặt giáo dục học sinh trung học cơ sở huyện Hạ Hoà năm học 2015 – 2016 40 Bảng số 2.5. Quy mô số lƣợng đội ngũ CBQL trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 42 Bảng số 2.6: Thống kê cơ cấu giới,độ tuổi, thâm niên quản lý của CBQL trƣờng THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 43 Bảng số 2.7: Kết quả tổng hợp xếp loại viên chức quản lí các trƣờng THCS năm học 2014-2015 và 2015-2016 45 Bảng số 2.8: Tổng hợp kết quả trƣng cầu ý kiến đánh giá về phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp của CBQL trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 46 Bảng số 2.9: Tổng hợp kết quả trƣng cầu ý kiến đánh giá về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sƣ phạm của CBQL trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ 49 Bảng số 2.10: Tổng hợp kết quả trƣng cầu ý kiến đánh giá về năng lực quản lý của CBQL trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 52 Bảng số 2.11: Tổng hợp kết quả trƣng cầu ý kiến đánh giá về năng lực tổ chức phối hợp với gia đình học sinh, cộng đồng và xã hội của CBQL trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 54 Bảng số 2.12: Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng việc xây dựng quy hoạch đội ngũ CBQL các trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ..........................................................................................................................58 Bảng số 2.13: Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng công tác đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ CBQL các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ..............................................................................59 Bảng số 2.14: Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng công tác tuyển chọn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển, bãi miễn đội ngũ CBQL các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 61 Bảng số 2.15: Kết quả điều tra, đánh giá thực trạng việc thực hiện xây dựng môi trƣờng làm việc đối với đội ngũ CBQL các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà tỉnh Phú Thọ các trƣờng trung học cơ sở 63 Bảng số 3.1: Đánh giá tính cần thiết của các biện pháp bồi dƣỡng đội ngũ CBQL các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ 99 Bảng số 3.2: Đánh giá tính khả thi của các giải pháp bồi dƣỡng đội ngũ CBQL các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ.........100 Sơ đồ 1.1: Sơ đồ về quản lý.................................................................................................................12 Biểu đồ 2.1: Thực trạng bồi dƣỡng đội ngũ CBQL ở các trƣờng Trung học cơ sở huyện Hạ Hoà 64 Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các biện pháp nhằm bồi dƣỡng đội ngũ CBQL ở 98 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục là động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Trong những năm qua, sự nghiệp giáo dục nƣớc ta đã có những phát triển mới, đạt đƣợc nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc mở rộng quy mô, tăng cơ hội tiếp cận giáo dục cho mọi ngƣời và chuẩn bị nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc. Thực tiễn đã cho thấy, một trong các yếu tố quyết định cho sự thành công của giáo dục là đội ngũ cán bộ quản lý ngành giáo dục, bởi vì chất lƣợng cán bộ quản lý giáo dục có vai trò quyết định đến chất lƣợng và hiệu quả giáo dục của mỗi nhà trƣờng, mỗi cơ sở giáo dục. Trải qua hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển, đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục ở nƣớc ta đƣợc xây dựng ngày càng đông đảo, phần lớn có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh, trình độ chuyên môn nghiệp vụ ngày càng nâng cao. Đội ngũ này đã góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi d ƣỡng nhân tài, góp phần vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nƣớc ta. Tuy nhiên, tr ƣớc những yêu cầu mới của sự nghiệp phát triển giáo dục trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc, đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục còn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Đó là: số lƣợng giáo viên còn thiếu nhiều, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa; đội ngũ CBQL còn thiếu so với nhu cầu; số l ƣợng CBQL có trình độ chuyên môn, trình độ quản lý tốt còn ít, tính chuyên nghiệp của đội ngũ CBQL chƣa cao, nhất là trong công tác tham m ƣu, xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện.v.v. Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 "Về đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo" đã nêu "Chất l ƣợng, hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu. Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu k m. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục bất cập về chất l ƣợng, số l ƣợng và cơ cấu; một bộ phận chƣa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp" [10, tr.2]. 2 Nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của cán bộ và công tác cán bộ, trong những năm qua huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ luôn bám sát đ ƣờng lối công tác cán bộ của Đảng, có sự vận dụng sáng tạo phù hợp với thực tiễn địa ph ƣơng. Trong thực tế mặc dù công tác xây dựng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục đã có sự chuyển biến mạnh mẽ, nhƣng nhìn chung, đội ngũ cán bộ quản lý trƣờng THCS huyện Hạ Hoà hiện nay xét về số l ƣợng, cơ cấu và chất lƣợng chƣa đáp ứng tốt yêu cầu ngày càng cao của giáo dục và nhiệm vụ đặt ra trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc. Vì vậy, vấn đề bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý các trƣờng THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ trong giai đoạn hiện nay là rất quan trọng đối với ngành Giáo dục và Đào tạo ở huyện nhà. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý trường THCS ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ theo mục tiêu quy hoạch cán bộ trong giai đoạn 2015 - 2020” làm đề tài luận văn của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở các kết quả nghiên cứu về lý luận và thực tiễn của địa ph ƣơng, đề xuất một số biện pháp bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý tr ƣờng THCS ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ nhằm nâng cao chất l ƣợng đội ngũ cán bộ quản lý, theo mục tiêu quy hoạch cán bộ của huyện trong giai đoạn 2015-2020. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ lý luận về bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các tr ƣờng THCS. - Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác bồi d ƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các trƣờng THCS huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ hiện nay. - Đề xuất một số biện pháp nhằm bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý ở các trƣờng THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ theo mục tiêu quy hoạch cán bộ của huyện trong giai đoạn 2015-2020. 3 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Công tác bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. 4.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về đối tƣợng khảo sát: Số lƣợng: 45 Hiệu tr ƣởng và Phó hiệu trƣởng ở các trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. - Phạm vi về địa bàn khảo sát: Các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. - Phạm vi về thời gian: Các số liệu phục vụ việc nghiên cứu đề tài đ ƣợc khảo sát, điều tra, tổng hợp từ năm học 2010- 2011 đến năm học 2014 - 2015. 5. Giả thuyết khoa học Nếu đề xuất đƣợc các biện pháp bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục ở các trƣờng trung học cơ sở huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ một cách khoa học, đúng theo mục tiêu quy hoạch cán bộ của huyện trong giai đoạn 20152020 và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phƣơng thì sẽ xây dựng đ ƣợc đội ngũ cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT và nhiệm vụ trong từng giai đoạn của đơn vị, toàn ngành giáo dục huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu * Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nƣớc, Ngành giáo dục và các tài liệu khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu. * Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Phương pháp tọa đàm, phỏng vấn Trò chuyện, trao đổi, phỏng vấn trực tiếp một số Hiệu tr ƣởng, Phó Hiệu trƣởng và giáo viên có liên quan để tìm hiểu về những vấn đề có liên quan đến 4 công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trung học cơ sở huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. - Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi Sử dụng các mẫu trƣng cầu ý kiến đối với các lực l ƣợng có liên quan trực tiếp đến đề tài nghiên cứu (cán bộ quản lý Phòng GD&ĐT huyện Hạ Hòa, cán bộ quản lý các trƣờng THCS huyện Hạ Hòa). - Phương pháp quan sát khoa học Tiến hành quan sát quá trình quản lý bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý trung học cơ sở của một số đơn vị. Nội dung quan sát tập trung vào ph ƣơng pháp quản lý, lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch; kết quả công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Tiến hành phân tích, tổng hợp các tài liệu liên quan đến công tác quản lý giáo dục và đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trung học cơ sở, từ đó rút ra những vấn đề liên quan trực tiếp đến công tác bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý trung học cơ sở huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. - Phương pháp chuyên gia Tiến hành trao đổi với cán bộ quản lý có kinh nghiệm lâu năm trong hoạt động quản lý GD&ĐT. Đồng thời, xin ý kiến chuyên gia về lĩnh vực quản lý GD&ĐT, quản lý bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý trên cơ sở hoàn thiện các nội dung nghiên cứu của đề tài. - Phương pháp thống kê toán học: Tiến hành xử lý các kết quả nghiên cứu. 7. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, phần phụ lục, luận văn gồm 3 chƣơng. Trong đó: Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý các trƣờng THCS theo quy hoạch cán bộ. 5 Chương 2: Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý và công tác bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý trƣờng THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ hiện nay. Chương 3: Các biện pháp bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ quản lý trƣờng THCS ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ theo mục tiêu quy hoạch cán bộ của huyện trong giai đoạn 2015 - 2020. 6 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƢỜNG THCS THEO MỤC TIÊU QUY HOẠCH CÁN BỘ 1.1. Sơ lƣợc lịch sử vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài Quản lý là vấn đề có từ rất sớm và đƣợc xã hội loài ngƣời đặc biệt quan tâm. Hoạt động quản lý bắt nguồn tự sự phân công, hợp tác lao động. Chính sự phân công, hợp tác trong quá trình lao động nhằm đạt mục đích tạo ra hiệu quả tốt hơn, năng suất lao động cao hơn . Trong quá trình triển khai công việc đòi hỏi phải có sự chỉ huy, phối hợp điều hành, kiểm tra, chỉnh lý...phải có ngƣời đứng đầu. Đây là hoạt động giúp ngƣời thủ tr ƣởng, ng ƣời đứng đầu trong tổ chức phối hợp sự nỗ lực của các thành viên trong nhóm, trong cộng đồng, trong tổ chức nhằm đạt đƣợc mục tiêu đề ra. Ngày nay trong sự nghiệp đổi mới đất nƣớc, quản lý nói chung, quản lý giáo dục nói riêng là vấn đề luôn thu hút đ ƣợc quan tâm của các nhà lãnh đạo, các nhà khoa học và các nhà quản lý. Vấn đề quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục là vấn đề có ý nghĩa trong việc "Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dƣỡng nhân tài", đặc biệt có ý nghĩa to lớn trong việc nâng cao chất l ƣợng giáo dục và đào tạo của nhà trƣờng. Trên thế giới có rất nhiều công trình nghiên cứu về quản lý giáo dục của các tác giả nhƣ: "Những vấn đề về quản lý tr ƣờng học" (P.V Zimin, M.I Kônđakốp), "Quản lý vấn đề quốc dân trên địa bàn huyện", (M.I Kônđakốp). Nhà giáo dục học Xô-viết V.A Xukhomlinxki khi tổng kết những kinh nghiệm quản lý chuyên môn trong vai trò là Hiệu tr ƣởng nhà tr ƣờng cho rằng: Kết quả hoạt động của nhà trƣờng phụ thuộc rất nhiều vào công việc tổ chức đúng đắn các hoạt động dạy học. Cùng với nhiều tác giả khác, Ông đã nhấn 7 mạnh đến sự phân công, sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất quản lý giữa Hiệu trƣởng và Phó hiệu trƣởng để đạt đƣợc mục tiêu đề ra. Ở Việt Nam, từ những năm đầu của thập kỷ 90 thế kỷ tr ƣớc cho đến nay đã xuất hiện nhiều công trình nghiên cứu về quản lý giáo dục có giá trị. Đó là: "Giáo trình khoa học quản lý" của tác giả Phạm Trọng Mạnh (NXB ĐHQG Hà Nội năm 2011); "Khoa học tổ chức và quản lý một số vấn đề lý luận và thực tiễn" của Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản lý (NXB thống kê Hà Nội 1999); "Tâm lý xã hội trong quản lý" của Ngô Công Hoàn (NXB ĐHQG Hà Nội năm 2002); "Tập bài giảng lý luận đại c ƣơng về quản lý" của tác giả Nguyễn Quốc Chí và tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc (Hà Nội, 1998)... Bên cạnh đó, còn một số bài viết đề cập đến quản lý giáo dục nhƣ: "Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay" của tác giả Trần Viết Lƣu - Học viện Quản lý giáo dục đăng trên tạp chí Tuyên giáo số 8 tháng 8 năm 2012,... Đối với cấp độ luận văn thạc sỹ, trong những năm gần đây cũng đã có nhiều công trình đi sâu nghiên cứu về công tác xây dựng, qui hoạch và phát triển đội ngũ CBQL giáo dục các cấp của một số địa ph ƣơng nhƣ các luận văn: “Đào tạo bồi dưỡng CBQL giáo dục cho thế kỷ XXI” của Đặng Quốc Bảo, “Một số giải pháp phát triển đội ngũ CBQL trường THPT Thành phố Hồ Chí Minh nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông” của Huỳnh Thị Ẩm, “Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng trường THCS huyện Mê Linh, Tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay” của Phùng Quang Thơm, “Quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang (Giai đoạn từ 2006 đến 2015)” của Lƣu Bích Thuận,… Về hội thảo khoa học có “Kỷ yếu hội thảo về công tác đào tạo bồi dưỡng CBQL và công chức ngành giáo dục trong thời kỳ mới (2000)”. 8 Nhìn chung, các đề tài trên nghiên cứu vấn đề cán bộ quản lý trƣờng học dƣới các góc độ tiếp cận khác nhau. Trong đó, chủ yếu là nghiên cứu d ƣới góc độ giáo dục học và quản lý hoạt động của đội ngũ cán bộ quản lý nhà trƣờng. Vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý tr ƣờng trung học cơ sở đã đƣợc đề cập đến nhƣng còn sơ lƣợc, chƣa có những công trình chuyên sâu. Trong nghị quyết số 10/2014 của Huyện ủy Hạ Hòa đã xác định rất rõ: một trong ba khâu đột phá để phát triển giaó dục Hạ Hòa là công tác bồi dƣỡng và xây dựng đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục đáp ứng đ ƣợc tầm nhiệm vụ trong quá trình thực thi công việc. Xuất phát từ những thực tế công tác quản lí giáo dục trên địa bàn nói chung, công tác quản lí giáo dục tại các tr ƣờng THCS nói riêng, việc nghiên cứu đề xuất các biện pháp bồi d ƣỡng và phát triển đội ngũ CBQL trƣờng THCS huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ có ý nghĩa to lớn về mặt lý luận và thực tiễn trong việc đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục Trung học cơ sở của địa phƣơng trong điều kiện mới. 1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Khái niệm quản lý Theo Từ điển Tiếng Việt, thuật ngữ "quản lý" đƣợc định nghĩa là: Quản lý là tổ chức, điều khiển hoạt động của một đơn vị, cơ quan. Quản lý là hoạt động có mục đích, đƣợc tiến hành bởi một chủ thể quản lý nhằm tác động lên khách thể quản lý để thực hiện các mục tiêu xác định của công tác quản lý. Trong mỗi chu trình quản lý, chủ thể quản lý tiến hành những hoạt động theo chức năng quản lý nhƣ xác định mục tiêu, hoạch định các chủ trƣơng, chính sách, kế hoạch, tổ chức chỉ đạo thực hiện, phối hợp, kiểm tra, huy động và sử dụng các nguồn lực cơ bản nh ƣ tài lực, vật lực, nhân lực...để thực hiện các mục tiêu, mục đích mong muốn trong bối cảnh và thời gian nhất định. Trong cuốn " Lý luận quản lý nhà nƣớc" của tác giả Mai Hữu Khuê, xuất bản năm 2003 có định nghĩa về quản lý nhƣ sau: Quản lý là một phạm trù có 9 liên quan mật thiết với hiệp tác và phân công lao động, nó là một thuộc tính tự nhiên của mọi lao động hiệp tác. Từ khi xuất hiện những hoạt động quần thể của loài ngƣời thì đã xuất hiện sự quản lý. Sự quản lý đã có trong cả xã hội nguyên thuỷ, ở đó con ngƣời phải tập hợp với nhau để đấu tranh với thế giới tự nhiên, muốn sinh tồn con ngƣời phải tổ chức sản xuất, tổ chức phân phối. F.W.Taylor cho rằng: Quản lý là biết chính xác điều muốn ng ƣời khác làm và sau đó thấy rằng họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất. H.Koontz thì khẳng định: Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực hoạt động cá nhân nhằm đạt đƣợc các mục đích của nó. Mục tiêu của quản lý là hình thành một môi tr ƣờng mà trong đó con ngƣời có thể đạt đƣợc các mục đích của nhóm với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất. Quản lý là một trong những loại hình lao động quan trọng nhất trong các hoạt động của con ngƣời. Quản lý đúng tức là con ngƣời đã nhận thức đƣợc quy luật, vận động theo quy luật và sẽ đạt đƣợc thành công theo ý muốn. Theo quan điểm chính trị xã hội: Quản lý là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hƣớng của chủ thể (ngƣời quản lý, ngƣời tổ chức quản lý) lên khách thể (đối tƣợng quản lý) về các mặt chính trị, văn hoá, xã hội, kinh tế...bằng một hệ thống luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các ph ƣơng pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi tr ƣờng và điều kiện cho sự phát triển của đối tƣợng. Bản chất của hoạt động quản lý là sự tác động có mục đích của ng ƣời quản lý đến tập thể ngƣời bị quản lý nhằm đạt đ ƣợc mục tiêu của tổ chức đặt ra. Vì vậy, nhiệm vụ của quản lý là biến đổi mối quan hệ trên thành những yếu tố tích cực, hạn chế xung đột và tạo nên môi tr ƣờng thuận lợi để h ƣớng tới mục tiêu. Đó là "bí quyết" làm việc của ngƣời quản lý đ ƣợc khám phá trên sự đúc rút kinh nghiệm thực tế. Những kinh nghiệm thực tế đƣợc khái quát