Tài liệu Quan hệ phối hợp giữa hội người cao tuổi với ban thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn trong việc tham gia phòng chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở

HỘI NGƯỜI CAO TUỔI VIỆT NAM VIỆN NGHIÊN CỨU NGƯỜI CAO TUỔI VIỆT NAM BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI KHOA HäC CÊP BỘ MỐI QUAN HỆ PHỐI HỢP GIỮA HỘI NGƯỜI CAO TUỔI VỚI BAN THANH TRA NHÂN DÂN XÃ, PHƯỜNG, THỊ TRẤN TRONG VIỆC THAM GIA PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG, LÃNG PHÍ Ở CƠ SỞ Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. NguyÔn ThÕ HuÖ ViÖn tr−ëng ViÖn nghiªn cøu NCT ViÖt Nam Th− ký ®Ò tµi: TS. Lª Trung TrÊn 7894 HÀ NỘI- 2009 1 NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT Ban TTND Ban thanh tra nhân dân CTXD Công trình xây dựng CĐ Cao đẳng ĐH Đại học GQCĐ Giải quyết chế độ KĐH Không đi học NCT Người cao tuổi TH Tiểu học THPT Trung học phổ thông THCS Trung học cơ sở UBND Uỷ Ban nhân dân 2 Môc lôc Tr Më ®Çu 06 I. tÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi 06 II. Môc tiªu 08 III. Néi dung 08 IV. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 09 V. §Þa ®iÓm thùc hiÖn 10 PHÇN THø NHÊT Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n x∙, ph−êng, thÞ trÊn I. Héi ng−êi cao tuæi vµ ng−êi cao tuæi 1.1. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi ng−êi cao tuæi vµ Héi ng−êi cao tuæi 11 11 1.2. Quan ®iÓm cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc vÒ ng−êi cao 12 tuæi 1.3. NhËn thøc cña ThÕ giíi ®èi víi ng−êi cao tuæi 14 1.4. VÞ trÝ, vai trß cña ng−êi cao tuæi vµ Héi ng−êi cao tuæi ViÖt 15 Nam trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. 22 II. Ban thanh tra nh©n d©n PHÇN THø HAI Thùc tr¹ng Héi Ng−êi Cao Tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n x∙, ph−êng, thÞ trÊn trong viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l∙ng phÝ ë c¬ së I. Tham nhòng 29 34 II. L·ng phÝ III. Mét sè ®Æc ®iÓm cña Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n ë hai ®Þa bµn ®−îc nghiªn cøu, ®iÒu tra IV. Thùc tr¹ng Héi ng−êi cao tuæi x·, ph−êng, thÞ trÊn trong 3 36 viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 38 4.1. Héi ng−êi cao tuæi tham gia phßng chèng tham nhòng, l·ng phÝ 39 ë c¬ së 4.2. Héi ng−êi cao tuæi ho¹t ®éng phßng, chèng tham nhòng, l·ng 42 phÝ 4.3. Héi ng−êi cao tuæi ®Þa ph−¬ng ®−îc nghiªn cøu, ®iÒu tra ph¸t 53 hiÖn c¸c lÜnh vùc tham nhòng, l·ng phÝ 4.4. Héi ng−êi cao tuæi ph¸t hiÖn c¸c ®èi t−îng tham nhòng, l·ng 60 phÝ 4.5. C¸ch xö lý cña Héi ng−êi cao tuæi khi ph¸t hiÖn c¸c vô tham 64 nhòng, l·ng phÝ V. Thùc tr¹ng Ban Thanh tra nh©n d©n trong viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 68 5.1. Ban thanh tra nh©n d©n tham gia ho¹t ®éng phßng, chèng tham 68 nhòng, l·ng phÝ 5.2. C¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña Ban thanh tra nh©n d©n vÒ phßng, 73 chèng tham nhòng, l·ng phÝ 5.3. Ho¹t ®éng gi¸m s¸t cña Ban thanh tra nh©n d©n 5.4. LÜnh vùc gi¸m s¸t cña Ban thanh tra nh©n d©n 75 77 5.5. Ban thanh tra nh©n d©n ph¸t hiÖn c¸c vô tham nhòng, l·ng phÝ 79 trong qu¸ tr×nh gi¸m s¸t 5.6. LÜnh vùc Ban thanh tra nh©n d©n ph¸t hiÖn c¸c vô tham nhòng, 80 l·ng phÝ 5.7. C¸c ®èi t−îng ®−îc Ban thanh tra nh©n d©n ph¸t hiÖn tham 82 nhòng, l·ng phÝ 5.8. C¸ch xö lý cña Ban thanh tra nh©n d©n khi ph¸t hiÖn c¸c vô 85 tham nhòng, l·ng phÝ ë ®Þa ph−¬ng VI. Quan hÖ phèi hîp gi÷a Héi ng−êi cao tuæi víi Ban thanh tra nh©n d©n trong viÖc phßng chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 4 91 6.1. §¸nh gi¸ sù phèi hîp gi÷a Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra 91 nh©n d©n 6.2. C¸c lÜnh vùc phèi hîp gi÷a Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra 93 nh©n d©n 6.3. Møc ®é phèi hîp gi÷a Ban thanh tra nh©n d©n vµ Héi ng−êi cao tuæi trong viÖc phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ 97 6.4. HiÖu qu¶ phßng chèng tham nhòng, l·ng phÝ cña Héi ng−êi cao 101 tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n 6.5. Sù tin t−ëng cña nh©n d©n ®èi víi Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban 104 thanh tra nh©n d©n 6.6. Mét sè nguyªn nh©n thµnh c«ng vµ ch−a thµnh c«ng vÒ phèi hîp gi÷a Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n trong viÖc phßng, 107 chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 6.7. §iÒu kiÖn ®Ó Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n lµm tèt c«ng t¸c phßng, chèng tham nhòng l·ng phÝ 112 PHÇN THø Ba KÕT LUËN, Gi¶i ph¸p Vµ KIÕN NGHÞ I. KÕt luËn 114 123 II. Mét sè gi¶i ph¸p III. KiÕn nghÞ 128 Tµi liÖu tham kh¶o 132 5 MỞ ĐẦU I. Tính cấp thiết của đề tài Trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Ban thanh tra nhân dân và Hội người cao tuổi đã và đang tham gia tích cực vào các lĩnh vực của đời sống kinh tế – xã hội, trong đó chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở được hai tổ chức này đặc biệt quan tâm. Tham nhũng lãng phí ''nó là kẻ thù khá nguy hiểm. Vì nó không mang gươm, mang súng, mà nó nằm trong tổ chức của ta, để làm hỏng công việc của ta'', '' làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí vượt khó khăn của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức cách mạng của ta''. Bác coi tội tham ô, lãng phí ''cũng nặng như tội lỗi việt gian, mật thám'' và ''chống tham ô, lãng phí cũng quan trọng và cần kíp như việc đánh giặc trên mặt trận''. Vì thế, Bác nói:'' phải tẩy sạch nạn tham ô và lãng phí...''1. Trong nhiều thập kỷ qua, đặc biệt là từ khi chuyển sang cơ chế thị trường ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa, mở cửa và hội nhập, tệ tham nhũng cùng với các nguy cơ tụt hậu ngày càng xa về kinh tế, chệch hướng xã hội chủ nghĩa và diễn biến hoà bình, đang làm cho ''các chủ trương và chính sách của Đảng và Nhà nước bị thi hành sai lệch dẫn tới chệch hướng; đó là mảnh đất thuận lợi cho diễn biến hoà bình''2. Nhằm từng bước thể chế hoá các Nghị quyết của Đảng về công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí... Nhà nước đã ban hành Luật phòng chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và nhiều văn bản dưới luật, liên quan đến tham nhũng, lãng phí. Điều này cho thấy, Đảng, Nhà nước ta đã ý thức rất sâu sắc tầm quan trọng và quyết tâm sắt đá của mình trong việc phòng, chống tham nhũng, lãng phí đã từng bước đáp ứng được khát vọng của nhân dân ta, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. 1 2 Hå ChÝ Minh Toµn tËp, tËp 5, tr 125. NghÞ quyÕt Héi nghÞ TW 6 (lÇn 2) 6 Trong những năm qua, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí do Đảng và Nhà nước ta chủ trương, phát động đã được các báo chí, đài phát thanh và truyền hình từ Trung ương đến địa phương tích cực hưởng ứng. Nhiều bài viết, bài nói về tham nhũng đã được đăng tải và đưa tin. Trong sự nghiệp này, quần chúng nhân dân cũng đã có những đóng góp không nhỏ, trong đó có vai trò của Ban thanh tra nhân dân và Hội người cao tuổi. Tham nhũng, lãng phí là một trong những hiện tượng xã hội có từ rất lâu trong lịch sử loài người, từ thời kỳ xuất hiện những hình thức ban đầu của Nhà nước. Tệ tham nhũng, lãng phí và công cuộc phòng, chống tham nhũng, lãng phí vốn luôn là vấn đề của nhiều quốc gia. Từ sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, nghiên cứu về tham nhũng được đặc biệt chú ý, nhất là trong những thập kỷ gần đây khi mà nạn tham nhũng trở thành vấn đề có tính toàn cầu. Cho đến nay, cũng đã có một số kết quả nghiên cứu về tham nhũng, phòng chống tham nhũng, song số lượng các nghiên cứu còn quá ít so với yêu cầu của cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí. Trước thực trạng đó, ngày 14 tháng 4 năm 2004, trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phan Văn Khải đã yêu cầu Hội Người cao tuổi Việt Nam đi đầu trong việc phòng chống tham nhũng, lãng phí. Mới đây, ngày 21 tháng 4 năm 2009, trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Trung ương Hội, đồng chí Trương Tấn Sang, Uỷ viên Bộ Chính trị, thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng đã yêu cầu Hội Người cao tuổi cần tích cực tham gia chống tham nhũng, lãng phí. Đây là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng, đầy khó khăn, thử thách, nhưng cũng rất vinh dự đối với Hội Người cao tuổi Việt Nam. Nhằm góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, tích cực tham gia phòng chống tham nhũng, lãng phí, Ban Thường vụ TW Hội người cao tuổi Việt Nam các khoá đã ban hành nhiều Nghị quyết, trong đó đề cập đến vai trò của Hội người cao tuổi tham gia và trực tiếp chỉ đạo các cấp Hội tÝch cùc phßng, chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở. 7 Nghiên cứu, điều tra về “Mối quan hệ phối hợp giữa Hội người cao tuổi với Ban thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn trong việc phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở” đã được Thanh tra Chính phủ giao nhiệm vụ để triển khai là một đề tài mới chưa được thực hiện. Do khu«n khæ lµ mét ®Ò tµi cÊp bé, triÓn khai trong mét thêi gian ng¾n nªn ®Ò tµi giíi h¹n viÖc nghiªn cøu ë 8 x· cña 4 huyÖn thuéc hai tØnh NghÖ An vµ Thanh Ho¸. KÕt qu¶ nghiên cứu này sẽ góp phần mở ra một hướng đi mới, cung cấp thêm cơ sở và luận cứ khoa học cho việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam. II. Mục tiêu 2.1. Làm rõ thực trạng tham nhũng, lãng phí ở cơ sở 2.2. Làm rõ mối quan hệ phối hợp giữa Hội Người cao tuổi với Ban thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn trong việc tham gia phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở; 2.3. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p vµ kiến nghị nhằm góp phần ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng tham nhũng, lãng phí ở cơ sở. III. Nội dung 3.1. Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban thanh tra nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn 3.1.1.Héi ng−êi cao tuæi 3.1.2. Ban thanh tra nh©n d©n 3.2. Tham nhòng, l·ng phÝ vµ mét sè ®Æc ®iÓm cña Héi NCT vµ Ban thanh tra nh©n d©n ë hai ®Þa bµn ®−îc nghiªn cøu, ®iÒu tra 3.2.1. Tham nhòng 3.2.2. L∙ng phÝ 3.2.3. Mét sè ®Æc ®iÓm cña Héi NCT vµ Ban thanh tra nh©n d©n ë hai ®Þa bµn ®−îc nghiªn cøu, ®iÒu tra 3.3. Thùc tr¹ng Héi NCT x·, ph−êng, thÞ trÊn trong viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ 3.4. Thùc tr¹ng Ban Thanh tra nh©n d©n trong viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 8 3.5. Quan hÖ phèi hîp gi÷a Héi NCT víi Ban thanh tra nh©n d©n trong viÖc phßng chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së 3.6. Đề xuất gi¶i ph¸p vµ kiến nghị nhằm góp phần ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng tham nhũng, lãng phí ở cơ sở. IV . Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp định tính Thông qua phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm tại các địa bàn nghiên cứu về thực trạng phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở. Đối tượng phỏng vấn là cán bộ Hội người cao tuổi, người cao tuổi và thành viên Ban thanh tra nhân dân tại các địa bàn được nghiên cứu. + Tổ chức thảo luận nhóm: mỗi xã một nhóm: 15 người. + Phỏng vấn sâu mỗi xã 5 trường hợp; Số cuộc phỏng vấn sâu: 40 4.2. Phương pháp định lượng * Chọn mẫu Đề tài dự kiến chọn 2 tỉnh để nghiên cứu, điều tra. Mỗi tỉnh chọn 2 huyện, mỗi huyện chọn 2 xã/phường hoặc thị trấn. Tổng số xã là 8. Đề tài sẽ phối hợp với Hội NCT tỉnh, huyện để chọn xã/phường hoặc thị trấn để nghiên cứu, điều tra. Tại địa bàn xã/phường hoặc thị trấn, Ban chủ nhiệm sẽ phối hợp với Hội NCT xã tiến hành lập danh sách các hộ có NCT, mỗi hộ một người cao tuổi, sau đó chọn ngẫu nhiên để điều tra; đồng thời điều tra toàn bộ thành viên Ban Thanh tra nhân dân. * Điều tra Phương pháp định lượng thông qua phiếu điều tra xã hội học về thực trạng phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở cơ sở được thiết kế theo nội dung của đề tài. Mỗi xã điều tra 50 người gồm: người cao tuổi và toàn bộ thành viên Ban thanh tra nhân dân; Như vậy, tổng số phiếu điều tra ở 8 xã/phường là 400. 4.3. Phương pháp chuyên gia Mời chuyên gia viết và đánh giá các chuyên đề thuộc nội dung của đề tài. 4. 4. Phương pháp phân tích tổng hợp 9 Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp để viết báo cáo kết quả của đề tài. V. Địa điểm thực hiện * Tại tỉnh Nghệ An, đề tài tổ chức nghiên cứu ở hai huyện: Nam Đàn và Thanh Chương. - Tại Nam Đàn triển khai nghiên cứu ở hai xã: Thanh Long và Nam Thanh; - Tại Thanh Chương, triển khai nghiên cứu ở hai xã: Võ Liệt và Xuân Hoà. * Tại tỉnh Thanh Hoá, đề tài tổ chức nghiên cứu ở hai huyện: Tĩnh Gia và Thiệu Hóa - Tại Tĩnh Gia, triển khai nghiên cứu ở hai xã: Hải Nhân và Hải Hoà; - Tại Thiệu Hoá, triển khai nghiên cứu ở hai xã: Thiệu Công và Thiệu Lý. 10 PHẦn thỨ nhẤt Héi ng−êi cao tuæi vµ Ban Thanh tra nh©n d©n x·, ph−êng, thÞ trÊn I. Hội Ng−êi cao tuæi và ng−êi cao tuæi 1.1. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi NCT vµ Héi NCT Trong lêi hiÖu triÖu ®oµn kÕt tÊt c¶ c¸c bËc phô l·o, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt: “Tr¸ch nhiÖm cña c¸c vÞ phô l·o chóng ta ®èi víi nhiÖm vô ®Êt n−íc thËt lµ träng ®¹i. §Êt n−íc h−ng thÞnh do phô l·o g©y dùng. §Êt n−íc tån t¹i do phô l·o gióp søc. N−íc bÞ mÊt, phô l·o cøu, n−íc suy sôp do phô l·o phï tr×. N−íc nhµ h−ng, suy, tån, vong phô l·o ®Òu g¸nh tr¸ch nhiÖm rÊt nÆng nÒ …N−íc nhµ lo, c¸c cô cïng ph¶i lo. N−íc nhµ vui c¸c cô ®Òu cïng ®−îc vui ”. Ng−êi cßn nãi: “Chóng ta lµ bËc phô l·o, cÇn ph¶i tinh thµnh ®oµn kÕt tr−íc ®Ó lµm g−¬ng cho con ch¸u ta. VËy t«i mong c¸c vÞ phô l·o ë Hµ thµnh ra xung phong tæ chøc“Phô l·o cøu quèc héi” ®Ó cho c¸c phô l·o c¶ n−íc b¾t ch−íc vµ ®Ó hïn søc gi÷ g×n nÒn ®éc lËp cña n−íc nhµ”. Trong bµi “ Tuæi t¸c cµng cao lßng yªu n−íc cµng lín” B¸c Hå ®· viÕt: TruyÒn thèng “§iÖn Diªn Hång” lµ truyÒn thèng yªu n−íc vÎ vang chung cña d©n ta vµ riªng cña c¸c cô phô l·o ta. Mçi khi cã viÖc quan hÖ lín ®Õn n−íc nhµ nßi gièng, th× c¸c cô kh«ng qu¶n tuæi cao søc yÕu, liÒn h¨ng h¸i ®øng ra g¸nh v¸c phÇn m×nh vµ ®«n ®èc con em lµm trßn nhiÖm vô. Trong thêi k× kh¸ng chiÕn, chóng ta cã nh÷ng ®éi du kÝch “b¹ch ®Çu qu©n”. Sù chiÕn ®Êu anh dòng vµ hy sinh oanh liÖt cña “ nh÷ng ®éi viªn tãc b¹c r¨ng long” ®· lµm cho lò giÆc kinh hån vµ khuyÕn khÝch chiÕn sÜ ta cµng thªm dòng c¶m. C¸c cô ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo cuéc th¾ng lîi vÜ ®¹i cña nh©n d©n ta. 11 Ngµy nay, trong c«ng cuéc x©y dung chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c lµm nÒn t¶ng v÷ng m¹nh cho sù nghiÖp ®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ, c¸c cô còng tham gia rÊt h¨ng h¸i. Cµng giµ, cµng dÎo l¹i cµng dai, Tinh thÇn g−¬ng mÉu ch¼ng nh−êng ai. §«n ®èc con em lµm nhiÖm vô Vuèt r©u mõng x· héi t−¬ng lai3. Nh− vËy, ngay nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp n−íc, c¸ch m¹ng cßn ®ang trong trøng n−íc, thï trong, giÆc ngoµi ®e do¹ còng nh− trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lu«n ®¸nh gi¸ cao vÞ trÝ, vai trß, tiÒm n¨ng cña NCT, ®ång thêi Ng−êi lu«n quan t©m, tËp hîp, x©y dùng tæ chøc cña Héi NCT lµ “Héi Phô l·o cøu quèc” tiÒn th©n cña Héi NCT ngµy nay. 1.2. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc vÒ NCT Sau khi Héi NCT ViÖt Nam ®−îc thµnh lËp (10/5/1995), Ban BÝ th− TW ®· ban hµnh ChØ thÞ 59/CT-TW “VÒ ch¨m sãc ng−êi cao tuæi”. B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi IX cña §¶ng ®· nªu: “ §èi víi c¸c l·o thµnh c¸ch m¹ng, nh÷ng ng−êi cã c«ng víi n−íc, c¸c c¸n bé nghØ h−u, nh÷ng ng−êi cao tuæi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, ch¨m sãc søc khoÎ, n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn vµ vËt chÊt trong ®iÒu kiÖn míi; ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin, ph¸t huy kh¶ n¨ng tham gia ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc vµ c¸c ho¹t ®éng x· héi; nªu g−¬ng tèt, gi¸o dôc lÝ t−ëng vµ truyÒn thèng c¸ch m¹ng cho thanh niªn, thiÕu niªn…”. Th«ng b¸o số 12-TB/TW ngµy 13 th¸ng 6 n¨m 2001 ®· kh¼ng ®Þnh Héi ng−êi cao tuæi ViÖt Nam lµ tæ chøc x· héi cña ng−êi cao tuæi, cã c¸c nhiÖm vô ®· ®−îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i Ph¸p lÖnh ng−êi cao tuæi; Héi cã Ban ®¹i diÖn ë cÊp tØnh vµ cÊp huyÖn; CÊp tØnh cã tõ 2 ®Õn 3, cÊp huyÖn cã tõ 1 ®Õn 2 c¸n bé chuyªn tr¸ch ®ång thêi kh¼ng ®Þnh:“Nhµ n−íc tiÕp tôc trî cÊp kinh phÝ häat 3 B¸o nh©n d©n, sè 2387, ngµy 01.10.1960 12 ®éng cho Héi. C¸c c¬ quan cã chøc n¨ng cña Nhµ n−íc t¹o thuËn lîi, b¶o ®¶m cÊp kinh phÝ kÞp thêi cho Héi”. Trong bµi ph¸t biÓu t¹i cuéc gÆp mÆt nh©n ngµy quèc tÕ NCT (01.10.2002) do TW Héi ng−êi cao tuæi ViÖt Nam tæ chøc t¹i Hµ Néi, Tæng BÝ th− N«ng §øc M¹nh ®· nãi:“…Ch−a bao giê lùc l−îng ng−êi cao tuæi n−íc ta l¹i ®«ng ®¶o nh− hiÖn nay. §¶ng, Nhµ n−íc vµ nh©n d©n ta tù hµo vÒ líp ng−êi cao tuæi n−íc ta. Víi uy tÝn cao, sù mÉu mùc vÒ phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc vµ lèi sèng cïng víi vèn tri thøc, kinh nghiÖm, kÜ n¨ng lao ®éng vµ nghiÖp vô phong phó, ®a d¹ng cña m×nh, ng−êi cao tuæi thùc sù lµ mét bé phËn hîp thµnh nguån lùc néi sinh quý gi¸ cña c¶ d©n téc. Chóng ta t«n träng, båi d−ìng vµ ph¸t huy nguån lùc Êy”... B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi X cña §¶ng ghi rõ: “ Vận động toàn dân tham gia các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn đối với lão thành cách mạng, những người có công với nước, người hưởng chính sách xã hội. Chăm sóc đời sống vật chất và tinh thần của người già, nhất là những người già cô đơn, không nơi nương tựa...”. Nh− vËy, tõ ChØ thÞ 59, c¸c v¨n kiÖn §¹i héi §¶ng vµ Th«ng b¸o sè 12 cña Ban bÝ th− TW §¶ng ®Òu kh¼ng ®Þnh: Ng−êi cao tuæi là nền tảng của gia đình, là tài sản vô giá, nguồn lực quan trọng cho sự phát triển x· héi, v× thÕ, Ch¨m sãc vµ ph¸t huy tèt vai trß ng−êi cao tuæi lµ thÓ hiÖn b¶n chÊt tèt ®Ñp cña chÕ ®é ta vµ ®¹o ®øc ng−êi ViÖt Nam, gãp phÇn t¨ng c−êng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n v× sù nghiÖp d©n giµu, n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Nh»m cô thÓ ho¸ ChØ thÞ 59/CT-TW “VÒ ch¨m sãc ng−êi cao tuæi”, ®Çu n¨m 1996, Thñ t−íng ChÝnh phñ ban hµnh ChØ thÞ 117/CP “VÒ ch¨m sãc NCT vµ hç trî ho¹t ®éng cho Héi NCT ViÖt Nam”. Tõ ®ã ®Õn nay, §¶ng vµ Nhµ n−íc tõng b−íc bæ sung nhiÒu chÝnh s¸ch ®èi víi NCT, ®ã lµ: * Ph¸p lÖnh Ng−êi cao tuæi cña Uû ban Th−êng vô Quèc héi ®−îc ban hµnh n¨m 2000. * NghÞ ®Þnh sè 30/CP cña ChÝnh phñ ban hµnh n¨m 2002 “Quy ®Þnh vµ h−íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña ph¸p lÖnh NCT”. 13 * Th«ng t− sè 16/TT cña Bé Lao ®éng- Th−¬ng binh vµ X· héi ban hµnh n¨m 2002 “h−íng dÉn thùc hiÖn mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh sè 30/CP cña ChÝnh phñ”. * NghÞ ®Þnh sè120/CP cña ChÝnh phñ vÒ viÖc söa ®æi §iÒu 9 cña NghÞ ®Þnh sè 30/CP n¨m 2002. * QuyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ sè 141, n¨m 2004 “VÒ viÖc thµnh lËp Uû ban Quèc gia vÒ NCT ViÖt Nam”. * QuyÕt ®Þnh sè 47, n¨m 2006 cña Bé tr−ëng Bé Tµi chÝnh “VÒ viÖc ban hµnh quy chÕ qu¶n lÝ vµ sö dông Quü ch¨m sãc NCT”. * NghÞ ®Þnh 67/CP, n¨m 2007 cña ChÝnh phñ “vÒ chÝnh s¸ch trî gióp c¸c ®èi t−îng b¶o trî x· héi”, trong ®ã cã ®èi t−îng lµ ng−êi tõ 85 tuæi trë lªn kh«ng cã l−¬ng h−u hoÆc trî cÊp b¶o hiÓm x· héi, ®−îc h−ëng 120.000 ®/th¸ng. B»ng thùc tiÔn ho¹t ®éng cña NCT, Héi NCT ViÖt Nam ®· cã nh÷ng ®ãng gãp cô thÓ vµo c¸c néi dung v¨n b¶n ph¸p quy cña §¶ng vµ Nhµ n−íc nªu trªn. C¸c tæ chøc Héi võa triÓn khai, võa ®óc rót kinh nghiÖm, võa tham m−u, ®Ò xuÊt víi cÊp uû, ChÝnh quyÒn, tõng b−íc bæ sung nh÷ng quan ®iÓm, ®−êng lèi, chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch ®èi víi NCT. Ban ChÊp hµnh TW Héi NCT vµ c¸c cÊp Héi ®· trùc tiÕp tham gia b»ng nhiÒu h×nh thøc: Gãp ý kiÕn b»ng v¨n b¶n vµo c¸c b¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi IX, §¹i héi X, tham m−u gióp Nhµ n−íc nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ vÒ NCT nh−: Thµnh lËp Uû ban Quèc gia vÒ NCT ViÖt Nam, x©y dùng ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng Quèc gia vÒ NCT giai ®o¹n 2006 - 2010, s¬ kÕt 8 n¨m thùc hiÖn Ph¸p lÖnh NCT, chÕ ®é trî cÊp cho NCT tõ 85 tuæi trë lªn kh«ng cã l−¬ng h−u hoÆc trî cÊp b¶o hiÓm x· héi, chÕ ®é kh¸m ch÷a bÖnh cho NCT, chÕ ®é cho c¸n bé Héi c¸c cÊp theo c«ng v¨n 372 cña Bé Néi vô ®Çu n¨m 2008… 1.3. NhËn thøc cña thÕ giíi ®èi víi NCT T¹i Héi nghÞ thÕ giíi lÇn 2 vÒ NCT, häp t¹i Madrid (T©y Ban Nha) tõ ngµy 08 ®Õn 12 th¸ng 4 n¨m 2002 do Liªn HiÖp quèc triÖu tËp ®· ra tuyªn bè chÝnh trÞ nh− sau: * “…Chóng t«i ®¸nh gi¸ cao sù t¨ng thªm tuæi thä ë nhiÒu vïng miÒn trªn thÕ giíi nh− mét thµnh tùu quan träng cña loµi ng−êi…Sù chuyÓn ®æi nh©n khÈu häc ®ã 14 ®ang buéc tÊt c¶ c¸c quèc gia ph¶i më réng c¸c c¬ héi, ®Æc biÖt lµ c¬ héi cho NCT thùc hiÖn ®−îc tiÒm n¨ng cña hä ®Ó tham gia ®Çy ®ñ vµo tÊt c¶ c¸c mÆt cña ®êi sèng” (§iÒu2). * “Chóng ta cam kÕt sÏ lo¹i bá tÊt c¶ c¸c h×nh thøc ph©n biÖt, ®èi xö bao gåm sù ph©n biÖt v× lÝ do tuæi giµ. Chóng ta còng thõa nhËn r»ng NCT còng ph¶i ®−îc h−ëng thô mét cuéc sèng ®Çy ®ñ, cã søc khoÎ, ®−îc an toµn vµ tham gia tÝch cùc vµo ®êi sèng kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸ vµ chÝnh trÞ cña x· héi m×nh. Chóng t«i quyÕt t©m lµm cho mäi ng−êi ngµy cµng t«n träng nh©n phÈm cña NCT vµ xo¸ bá tÊt c¶ c¸c h×nh thøc sao nh·ng vµ l¹m dông b¹o lùc”(§iÒu 5). * “Mét khi tuæi giµ ®−îc coi lµ mét thµnh tùu th× viÖc tin cËy vµo c¸c kÜ n¨ng cña con ng−êi, c¸c kinh nghiÖm vµ c¸c nguån lùc cña c¸c nhãm NCT sÏ ®−¬ng nhiªn ®−îc thõa nhËn nh− mét tµi s¶n v« h×nh cho sù ph¸t triÓn cña løa tuæi ®ang tr−ëng thµnh trong x· héi cã tÝnh nh©n v¨n vµ hoµ nhËp ®Çy ®ñ”(§iÒu 6A). * “…TiÒm n¨ng cña NCT lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn t−¬ng lai. §iÒu ®ã lµm cho x· héi cã thÓ tr«ng cËy vµo c¸c kÜ n¨ng, kinh nghiÖm vµ trÝ tuÖ ngµy cµng t¨ng cña NCT, kh«ng chØ gióp hä cã cuéc sèng tèt h¬n mµ cßn tham gia tÝch cùc vµo viÖc n©ng cao cuéc sèng cña toµn x· héi”(§iÒu 10A). 1.4. VÞ trÝ, vai trß cña NCT vµ Héi NCT ViÖt Nam trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc Trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, giµnh ®éc lËp d©n téc, NCT ë nhiÒu n¬i ®· h¨ng h¸i tham gia vµo Héi Phô l·o cøu quèc, lµm nhiÒu viÖc thiÕt thùc, tuyªn truyÒn ñng hé ViÖt Minh, nu«i giÊu, b¶o vÖ c¸n bé c¸ch m¹ng, gi÷ bÝ mËt cho c¸c c¬ së ho¹t ®éng cña §¶ng, tuyªn truyÒn chèng ©m m−u chia rÏ cña ®Þch, kh«ng ®i lÝnh cho Ph¸p, kh«ng lµm tay sai cho NhËt; tÝch cùc luyÖn tËp, bÝ mËt chuÈn bÞ lùc l−îng tiÕn tíi tæng khëi nghÜa c−íp chÝnh quyÒn. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, nhiÒu cô ®· g−¬ng mÉu thùc hiÖn vµ vËn ®éng con ch¸u tham gia diÖt giÆc ®ãi, giÆc dèt vµ giÆc ngo¹i x©m. ë vïng ®Þch t¹m chiÕm, c¸c cô dïng m−u kÕ rµo lµng kh¸ng chiÕn, vËn ®éng con ch¸u thùc hiÖn khÈu hiÖu “ C−íp sóng giÆc, giÕt giÆc”, ¸p dông lèi ®¸nh du kÝch tiªu hao 15 sinh lùc ®Þch; tù tay ®èt nhµ m×nh thùc hiÖn tiªu thæ kh¸ng chiÕn; ®èi phã hiÖu qu¶ c¸c trËn cµn cña giÆc. ë vïng tù do, vïng c¨n cø ®Þa kh¸ng chiÕn, c¸c cô h¨ng h¸i t¨ng gia s¶n xuÊt, ®ãng thuÕ cho nhµ n−íc, gãp g¹o nu«i qu©n ®¸nh giÆc, ®éng viªn thanh niªn ®i bé ®éi, ®i thanh niªn xung phong më ®−êng chiÕn dÞch. C¸c “Héi mÑ chiÕn sÜ ” tÝch cùc vËn ®éng tiÕt kiÖm, x©y dùng “Hò g¹o nu«i qu©n” hÕt lßng ch¨m sãc anh em th−¬ng binh tõ c¸c mÆt trËn ®−a vÒ. B−íc vµo cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n−íc, nhiÒu héi viªn phô l·o ®· tÝch cùc tham gia x©y dùng nh÷ng “C¸nh ®ång 5-10 tÊn th¾ng Mü” giµnh danh hiÖu “ Phô l·o 3 giái”. NhiÒu cô m¹nh khoÎ cßn tham gia c¸c ®éi “B¹ch ®Çu qu©n”. §Æc biÖt trung ®éi l·o d©n qu©n ë Hoµng Ho¸, tØnh Thanh Ho¸ ®· m−u trÝ dòng c¶m dïng sóng bé binh b¾n r¬i m¸y bay ph¶n lùc Mü, ®−îc B¸c Hå göi th− khen. T¹i chiÕn tr−êng MiÒn Nam, nhiÒu cô ®· ngµy ®ªm ®µo hÇm nu«i giÊu c¸n bé, ®ïm bäc, gióp ®ì bé ®éi gi¶i phãng qu©n, tham gia ®Êu tranh vò trang víi ®Êu tranh chÝnh trÞ. NhiÒu bµ m¸ miÒn Nam tay kh«ng dòng c¶m ®i ®Çu trong c¸c ®oµn biÓu t×nh, ®¶ ®¶o sù ®µn ¸p cña Mü, Ngôy, ®ßi chång, ®ßi con; kªu gäi anh em binh lÝnh Ngôy quay sóng trë vÒ víi Tæ quèc...bÊt chÊp xe t¨ng, l−ìi lª, häng sóng cña kÎ thï. Trong c«ng cuéc ®æi míi h«m nay, NCT c¶ n−íc ®ang ®Èy m¹nh phong trµo thi ®ua yªu n−íc “ Tuæi cao chÝ cµng cao, nªu g−¬ng s¸ng v× sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ Quèc” ra søc hiÕn kÕ, hiÕn c«ng, nªu g−¬ng s¸ng trªn c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, khuyÕn häc, khuyÕn tµi, x©y dùng x· héi häc tËp, x©y dùng nÒn v¨n ho¸ d©n téc ViÖt Nam, ®¸p øng ®−îc sù héi nhËp vµ ph¸t triÓn; thùc hiÖn cuéc vËn ®éng x©y dùng §¶ng, chÝnh quyÒn trong s¹ch v÷ng m¹nh, tÝch cùc ®Êu tranh phßng, chèng tham nhòng l·ng phÝ ë c¬ së. B»ng uy tÝn cña m×nh, hµng tr¨m ngµn héi viªn NCT ®· tham gia c¸c tæ hoµ gi¶i, tæ an ninh nh©n d©n, thanh tra nh©n d©n, thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ ë c¬ së, trùc tiÕp hoµ gi¶i c¸c bÊt hoµ trong d©n c−, ph¸t hiÖn kÎ xÊu, c¶m ho¸ gi¸o dôc ng−êi lÇm lçi. NhiÒu c¬ së Héi ë vïng cao, vïng biªn giíi ®· phèi hîp víi Bé ®éi biªn phßng gi¸o dôc ®éng viªn nh©n d©n chèng l¹i ©m m−u cña bän thï ®Þch, chèng x©m canh, x©m c−, nhæ cét mèc lÊn chiÕm vïng ®Êt biªn c−¬ng Tæ quèc. ë T©y Nguyªn, nhiÒu cô ®· gi¸o dôc con ch¸u kh«ng nghe lêi dô dç cña bän xÊu, kh«ng ®i biÓu t×nh, 16 kh«ng chia rÏ d©n téc, kh«ng v−ît biªn tr¸i phÐp. Trªn ph¹m vi toµn quèc, hµng chôc v¹n héi viªn ng−êi cao tuæi ®ang ®¶m nhËn lµm BÝ th− chi bé, tæ tr−ëng ®¶ng, tr−ëng, phã nhiÒu ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng vµ c¬ së. Nhờ triÓn khai thực hiện Pháp lệnh ng−êi cao tuæi, đời sống của đông đảo NCT đã được cải thiện. Nhà nước thường xuyªn sửa đổi, bổ sung các chính sách ưu đãi và trợ cấp cho NCT thuộc diện chính sách nh−: Nghị định 67 (13/4/2007) của Chính phủ quy định trợ cấp cho NCT từ 85 trở lên không có lương hưu hoÆc BHXH, ®−îc h−ëng tèi thiÓu 120.000 đồng/th¸ng. Trong lÜnh vùc ph¸t huy vai trß cña Héi NCT ®−îc thÓ hiÖn trong ho¹t ®éng kinh tÕ; khoa häc, khuyÕn häc, khuyÕn tµi, y tÕ – gi¸o dôc; trong cuéc vËn ®éng toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸ ë khu d©n c− vµ trong viÖc tham gia x©y dùng hÖ thèng chÝnh trÞ ë c¬ së. Tõ n¨m 2003 ®Õn n¨m 2009, TW Héi NCT ViÖt Nam ®· tæ chøc c¸c héi nghÞ biÓu d−¬ng NCT tiªu biÓu nh−: * Héi nghÞ toµn quèc NCT lµm kinh tÕ giái lÇn thø nhÊt, n¨m 2003; * Héi nghÞ toµn quèc biÓu d−¬ng NCT trªn lÜnh vùc Gi¸o dôc- Khoa häc c«ng nghÖ-Y tÕ, n¨m 2004; * Héi nghÞ toµn quèc biÓu d−¬ng NCT trong sù nghiÖp æn ®Þnh chÝnh trÞ- x· héi ë c¬ së, n¨m 2005; * §¹i héi thi ®ua yªu n−íc Héi NCT ViÖt Nam lÇn thø nhÊt, n¨m 2005; * Héi nghÞ toµn quèc s¬ kÕt 5 n¨m ho¹t ®éng ch¨m sãc NCT (2001-2005). * Héi nghÞ toµn quèc NCT lµm kinh tÕ giái lÇn thø hai, n¨m 2008; * Héi nghÞ biÓu d−¬ng giµ lµng khu vùc T©y Nguyªn, th¸ng 3 n¨m 2009; Nh÷ng Héi nghÞ nµy ®−îc tæ chøc thµnh c«ng, mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, vai trß cña ng−êi cao tuæi ®−îc kh¼ng ®Þnh. §©y lµ nguån lùc cña sù ph¸t triÓn, lµ chç dùa v÷ng ch¾c cho §¶ng, Nhµ n−íc, cho gia ®×nh vµ x· héi. Trong sè 1,7 triÖu §¶ng viªn ë c¬ së x·, ph−êng, thÞ trÊn, phÇn lín lµ NCT ®· vµ ®ang l·nh ®¹o quÇn chóng ra søc phÊn ®Êu ®−a NghÞ quyÕt §¹i héi X cña §¶ng vµo cuéc sèng, ®ång thêi tÝch cùc x©y dùng tæ chøc Héi ngµy cµng lín m¹nh. §Õn nay, 10.934/10.968 x·, ph−êng c¶ n−íc ®· cã tæ chøc Héi (®¹t 99%), cã 207.731 chi héi, tæ héi b¸m rÔ s©u trong c¸c th«n, b¶n, bu«n, lµng, khu d©n 17 c−, tæ d©n phè, thu hót trªn 7 triÖu NCT vµo Héi ®¹t 90% so víi tæng sè NCT c¶ n−íc. NhiÒu cÊp uû, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®¸nh gi¸ Héi NCT lµ mét ®oµn thÓ ®«ng héi viªn, ho¹t ®éng phong phó gãp phÇn tÝch cùc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ, x· héi; gi÷ v÷ng an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi tõ c¬ së; viÖc nhµ, viÖc lµng, viÖc n−íc ®Òu cÇn cã NCT; Tæ chøc Héi thùc sù lµ cÇu nèi gi÷a §¶ng víi d©n. Nh÷ng héi viªn NCT h«m nay chÝnh lµ líp ng−êi ®· hiÕn d©ng c¶ tuæi thanh xu©n cña m×nh cho ®Êt n−íc. §ã lµ nh÷ng trai tµi, g¸i giái ®Çy lßng yªu n−íc n¨m x−a, nghe theo tiÕng gäi thiªng liªng cña §¶ng, cña B¸c Hå, ®· ®øng lªn ®¹p ®æ ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc, phÊt cao cê c¸ch m¹ng th¸ng 8/1945 giµnh chÝnh quyÒn vÒ tay nh©n d©n, lËp nªn chÕ ®é míi, khai sinh ra n−íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ. §ã lµ nh÷ng con ng−êi gan gãc, tr−êng kú ®¸nh Ph¸p “ 9 n¨m lµm mét §iÖn Biªn” chÊn ®éng ®Þa cÇu. Nh÷ng con ng−êi ®¸nh Mü b»ng c¶ chÝnh trÞ, qu©n sù, ngo¹i giao; ®¸nh giÆc b»ng c¶ 3 thø qu©n, b»ng vò khÝ th« s¬ vµ hiÖn ®¹i, ®¸nh Mü b»ng c¶ kinh nghiÖm truyÒn thèng mÊy ngµn n¨m lÞch sö ®Ó kÕt thóc th¾ng lîi b»ng chiÕn dÞch ®¹i th¾ng mïa xu©n 1975, gi¶i phãng hoµn toµn miÒn Nam, thèng nhÊt Tæ quèc. Suèt h¬n nöa thÕ kû, hy sinh, chiÕn ®Êu trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc, an ninh, quèc phßng... Theo Tæng ®iÒu tra d©n sè toµn quèc n¨m 1979, ng−êi cao tuæi (NCT) n−íc ta (tõ 60 tuæi trë lªn) cã 3,71 triÖu, chiÕm 6,9% d©n sè (53,74 triÖu ng−êi); n¨m 1989: 4,64 triÖu, chiÕm 7,2% (64,41 triÖu ng−êi); n¨m 1999: 6,19 triÖu, chiÕm 8,2% d©n sè (76,32 triÖu ng−êi). HiÖn nay, c¶ n−íc cã trªn 8 triÖu NCT, chiÕm kho¶ng 9,45% d©n sè . B¶ng 1: NCT ViÖt Nam qua Tæng ®iÒu tra d©n sè N¨m D©n sè NCT Tû lÖ (%) Tuæi b×nh (triÖu ng−êi) (TriÖu ng−êi) 1979 53,74 3,71 6,9 66 1989 64,41 4,64 7,2 68 1999 76,32 6,19 8,2 69 1/4/2006 84,15 7,75 9,2 72 18 trung B¶ng trªn cho thÊy, tuæi thä trung b×nh cña ng−êi ViÖt Nam tr−íc n¨m 1945 lµ 32, n¨m 1979 lµ 66, n¨m 1989 lµ 68, n¨m 1999 lµ 69 vµ hiÖn nay lµ 72 tuæi. B¶ng 2: D©n sè cao tuæi ngµy 01/4/2006 Nhãm tuæi Sè l−îng (ng−êi) Tû lÖ so víi Tû lÖ so víi tæng d©n sè (%) Tæng NCT (%) Tæng sè NCT 7.759.162 9,22 60-69 3.795.425 4,51 49 70-79 2.793.972 3,32 36 80+ 1.169.765 1,39 15 Trong ®ã 100+ 9.030 Nh÷ng ng−êi tõ 60 ®Õn 69 tuæi, chiÕm 49%; tõ 70 ®Õn 79 tuæi, chiÕm 36%, tõ 80 tuæi trë lªn, chiÕm 15% NCT vµ hiÖn cã kho¶ng 1,2 triÖu ng−êi. Theo sè liÖu tæng ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999, c¶ n−íc cã 3.965 cô tõ 100 tuæi trë lªn. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2007, c¶ n−íc cã 9.360 NCT tõ 100 tuæi trë lªn, trong ®ã cã 3.043 cô trßn 100 tuæi4. Theo b¸o c¸o cña Bé L§TB vµ XH n¨m 2008, trong tæng sè NCT cña n−íc ta cã 7.000 c¸n bé l·o thµnh c¸ch m¹ng, 6.900 bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng cßn sèng, 30.000 c¸n bé c¸ch m¹ng ®· bÞ tï ®µy, 5.000 ng−êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng, 1,7 triÖu ng−êi lµ Cùu chiÕn binh, h¬n 100 ngh×n cùu thanh niªn xung phong. HiÖn nay, c¶ n−íc cã kho¶ng 1,4 triÖu NCT ®ang h−ëng chÕ ®é h−u trÝ, mÊt søc vµ gÇn 100 ngh×n NCT c« ®¬n, kh«ng cã nguån thu nhËp ®ang ®−îc h−ëng trî cÊp x· héi t¹i céng ®ång. Qua ®iÒu tra kh¶o s¸t: h¬n 80% NCT hiÖn sèng víi gia ®×nh, trong ®ã tû lÖ go¸ bôa chiÕm 31,2%, chñ yÕu lµ cô bµ. Sè liÖu Tæng ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999 cho thÊy, cã 2.554 gi¸o s−, phã gi¸o s−; 3.267 tiÕn sü; 1.427 th¹c sü; 79.153 cö nh©n, kü s−; 89.140 cã tr×nh ®é trung cÊp chuyªn nghiÖp; 66.618 c«ng nh©n kü thuËt…lµ NCT. Trong h¬n 100 anh hïng lao ®éng ®−îc nhµ n−íc phong tÆng ®ît ®Çu thêi kú ®æi míi n¨m 2000 cã 29 anh hïng lµ NCT vµ ®Õn nay ®· cã 232 NCT ®−îc phong anh hïng qu©n ®éi, anh hïng lao ®éng. 4 B¸o c¸o cña Ban §¹i diÖn Héi NCT c¸c tØnh, thµnh phè, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2007. 19 Nh÷ng ng−êi tõ 60 tuæi ë b¶ng trªn thuéc c¸c nhãm ®èi t−îng ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, khoa häc, c«ng nghÖ, gi¸o dôc, y tÕ, bé ®éi, c«ng an…vµ n«ng d©n hÕt tuæi lao ®éng vÒ tham gia vµo c¸c tæ chøc Héi. Hä cã mÉu sè chung lµ NCT. Bªn c¹nh ®ã, còng cã NCT võa tham gia vµo Héi Cùu chiÕn Binh; Ban Liªn l¹c nh÷ng ng−êi bÞ tï ë C«n §¶o; Liªn HiÖp c¸c Héi Khoa häc vµ Kü thuËt ViÖt Nam, Héi Ch÷ thËp ®á, Héi Cùu gi¸o chøc, Héi cùu Thanh niªn xung phong vµ Héi N«ng d©n…song hä vÉn cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi NCT vµ tæ chøc cña NCT. Riªng ®èi víi lÜnh vùc phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ, dï ®øng ë vÞ trÝ nµo, hä còng tÝch cùc tham gia víi Héi NCT nh»m tõng b−íc ®Èy lïi “quèc n¹n” tham nhung, l·ng phÝ. Chia sÎ víi chóng t«i khi thùc hiÖn ®Ò tµi “ Vai trß cña Héi CCB vµ Héi NCT trong viÖc tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së” n¨m 2006, b¶n chÊt anh hïng cña ng−êi lÝnh cô Hå l¹i ®−îc thÓ hiÖn râ trong trËn tuyÕn nãng báng nµy. ChÝnh Héi CCB mµ ®¹i diÖn lµ nh÷ng ng−êi lÝnh giµ kh«ng qu¶n ng¹i ®· “x«ng pha” cïng Héi NCT “ kh¸m ph¸” ®−îc nhiÒu vô tham nhòng, l·ng phÝ t¹i c¸c x·, ph−êng, thÞ trÊn ®−îc ®iÒu tra, nghiªn cøu. Trong trËn “chiÕn” nµy, lùc l−îng NCT thuéc c©u l¹c bé c«ng an ®· tÝch cùc gãp phÇn cïng Héi NCT tham gia phßng, chèng tham nhòng, l·ng phÝ ë c¬ së rÊt cã hiÖu qu¶. Cã thÓ nãi, ba tæ chøc nµy ho¹t ®éng trong lÜnh vùc chèng tham nhòng, l·ng phÝ rÊt cã hiÖu qu¶. NÕu §¶ng, Nhµ n−íc t¹o cho hä hµnh lang ph¸p lý ®Ó c¸c tæ chøc nµy phèi hîp víi nhau, ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ sÏ v« cïng to lín. Nãi ®Õn NCT, ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña c¸c cô trong c¸c c¬ quan quyÒn lùc, ®iÒu hµnh, l·nh ®¹o ®Êt n−íc. Trong sè 160 uû viªn Ban ChÊp hµnh TW §¶ng cã 32 NCT tiªu biÓu ®−îc tÝn nhiÖm vµo Ban chÊp hµnh TW §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, khãa X, chiÕm 20% so víi tæng sè, 57% NCT lµ uû viªn Bé chÝnh trÞ, 62% NCT tham gia Ban BÝ th− TW §¶ng so víi tæng sè. Trong sè 493 ®¹i biÓu Quèc héi N−íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam kho¸ XII cã 40 ®¹i biÓu lµ NCT tõ 60 – 81 tuæi. §©y lµ nh÷ng ®¹i biÓu −u tó, tiªu biÓu cho trÝ tuÖ, ®¹o ®øc cña NCT ViÖt Nam. HÇu hÕt NCT cã tr×nh ®é cao cÊp lý luËn chÝnh trÞ, tr×nh ®é ®¹i häc, trªn ®¹i häc, trong ®ã cã 15 NCT lµ gi¸o s−, viÖn sÜ, tiÕn sÜ khoa häc cña c¸c ngµnh: LuËt, TriÕt häc, ChÝnh trÞ, Qu©n sù, Qu¶n lý 20