Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Quan hệ phân phối ở nước ta hiện nay...

Tài liệu Quan hệ phân phối ở nước ta hiện nay

.PDF
27
227
73

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu NÒn kinh tÕ n-íc ta hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. Trong nÒn kinh tÕ ®ã th× vÞ trÝ cña viÖc ph©n phèi lµ hÕt søc quan träng. Nh-ng do h¹n chÕ cña sinh viªn n¨m thø 2 nªn ta chØ tËp chung nghiªn cøu vÊn ®Ò ph©n phèi thu nhËp ë n-íc ta hiÖn nay. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ph©n phèi thu nhËp gi÷ mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng. Ph©n phèi thu nhËp nèi liÒn s¶n xuÊt víi s¶n xuÊt, s¶n xuÊt víi tiªu dïng, nèi liÒn c¸c thÞ tr-êng hµng ho¸ tiªu dïng, dÞch vô víi thÞ tr-êng yÕu tè s¶n xuÊt lµm cho sù vËn ®éng cña kinh tÕ thÞ tr-êng diÔn ra th«ng suèt. Gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò ph©n phèi thu nhËp cã ý nghÜa to lín ®èi víi sù æn ®Þnh, t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. MÆt kh¸c ®Ó æn ®Þnh vµ t¨ng tr-ëng nÒn kinh tÕ chóng ta ph¶i c¶i c¸ch l-u th«ng, ph©n phèi míi dÇn tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng, l¹m ph¸t vµ tõng b-íc cã sù t¨ng tr-ëng, ph¸t triÓn. Thùc tiÔn sau 10 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ n-íc ta cã nhiÒu sù thay ®æi vµ nh÷ng thay ®æi ®ã muèn mang l¹i hiÖu qu¶ cho nÒn kinh tÕ n-íc ta th× chóng ta cµng ph¶i nghiªn cøu kü l-ìng c¸c vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc ph©n phèi thu nhËp nhtiÒn l-¬ng, lîi nhuËn, lîi tøc, ®Þa t« phï hîp víi nguyªn lý kinh tÕ thÞ tr-êng còng nh- c¸c t¸c ®éng cña chóng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña n-íc ta hiÖn nay. ChÝnh v× trÞ trÝ quan träng ®ã nªn t«i ®· viÕt ®Ò tµi "Quan hÖ ph©n phèi ë n-íc ta hiÖn nay". MÆc dï cè g¾ng nh-ng t«i viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i rÊt mong ®-îc thÇy c« vµ c¸c b¹n th«ng c¶m. Cuèi cïng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o. TS. TrÇn ViÖt TiÕn ®· tËn t×nh h-íng dÉn, gióp ®ì t«i thùc hiÖn tèt ®Ò tµi nµy. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò ph©n phèi ë n-íc ta hiÖn nay 1.1. B¶n chÊt vµ vÞ trÝ cña ph©n phèi 1.1.1. Ph©n phèi lµ mét kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi Qóa tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, theo nghÜa réng, bao gåm 4 kh©u: s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi vµ tiªu dïng. C¸c kh©u nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, trong ®ã s¶n xuÊt lµ kh©u c¬ b¶n ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh; c¸c kh©u kh¸c phô thuéc vµo s¶n xuÊt, nh-ng chóng cã quan hÖ trë l¹i ®èi víi s¶n xuÊt còng nh- ¶nh h-ëng lÉn nhau. Trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, x· héi, ph©n phèi vµ trao ®æi lµ c¸c kh©u trung gian nèi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, võa phôc vô vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt, võa phôc vô tiªu dïng. Ph©n phèi bao gåm: ph©n phèi cho tiªu dïng s¶n xuÊt (sù ph©n phèi t- liÖu s¶n xuÊt, søc lao ®éng cña x· héi vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt) lµ tiªn ®Ò, ®iÒu kiÖn vµ lµ mét yÕu tè s¶n xuÊt, nã quyÕt ®Þnh quy m«, c¬ cÊu vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Ph©n phèi thu nhËp quèc d©n h×nh thµnh thu nhËp cña c¸c tÇng líp d©n ctrong x· héi. Ph©n phèi thu nhËp lµ kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt, do s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. Tuy lµ s¶n vËt cña s¶n xuÊt, song sù ph©n phèi cã ¶nh h-ëng kh«ng nhá ®èi víi s¶n xuÊt: cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Ph. ¡ngghen viÕt: " Ph©n phèi kh«ng ph¶i chØ ®¬n thuÇn lµ kÕt qu¶ thô ®éng cña s¶n xuÊt vµ trao ®æi": nã còng cã t¸c ®éng trë l¹i ®Õn s¶n xuÊt vµ trao ®æi". Nã còng cã liªn quan mËt thiÕt víi viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Nh- vËy, ph©n phèi lµ ph©n phèi tæng s¶n phÈm x· héi vµ ph©n phèi thu nhËp quèc d©n vµ nã ®-îc thùc hiÖn d-íi c¸c h×nh th¸i; ph©n phèi hiÖn vËt vµ ph©n phèi d-íi h×nh th¸i gi¸ trÞ (ph©n phèi qua quan hÖ tµi chÝnh, quan hÖ tÝn dông.....) Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.1.2. Ph©n phèi lµ mét mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt C. M¸c ®· nhiÒu lÇn nªu râ quan hÖ ph©n phèi còng bao hµm trong ph¹m vi quan hÖ s¶n xuÊt: " quan hÖ ph©n phèi vÒ thùc chÊt còng ®ång nhÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt Êy, r»ng chóng cÊu thµnh mÆt sau cña quan hÖ s¶n xuÊt Êy". XÐt vÒ quan hÖ gi÷a ng-êi vµ ng-êi th× ph©n phèi do quan hÖ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. V× vËy, mçi ph-¬ng thøc s¶n xuÊt cã quy luËt ph©n phèi cña c¶i vËt chÊt thÝch øng víi nã. Quan hÖ s¶n xuÊt nh- thÕ nµo th× quan hÖ ph©n phèi nh- thÕ Êy. C¬ së cña quan hÖ ph©n phèi lµ quan hÖ së h÷u vÒ t- liÖu s¶n xuÊt vµ quan hÖ trao ®æi ho¹t ®éng cho nhau. Sù biÕn ®æi lÞch sö cña c¸c lùc l-îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt xÐt theo sù biÕn ®æi cña quan hÖ ph©n phèi. Quan hÖ ph©n phèi cã t¸c dông trë l¹i ®èi víi quan hÖ së h÷u vµ do ®ã ®ãi víi s¶n xuÊt: cã thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m quy m« së h÷u, hoÆc còng cã thÓ lµm biÕn d¹ng tÝnh chÊt cña quan hÖ së h÷u. C¸c quan hÖ ph©n phèi võa cã tÝnh ®ång nhÊt, võa cã tÝnh lÞch sö. TÝnh ®ång nhÊt thÓ hiÖn ë chç, trong bÊt cø x· héi nµo, s¶n phÈm lao ®éng còng ®-îc ph©n chia thµnh: mét bé phËn cho tiªu dïng s¶n xuÊt, mét bé phËn ®Ó dù tr÷ vµ mét bé phËn cho tiªu dïng chung cña x· héi vµ cho tiªu dïng c¸ nh©n. TÝnh lÞch sö cña quan hÖ ph©n phèi lµ mçi x· héi cã quan hÖ ph©n phèi riªng phï hîp víi tÝnh chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt cña x· héi ®ã, nghÜa lµ quan hÖ ph©n phèi lµ mét mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt vµ còng nh- quan hÖ s¶n xuÊt, quan hÖ ph©n phèi cã tÝnh chÊt lÞch sö. C. M¸c viÕt: " Quan hÖ ph©n phèi nhÊt ®Þnh chØ lµ biÓu hiÖn cña mét quan hÖ s¶n xuÊt lÞch sö nhÊt ®Þnh. Do ®ã, mçi h×nh th¸i ph©n phèi ®Òu biÕn ®i cïng mét lóc víi ph-¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh t-¬ng øng víi h×nh th¸i ph©n phèi Êy. ChØ thay ®æi ®-îc quan hÖ ph©n phèi khi ®· c¸ch m¹ng ho¸ ®-îc quan hÖ s¶n xuÊt ®Î ra quan hÖ ph©n phèi Êy. Ph©n phèi cã t¸c ®éng rÊt lín ®èi víi s¶n xuÊt nªn Nhµ n-íc c¸ch m¹ng cÇn sö dông ph©n phèi nhlµ mét c«ng cô ®Ó x©y dùng chÕ ®é míi, ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ theo h-íng x· héi chñ nghÜa. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2. C¸c h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam 1.2.1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù tån t¹i nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan vµ tõ ®Æc ®iÓm kinh tÕ kh¸ch quan vµt tõ ®Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi n-íc ta. Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n-íc ta tån t¹i nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp. §ã lµ v×: Thø nhÊt, nÒn kinh tÕ n-íc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, cã nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau. Thø hai, trong nÒn kinh tÕ n-íc ta cßn tån t¹i nhiÒu ph-¬ng thøc kinh doanh kh¸c nhau. NÒn kinh tÕ n-íc ta lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. Trong nÒn kinh tÕ nµy, cã nhiÒu chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia. Mçi thµnh phÇn kinh tÕ cã ph-¬ng thøc tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau. Ngay trong mçi thêi kú, kÓ c¶ thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n-íc còng cã c¸c ph-¬ng thøc kinh doanh kh¸c nhau, do ®ã, kÕt qu¶ vµ thu nhËp lµ kh¸c nhau. H¬n n÷a, trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, c¸c chñ thÓ s¶n xuÊt, kinh doanh tham gia vµo nÒn kinh tÕ ®Òu cã sù kh¸c nhau vÒ së h÷u cña c¶i, tiÒn vèn, tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ, n¨ng lùc së tr-êng, thËm chÝ kh¸c nhau c¶ vÒ may m¾n... Do ®ã, kh¸c nhau vÒ thu nhËp. V× vËy, kh«ng thÓ cã mét h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp thèng nhÊt, tr¸i l¹i cã nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. 1.2.2. C¸c h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp trong thêi kú chñ nghÜa x· héi §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh vµ §¹i héi §¶ng lÇn thø IX còng tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh ®iÒu ®ã: " Thùc hiÖn h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu, ®ång thêi ph©n phèi dùa trªn møc ®ãng gãp c¸c nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt - kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi". Mét lµ: Ph©n phèi theo lao ®éng: Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ph©n phèi theo lao ®éng lµ ph©n phèi trong c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ dùa trªn c¬ së së h÷u c«ng céng vÒ t- liÖu s¶n xuÊt (kinh tÕ Nhµ n-íc) hoÆc c¸c hîp t¸c x· cæ phÇn mµ phÇn gãp vèn cña c¸c thµnh viªn b»ng nhau (kinh tÕ hîp t¸c). C¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy ®Òu dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u x· héi chñ nghÜa vÒ t- liÖu s¶n xuÊt ë c¸c tr×nh ®é kh¸c nhau. Ng-êi lao ®éng lµm chñ nh÷ng t- liÖu s¶n xuÊt, nªn tÊt yÕu còng lµm chñ ph©n phèi thu nhËp. V× vËy, ph©n phèi ph¶i v× lîi Ých cña ng-êi lao ®éng. Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi vµ ngay c¶ trong giai ®o¹n thÊp cña chñ nghÜa céng s¶n, tøc lµ chñ nghÜa x· héi còng ch-a thÓ thùc hiÖn ph©n phèi theo nhu cÇu còng kh«ng thÓ ph©n phèi b×nh qu©n mµ chØ cã thÓ ph©n phèi theo lao ®éng. TÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn ph©n phèi theo lao ®éng trong c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ thuéc thµnh phÇn kinh tÕ dùa trªn c¬ së c«ng h÷u vÒ t- liÖu s¶n xuÊt lµ v×: - Lùc l-îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ch-a cao, ch-a ®Õn møc cã ®ñ s¶n phÈm ®Ó ph©n phèi theo nhu cÇu. V× ph©n phèi do s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh, cho nªn C. M¸c ®· viÕt: " QuyÒn kh«ng bao giê cã thÓ ë mét møc cao h¬n chÕ ®é kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña x· héi do chÕ ®é kinh tÕ ®ã quyÕt ®Þnh". - Sù kh¸c biÖt vÒ tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é lao ®éng dÉn tíi viÖc mçi ng-êi cã sù cèng hiÕn kh¸c nhau, do ®ã ph¶i c¨n cø vµo lao ®éng ®· cèng hiÕn cho x· héi cña mçi ng-êi ®Ó ph©n phèi. - Lao ®éng ch-a trë thµnh mét nhu cÇu cña cué sèng, nã cßn lµ ph-¬ng tiÖn ®Ó kiÕm sèng, lµ nghÜa vô vµ quyÒn lîi. H¬n n÷a, cßn nh÷ng tµn d- ý thøc, t- t-ëng cña x· héi cò ®Ó l¹i, nh-: coi khinh lao ®éng, ng¹i lao ®éng ch©n tay, ch©y l-êi, thÝch lµm Ýt h-ëng nhiÒu, so b× gi÷a cèng hiÕn vµ h-ëng thô... Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã, ph¶i ph©n phèi lao ®éng ®Ó khuyÕn khÝch ng-êi ch¨m, ng-êi giái, gi¸o dôc kÎ l-êi, ng-êi xÊu, g¾n sù h-ëng thô cña mçi ng-êi víi sù cèng hiÕn cña hä. §©y còng lµ h×nh thøc nh»m kh¾c phôc nh÷ng tµn d- t- t-ëng cña x· héi cò, kh«ng chØ trong thêi kú qu¸ ®é mµ c¶ khi chñ nghÜa x· héi ®· ®-îc x¸c lËp, ph©n phèi theo lao ®éng vÉn lµ h×nh thøc ph©n phèi chñ yÕu. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ph©n phèi theo lao ®éng lµ h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp c¨n cø vµo sè l-îng vµ chÊt l-îng cña tõng ng-êi ®· ®ãng gãp cho x· héi. Theo quy luËt nµy, ng-êi lµm nhiÒu h-ëng nhiÒu, lµm Ýt h-ëng Ýt, cã søc lao ®éng mµ kh«ng lµm th× kh«ng h-ëng; lao ®éng cã kü thuËt cao, lao ®éng ë nh÷ng ngµnh nghÒ ®éc h¹i, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n ®Òu ®-îc h-ëng phÇn thu nhËp thÝch ®¸ng. C¨n cø cô thÓ theo ph©n phèi lao ®éng lµ: - Sè l-îng lao ®éng ®-îc ®o b»ng thêi gian lao ®éng hoÆc sè l-îng s¶n phÈm lµm ra. - Tr×nh ®é thµnh th¹o lao ®éng vµ chÊt l-îng s¶n phÈm lµm ra: - §iÒu kiÖn vµ m«i tr-êng lao ®éng: lao ®éng nÆng nhäc, lao ®éng trong hÇm má, lao ®éng ë nh÷ng vïng cã nhiÒu khã kh¨n, xa x«i hÎo l¸nh nh- miÒn nói, h¶i ®¶o.... - TÝnh chÊt cña lao ®éng - C¸c ngµnh nghÒ cÇn ®-îc khuyÕn khÝch. Ph©n phèi theo lao ®éng ®-îc thùc hiÖn qua nh÷ng h×nh thøc cô thÓ, nh-: - TiÒn c«ng trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt - kinh doanh: - TiÒn th-ëng; - TiÒn phô cÊp; - TiÒn l-¬ng trong c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp. Ph©n phèi theo lao ®éng cã t¸c dông: - Thóc ®Èy mäi ng-êi n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, thóc ®Èy n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, x©y dùng tinh thÇn vµ th¸i ®é lao ®éng ®óng ®¾n, kh¾c phôc nh÷ng tµn d- t- t-ëng cò, cñng cè kû luËt lao ®éng.... - Thóc ®Èy mäi ng-êi n©ng cao tr×nh ®é nghÒ nghiÖp, tr×nh ®é v¨n ho¸, æn ®Þnh lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc lao ®éng x· héi. - T¸c ®éng m¹nh ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña ng-êi lao ®éng, võa ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng võa t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi lao ®éng ph¸t triÓn toµn diÖn. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ph©n phèi theo lao ®éng lµ hîp lý nhÊt, c«ng b»ng nhÊt so víi c¸c h×nh thøc ph©n phèi ®· cã trong lÞch sö. C¬ së cña sù c«ng b»ng x· héi cña sù ph©n phèi ®ã lµ sù b×nh ®¼ng trong quan hÖ së h÷u vÒ t- liÖu s¶n xuÊt. Tuy vËy, theo C. M¸c, ph©n phèi theo lao ®éng vÒ nguyªn t¾c vÉn lµ sù b×nh ®¼ng trong khu«n khæ "ph¸p quyÒn t- s¶n", tøc lµ sù b×nh ®¼ng trong x· héi s¶n xuÊt hµng ho¸, theo nguyªn t¾c sù trao ®æi hoµn toµn ngang gi¸. Sù b×nh ®¼ng ë ®©y ®-îc hiÓu theo nghÜa quyÒn cña ng-êi s¶n xuÊt lµ tû lÖ víi lao ®éng mµ ng-êi Êy ®· cung cÊp; sù b×nh ®¼ng ®ã cßn thiÕu sãt lµ "víi mét c«ng viÖc ngang nhau vµ do ®ã, víi mét phÇn tham dù nh- nhau vµo quü tiªu dïng cña x· héi th× trªn thùc tÕ, ng-êi nµy vÉn lÜnh nhiÒu h¬n ng-êi kia, ng-êi nµy vÉn giµu h¬n ng-êi kia". Ph©n phèi theo lao ®éng cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nh-ng ®ã lµ nh÷ng h¹n chÕ kh«ng thÓ tr¸nh khái trong giai ®o¹n ®Çu cña x· héi céng s¶n chñ nghÜa. ChØ khi nµo cïng víi sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña c¸ nh©n, n¨ng suÊt cña hä cµng t¨ng lªn vµ tÊt c¶ c¸c nguån cña c¶i x· héi ®Òu tu«n ra dåi dµo th× khi ®ã ng-êi ta míi cã thÓ v-ît ra khái giíi h¹n chËt hÑp cña c¸i ph¸p quyÒn t- s¶n vµ x· héi míi cã thÓ thùc hiÖn ph©n phèi theo nhu cÇu. ChØ khi ®ã míi cã sù b×nh ®¼ng thËt sù. Hai lµ: Ph©n phèi theo vèn ë n-íc ta ®ang tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi sù ®a d¹ng c¸c h×nh thøc së h÷u vµ c¸c h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt - kinh doanh. Do ®ã, ngoµi h×nh thøc ph©n phèi theo lao ®éng, trong thêi kú qu¸ ®é cßn tån t¹i c¸c h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp kh¸c. §ã lµ: - Trong c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ bËc thÊp cã sù kÕt hîp ph©n phèi theo vèn vµ ph©n phèi theo lao ®éng. - Trong thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ th× thu nhËp phô thuéc vµo së h÷u t- liÖu s¶n xuÊt, vèn ®Çu t- s¶n xuÊt vµ tµi n¨ng s¶n xuÊt, kinh doanh cña chÝnh nh÷ng ng-êi lao ®éng. - Trong kinh tÕ t- b¶n t- nh©n vµ t- b¶n Nhµ n-íc , viÖc ph©n phèi ë ®©y dùa trªn c¬ së së h÷u vèn cæ phÇn, së h÷u søc lao ®éng, së h÷u t- b¶n.... Ba lµ: Ph©n phèi th«ng qua phóc lîi tËp thÓ, phóc lîi x· héi Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ó n©ng cao møc sèng vÒ vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng, sù ph©n phèi thu nhËp cña mäi thµnh viªn x· héi cßn ®-îc thùc hiÖn th«ng qua quü phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi. Sù ph©n phèi nµy cã ý nghÜa hÕt søc quan träng v× nã gãp phÇn: - Ph¸t huy tÝnh tÝch cùc lao ®éng céng ®ång cña mäi thµnh viªn trong x· héi: - N©ng cao thªm møc sèng toµn d©n, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng ng-êi cã thu nhËp thÊp, ®êi sèng khã kh¨n, lµm gi¶m sù chªnh lÖch qu¸ ®¸ng vÒ thu nhËp gi÷a c¸c thµnh viªn trong céng ®ång. - Gi¸o dôc ý thøc céng ®ång, x©y dùng chÕ ®é x· héi míi. - Quü phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh ph©n phèi thu nhËp cho c¸ nh©n trong céng ®ång, song quü ®ã chØ cã ý nghÜa tÝch cùc khi ®-îc quy ®Þnh vµ sö dông mét c¸ch hîp lý phï hîp víi yªu cÇu vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan. TÝnh hîp lý cña quü phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi ®-îc biÓu hiÖn nh- sau: - Quü phóc lîi tËp thÓ, x· héi kh«ng thÓ më réng qu¸ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ cho phÐp. - Tèc ®é t¨ng tr-ëng thu nhËp trùc tiÕp cña c¸ nh©n trong céng ®ång ph¶i t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr-ëng phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi. - Trong giíi h¹n ®· x¸c ®Þnh, cÇn sö dông cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm, hîp lý c¸c quü phóc lîi tËp thÓ vµ x· héi. ViÖc sö dông ph¶i nh»m môc ®Ých thiÕt thùc, tr¸nh l·ng phÝ xa hoa, ph« tr-¬ng h×nh thøc. V× c¸c quü nµy cã quan hÖ ®Õn lîi Ých thiÕt th©n cña mçi thµnh viªn tËp thÓ, céng ®ång, cho nªn cÇn ph¸t huy ®Çy ®ñ d©n chñ, tr-ng cÇu ý kiÕn cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng, sao cho mçi lo¹i phóc lîi ®Òu thÝch hîp víi nhu cÇu bøc thiÕt cña quÇn chóng, ph¸t huy ®-îc t¸c dông vèn cã cña nã. - Quü phóc lîi x· héi lµ bé phËn cña chÝnh s¸ch x· héi cÇn ®-îc gi¶i quyÕt theo tinh thµn x· héi ho¸. Nhµ n-íc gi÷ vai trß nßng cèt; ®ång thêi ®éng viªn mçi ng-êi d©n, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc trong x· héi, c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc n-íc ngoµi cïng tham gia ®ãng gãp. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.3. Tõng b-íc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi thu nhËp Chñ nghÜa x· héi ph¸t triÓn míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn mét b-íc c¬ b¶n vÒ c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi thu nhËp. Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t- b¶n chñ nghÜa tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu, §¶ng vµ Nhµ n-íc ta chñ tr-¬ng thùc hiÖn nhÊt qu¸n vµ l©u dµi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ theo ®Þnh h-íng XHCN, th× vÉn cßn sù tån t¹i bÊt b×nh ®¼ng vÒ ph©n phèi thu nhËp. Sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®ßi hái ph¶i t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò, nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tõng b-íc thu hÑp vµ xo¸ bá sù bÊt b×nh ®¼ng ®ã, tiÕn tíi mét x· héi: "kh«ng cã chÕ ®é ng-êi bãc lät ng-êi, mét x· héi b×nh ®¼ng, nghÜa lµ ai còng ph¶i lao ®éng vµ cã quyÒn lao ®éng, ai lµm nhiÒu th× h-ëng nhiÒu, lµm Ýt h-ëng Ýt, kh«ng lµm kh«ng h-ëng. §Ó ®¹t môc tiªu nµy, tõ thùc tiÔn n-íc ta, cÇn ph¶i thùc hiÖn: Thø nhÊt, ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc l-îng s¶n xuÊt, bëi nh- Ph.¡ngghen, ph-¬ng thøc ph©n phèi vÒ c¨n b¶n lµ phô thuéc vµo sè l-îng s¶n phÈm ®-îc ph©n phèi. Thø hai, tiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng, chèng chñ nghÜa b×nh qu©n vµ thu nhËp bÊt hîp lý, bÊt chÝnh. §Ó tõng b-íc thùc hiÖn ph©n phèi c«ng b»ng hîp lý, cÇn cã chÝnh s¸ch ph©n phèi b¶o ®¶m thu nhËp cña nh÷ng ng-êi lao ®éng cã thÓ t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. G¾n chÆt tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng víi n¨ng suÊt, chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ sÏ ®¶m b¶o quan hÖ hîp lý vÒ thu nhËp c¸ nh©n gi÷a c¸c ngµnh nghÒ. Nhgiªm trÞ nh÷ng kÎ cã thu nhËp bÊt chÝnh, cÇn ph¶i tiÒn tÖ ho¸ tiÒn l-¬ng vµ thu nhËp, xo¸ bá nh÷ng ®Æc quyÒn, ®Æc lîi trong ph©n phèi. Thø ba, ®iÒu tiÕt thu nhËp d©n c-, h¹n chÕ sù chªnh lÖch qu¸ ®¸ng vÒ møc thu nhËp. Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n-íc ta, mét mÆt, ph¶i thõa nhËn sù chªnh lÖch vÒ møc thu nhËp gi÷a c¸c tËp thÓ, c¸ nh©n lµ kh¸ch quan; mÆt kh¸c, Nhµ n-íc ph¶i h¹n chÕ sù chªnh lÖch thu nhËp qu¸ ®¸ng ®Ó kh«ng dÉn tíi sù ph©n Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ho¸ x· héi thµnh hai cùc ®èi lËp, b»ng c¸ch ®iÒu tiÕt thu nhËp vµ c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý. §iÒu tiÕt thu nhËp lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng nãi chung, ngay c¶ trong c¸c n-íc t- b¶n chñ nghÜa còng ph¶i ®iÒu tiÕt thu nhËp nh»m duy tr× sù æn ®Þnh x· héi. ë n-íc ta, viÖc ®iÒu tiÕt thu nhËp cµng quan träng, nh»m h¹n chÕ sù chªnh lÖch qu¸ ®¸ng vÒ thu nhËp ®Ó kh«ng dÉn tíi sù ph©n ho¸ x· héi thµnh hai cùc ®èi lËp. §iÒu tiÕt thu nhËp ®-îc thùc hiÖn th«ng qua h×nh thøc ®iÒu tiÕt gi¶m thu nhËp th«ng qua h×nh thøc thuÕ thu nhËp vµ h×nh thøc tù nguyÖn ®ãng gãp cña c¸ nh©n cã thu nhËp cao vµo quü phóc lîi x· héi, tõ thiÖn.... Trong ®ã thuÕ thu nhËp lµ h×nh thøc quan träng nhÊt, chñ yÕu nhÊt lµ ®iÒu tiÕt lµm t¨ng thu nhËp ®-îc thùc hiÖn th«ng qua ng©n s¸ch Nhµ n-íc, ng©n s¸ch c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, c¸c quü b¶o hiÓm qua gi¸, trî cÊp, phô cÊp c¸c lo¹i, tÝn dông tiªu dïng vµ cã thÓ mét phÇn hiÖn vËt cho mét sè ®èi t-îng nhÊt ®Þnh, qua c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n. Nh÷ng ®iÒu ®ã nh»m trî gióp th-êng xuyªn cho nh÷ng ng-êi cã thu nhËp thÊp, trî gióp nh÷ng ng-êi thÊt nghiÖp, nh÷ng ng-êi tham gia b¶o hiÓm khi gÆp rñi ro, nh÷ng ng-êi thuéc diÖn chÝnh s¸ch x· héi, bæ sung thu nhËp mang tÝnh chÊt b×nh qu©n trong c¸c tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp vµo c¸c dÞp lÔ, tÕt vv.... Thø t-, khuyÕn khÝch lµm giµu hîp ph¸p ®i ®«i víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Môc tiªu phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta lµ d©n giµu, n-íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. D©n cã giµu th× n-íc míi cã thÓ m¹nh, n-íc m¹nh cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn sù c«ng b»ng x· héi vµ cã cuéc sèng v¨n minh. V× vËy, ph¶i ph¸t huy nç lùc lµm giµu cho mäi c«ng d©n. Nhµ n-íc kh«ng nh÷ng khuyÕn khÝch mäi ng-êi lµm giµu mét c¸ch hîp ph¸p mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn, gióp ®ì b»ng nhiÒu biÖn ph¸p. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi c«ng d©n, mäi nhµ ®Çu t- më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng. Mäi c«ng d©n ®Òu ®-îc tù do hµnh nghÒ, thuª m-ín nh©n c«ng theo ph¸p luËt, ph¸t triÓn dÞch vô viÖc lµm. Ph©n bè l¹i d©n c- vµ lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ n-íc. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng. T¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng-êi lao ®éng tù t¹o, t×m kiÕm viÖc lµm. Thùc hiÖn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c ho¹t ®éng nh©n ®¹o, tõ thiÖn. §Ó tõng b-íc ®¹t tíi sù tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi thu nhËp, xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn cô thÓ, nhiÖm vô tr-íc m¾t lµ ph¶i thùc hiÖn tèt ch-¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, nhÊt lµ ®èi víi vïng c¨n cø c¸ch m¹ng, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng II Thùc tr¹ng quan hÖ ph©n phèi vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi ë n-íc ta hiÖn nay 2.1. Thùc tr¹ng Cïng víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ víi kinh tª hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, tÊt yÕu ph¶i ®æi míi chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi cò tr-íc ®©y cho phï hîp ví c¬ c©u c¬ chÕ míi cña nÒn kinh tÕ. Trong ®ã viÖc thay ®æi vÒ vÊn ®Ò ph©n phèi thu nhËp lµ rÊt quan träng. Trong ®ã chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng ... lµ ®Æc biÖt quan träng. §Ó cã c¬ së cho viÖc ®æi míi ®ã, tr-íc hÕt cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng cña c¸c chÝnh s¸ch ®ã. Trªn c¬ së ®ã míi cã thÓ ®-a ra nh÷ng ph-¬ng h-íng gi¶i quyÕt trong thêi gian tíi. 2.1.1. ViÖc ph©n phèi qua hÖ thèng tiÒn l-¬ng cña nhµ n-íc cã nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lý. TiÒn l-¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh thÊp kh«ng ®ñ chi cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña ng-êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, vÒ lý thuyÕt th× x©y dùng c¸c møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu nhu cÇu cña ng-êi lao ®éng ®-îc -u tiªn xem xÐt vµ tÝnh to¸n tû mû. Tuy nhiªn khi ban hµnh th-êng kh«ng ®¶m b¶o. VÝ dô t¹i thêi ®iÓm 1/4/1993 møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu ®-îc tÝnh to¸n lµ 170 ngh×n ®ång/ ng-êi/ th¸ng. Trong khi ®ã møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu ban hµnh chØ cã 120 ngh×n b»ng 70%. ViÖc ®iÒu chØnh c¸c møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu rÊt chËm, kh«ng theo kÞp víi tèc ®é t¨ng gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu nªn kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña tiÒn l-¬ng tèi thiÓu ngµy cµng bÞ gi¶m ®i. VÝ dô : NÕu ®iÒu chØnh t-¬ng øng víi tèc ®é t¨ng gi¸ c¶ th× møc tiÒn l-¬ng ®ñ sèng t¹i thêi ®iÓm lÇn mét ( n¨m 1997) ph¶i ®¹t 289 ngh×n, t¹i lÇn ®iÒu chØnh thø hai (1999) ph¶i ®¹t 312 ngµn ®ång. T¹i lÇn ®iÒu chØnh thø 3 (2001) ph¶i ®¹t 308 ngµn ®ång, nÕu lÊy møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu quy ®Þnh n¨m 1993 lµ 120 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ngµn ®ång ®iÒu chØnh víi tèc ®é tr-ît qua c¸c n¨m th× cÇn ph¶i ®¹t 200 ngµn (1997) : 225 ngµn (1999) vµ 240 ngµn ( 2001) KÕt qu¶ tiÒn l-¬ng tèi thiÓu rÊt gÇn víi ng-êi ngÌo. NÕu ¸p dông ®Þnh nghÜa vÒ chuÈn nghÌo quèc tÕ ( 2100 Kcalo/ng-êi / ngµy) tiÒn l-¬ng tèi thiÓu do nhµ n-íc ban hµnh n¨m 1993 gÊp 1,9 lÇn ng-ìng nghÌo vÒ l-¬ng thùc, thùc phÈm; 1,2, ng-ìng nghÌo chung. N¨m 1997 c¸c chØ sè t-¬ng øng l¸ 1,3 vµ 0,8. N¨m 1999 lµ 1,4 vµ 0,9 vµ n¨m 2001 t¨ng lªn kho¶ng 1,7, vµ 1,1 ( l-u ý lµ møc nghÌo chØ tÝnh cho 1 ng-êi cßn møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu ph¶i ®¶m b¶o nu«i 0,6 ng-êi ). N¨m 2003 víi møc tiÒn l-¬ng tèi thiÓu kho¶ng 290 ngµn th× gÊp kho¶ng 1,8 lÇn ng-ìng nghÌo chuÈn quèc tÕ. D-íi gi¸c ®é kinh tÕ chÝnh s¸ch tèi thiÓu " thÊp hîp lý" ®· h¹n chÕ tÝnh linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp, kh«ng khuyÕn khÝch c¾t thÞ tr-êng lao ®éng gi¶ t¹o, sù gian rèi vµ lén xén trong h¹ch to¸n kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. §Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhµ n-íc khiÕn thÊt thu ng©n s¸ch. TÝnh chÊt b×nh qu©n chñ nghÜa vÉn cßn, biÓu hiÖn qua sè bËc trong ngh¹ch l-¬ng cßn qu¸ nhiÒu, hÖ sè t¨ng gi÷a hai bËc l-¬ng qu¸ thÊp, l¹i kh«ng cã quy ®Þnh n©ng l-¬ng sím tr-¬c thêi h¹n, bÊt kÓ c«ng viÖc ra sao ... nªn ch-a khuyÕn khÝch ®-îc sù h¨ng say trong c«ng t¸c. Møc l-¬ng thùc tÕ ®ang ngµy cµng rêi xa møc l-¬ng danh nghÜa. TÝnh chung, tõ n¨m 1993 ®Õn hÕt n¨m 1998, gi¸ c¶ ®· t¨ng lªn tíi gÇn 50%, t-c lµ tíi thêi ®iÓm cuèi n¨m 1998 møc l-¬ng thùc tÕ ®· gi¶m ®i mét nöa so víi thêi ®iÓm ¸p dông chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng míi theo nghÞ ®Þnh 25/CP, mÆc dï Nhµ n-íc ®· n©ng møc l-¬ng tèi thiÓu tõ 120.000 ®ång / th¸ng lªn 144.000 ®ång / th¸ng. 180.000 ®ång / th¸ng vµ210.000/ th¸ng ( tõ 1/1/ 2002) ®Ó ®iÒu chØnh nh÷ng bÊt hîp lý trong chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng cho phï hîp h¬n thùc tiÔn cuéc sèng. ChÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng cã nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lý gi÷a c¸c khu vùc c¸c bé phËn còng nh- c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trong néi bé khui vùc doanh nghiÖp nhµ n-íc. VÝ dô, t×nh tr¹ng bÊt hîp lý gi÷a c¸c khu vùc thÓ hiÖn ë viÖc xÕp c¸c khu vùc nghiªn cøu vµ triÓn khai vµo tõng ng¹ch bËc víi khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp. TiÒn l-¬ng trong néi bé khu vùc doanh nghiÖp nhµ n-íc cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 gi¶i quyÕt. VÝ dô, cã nh÷ng doanh nghiÖp chØ ®¹t møc l-¬ng tèi thiÓu 200.000 ®ång – 300.000 ®ång/ th¸ng. Trong khi møc l-¬ng ë mét sè doanh nghiÖp cã s¶n phÈm ®éc quyÒn trªn 2 triÖu ®ång/ th¸ng. Ngoµi ra ë n-íc ta ®ang tån t¹i sù kh«ng b×nh ®¼ng trong viÖc tr¶ l-¬ng lao ®éng ë mét sè nghµnh nghÒ kinh doanh. Theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp hay theo khu vùc kinh tÕ. Sè liÖu ®iÒu tra cho thÊy nghµnh cã thu nhËp cao nhÊt hiÖn nay lµ nghµnh dÞch vô ( tµi chÝnh, ng©n hµng, kinh doanh vµng b¹c, kh¸ch s¹n vµ du lÞch ...) Ngµnh cã thu nhËp thÊp nhÊt lµ khu vùc qu¶n lý nhµ n-íc ( quËn, huyÖn, së ban ngµnh) , thu nhËp b×nh qu©n lao ®éng cña ngµnh dÞch vô n¨m 1994 lµ 17,07 triÖu ®ång n¨m 1995 lµ 24,01 tiÖu ®ång n¨m 1996 lµ 28,68 triÖu ®ång. Trong lóc thu nhËp b×nh qu©n n¨m cña lao ®éng ë khu vùc qu¶n lý nhµ n-íc chØ ®¹t 4,58 triÖu n¨m 1994; 5,21 triÖu n¨m 1995, vµ 5,51 triÖu n¨m 1996. Nh- vËy thu nhËp b×nh qu©n cña mét lao ®éng ë khu vùc qu¶n lý kinh doanh dÞch vô cao cÊp 5,2 lÇn thu nhËp b×nh qu©n cña mét lao ®éng ë khu vùc qu¶n lý nhµ n-íc, c¸c ngµnh cßn l¹i cã thu nhËp b×nh qu©n cao gÊp 2,1 lÇn ®Õn 2,5 lÇn thu nhËp b×nh qu©n cu¶ lao ®éng c«ng chøc thuéc khu vùc qu¶n lý Nhµ n-íc. 2.1.2. HÖ thèng chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn ph©n phèi thu nhËp ngoµi lÜnh vùc tiÒn l-¬ng cña nhµ n-íc cã vai trß hÕt søc to lín ®èi víi t¨ng tr-ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi, nh-ng ch-a ®-îc nh×n nhËn ®óng møc vµ ch-a chuyÓn biÕn kÞp víi qu¸ tr×nh chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng. §ã lµ c¸c chÝnh s¸ch ph©n phèi thu nhËp theo sù ®ãng gãp cña c¸c nguån lùc kh¸c vµo qu¸ tr×nh t¨ng tr-ëng kinh tÕ ngoµi søc lao ®éng nh- nguån vèn vËt chÊt, tµi chÝnh. C¸c chÝnh s¸ch ph©n phèi l¹i qua c¸c lo¹i thuÕ, chÝnh s¸ch t¹o sù b×nh ®¼ng thËt sù trong c¬ héi tiÕp cËn sù t¨ng tr-ëng kinh tÕ ®Ó th«ng qua ®ã n©ng cao thu nhËp. Ng-êi nghÌo, vïng nghÌo ®ang cã nguy c¬ ®øng ngoµi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ hiÖn nay do gÆp nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc tiÕp cËn c¸c nguån lùc ph¸t triÓn kh¸c. 2.1.3. TÝnh chÊt ch-a hoµn thiÖn cña thÓ chÕ kinh tÕ míi ®ang h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ( võa cã c¬ chÕ thÞ tr-êng nh-ng ch-a hoµn thiÖn võa Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cßn t×nh tr¹ng kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung ch-a ®-îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó) còng g©y t¸c ®éng kh«ng thuËn nhÊt ®Þnh trong viÖc sö lý mèi t-¬ng quan gi÷a ph©n phèi thu nhËp vµ t¨ng tr-ëng kinh tÕ. Tr-íc hÕt ®ã lµ sù thiÕu nhÊt qu¸n trong mÆt b»ng c¬ chÕ, sù thiÕu v¾ng hoÆc kh«ng linh ®éng thÞ tr-êng vèn, thÞ tr-êng lao ®éng, hÖ thèng ph¸p luËt kh«ng ®ång bé.... v¶ l¹i, trong nhËn thøc chung cña x· héi vÊn ®Ò thu nhËp th-êng ®-îc hiÓu nh- lµ thuéc lÜnh vùc chÝnh s¸ch x· héi , chø kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò cña b¶n th©n sù t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.1.4. Do nÒn kinh tÕ ë tr×nh ®é thÊp, nªn kh¶ n¨ng ®¸p øng phóc lîi x· héi cña nhµ n-íc còng ë møc ®é thÊp trªn ph¹m vi toµn x· héi. §Õn nay míi thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi víi 14% sè ng-êi lao ®éng, cßn l¹i 86% ( trong ®ã 63% lµ n«ng d©n) ch-a ®-îc tham gia b¶o hiÓm x· héi ( míi lµm thÝ ®iÓm cho n«ng d©n ë NghÖ An) ; ch-a cã chÕ ®é b¶o hiÓm thÊt nghiÖp ch-a cã ®ñ kh¶ n¨ng vµ c¸c biÖn ph¸p ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng tèi thiÓu, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nhÊt lµ ë nh÷ng vïng s©u vïng xa. 2.1.5. Gi¶i quyÕt viÖc lµm t¹o cho ng-êi thu nhËp lµ vÊn ®Ò cßn ph¶i gi¶i quyÕt l©u dµi. Theo kÕt qu¶ lao ®éng viÖc lµm. Tû lÖ thÊt nghiÖp khu vùc ®« thÞ trªnc¶ n-íc ( So víi d©n trong ®é tuæi lao ®éng ho¹t ®éng kinh tÕ) lµ 6,42% n¨m 2000. Vµ 6,28% n¨m 2001. Tû lÖ thÊt nghiÖp n¨m 2001 cã gi¶m chót Ýt so víi n¨m 2000. Nh-ng vÉn ë møc cao. Vïng ®ång b»ng s«ng hång lµ 7,07%. Vïng §«ng – B¾c lµ 6,78%; Vïng B¾c – Trung bé lµ 6,82%; Vïng t©y nguyªn lµ 5,55% c¸c tØnh, thnhf phè lín tØ lÖ thÊt nghiÖp gi¶m ®i. Hµ néi tû lÖ thÊt nghiÖp lµ 7,95% n¨m 2000 gi¶m xuèng cßn 7,39% n¨m 2001 .... Tû lÖ vÒ thêi gian lao ®éng ®-îc sö dông ë khu vùc n«ng th«n; 74,37% t¨ng h¬n so víi n¨m 2000. Nh- vËy, thêi gian qua nhê cã sù cè g¾ng cña §¶ng, nhµ n-íc vµ céng ®ång x· héi trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi t¹o ra nhiÒu viÖc lµm míi, nªn tû lÖ thÊt nghiÖp vµ thiÕu viÖc lµm ë c¶ khu vùc ®« thÞ vµ khu vùc n«ng th«n vÉn cßn ë møc cao, ®©y vÉn ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc cÇn gi¶i quyÕt. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi ë n-íc ta hiÖn nay. 2.2.1. C¶i c¸ch tiÒn l-¬ng trong giai ®o¹n tíi NhiÒu n¨m qua chóng ta tiÕn hµnh s¶n xuÊt tiÒn l-¬ng theo néi quy tr×nh ng-îc, lÊy ng©n s¸ch lµm chuÈn. §Ó tõ ®ã t×m mäi gi¶i ph¸p thùc hiÖn dÇn dÇn cho ®Õn khi møc l-¬ng phï hîp víi gi¸ trÞ søc lao ®éng. HËu qu¶ cña viÖc thùc hiÖn quy tr×nh ng-îc lµ h¬n mét thËp niªn qua,dï ®· ®iÒu chØnh nhiÒu lÇn, møc l-¬ng vÉn chØ dao ®éng trªn d-íi 30% gi¸ trÞ søc lao ®éng. Nh÷ng nhµ qu¶n lý tµi chÝnh ng©n s¸ch, tiÒn tÖ biÖn minh tr-íc c¸c kú häp quèc héi lµ do thiÕu ng©n s¸ch, thiÕu tiÒn nªn kh«ng thÓ t¨ng l-¬ng do t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng víi viÖc tr-ît l-¬ng theo gi¸ do yªu cÇu c¶i c¸ch gi¸ ®Æt ra ®Ó ®¶m b¶o ®ång l-¬ng thùc tÕ. §ã lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn kÐo dµi sù vi ph¹m quy luËt gi¸ trÞ søc lao ®éng vµ nã ®ang g©y ra tiªu cùc trªn mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng ®êi sèng x· héi. §Ó ®¶m b¶o tÝnh khoa häc cña c¶i c¸ch tiÒn l-¬ng, ®Ò nghÞ ph¶i chuyÓn sang thùc hiÖn quy tr×nh thuËn. Tøc lµ ph¶i x©y dùng møc l-¬ng tèi thiÓu phï hîp víi gi¸ trÞ søc lao ®éng lµm chuÈn, sau ®ã tiÕn hµnh c¸c gi¶i ph¸p t¹o nguån thu ®Ó tõng b-íc thùc hiÖn møc l-¬ng chuÈn ®· x¸c ®Þnh. - Ph¶i lµm cho tiÒn l-¬ng thùc sù trë thµnh gi¸ c¶ cña søc lao ®éng: HiÖn nay ë ViÖt Nam thÞ tr-êng søc lao ®éng ®ang ®-îc h×nh thµnh søc lao ®éng còng trë thµnh hµng ho¸, ng-êi lao ®éng cã quyÒn tù do lùa chän n¬i lµm viÖc ®¸p øng c¸c nhu cÇu, kh¶ n¨ng cña m×nh theo ®óng hîp ®ång lao ®éng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng tiÒn l-¬ng thùc sù lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng, ®iÒu ®ã ®ái hái ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ trÞ cña søc lao ®éng ®Ó lµm c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh tiÒn l-¬ng. Muèn vËy, møc l-¬ng cho ng-êi lao ®éng ph¶i thÓ hiÖn tr×nh ®é häc vÊn, tay nghÒ, qu¸ tr×nh lao ®éng gi¶n ®¬n hay lao ®éng phøc t¹p. Møc l-¬ng ®ã ph¶i tho¶ m·n nhu cÇu t¸i s¶n xuÊt vµ më réng søc lao ®éng. §¶m b¶o cho ng-êi lao ®éng sèng ®ñ mµ kh«ng cÇn ph¶i lµm g× thªm. NÕu hä muèn lµm giµu th× buéc ph¶i lµm thªm nhiÒu viÖc.... chØ trªn c¬ së nh- vËy tiÒn l-¬ng khuyÕn khÝch thÕ hÖ trÎ ®Ó ra søc häc tËp, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt vµ nghiÖp vô s¶n xuÊt kinh doanh thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr-êng. Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ó tiÒn l-¬ng thùc sù lµ ®ßn bÈy thóc ®Èy ng-êi lao ®éng lµm viÖc víi søc s¸ng t¹o cao. Trong thêi gian tíi chóng ta cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng. Trong viÖc x¸c ®Þnh tiÒn l-¬ng cÇn qu¸n triÖt c¸c quan ®iÓm sau ®©y: - TiÒn l-¬ng ph¶i ®ñ ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng nã ph¶i thùc sù lµ thu nhËp chñ yÕu cña ng-êi lao ®éng. - TiÒn tÖ ho¸ l-¬ng mét c¸ch triÖt ®Ó (xo¸ bá tËn gèc c¸c kho¶n bao cÊp trong ph©n phèi). - Møc l-¬ng ph¶i g¾n liÒn víi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, quan hÖ cung cÇu lao ®éng, møc cèng hiÕn cña tõng c¸ nh©n, sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ vµ l¹m ph¸t. - Chèng chñ nghÜa b×nh qu©n trong viÖc tr¶ c«ng lao ®éng. §Ó hoµn thiÖn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tiÒn l-¬ng, cÇn tiÕp tôc x¸c ®Þnh møc l-¬ng tèi thiÓu. TiÒn l-¬ng tèi thiÓu ë ®©y cÇn ®-îc hiÓu lµ tiÒn l-¬ng tèi thiÓu cã thÓ ®¶m b¶o. Tøc lµ mét møc l-¬ng ®¶m b¶o cho mét møc sèng tèi thiÓu. NÕu nhá h¬n møc ®ã sÏ lµ th¶m ho¹ cho con ng-êi (theo ASmith). Tuy nhiªn møc sèng cña con ng-êi lao ®éng ph¶i phï hîp víi yªu cÇu vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Møc l-¬ng tèi thiÓu ®ã ph¶i ®¶m b¶o tÝnh to¸n ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè cÇn thiÕt cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng (c¶ vÒ sinh lý, nh©n v¨n vµ c¸c quan hÖ x· héi). TiÒn l-¬ng tèi thiÓu ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt: ViÖc x¸c ®Þnh vµ thùc hiÖn tiÒn l-¬ng tèi thiÓu thèng nhÊt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gi÷ v÷ng vai trß ®iÒu tiÕt cña Nhµ n-íc vµ ph¸t huy quyÒn tù chñ cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong lÜnh vùc lao ®éng. TiÒn l-¬ng tèi thiÓu thèng nhÊt lµ c«ng cô cÇn thiÕt ®Ó b¶o hé gi¸ trÞ søc lao ®éng cho nh÷ng ng-êi lao ®éng kh«ng ph©n biÖt ®ã lµ thµnh phÇn kinh tÕ nµo. Nhµ n-íc cÇn sím luËt ph¸p ho¸ tiÒn l-¬ng tèi thiÓu nh»m ng¨n ngõa vµ gi¶i quyÕt c¸c chanh chÊp gi÷a c¸c giíi chñ vµ thî. Buéc nh÷ng ng-êi sö dông lao ®éng ph¶i t×m c¸ch kh¸c ®Ó gi¶m chi phÝ, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, b¶o vÖ cho ng-êi lµm c«ng ¨n l-¬ng. ViÖc luËt ph¸p ho¸ tiÒn l-¬ng tèi thiÓu bao gåm viÖc x¸c ®Þnh møc l-¬ng, tiÒn l-¬ng cô thÓ vµ ph¶i ®iÒu chØnh nã trong tõng thêi kú theo ®µ ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ møc t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng, ®ång thêi còng ®iÒu Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chØnh trong tõng thêi gian nh÷ng møc l-¬ng tèi thiÓu ¸p dông cho tõng vïng kh¸c nhau. TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ph©n phèi tiÒn l-¬ng cho ng-êi lao ®éng. V× nguån tiÒn l-¬ng ë hÖ thèng tr¶ l-¬ng kh¸c nhau nªn cã c¬ chÕ qu¶n lý ph©n phèi nã kh¸c nhau. + §èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, nguån tiÒn chi tr¶ kh«ng ph¶i tõ ng©n s¸ch mµ ph¶i tõ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nµy. Ng©n s¸ch Nhµ n-íc ph¶i tiÕp tôc viÖc c¾t h¼n nh÷ng kho¶n chi bao cÊp vÒ tiÒn l-¬ng vµ thu nhËp. C¸c doanh nghiÖp nµy sau khi bï ®¾p c¸c chi phÝ, hoµn thµnh nghÜa vô nép ng©n s¸ch, tæng thu nhËp cßn l¹i cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp toµn quyÒn sö dông, phÇn chia cho c¸c quü, XÝ nghiÖp. Nhµ n-íc cÇn thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t vµ ®iÒu tiÕt tæng thu nhËp c¸c doanh nghiÖp. + Trong lÜnh vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp: Nhµ n-íc tr¶ l-¬ng ph¶i trªn c¬ së biªn chÕ nghiªm ngÆt vµ tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc kho¸n quü l-¬ng. Trong lÜnh vùc nµy thùc hiÖn kho¸n quü l-¬ng theo khèi l-îng c«ng viÖc.... NÕu thùc hiÖn m¹nh mÏ viÖc s¸ng läc, sa th¶i vµ thùc hiÖn tuyÓn dông l¹i theo quy chÕ míi víi ph-¬ng ch©m chó ý chÊt l-îng, tr×nh ®é, h¹n chÕ dÇn sè l-îng, tiÕn tíi tinh gi¶m bé m¸y ®Õn møc tèi -u. * C¶i c¸ch hµnh chÝnh, s¾p xÕp l¹i bé m¸y bÇu cö tr¸nh trung lÆp söa ®æi ph¸p lÖnh c«ng chøc x¸c ®Þnh râ chøc danh lµm c¨n cø tr¶ l-¬ng c«ng chøc hµnh chÝnh vµ c¸n bé d©n cö, bÇu cö. * C¶i c¸ch chÕ ®é thanh to¸n kÕ to¸n hiÖn hµnh sao cho Nhµ n-íc cã thÓ kiÓm so¸t ®-îc sù vËn ®éng cña tiÒn l-¬ng trong x· héi, kiÓm so¸t ®-îc thu nhËp cña tõng ng-êi lao ®éng. * Coi c¶i c¸ch c¬ cÊu thu chi ng©n s¸ch phï hîp víi c¬ cÊu thÞ tr-êng ®Þnh h-íng XHCN võa lµ träng t©m, võa lµ cÊp b¸ch ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ, x· héi nãi chung vµ c¶i c¸ch tiÒn l-¬ng nãi riªng ë n-íc ta trong giai ®o¹n tíi. Theo ®ã cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng thuÕ sao cho thuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch Nhµ n-íc. Mäi ho¹t ®éng cã thu nhËp ®Òu ph¶i ®ãng thuÕ, thùc hiÖn thuÕ tiÒn l-¬ng, Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tiÒn c«ng ®èi víi ng-êi lao ®éng. §iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t-, gi¶m tû träng ®Çu tph¸t triÓn gi¶m ®Çu t- ng©n s¸ch Nhµ n-íc cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi kinh tÕ Nhµ n-íc ®Çu t- vµo s¶n xuÊt ra hµng ho¸ th«ng th-êng ( hµng ho¸ t- nh©n): §Çu t- Nhµ n-íc chñ yÕu tËp chung vµo lÜnh vùc ph¸t triÓn sù nghiÖp kinh tÕ. Thùc hiÖn chi tiªu cña ng©n s¸ch Nhµ n-íc, chñ yÕu lµ chi th-êng xuyªn vµ trong ®ã chñ yÕu cho tiÒn l-¬ng. 2.2.3. C¸c gi¶i ph¸p ph©n phèi theo lao ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng XHCN Gi¶i ph¸p toµn bé cho vÊn ®Ò nµy lµ ph¶i thÊy râ ®-îc mèi quan hÖ biÖn chøng kÐo c¸ch gi÷a ba nh©n tè: Nh©n tè thø nhÊt, kinh tÕ ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa chøa hai xung lùc: khu vùc kinh tÕ quèc doanh - tËp thÓ vµ khu vùc t- nh©n, c¸ thÓ, t- b¶n. Nh©n tè thø hai lµ c¬ chÕ thÞ tr-êng chøa hai sung lùc: søc m¹nh thÞ tr-êng vµ nh÷ng tiªu cùc cña nã l¹i t¸c ®éng vµo tÊt c¶ c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th-îng tÇng x· héi. Nh©n tè thø ba lµ nhµ n-íc ®-îc t¹o dùng trªn c¬ së h¹ tÇng vµ t¸c ®éng trë l¹i c¬ së h¹ tÇng x· héi. C¸c M¸c nªu lªn: "lùc l-îng vËt chÊt chØ cã thÓ ®¸nh b¹i bëi lùc l-îng vËt chÊt th«i. Nh-ng lý luËn sÏ trë thµnh lùc l-îng vËt chÊt, mét khi nã th©m nhËp vµo quÇn chóng" . Lªnin còng nªu "kh«ng cã lý luËn c¸ch m¹ng th× kh«ng cã phong trµo c¸ch m¹ng". Lªnin cßn chØ ra r»ng: " Ng-êi c¸ch m¹ng, ng-êi céng s¶n ý thøc ®-îc xu thÕ cña thêi ®¹i, ph¶i tù gi¸c b¾t tay vµo x©y dùng x· héi míi, kh«ng tr«ng chê hoµn c¶nh chÝn muåi ®Õn mµ ph¶i biÕt t¹o hoµn c¶nh". Vai trß nµy thuéc vÒ bé tham m-u §¶ng - Nhµ n-íc - ng-êi tæ chøc, d¾t d×u mäi ho¹t ®éng x· héi ph¶i triÓn khai thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò d-íi ®©y: - N-íc ta ph¶i x©y dùng cho ®-îc c¬ së kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi, b»ng con ®-êng c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc. §ång thêi ta ph¶i ®ãn ®Çu ®Ó h×nh thµnh nh÷ng mòi nhän ph¸t triÓn theo tr×nh ®é tiªn tiÕn cña khoa häc c«ng nghÖ thÕ giíi t¹o nÒn t¶ng cho sù t¨ng tr-ëng nhanh, hiÖu qu¶ cao vµ l©u bÒn cña toµn bé nÒn kinh tÕ. §¶m b¶o cho thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh ph¸t triÓn, hç trî ®¾c lùc cho nÒn kinh tÕ tËp thÓ, t¹o ra c¬ së kinh tÕ x· héi ®Ó thùc hiÖn ph©n phèi Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vµ më réng ph©n phèi theo lao ®éng trong x· héi tõng b-íc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. - Ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi vai trß cña Nhµ n-íc, tæ chøc bé m¸y Nhµ n-íc vµ nh÷ng con ng-êi ®-îc tuyÓn dông ®¶m tr¸ch c«ng viÖc Nhµ n-íc ë ®©y chØ ®-a ra nh÷ng yªu cÇu ®µo t¹o, tuyÓn dông c¸n bé nh©n viªn Nhµ n-íc tr-íc ®ßi hái míi cña ®Êt n-íc. - CÇn ®æi míi tËn gèc quan niÖm vµ ph-¬ng ph¸p c«ng t¸c c¸n bé, tõ kh©u ®¸nh gi¸ tuyÓn chän sö dông bè trÝ c¸n bé nhÊt lµ c¸n bé chñ chèt. §· qua råi c¸i thêi con ng-êi chØ biÕt chÊp hµnh m¸y mãc vµ theo chØ thÞ mÖnh lÖnh nh- mét chiÕc m¸y. Cuéc sèng míi ®ßi hái ph¶i tËp trung ®-îc trong bé m¸y Nhµ n-íc nh÷ng con ng-êi cã tµi ®øc, nh×n xa thÊy réng, d¸m lµm, d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm, tÝnh to¸n hiÖu qu¶, gi÷ nguyªn kû c-¬ng, phÐp n-íc. - Ph¶i d©n chñ ho¸ c«ng t¸c c¸n bé míi tr¸ch ®-îc nh÷ng t- thï, phe c¸nh, hä hµng, gia thÕ, bÌ ph¸i míi ®Ò cao ®-îc yªu cÇu tuyÓn chän thËn träng c«ng t©m. - TÊt c¶ ph¶i g¾n l¹i víi c«ng t¸c ®µo t¹o båi d-ìng theo nguån chøc danh, yªu cÇu sö dông - kh«ng ®æi míi néi dung, ph-¬ng ph¸p d¹y vµ häc; häc ®Ó thùc hµnh; thùc hµnh vµ häc kü l-ìng theo quy tr×nh thuËn nghÞch nh- vËy khã cã ®-îc ®éi ngò c¸n bé võa hång võa chuyªn ®¶m ®ang viÖc n-íc. Nh÷ng con ng-êi nhb¸c Hå d¹y lµ " c«ng bËc cña d©n, nghÜa lµ gh¸nh v¸c viÖc chung cña d©n, chø kh«ng ph¶i ®Ó ®Ì ®Çu d©n". Ng-êi cßn d¹y "Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi ph¶i cã con ng-êi x· héi chñ nghÜa". Còng lµ ®Ó nhÊn m¹nh tíi nh©n tè chñ quan, ®Õn vai trß s¸ng t¹o cña chñ thÓ con ng-êi cã ý thøc. 2.2.3.1: §Ó gi¶i quyÕt ®óng ®¾n vµ ph¸t huy vai trß cña ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng tr-íc hÕt ph¶i qu¸n triÖt ®Æc tr-ng vµ nguyªn t¾c ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa ë n-íc ta. HiÖn nay n-íc ta ®ang chuyÓn nÒn kinh tÕ sang vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc. NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ë n-íc ta lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa ( XHCN). Cßn nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vÒ m« h×nh kinh tÕ nµy. ë ®©y xin ®Ò cËp tíi mét sè khÝa c¹nh vÒ ®Æc tr-ng vµ
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan