hSn dgng vi phaong ph^p gii\a hpc 11 VP co- D5 Xuan Hung
13. Cho quy tim h1n lu'cJt vao tiTng mau thuT:
;:au
:&u 17. The tich k h i thoat ra = 2.5x x 22,4 = 5,6 lit
Chon A
M a u l a m quy hoa xanh la K2CO3 va N a O H
M S u l a m quy hoa do la HNO3 va (NH4)2S04
18. Cac phu'cfng t n n h phan tfng xay ra:
Ca(N03)2 khong d o i mau quy t i m
2NaN03 —
Cho Ca(N03)2 vao 2 mau lam quy t i m hoa xanh, mau tao k c t tua la K2CO3
2x
mau con lai la N a O H . L a y N a O H cho vao 2 mau l a m quy t i m hoa do. M a n
giai phong k h i c6 m i i i khai la (NH4)2S04, con l a i la HNO3. Hoac lay K2CO3
cho vao 2 mau I r c n , mau c6 giiii phong k h i la HNO3
=> Chon A
14. G o i cong thtfc ciia m u o i nitrat la .M(N03)n
;:au
2M(N03)n
' — ^ MzOn + 2nN02 + n/202
a
a/2
Ta
CO
na
na/4
a ( M + 62n) = 9,4
L a y (1): (2) ta du^dc:
9,4
M + 8n
4
:au 15. G o i X , y la so m o l ciia KNO3 va Cu(N03)2 trong hon hdp
PhiTcfng trinh phan uTng xay ra:
2Cu(N03)2
4NO2 + O2 + 2H2O ->
4y
y
4y
So mol O2 tao ra d (1) va (2) la: x + y, sau phan tirng (3) con lai la x mol
Ta CO X = 1,12/22,4 = 0,05 mol
2N0
+
O2
Trirdc pif
3
Phantfng
3
1,5
Sau phan iJug
0
0,5
H o n hdp sau phan uTng g d m O2 dirO,5 l i t , N2 8 l i t , NO2 3 l i t
Qua trinh nhan e
y
Al-
3e->Ar'
N^'
+ . 3e ^ N ^ '
1 0 L 2 x + 188.2y = 95,4
39x
13x
3x
x
32(x + y)4-46.4y
2N^' +
8e->
16x
2x
= 37,82
PbO + 2NO2 + I/2O2
2x
X
x/2
Goi X la so mol Pb(N03)2 da nhiet phan:
K h o i iMng k h i thoat ra = 2x.46 + 0,5x.32 = 66,2 - 55,4 = 10,8
=> X
= 0,1 m o l
V a y hieu sual phan iJng la: H = 50% => Chon D
on
3
Qua trinh cho e:
16. Phiin ufng nhict phan:
^
2NO2
2 (lit)
2N*'
G i a i he t i m x, y tiT do chpn ke't qua dung. => Chon B
Pb(N03)2 —
->
4NO2 + O2
x + 5y
'au
(3)
4HNO3
-Su 20. X c t cac qua irinh c h o - n h a n electron:
+
4y
Ta CO he phiAJng trinh:
4y
|.2y
=> Chpn A .
X
-i^2Cu0
2y
(2)
The tich hon hdp l i i : 11,5 lit
-> 2KNO2 + O2
2x
2CuO + 4NO2 + O2
2Cu(N03)2
M = 32n.
V a y m u o i nilral la Cu(N03)2 => Chon C
2x
X
&u 19. Phi^dng trinh phan iJng xay ra:
K h i n = 2 thl M = 64.
2KNO3.—
(1)
=> Chon A .
(2)
(M+62n)
2NaN02 + O2
=> k h o i li/dng NaNOa = 2.0,05.85 = 8,5 g i=> K h o i lifdng Cu(N03)2 = 18,8 g
(1)
0,5a(2M+16ii) = 4
^
2N^' +
lOe^
20x
2x
N2
Pa c6: 5x = 2 m o l => x = 0,4 m o l
m A i = 13.0,4.27 = 140,4 g => Chon C.
C3u 21. Phi/dng trinh phan (Jng:
3 M + 4 n H N 0 3 -> 3M(N03)„ + n N O + 2nH20
=> Chon C
Cau 22. L a p lujin, rut difdc M = 32n
M la Cu
=> Chpn C
191
Phan djing
phuBng ph^p gijii H6a hgc 11 VP co - D5 Xuan Himg
Cfiu 23. Cu -> Cu(N03)2 ^ Cu(OH)2
CuO
2M + mH2S04
M2(S04),„ + mHj
Ta c6: So mol dong ban dau = 3.2/64 = 0,05 mol
a mol
=> ncu = nc„c) = 0,05 mol
Theo de ra: an/3 = am/2 => n : m = 3 : 2.
= > X = 0,05.80 = 4 gam => Chon A
V4y kirn loiii c6 hoa trj lhay doi
a(M+62.3)
Cfiu 24. Phifdng irinh phan uTng xiiy ra:
3Cu + 8HNO, -)• 3Cu(NO,)2 + 2NO + 4H2O
X
2
-
n N a O H = « ' 7 . 0 , 2 = 0,14 ( m o l )
nH,po4
= 38
=0,1.1 = 0,1 (mol)
X ^ t t l l c -11N20H_ =
nH3i'04
= > X = 3y = > X = 0.15.y = 0,05 mol
NaOH + H3PO4
=> Vkhi = (2x/3 + 2y).22,4 = 4,48 lit => Chon C
0:14^1 4
• tao 2 muo'i
O'l
NaH2P04 + H2O
2 N a 0 H + H.,P04 -> Na2HP04 + 2H2O
Cau 25. PhUitiig liinh phan u^ng:
=>Chpn B.
2x8Al + .30HNO., -> 8AI(NO.,).i + 3N2O + I5H2O
Cfiu 30. So mol ciic chat:
10A1(NO.,)., + 3N2 + I8H2O
44
46A1 + 168HNO, -> 46Al(NOj)., + 6N2O + 9N2 + 84H2O
nNaOH=
Vijy l i Ic Al: N:0 : NO = 46 : 6 : 9 => Chon B.
—-l'l(mol)
39,2
Cau 26. So mol HNO, phan iJ-ng
= 3 X .so mol Al + so mol NO + 2 x so mol N2O + 2 x so mol N2
= 3. 13. 0,4 + 0,4 + 2.2.0,4 + 2.2.0,4 = 19,2 mol
K
n H,P04
= 0,4 (mol)
98
= 2,75 => tao 2 mucn
Xet ti Ic: - ^ ^ ^ ^ ^ = —
nH.,P04
=> The lich axil la 38,4 lil => Chon A.
2 N a O H + H3PO4 -> Na2HP04 + 2H2O
= 0.1 mol
so mol NO.r = 0,04 mol va so mol Cu = 0,0375 mol
2x
Phifdng irinh phan i?ng dang ion n i l gon:
3 N a O H + H.,P04 -> Na,P04 + 3H2O
3Cu
+ 8 H ^ + 2 N O r - » 3 C u ' ^ + 2 N O + 4H20
X
3y
y
CO
X
y
2x + 3y = 1,1 va
X
Tri/ckphanifng
0,0375
0,1
0,04
Ta
0,1
—
0,04
Tinh khoi Ming cac muo'i la chon
X c l l Ic
0,0375
~
3
8
2
Qua l i Ig lhay NO,' diT, Cu va H^phiin iJng hcl
so mol NO = 0,025 mol ^ V = 0,56 lil =^ Chon D.
Cfiu 28. Ctic phu-cJng Irinh phan I'rng:
3 M + 4nl INO,, -> 3M(N03)„ + nNO + 2nH20
a mol
a
M la Fe
i u 29. Tinh so mol cac chat:
2y
Ta c6: x + y = 0,2 mol, mill khac
Cau 27. Tinh difdc so mol
, giai ra ta CO M = 56
100
=^ Chon A.
-^..30 + 2y.46
3xlOAl + 36HNO., ^
am/2
159,21
- ( 2 M + 96.2)
2
x/3
Cu + 4 H N 0 , - > Cu(N03)2 + 2NO2 + 2H2O
y
a/2
a
n/3
X
+ y = 0,4
diTctc
= 0,1 va y = 0,3.
kcl qua => Chon D
-fiu 31. X c l qua trinh
Ca3(P04)2
.SiO, ,C,1
->2P-
-^PA
1 mol
2 mol
2551 mol
5102 mol
Khoi li/c.»ng bol quang la: 2551.310.
-).2H3P04
100 100
90
1
-' = 1203,6 kg ^ Chon C.
73 1000
Phan dgng va phuong ph^p giai H6a hpc 11 VP cd - D8 Xuan Hi^ig
- Trong cong nghiep :
C + H2O , - ' " ^ " " ^ ^ CO + H2
CO2 + C
2CO
CACBON - S n J C
Q£Mng3.
A . T 6 M T A T Li
THUYET
+4
2.
Khai qu^t ve nhom cacbon:
Nhom cacbon gom : cacbon (C), silic (Si), gemani (Ge), thiec (Sn)
(Pb) deu thuoc nguyen to p, cau hinh electron ngoai ciing : ns^ npl
I.
CO2 + H2O ^ H2CO3
CACBON
- Tac dung diTdc vdi oxit bazd, bazd -> muo'i cacbonat.
CO2 + 2K0H,
> K2CO3 + H2O
- Tac dung vdi chat khuf manh :
- Cau hinh electron : ls^2s^2p^
- Cac so oxi hoa cua C : - 4 ; 0; +2 va +4.
- Cac dang thu hinh : kirn cifdng, than chi, fuleren...
* Tinh chat hoa hoc :
The hien tinh khuT hoSc tinh oxi h6a nhiftig chu yeu la tinh khuT.
1. T i n h khur
C + O2
a) Tac dung vdi oxi:
CO2
0
+C
„
C + 2H2
a) Vdi hidro :
0
a) Axit cacbonic (H2CO3):
2CO
-
'" > CH4
„
-4
b) Vdi kim loai:
3 C + 4A1 — ^ AI4C3
* PhUcmfi trinh dieu che : CH4
'" ' C + 2H2.
b)
-
II. H0P CHAT C U A C A C B O N
1. Cacbon mono oxit (CO) : C ^ O
-
* La mot oxit khong tao muoi (oxit trung tinh)
* CO the hi?n tinh khijr:
+2
2C0
+2
,„
+O2 —
+4
^ 2C.O2
„
+4
0
^ C=0
H-0
La axit raft yeu, kem ben.
La mot diaxit, tao ra hai loai muoi:
+ muoi cacbonat (COf")
+ muoi hidrocacbonat (HCOJ).
Muoi cacbonat:
Tac dung vdi axit -> C 0 2 t
NaHC03 + HCl > NaCl + CO2T + H2O
Na2C03 + 2HC1 > 2NaCl + C 0 2 t + H2O
Tac dung vdi dung dich kiem :
KOH
+ KHCO3
- Phan iJng nhi$t phan :
•
4 C 0 + FejO* — ^ 3Fe + 4CO2
* Dieu che :
- Trong phong thi nghiem :
HCOOH
> CO + H2O
(axit fomic)
+2
3. Axit cacbonic (H2CO3) va mu6li cacbonat
+2
b) Tac dung vdi hdp chat:
C +4HN03dac — ^ CO2 + 4NO2 + 2H2O.
2. T i n h oxi hoa
,
+4
2Mg + CO2 — ^ 2MgO + C
* Dieu che :
CaCOj + 2HC1:—> CaCb + C 0 2 t + H2O.
> CO^
0
(COg) : 0 = C = 0
- La mot oxit axit.
- Tan trong niTdc dung dich axit cacbonic.
Cacbon dioxit
> K 2 C O 3 + H2O
BaO + C02t
2NaHC03
Na2C03 + COzt + H2O.
BaC03
-
III. SILIC V A H0P C H A T C U A SILIC
(
J .
1. Silic (Si = 28)
- Cau hinh electron : 1 2s^ 2p'* 3s^ 3pl
-- Cd so oxi hda : - 4 ; 0; +2 v i +4.
- Cdc dang thO hinh : silic tinh th^ va silic v6 dinh hinh.
.
Phan danp vS phuonfl ph^p giai H6a hgc 11 VP CO - B6 Xufln Hung
0
a) Tinh khuf:
+4
Si + O2
I d) C + SiOj
> SiOj
Si + 2NaOH + H 2 O
Gidi
> Na^SiOj + 2 H 2 t
+4
b) C + 4HN03,^,
Tac dung vdi kirn loai -> silixua kim loai.
0
-4
> Mg2Si
COj + 2 S O 2 + 2 H 2 O
a) C + 2 H 2 S O 4 , , , .
b) Tinh oxi h6a :
2Mg + Si
> Si + CO.
c) 3C + CaO
(magie sihxua)
4 N 0 2 + C62+ 2H20
— ^ C a C 2 + CO
d) 2C + SiOz — ^ Si + 2 C 0 .
* Dieu che:
-
Trong phong thi nghiem :
Si02 + 2Mg
-
Trong cong nghiep :
S i 0 2 + 2C
Bai 2. Viet cac phiTdng trinh phan iJng theo scJ do sau :
2MgO + Si
CaS04
CaCl2-^
Si + 2CO.
2. H^p chS't cua silic
(8)
(9)
+4
(7?
a) Silic dioxit (SiOg)
-
La oxit axit:
SiOz + 2NaOH
NajSiOj + HjO
SiOz + NazCOj
NajSiOs + C O 2
Si02 + 4 H F
-
Ca(HC03)2
).SiF4 + 2 H 2 0 .
muoi sihcat:
Axit silixic (HzSiOs) : chS't dang keo, khong tan trong ntfdc, de ma't niTdc khi
dun n6ng.
HzSiOj -A
-
SiOa + H2O
Muoi silicat : trong dung dich, silicat cua kim loai kiem bi thuy phan manh
tao ra moi trtfdng kiem.
Na2Si03 + 2 H 2 O 2 N a O H + H2Si03.
B. P H A N LOAI V A
PHiTdNG P H A P
GIAI C A C DANG BAI
126
CaO + C O 2
(4)
Ca(HC03)2
(5)
CaC03 + C O 2 + H2O
(6)
CaCOj + 2HC1
(7)
3CaC03 + 2H,P04
(8)
3CaO + 2H3P04
(9)
Ca(HC03)2 + 2HC1
(10)
C a C 0 3 + H2S04
> CaCOs
CaCOj + CO2 + H2O
> Ca(HC03)2
> CaClz + C02t + H2O
> Ca3(P04)2 + SCOjT + 3 H 2 O
> Ca3(P04)2 + SHjO
> CaCb + 2CO2 + 2H2O
> CaS04 + C O 2 + H2O.
Viet phiTdng trinh phan tfng hoa hoc cua phan tfng.
Giai
DUNG
a)*
chuyen NaHCOj thanh Na2C03 ta cho NaHC03 t i c dung vdi dung dich
NaOH.
a) C + H 2 S 0 4 d 5 c C O 2 + S O 2 + ?
*
NO2 + CO2 +?
CaCz + CO
(3)
CaO + C O 2
b) Khi nung ndng kem oxit vdi than c6c thi tao th^nh mot chat khi chdy di/dc.
Bai 1. Lap phtfdng trinh h6a hoc cua cic phan tfng sau dSy :
c) C + CaO
CaCOj
ngi/dc lai.
- Di4u ch§' c6c chfi't
b) C + H N O 3 dj.
(2)
-> CaCOj + 2KC1
a) Lam the nao de chuyen NaHCOj thknh Na2C03, Ca(HC03)2 thanh C a C 0 3 va
- Viet chudi phan CTng
M A U VA BAI TAP AP
(1)
C a C l 2 + K2C03
B4i3.
TAP
Dang 1. - L^p phi/cfng trihh h6a hoc
BAI TAP
Ca3(P04)2
CO2
Giai
Si02 tan trong axit flohidric (dCing kh^c thiiy tinh)
b) Axit silixic
^^^CaO
i
NaHC03 + NaOH
> Na2C03 + H2O
D l chuyen Ca(HC03)2 thanh CaC03 ta dem muoi Ca(HC03)2 khan nung
nhi^t.
127
phJong ph^p giSi H6a hgc 11 va cO - D8 Xufln Hung
Phan dgng
Ca(HC03)2
CaCOj + CO2 + H2O
* NgiTdc lai : chuyen NajCOj thanh NaHCOj va CaCOj th^nh Ca(HC03)2 ta
cho hai muoi Na2C03 va CaCOs Ian liTcJt vao dung dich CO2 bao hoa.
Na2C03 + CO2 + H2O > 2NaHC03
CaCOa + C O 2 + H2O
> Ca(HC03)2.
b) Z n O + C
Z n + CO
2C0 + 0 2 - ^
c) FexOy + CO
FeO + C O 2
d) CuO + C ^ ? + C O 2
e) Ca3(P04)2 + Si02 + C
P + CaSiOj + CO
> Mn^* + C O 2 + ...
f) Mn04 +C6H|206 + H^
-> COzt + H2O + SOzt.
g) C,2H220n + H2S04dacGidi
a) Ca3(P04)2 + 6CL + 6C
0
- I
b) CSj + 3O2
-> 2POCI3 + 6 C 0
+4-2
-^-^
+2y/x
CO2 + 2SO2
+2
c) Fe^O, + ( y - x ) C O
d)
0
2CuO + C
24MnO; +
24
+4
xFeO + ( y - x ) CO^
+4
+ CO,
2P + 3CaSi03+ 5 CO
5C
5QH,206
+ 72H*•
2 4 M n ^ + + 3OCO2 + 66H2O
+4
X
+ 3 0 C O 2 t + 66H2O
+4
C,2H220„ + 24H2SO4
1
128
0
12c —-> 12c + 1 2 x 4 e
X
24
-> 12 CO J + 3 5 H 2 O + 24SO2T
+4
+6
X
S
+2e-
+4
-> S .
C : NaHC03
F : CaCb
D : NazCOj
CaCOj
CaO + CO2
C02 + NaOH
>NaHC03
C02 + 2NaOH >Na2C03 + H20
NaHC03 + NaOH > Na2C03 + H2O
Na2C03 + HCl > NaHC03 + NaCl
NaHC03 + Ca(0H)2 > NaOH + CaCOj + H2O
NasCOj + CaCla > CaCOj + 2NaCl.
Bai 6. Tur nguyen lieu chinh Ih muoi an, dd voi, ntfdc, khong khi va cha't xuc tic
c6 du. Viet cac phiTdng trinh dieu che cac cha't sau:
a) N H 4 H C O 3
b) (NH4)2C03
c) NajCOj.
> 2NaOH + Hzt +
C O mang ngSn
C^t
^
CaC03
CaO + CO2
(H6a long khong khi sau do chiftig cS't phan doan Ian luTdt ISy N2 roi den O2).
N2 + 3H2 ,
Mn + 5 e - -> Mn
0
5
6C -> 6 C + 6 4e
hay 24KMn04 + SCfiHuOe + 36H2SO4 • -> 24MnS04 + I2K2SO4 +
g)
E:Ca(0H)2
(Trich TS DHQC TP.HCM)
Gidi
B : CO2
^
X
X
A:CaC03
a) 2NaCl + 2H2O — .
+2
+7
D
NaQH
HCl
Gidi
2Cu
e) Ca3(P04)2 + 3 S i 0 2 +
0
+ 3CaCl2
+4-2
+2
+2
^'
2CO2.
Bai 4. Hoan thanh can hkng cac phan uTng oxi hoa khuT sau :
a) Ca3(S04)2 + CI2 + C > P O C I 3 + C O + C a C l 2
b) C S 2 + 0 2 ^ C O 2 + ?
+2
ai 5. Bo tuc chuSi phan ufiig, viet cdc phtfdng trinh phan uTng (m6i mui ten 1^ mot
phan tfng). Cho biet B Ik khi dting nap cho c^c binh chi?a lufa (dap t^t luTa). A Ik
khodng san phd bien thUcJng dilng 6i san xuS't voi song.
A,
p
CO2 + N H 3 + H 2 O
• 2NH3
> NH4HCO3
b) N H 4 H C O 3 + NH3
> (NH4)2C03
c) (NH4)2C03 + 2NaOH > NazCOj + 2NH3 + 2H2O
hoac C02 + 2NaOH >Na2C03 + H20.
Bai 7. Cho cic cha't CaC03, dung dich NaOH, dung dich NaHCOj, dung dich
HCl. Vid't cdc phiTdng trmh phan tfng hoa hoc xay ra khi cho cic chS't tac
dung vdi nhau tilfng d6i mot.
(TNTHPT)
129
Phan d?ng va phuong ph&p giai H6a hpc
cd - D8 XuSn Hung
11 V6
'Bai 10. Viet cdc phiTcfng trinh h6a hoc theo cdc set do sau :
Gidi
CaCOj + 2HC1
a) Silic dioxit
> CaCb + COzt + H2O
NaOH + NaHCOj
NaOH + HCl
> natri silica^—-+^aA^^
> NaiCOj + H2O
magie silixua <
> NaCl + H2O
NaHCOj + HCl
b) CO2
> NaCl + COst + HjO.
Bai 8. Co cac chat sau : CO2, Na2C03, C, NaOH, NazSiOj, HjSiOj. Hay lap
thanh mot day chuyen hoa gifl"a cac chat va vie't cac phiTcJng trinh hoa hpc.
> CaC03
> Ca(HC03)2
> CO2
dioxit
silic
>C
> CO
>• CO2.
Gidi
a) Si02
>-Na2Si03
• HzSiOs
>• Si02
Gidi
Mg2Si <
Day sd do bien hoa :
C
N&iCOi
CO2
NaOH
t
NazSiOj
Si02 + 2 N a O H
HiSiOj
H2Si03 -A
(1)
C +
(2)
CO2 + 2Na0H
(3)
Na2C03 + Ba(0H)2
(4)
2 N a O H + Si02
(5)
NazSiOj + 2HC1
(6)
Na2Si03 + CO2 + H2O
> NazSiOj + H2O
Na2Si03 + CO2 + H2O
<5>
02-^C02
> BaCOj + 2NaOH
Si + O2
> NazSiOj + H2O
Si + 2C0
SiOz
Si + 2Mg
> 2NaCl + H2Si03
Mg2Si
> Na2Si03 + 2 H 2 t .
Si + 2 N a O H + H2O
> NazCOj + H2Si03.
Bai 9. Nhiet phan mot lirpng CaC03, sau mot th6i gian di/cJc chS't r^n A
khi
B. Cho khi B hap thu hoan toan vao dung dich KOH, thu difdc dung dich D.
> Na2C03 + H2Si03
Si02 + H2O
Si02 + 2C
> NaiCOj + H2O
Si
b) CO2 + Ca(OH)2
> CaC03 + H2O
CaC03 + CO2 + H2O
>Ca(HC03)2
Dung dich tic dung dU'dc vdi dung dich BaCl2 va vdi dung dich NaOH. Cho
Ca(HC03)2
CaC03 + CO2 + H2O
r^n A tac dung vdi dung dich HCl di/, diTdc khi B va dung dich E. Co c a n
CO2 + 2Mg
2MgO + C
dung dich E difdc muoi khan F. Dipn p h a n muoi F nong chay, di/dc kim loai
M . Viet phiTdng trinh hoa hoc cua cac p h a n tfng xay ra.
Giai
KHCO,
A : CaO; C a C 0 3 duf
B : CO2
Muoi khan F : CaClj
Dung dich E : CaCl2
CaCOj
Dung dich D
CaO + CO2
CO2 + KOH
)-KHC03
CO2 + 2 K 0 H — y K2CO3 + H2O
Ca0 + 2HC1
>CaCl2 + H 2 0
CaC03 + 2HCl
> CaClz + C O z t + H2O
K2CO3 + BaClz
> BaCOjJ- + 2KC1
2KHGO3 + 2 N a O H
> K2CO3 + Na2C03 + 2H2O
CaClj -^2SL> Ca + C b t .
[K2CO3
M : Ca.
C + CO2
2C0
C O + O2
CO2.
Bai 11.
a) Vie't phuTdng trinh hoa hoc cua phan iJng m6 ta thuy tinh bi axit H F an m6n.
Biet r!ing thanh phan chu yeu cua thiiy tinh Ik NaiSiOj
(Na20.Si02)
CaSi03 (CaO.Si02).
b) Tilf Si02 vk c&c hda cha't can thiet khac hay v i ^ t phifdng trinh hda hpc c i a
cic phan urng d i e u c h ^ axit silixic.
Gidi
a) Na2Si03 + 6 H F - - -> SiF4t + 2NaF + 3H2O
CaSiOa + 6 H F
b) Si02 + 2 N a O H
> SiF^ + CaF2 + SH.O
> N a j S i O j + H2O
Na2Si03 + CO2 + H2O
)-Na2C0, + H2Si03.
Bai 12. Bo tuc va hoan thanh cac phan iJng sau :
Cacbon + HNO3 j s c > A + NO2 + HjO
A + cacbon > B
B + CI2
photgen
HCOOH
B + H2O
B + O2
A
A + NaOH >C + H20
C + Si02
>D + A
D + A + H2O >C + E
E
Si02 + H2O.
A:C02
D : Na2Si03
C + 4HNO3 JSC
B:CO
E : H2Si03
Gidi
C : Na2C03
Photgen : COCI2.
> CO2 + 4NO2 + 2H2O
CO2 + C - A 2 C O
CO + CI2 ^
HCOOH
COCI2
"a^Q^dac^
CO + H2O
2C0 + 0 2 - ^ 2CO2
C02 + 2NaOH )• Na2C03 + H2O
Na2C03 + Si02
Na2Si03 + CO2
Na2Si03 + CO2 + H2O >Na2C03 + H2Si03
H2Si03
Si02 + H2O.
Dang 2. Nhcjn bi§'t, tach rdi, tinh chd' c 6 c chd't: CO, CO2, SiOa,
muoi cacbonat
BAI TAP MAU VA BAI T^P AP DyNG
Bai 1. C6 ba khi gom CO, HCl va SO2 difng trong ba binh rieng bi$t. Trlnh bay
phUdng phdp hoa hoc de phan bi$t tiTng khi. Viet c^c phiTdng trinh h6a hoc.
Giai
- Dan ba khi trdn Ian lifdt vao dung dich ntfdc voi trong dir. khi n^o tao kd't tua
tr^ng la SO2, con lai la CO va HCl.
SO2 + Ca(0H)2 > CaS03i + H2O
- Cho quy tim am Ian liTcJt vao hai khi con lai, khi n^o lam cho quy tim am h6a
do la HCl. Con lai la CO.
132
jgifAMfivnar
2. Trinh bay phifdng phap h6a hoc de tach rieng cac chat : AI2O3, SiOa,
MgO ra khoi hon hdp ciia chung.
Gidi
Cho hon hdp ba oxit AI2O3, Si02 va MgO v^o dung dich axit HCl duf ta t^ch
diidc SiOz khong tan c6n lai dung dich gom AICI3, MgCh va HCl dU.
ki
AI2O3 + 6HC1
> 2AICI3 + 3H2O
MgO + 2HC1 > MgClj + H2O
_ Cho dung djch NaOH diT vao dung dich thu diTdc ta tach diTcJc Mg(0H)2 va
dung dich g6m NaA102, NaCl, NaOH duf, sau do lay Mg(OH)2 dem nung ta
diTdc MgO.
AlCl3 + 3NaOH > 3NaCl + Al(0H)3i
Al(OH)3 + NaOH
> NaAIO2 + 2H2O
MgCl2 + 2NaOH
> 2NaCl + Mg(OH)24'
Mg(OH)2
MgO + H2O
2Al(OH)3
AI2O3 + 3H2O.
- Thdi CO2 v^o dung dich thu dmc ta difdc ket tua A1(0H)3 sau do dem nung
ra thu diTdc AI2O3.
CO2 + NaA102 + 2H2O
> NaHCOj + Al(OH)34'
Bai 3.
a) Lam the n£lo de loai hdi nirdc va khi CO2 c6 Ian trong khi CO? Viet cac
phU'dng trinh hoa hoc.
b) Hay phan biet khi CO va khi H2 b^ng phiTdng phap hoa hoc. Viet phiTdng
trinh hoa hoc cua phan itng de minh hoa.
Gidi
a) Dan hon hdp khi qua nuTdc v6i trong thi khi CO2 bi giff lai
CO2 + Ca(0H)2 > CaC03>l + H2O
Tiep tuc cho hon hdp khi con lai di qua H2SO4 dam dSc thi H2O bi giff lai c5n
CO thi khong, do do thu dffdc CO tinh khiet.
b) Cho hai khi Ian Iffdt dem dot chay, sau do dan san pham di qua nffdc voi trong
dir, thay nifdc voi trong hoa due thi khi ban dau la CO, con lai la khi hidro.
2CO + 0 2 - ^ 2CO2
2H2 + 0 2 - ^ 2H2O
CO2 + Ca(OH)2 > CaCOji + H2O.
Bai 4. Co mpt hon hdp khi gom cacbon dioxit va Iffu huj'nh dioxit. Trinh bay
phifdng phdp hoa hoc de chffng minh sif c6 mat cua moi khi trong hon hdp.
133
Phan dgng va phuong ph^p giSi H6a hpc 11 VP co - D5 Xuan Hung
Giai
Gidi
Dan h§n hcJp hai khi CO2
SO2 di qua dung dich brom c6 m i u da cam, thS'y
khi nao l ^ m cho dung dich brom mat mau d6 la SO2.
SO2 + Br2 + 2H2O
) Dan ba khi l l n Itfdt v^o dung djch Pb(N03)2.
Khi nko tao ket tua den la H2S. Con lai la CO2 va SO2.
H2S + Pb(N03)2
> H2SO4 + 2HBr
Dan hai khi con lai Ian Itfdt qua dung dich brom, khi nao lam ma't mau dung
Dan khi c6n lai qua dung djch midc voi trong dif thay xua't hien ket tua thi do
la CO2.
CO2 + Ca(OH)2
dich brom ^ SO2, c6n lai 1^ CO2.
SO2 + Br2 + 2H2O
> C a C O j i + H2O.
Bai 5. L ^ m the nSo de tach rieng tCfng khi CO va CO2 ra khoi hon hcJp cfia
chung :
a) B i n g phiTdng phdp v$t li.
> H2SO4 + 2HBr
b) Cho hon hdp khi v^o dung djch niTdc brom diT loai di/dc SO2, sau do dan hon
hdp khi con lai di qua dung dich ni/dc voi trong ta thu difdc kct tua, cho kct tun
tac dung vdi dung dich HCl thu diTdc CO2 tinh khiet.
b) B^ng phiTdng phdp hoa hoc.
SO2 + Br2 + 2H2O
Gidi
a) B^ng phiTdng phap vat l i :
Ncn hon hcfp hai khi di/di dp suat cao, khi CO2 se hoa long diTcJc iich ra ta
thu dtfcfc CO2, khi con lai 1^ CO.
> H2SO4 + 2HBr
CO2 + Ca(OH)2
> CaC03i + H2O
CaC03 + 2HC1
> CaCl2 + C02t + H2O.
Bai 8. Chi c6 nufdc va khi cacbonic c6 the phan biet difdc nam chat bot trang sau
b) B^ng phiTdng phdp h6a hoc :
day hay khong : Na2S04, BaC03, NaCl, Na2C03, BaS04. Ncu diTdc hiiy trinh
Dan hon hdp hai khi di qua dung djch Ca(0H)2 AM, khi CO2 bi gii? lai v l tao
-
> PbSi + 2HNO3
bay each phan biet.
kct tiia, c6n lai la khi CO.
CO2 + Ca(OH)2
Gi&i
> CaCOji + H2O
* Cho nirdc Ian liTdt vao ndm mau diTng nam chat hot trcn.
Loc lay ket tua cho tdc dung vdi dung dich HCl thu dufdc khi CO2 bay ra.
-
; ,
- Mau nao tan la : NaCl, Na2S04, NajCO,.
> CaClj + CO2T + H2O.
- Mau khong tan la BaC03 v^ BaS04.
Bai 6, B^ng phtfdng phap nao c6 the nhan ra cdc cha't tin sau day : Na2C03,
* Thoi khi CO2 vao hai mau thuf khong tan.
CaCOj + 2HC1
MgCOj, BaCOj.
- Mau nao tan tao thanh dung dich la BaCOj.
(Trich TSDH Y Dmc
TP.HCM)
- Mau nao khong tan la BaS04.
BaC03 + CO2 + H2O
Giai
* Cho niTdc Ian liTdt vao ba mau cha't r^n.
-
Mau nao tan la Na2C03.
-
Hai mau con lai khong tan la MgCOs va BaCOa.
*
Mau nao tao ket tua tr^ng v^ c6 khi bay len 1^ BaCOa.
BaCO, + H2SO4
MgCOj + H2SO4
+ 2NaHC03
> B a C O j i + 2NaHC0,
Loc lay ket tua thu difdc, sau do thoi khi CO2 v^ cho ntfdc vao, kcl lOa nao
tan la BaCOs - > mau ban dau la Na2C03, mau con lai la Na2S04.
Bai 9. Cho dung djch A c6 chtfa cac ion: Na*. NH^', H C O 3 . SO; , C O ^
> MgS04 + CO2T + H2O.
(khong k^ cdc ion H* v^ OH' cua H2O) chi c6 quy tim vS cdc dung dich HCl.
B^i 7.
a) PhSn biet cdc khi H2S, SO2. CO2 bkng phiTdng phdp hoa hoc Vieft cdc phifdng
trinh phan drng tifdng thig.
b) Tinh che CO2 c6 Ian mOt it SO2 v^ H2. Vid't cdc phifdng trlnh phan uTng xay ra.
(Trich DHMii
134
Na2C03 + Ba(HC03)2
*
> BaS04i + C O j t + H.O
Mau CO khi bay len la MgCOj.
-
Lay dung dich thu diTdc d tren cho vao ba mau tan, mau nao tao ket tua la
Na2S04 va Na2C03, c6n lai la NaCl
Na2S04 + Ba(HC03)2
> ^aSO^i
* Cho dung dich H2SO4 loang Ian liTdt v^o hai mau c6n lai BaCOs va MgCOj.
-
> Ba(HCO, )-
TP.HCM)
Ba(OH)2 c6 the nhan bie't di/dc cdc ion nao trong dung djch A?
(Trich DH Nfiocii Tliunna)
Giai
Chi CO quy tim v i cdc dung dich HCl, dung dich Ba(OH)2 thi nhan biet difdc
13?
Phan dgng
phiiong phap g l i i H6a hqc 11 VP cd - D8 Xuan Hang
* C O 2 phan urng vdi Ca(OH)2 hay Ba(OH)2:
c d c i o n : N H + , HCO", SO^", COl~, c6n lai Na^ khong nhan biet dtfcJc .
*
H C l — > H * + cr
C O 2 + Ca(OH)2
Ba(OH)2
2 C O 2 + Ca(OH)2
>Ba'* + 20H-
+ HCOJ
> C02t + H2O
* Ba^* + C O ^
> BaC03^
Ba^^ + SO^
> BaS04i
N H ; + OH-
> NHjt + H2O
*
(CaCOj)
> CaC034' + H2O
y Ca(HC03)2
1< - ^ ^ ^
(2)
(Ca(HC03)2)
'lCa(0H)2
(CaC03 va Ca(HC03)2)
Neu
BaCOj + 2 H C 1
> BaCh + C O 2 T + H2O
Ba(0H)2 + C O 2
> B a C O j i + H2O.
nco2
> T^k^t tua
^^i xay ra ck hai phan tfng (1) v^ (2).
BAI TAP M A U
Bai 1. Cho 224ml khi C O 2 (dktc) hap thu het trong 100ml dung dich KOH 0,2M.
Bai 10. Co bon lo ma't nhan, moi lo di/ng mot trong cac dung djch sau :
Tinh khoi li/dng cua nhiifng cha't eo trong dung dich tao thanh.
NaHCOj, Na2S04, Ba(HC03)2 va Mg(HC03)2. Hay trinh bay each nhan biet
Gidi
tiTng lo, chi dU'Oc dung thdm each dun nong.
n^o^ = ^ ^ 1 : ^
Gidi
*
Trich moi lo mot it dc lam mau thiir.
*
Dem dun nong tifng mau thuT.
22,4
= 0.01 (moi);
Hai mau tao ket tua va c6 khi bay ra la Ba(HC03)2 va Mg(HC03)2, ton lai la
CO2 + 2 K 0 H
Mg(HC03)2
MgC03 + C O j t + H2O
Ba(HC03)2
BaC03 + C02t + H2O
n^oH = 0,2.0,1 = 0,02 (moi)
Ta c6 ti 16 :
= —
= 2
• nco,
0.01
NaHCOj va Na2S04.
*
<2
(1)
thu di/dc muoi K 2 C O 3 .
> K2CO3 + H2O
0,01 moi
0,01 moi
mK.co, =0,01.138 = 1,38 (g).
Bai 2. Cho mot coc ni/dc c6 chufa cac ion : Na* (a moi); CI" (b moi); C O 3 " (c moi);
Lay v^i giot dung dich mot trong hai Ip vuTa tao ket tua cho vao hai dung djch
NH+ (d moi) va HCOJ (e moi).
e6n lai thay mau nao tao ket tua tr^ng thi mau thilr nho vao la Ba(HC03)2,
mau c6n lai la M g ( H C 0 3 ) 2 ta biet diTdc ong diTng Na2S04. Con lai la
a) Tim bieu thufc lien he givta a, b, c, d, e.
NaHCOj.
b) Viet cong thuTc tinh tdng khoi liTdng mu6'i trong dung dich.
Ba(HC03)2 + Na2S04
> BaS04i + 2NaHC03.
Gidi
a) Ap dung dinh luat bao to^n di^n tich ta c6: a + d = b + 2c + e
b) Cong thuTc tinh tdng khoi lifdng mudi:
D a n g 3. B a i t ^ p v e tinh c h d t CO2, m u d i c a c b o n a t
m„.,i = m^^, + m^,.. + m^^_ + m^^, + m^^^.
LiAi y : Tinh cha't C O 2 tac dung vdi dung dich kiem :
* C O 2 phan urng vdi dung dich NaOH (dung djch KOH...)
C02 + NaOH
CO2 + 2 N a O H
>NaHC03
>
(1)
Na2C03 + H2O
(2)
De xac dinh muo'i tao thinh, phai lap ti le so moi NaOH va C O 2
(NaHCOj)
1 < ^^^^
<2
,
m^ufl-i = 23a + 35,5b + 60c + 18d + 61e.
I Bai 3. Dan khi C O 2 dieu che dUdc b^ng each cho 50g da voi tac dung vdi axit HCl
du" di qua dung dich c6 chiira 32g natri hidroxit. Tinh khoi liTdng mudi thu
diTdc trong dung djch.
(NnjCOd
Gidi
"C02
(NaHCOj v^ Na2C03)
"caco, = ^
=
(mol);
n,,oH = ^
= ^'^ (moi)
137
Phan d^ng
vk
phuong
phip
CaCOj + 2HC1
0,5 mol
giai H6a hpc 11 V6 co - 0 5 Xuan Himg
CaClz
+ COat + HjO
0,5 mol
ai 5. Dan 2,36 lit CO2 (15"C 2 atm) qua 40ml dung djch Ba(OH)2 2M. Muoi
sinh ra la muoi gi? Tinh nong dp mol cua dung dich muo'i thu duTdc (biet the
tich dung dich khong thay doi).
T a c o t i l e : 1< i ^ = M
0,5 = i , 6 < 2
• thu diTdc hai muoi NaHCOj va NazCOs.
C02 + NaOH
).NaHC03
X
X
+ 2NaOH
y
2y
CO2
X
>
Gidi
(mol)
Na2C03 + H2O
y
(mol)
x + y = 0,5
x = 0,2
Ta CO he phuTdng trinh :
(mol)
x + 2y = 0,8
y = o,3
m N a H c o , =84.0,2 = 16,8(g); mr,,^co, = 106.0,3 = 31,8 (g).
Bai 4. Nung 52,65g CaCOj d 1000"C va cho loan bo liTcJng khi thodt ra hap thu
het vao 500ml dung dich NaOH 1,8M. Hoi thu drfdc nhffng mu^i nao? khoi
lufdng Ih bao nhieu? Biel rang hieu suat cua phan tfng nhiet phan CaCOj la
95%.
Giai
CaCOj
- I ^ ^ ^ ^ C a O + C02t
0,5265 mol
0,5265 mol
= 0,5265 mol
n CaCO, 52,65
100
Hi^u suat phan lirng 95% :
"co2 = ^ . 0 , 5 2 6 5 = 0,5 (mol)
lUU
n N a O H = 1,8.0,5 = 0,9 (mol)
T a c 6 t i l ? : 1 < ilNii2H.
= l,8<2
ncoj 0,5
=>thu difdc hai muoi NaHCOs \h Na2C03.
CO2 + NaOH
>NaHC03
a
a
a
CO2 + 2NaOH
> Na2C03 + H2O
b
2b
b
a + b = 0,5
a = 0,1
(mol)
Ta CO h$ phifttng trtnh : a + 2b = 0,9
b = 0,4
m N a H c o , =84.0,1 = 8,4 (g); mN.^cp, =106.0,4 = 42,4 (g).
138
=M
PV
2.2,36
-•
= 0,2 (mol)
RT 0,082.(15 + 273)
nBa(OH), =0,04.2 = 0,08 (mol)
nco2 = —
Tacotile: J ^
= - ^ = 2,5 > 2 => thu dircfc muo'i Ba(HC03)2.
"Ba(OH)2
2CO2
+ Ba(OH)2
0,08 mol
0,08
.
>Ba(HC03)2
0,08 mol
N6ng dp mol cua Ba(HC03)2: CM= ^ = ^
= 2 (M).
Bai 6. Nung m gam hon hcfp X gom hai muoi cacbonat trung tinh ctia hai kim loai
A, B deu c6 hoa tri 2. Sau mot thcfi gian thu diTdc 3,36 lit CO2 (dktc) \h con lai
hon hdp r^n Y. Cho Y tac dung vdi dung djch HCI dit roi cho khi thoat ra hap
thu hoan toan bdi dung dich Ca(0H)2 di^, thu diTdc 15 gam ket tua. Phan
dung djch dem c6 can thu dtfcJc 32,5 gam hon hdp muoi khan. Vie't cac
phiTcJng trinh phan iJng va tinh m?
(Trich TS DHQG TP. HCM)
Gidi
Dat cong thiJc cua hai muoi cacbonat \h ACO3 va
ACO3 — ^
3,36
BCO3
" C O 2—
- 2 2^4
BCO3.
AO + C02t
=BO0,15+ C02t
(mol)
Cho Y + dung dich HCI:
A 0 + 2HC1
>ACl2 + H20
B 0 + 2HC1
>BCl2 + H20
+ 2HC1
BCO3 + 2HC1
ACO3
C02 + Ca(OH)2
0,15 mol
'CaCO,
> ACI2 + COzt + H2O
> BCI2 + COzt + H2O
> CaCOji + HzO
0,15 mol
15 = 0,15 (mol)
100
139
Phan d?ng vi phuing ph^p giai H6a h^c 11 VP CO - D5 Xuan Hung
Yl^co^ = 0,15 + 0,15 = 0,3 (mol)
Ta CO tdng so mol C O 2 :
"co?-
Ta thay: 1 <
"coj = 0 , 3 (mol); n^|_ = 0 , 3 (mol)
X
= 32,5 - m^__ = 32,5 - 0,3.2.35,5 = 11,2 (g)
=>[Ba(HC03)2]= ^
0,02M thu duTdc 1 gam ket tua. Hay xdc dinh % theo the tich cua CO2 trong
0,125
nen xay ra hai triTdng hdp :
CO2 + BaCOj + H2O -> Ba(HC03)2
%Vcoj = ^ ^ ^ . 1 0 0 % = 2,24%.
i
TH2 : Ca(OH)2 khong dir, xay ra hai phan urng :
CO2
(mol) 0,03
0,125
=> tiep tuc xay ra phan uTng:
0,01 mol
=>Vco^ = 0,01.22,4 = 0,224(lit)
0,04
0,125
Theo d^: Hap thu ho^n toan khi CO2 => CO2 het, m^ sau (1) CO2 diT
> C a C O j i + H2O
CO2 + Ca(OH)2
> B a C O j i + H2O
=:> ncoj dir = 0,15 - 0,125 = 0,025 mol
T H l :Ca(0H)2dir.xayraphani?ng:
0 224
*
l y = 0.025
=0,2M
CO2 + Ba(OH)2
lOU
0,01 mol
y
x = 0,l
Khi cho CO2 vao dung dich Ba(0H)2 l^n liTdt x&y ra cdc phan iJog:
nca(OH,, = 0,02.2 = 0,04 mol; nc^co, = 7 ^ = 0.01 mol
CO2 + Ca(OH)2
)-Ba(HC03)2
Cach 2;
Gidi
*
X
x + y = 0,125
B a i 7. Cho 10 lit khi (dktc) gom N2 va CO2 di qua 2 lit dung dich Ca(0H)2
"caco, < nca(OH)2
X
2y
y
Ta c6 hfe rx + 2 y = 0,15
m = 29,2 gam.
honhdp.
> B a C O j i + H2O
2CO2 + Ba(OH)2
nihh X = mhai kim i o , i + m^Q2_ = 11,2 + 0,3.60 = 29,2 (g).
Vay
= 1,67 < 2 => tao 2 muoi
0,15
CO2 + Ba(OH)2
Ptptf:
Khoi liTdng hai kirn loai:
mh„ikin,ioai
=
ncoj
0,025
0,025
>[Ba(HC03)2]=
^ = 0 . 2 M
> CaCOji + H2O
0,04
a 9. Hap thu ho^n to^n 2,688 lit khi CO2 (d dktc) vSo 2,5 lit dung djch
0,04
+ H2O
+ CaCOj
Ba(OH)2 nong dp a mol/1, thu diTdc 15,76 gam ket tua. Tim a.
>Ca(HC03)2
Gidi
(0,04-0,01)
=>S6 mol C O 2 : ncoj = 0,04 + 0,03 = 0,07 (mol)
rTac6:
=> Vcoj =0,07.22,4 = 1,568 (lit) ^
%Wco, = - ^ ^ . 1 0 0 % = 15,68%.
B a i 8. Hap thu hoan toan 3,36 lit khi CO2 (dktc) vao 125 ml dung d k h
Ba(0H)2 I M , thu diTcJc dung djch X. Coi the tich dung dich khong thay do'i,
Tinh nong do mol cua chat tan trong dung djch X.
2CO2
0,04
CO2
Ta c6: n^Oj = 0,15 mol;
n Ba(OH)2 = 0,125
mol
n^^_ = 0,25
mol
ngoai BaCOs con c6 Ba(HC03)2 diTdc tao th^nh.
nflacoj
+ Ba(0H)2 -> Ba(HC03)2
0,02
0,08
Theo phkn v(ng:
Cach 1;
= 0,08 mol
0,02
+ Ba(OH)2 -> BaC03>l + H2O
0,08
Gidi
[40
Do Ucoj
[
= 0,12 mol ; Oe^eo, = ^
neo, = ^
0,08
EnB,(OH)2
= 0.08 + 0,02 = 0,1 mol
a = — = 0,04M
2.5
141
Phan dgng va phuang phip giai H6a hpc 11 VP co - P8 Xuan Hung
Bai 10. Nung 13,4 gam hon hcfp 2 muo'i cacbonat cua 2 kim loai hoa tri 2, thu
Gidi
11 82
diTdc 6,8 gam chS't tin va khi X. LUcJng khi X sinh ra cho hap thu vao 75 ml
dung dich NaOH 1M thu dU"dc m gam muo'i khan. Tinh m.
Ta c6:
Gidi
— ^
phan
RO + CO2
Tac6:
^
UNaOH
niRo = 13,4
-
6,8
- 6,6
0.075
(g)
Ucoj = 0,15
mol
=>
0,15
+ 0,02
= 0,12
mol
B a C O j i + 2KC1
0,12
Ta thay: nj, = 0,12 ?t nj, a ,ho = 0,06 mol
Vay U-ong phan ufng CO2 voti KOH ngoai muoi K2CO3 con c6 muoi KHCO3.
NaHCOj
Ap dung djnh luat bao tojln nguyen to C ta c6:
0,075
(IrongCOj)
"c
(Irong K j C O , )
" c (iR)ng B a C O , ) +
Ba(HC03)2 thu di/dc ket tua X va dung dich Y. Them tur tCr dung djch H C l
CO2 + KOH
0,5M vao binh den khi khong con khi thoat ra thi het 560 ml. Biet toan bo Y
0,06
phdn tfng vifa du vdi 200 ml dung djch NaOH I M . Tinh khoi liTcJng ke't tua X.
CO2 + 2 K 0 H -> K2CO3 + H2O
I
So mol Ba(HC03)2 = y mol
Dung dich Y tac dung vdi NaOH: O H * + HCO3'
0,2
= > UKOH =
0,06
0,08
0.14
mol
=>
[KOH]
=
^
=
1,4M
Bai 13. Dung dich X chtfa hon hdp gom NaiCOj 1,5M va KHCO3 I M . Nho tiir tuf
C03^" + H2O
tirng giot cho den het 200ml dung dich HCl I M vao 100ml dung dich X, sinh
0,2
ra V lit khi (d dktc). Tim gia tri cua V.
T a c 6 : x + 2y = 0,2(1)
Dung dich Y t i c dung vdi HCl:
H* +
0,2
HCO3"
Gidi
- > C 0 2 + H2O
Ta c6:
0,2
2H* + C03^
2x
^
CO2 + H2O
"NaHCOj =
mol COj^' = x = 0,04
H* +
k h ^ i lUtfng k^t tua = 7,88 gam
Bai 12. Hap thu ho^n to^n 2,24 lit CO2 (dktc) v^o 100ml dung dich g6m
K2CO3
ph^n tfng xdy ra ho^n toiln thu dtfdc
dung dich Y. Cho tokn bp Y t i c dyng vdi dung djch BaCU (dtf), thu dtfcfc
11,82 gam k^t tOa. Tim g i i tri ciia x.
"""^ ^ " H C X J J
=
nHci=
0,2 mol => n ^ , = 0,2mol
Khi cho lit tir dd HCl v^o dd X (HCOj', C03^") phan tfng xay ra theo trinh ttf:
x = 0,04 the v^o (1) ->• y = 0,08.
0,2M v i K O H X mol/lit, sau khi cic
n^^^^co^ = 0,15 mol =:> n ^ ^ j . = 0,15mol
X
Phin tfng t?o k^t tiia: Ba^* + COj^' -> BaCOa
So mol BaC03 =
(Irong K H C O 3 )
KHCO3
0,06
0,04
Goi s6' mol K2CO3 bd = NaHCOs = x mol
"c
0,1 + 0,02 = 0,06 + X (X la so mol BaC03) => x = 0,06
Cho hon hdp K2CO3 va NaHC03 (ti 16 mol 1 : 1) vao binh dung dich
Suy ra: 2x + 0,2 = 0,28
mol
0,1
n^^j^Q^ (irong dung djch) = 0,1
Gidi
142
" x z c o , = 0'02
K2CO3 +H2O
0,12
tao muoi NaHC03 va CO2 dir.
m„„.ti = 0,075.84 = 6,3 (g)
Bai 11.
+2KOH^
BaCl2 + K2CO3
^ % a O H . ^ M Z ^ = 0,5 < 1
CO2 + NaOH ^
nB.co, = ~ [ ^ ^
0,1
= 0.075 mol
Ucoj
mol;
uTng:
CO2
Ap dung dinh luat bao toan kho'i Itfdng ta c6:
i " c o j = niRco, -
= 0,1
Khi sue CO2 vao dung dich hon hdp gom K2CO3 va KOH, gia sur chi xay ra
Goi cong thtfc chung cua hai muoi cacbonat kim loai hoa tri I I la RCO3.
RCO3
nco,
COj^" -> H C O j '
0,15
0,15
0,15
=> n^^ c6n = 0,2 - 0,15 = 0,05 mol vk
n^^^_ = 0,1 + 0,15 = 0,25 mol
Do H * c6nsau phan ufng (1) ndn tiep tuc xdy ra pi?:
H* + HC03"->-C02t + H20
0,05
0,05
143
Phan d;nq
phoang p M p g l i l Hito hpc 11 V6 co - Bfi Xuin Hung
=> Vcoj = -0,05.22.4 = 1,12 (1ft)
Bki 14. Dun n6ng 116 gam qu$ng xiderit (chtfa FeCOs \k tap cha't trd) trong
kh6ng khi cho d^n khi ]sh6i liTdng khdng ddi. Cho hSn hdp khi sau khi phin
Ung h^p thv vko binh ditog dung d}ch niTdc v6i c6 h6a tan 0,4 mol Ca(OH)2,
trong blnh c6 20 (g) k^t tda. N^u dun n6ng phin dung dich sau khi loc k^t tua,
thl l^i th^y c6 k^t tOa xu^t hi$n. Tinh % kh^i liTdng FeCOa trong quSing xiderit.
am
20_
Ta c6: ncco, = T : : ^ = 0.2 mol
100
— ^ FezOa + 2 C O 2 (1)
2
DSn h5n h
CaCOsi + H 2 O
0,2
2CO2
+ Ca(0H)2
Ca(HC03)2
0,4
0,2
Encoj = 0,4 + 0,2 = 0,6 mol
„
Theo phSn tfng (1): npeco, = ncoj = 0,6 mol
%FeC03 trong qu|ng xiderit = "'^'^^^100% = 60%
116
15. TrOn 100ml dung dich A g6m KHCO3 I M vk K2CO3 I M \ko 100 ml
dung dich B g6m NaHCOs I M vk Na2C03 I M thu dtf^c dung dich C. Nh6 tilf
tilf 100ml dung dich D gfim H2SO4 I M vk HCl IM \ko dung dich C thu diTdc
V lit CO2 (dktc) vk dung djch E. Cho dung dich Ba(0H)2 tdi diT \ko dung dich
E thu dir HCO3" : 0,1 mol
.K2CO3: 0,1 mol => C03^' : 0,1 mol
•NaHCb3: 0,1 mol => HCO3" : 0,1 mol
100ml dun^ dich B c6:
.Na2C03:0,1 mol => COi^' : 0,1 mol
=> Khi trOn dung dich A vdi dung dich B diA^c dung dich C c6:
rHCO3-:0,2mol
lCO3^-:0,2mol
100ml dung dich A c6:
144
SO4^:0.1 mol
•H2SO4: 0,1 mol
LH*:0,3 mol
l.HCl:0,l mol
Khi cho tir tilf dung dich D v^o dung dich C, diu ti6n xdy ra phan uTng:
+ C O 3 ' - -> HCO3(1)
0,2
0.2
0.2
Sau phdn tfng (1):
H* diT: 0.3 - 0.2 = 0,1 mol
Wk trong dung dich E: HC03' : 0.2 + 0.2 = 0,4 mol
H* + HCO3- - ) • CO2 + H 2 O
(2)
),1
0,1
0,1
=> Sau phan tfng (2): HCO3' dif: 0.4 - 0,1 = 0,3 mol;
ZO2 dtfdc tinh theo H*.
leo phdn iirng (2) ta c6: s^ mol CO2 = 0,1 mol
Vcoj = 0,1.22.4 = 2.24 lit
100ml dung dichDcd:
:ho Ba(OH)2 dur \ko dung dich E:
ICOj- + OH"
C03^" + H 2 O
).3
0,3
Ba^* + C03^" -> BaCOji
0,3
0,3
Ba^* + S04^BaS04 4'
0,1
0,1
mi = 0,3.197 + 233.0,1 = 82,4 (g) => Ddp &n B.
BAIT^SIPAP
DMNG
1. Cho C O 2 h^p thu ho^n to^n \ko dung dich chtfa 14,8g Ca(0H)2 thu diTdc 10
;gam k ^ tiia \k dung dich A. Lpc b6 k ^ tiia r6i 1 ^ dung dich A cho tic dung
vdi dung dich Ba(OH)2 diT thu dvKfc m gam k^t tiSa. Tinh m?
cm
= 0'2
ncoHh =
nccoj =
C 0 2 + Ca(OH)2
0,1 mol
• CaCOsi + H 2 O
0,1 mol
C02 + Ca(OH)2
0,1 mol
>Ca(HC03)2
0,1 mol
Ca(HC03)2 + Ba(OH)2
0,1 mol
nc.(OH)j a pMn
tfng (2) = 0 , 2
=
0.1 mol
(1)
(2)
• C a C 0 3 i + BaC034+ H 2 O
0,1 mol 0,1 mol
- 0,1 = 0,1 (mol)
145
Phan djing va phuong ph^p giai H6a hgc 11 VP CO - P8 Xufln Hiing
^ V c o ^ =0,05.22,4= 1.12 (lit)
Bai 14. Dun n6ng 116 gam quSng xiderit (chufa FeCOs
tap chat trd) trong
khong khi cho den khi khfi'i liTdng khong ddi. Cho hon hcJp khi sau khi phan
tfng hap thu v^o binh diTng dung dich nrfdc voi c6 hoa tan 0,4 mol Ca(OH)2,
trong binh c6 20 (g) ket tua. Neu dun n6ng phan dung dich sau khi Ipc ket tua,
thi lai th3y c6 ket tiaa xu§'t hi$n. Tinh % khoi li/cfng FeCOj trong quSng xiderit.
Giai
T a c6:
nr.^^n.
CaCOj =
20
100
2FeC03
+
CO3'-
0.2
0,2
Sau phan
vCng
->
HCO30,2
(1):
di/: 0,3 - 0,2 = 0,1 mol
HCO3" ^
0,1
CO2 + H2O
CO2 diTdc tinh iheo H"^.
Theo phan i?ng (2) ta c6: so mol CO2 = 0,1 mol
=:> Vcoj = 0,1.22,4 = 2,24 lit
Ca(OH)2 tao 2 mu6'i.
Cho Ba(0H)2 du" vao dung dich E:
0.2
2CO2 +
0.4
Ca(OH)2
0.2
Ca(0H)2
C a C O j i + H2O
HCO3- +
0.2
0,3
Ca(HC03)2
OH-
> COi^- + H2O
0,3
Ba 2+
0,2
=^ Encoj = 0.4 + 0.2 = 0.6 mol
Theo phan drng (1): np,.co3
C03^-
BaC03i
0,3
0,3
2+
+ S04^" -> B a S 0 4 i
Ba
0,1
"coj = 0.6 mol
0,1
m^ = 0,3.197 + 233.0,1 = 82.4 (g)
=!> % F e C 0 3 trong quSng xiderit = ^ ^ ^ ^ 1 0 0 % = 60%
116
dung dich B gom NaHCOs I M vk Na2C03 I M thu
H2SO4
diTdc
dung dich C . Nho tiir
I M va HCl I M v^o dung dich C thu
diTcJc
V lit CO2 (dktc) \h dung djch E. Cho dung dich Ba(0H)2 tdi diT v^o dung dich
E thu
diTdc
B&i 1. Cho CO2 hap thu ho^n toan v^o dung dich chuTa 14,8g Ca(0H)2 thu diTdc 10
gam ket tua
Giai
Giii
"Ca(OH)2 -
•KHCO3: 0.1 mol => HCOf
: 0.1 mol
.K2CO3: 0.1 mol => C03^- : 0.1 mol
100ml dung d i c h B c 6 :
NaHC03: 0.1 mol => H C O 3 " : 0.1 mol
.Na2C03: 0.1 mol => CO^^- : 0.1 mol
=> Khi trpn dung dich A vdi dung dich B
HCO3":0.2mol
C03^ : 0.2 mol
dufdc
dung dich C c6:
dung dich A. Loc b6 ke't tua roi ISy dung dich A cho tdc dung
vdi dung dich Ba(0H)2 diT thu diTpc m gam ket tua. Tinh m?
m gamkd't tua. Tinhm\kW.
l(X)ml dung djch A c6:
• = 0,2 mol;
^4
CO2 + Ca(0H)2
0,1 mol
CO2 + Ca(OH)2
0,1 mol
0 ^ 0 0 ,
= — = 0,1 mol
100
(1)
C&COii + H2O
0,1 mol
(2)
>Ca(HC03)2
0.1 mol
•
Ca(HC03)2 + Ba(0H)2
> C a C O j i + BaC034' + H 2 O
0,1 mol
"ca(OH)2 a pMiirfng(2) = 0,2
144
Dap an B.
BAI TAP AP DUNG
Bai 15. TrOn 100ml dung dich A g6m K H C O 3 I M va K2CO3 I M v£lo 100 ml
tit 100ml dung dich D gom
(2)
0,1
p h i n nirdc loc, lai xuS't hi^n ket tua. chi?ng to CO2 t i c dung vdi dung dich
+
(1)
=> Sau phan ufng (2): HCO3" diT: 0,4 - 0,1 = 0,3 mol;
(1)
Dan h6n hdp khi sau phan iJng v^o dung dich Ca(0H)2 thay c6 ket tua. dun
CO2
S O / " : 0.1 mol
- H * : 0,3 mol
Va trong dung dich E: HCO3" : 0,2 + 0,2 = 0,4 mol
0,1
FesOj + 2CO2
I.HC1:0.1 mol
Khi cho tif tCf dung djch D vao dung dich C. dau tien xay ra phan iJng:
+
= 0.2 mol
' H 2 S O 4 : 0 , l mol
100mldung dich Deo:
0,1 mol
-
0,1
= 0,1
0,1 mol
(mol)
145
Phfln dgng va phuano phip giai H6a hpc 11 VP cd - B 8 Xuan Hunp
GOti
m,^. .a. = mB.co, + nic,co, = 197.0.1 +100.0.1 = 29.7 (g).
B^i 2. D i n 11.2 lit C O 2 (dktc) \ko 500ml dung dich NaH 25% (D = 1.3 g/ml).
H6i thu diftjc muoi gl? Tinh nong dp % dung dich mu6'i thu dtfcJc.
Gidi
= 0'5(mol); n , . o H = ^ ^ x ^
= ^
Ta c6 ti 1§ : ^^^^^ =
ncoj
0,5
= 4.0625(mol)
= 8.125 > 21:> thu dtfdc mudi Na2C03.
•
C02 + 2NaOH
^NazCOs + HzO
0,5 mol
0,5 raol
niNa.co, = 0.5.106 = 53(g); mjd = d.V = i,3.500 = 650 (g)
Nong dO'% dung dich mu^i thu dtf^c: C% = — x 100% = 8.15%.
650
B^i 3. Nung 33,8g hon hdp hai mu6'i NaHCOj
NaaCQs cho den khi khoi
Itf^ng h5n hdp khftiig ddi thl thu difdc 29,15g chat r^n. Tinh th^nh phan %
khoi liTdng mu6^i NaHCOs trong hon hdp dau.
Gidi
2NaHC03
X
Na^COs + C O 2 + H2O
mol
— mol
2
Goi X, y Ian lvt(ft \h s6 mol ban dau ciia NaHCOa, Na2C03.
X
29 15
Tac6: - + y = ^ ^ ^ - 0 , 2 7 5 (mol)
2 ^
106
84x + 106y = 33,8
Ta c6 h? phtfdng trinh :
rx = 0.15
=> i
' (mol)
l y = 0.2
X
| + y = 0.275
a) % A = — ^ . 1 0 0 % = ^ ^
A = 24 : Mg
A + 60
B
.100% = 40%
B = 40:Ca
B + 60
Vay hai muoi m MgC03 va CaCOj.
b) nHa = 0,8.1 =0,8 (mol)
MgC03 + 2 H C l
* MgCl2 + CO2T + H2O
X
2x
CaC03 + 2 H C l
> CaCl2 + C 0 2 t + H2O
y
2y
^
(1)
(2)
= 0 , 3 1 8 < n , , , , , „ „ , , < ^ = 0,3785
Theo phrfdng trlnh : 2.0,318 = 0,636 < U H C I
M a nHcibandlu = 0,8 mol > 0,757 mol
=:>HCldtf => hon hdp X b} h6a tan h^t.
* C h o Y +NaHCOj:
NaHCOj + HCl
> NaCl + C 0 2 t + H2O
0,1 mol
0,1 mol
2,24
• = 0,1 (mol)
"002 =
22,4
nHci(i).(2)
2.0,3785 = 0,757
(3)
= 0,8-0,l=0,7(mol)
=> 2x + 2y = 0,7
Tac6 h$ phiTdng trlnh :
f84x + 100y = 31,8
l2x + 2y = 0,7
mMgcoj
<
fx = 0,2
(mol)
^ | y = 0,15
= 84.0.2 = 16,8 (g); m^coj = 100.0,15 = 15 (g).
Bai 5. DSn 1,792 lit CO2 (dktc) qua 100ml dung dich Ba(0H)2 0,5M. Tinh khSl
Thinh phin % NaHCOj trong h5n hdp: %NaHC03 = "'^^'^'^•100% = 37,28%.
33,8
Bai 4. MOt hSn hhai mu6'i BaCOj
= 1,6<2
0,05
Ba(HC03)2.
PhSn djing va phuang phap Qiai H6a h B a C O s i + H2O
X
CO^- + Ba'^
X
» 2CO2 + Ba(OH)2
2y
y
Ta CO h§ phUdng trlnh
mol
0,12
> Ba(HC03)2
y
n
(3)
mol
0,12
_ = 0 , 5 - 0 , 2 4 = 0,26 (mol)
OH
^ 2y = 0,08
[x + y = 0,05
^
fx = 0.02
[y = 0,03
ncoj = 0 , 1 2 + 0,26 = 0,38 (mol)
^^Jo,38.0,082.(54,6 + 273)^^^^^3^^.^^
2,4
mBaco, =0,02.197 = 3,94 (g); mB.^Hco,,, =0,03.259 = 7,77 (g).
Bai 6. Cho V lit CO2 (54,6"C
> BaCOji
2,4 atm) hap thu ho^n to^n v^o 200ml dung
dich hon hcJp KOH I M va Ba(0H)2 0,75M thu difdc 23,64 gam ket tua. Tinh
Bai 7. Cho CO2 can thiet hap thu hoan toan vao dung dich chtfa 0,2 mol
Ca(OH)2 thu di/cfc 10 gam ket tua va dung dich A. Loc bo ket tiia roi lay dung
djch A dem dun nong thl thu diTdc m gam ke't tua nffa. Tinh m?
V lit?
(Trich TS DHSP TP.HCM)
Giai
Tac6:
Gidi
CO2 + Ca(0H)2
0,1 mol
nKon = 0,2.1 = 0,2 (mol)
KOH
Ca(HC03)2
nBa(OH), = 0,75.0,2 = 0,15(mol)
Ba(0H)2
0,1 mol
> Ba'^ + 2 0 H -
0,15 mol
0,15 mol
0,3 mol
0,1 mol
CaCOsi + CO2 + H2O
(3)
^ =^'^
=> nca(OH)2 0 ( 2 ) = 0 , 2 - 0 , l = 0,l(mol)
23,64
Theo phan urng (3), khoi liTdng ket tua la : m = 0,1.100 = 10 (g).
197
Bai 8. Dung dich A chiJa a mol Na", b mol N H J , c mol H C O 3 . d mol CO3" va
* X d t T H l :OH-dir
+ 20H-
(2)
0,1 mol
ncacov<>(»= ]
=> 2 " o H - = 0 ' 2 + 0,3 = 0,5(mol)
CO2
> Ca(HC03)2
0,1 mol
0,2
(1)
0,1 mol
CO2 + Ca(OH)2
>K^+ 0 H \
0,2
> CaCOji + H2O
e mol sol'
> COj^- + H2O
va OH" cua H2O). Neu them (c + d + e)
(khong ke c^c ion
mol Ba(0H)2 vao dung dich A dun nong dxTdc dung djch X . khi Y duy nha't c6
0,12 mol
Ba^* +
0,12 mol
CO^0,12 mol
=> Hcoj =0,12
mui khai v^ ke't tua B. Tinh so mol cua cac cha't trong B. khi Y v i moi ion
> BaCOji
trong dung dich X theo a, b. c, d, e.
0,12 mol
Giai
mol
^y^aRT^0.12.0.O82.(54.6.273)^,3^3^„,^
"
^
•^i 4
* X6t TH2 : OH" khong drf
CO2
148
+ 20H-
0.12
0,24
CO2
+ OH"
0,26
0.26
> CO]- + H2O
(1)
0,12
• HCO;
Ap dung dinh luat bao toan dien tich ta c6: a + b = c + 2d + 2e
Khi them Ba(0H)2 vSo dung dich A :
Ba(0H)2
>
(c + d + e)
(c + d + c)
Ba'^+CO^d
(2)
(I)
d
Ba'^ + SO^
e
e
Ba^* +
>BaCOii
20H2(c + d + e)
(1)
d mol
> BaS044
(2)
e mol
149
PhSn dgng
phaong phip giSi Hda hpc 11 VP cO - Qg Xufln Hung
> BaCOji + H2O
Ba'* + HCO3 +
OH(3)
c
mol
c
c
c
(4)
N H : + O H - — ^ NHjt + H2O
b
b
b mol
. fBaCOj:(c + d) mol
K6ttuaBg6m \
'
[BaS04 : e mol
Theo cic phi/dng trinh thl nO H d i / = (c + 2d + 2e - b) mol => n^H, = b mol
Khi y la NHj: b mol
Tfif (I) => a = c + 2d + 2e - b = Na* ^ " O H Na*: a mol
Vay trong dung djch X c6n lai OH" dir:a mol
=> dung dich X chd'a a mol NaOH.
Hay Na* :c + 2d + 2 e - b = a (mol)
OH" :c + 2d + 2 e - b = a (mol).
Btki 9. Cho tir tCr dung djch X chi?a a mol HCl v^o dung dich Y chd'a b mol
NazCOs. Sau khi cho het X vao Y ta difdc dung dich Z. Hoi trong dung dich Z
CO nhumg chS't gi? bao nhieu mol? (tinh theo a, b).
Gidi
Khi cho tilf tir dung djch HCl v^o NajCOj:
NazCOj + HCl >NaCl + NaHC03
(I)
NaHCOj + HCl > NaCl + COzt + H2O (2)
Dung djch Z gom nhOhg chat gi ta c6 cac triTdng hdp sau:
* Neua
chic6phanurng(l)nenNa2C03dir.
NaHCOj: a mol
Vay dung djch Z gom : NaCl:a mol
NajCOj dir:(b-a) mol
Neu a = b thl phan tfng (1) xay ra ho^n toan nen dung dich Z g6m:
jNaHCOj :a hoac b mol
|NaCl:a hoic b mol
Neu a > b thl phan tfng (1) xay ra xong tiep den phan tfng (2).
^
fb mol NaCl
dphanurng(l)tac6:
, ur^r^
[b mol NaHCOj
Va cac
HCltrirOng
dir: (ahdp
- b)xaymolra:phan ufng vdi b mol NaHCOj theo phan iJng (2) ndn
CO
a - b = b =^ a = 2b thl phan tfng (2) xay ra hojkn to^h nen dung dich Z chtfa
. NaCl: 2b mol.
b > a - b = > a < 2 b = > phin tfng (2) c6 (a - b) mol NaCl.
NaCl => SO mol NaHCOj diT: b - (a - b) = 2b - a (mol)
, rNaHC0j:(2b-a) mol
=> dung djch Z gom ^[NaCl:b
. _, , + a - b. = a mol,
ba>2b
fb mol NaCl
=>phanurng(2)c6 j ^ ^ ^ d ^ , ( a - b - b ) . ( a - 2 b ) mol
...•'..,1., „-.,:i...ii.^\
'/,L.iL',.i]«fc,i,iii.,a^UJtfc':i,'Aiiitir<'t,ik,t;ulkAi;
> dung dich Z gomrNaCl:b + b = 2b mol
'[HCl:(a-2b) mol.
Bfki 10. m(g) hon hcJp muoi vao H2O diTdc dung dich A chtfa cic ion: Na*; NH,*;
COj^~; S04^". Khi cho A tac dung vdi dung dich Ba(OH)2 di/ va dun n6ng thu
duTdc 0,34(g) khi lam xanh quy tim am v^ 4,3(g) ket tua. C6n khi cho A
lie dung vdi dung dich H2SO4 dif thl thu di/dc 0,224 lit khi (dktc). Tinh gia tri
cua m.
cm
= 0,02 mol
Ta c6: n^H, =
17
D5t: CO i ^ - : X0,34
mol
S04^- : y mol
Dung dich A tac dung vdi dung dich Ba(0H)2 di/:,
NH4*
OH"
NHj + H2O
0,02
0,02
Ba^* COj^X
X
Ba'* + S04^- 4 BaS04i
y
y
197x + 233y = 4,3
(1)
DungCOj^djch A tac dung vdi dung dich H2SO4 diT:
+ 2H* -> CO2 + H2O
= 0,01 mol
0,224
0.01
22,4
=> x = 0,01
Tir(l) => y = 0,01 mol
151
Phan d j i n g
vh phuong
phAp
giai H6a
hpc 11 VP cO - Bfi Xufln Hang
Ap dung dinh luat bao to^n dien tich cho dung dich A ta diTOc:
n N a + =0,01.2+ 0,01.2-0,02 = 0,02 mol
Vay: mn,urfi = nicaiion + m^nkm =
m„ * + rn^^*
INa
INMjj
+ m^^2- +
^"[l
m,^2-
= 0,02.23 + 0,02.18 +0,01.60+ 0,01.96 = 2,38 (g)
Dang 4. - Bai tqp v4 C, CO, Si va licJp chdt cua silic
- Bai tap tdng Mp cacbon - silic
BAI TAP IVlAU VA BAI TAP AP D^NG
Bai
1. Mot loai quSng sat dung de luyen gang, thep c6 chtfa 10% Si02 va 80%
Fe304,
tren.
con lai la tap chat. Tinh ham li/dng cua Si va Fe c6 trong loai quSng
Gidi
28 10
* Ham liTcfng Si trong quSng : %Si = —x x 100% = 4,67%
^ •^
60 100
* Ham liTdng Fe trong quSng : %Fe = ^ ^ x — x 100% = 57,93%.
232 100
Bai 2. Do't mau than da (chiJa tap cha't khong chay) c6 kho'i liTdng 0,6kg trong
oxi dir, thu dufdc l,06m^ (dktc) khI cacbonic. Tinh thanh phan % khoi liTdng
cua cacbon trong mau than da U-en.
Gidi
C + O2 — ^ CO2
47,32 mol
47,32 mol
1,06.10^
„
ncoj = —^77- = 47.32 (mol)
% khoi liTdng cua C trong mau than da:
%C =
100% = 94,64%.
600
Bai 3. Khuf m gam mot oxit s^t bang CO d nhi^t do cao thu difdc 11,2g s^t va
6,72 lit khi CO2 (dktc).
a) Xac dinh cong Ihtfc cua oxit s^t.
b) Tinh the tich dung dich HCl 0.4M can diing de h6a tan het m gam oxit s^t
noi tren.
Gidi
a)152Oxit s^t c6 dang FCxOy.
np,
=
= 0,2 (mol) ;
56
FexOy + yCO
nco^
=
22,4
= 0,3 (mol)
iciiATgfiirwiyr
> xFe + yC02
0,2 mol 0,3 mol
y
X 0,2 2
Ta c6 ti le :
0,2 0,3 y 0,3 3
>C6ng thtfc oxit s^t la FejOj.
) Fe203 + 3CO
2Fe + 3CO2
nFejO, =~'^Fc
=0,1 (mol)
FejOs + 6HC1 > IFeCh + SHjO
0,1 mol 0,6 mol
n
0,6
= 1,5 (lit).
' dd HCl - M " 0,4
Bai 4. Cho hon hdp silic va than c6 khoi lifdng 20 gam tac dung vdi lifdng diT
dung djch NaOH dac, dun nong. Phan ufng giai phong ra 13,44 lit khi hidro
(dktc). Xac dinh thanh phan % khoi li/dng cua sihc trong hon hdp ban dau,
biet r^ng phan tfng xay ra vdi hieu suaft 100%.
Gidi
Si + 2NaOH + H2O > Na2Si03 + 2H2t
0,3 mol
0,6 mol
13,44
22,4 = 0,6 (mol) => msi = 0,3.28 = 8,4 (g)
%Si= —.100% = 42%.
20
Bai 5. X Ih hdp chat hoa hoc tao ra trong hdp kim gom Fe va C trong do c6
6,67% cacbon ve khoi li/dng.
, a) Lap cong thiirc cua X.
|b) H6a tan X &-ong HNO3 6&c nong thu dUdc dung dich A va hon hdp khi B.
Cho A, B Ian li/dt tac dung vdi dung djch NaOH diTthi A tao ra ket tua Ai, B
tao ra hon hdp Bi gom ba muoi. Nung Ai va Bi d nhiet do cao A| tao ra oxit
A2, B, tao ra hon hdp B2 g6m hai muoi. Cho CO khuf A2 d nhi?t do cao thu
drfdc hon hdp A 3 gom bon cha't r^n. Cho B2 tac dung vdi H2SO4 loang thu
dufdc khi B3 va axit B4. Cha't B4 lam mat mau dung dich KMn04 (trong moi
trU"dng axit). Viet cac phiTdng trinh phan tfng.
(Trich TSDHNaoai thum^ TP.HCM)
153
Phan djing va phuong phAp gai
H6a hpc 11 VP CO - D8 XuSn Hung
Giai
a) Dat cong thtfc ciia X la Fe^Oy.
%Fe = 100% - 6.67% = 93,33%
T a c d t i l ? : x : y = ^ ^ : ^ = 1.67:0,56 = 3:1
56 12
=> X c6 c6ng thurc phan tur la FcjC.
b) PhiftJng trlnh phan tfng :
FejC + 22HN03d^c > 3Fe(N03)3 + BNOzt + COzt +
+ dd A : Fe(N03)3; hon hdp khi B: |
[CO2
Fe(N03)3 + 3NaOH
+ ket tua A, : Fc(0H)3
> Fe(OH)3>l' + SNaNOj
+ 2NaOH > NaNOz + NaN03 + H 2 O
CO2 + 2NaOH > NazCOj + H2O
NaNOj
+ hon hdp B| : NaNO,
Na^CO,
2NO2
2Fc(OH)3
NaNOi
Fe203 + SHjO
NaN02+ - O 2 T
+ oxil A 2 : Fe203; hon hdp B j :
NaNOj
Na^COj
FejOj + 3C0 > 3 C O 2 + 2Fe
3Fe203 + CO —
> 2Fe304 + CO2
FciOi + CO > 2FeO + CO2
fFc
FejO^
+ hon hdp A 3 gom:
FeO
FejOj dif
NazCOj + H2SO4 > Na2S04 + C 0 2 t + H 2 O
2 N a N 0 2 + H2SO4
> Na2S04 + 2 H N O 2
+ khi B 3 : C O 2 ;
axit B 4 : H N O 2
5 N O - + 2MnO; + 6H*
>2Mn^*+ 5NOJ + 3 H 2 O .
6. Cac hdp cha't canxi silicat la hdp chS't chinh cua xi mang. Chdng c6 thanh
ph^n nhir sau : CaO : 73.7%; SiOj : 26.3% va CaO : 65,1%; SiOz : 34,9%.
H6i trong moi hdp chat canxi silicat tren c6 bao nhieu mol CaO kd't hdp vdi
1 mol
1IH2O
Si02.
Gidi
Dat s6' mol CaO. S i 0 2 Ian lufdt 1:1 a, b mol.
THl : T a c 6 t i l ^ : x : y = ^ : ^ = 1,31:0,44 = 3:1
=>Thanh phan hdp chat silicat:
3CaO.Si02.
T H 2 : T a c 6 t n e : x : y = ^ : ^ = 1.16:0,58 = 2:1
56 60
=>Thanh phan hdp chat silicat: 2CaO.Si02.
Bai 7. Nung hon hdp gom l,5g S i 0 2 va 3,6g C trong 16 di?n d nhi?t do cao thu
difdc r^n A va khi B (khi B chay diTdc trong khong khi).
' a) Xac dinh thanh phan djnh tinh va dinh lifdng cua A.
b) Tinh the tich khi B thu diTdc (dktc).
Gidi
=0,025 (mol); nc = ^ = 0,3 (mol)
60
12
Si + 2CO
a) Si02 + 2C 0025 0,05
(mol)
0,025 0,05
Thco phi/dng trinh : nc = 0,05 mol => ncdu = 0,3 - 0,05 = 0.25 mol
Vay r^n A gom Si:0.025 mol
C dir:0.25 mol
Khi B : CO : 0.05 mol
msi = 0.025.28 = 0,7 (g)
mc = 0,25.12 = 3(g)
mA = 0,7 + 3 = 3,7 (g)
=> %Si = — . 1 0 0 % = 18,92% => %C = 81,08%
3,7
l>) Vco = 0,05.22.4= 1.12 (lit).
Wi 8. Khi dot chdy hon hdp khi SiH4 va CH4 thu di/dc mpt s&n pham r^n cSn
nang 6g va san pham khi. Cho san pham khi d6 di qua dung dich Ca(OH)2
lay dir thu diTdc 30g ket tua. Xdc djnh thanh ph^n % the tich cua hon hdp
khi.
1SS
Phan
dgng
phDOng ph^p giai H6a hpc
11
V6 CO - D5 XuSn Hung
Gidi
SiH4
+ 2O2
0,1 mol
SiOj + 2 H 2 O
0,1 mol
CH4
+ 2O2
C O 2 + 2H2O
0,3 mol
CO2
+ Ca(OH)2
0,3 mol
>
CaCOji + H 2 O
0,3 mol
0,3 mol
"sioj = - ^ = 0,1 (mol); nc.co, ^ ^ ^ ^ ' ^ ^ ^ ' " " ^ ^
Tong so mol hon hdp khi: nnh = 0,1 + 0,3 = 0,4 (mol)
0,1
% V s i H , = — . 1 0 0 % = 25% =^ % V c H ^ =75%.
0.4
Bai 9. Xac dinh thanh phan % (ve the tich) cua hon hdp khi gom c6 N2, CO va
CO2, bi6't rkng khi cho 10 lit (dktc) hon hdp khi do di qua mot Itfdng AM niTdc
voi trong, roi qua dong (II) oxit diT dot nong thi thu diTdc lOg ket tua va 6,4g
dong. Neu cung lay 10 lit (dktc) hon hdp khi do cho di qua ong diTng dong
(II) oxit dir dot nong, roi di qua mot lufdng diT nuTdc vol trong, thi thu dU'dc
bao nhieu gam ket tiia?
Giai
+ Ca(OH)2
0,1 mol
> CaCOji + H 2 O
0,1 mol
"caco, = - j ^ = 0.1(mol)
CO2
CO + CuO
0,1 mol
Hcu =
Cu + C O 2
0,1 mol
—
= 0,1 mol
64
%Vcoj = %Vco = "'^^^^'"^.100% = 22,4%
% V N J = 100%-(%Vco^ + %Vco) = 55,2%
Neu hon hdp khi di qua CuO triTdc roi den di qua Ca(0H)2 diT thi ta c6 cac
phan tfng:
CO + CuO
Cu + C O 2
0,1 mol
0,1 mol 0,1 mol
C O 2 + Ca(OH)2
> CaCOa + H 2 O
0,1 mol
0,1 mol
=> So m o l C O 2 : nco2 = 0,1 + 0,1 = 0,2 ( m o l ) =:> r i c a c o j =0,2 ( m o l )
Vay khoi l i T d n g ket tua : = 0,2.100 = 20 (g). •
10. Mot loai thuy tinh c6 thanh phan hoa hoc dU'dc bieu dien bang cong
thtfc K20.Pb0.6Si02. Tinh khoi liTdng K 2 C O 3 , PbCOj va Si02 can dilng de c6
the san xuaft d i T d c 6,77 ta'n thuy tinh tren. Coi hieu suaft ciia qua trinh la
100%.
Gidi
T a c 6 : MK.o.Pbo.asiOj =677
Khoi Itfdng moi chat trong thuy tinh :
6,77
.138 = 1,38 (tan)
m
617
_6,77
Pbco,
.267 = 2,67 (tan)
m
6,77
.60.6 = 3,6 (tan).
Bai 11. Dan 8 lit hon hdp khi C O 2 va CO chtfa 39,2% C O 2 (ve th^ tich) cho tit tCr
qua dung dich chtfa 17,lg Ba(OH)2. Tinh li/dng ket tiia c6 mat sau khi phan
tfng ho^n tat.
K2CO3
mc;^
=
Giai
+ B a ( 0 H ) 2 > BaCOji + H 2 O
(1)
0,1 mol 0,1 mol
0,1 mol
3,136
V...
"002 =
*C02 = ^ : ^ = 3,136 (lit)
= 0,14 (mol)
100
22,4
^17,1
= 0,1 (mol) nco2 J . =0.14-0,1 = 0,04 (mol)
n
171
C6 phdn tfng xdy ra tiep :
C O 2 + BaCOj + H 2 O -> Ba(HC03)2
(2)
0,04 mol 0,04 mol
V$y liTqJng ket tiaa c6 mat sau khi phan tfng hokn tS't 1^ :
mcco, =(0.1-0,04).197 = 11,82 (g).
Bai 12. D6't chiy 6,8g hon hdp X gom hidro va cacbon mono oxit c^n 8,^6 lit
oxi (dktc). Xic dinh th^nh phan phan tr3m theo the tich va theo kh6'i Ix/dng
cia hSn hdp X.
CO2
'Ba(OH)2
Gidi
Phufdng trlnh phSn tfng :
157