Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Phương pháp dạy học phép tu từ so sánh ở lớp 3_tóm tắt luận văn thạc sĩ giáo dục...

Tài liệu Phương pháp dạy học phép tu từ so sánh ở lớp 3_tóm tắt luận văn thạc sĩ giáo dục

.DOC
22
98
89

Mô tả:

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Trêng ®¹i häc vinh lª thÞ h¹nh Ph¬ng ph¸p d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 Chuyªn ngµnh: Gi¸o dôc häc (bËc tiÓu häc) M· sè: 60 14 01 Tãm t¾t luËn v¨n th¹c sÜ gi¸o dôc häc Vinh - 2007 0 më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Trong cuéc sèng hµng ngµy, khi trß chuyÖn, giao tiÕp víi nh÷ng ngêi xung quanh kh«ng ai kh«ng mét lÇn sö dông phÐp tu tõ so s¸nh. “So s¸nh” lµ “c¸ch nãi” rÊt quen thuéc vµ phæ biÕn trong cuéc sèng còng nh trong s¸ng t¹o v¨n ch¬ng. Nhê phÐp so s¸nh, ngêi viÕt cã thÓ gîi ra nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ, nh÷ng c¶m xóc thÈm mÜ lµnh m¹nh, ®Ñp ®Ï cho ngêi ®äc, ngêi nghe. So s¸nh ®îc coi lµ mét trong nh÷ng ph¬ng thøc t¹o h×nh, gîi c¶m hiÖu qu¶ nhÊt, cã t¸c dông lín trong viÖc t¸i hiÖn ®êi sèng, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trÝ tëng tîng, ãc quan s¸t vµ kh¶ n¨ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña con ngêi. MÆt kh¸c, nã cßn lµm cho t©m hån vµ trÝ tuÖ cña con ngêi thªm phong phó, gióp con ngêi c¶m nhËn v¨n häc vµ cuéc sèng mét c¸ch tinh tÕ h¬n, s©u s¾c h¬n. XuÊt ph¸t tõ vai trß vµ t¸c dông cña phÐp tu tõ so s¸nh, tõ môc tiªu cña m«n TiÕng ViÖt ë tiÓu häc, ngay tõ líp 1, c¸c bµi häc cña s¸ch gi¸o khoa ®· ®a vµo kh¸ nhiÒu h×nh ¶nh so s¸nh… Tuy nhiªn, ®Õn líp 3 häc sinh míi chÝnh thøc ®îc häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u. S¸ch gi¸o khoa TiÕng ViÖt 3 ®· giíi thiÖu s¬ bé vÒ phÐp so s¸nh, h×nh thµnh nh÷ng hiÓu biÕt vµ kÜ n¨ng ban ®Çu vÒ so s¸nh cho häc sinh th«ng qua c¸c bµi tËp thùc hµnh.Tõ ®ã, gióp häc sinh c¶m nhËn ®îc c¸i hay cña mét sè c©u v¨n, c©u th¬ vµ vËn dông phÐp so s¸nh vµo quan s¸t sù vËt, hiÖn tîng xung quanh vµ thÓ hiÖn vµo bµi tËp lµm v¨n ®îc tèt h¬n. MÆt kh¸c, viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 còng lµ mét c¸ch chuÈn bÞ dÇn ®Ó c¸c em sö dông thµnh th¹o h¬n phÐp tu tõ nµy khi lµm c¸c bµi v¨n kÓ chuyÖn, miªu t¶ ë líp 4, líp 5. Trong thùc tÕ, gi¸o viªn vµ häc sinh líp 3 cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n khi d¹y häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh, hiÖu qu¶ d¹y häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh cha cao. Häc sinh líp 3 nhËn biÕt ®îc c¸c h×nh ¶nh so s¸nh nhng viÖc vËn dông kiÕn thøc vÒ phÐp so s¸nh vµo nãi, viÕt th× cßn nhiÒu h¹n chÕ. Gi¸o viªn cßn lóng tóng khi lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸ch so s¸nh vµ t¸c dông cña phÐp so s¸nh. ViÖc ®¸nh gi¸ kü n¨ng sö dông phÐp so s¸nh cña häc sinh còng cha cã c¸c tiªu chÝ cô thÓ, nhiÒu khi, sù ®¸nh gi¸ cña gi¸o viªn cßn mang tÝnh chÊt c¶m tÝnh vµ kinh nghiÖm chñ nghÜa. Bªn c¹nh ®ã, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy hÇu nh cha cã, v× vËy, gi¸o viªn tiÓu häc cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t×m c¸c tµi liÖu tham kh¶o. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lÝ do trªn, chóng t«i lùa chän ®Ò tµi nghiªn cøu: “ Ph¬ng ph¸p d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu 1 - §Ò xuÊt ph¬ng híng øng dông mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc vµo viÖc h×nh thµnh nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3. - ThiÕt kÕ quy tr×nh d¹y häc c¸c d¹ng bµi tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u; quy tr×nh tæ chøc híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong c¸c giê häc TËp ®äc vµ TËp lµm v¨n, gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cña gi¸o viªn tiÓu häc vµ n©ng cao høng thó vµ kÕt qu¶ häc tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh. 3. §èi tîng vµ kh¸ch thÓ nghiªn cøu 3.1. §èi tîng nghiªn cøu Ph¬ng ph¸p d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. 3.2. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu Qu¸ tr×nh d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. 4. Gi¶ thuyÕt khoa häc Chóng t«i gi¶ ®Þnh r»ng, nÕu ¸p dông nh÷ng ph¬ng ph¸p d¹y häc míi vµo viÖc d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u ë líp 3; trªn c¬ së ®ã, x©y dùng c¸c quy tr×nh híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n TËp ®äc vµ TËp lµm v¨n th× hiÖu qu¶ cña viÖc d¹y häc sÏ ®îc n©ng cao. 5. NhiÖm vô nghiªn cøu - T×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò lý thuyÕt vÒ phÐp tu tõ so s¸nh trong tiÕng ViÖt. - T×m hiÓu néi dung d¹y häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh vµ thùc tr¹ng cña viÖc d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. - §a ra mét sè ®Ò xuÊt vÒ viÖc øng dông mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc vµo viÖc h×nh thµnh nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3; quy tr×nh tæ chøc d¹y c¸c d¹ng bµi tËp vÒ phÐp so s¸nh ë ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u; quy tr×nh híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp so s¸nh trong giê TËp ®äc, TËp lµm v¨n. - Tæ chøc d¹y häc thö nghiÖm ®Ó kiÓm tra tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cña nh÷ng ®Ò xuÊt trªn. 6. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nªu trªn, ®Ò tµi sö dông c¸c nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sau ®©y: - Nhãm c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ luËn nh»m thu thËp c¸c th«ng tin lÝ luËn cã liªn quan ®Õn ®Ò tµi nghiªn cøu 2 - Nhãm c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn nh»m ®iÒu tra thùc tr¹ng d¹y häc c¸c phÐp tu tõ ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu, cÇn t×m ra gi¶i ph¸p. - Nhãm ph¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª nh»m xö lÝ nh÷ng sè liÖu thu ®îc tõ thö nghiÖm s ph¹m. 7. CÊu tróc cña luËn v¨n Ngoµi c¸c phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, phô lôc, néi dung chÝnh cña luËn v¨n gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi nghiªn cøu. Ch¬ng 2: Ph¬ng ph¸p d¹y häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. Ch¬ng 3: Thö nghiÖm vµ kÕt qu¶ thö nghiÖm. 3 Ch¬ng 1 C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn 1.1. c¬ së lÝ luËn 1.1.1. PhÐp tu tõ so s¸nh vµ viÖc d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 1.1.1.1. PhÐp tu tõ so s¸nh a. So s¸nh logic b. So s¸nh tu tõ So s¸nh tu tõ lµ mét biÖn ph¸p tu tõ trong ®ã ngêi ta ®èi chiÕu c¸c sù vËt víi nhau miÔn lµ gi÷a c¸c sù vËt cã mét nÐt t¬ng ®ång nµo ®ã ®Ó gîi ra h×nh ¶nh cô thÓ, nh÷ng c¶m xóc thÈm mü trong nhËn thøc ngêi ®äc, ngêi nghe. H×nh thøc ®Çy ®ñ nhÊt cña phÐp so s¸nh tu tõ gåm 4 yÕu tè: 1 MÑ 2 vÒ 3 nh 4 n¾ng míi Dùa vµo cÊu tróc, cã thÓ chia ra c¸c d¹ng so s¸nh nh sau: D¹ng 1: PhÐp so s¸nh ®Çy ®ñ 4 yÕu tè: D¹ng 2: So s¸nh v¾ng yÕu tè (1): D¹ng 3: So s¸nh v¾ng yÕu tè(2): D¹ng 4: So s¸nh v¾ng yÕu tè (2) vµ yÕu tè(3) Ngoµi ra, cßn cã trêng hîp yÕu tè (1) vµ yÕu tè (4) ®æi chç cho nhau, cßn gäi lµ so s¸nh ®æi chç. Dùa vµo mÆt ng÷ nghÜa ta cã thÓ chia phÐp so s¸nh thµnh c¸c d¹ng: D¹ng 1: So s¸nh ngang b»ng D¹ng 2: So s¸nh bËc h¬n – kÐm D¹ng 3: So s¸nh bËc cao nhÊt (bËc tuyÖt ®èi) c. Chøc n¨ng cña so s¸nh tu tõ - Chøc n¨ng nhËn thøc - Chøc n¨ng biÓu c¶m- c¶m xóc 4 d. Sù ph¸t triÓn cña cÊu tróc so s¸nh VÒ mÆt h×nh thøc trong thêi k× hiÖn ®¹i phÐp so s¸nh cã chiÒu híng ph¸t triÓn vÒ ®é dµi cÊu tróc díi c¸c d¹ng sau: A x B (ca dao)  A x B x C (th¬ hiÖn ®¹i)  A x B1 x B2 x B3 MÆt néi dung ng÷ nghÜa XÐt vÒ møc ®é ý nghÜa, m« h×nh so s¸nh thêng gÆp trong ca dao lµ: A x -B hoÆc A x -B (trõu tîng) (cô thÓ) (cô thÓ) (cô thÓ) Nhng trong phong c¸ch nghÖ thuËt hiÖn ®¹i ta gÆp c¸c phÐp so s¸nh ë tÊt c¶ c¸c d¹ng lÝ tëng cña nã: A - B: trõu tîng - cô thÓ A - B: trõu tîng - trõu tîng A - B: cô thÓ - cô thÓ A - B: cô thÓ - trõu tîng 1.1.1.2. D¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 a. Môc tiªu cña viÖc d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë tiÓu häc Môc tiªu cña viÖc d¹y biÖn ph¸p tu tõ so s¸nh ë líp 3 lµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng. BiÕt vËn dông so s¸nh tu tõ vµo viÖc nãi viÕt, nh biÕt dïng nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh sinh ®éng trong giao tiÕp, trong lµm v¨n hay khi kÓ l¹i mét c©u chuyÖn mµ c¸c em ®îc nghe, ®îc ®äc b. Néi dung d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 Néi dung phÐp tu tõ so s¸nh ®îc d¹y trong 7 tiÕt häc, kho¶ng 1/5 tæng sè thêi gian cña ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u vµ 1/35 tæng sè thêi gian cña m«n TiÕng ViÖt. b1. Ph©n tÝch néi dung d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh S¸ch gi¸o khoa TiÕng ViÖt 3 cã nh÷ng lo¹i bµi tËp sau: - Bµi tËp nhËn biÕt phÐp tu tõ so s¸nh ë lo¹i bµi tËp nµy, h×nh thøc bµi tËp thêng lµ nªu ng÷ liÖu (c©u v¨n, c©u th¬; ®o¹n v¨n, ®o¹n th¬) trong ®ã cã sö dông phÐp tu tõ so s¸nh; yªu cÇu häc sinh chØ ra c¸c h×nh ¶nh so s¸nh, c¸c sù vËt ®îc so s¸nh, c¸c vÕ so s¸nh, c¸c tõ so s¸nh, c¸c ®Æc ®iÓm so s¸nh…víi nhau trong c¸c ng÷ liÖu ®ã. Sau ®©y lµ mét sè d¹ng bµi tËp trong lo¹i bµi tËp nhËn biÕt. + T×m nh÷ng sù vËt ®îc so s¸nh: + T×m nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh: + T×m c¸c tõ so s¸nh + T×m c¸c ®Æc ®iÓm so s¸nh: 5 - So s¸nh ©m thanh víi ©m thanh: - So s¸nh ho¹t ®éng víi ho¹t ®éng - Bµi tËp vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh ë d¹ng bµi tËp nµy cã 2 lo¹i bµi tËp nhá, ®ã lµ bµi tËp nhËn biÕt t¸c dông cña phÐp tu tõ so s¸nh vµ bµi tËp ®Æt c©u cã dïng phÐp so s¸nh. Ngoµi ra, cßn cã d¹ng bµi ®iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng, bµi tËp cho tríc c¸i so s¸nh yªu cÇu häc sinh t×m ra c¸i ®Ó lµm chuÈn so s¸nh. c. Mét sè nhËn xÐt vÒ néi dung d¹y häc phÐp so s¸nh tu tõ ë líp 3 - Néi dung phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh. Ch¬ng tr×nh ®îc s¾p xÕp tõ dÔ ®Õn khã. Ng÷ liÖu ®Ó d¹y phÐp so s¸nh thÓ hiÖn tÝnh linh ho¹t vµ sinh ®éng rÊt phï hîp víi t©m lÝ løa tuæi häc sinh tiÓu häc. - Ch¬ng tr×nh ®· cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ biÖn ph¸p tu tõ so s¸nh. C¸c em ®îc lµm quen víi cÊu tróc hoµn chØnh cña phÐp so s¸nh víi ®Çy ®ñ c¶ 4 yÕu tè, víi c¸c d¹ng so s¸nh kh«ng ®Çy ®ñ: so s¸nh v¾ng yÕu tè 2, so s¸nh v¾ng yÕu tè 2 vµ yÕu tè 3, víi c¸c kiÓu so s¸nh: So s¸nh sù vËt víi con ngêi, so s¸nh ©m thanh víi ©m thanh, so s¸nh ho¹t ®éng víi hoat ®éng. Ngoµi ra c¸c em cßn ®îc lµm quen víi c¸c d¹ng so s¸nh: so s¸nh ngang b»ng, so s¸nh bËc h¬n kÐm, ®îc lµm quen víi sù ph¸t triÓn cña thñ ph¸p so s¸nh th«ng qua c¸c ng÷ liÖu. - Néi dung phÐp tu tõ so s¸nh ®îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch hîp. Nh÷ng kiÕn thøc vÒ phÐp so s¸nh tu tõ sÏ ®îc d¹y lång ghÐp trong c¸c ph©n m«n kh¸c cña m«n TiÕng ViÖt. C¸ch biªn so¹n ch¬ng tr×nh nµy®· t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c em cã c¬ héi ®îc tiÕp cËn víi phÐp so s¸nh nhiÒu h¬n, cã c¬ héi ®Ó häc hái vµ c¶m nhËn gi¸ trÞ cña so s¸nh tu tõ mét c¸ch toµn diÖn. Cã thÓ nãi, néi dung d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 ®îc biªn so¹n mét c¸ch logic, khoa häc võa phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m lÝ, tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh. Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, cÇn thiÕt vÒ phÐp so s¸nh. T¹o c¬ së v÷ng ch¾c gióp häc sinh ph¸t triÓn kÜ n¨ng sö dông biÖn ph¸p tu tõ. 1.1.2. Mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng ViÖt ë tiÓu häc 1.1.2.1. Kh¸i niÖm ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng ViÖt Ph¬ng ph¸p d¹y häc tiÕng ViÖt lµ c¸ch thøc lµm viÖc cña thÇy gi¸o vµ häc sinh nh»m lµm cho häc sinh chñ ®éng chiÕm lÜnh tri thøc, h×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng, kÜ x¶o tiÕng ViÖt. 1.1.2.2. C¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc TiÕng ViÖt thêng ®îc sö dông ë tiÓu häc Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ng«n ng÷ 6 Lµ ph¬ng ph¸p “häc sinh díi sù chØ dÉn cña thÇy gi¸o v¹ch ra nh÷ng hiÖn tîng ng«n ng÷ nhÊt ®Þnh tõ c¸c tµi liÖu ng«n ng÷ cho tríc, quy c¸c hiÖn tîng ®ã vµo mét ph¹m trï nhÊt ®Þnh vµ chØ râ nh÷ng ®Æc trng cö chóng Ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn theo mÉu (PPRLTM) Ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn theo mÉu lµ ph¬ng ph¸p mµ thÇy gi¸o chän vµ giíi thiÖu c¸c mÉu ho¹t ®éng ng«n ng÷ råi híng dÉn häc sinh ph©n tÝch ®Ó hiÓu vµ n¾m v÷ng c¬ chÕ cña chóng vµ b¾t chíc mÉu ®ã mét c¸ch s¸ng t¹o vµo lêi nãi cña m×nh Ph¬ng ph¸p thùc hµnh giao tiÕp Ph¬ng ph¸p giao tiÕp lµ ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh vËn dông lÝ thuyÕt ®îc häc vµo thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña qóa tr×nh giao tiÕp, cã chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm vµ c¸c nh©n tè tham gia vµo ho¹t ®éng giao tiÕp. Ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm Th¶o luËn nhãm lµ mét c¸ch häc t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh luyÖn tËp kh¶ n¨ng giao tiÕp, kh¶ n¨ng hîp t¸c vµ kh¶ n¨ng thÝch øng víi hoµn c¶nh xung quanh. Ph¬ng ph¸p trß ch¬i häc tËp tiÕng ViÖt Lµ ph¬ng ph¸p trß ch¬i s ph¹m trong d¹y häc m«n tiÕng ViÖt ®îc hiÓu lµ h×nh thøc häc tËp m«n tiÕng ViÖt theo høng thó vui ch¬i, dùa trªn nh÷ng t×nh huèng thùc tiÔn hay trong néi bé tiÕng ViÖt mang ®Æc thï cña mét t×nh huèng cã vÊn ®Ò trong d¹y häc tiÕng ViÖt, mµ viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong t×nh huèng ®Æt ra nh»m ®Ó häc sinh lÜnh héi, cñng cè, vËn dông kiÕn thøc, kÜ n¨ng sö dông tiÕng ViÖt ®· ®ùoc häc, nh÷ng kinh nghiÖm sèng ®· ®îc tÝch luü vµo c¸c t×nh huèng míi mét c¸ch tù gi¸c, tÝch cùc, ®éc lËp, s¸ng t¹o. 1.2. C¬ së thùc tiÔn 1.2.1. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña gi¸o viªn vÒ d¹y häc phÐp so s¸nh ë tiÓu häc KÕt qu¶ ®iÒu tra, vµo n¨m häc 2006-2007 ë 2 tØnh NghÖ An vµ Thanh Ho¸ cña chóng t«i cho thÊy r»ng: ChØ cã 55 % sè gi¸o viªn ®îc hái cho r»ng phÐp tu tõ lµ c¸ch phèi hîp sö dông c¸c ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ mét c¸ch ®Æc biÖt ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ tu tõ trong biÓu ®¹t. Cã 24,25 % sè gi¸o viªn ®îc hái cho r»ng cho häc sinh lµ d¹y häc sinh n¾m ®îc dÊu hiÖu cña biÖn ph¸p tu tõ. Cã 25, 75% sè gi¸o viªn ®îc hái d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh lµ d¹y häc sinh n¾m ®îc gi¸ trÞ biÓu c¶m cña phÐp tu tõ so s¸nh. 7 ChØ cã 50 % sè gi¸o viªn ®îc hái cho r»ng d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh lµ d¹y cho häc sinh n¾m ®îc dÊu hiÖu vµ hiÓu ®îc gi¸ trÞ biÓu c¶m cña phÐp so s¸nh, biÕt vËn dông phÐp so s¸nh vµo viÖc nãi vµ viÕt. Nh vËy sè gi¸o viªn (50%) ®îc ®iÒu tra ®· hiÓu cha ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vÒ viÖc d¹y häc biÖn ph¸p tu tõ so s¸nh cho häc sinh. Nguyªn nh©n: - GV cha n¾m ®îc d¹y häc phÐp so s¸nh cho häc sinh lµ g× ®iÒu nµy sÏ dÉn ®Õn viÖc viÖc x¸c ®Þnh sai môc ®Ých, møc ®é d¹y häc c¸c bµi vÒ phÐp so s¸nh. - Do mét sè gi¸o viªn cã tr×nh ®é ®µo t¹o nhÊt ®Þnh dÉn ®Õn kiÕn thøc vÒ phong c¸ch häc cña gi¸o viªn cßn häc chÕ. Sè GV cha hiÓu râ kh¸i niÖm biÖn ph¸p tu tõ (45%). 1.2.2. Thùc tÕ d¹y vµ häc phÐp tu tõ so s¸nh ë tiÓu häc hiÖn nay 1.2.2.1. VÒ phÝa gi¸o viªn Sau khi xö lÝ sè liÖu tõ 725 phiÕu ®iÒu tra nhËn thøc chóng t«i thÊy r»ng: - ChØ cã 36.14% GVTH ®îc hái cho r»ng hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc x¸c ®Þnh môc ®Ých cña viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. Cã 41.38% cho r»ng hä ë møc thµnh th¹o.VÉn cã 22.48% cho r»ng hä cßn khã kh¨n lóng tóng trong viÖc x¸c ®Þnh môc ®Ých yªu cÇu cña mét bµi d¹y phÐp tu tõ. - ChØ cã 17.20% sè GVTH ®îc hái cho r»ng, hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc x¸c ®Þnh møc ®é néi dung ch¬ng tr×nh nãi chung còng nh néi dung cña tõng bµi vÒ phÐp tu tõ. Cã 51.69% GVTH cho r»ng hä ë møc ®é thµnh th¹o. Cßn 31.11% cho r»ng hä cßn rÊt lóng tóng trong viÖc n¾m v÷ng møc ®é néi dung cña tõng bµi häc cô thÓ. - ChØ cã 20.14% GVTH ®îc hái cho r»ng hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y häc phï hîp víi néi dung bµi häc. Cã 39.45% GV ®îc hái cho r»ng hä ë møc thµnh th¹o. Cã tíi 40.41% cho r»ng hä rÊt lóng tóng, khã kh¨n trong viÖc sö dông phï hîp c¸c ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn, vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y häc trong c¸c tiÕt d¹y. - ChØ cã 23.45% sè gi¸o viªn ®îc hái cho r»ng hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc x©y dùng quy tr×nh mét tiÕt d¹y bµi phÐp tu tõ. Cã 40.27% cho r»ng hä ë møc thµnh th¹o. Cã 36.28% cho r»ng hä cßn lóng tóng trong viÖc x©y dùng quy tr×nh mét tiÕt d¹y phï hîp víi néi dung bµi d¹y. - ChØ cã 13.79% sè GVTH ®îc hái cho r»ng hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc thiÕt kÕ hÖ thèng bµi tËp nh»m gióp häc sinh chiÕm lÜnh kiÕn thøc. Cã 29.38 % cho r»ng hä ë møc thµnh th¹o. Cã tíi 56.83% cho r»ng hä cßn khã kh¨n, lóng tóng trong viÖc tù thiÕt kÕ hÖ thèng bµi tËp cho häc sinh. - ChØ cã 21.28% sè GVTH ®îc hái cho r»ng hä rÊt thµnh th¹o trong viÖc tæ chøc qu¸ tr×nh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é tri thøc. Cã 43.31% 8 cho r»ng hä ë møc ®é thµnh th¹o. VÉn cßn 35.31% cho r»ng hä cßn khã kh¨n, lóng tóng trong viÖc tæ chøc qu¸ tr×nh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng nhËn diÖn vµ vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh. Mét sè nguyªn nh©n - Vèn kiÕn thøc cña gi¸o viªn vÒ phong c¸ch häc cßn h¹n chÕ. - Tµi liÖu tham kh¶o, më réng vèn hiÓu biÕt cho gi¸o viªn vµ häc sinh cha nhiÒu. - BPTT lµ mét néi dung míi ®a vµo ch¬ng tr×nh nªn gi¸o viªn cha cã kinh nghiÖm trong viÖc lùa chän PP vµ h×nh thøc d¹y häc. 1.2.2.2. VÒ phÝa häc sinh Sau khi ®iÒu tra 210 häc sinh líp 3 trêng thö nghiÖm, chóng t«i nhËn thÊy häc sinh cßn m¾c lçi vÒ phÐp tu tõ so s¸nh ë c¸c mÆt sau: - NhÇm lÉn gi÷a so s¸nh logic vµ so s¸nh tu tõ. - T×m sai tõ so s¸nh. - NhËn diÖn sai c¸c yÕu tè so s¸nh. - T¹o h×nh ¶nh so s¸nh cha hîp lÝ. - Cha c¶m nhËn ®îc gi¸ trÞ cña phÐp so s¸nh. Nguyªn nh©n: - N¨ng lùc häc tËp cña häc sinh cßn yÕu. - Ph¬ng ph¸p d¹y häc cña gi¸o viªn cha linh ho¹t . 9 Ch¬ng 2 ph¬ng ph¸p d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 2.1. øng dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc tiÕng ViÖt vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.1.1. øng dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ng«n ng÷ vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.1.2. øng dông ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn theo mÉu vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.1.3. øng dông ph¬ng ph¸p thùc hµnh giao tiÕp vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.1.4. øng dông ph¬ng ph¸p th¶o luËn nhãm vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.1.5. øng dông ph¬ng ph¸p trß ch¬i häc tËp TiÕng ViÖt vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 2.2. Ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh gi¶i c¸c bµi tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u 2.2.1. HÖ thèng bµi tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh ë ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, phÐp tu tõ so s¸nh ®îc d¹y trong 7 tuÇn, mçi tuÇn 1 tiÕt víi c¸c néi dung bµi tËp nh sau: TuÇn 1: Lµm quen víi phÐp so s¸nh TuÇn 3: T×m h×nh ¶nh so s¸nh vµ nhËn biÕt c¸c tõ chØ sù so s¸nh TuÇn 5: So s¸nh h¬n kÐm, c¸ch thªm c¸c tõ so s¸nh vµo nh÷ng c©u cha cã tõ so s¸nh. TuÇn 7: So s¸nh sù vËt víi con ngêi TuÇn 10: Lµm quen so s¸nh ©m thanh víi ©m thanh TuÇn 12: So s¸nh ho¹t ®éng víi ho¹t ®éng TuÇn 15: §Æt c©u cã h×nh ¶nh so s¸nh 2.2.2. Tæ chøc d¹y häc c¸c d¹ng bµi tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3 Néi dung d¹y häc vÒ phÐp tu tõ so s¸nh ®îc tr×nh bµy qua hÖ thèng bµi tËp. C¸ch d¹y ®îc thùc hiÖn theo c¸c bíc sau: - Gi¸o viªn gióp häc sinh n¾m v÷ng yªu cÇu cña bµi tËp (b»ng c©u hái, b»ng lêi gi¶i thÝch) - Gi¸o viªn gióp häc sinh ch÷a mét phÇn cña bµi tËp ®Ó lµm mÉu. - Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh lµm bµi. - Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh trao ®æi, nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶, rót ra nh÷ng ®iÓm ghi nhí vÒ phÐp tu tõ so s¸nh. 10 2.3. Ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong giê häc TËp ®äc 2.3.1. Thèng kª c¸c h×nh ¶nh so s¸nh trong c¸c v¨n b¶n TËp ®äc ë líp 3 Trong ph©n m«n TËp ®äc ë líp 3 cã 85 v¨n b¶n nghÖ thuËt bao gåm th¬, t¹p v¨n, truyÖn ng¾n, truyÖn cêi, truyÖn ngô ng«n… trong ®ã cã 32 v¨n b¶n chøa h×nh ¶nh so s¸nh. 2.3.2. VÎ ®Ñp cña h×nh ¶nh so s¸nh tu tõ trong m«n TËp ®äc ë líp 3 2.3.3. Quy tr×nh híng dÉn häc sinh c¶m nhËn häc sinh gi¸ trÞ cña c¸c h×nh ¶nh so s¸nh trong bµi tËp ®äc Bíc 1: NhËn diÖn so s¸nh tu tõ Bíc 2: X¸c ®Þnh sù vËt so s¸nh Bíc 3: T×m hiÓu ph¬ng diÖn so s¸nh Bíc 4: C¶m nhËn gi¸ trÞ cña phÐp so s¸nh 2.4. Ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong giê TËp lµm v¨n 2.3.1. So s¸nh tu tõ víi ph©n m«n TËp lµm v¨n ë líp 3 Trong SGK TiÕng ViÖt 3, cã 3 d¹ng bµi tËp lµm v¨n: bµi tËp nghe, bµi tËp nãi vµ bµi tËp viÕt t¬ng øng víi mét sè c¸c kiÓu bµi. Tuy nhiªn, trong ph¹m vi ®Ò tµi, chóng t«i chØ tËp trung nghiªn cøu vÒ viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh ë kiÓu bµi: Nãi, viÕt theo chñ ®iÓm. §ã lµ nh÷ng bµi tËp thuéc kiÓu bµi v¨n miªu t¶: t¶ ngêi, t¶ c¶nh, t¶ c¶nh sinh ho¹t. §©y lµ nh÷ng kiÓu bµi häc sinh cã thÓ sö dông phÐp so s¸nh ®îc nhiÒu nhÊt, gióp c¸c em h×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng ®Ó lµm tèt v¨n miªu t¶ ë c¸c líp trªn. 2.3.2. Quy tr×nh híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp so s¸nh vµo bµi tËp lµm v¨n ë líp 3 a. Nh÷ng kÜ n¨ng thùc hµnh bµi tËp TËp lµm v¨n ë líp 3 a1. X¸c ®Þnh yªu cÇu bµi Lµ kÜ n¨ng gióp häc sinh ®Þnh híng cho toµn bé qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét bµi TËp lµm v¨n. a2. Quan s¸t ®èi tîng ®îc t¶ Khi quan s¸t häc sinh ph¶i biÕt chó ý tíi nh÷ng yªu cÇu riªng khi quan s¸t tõng lo¹i ®èi tîng miªu t¶ a3. DiÔn ®¹t vµ viÕt ®o¹n v¨n Yªu cÇu HS tr×nh bµy mét c¸ch ng¾n gän, râ rµng, m¹ch l¹c, c¸ch tr×nh bµy nh lµ ®ang tranh luËn, ph¸t biÓu tríc líp. Tr×nh bµy miÖng xong, c¸c em sÏ lµm bµi viÕt. Khi viÕt kh«ng yªu cÇu c¸c em sö dông phÐp so s¸nh trong tÊt c¶ c¸c c©u mµ ph¶i biÕt sö dông ®óng lóc, ®óng chç. NÕu l¹m dông, ®o¹n v¨n sÏ trë nªn nhµm ch¸n vµ s¸o rçng. 11 b. Quy tr×nh d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n TËp lµm v¨n ë líp 3 b1. Quy tr×nh híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh vµo c¸c bµi tËp lµm v¨n nãi Bíc 1: T×m hiÓu yªu cÇu bµi tËp. Bíc 2: Lµm mÉu Bíc 3: Thùc hµnh luyÖn nãi theo cÆp Bíc 4: TËp nãi tríc líp b2. Quy tr×nh híng dÉn häc sinh vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh vµo c¸c bµi tËp lµm v¨n viÕt Bíc 1: Gióp häc sinh n¾m yªu cÇu bµi tËp Bíc 2: Häc sinh viÕt bµi Bíc 3: Häc sinh ®äc bµi viÕt Bíc 4: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh ë líp, híng dÉn ho¹t ®éng tiÕp nèi (ë ngoµi tiÕt häc, ë sau tiÕt häc). Ch¬ng 3 thö nghiÖm vµ kÕt qu¶ thö nghiÖm 3.1. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ qu¸ tr×nh thö nghiÖm 3.1.1. Môc ®Ých thö nghiÖm Thö nghiÖm ®îc tiÕn hµnh nh»m kiÓm chøng tÝnh hiÖu qu¶ cña hÖ thèng phong ph¸p ®· ®Ò xuÊt ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kÜ n¨ng sö dông phÐp tu tõ so s¸nh cho häc sinh líp 3 trong c¸c ph©n m«n tiÕng ViÖt. 3.1.2. Néi dung thö nghiÖm Gi¶ng d¹y mét sè bµi LuyÖn tõ vµ c©u trong ch¬ng tr×nh m«n TiÕng ViÖt 3. 3.1.3. Ph¬ng ph¸p thö nghiÖm C¸c bµi d¹y thö nghiÖm ®îc tiÕn hµnh theo c¸ch thøc, quy tr×nh chóng t«i ®Ò xuÊt 3.1.4. Tæ chøc thö nghiÖm a. Thêi gian thö nghiÖm b. C¬ së thö nghiÖm Chóng t«i ®· chän c¸c trêng thuéc tØnh Thanh Ho¸. c. §èi tîng thö nghiÖm C¸c líp ®èi chøng vµ thö nghiÖm ®îc chän theo nguyªn t¾c: c©n b»ng vÒ sè lîng, giíi tÝnh vµ lùc häc. Cô thÓ ë b¶ng sau: B¶ng 1: C¸c líp thö nghiÖm vµ ®èi chøng Trêng Nhãm thö nghiÖm Líp Sè häc sinh 12 Nhãm ®èi chøng Líp Sè häc sinh TH §«ng Xu©n 3A 20 3B 20 TH ThÞ TrÊn 3A 20 3B 20 TH TrÇn Phó 3B 25 3A 25 TH §«ng T©n 3B 20 3A 20 TH §«ng Minh 3A 20 3B 20 d. Chän c¸c bµi thö nghiÖm Ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u: Bµi 1: LuyÖn tõ vµ c©u, TuÇn 1, tr. 8. Bµi 2: LuyÖn tõ vµ c©u, TuÇn 5, tr. 42 Ph©n m«n TËp ®äc: Bµi: MÑ v¾ng nhµ ngµy b·o (TV3, t.1, tr.32) Ph©n m«n: TËp lµm v¨n: Bµi: KÓ vÒ gia ®×nh (TuÇn 6, tr. 52) e. So¹n gi¸o ¸n thö nghiÖm Gi¸o ¸n ®îc thiÕt kÕ xong ®îc chÝnh t¸c gi¶ d¹y thö vµ nhê gi¸o viªn cña trêng thö nghiÖm dù giê nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÓm cha hîp lÝ ®Ó bæ sung, s÷a ch÷a tríc khi ®i vµo d¹y thö nghiÖm trªn ®èi tîng ®· chän. 3.1.5. TiÕn hµnh thö nghiÖm TiÕn hµnh gi¶ng d¹y theo c¸c ph¬ng ¸n thö nghiÖm ®· thiÕt kÕ ë líp thö nghiÖm vµ gi¸o viªn gi¶ng d¹y b×nh thêng ë c¸c líp ®èi chøng cña tõng bµi d¹y. a. Tiªu chÝ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thö nghiÖm a1. KÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ViÖc ®¸nh gi¸ kÕt qña häc tËp cña häc sinh c¨n cø vµo kh¨ n¨ng nhËn diÖn vµ vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong khi nãi vµ viÕt, biÓu hiÖn ë 2 tiªu chÝ sau: Tiªu chÝ 1: KÜ n¨ng nhËn diÖn phÐp tu tõ so s¸nh trong c¸c bµi tËp, ®o¹n v¨n, ®o¹n th¬... Tiªu chÝ 2: KÜ n¨ng vËn dông biÖn ph¸p tu tõ so s¸nh vµo c¸c bµi tËp lµm v¨n, vµ trong giao tiÕp... Trong tõng tiªu chÝ, chóng t«i chia ra 4 møc ®é: Giái, Kh¸, Trung b×nh, YÕu. + Møc ®é giái: 9-10 ®iÓm: Häc sinh nhËn diÖn vµ vËn dông thµnh th¹o phÐp tu tõ so s¸nh ë c¸c bµi tËp trong ch¬ng tr×nh tiÕng ViÖt. HiÓu ®îc t¸c dông cña phÐp so s¸nh tu tõ vµ cã thÓ t¹o ranh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh ®Ñp trong bµi TËp lµm v¨n cña m×nh. + Møc ®é kh¸: 7- 8 ®iÓm: Häc sinh nhËn diÖn vµ vËn dông thµnh th¹o phÐp tu tõ so s¸nh vµo bµi lµm cña m×nh, hiÓu ®uîc t¸c dông cña phÐp so s¸nh tu tõ. 13 + Møc ®é trung b×nh: 5 - 6 ®iÓm: Häc sinh nhËn diÖn ®îc phÐp so s¸nh tu tõ song cßn khã kh¨n trong viÖc vËn dông biÖn ph¸p nµy vµo c¸c bµi TËp lµm v¨n. + Møc ®é yÕu: 3-4 ®iÓm Häc sinh cha cã kh¶ n¨ng nhËn diÖn vµ kh«ng thÓ vËn dông phÐp so s¸nh vµo bµi lµm cña m×nh. a2. §¸nh gi¸ mét sè chØ tiªu hç trî Ngoµi viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qña häc tËp, ®¸nh gi¸ viÖc h×nh thµnh kÜ n¨ng chóng t«i cßn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu hç trî nh: + Møc ®é ho¹t ®éng tÝch cùc ho¹t ®éng cña häc sinh trong giê häc + Høng thó cña häc sinh trong giê häc +Møc ®é chó ý cña häc sinh trong giê häc + Thêi gian duy tr× tr¹ng th¸i tÝch cùc ho¹t ®éng vµ chó ý cña häc sinh trong giê häc. b. Xö lÝ kÕt qu¶ thö nghiÖm b1. Ph¬ng ph¸p xö lÝ vÒ mÆt ®Þnh lîng Chóng t«i ®· sö dông ph¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc ®Ó xö lÝ sè liÖu, cô thÓ lµ ph¬ng ph¸p thèng kª m« t¶. b2. Ph¬ng ph¸p xö lÝ vÒ mÆt ®Þnh tÝnh §¸nh gi¸ qua viÖc quan s¸t, dù giê, trao ®æi, pháng vÊn c¸c ®èi tîng thö nghiÖm, nhãm nµo cã ®é lÖch chuÈn lín h¬n th× nhãm ®ã cã kÕt qu¶ cao h¬n. 3.2. KÕt qu¶ thö nghiÖm 3.2.1. KÕt qu¶ lÜnh héi tri thøc C¸c líp thö nghiÖm cã kÕt qu¶ cao h¬n h¼n c¸c líp ®èi chøng. 14 B¶ng: KÕt qu¶ thö nghiÖm Tªn trêng §«ng T©n §«ng Xu©n §«ng Minh ThÞ TrÊn TrÇn phó Tæng hîp Líp TN §C TN §C TN §C TN §C TN §C TN §C Sè HS 20 20 20 20 20 20 20 20 25 25 105 105 KÐm 5 15 5 15 0 10 5 20 8 16 4.76 15.24 Møc ®é % T. B×nh Kh¸ 15 55 35 40 30 35 50 25 25 45 45 30 25 40 35 30 24 40 36 32 23.81 42.86 40.0 31.43 Giái 25 10 30 10 30 15 30 15 28 16 28.57 13.33 Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy cã sù kh¸c nhau vÒ ®iÓm sè c¸c møc ®é: kÐm, trung b×nh, kh¸, giái ë c¸c líp thö nghiÖm vµ ®èi chøng. KÕt qu¶ nµy cho phÐp kh¼ng ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ cña bµi thùc nghiÖm, chÊt lîng häc tËp cña häc sinh nhãm líp thö nghiÖm cao h¬n nhãm líp ®èi chøng. 3.2.2. §¸nh gi¸ vÒ høng thó häc tËp cña häc sinh Møc ®é høng thó ®èi víi bµi häc cña häc sinh ë nhãm líp thö nghiÖm vµ nhãm líp ®èi chøng cã sù kh¸c nhau râ rÖt. ë nhãm líp thö nghiÖm, tØ lÖ häc sinh thÝch vµ rÊt thÝch rÊt cao (rÊt thÝch: 69 %; thÝch: 29 %). HÇu hÕt c¸c em phÊn khëi, hµo høng, tù tin sau bµi häc, sè häc sinh kh«ng thÝch häc bµi chiÕm tØ lÖ rÊt Ýt (6.67 %). Trong khi ®ã, tØ lÖ häc sinh rÊt thÝch vµ thÝch bµi häc ë nhãm líp ®èi chøng l¹i thÊp h¬n (rÊt thÝch: 15 %; thÝch 44 %) sè häc sinh tá ra kh«ng hµo høng víi bµi häc chiÕm tØ lÖ cao h¬n (45.71 %). 3.2.3. Sù chó ý cña häc sinh trong tiÕn tr×nh bµi d¹y ë líp thö nghiÖm Kh¶ n¨ng chó ý cña häc sinh ®îc tËp trung rÊt cao. Ngoµi ra, trong giê häc, mèi quan hÖ céng t¸c gi÷a gi¸o viªn vµ häc sinh ®îc thÓ hiÖn rÊt râ, häc sinh cã ý thøc cao ®èi víi qu¸ tr×nh häc tËp, c¸c em thùc sù bÞ l«i cuèn vµo hoµn ®éng häc tËp. ë líp ®èi chøng Sù tËp trung chó ý cña häc sinh trong líp ®èi chøng cßn nhiÒu h¹n chÕ. Do kh«ng ®îc híng dÉn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng häc tËp, kh«ng ®îc tæ chøc ho¹t ®éng tËp thÓ nªn häc sinh rÊt chãng mÖt mái, nhµm ch¸n vµ ®iÒu hiÓn nhiªn c¸c em sÏ kh«ng hµo høng häc tËp. 3.3. §¸nh gi¸ chung vÒ kÕt qu¶ thö nghiÖm 15 Qua ph©n tÝch kÕt qu¶ thö nghiÖm chóng t«i rót ra mét sè nhËn xÐt sau: a. TØ lÖ häc sinh ®¹t kh¸ giái qua c¸c bµi kiÓm tra ë c¸c líp thö nghiÖm cao h¬n nhãm líp ®èi chøng, trong khi ®ã tØ lÖ häc sinh ®¹t ®iÓm kÐm l¹i thËp h¬n. b. KÜ n¨ng thùc hµnh, th¶o luËn nhãm, tr×nh bµy ý kiÕn c¸ nh©n... cña häc sinh nhãm líp thö nghiÖm còng cao h¬n líp ®èi chøng. c. ë c¸c líp thö nghiÖm, høng thó häc tËp cña häc sinh còng cao h¬n ë nhãm líp ®èi chøng. C¸c em còng ho¹t ®éng tÝch cùc h¬n vµ chñ ®éng trong qu¸ tr×nh chiÕm lÜnh tri thøc. 16 1. KÕt luËn KÕt luËn vµ ®Ò xuÊt Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, chóng t«i rót ra ®îc nh÷ng kÕt luËn sau: 1.1. ViÖc n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc vÒ phÐp so s¸nh tu tõ cã ý nghÜa rÊt quan träng, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ph¸t triÓn kÜ n¨ng nãi vµ viÕt cho HS, lµm giµu vµ gãp phÇn gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt. Cô thÓ, gióp HS ph¸t triÓn kÜ n¨ng ®äc hiÓu, kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc, c¶m thô vÎ ®Ñp cña v¨n ch¬ng vµ lµm tèt c¸c bµi TËp lµm v¨n miªu t¶, kÓ chuyÖn ë c¸c líp trªn. 1.2. Nh÷ng nhËn thøc h¹n chÕ vÒ môc ®Ých, néi dung, ph¬ng ph¸p vµ vµ viÖc hiÓu râ vÒ tÇm quan träng cña viÖc d¹y so s¸nh tu tõ cña GV cßn nhiÒu bÊt cËp. §iÒu nµy, ®· lµm n¶y sinh nh÷ng thùc tr¹ng d¹y vµ häc ¶nh hëng ®Õn viÖc rÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn kÜ n¨ng sö dông phÐp so s¸nh cña HS. Nh×n chung, GV vµ HS cßn gÆp mét sè khã kh¨n trong qu¸ tr×nh d¹y vµ häc. 1.3. Tõ kÕt qu¶ t×m hiÓu lÝ luËn, thùc tiÔn còng nh môc tiªu, néi dung, møc ®é d¹y häc phÐp so s¸nh, chóng t«i ®· ®Ò xuÊt øng dông c¸c PP d¹y häc tiÕng ViÖt vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho cho HS líp 3. Ngoµi ra, chóng t«i ®· x©y dùng quy tr×nh tæ chøc híng dÉn HS gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp vÒ phÐp tu tõ so s¸nh cho HS líp 3 ë ph©n m«n: LuyÖn tõ vµ c©u. Chóng t«i còng ®· x©y dùng c¸c quy tr×nh tæ chøc híng dÉn HS vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong c¸c giê TËp ®äc, TËp lµm v¨n gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. 1.4. KÕt qu¶ thùc nghiÖm s ph¹m ®· chøng minh tÝnh tÝnh kh¶ thi cña c¸c PP d¹y häc tiÕng ViÖt ®îc øng dông vµo viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh cho HS líp 3. KÕt qu¶ thùc nghiÖm còng ®· cho thÊy tÝnh hiÖu qu¶ cña quy tr×nh híng dÉn HS gi¶i c¸c bµi tËp vÒ so s¸nh tu tõ trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, cña c¸c quy tr×nh tæ chøc híng dÉn HS vËn dông phÐp tu tõ so s¸nh trong ph©n m«n TËp ®äc vµ TËp lµm v¨n mµ chóng t«i ®· ®Ò xuÊt. Víi nh÷ng quy tr×nh vµ c¸ch thøc mµ chóng t«i tæ chøc, ®· gióp HS tham gia häc tËp mét c¸ch chñ ®éng, s¸ng t¹o vµ viÖc ghi nhí, rÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng vÒ so s¸nh tu tõ ®¹t hiÖu qu¶ h¬n. 2. Mét sè ®Ò xuÊt Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· ®¹t ®îc, chóng t«i xin nªu mét sè kiÕn nghÞ sau: 2.1. Tæ chøc c¸c ®ît tËp huÊn bæ tóc kiÕn thøc vÒ phong c¸ch häc cho GV tiÓu häc, ®Æc biÖt lµ kiÕn thøc vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ. Cã nh vËy, GV míi thÊy tÇm quan träng cña so s¸nh tu tõ vµ n¾m ®îc c¬ së ph¬ng ph¸p luËn cña viÖc d¹y phÐp so s¸nh tu tõ ë TiÓu häc. 2.2. øng dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña luËn v¨n vµo qu¸ tr×nh d¹y häc ë c¸c trêng TiÓu häc. Cô thÓ, giíi thiÖu c¸c øng dông PP d¹y häc tiÕng ViÖt vµo 17 viÖc d¹y phÐp tu tõ so s¸nh ë líp 3. Giíi thiÖu trªn ph¹m vi réng c¸c quy tr×nh tæ chøc híng dÉn HS ph¸t triÓn kÜ n¨ng sö dông phÐp so s¸nh tu tõ trong c¸c ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, TËp ®äc, TËp lµm v¨n ë líp 3 ®Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng d¹y häc phÐp tu tõ so s¸nh ë TiÓu häc. 18 C«ng tr×nh ®îc hoµn thµnh t¹i Trêng §¹i häc Vinh Ngêi híng dÉn khoa häc: TS. Chu ThÞ Thñy An Ph¶n biÖn 1: ........................................................ Ph¶n biÖn 2: ........................................................ LuËn v¨n ®îc b¶o vÖ tríc Héi ®ång chÊm luËn v¨n Th¹c sÜ Chuyªn ngµnh: Gi¸o dôc häc (CÊp tiÓu häc) Häp t¹i Trêng §¹i häc Vinh vµo håi ...... giê ...... ngµy ...... th¸ng 01 n¨m 2008 Cã thÓ t×m hiÓu luËn v¨n t¹i Th viÖn Trêng §¹i häc Vinh 19
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan