Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Phương hướng và giải pháp góp phần nâng cao chất lượng và công tác quản lý chất ...

Tài liệu Phương hướng và giải pháp góp phần nâng cao chất lượng và công tác quản lý chất lượng ở công ty bánh kẹo hải hà

.PDF
210
101
65

Mô tả:

Lêi më ®Çu Kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, hiÖn nay c¹nh tranh b»ng chÊt l−îng s¶n phÈm ® th¾ng thÕ so víi c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶ tr−íc ®©y. Vµ còng ch¼ng cßn lý do g× ®Ó chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng trë thµnh mét vò khÝ hay con bµi quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn vµ thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp trªn th−¬ng tr−êng. §Êt n−íc ta ® chia tay víi c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp ®Ó chuyÓn m×nh ®ãn nhËn c¬ chÕ thÞ tr−êng theo ®Þnh h−íng XHCN cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n−íc. ChÝnh tõ c¸c thêi kh¾c Êy, nÒn kinh tÕ n−íc ta ® trë thµnh mét c¬ thÓ sèng míi. Luång sinh khÝ ®ã ® tiÕp lùc cho mäi doanh nghiÖp khÝ thÕ cña qu¸ tr×nh thi ®ua s¶n xuÊt rÇm ré kh¾p trªn ph¹m vi c¶ n−íc. B−íc ngoÆt vÜ ®¹i ®ã còng ® ®¸nh dÊu mét chÆng ®−êng ®Çy phong ba mµ c¸c h ng ph¶i ®èi mÆt. §ã lµ mÆt trËn c¹nh tranh cam go, khèc nghiÖt ® lµm cho kh«ng Ýt doanh nghiÖp l©m vµo c¶nh lao ®ao thËm chÝ sËp tiÖm. Chóng ta ®Òu biÕt r»ng c¹nh tranh cã nghÜa lµ ®µo th¶i, vËy c¸i g× ® gióp cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng tån t¹i l¹i sau nh÷ng c¬n lèc cña c¹nh tranh mµ cßn ph¸t triÓn kh«ng ngõng kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ. Ph¶i ch¨ng, s¶n phÈm cña hä cã phÐp mµu nhiÖm? V©ng, ®ã chÝnh lµ s¶n phÈm cña hä cã chÊt l−îng. Vµ råi viÖc g× ®Õn còng sÏ ®Õn, chóng ta ®ang sèng trong thêi kú cña sù më cöa héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Trong bèi c¶nh khu vùc ho¸, quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ toµn cÇu, l¹i mét lÇn n÷a c¸c doanh nghiÖp chóng ta cã thªm vËn héi vµ thêi c¬ míi trong viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh, më réng thÞ tr−êng, chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i còng nh− ph−¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý tiÒn tiÕn. Nhê ®ã n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao. Song mäi tÊm hu©n ch−¬ng ®Òu tån t¹i mÆt tr¸i. Héi nhËp lµ vËn héi ®Êy, thêi c¬ ®Êy nh−ng th¸ch thøc, nguy c¬ còng ®ang ®ãn chê, r×nh rËp s½n sµng nhÊn ch×m c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. Hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao ®ang trµn ngËp trªn thÞ tr−êng víi gi¸ rÎ, mÉu m lÞch sù, sang träng chÊt l−îng xem nh− hoµn h¶o ® vµ sÏ lÊn l−ít c¸c s¶n phÈm trong n−íc. §Ó doanh nghiÖp ta kh«ng bÞ thua ngay trªn s©n nhµ th× s¶n phÈm cña ta ph¶i ®¹t chÊt l−îng tøc ph¶i cã sù qu¶n lý chÊt l−îng mét c¸ch hÕt søc nghiªm tóc. TiÕp ®ã lµ sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña KH-KT, hµng ngµy cã c¶ tr¨m ph¸t minh, s¸ng chÕ míi ra ®êi vµ ® trë thµnh lùc l−îng s¶n xuÊt trùc tiÕp, t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l−îng KH-KT cao. Víi c¸c nh©n tè ®ã tÊt sÏ dÉn tíi cuéc ch¹y ®ua chÊt l−îng vµ v× thÕ chÊt l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra sÏ hoµn thiÖn lªn. Nh÷ng doanh ghiÖp yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt, vèn Ýt, tæ chøc qu¶n lý kÐm lµm sao cã thÓ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao ®Ó l−u th«ng trªn thÞ tr−êng. §ång nghÜa víi c¸c s¶n phÈm cã chÊt l−îng thÊp lµ con ®Î cña nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ l¹c hËu sÏ diÖt vong, doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®ãng cöa s¶n xuÊt. Thªm vµo ®ã, møc sèng cña con ng−êi ngµy mét cao nhu cÇu ngµy mét ®a d¹ng vµ phong phó. Hä lu«n cã xu h−íng tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ sö dông, gi¸ trÞ thÈm mü cao chø kh«ng ph¶i s¶n phÈm cã gi¸ rÎ, chÊt l−îng thÊp. L¹i mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cho c¸c doanh nghiÖp. NhËn thøc s©u s¾c vÒ vÊn ®Ò trªn, c¸c doanh nghiÖp ® t×m cho m×nh nh÷ng b−íc ®i thËn träng víi hµng lo¹t c¸c chiÕn l−îc, chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña m×nh ®Ó t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Hoµ chung dßng ch¶y ®ã, C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ còng kh«ng ph¶i lµ mét ngo¹i lÖ. Ban l nh ®¹o C«ng ty ® ®−a ra c¸c chÝnh s¸ch chÊt l−îng hîp lý lu«n coi chÊt l−îng s¶n phÈm lµ trªn hÕt, chÊt l−îng s¶n phÈm cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp. Chóng ta ®Òu thÊy vÊn ®Ò nh¹y c¶m nµy ® ®−îc nhiÒu c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu khai th¸c víi nhiÒu gi¸c ®é kh¸c nhau tõ xa x−a, song kh«ng v× thÕ mµ nã trë nªn nguéi l¹nh mµ ng−îc l¹i nã lu«n mang tÝnh thêi sù nãng báng. Cã lÏ kh«ng ai trong x héi l¹i bµng quan tr−íc "®iÓm nãng" -ChÊt l−îng. Lµ mét sinh viªn ngµnh qu¶n trÞ kinh doanh nhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, víi kiÕn thøc ® ®−îc ®µo t¹o trong nhµ tr−êng cïng víi sù tÝch luü kinh nghiÖm cña b¶n th©n vµ ®Æc biÖt qua ®ît tËp häc tËp thùc tiÔn t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ em ® m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: "Ph−¬ng h−íng vµ gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng vµ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng ë C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ". Néi dung cña ®Ò tµi ®−îc tr×nh bµy qua 3 ch−¬ng: Ch−¬ng I- C¬ së lý luËn cña chÊt l−îng vµ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Ch−¬ng II-Thùc tr¹ng chÊt l−îng vµ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm ë C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ. Ch−¬ng III- Ph−¬ng h−íng vµ gi¶i ph¸p duy tr× vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ. §Ó ®¶m b¶o tÝnh khoa häc vµ l«-gic hîp lý cña vÊn ®Ò, ®Ò tµi ®−îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu sau: -Ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng -Ph−¬ng ph¸p duy vËt lÞch sö -Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch, so s¸nh vµ quan ®iÓm hÖ thèng -ph−¬ng ph¸p quy n¹p, diÔn gi¶i... §©y lµ lÇn ®Çu tiªn vËn dông nh÷ng kiÕn thøc lý luËn vµo thùc tiÔn nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt nhÊt ®Þnh. KÝnh mong ®−îc sù tham gia gãp ý, chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o h−íng dÉn ®Ó em cã c¬ héi nhËn thøc vÊn ®Ò ®−îc ®Çy ®ñ h¬n. Ch−¬ng I C¬ së lý luËn cña chÊt l−îng vµ qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm ë doanh nghiÖp I. Kh¸i qu¸t chung vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm. Kh«ng n»m ngoµi c¸c vÊn ®Ò khoa häc, kinh tÕ kü thuËt kh¸c, chÊt l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm ® ®−îc nhiÒu c¸c häc gi¶ còng nh− c¸c tr−êng ph¸i kh¸c nhau nghiªn cøu. Trªn mçi gi¸c ®é ®Ó nh×n nhËn th× chÊt l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm l¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt, ®Æc thï riªng biÖt v× nã chÞu sù phô thuéc vµo nhËn thøc, quan ®iÓm cña mçi nhµ nghiªn cøu. ChÝnh v× lý do ®ã ta cã thÓ coi chÊt l−îng mang tÝnh t−¬ng ®èi, nã n»m trong sù chi phèi cña rÊt nhiÒu yÕu tè nh−: kinh tÕ – x héi, kü thuËt, tù nhiªn, m«i tr−êng hay c¶ nh÷ng thãi quen cña tõng ng−êi. Song dï cã xem xÐt vÊn ®Ò nµy ë gãc ®é nµo ®i n÷a, chóng ta còng ®Òu nhÊt trÝ víi nhau mét ®iÒu lµ nhê cã sù tiÕn bé nhanh chãng cña c¸c ngµnh khoa häc tù nhiªn, x héi mµ ngµy cµng ®−îc hoµn thiÖn h¬n, chÝnh x¸c, khoa häc h¬n. Vµ tÊt nhiªn chóng ta ph¶i cã mét quan niÖm ®óng ®¾n, chÝnh x¸c vÒ chÊt l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm th× míi cã thÓ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thùc tiÔn vÒ qu¶n lý chÊt l−îng mét c¸ch cã hiÖu qu¶. NÕu nh− c¸i nh×n bÞ sai lÇm, m¬ hå sÏ kh«ng biÕt qu¶n lý c¸i g× vµ qu¶n lý nh− thÕ nµo. §Ó hiÓu râ vÊn ®Ò nµy chóng ta h y tiÕp nhËn mét sè kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ chÊt l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm. 1. ChÊt l−îng lµ g× ? Theo Emanuel Cant¬( nhµ triÕt häc §øc) cho r»ng: “ chÊt l−îng lµ h×nh thøc quan toµ cña sù viÖc”. §iÒu ®ã cho thÊy méi sù viÖc hay kÕt qu¶ cña nh÷ng sù viÖc h÷u h×nh hay v« h×nh th× còng ph¶i chiô mét sù chi phèi chung mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan lµ chÊt l−îng. Mäi kÕt qu¶ cña c¸c qu¸ tr×nh kh«ng mang trong m×nh ®Æc tÝnh chÊt l−îng th× qu¸ tr×nh ®ã kh«ng cã lý do ®Ó tån t¹i. Nh×n chung theo quan ®iÓm triÕt häc chÊt l−îng lµ mét phÇn tån t¹i bªn trong cña c¸c sù vËt hiÖn t−îng. Cßn trong tõ ®iÓn TiÕng ViÖt ( 1994) th× chÊt l−îng lµ c¸i t¹o nªn phÈm chÊt gi¸ trÞ cña mét con ng−êi, mét sù vËt, mét sù viÖc. §iÒu nµy cho thÊy chÊt l−îng mang mét ý nghÜa rÊt réng vµ bao trïm lªn mäi h×nh th¸i tån t¹i cña thÕ giíi vËt chÊt, kÓ c¶ h÷u h×nh vµ v« h×nh. Xem xÐt vÇn ®Ò nµy vi m« h¬n trong s¶n phÈm hµng hãa, chóng ta còng khã cã thÓ ®−a ra mét kh¸i niÖm tuyÖt ®èi chÝnh x¸c. V× nh− ® nãi ë trªn, chÊt l−îng hay chÊt l−îng s¶n phÈm lu«n thay ®æi theo c¸c yÕu tè t¸c ®éng vµ v× thÕ nã còng cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau nh×n nhËn, nghiªn cøu. 2. C¸c quan niÖm kh¸c nhau vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng x héi kh«ng ai phñ nhËn tÇm quan träng cña chÊt l−îng s¶n phÈm. Nã lµ mét yÕu tè gãp phÇn ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cña mét doanh nghiÖp nãi riªng vµ c¶ mét nÒn kinh tÕ nãi chung. Ngay tõ ®Çu thÕ kû 19 ® cã nh÷ng c«ng tr×nh vÜ ®¹i cña c¸c nhµ kinh ®iÓn trong ®ã cã Karl Marx(1818- 1883). ¤ng cho r»ng: “ ng−êi tiªu dïng mua hµng kh«ng ph¶i hµng cã gi¸ trÞ mµ hµng cã gi¸ trÞ sö dôngvµ tháa m n nh÷ng môc ®Ých x¸c ®Þnh”. NghÜa lµ chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ mét c¸i g× ®ã trõu t−îng, v« ®Þnh mµ ng−îc l¹i nã cã tÝnh x¸c ®Þnh, cô thÓ mµ chóng ta cã thÓ nhê vµo ®ã ®Ó ®¸ng gi¸ s¶n phÈm nµy lµ cã chÊt l−îng cao, s¶n phÈm kia lµ hµng kÐm chÊt l−îng- ®ã chÝnh lµ c¸c môc tiªu(sÏ ®−îc nghiªn cøu trong phÇn sau). VËy chÊt l−îng lµ th−íc ®o møc ®é h÷u Ých cña gi¸ trÞ sö dông biÓu thÞ toµn bé gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm hµng ho¸. chóng ta chØ ®−a ra mét sè kh¸i niÖm mang tÝnh ®¹i diÖn vµ ®−îc sù ®¸nh gi¸ cao cña giíi chuyªn m«n. 1. Theo quan ®iÓm cña hÖ thèng XHCN tr−íc ®©y mµ Liªn X« lµm ®¹i diÖn th× “ ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ tÊt c¶ c¸c tÝnh chÊt s¶n phÈm b¶o ®¶m kh¶ n¨ng tho¶ m n nhu cÇu nhÊt ®Þnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh”. Theo ®ã, chÊt l−îng ®−îc coi lµ mét chØ tiªu tÜnh kh«ng g¾n c¸c chØ tiªu cña chÊt l−îng s¶n phÈm víi sù thay ®æi nhu cÇu, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña mçi n−íc vµ cña tõng doanh nghiÖp. 2. Theo khuynh h−íng qu¶n lý s¶n xuÊt “ ChÊt l−îng cña mét s¶n phÈm nµo ®ã lµ møc ®é mµ s¶n phÈm Êy thÓ hiÖn ®−îc nh÷ng yªu cÇu, nh÷ng chØ tiªu thiÕt kÕ hay nh÷ng quy ®Þnh riªng cho s¶n phÈm Êy”. Quan niÖm nµy l¹i qu¸ nhÊn m¹nh tíi nh÷ng chØ tiªu thiÕt kÕ cña s¶n phÈm, hay quy tr×nh s¶n xuÊt mµ kh«ng ®Ò cËp ®Õn kh¶ n¨ng tho¶ m n nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. 3. Theo khuynh h−íng tho¶ m n nhu cÇu (Quan ®iÓm cña tæ chøc kiÓm tra chÊt l−îng ch©u ¢u – European Organization For Quality Control): “ ChÊt l−îng cña s¶n phÈm lµ n¨ng lùc cña mét s¶n phÈm hoÆc cña mét dÞch vô tho¶ m n nh÷ng nhu cÇu cña ng−êi sö dông”. 4. Theo tiªu chuÈn AFNOR 50-109 : “ ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ n¨ng lùc cña mét s¶n phÈm hoÆc mét dÞch vô tho¶ m n nh÷ng nhu cÇu cña ng−êi sö dông”. 5. Theo J.Jvan(Mü) “ ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ sù tho¶ m n nhu cÇu thÞ tr−êng víi chi phÝ thÊp nhÊt”. Hai quan niÖn nµy ph¶n ¸nh chÊt l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ ph¶i võa phï hîp víi ng−êi tiªu dïng l¹i g¾n víi môc tiªu cña c¸c nhµ s¶n xuÊt tøc c¶ hai bªn ®Òu t¨ng lîi Ých cña m×nh khi s¶n xuÊt hay tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao. 6. Theo Oxford Pocket Dictionary “ ChÊt l−îng lµ møc ®é hoµn thiÖn, lµ ®Æc tr−ng so s¸nh hay ®Æc tr−ng tuyÖt ®èi, ®Êu hiÖu ®Æc thï, c¸c d÷ kiÖn th«ng sè c¬ b¶n”. 7. Theo Johns. Oakland: chÊt l−îng chØ lµ sù ®¸p øng yªu cÇu. §iÒu nµy còng ® ®−îc nhiÒu t¸c gi¶ ®Ò cËp nh−: Juran, BS4778, 1987/ISO 8402/ tõ vùng chÊt l−îng ; Feigenbaum; Gost...Nh− vËy, chÊt l−îng s¶n phÈm cã nhiÒu ngô ý réng lín, ®ã lµ sè l−îng cña s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô, viÖc giao hµng ®é tin cËy, lîi Ých chi phÝ,...Ta cã thÓ l−u ý ë ®©y lµ kh¸ch hµng cã thÓ lµ ng−êi tiªu dïng cuèi cïng mµ còng cã thÓ trong néi bé c«ng ty nh− c¸c phßng ban, c«ng ®o¹n võa lµ kh¸ch hµng cña ng−êi nµy l¹i võa lµ ng−êi cung øng cho ng−êi kh¸c. 8. Theo quan niÖm CN, KT-XH( kiÓm tra chÊt l−îng hµng ho¸ HN 1979): “ ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ tæng hîp nh÷ng tÝnh chÊt ®Æc tr−ng cña s¶n phÈm, thÓ hiÖn møc ®é tho¶ m n nh÷ng nhu cÇu ® ®Þnh tr−íc cho nã trong ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh vÒ kinh tÕ, kü thuËt vµ x héi”. 9. Theo TSO 8402- 86: “ ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ tæng thÓ nh÷ng ®Æc ®iÓm, nh÷ng ®Æc tr−ng cña s¶n phÈm thÓ hiÖn ®−îc sù tho¶ m n nhu cÇu trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªu dïng x¸c ®Þnh, phï hîp víi c«ng dông, tªn gäi cña s¶n phÈm”. 10. Theo TCVN 5814- 94: “ ChÊt l−îng lµ tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh cña mét thùc thÓ, ®èi t−îng, t¹o cho thùc thÓ (®èi t−îng) ®ã kh¶ n¨ng tho¶ m n nh÷ng nhu cÇu ® nªu ra hoÆc tiÒm Èn”. Víi c¸c kh¸i niÖm nµy, ta thÊy chÊt l−îng s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu “®éng” tøc lµ khi cã sù thay ®æi tr×nh ®é kü thuËt , tay nghÒ cña ng−êi lao ®éng ®−îc n©ng cao, nhu cÇu cña thÞ tr−êng biÕn ®éng th× chÊt l−îng s¶n phÈm sÏ thay ®æi theo h−íng ngµy cµng tèt h¬n. Tãm l¹i, ta cã thÓ ®−a ra mét kh¸i niÖm t−¬ng ®èi kh¸i qu¸t nh− sau: “ ChÊt l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ lµ tæng hîp c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm t¹o nªn gi¸ tri sö dông, thÓ hiÖn kh¶ n¨ng møc ®é tho¶ m n nhu cÇu tiªu dïng víi hiÖu qu¶ cao, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, kinh tÕ x héi nhÊt ®Þnh”. Nh− vËy, chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng nh÷ng chØ lµ tËp hîp c¸c thuéc tÝnh mµ cßn lµ møc ®é c¸c thuéc tÝnh Êy tho¶ m n nhu cÇu tiªu dïng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ. Hay chÊt l−îng s¶n phÈm võa cã tÝnh chñ quan võa cã tÝnh kh¸ch quan. Quan niÖm nµy thÓ hiÖn sù KH vµ toµn diÖn vÒ chÊt l−îng, còng nh− mèi liªn hÖ h÷u c¬ gi÷a “ s¶n phÈm – x héi – con ng−êi”. 3. Sù h×nh thµnh cña chÊt l−îng s¶n phÈm. Trong s¶n xuÊt kinh doanh, môc ®Ých lín nhÊt ®ã lµ ph¶i s¶n xuÊt ra nh÷ng hµng ho¸ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. Mµ ®iÒu cèt lâi lµ kh¸ch hµng lu«n muèn t×m cho m×nh mét s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao gi¸ c¶ hîp lý ®©y lµ mét ®iÒu kh«ng dÔ dµng g× ®èi víi c¸c nhµ cung øng. §Ó t¹o ra mét s¶n phÈm cã chÊt l−îng kh«ng chØ ®¬n thuÇn quan t©m ®Õn mét vµi c«ng ®o¹n cña viÖc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mµ bÊt cø mét s¶n phÈm nµo còng ®−îc hoµn thµnh theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh víi nhiÒu nghiÖp vô kh¸c nhau mµ nÕu mét sù yÕu kÐm bÊt kú nµo trong tr×nh tù Êy sÏ trùc tiÕp lµm ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm. §iÒu nµy ® ®−îc c¸c häc gi¶ ph©n tÝch mét c¸ch chi tiÕt c¸c c«ng ®o¹n ph¶i ®−îc qu¶n lý, thùc hiÖn theo mét chu tr×nh khÐp kÝn, v× s¶n xuÊt b¾t nguån tõ nhu cÇu thÞ tr−êng vµ còng quay trë vÒ thÞ tr−êng ®Ó kiÓm chøng vµ tÊt nhiªn chÊt l−îng s¶n phÈm còng ®−îc h×nh thµnh trong chu tr×nh ®ã. Ta cã thÓ minh ho¹ c¸c giai ®o¹n trong 3 ph©n hÖ: Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, s¶n xuÊt- tiªu dïng. S¬ ®å 1: VTCL ISO 9004- 87, TCVN 5204-90. Nghiªn cøu thÞ tr−êng Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, triÓn khai 1 C¸c dÞch vô kh¸c sau b¸n 1 2 Cung cÊp vËt t− 3 Hç trî kü thuËt, b¶o d−ìng, b¶o hµnh L¾p r¸p ®−a vµo sö dông Ph©n phèi, b¸n 1 4 9 5 8 7 Bao gãi dù tr÷ KÕ ho¹ch ho¸ c¸c qu¸ tr×nh S¶n xuÊt 6 Thö nghiÖm, kiÓm tra. S¬ ®å 2: Chu tr×nh h×nh thµnh chÊt l−îng 3 ph©n hÖ. 2 1 Nghiªn cøu Tr−ng cÇu ý kiÕn 8 B¸n hµng dÞch vô 7 ThiÕt kÕ 3 TriÓn khai S¶n xuÊt V/c, dù tr÷ KiÓm tra b¶o qu¶n bao gãi 6 4 5 3.1 Ph©n hÖ tr−íc s¶n xuÊt :(Nghiªn cøu thiÕt kÕ). S¶n xuÊt s¶n phÈm cho ng−êi tiªu dïng lµ môc tiªu cña c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng. §©y lµ mét nghiÖp vô quan träng cña phßng marketing trong tæ chøc. Nhê ®ã mµ ng−êi s¶n xuÊt x¸c ®Þnh vµ lµm râ nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. Nh− ta ® biÕt nguyªn lý c¬ b¶n cña marketing lµ b¸n c¸i ng−êi ta cÇn chø kh«ng ph¶i c¸i mµ m×nh cã. Qu¶ sÏ lµ sai lÇm nÕu nh− chóng ta cø s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm chÊt l−îng kÐm, hoÆc kh«ng nh− ng−êi tiªu dïng kú väng. NÕu chóng ta x¸c ®Þnh ®−îc mét c¸ch kh¸ chÝnh x¸c vÒ yªu cÇu vÒ sè l−îng, vÒ chÊt l−îng cña ng−êi tiªu dïng còng nh− c¸c môc tiªu kinh doanh mµ doanh nghiÖp ®Æt ra th× c¸c c«ng viÖc vÒ sau míi cã ®iÒu kiÖn hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. V× vËy phßng Marketing ph¶i s©u s¸t víi thÞ tr−êng ®Ó ph¸t hiÖn kÞp thêi sù thay ®æi cña nhu cÇu vµ thiÕt lËp mèi quan hÖ g¾n kÕt víi phßng thiÕt kÕ s¶n phÈm. ThiÕt kÕ s¶n phÈm lµ mét qu¸ tr×nh tõ x©y dùng, quy ®Þnh chÊt l−îng s¶n phÈm, x¸c ®Þnh nguån nguyªn vËt liÖu cho tíi thÞ tr−êng tiªu thô. Sau khi chóng ta thùc hiÖn song nhiÖm vô nghiªn cøu th× phßng thiÕt kÕ sÏ v¹ch ra nh÷ng th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ s¶n phÈm ®ã t¹o nªn mét mÉu s¶n phÈm t−¬ng thÝch víi sè liÖu ®iÒu tra nhu cÇu, vÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. ChÊt l−îng thiÕt kÕ gi÷ mét vai trß ®Æc biÖt quan träng, t−¬ng lai cña mét tæ chøc ®−îc nh×n nhËn qua l¨ng kÝnh thiÕt kÕ, triÓn khai s¶n phÈm míi. C«ng t¸c nµy mang tÝnh chiÕn l−îc trong c¹nh tranh. §©y lµ c«ng viÖc th−êng xuyªn v× mäi s¶n phÈm ®Òu cã chu kú sèng trong mét kho¶ng nhÊt ®Þnh. 3.2. Ph©n hÖ trong s¶n xuÊt. Thø nhÊt, nghiªn cøu triÓn khai : §©y lµ lµ qu¸ tr×nh ®Çu t− chi phÝ nhiÒu nhÊt ®Ó t¹o ra s¶n phÈm. ë ®©y chóng ta ph¶i thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô nh−: thiÕt kÕ d©y chuyÒn c«ng nghÖ, s¶n xuÊt thö, ®Çu t− x©ydùng c¬ b¶n. dù tÝnh chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ gi¸ b¸n cña s¶n phÈm...Chóng ta còng cÇn l−u ý ®Õn sù linh ho¹t cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Trong mét d©y chuyÒn ®ã ta cã thÓ chÕ t¹o ra ®−îc nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau hoÆc t−¬ng tù nhau. Qua c«ng t¸c nµy sÏ cho ta mét c¸i nh×n c¬ b¶n toµn diÖn vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm míi vµ còng tõ ®ã suÊt hiÖn nhiÒu sai lÖch cÇn ®−îc ®iÒu chØnh kÞp thêi ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng lo¹t. Thø hai, chÕ t¹o s¶n phÈm : Qu¸ tr×nh nµy cã nhiÒu nh©n tè ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng nh− b¶n th©n m¸y mãc thiÕt bÞ, ng−êi vËn hµnh, ®iÒu kiÖn tù nhiªn... nÕu cã sù sai háng trong giai ®o¹n nµy th× chi phÝ lµ hÕt søc lín. Nh− vËy ph¶i cã sù gi¸m s¸t, qu¶n lý, ®iÒu chØnh kÞp thêi. Thø ba, kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm : T×m biÖn ph¸p ®Èm b¶o chÊt l−îng quy ®Þnh, bao gãi, chuÈn bÞ xuÊt x−ëng. MÆc dï ®©y lµ c«ng ®o¹n cuèi cïng cña ph©n hÖ s¶n xuÊt song nã còng kh¸ quan träng v× qua ®ã ph¸t hiÖn nh÷ng s¶n phÈm sai háng ®Ó kh¾c phôc tr−íc khi nã ®Õn tay ng−êi tiªu dïng. Xu thÕ chung lµ ph¶i thay thÕ kiÓu kiÓm tra s¶n phÈm cuèi cïng b»ng ciÕn l−îc phßng ngõa vµ ph¶i sö dông thanh tra ®Ó xem xÐt l¹i hÖ thèng chuyÓn ®æi chø kh«ng ph¶i s¶n phÈm v× ph¸t hiÖn s¶n phÈm tåi lµ rÊt tèn kÐm, l ng phÝ vµ kÐm hiÖu qu¶. 3.3. Ph©n hÖ sau s¶n xuÊt (tiªu dïng ). NÕu nh− tr−íc ®©y ng−êi s¶n xuÊt chØ tËp chung nç lùc cña m×nh vµo giai ®o¹n(ph©n hÖ ) tr−íc s¶n xuÊt vµ khi s¶n xuÊt. Th× nay, ph©n hÖ sau s¶n xuÊt ®−îc doanh nghiÖp rÊt quan t©m v× ng−êi ta kh«ng thÓ phñ nh©n tÇm quan träng lín lao cña nã, c¸c qu¸ tr×nh c¬ b¶n cña ph©n hÖ nµy bao gåm: VËn chuyÓn s¶n phÈm sang m¹ng l−íi l−u th«ng, tæ chøc dù tr÷ b¶o qu¶n. C¸c kho hµng tiÕp nhËn s¶n phÈm ®ång thêi qua ®ã cã sù kiÓm tra tr¸ch nhiÖm c¶ ng−êi giao hµng vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Do ®ã bé phËn nµy ngoµi chøc n¨ng dù tr÷ cßn lµ mét phßng tuyÕn ng¨n ngõa hµng kÐm chÊt l−îng lät vµo m¹ng l−íi ph©n phèi. B¸n hµng, dÞch vô kÜ thuËt, b¶o qu¶n, h−íng dÉn sö dông. SÏ ch−a cã c¬ së ®Ó ch¾c ch¾n r»ng ng−êi tiªu dïng sÏ khai th¸c triÖt ®Ó tÝnh n¨ng c«ng dông mµ s¶n phÈm mang laÞ nÕu nh− thiÕu c«ng t¸c nµy. Qu¸ tr×nh di chuyÓn hµng ho¸ tõ nhµ s¶n xuÊt, qua c¸c kªnh ph©n phèi råi tíi ng−êi tiªu dïng chÞu t¸c ®éng nhiÒu cña c¸c nh©n tè kh¸ch quan ®Æc bÞªt nh÷ng mÆt hµng l−¬ng thùc, thùc phÈm, hµng dÔ háng, dÓ vì... Ngµy nay víi sù chi phèi cña c¬ chÕ thÞ tr−êng, c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n t¨ng c−êng c«ng t¸c dÞch vô sau b¸n hµng(After Sale) vµ nã ® thùc sù trë thµnh mét vò khÝ c¹nh tranh cã hiÖu qu¶. ChÝnh nhê nã mµ s¶n phÈm ph¸t huy hÕt ®−îc gi¸ trÞ sö dông, ng−êi tiªu dïng dÔ dµng khai th¸c s¶n phÈm mét c¸ch tèi −u, n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr−êng. Vµ cuèi cïng lµ qu¸ tr×nh tr−ng cÇu ý kiÕn kh¸ch hµng vÒ chÊt l−îng, sè l−îngcña s¶n phÈm, l©p dù ¸n cho bø¬c sau... C¸c qu¸ tr×nh ®ã cø lÆp l¹i thµnh nh÷ng chu tr×nh kh¸c nhau.Trong suèt qu¸, tr×nh chÊt l−îng s¶n phÈm sÏ kh«ng ngõng ®−îc c¶i tiÕnvµ n©ng cao... Do ®ã, qu¶n lý chÊt l−îng ®i tõ thÞ tr−êng vµ trë vÒ thÞ tr−êng, lÇn lÆp l¹i sau phñ ®Þnh lÇn tr−íc nh−ng ë møc hoµn h¶o h¬n. 4. Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña chÊt l−îng s¶n phÈm. Nh×n chung, mçi s¶n phÈm kh¸c nhau ®Òu cã ®Æc ®iÓm riªng quy ®Þnh cho chÊt l−îng s¶n phÈm. Song qua c¸c kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm chóng ta cã thÓ ®−a ra mét sè ®Æc ®iÓm sau: 4.1. ChÊt l−îng ®−îc ®o b»ng møc ®é tho¶ m"n cña ng−êi tiªu dïng. Cho dï c¸c nhµ s¶n xuÊt cã qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña m×nh cã chÊt l−îng cao ®Õn ®©u ®i n÷a mµ nã kh«ng ®−îc sö ñng hé, chÊp nhËn cña ng−êi tiªu dïng th× ®iÒu ®ã kh«ng mang l¹i ý nghÜa g×. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm cèt lâi cho cÊp l nh ®¹o ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, môc tiªu, chiÕn l−îc chÊt l−îng s¶n phÈm cña m×nh. Theo ®ã, ph¶i ®øng trªn quan ®iÓm tiªu dïng, ®Æt vÞ trÝ cña m×nh vµo vÞ trÝ ng−êi tiªu dïng, lÊy sù tho¶ m n nhu cÇu cña kh¸ch hµng lµm th−íc ®o chÊt l−îng th× míi ®em l¹i møc chÊt l−îng s¶n phÈm h¬p lý nhÊt. 4.2. ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ mét kh¸i niÖm mang tÝnh t−¬ng ®èi. Mét s¶n phÈm ®−îc coi lµ cã chÊt l−îng tèt trong thêi ®o¹n nµy, song nã cã thÓ ®¸nh gi¸ lµ tåi vµo thêi ®o¹n kh¸c v× nã chÞu ¶nh h−ëng cña yÕu tè tù nhiªn, nhu cÇu thay ®æi, sù tiÕn bé míi cña khoa häc...lµm cho nã trë nªn lçi thêi khi mét s¶n phÈm víi tÝnh n¨ng c«ng dông cao h¬n rÊt nhiÒu ra ®êi. T−¬ng tù nh− vËy ®èi víi tõng khu vùc thÞ tr−êng ng−êi tiªu dïng. Xu h−íng chung lµ chÊt l−îng ngµy cµng ®−îc c¸c h ng c¶i tiÕn n©ng cao h¬n phï hîp thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng ngµy cµng khã tÝnh. 4.3. ChÊt l−îng s¶n phÈm cã thÓ ®−îc l−îng ho¸. ChÊt l−îng s¶n phÈm ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh râ rµng b»ng c¸c chØ tiªu, th«ng sè, kü thuËt theo quy ®Þnh cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng, doanh nghiÖp vµ ®Æc biÖt quan träng lµ ng−êi tiªu dïng. ChÊt l−îng cã thÓ ®−îc l−îng ho¸ vµ thÓ hiÖn b»ng c«ng thøc: Q=P/B<1 Trong ®ã: P: lµ hiÖu n¨ng hoÆc kÕt qu¶ B: lµ sù mong ®îi hay nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng. Ta thÊy th−êng th× tû sè P/B <1. NÕu Q=1 th× coi nh− nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng ®−îc hoµn toµn tho¶ m n. ChÊt l−îng s¶n phÈm ph¶i cã ®é an toµn vµ tin cËy ®èi víi ng−êi tiªu dïng trong qu¸ tr×nh sö dông s¶n phÈm hay dÞch vô ®ã. 4.4. ChÊt l−îng lµ vÊn ®Ò lu«n ®−îc ®Æt ra øng víi mäi tr×nh ®é s¶n xuÊt. Khi khoa häc kÜ thuËt thay ®æi sÏ lµm ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ dÉn ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm còng theo ®ã mµ t¨ng lªn. Do ®ã, øng víi tr×nh ®é s¶n xuÊt nµo sÏ cã mét møc ®é chÊt l−îng nhÊt ®Þnh. ®©y lµ ®Æc ®iÓm ph¶i ®−îc c¸c doanh nghiÖp quan t©m ®Ó kh«ng ngõng n¾m b¾t nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ ®−a vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. cã nh− vËy s¶n phÈm míi cã n¨ng lùc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng. Tõ c¸c ®Æc ®iÓm trªn ta thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng møc chÊt l−îng s¶n phÈm, so s¸nh víi nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng ®Ó s¶n phÈm lu«n mang l¹i tèi ®a lîi Ých cho ng−êi tiªu dïng vµ lîi nhuËn thu ®−îc lµ lín nhÊt. §ång thêi ph¶i xem xÐt ®Õn sù thay ®æi cña m«i tr−êng ngµnh kinh tÕ - kü thuËt ®Ó cã møc chÊt l−îng hîp lý. 5. Sù ph©n lo¹i chÊt l−îng s¶n phÈm - ý nghÜa vµ môc ®Ých. 5.1. ChÊt l−îng thiÕt kÕ. ChÊt l−îng thiÕt kÕ cña s¶n phÈm lµ gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu ®Æc tr−ng cña s¶n phÈm ®−îc ph¸c th¶o qua v¨n b¶n, trªn c¬ së nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr−êng, c¸c ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt tiªu dïng, ®ång thêi cã so s¸nh víi chØ tiªu chÊt l−îng c¸c mÆt hµng t−¬ng tù cïng lo¹i cña nhiÒu h ng nhiÒu c«ng ty. ChÊt l−îng thiÕt kÕ ®−îc thÓ hiÖn ë chç s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ®ã ®−îc thiÕt kÕ tèt nh− thÕ nµo ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu. C¸c s¶n phÈm cã tÝnh n¨ng t¸c dông, h×nh mÉu kh¸c nhau nh− thÕ nµo ®Òu phô thuéc vµo qu¸ tr×nh thiÕt kÕ ra chóng. 5.2. ChÊt l−îng thùc tÕ. ChÊt l−îng thùc tÕ cña s¶n phÈm lµ gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm thùc tÕ ®¹t ®−îc do c¸c yÕu tè chi phèi nh−: nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, ph−¬ng ph¸p qu¶n lý... Do vËy nã ph¶n ¸nh kh¸ chÝnh x¸c kh¶ n¨ng s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. ChÊt l−îng nµy sÏ ®−îc ®¸nh gi¸ qua qu¸ tr×nh khai th¸c sö dông s¶n phÈm. Khi qua thùc nghiÖm ta sÏ ®¸nh gi¸ ®−îc møc ®é tu©n thñ thiÕt kÕ vµ cã thÓ rót ra nh÷ng ®iÓm yÕu,®iÓm m¹nh, n¾m b¾t ®−îc sù phï hîp gi÷a thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o, khi x¶y ra tr−êng hîp kh«ng ¨n khíp gi÷a hai kh©u nµy ta ph¶i t×m nguyªn nh©n ë c¶ hai v× cã khi chÊt l−îng thiÕt kÕ qu¸ cao (hay thÊp) trong khi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt l¹i rÊt thÊp (hay cao). 5.3. ChÊt l−îng chuÈn. ChÊt l−îng chuÈn lµ gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu ®Æc tr−ng ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª chuÈn. ChÊt l−îng thiÕt kÕ ph¶i dùa trªn c¬ së cña chÊt l−îng chuÈn ® ®−îc doanh nghiÖp, Nhµ n−íc quy ®Þnh ®Ó cã c¸c chØ tiªu vÒ chÊt l−îng cña s¶n phÈm hµng ho¸ hîp lý. Sù phï hîp gi÷a chÊt l−îng chuÈn vµ chÊt l−îng thiÕt kÕ lµ mét lîi thÕ cña s¶n phÈm do ®ã ®Ó cã chÊt l−îng chuÈn ta ph¶i xem xÐt yªu cÇu cña c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ n−íc, doanh nghiÖp, c¸c hîp ®ång kinh tÕ gi÷a c¸c bªn liªn quan. 5.4. ChÊt l−îng cho phÐp. ChÊt l−îng cho phÐp lµ møc ®é cho phÐp vÒ ®é lÖch c¸c chØ tiªu chÊt l−îng cña s¶n phÈm gi÷a chÊt l−îng thùc tÕ víi chÊt l−îng chuÈn. Tû lÖ sai sè gi÷a chóng cµng nhá th× chÊt l−îng s¶n phÈm cµng ®−îc ®¸nh gi¸ cao. §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chÊt l−îng cho phÐp nhµ s¶n xuÊt ph¶i c¨n cø vµo n¨ng lùc s¶n xuÊt thùc tÕ, ph−¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp vµ c¸c yÕu tè vÜ m« kh¸c. 5.5. ChÊt l−îng tèi −u. ChÊt l−îng tèi −u lµ gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm ®¹t ®−îc møc ®é hîp lý nhÊt trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ x héi nhÊt ®Þnh, hay nãi c¸ch kh¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®¹t møc chÊt l−îng tèi −u lµ c¸c chØ tiªu chÊt l−îng s¶n phÈm tho¶ m n nhu cÇu ng−êi tiªu dïng, cã kh¶ n¨ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao. C¸c h ng lu«n t×m c¸ch ®−a chÊt l−îng cña m×nh vÒ møc tèi −u, song kh«ng ph¶i dÔ dµng g× v× t¹i ®ã hä ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc trong vµ ngoµi doanh nghiÖp. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy ta h y xem xÐt mèi t−¬ng quan gi÷a gi¸ c¶ cña chÊt l−îng s¶n phÈm vµ gi¸ trÞ chÊt l−îng (gi¸ thµnh) cña s¶n phÈm qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 3: Quan hÖ gi÷a gi¸ trÞ chÊt l−îng vµ gi¸ c¶. Ggt B Ggc Lîi nhuËn Ggc 0 A M1c M2c M*c M3c Trong ®ã: Ggc: Gi¸ c¶ s¶n phÈm. Ggt: Gi¸ trÞ s¶n phÈm. Mcl: Møc chÊt l−îng s¶n phÈm. Ta dÔ dµng nhËn thÊy: Khi chÊt l−îng s¶n phÈm cßn thÊp, thËm chÝ b»ng 0, th× gi¸ trÞ chÊt l−îng còng kh«ng thÓ b»ng 0 ®−îc thËm chÝ chi phÝ l¹i ë møc cao. Do ®ã muèn n©ng cao chÊt l−îng th× ph¶i t¨ng c−êng ®Çu t− nghiªn cøu, thiÕt kÕ, triÓn khai vµ do vËy ®−êng cong cã xu h−íng ®i lªn. NÕu nh− cïng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt th× møc chÊt l−îng lµ cã giíi h¹n nhÊt ®Þnh dï r»ng chi phÝ s¶n xuÊt cã t¨ng. C¸c h ng cÇn ph¶i quan t©m tíi yÕu tè nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, tËp qu¸n tiªu dïng... cña d©n c− v× nÕu cø t¨ng chÊt l−îng s¶n phÈm lªn m i sÏ ph¶i ®Æt gi¸ cao vµ nh− vËy víi møc thu nhËp h¹n chÕ th× cÇu vÒ hµng ho¸ nµy cã thÓ b»ng 0, t¨ng chi phÝ lµ v« nghÜa vµ dÉn ®Õn thua lç trong kinh doanh. T¹i c¸c ®iÓm tr−íc M1cl vµ sau M3cl th× c¶ nhµ s¶n xuÊt vµ ng−êi tiªu dïng ®Òu kh«ng muèn cung cÊp hay tiªu dïng nh÷ng s¶n phÈm ®ã. Vµ ta thÊy gi¸ c¶ t¨ng chËm dÇn vµ cã thÓ trë nªn b o hoµ sau M*cl (møc chÊt l−îng tèi −u ). Møc chÊt l−îng tèi −u thÓ hiÖn lîi thÕ so s¸nh cña doanh nghiÖp, mçi lÇn t×m l¹i lîi thÕ ®ã tøc lµ lóc cÇn ph¶i c¶i tiÕn chÊt l−îng s¶n phÈm vµ t×m l¹i chÊt l−îng tèi −u. §Ó x¸c ®Þnh M*cl cña s¶n phÈm ta ph¶i dùa trªn c¬ së sau: 1. Nghiªn cøu s¶n phÈm c¹nh tranh t×m mÆt m¹nh, mÆt yÕu. 2. Nghiªn cøu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp t×m mÆt m¹nh, mÆt yÕu. 3. Nghiªn cøu xu h−íng ph¸t triÓn s¶n phÈm, nhu cÇu... Trong h×nh vÏ trªn Ggc lµ chi phÝ cña ng−êi tiªu dïng gåm: TiÒn mua s¾m+ chi phÝ sö dông, thanh lý hµng n¨m. T¹i møc chÊt l−îng tèi −u th× chi phÝ cña hä lµ nhá nhÊt. C¸c hµng nhµ s¶n xuÊt lu«n t×m c¸ch gi¶m hai lo¹i chi phÝ trªn ®Ó t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸. Bªn c¹nh ®ã c¸c nhµ s¶n xuÊt lu«n qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña m×nh, coi kh¸ch hµng lµ th−îng ®Õ tÊt c¶ ®Òu kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých t¹o ra lîi nhuËn tèi ®a cho doanh nghiÖp. Nh− vËy khi chän M*cl c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ sè l−îng. NÕu nhu cÇu cao vÒ sè l−îng th× gi¸ trÞ c¸c chØ tiªu chÊt l−îng th−êng cã khuynh h−íng gi¶m t¹m thêi vµ lîi thÕ theo quy m« trong s¶n xuÊt. §Ó cã møc chÊt l−îng hîp lý nhÊt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch, dù b¸o chÝnh x¸c biÕn ®æi cña nhu cÇu. §©y lµ mét nhiÖm vô cña qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm. Còng trªn s¬ ®å 3, ®−êng Ggt thÓ hiÖn chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra møc chÊt l−îng cÇn thiÕt gåm 3 yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh, ®ã lµ: 1. Chi phÝ cho phÇn s¶n xuÊt s¶n phÈm nh− nguyªn, nhiªn vËt liÖu, khÊu hao m¸y mãc nhµ x−ëng, lao ®éng... ®−îc tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2. Chi phÝ cho kiÓm tra, ®¸nh gi¸, ng¨n ngõa h− háng s¶n phÈm vµ lo¹i trõ nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ lµm gi¶m møc chÊt l−îng. C¸c chi phÝ cho kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gåm: Chi phÝ chuÈn bÞ c¬ së kiÓm tra. Gi¸ trÞ c¸c thiÕt bÞ ®o l−êng vµ kiÓm tra, gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu vµ thiÕt bÞ thö nghiÖm.... Chi phÝ ng¨n ngõa vµ lo¹i trõ nh÷ng nguyªn nh©n gåm cã: Chi phÝ cho tæ chøc kÕ ho¹ch ho¸ chÊt l−îng s¶n phÈm thiÕt kÕ vµ chuÈn bÞ thiÕt bÞ kiÓm tra; chi phÝ ®µo t¹o c¸n bé; chi phÝ kiÓm tra s¬ bé vµ ph©n lo¹i ng−êi cung cÊp nguyªn vËt liÖu, chi tiÕt... 3. Chi phÝ cho nh÷ng tæn thÊt do s¶n phÈm háng, phÕ phÈm nh− söa ch÷a l¹i chÕ t¹o l¹i... hay c¶ nh÷ng chi phÝ kh¾c phôc hËu qu¶ cho ng−êi tiªu dïng do s¶n phÈm kÐm chÊt l−îng g©y ra. Chi phÝ tæn thÊt nµy nhiÒu khi lµ rÊt lín c¶ vÒ vËt chÊt vµ phi vËt chÊt ®èi víi doanh nghiÖp, nh− gi¶m uy tÝn cña doanh nghiÖp, bÊt ®ång néi bé doanh nghiÖp ..., nguyªn vËt liÖu, lao ®éng, thêi gian ho¹t ®éng m¸y mãc... Ta cã thÓ thÊy hai kho¶n chi phÝ 2 vµ 3 n»m trong kho¶ng 30-:- 40% vµ 60-:- 70% (*). Thùc tiÔn cho chóng ta c¸i nh×n kh¸ chÝnh x¸c vÒ viÖc kiÓm tra s¶n phÈm kh«ng mang l¹i kÕt qu¶ kh¶ quan, mµ ng−îc l¹i con ®−êng hiÖu qu¶ nhÊt l¹i lµ t¨ng chi phÝ phßng ngõa h− háng. Tõ ®ã gi¶m chi phÝ cho kiÓm tra vµ gi¶m tæn thÊt phÕ phÈm vµ c¸c dÞch vô kh¸c. 6. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. Ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh: Cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm bao gåm c¶ c¸c yÕu tè vi m« vµ c¸c yÕu tè vÜ m«. SÏ kh«ng thÓ cã qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm tèt, cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm nÕu nh− chóng ta kh«ng biÕt chÊt l−îng s¶n phÈm tèt hay xÊu lµ do ®©u. Ta h y lÇn l−ît xem xÐt c¸c nh©n tè ®ã. 6.1. Mét sè yÕu tè ë tÇm vÜ m«. C¸c yÕu tè nµy cã t¸c ®éng rÊt lín tíi chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, khi nã mang tÝnh tÝch cùc sÏ lµm cho doanh nghiÖp cã vÞ thÕ h¬n trªn th−¬ng tr−êng, s¶n phÈm cña hä cã søc c¹nh tranh cao vµ ng−îc l¹i. 6.1.1. Nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. ChÊt l−îng s¶n phÈm chÞu sù chi phèi cña c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ nh− yªu cÇu vÒ chÊt l−îng cña thÞ tr−êng, kh¶ n¨ng ®¸p øng cña nhµ s¶n xuÊt, chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n−íc, tr×nh ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Nh− ta ® biÕt, sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia n»m trªn ®−êng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt(PPF) do nguån lùc lµ cã h¹n, trong khi nhu cÇu cña con ng−êi lu«n ®a d¹ng vµ phong phó c¶ vÒ så l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm.C¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®èi ®Çu víi sù h¹n chÕ vÒ vèn, l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ, m¸y mãc, yÕu kÐm cña tr×nh ®é c«ng nh©n viªn so víi t×nh h×nh míi. 6.1.2. Sù ph¸t triÓn cña Khoa häc - Kü thuËt. Con ng−êi ® vµ ®ang chøng kiÕn sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i víi quy m« s©u réng trªn toµn thÕ giíi. §iÒu nµy ® lu«n lµm lùc l−îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn theo h−íng hiÖn ®¹i h¬n. Nã t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo mäi ngµnh, mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ, x héi vµ ®Æc biÖt trong c«ng nghiÖp. Sù tiÕn bé khoa häc kü thuËt ® t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao h¬n, khi mét c«ng nghÖ míi gia ®êi sÏ kÐo theo mét lo¹t c¸c s¶n phÈm míi ra ®êi víi −u thÕ h¬n h¼n c¸c s¶n phÈm cò cïng lo¹i vÒ chÊt l−îng. Sù tiÕn bé nµy cßn ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi c¸c yÕu tè ®Çu vµo nh−: nguyªn, nhiªn vËt liÖu míi. Do vËy c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng chØ quan t©m tíi yÕu tè m¸y mãc thiÕt bÞ mµ cßn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi vÒ nguyªn vËt liÖu ®Ó n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ c¹nh tranh cho s¶n phÈm cña m×nh. 6.1.3. HiÖu lùc cña v¬ chÕ qu¶n lý. Nh− ta ® nãi trong phÇn më ®Çu, hiÖn nay Nhµ n−íc ta qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, sù qu¶n lý Êy ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau nh− kinh tÕ - kÜ thuËt, hµnh chÝnh x héi, gi¸o dôc- t©m lý...c¸c ph−¬ng ph¸p chung ho¹ch ®Þnh ®ã ®−îc cô thÓ thµnh c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm hµng ho¸.... §©y lµ mét ®ßn bÈy quan träng trong viÖc qu¶n lý chÊt l−îng s¶n phÈm, ®¶m b¶o æn ®Þnhvµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o dùng vµ ®¶m b¶o uy tÝn, quyÒn lîi cña doanh nghiÖp, còng nh− ng−êi tiªu dïng. Nhµ n−íc cßn ®Æt ra nh÷ng quy ®Þnh chi tiÕt vÒ møc chÊt l−îng vµ tiªu chuÈn chÊt l−îng tèi −u. X¸c ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu mÆt hµng ®iÒu nµy cã t¸c ®éng lín tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n−íc còng ®−a ra mét hÖ thèng gi¸ c¶ quy ®Þnh cho tõng mÆt hµng, ngµnh hµng nh− chÝnh s¸ch gi¸ trÇn, gi¸ sµn ®Ó b¶o vÖ lîi Ých ng−êi tiªu dïng. 6.1.4. C¸c yÕu tè v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, thãi quen tiªu dïng. §©y lu«n ®−îc coi lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. ë tõng khu vùc thÞ tr−êng sÏ cã nhu cÇu kh«ng gièng nhau v× nã chÞu sù chi phèi cña së thÝch tiªu dïng quèc gia, d©n téc; tËp qu¸n, tr×nh ®é, v¨n ho¸ cña ng−êi d©n sÏ lµ mét yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi søc tiªu thô cña s¶n phÈm víi c¸c møc chÊt l−îng kh¸c nhau. ChÝnh v× lÏ ®ã, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c marketing ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vÒ chÊt l−îng ë tõng ®o¹n thÞ tr−êng, cã nh− vËy míi cã c¬ së ®Ó ®¶m b¶o r»ng s¶n phÈm sÏ ®−îc tiªu thô trªn thÞ tr−êng môc tiªu cña doanh nghiÖp. 6.2. C¸c nh©n tè t¸c ®éng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm ë tÇm vi m«. S¶n phÈm lµ kÕt qu¶ cña mét qu¸ tr×nh biÕn ®æi, do vËy chÊt l−îng s¶n phÈm còng lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh. Mµ mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¹i gåm nhiÒu c¸c c«ng ®o¹n kh¸c nhau. Trong mçi c«ng ®o¹n ®ã nã ®Òu chÞu sù chi phèi cña c¸c nh©n tè c¬ b¶n nh−: Con ng−êi (Men); ph−¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý (Methods); thiÕt bÞ c«ng nghÖ(machines); nguyªn, nhiªn vËt liÖu(materials)- ®ã lµ ®iÒu ta kh«ng thÓ phñ nhËn. Ng−êi ta cßn gäi ®ã lµ “ quy t¾c 4M”. 6.2.1. Nhãm yÕu tè con ng−êi(Men). §©y lµ yÕu tè ®−îc coi lµ quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm. Con ng−êi qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn m¸y mãc- thiÕt bÞ, ®iÒu khiÓn vµ thùc hiÖn mäi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. Thªm vµo ®ã, con ng−êi cßn trùc tiÕp lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm. Do vËy con ng−êi cÇn cã tr×nh ®é nhÊt ®Þnh vÒ nhËn thøc, häc vÊn, am hiÓu khoa häc kü thuËt cã nh− vËy míi cã thÓ ®iÒu khiÓn vµ chÊp hµnh tèt quy tr×nh c«ng nghÖ. Dï cho chóng ta cã m¸y mãc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Õn nh−êng nµo, dï cho nguyªn vËt liÖu tèt ®Õn ®©u mµ nÕu con ng−êi kh«ng cã ý thøc tr¸ch nhiÖm, lµm bõa, lµm Èu th× cã kiÓm tra ngÆt nghÌo ®Õn mÊy th× s¶n phÈm lµm ra còng kh«ng thÓ cã chÊt l−îng tèt ®−îc. ThËm chÝ doanh nghiÖp cã tiÕn hµnh tù ®éng ho¸, c¬ giíi ho¸ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ th× con ng−êi còng kh«ng thÓ thiÕu ®Æc biÖt mét sè lÜnh vùc mµ m¸y mãc kh«ng thÓ lµm thay con ng−êi nh− nghiªn cøu thÞ tr−êng, ý t−ëng thiÕt kÕ s¶n phÈm míi... 6.2.2. Nhãm yÕu tè ph−¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý (Methods). C¸c nghiÖp vô cña vÊn ®Ò tæ chøc qu¶n lý ®Ó b¶o ®¶m vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua viÖc thùc hiÖn tæ chøc qu¶n lý lao ®éng, tæ chøc thùc hiÖn tiªu chuÈn, tæ chøc s¶n xuÊt, kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm, tæ chøc qu¸ tr×nh tiªu thô, tæ chøc söa ch÷a b¶o hµnh.... Nh− vËy ®Ó cã chÊt l−îng s¶n phÈm tèt ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thÞ tr−êng c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt chó träng tíi c«ng t¸c nµy v× bÊt cø c«ng viÖc nµo lµm kh«ng tèt th× tÊt sÏ cho kÕt qu¶ chÊt l−îng s¶n phÈm lµ xÊu. 6.2.3. Nhãm yÕu tè nguyªn, nhiªn vËt liÖu(Materials). Muèn cã s¶n phÈm tèt th× chÊt l−îng nguyªn vËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè h×nh thµnh chÊt l−îng s¶n phÈm ph¶i cã chÊt l−îng cao. §©y lµ yÕu tè c¬ b¶n cña ®Çu vµo cã ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh tíi chÊt l−îng s¶n phÈm. V× nã t¹o nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm, vÒ mÆt gi¸ trÞ nã th−êng chiÕm 60-:- 80% tû träng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c nhµ s¶n xuÊt tiªu thô cÇn t¹o ra cho m×nh nh÷ng c¬ së cung cÊp nguyªn vËt liÖu æn ®Þnh, cã chÊt l−îng tèt, ®¶m b¶o thêi gian, ®ñ sè l−îng vµ c¬ cÊu. Gi÷a hai bªn ph¶i cã hîp ®ång cam kÕt vÒ quyÒn lîi cña m×nh trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. Tõ ®ã sÏ ®¶m b¶o chÊt l−îng s¶n phÈm, tiÕn ®é s¶n xuÊt ®óng kÕ ho¹ch, còng nh− gi¶m ®−îc nhiÒu thñ tôc giao nhËn, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l−îng s¶n phÈm. 6.2.4. Nhãm yÕu tè kü thuËt c«ng nghÖ- ThiÕt bÞ (Machines).
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan