Tài liệu Phướng hướng và biện pháp hoàn thiên hệ thống phân phối rau chất lượng cao của hà nội.

Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU …………………………………………………………………….3 CHƢƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG PHÂN PHỐI HÀNG HÓA CỦA DOANH NGHIỆP …………………………………………………………5 1.1 Khái luận chung về hệ thống phân phối hàng hóa của doanh nghiệp...…..5 1.1.1 Khái niệm hệ thống phân phối……………………………………………..5 1.1.2 Phân loại hệ thống phân phối……………………………………………....7 1.1.3 Vai trò của hệ thống phân phối hàng hóa…………………………………..9 1.2 Tổ chức hệ thống phân phối hàng hóa của doanh nghiệp………………....9 1.2.1 Thiết lập hệ thống phân phối hàng hóa…………………………………….9 1.2.2 Xác định nhân tố liên quan tới hệ thống phân phối hàng hóa…………….10 1.2.3 Lựa chọn cách thức tổ chức hệ thống phân phối hàng hóa………………..11 1.2.4 Lựa chọn thành viên tham gia vào hệ thống phân phối ……………..........13 1.3 Các nhân tố ảnh hƣởng đến hệ thống phân phối hàng hóa của doanh nghiệp………………………………………………………………………..13 CHƢƠNG 2 : THỰC TRẠNG HỆ THỐNG PHÂN PHỐI RAU CHẤT LƢỢNG CAO Ở HÀ NỘI……………………………........................................15 2.1 Đặc điểm thị trƣờng rau chất lƣợng cao ở Hà Nội…………......................15 2.2 Thực trạng hệ thống phân phối rau chất lƣợng cao qua các kênh……....17 2.2.1 Thực trạng hệ thống phân phối trực tiếp……………………………………18 2.2.2 Thực trạng hệ thống phân phối gián tiếp…………………………………...20 2.3 Đánh giá chung về hệ thống phân phối rau chất lƣợng cao ở Hà Nội.......22 2.3.1 Những mặt đạt được ……………………………………………………….22 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân …………………………………………………..23 2.3.3 Những vấn đề đặt ra ……………………………………………………….24 CHƢƠNG 3 : PHƢƠNG HƢỚNG VÀ BIỆN PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG PHÂN PHỐI RAU CHẤT LƢỢNG CAO CỦA HÀ NỘI………....25 Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 3.1 Dự báo nhu cầu thị trƣờng và định hƣớng phát triển thị trƣờng rau chất lƣợng cao ở Hà Nội……………………………………………….......................25 3.1.1 Dự báo nhu cầu thị trường rau chất lượng cao ở Hà Nội …………………..25 3.1.2 Định hướng phát triển thị trường rau chất lượng cao ở HN ……………….26 3.2 Biện pháp hoàn thiện hệ thống phân phối rau chất lƣợng cao ở Hà Nội………………………………………………………………………………..27 3.2.1 Biện pháp về phía doanh nghiệp …………………………………………...27 3.2.2 Biện pháp về phía các thành viên trong HTPP……………………………..28 3.2.3 Biện pháp về phía các cơ quan chức năng………………………………….28 KẾT LUẬN……………………………………………………………………....30 TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………...............................................31 Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 Lời mở đầu Trong thời gian qua nhờ thực hiện đường lối đổi mới kinh tế, chuyển sang nền kinh tế thị trường nên kinh tế có những bước tăng trưởng đáng kể, thu nhập của người dân vì thế mà không ngừng tăng lên. Vì vậy người dân ngày càng đòi hỏi các sản phẩm có chất lượng cao trong đó có rau. Rau là loại thức ăn không thể thiếu trong các bữa ăn hàng ngày vì tác dụng to lớn của nó. Nhưng để rau chất lượng cao có thể đến được với người tiêu dùng lại là một vấn đề rất nan giải hiện nay. Từ đó việc phát triển hệ thống phân phối rau chất lượng cao trở thành nhiệm vụ trọng tâm của thương mại trong bối cảnh hiện nay, chỉ có trên cơ sở tổ chức tốt các kênh phân phối hàng hóa thì việc tiêu thụ mới được đẩy mạnh. Tuy nhiên, để xác định được các mặt đạt được cũng như hạn chế của hệ thống phân phối hàng hóa trong thời gian qua lại cần phải có các tài liệu về thực trạng tình hình tiêu thụ rau chất lượng cao qua các kênh trong hệ thống phân phối như có bao nhiêu rau chất lượng cao qua hệ thống các chợ, các cửa hàng bán lẻ, các siêu thị, các chợ đầu mối, các trung tâm thương mại, các sàn giao dịch, các kho của sản xuất hay các kho của thương mại. Do chưa có hệ thống dữ liệu nên việc đánh giá về tình hình tiêu thụ rau qua các kênh phân phối gặp rất nhiều khó khăn và trở ngại. Xuất phát từ thực tiễn đã nêu trên góp phần vào việc phát triển hệ thống phân phối rau chất lượng cao tại Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, vì vậy em đã lựa chọn đề tài “ Hệ thống phân phối rau chất lượng cao tại Hà Nội ” Kết cấu của đề án gồm 3 phần chính : nghiệp. Chương 1 : Cơ sở lý luận về hệ thống phân phối hàng hóa của doanh Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 - Chương 2 : Thực trạng hệ thống phân phối rau chất lượng cao của Hà - Chương 3 : Phướng hướng và biện pháp hoàn thiên hệ thống phân phối Nội. rau chất lượng cao của Hà Nội. Trong quá trình thực hiện đề tài, em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình của giáo viên hướng dẫn GS-TS Hoàng Đức Thân đã giúp em giải quyết những vướng mắc, hiểu rõ hơn về những vấn đề liên quan đến đề tài mà mình đã chọn và hoàn thành tốt hơn đề án môn học. Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 Chƣơng 1: Cơ Sở Lý Luận Về Hệ Thống Phân Phối Hàng Hoá Của Doanh Nghiệp 1.1 Khái luận chung về hệ thống phân phối hàng hoá của doanh nghiệp. 1.1.1 Khái niệm hệ thống phân phối. Trong nền kinh tế thị trường, để hàng hoá từ người sản xuất có thể đến tay người tiêu dùng cuối cùng phải trải qua một chuỗi các hoạt động mua và bán. Hệ thống phân phối là thuật ngữ mô tả toàn bộ quá trình lưu thông, tiêu thụ hàng hoá trên thị trường. Quá trình lưu thông này cũng chính là những dòng lưu chuyển quyền sở hữu qua các doanh nghiệp và các tổ chức khác nhau để tới người mua hàng hoá cuối cùng. Thông qua những quan điểm nghiên cứu khác nhau chúng ta có thể có những quan điểm khác nhau về hệ thống phân phối : Khi đứng trên quan điểm của các doanh nghiệp hay các chủ thể kinh doanh thì hệ thống phân phối hàng hoá là các hình thức liên kết các tổ chức thành viên trên thị trường cùng thực hiện một mục đích kinh doanh nhất định. Người sản xuất hay nhập khẩu để thực hiện hiệu quả việc chuyển đưa hàng hoá đến tay người tiêu dùng phải thông qua các trung gian thương mại. Vì vậy hệ thống phân phối hàng hoá là hình thức lưu thông sản phẩm qua các trung gian khác nhau. Dưới góc độ quản lý việc tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp thì hệ thống phân phối là một tổ chức có hệ thống các quan hệ bên ngoài doanh nghiệp để quản lý các hoạt động phân phối hàng hoá nhằm được các mục tiêu kinh doanh. Hệ thống phân phối hàng hoá là hệ thống các quan hệ của tập hợp các doanh nghiệp và các cá nhân độc lập phụ thuộc lân nhau tham gia vào quá trình chuyển đưa hàng hoá từ người sản xuất đến người tiêu dùng cuối cùng. Nó là một chuỗi các mối quan hệ giữa các tổ chức liên quan trong quá trình mua và bán hàng hoá. Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 Đứng trên bình diện vĩ mô, hệ thống phân phối hàng hoá là hệ thống lưu thông, tiêu thụ hàng hoá của các doanh nghiệp trên thị trường theo nhiều chiều nhiều hướng khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. Hệ thống phân phối hàng hoá của vô số các doanh nghiệp đơn lẻ tạo nên hệ thống thương mại chung rất phức tạp của toàn bộ nền kinh tế. Các doanh nghiệp và các cá nhân tham gia vào hệ thống phân phối được chia ra làm 2 nhóm: các thành viên chính thức và các tổ chức hỗ trợ. - Người sản xuất( Nhập khẩu) : là những người khởi nguồn của các hệ thống phân phối trên thị trường. Chính họ là người cung cấp cho thị trường sản phẩm và dịch vụ. Tuy nhiên, phần lớn họ không thể bán sản phẩm của họ đến người sử dụng cuối cùng. Điều này một phần do sự trở ngại về địa lý cũng như đặc tính của sản phẩm sản xuất ra và cả sự biến động trong nhu cầu. Do đó họ chuyển đưa một phần hoặc toàn bộ các công việc phân phối cho các thành viên khác để có thể tiết kiệm được chi phí. Các phần tử trong kênh bao gồm : Lực lượng bán hàng của doanh nghiệp và người mua trung gian. - Người trung gian : bao gồm các doanh nghiệp và các cá nhân kinh doanh thương mại độc lập trợ giúp người sản xuất và người tiêu dùng cuối cùng thực hiện các công việc phân phối sản phẩm và dịch vụ. Họ chia làm 2 loại là bán buôn và bán lẻ. - Các tổ chức hộ trợ : là các doanh nghiệp và các cá nhân cung cấp cho các thành viên trong hệ thống phân phối những công việc ngoài chức năng mua bán và chuyển quyền sở hữu. Các hệ thống phân phối càng phát triển, các tổ chức bổ trợ càng đa dạng và phong phú về cả số lượng và chủng loại. - Người tiêu dùng cuối cùng : bao gồm người tiêu dùng là các cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp là điểm đến cuối cùng của hàng hoá, dịch vụ. Người tiêu dùng cuối cùng đóng vai trò đặc biệt trong hệ thống phân phối vì họ có thể lựa chọn những hệ thống phân phối khác để mua hàng hoá, dịch vụ. Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 Sơ đồ 1.1 : Các thành viên trong hệ thống phân phối. Người sản xuất ( Nhập khẩu) Người Trung Gian Các thành viên trong HTPP Các tổ chức hỗ trợ Người tiêu dùng cuối cùng 1.1.2 Các nhân tố cấu thành và phân loại hệ thống phân phối. 1.1.2.1 Các nhân tố cấu thành hệ thống phân phối. Có ba nhân tố cơ bản phản ánh cấu trúc hệ thống phân phối : - Chiều dài của hệ thống phân phối được xác định bởi số cấp độ trung gian . Khi số cấp độ trung gian trong hệ thống phân phối tăng lên hệ thống được tăng lên về chiều dài. Chiều dài kênh phân phối được thể hiện qua sơ đồ 1.2. - Bề rộng của hệ thống phân phối biểu hiện ở số lượng trung gian ở mỗi cấp độ trung gian. Nó bao gồm :  Phân phối rộng rãi : Có nhiều nhà bán buôn và bán lẻ tham gia vào quá trình phân phối hàng hoá. Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368  Phân phối đặc quyền : Chỉ có một trung gian thương mại được bán sản phẩm của doanh nghiệp ở khu vực địa lý cụ thể.  Phân phối chọn lọc : là phương thức nằm giữa hai hình thức phân phối trên, tức là doanh nghiệp sử dụng một số trung gian thương mại thích hợp để bán sản phẩm của họ ở một khu vực thị trường nhất định. - Các loại trung gian ở mỗi cấp độ của hệ thống phân phối : Mỗi loại trung gian có sức mạnh, điểm yếu, quy mô, phương thức kinh doanh một sản phẩm và thực hiện một số công việc phân phối nhất định. Ngược lại mỗi loại sản phẩm cũng chỉ thích hợp với một loại trung gian thương mại nhất định. 1.1.2.2 Phân loại hệ thống phân phối. Theo mức độ liên kết giữa các thành viên trong hệ thống các hệ thống phân phối có thể chia thành 2 tổ chức hệ thống phân phối là : - Các hệ thống phân phối truyền thống : chính là các dòng vận động của hàng hoá trên thị trường hình thành ngẫu nhiên, tự phát. Biểu hiện của hệ thống phân phối truyền thống đó là các trung gian thương mại sẵn sàng đưa sản phẩm từ nơi có giá thấp đến nơi có giá cao. Các quan hệ mua bán trong hệ thống phân phối truyền thống không liên tục, lâu dài và ổn định. Sơ đồ 1.2 Chiều dài kênh phân phối Website: http://www.docs.vn Email :[email protected] Tel : 0918.775.368 NSX (NK) NSX (NK) NSX (NK) NSX (NK) Đại lý Bán buôn Bán buôn buôn NTD Bán lẻ Bán lẻ Bán buôn lẻ NTD NTD NTD - Các hệ thống Marketing liên kết dọc : là các hệ thống phân phối có chương trình trọng tâm và quản lý chuyên nghiệp được thiết kế để đạt hiệu quả và hình ảnh tới thị trường tối đa. Các thành viên trong hệ thống phân phối có sự liên kết chặt chẽ với nhau và hoạt động như một thể thống nhất. 1.1.3 Vai trò của hệ thống phân phối hàng hoá. Tổ chức hệ thống phân phối hiệu quả là xây dựng các liên kết đảm bảo thực hiện phân công lao động và hợp tác hóa trong dây chuyền tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm, điều đó giúp cho doanh nghiệp tập trung được mọi nỗ lực vào những hoạt động mà mình có lợi thế, do đó đảm bảo được năng suất cao hơn với chi phí nhỏ hơn và nhờ đó nâng cao được sức cạnh tranh của các doanh nghiệp. Với việc tham gia vào liên kết như vậy mỗi doanh nghiệp đều hưởng lợi ích kinh tế nhờ hoạt động phối hợp, nhờ sự giám sát, bên trong của hệ thống phân phối, nhờ tiếp cận tốt hơn và rẻ hơn thông tin thị trường…vì vậy mà doanh nghiệp đạt hiệu quả kinh tế cao hơn. Đồng thời khi tham gia vào những liên kết trong hệ Website: http://www.docs.vn Email 10 : [email protected] Tel : 0918.775.368 thống phân phối sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng được công nghệ của đối tác, tăng cường khác biệt hoá sản phẩm và dich vụ. Tạo được hệ thống phân phối hiệu quả đồng nghĩa với việc tạo được lợi thế cạnh tranh bảo đảm cho lợi ích của doanh nghiệp trước đối thủ cạnh tranh nước ngoài khi nước ta thực hiện các cam kết hội nhập kinh tế khu vực và thế giới. Mặt khác cùng với cam kết tự do hoá thương mại và đầu tư để hội nhập sâu hơn kinh tế quốc tế nhà nước ta sẽ dần dỡ bỏ các hàng rào thuế quan và phi thuế quan bảo hộ cho các ngành sản xuất trong nước. Khi đó các hệ thống phân phối hiệu quả sẽ là vũ khí là rào cản hiệu lực nhẩt của các doanh nghiệp trong nước để bảo vệ mình trước các đối thủ cạnh tranh từ bên ngoài xâm nhập vào. 1.2 Tổ chức hệ thống phân phối hàng hoá của doanh nghiệp. 1.2.1 Thiết lập hệ thống phân phối hàng hoá. Thiết lập hệ thống phân phối hàng hoá là một công việc quan trọng và rất phức tạp. Thông thường khi doanh nghiệp bước chân vào kinh doanh trên thị trường đã tồn tại một kênh phân phối truyền thống tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp hoặc các sản phẩm tương tự. Hơn nữa trong thời gian đầu khả năng tài chính cũng như quản lý của doanh nghiệp còn nhiều hạn chế, do vậy trong giai đoạn này doanh nghiệp thường có xu hướng tập trung tiêu thụ tại kênh phân phối này. Tuy nhiên, trên thực tế kênh phân phối này tồn tại nhiều nhược điểm nên doanh nghiệp cần xem xét mặt mạnh, điểm yếu, có các loại hình trung gian thương mại sẵn sàng kinh doanh sản phẩm của doanh nghiệp, các thức tổ chức va huy động nó ra sao…Từ đó ra quyết định thiết lập kênh phân phối phù hợp. Với nhiều doanh nghiệp việc tổ chức hệ thống phân phối là đưa ra quyết định liên quan tới việc phát triển hệ thống phân phối mới ở những nơi chưa có hoặc cải tiến hệ thống phân phối hiện tại. Để làm được điều này doanh nghiệp cần phải xác định được các yếu tố sau : - Xác định khi nào cần thiết lập hệ thống phân phối. - Doanh nghiệp cần xác định các mục tiêu phân phối cần đạt được. Website: http://www.docs.vn Email 11 : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Doanh nghiệp cần phân loại các công việc phân phối mà hệ thông phải thực hiện. - Doanh nghiệp phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới cấu trúc hệ thống phân phối và kiểu quan hệ trong hệ thống phân phối từ đó đưa ra giải pháp thích ứng. 1.2.2 Xác định nhân tố liên quan tới hệ thống phân phối hàng hoá. Nhân tố liên quan tới hệ thống phân phối được xác định qua 3 biến chủ yếu đó là : chiều dài, bề rộng và loại trung gian của hệ thống phân phối. - Xác định chiều dài của HTPP : là doanh nghiệp cần lựa chọn số lượng trung gian có mặt trong HTPP từ HTPP trực tiếp tới HTPP gián tiếp. Căn cứ xác định dựa trên cơ sỏ phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới HTPP như đặc tính sản phẩm, yếu tố khí hậu, yếu tố địa lý…Hiện nay thị trường hàng tiêu dùng thường được bán qua những người bán buôn hoặc bán lẻ. Những doanh nghiệp nhỏ có thể dùng đại lý, khi mà họ không đủ vốn lựclượng bán hàng của mình. Hệ thống phân phối trực tiếp thường được sử dụng trong phân phối hàng công nghiệp. Doanh nghiệp cần sử dụng người phân phối trong hệ thống khi số người mua lớn va quy mô doanh só thấp. Đại lý được sử dụng trong hệ thống phân phối công nghiệp chỉ khi nhà sản xuất không muốn có lực lượng bán hàng của mình. Trong một số trường hợp doanh nghiệp có thể đồng thời hai hay nhiều hệ thống phân phối khác nhau cho cùng một loại sản phẩm, một khách hàng mục tiêu.Thường sử dụng để đạt mức bao phủ thị trường nhanh chóng. Đây là yêu cầu cơ bản đối với sản phẩm có thời gian sử dụng ngắn. - Xác định bề rộng của hệ thống phân phối : để đạt được sự bao phủ thị trường, tiếp cận và khai thác thị trường tốt nhất doanh nghiệp phải quyết định số lượng các trung gian ở mỗi cấp độ. Các phương thức phân phối khác nhau được tổ chức một cách hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu này. Doanh nghiệp có thể nghiên cứu vận dụng một trong ba phương thức là : phân phối rộng rãi, phân phối chọ lọc, phân phối đặc quyền. Website: http://www.docs.vn Email 12 : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Xác định các loại trung gian tham gia vào hệ thống phân phối : Người quản lý hệ thống phân phối phải tính được các trung gian hiện có trên thị trường để có thể sử dụng những loại trung gian thương mại thích hợp. Cơ sở quan trọng để lựa chọn chinh là khách hàng của các loại trung gian, phương thức và hiệu quả kinh doanh. 1.2.3 Lựa chọn cách thức tổ chức hệ thống phân phối hàng hóa. Doanh nghiệp có thể nhiều kiểu tổ chức các hệ thống phân phối, hệ thống phân phối liên kết dọc mang tính ưu việt van hiệu quả cũng như sức cạnh tranh trên thị trường hơn hẳn so với hệ thống phân phối truyền thống. Do vậy, xu hướng hiện nay là lựa chọn hệ thống phân phối marketing liên kết dọc. Nó bao gồm : - Hệ thống phân phối liên kết dọc tập đoàn : là sự kết hợp các giai đoạn sản xuất va phân phối về cùng một chủ sở hữu tức là Người sản xuất sử dụng các trung gian thương mại ở phía tiếp sau (cấp bán buôn) va hoặc xây dựng hệ thống những cửa hàng bán lẻ cho riêng mình. Cũng có lúc liên kết dọc tập đoàn được hình thành là kết quả của sự mở rộng một doanh nghiệp bán lẻ theo chiều dọc ngược lên phía trên. - Hệ thống phân phối liên kết dọc hợp đồng : Nó bao gồm các doanh nghiệp kinh doanh độc lập ở nhiều khâu sản xuất và phân phối nhằm đạt được hiệu quả kinh tế trong phân phối thông qua các hợp đồng kinh tế. Trên thị trường hiện nay hệ thống phân phối liên kết dọc hợp đồng là phổ biến nhất. Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong ba dạng hệ thống phân phối liên kết dọc hợp đồng sau :  Hệ thống phân phối liên kết dọc hợp đồng kiểu chuỗi cửa hàng bán lẻ được người bán buôn đảm bảo cung cấp hàng hoá. Thực chất đây là hệ thống phân phối hàng hoá trong đó có một nhà bán buôn ký hợp đồng phân phối với những nhà bán lẻ độc lập nhỏ nhằm tiêu chuẩn hoá và phân phối hoạt động mua. Các công trình xúc tiến bán, trưng bày và nỗ lực quản lý tồn kho. Hệ thống phân phối này đạt được hiệu quả kinh tế theo quy mô do được giảm giá theo khối lượng mua để cạnh tranh với công ty bán lẻ có quy mô lớn hơn. Website: http://www.docs.vn Email 13 : [email protected] Tel : 0918.775.368  Hệ thống phân phối liên kết dọc hợp đồng kiểu tổ chức hợp tác đây là hình thức phân phối khi các nhà bán lẻ quy mô nhỏ lập ra một số tổ chức thực hiện chức năng mua buôn. Thông qua tổ chức này, các thành viên bán lẻ tập trung sức mua của mình và qua đó thiết lập được vị thế trên thương trường. - Hệ thống phân phối hợp đồng đặc quyền kinh tiêu : Hệ thống phân phối này bao gồm người chỉ có quyền và người nhận đặc quyền. Người chủ quyền sở hữu hàng hoá, dịch vụ, nhãn hiệu, uy tín, hình ảnh, kinh nghiệm kinh doanh trên một khu vực thị trường nhất định. Có ba loại phổ biến :  Hệ thống phân phối đặc quyền kinh tiêu của nhà bán lẻ do nhà sản xuất bảo đảm.  Hệ thống phân phối đặc quyền kinh tiêu của nhà bán buôn do nhà sản xuất bảo đảm.  Hệ thống phân phối bán lẻ do công ty dịch vụ bảo trợ. - Hệ thống phân phối liên kết dọc được quản lý : Hệ thống phân phối liên kết dọc được quản lý đạt được sự liên kết giữa các thành viên trong hệ thống nhờ khả năng chi phối của một thành viên trong hệ thống phân phối tới hoạt động của những thành viên khác, các thành viên này sẵn sàng thực chính sách phân phối do thành viên có sức mạnh yêu cầu. 1.2.4 Lựa chọn thành viên tham gia vào hệ thống phân phối hàng hóa. Để lựa chọn được các thành viên phù hợp tham gia vào hệ thống phân phối cần căn cứ vào các tiêu chuẩn lựa chọn. Mỗi tiêu chuẩn lựa chọn các thành viên trong hệ thống phân phối của các doanh nghiệp rất khác nhau. Trong đó tiêu chuẩn lựa chọn chủ yếu gồm : quy mô, tiềm lực về nhân sự, khả năng tài chính, khu vực thị trường và kinh nghiệm kinh doanh của các thành viên tiềm năng. Quy trình lựa chọn các thành viên trong hệ thống phân phối là quy trình hai chiều có tác động qua lại giữa người lựa chọn va người được lựa chọn. Vì vậy để có được thành viên tiềm năng tham gia vào hệ thống doanh nghiệp phải có chiến lược chiêu mộ phù hợp. Website: http://www.docs.vn Email 14 : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.3 Các nhân tố ảnh hƣởng tới hoạt động phân phối hàng hóa trong doanh nghiệp. - Tập khách hàng mục tiêu của doanh nghiệp : Số lượng, sự phân tán về mặt địa lý, hành vi mua. Đây là những yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng tới việc phát triển các hệ thống phân phối vì các hệ thống phân phối cần tổ chức theo định hướng khách hành nhằm thoả mãn được nhu cầu va mong muốn của họ. Khách hàng càng phân tán về mặt địa lý thì hệ thống phân phối càng dài, khoảnh cách từ nhà sản xuất đến thị trường của nó càng lớn, do đó nên sử dụng các trung gian thương mại trong hệ thống phân phối. Nếu khách hàng mua thường xuyên từng lượng nhỏ cũng cần hệ thống phân phối dài. - Đặc thù riêng của sản phẩm : Tính dễ hỏng, sự cồng kềnh, mức độ tiêu chuẩn hóa, dịch vụ lắp đặt va bảo dưỡng sản phẩm, giá trị đơn vị sản phẩm. Những sản phẩm nặng nề, cồng kềnh đòi hỏi hệ thống phân phối ngắn để giảm tối đa quãng đường vận chuyển, số lần bốc dỡ, do đó sẽ giảm được chi phí. Những hàng hóa không tiêu chuẩn hoá cần bán trực tiếp, các sản phẩm có giá trị đơn vị cao thường do lực lường bán hàng thực hiện chứ không qua trung gian. - Hệ thống các trung gian thương mại của doanh nghiệp : Sự sẵn có của các trung gian, mức độ chấp nhận sản phẩm, điểm mạnh, điểm yếu và sự xuất hiện của các trung gian thương mại kiểu mới. Các trung gian này có khả năng khác nhau trong việc quảng cáo, lưu kho, khai thác khách hàng và cung cấp tín dụng… - Mức độ cạnh tranh trong ngành : Việc phát triển hệ thống phân phối cũng chịu ảnh hưởng hệ thống phân phối sản phẩm tương ứng với sản phẩm cửa doanh nghiệp. Nhìn chung cạnh tranh càng mạnh thì doanh nghiệp càng cần có những hệ thống phân phối chặt chẽ. - Sức mạnh hiện có của doanh nghiệp : Thể hiện thông qua khả năng tài chính, tập hợp sản phẩm các hệ thống phân phối truyền thông, những chính sách marketing hiện tại… đây cũng chính quan trọng khi phát triển hệ thống phân phối. Quy mô doanh nghiệp sẽ quyết định quy mô thị trường và khả năng doanh nghiệp Website: http://www.docs.vn Email 15 : [email protected] Tel : 0918.775.368 tìm được các thành viên trong hệ thống phân phối thích hợp. Nguồn lực của doanh nghiệp sẽ quyết định xem doanh nghiệp có thể thực hiện các chức năng phân phối nào. Dòng sản phẩm và chiến lược marketing khác của doanh nghiệp có ảnh hưởng tới kiểu hệ thống phân phối. Ngoài ra hệ thống phân phối còn chịu tác động rất lớn từ các yếu tố của môi trường vĩ mô : - Tình hình cạnh tranh trên thị trường thường xuyên thay đổi cũng kéo theo những thay đổi khác trong hệ thống phân phối. Sự thay đổi các yếu tố trong hành vi mua của người tiêu dùng, như công nghệ mua bán mới cũng tăng thêm khả năng thay đổi hệ thống phân phối .- Tất cả các yếu tố môi trường quốc gia, quốc tế : như tự nhiên, kinh tế, văn hoá, xã hội, chính trị, pháp luật … - Sự phát triển của công nghệ thông tin và mạng internet đã tạo điều kiện phát triển hệ thống phân phối đa dạng, phong phú hơn. Chƣơng 2 : Thực trạng hệ thống phân phối rau chất lƣợng cao của Hà Nội 2.1 Đặc điểm thị trƣờng rau chất lƣợng cao ở Hà Nội. Quá trình đô thị hoá đã ảnh hưởng tiêu cực đến diện tích đất nông nghiệp, hậu quả trước mắt là diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp với tốc độ rất nhanh. Do đó, việc sản xuất nông nghiệp của nông dân ở các địa bản ven đô sẽ trở nên ngày càng khó khăn. Đứng trước thách thức này đòi hỏi họ phải vận động để thay đổi hoạt động sản xuất như: chuyên môn hoá các loại cây đặc sản hay chuyển từ sản xuất rau truyền thống sang sản xuất rau chất lượng cao. Đi cùng với quá trình thay đổi hình thái canh tác là sự thay đổi về tổ chức sản xuất như: sự ra đời của các nhóm, hợp tác xã chuyên ngành kiểu mới, công ty trách nhiệm hữu hạn chuyên sản xuất và phân phối rau chất lượng cao. Website: http://www.docs.vn Email 16 : [email protected] Tel : 0918.775.368 Rau chất lượng cao là rau được sản xuất theo quy trình kỹ thuật đáp ứng được những yêu cầu sau:  Đảm bảo phẩm cấp, chất lượng, không bị hư hại, bầm dập, héo úa…  Dư lượng thuốc trừ sâu, bảo vệ thực vật, hàm lượng Nitrat và kim loại nặng ở dưới mức cho phép.  Không bị sâu bệnh, không có vi sinh vật gây hại cho người và gia súc. Rau chất lượng cao được ở các huyện ngoại thành Hà Nội từ những năm 1996, đặc biệt diện tích trồng rau phát triển mạnh từ sau năm 1999 khi thành phố có chủ trương quy hoạch phát triển vùng sản xuất rau chất lượng cao cung cấp cho thị trường các quận nội thành. Một số xã như Văn Đức, Đặng Xá thuộc huyện Gia Lâm, xã Vân Nội - Đông Anh, xã Lĩnh Nam – Thanh Trì và xã Thanh Xuân, Đông Xuân thuộc huyện Sóc Sơn được chọn làm điểm sản xuất thí điểm, cũng nhờ các chủ trương này mà diện tích trồng rau đã tăng lên đáng kể.Hiện nay nhiều nông dân chuyển đất canh tác lúa, trồng cây màu khác sang làm rau (xã Lĩnh Nam, Vân Nội có hơn 15% nông dân chuyên trồng rau có trình độ cao và đầu tư lớn). Chủng loại rau đa dạng hơn, nếu trước năm 1996 vào thời điểm chính vụ chỉ trồng một số loại rau chính như xu hào, bắp cải, cải dưa, cà chua…thì hiện nay nông dân trồng trên 30 loại rau khác nhau trong năm như: bắp cải, cải xanh, cà chua, xà lách, đậu đũa, dưa chuột, mùng tơi, rau ngót, rau muống…đặc biệt có chủ trương này mà diện tích trồng rau trái vụ cũng đã tăng lên và có trên 15 loại rau.Tuy nhiên, trên thực tế hiệu quả của người sản xuất rau an toàn còn chưa ổn định do còn gặp nhiều rủi ro trong việc tiêu thụ sản phẩm. Điều này chưa khuyến khích được nông dân mạnh dạn đầu tư phát triển. Hà Nội với dân số 6,45 triệu người nhu cầu rau xanh cần tới hàng triệu tấn/năm. Hiện diện tích rau của Hà Nội là trên 11.650 ha phân bố ở 22 quận, huyện; trong đó diện tích chuyên rau đạt trên 5.000ha, hệ số quay vòng bình quân Website: http://www.docs.vn Email 17 : [email protected] Tel : 0918.775.368 3,5vụ/1năm, diện tích rau không chuyên là 6.600ha hệ số quay vòng bình quân 1,5vụ/năm. Diện tích rau theo quy trình rau chất lượng cao có cán bộ kỹ thuật Chi cục BVTV Hà Nội chỉ đạo giám sát là 2.626ha(18%), sản lượng rau của Hà Nội năm 2009 là 492.342 tấn/năm đáp ứng được 60% nhu cầu (trong đó rau sản xuất theo quy trình chất lượng đạt trên 131.000 tấn đáp ứng được 14%) còn lại 40% lượng rau nhập từ các tỉnh. Theo số liệu điều tra năm 2009 Hà Nội có 213 khách sạn từ 1-5 sao; 150 khu đô thị; 3000 nhà hàng lớn, nhiều doanh nghiệp, trường học, đơn vị nghiên cứu đóng trên địa bàn. Lượng tiêu thụ rau xanh khoảng 2800 tấn. Toàn thành phố có 25 cơ sở sơ chế, 3 cơ sở chế biến rau; 72 của hàng bán rau( được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện), 8 chợ đầu mối buôn bán rau; 395 chợ dân sinh(trong đó 102 chợ nội thành). Đồng thời thành phố sẽ chú trọng phát triển diện tích rau chất lượng cao ở các vùng sản xuất tập trung nhằm nâng diện tích rau chất lượng cao lên 2.400-2.500ha, đáp ứng trên 16% nhu cầu của người tiêu dùng. Cùng với đó, Chi cục bảo vệ thực vật sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trên ruộng rau, nếu phát hiện có sai phạm thì các hộ này sẽ bị loại khỏi danh sách vùng trồng rau chất lượng cao. Ngoài ra, Chi cục sẽ thành lập trung tâm phân tích kiểm định rau chất lượng cao trên địa bàn Hà Nội. 2.2 Thực trạng hệ thống phân phối rau chất lƣợng cao qua các kênh phân phối. Dựa vào đặc điểm của rau chất lượng cao, vị trí nơi sản xuất mà rau chất lượng cao của Hà Nội đã xây dựng được hệ thống phân phối. Hệ thống phân phối rau chất lượng cao của Hà Nội chủ yếu phân phối phục vụ cho nhu cầu người dân nội thành.Hệ thống phân phối này được thể hiện thông qua hai hệ thống đó là hệ thống phân phối trực tiếp và hệ thống phân phối gián tiếp. Website: http://www.docs.vn Email 18 : [email protected] Tel : 0918.775.368 Hệ thống phân phối Tỷ lệ (%) HTPP Trực tiếp 70-75% HTPP Gián tiếp 25-30% Nguồn : Trung tâm khuyến nông HN. - Tỷ trọng rau chất lượng cao qua hệ thống phân phối trực tiếp đang chiếm tỷ trọng cao trong tổng số rau chất lượng cao của toàn hệ thống phân phối, gấp 2,5-3 lần hệ thống phân phối gián tiếp. Tỷ trọng phân phối trực tiếp cao phản ánh đúng điều kiện cơ sở vật chất hiện nay ( như thiếu kho chứa hàng, phương tiện vận chuyển thô sơ ) đã ảnh hưởng tới hệ thống phân phối rau chất lượng cao ở Hà Nội, hay do đặc điểm của sản phẩm của rau, cũng như xu hướng mua sắm và tiêu dùng hiện đại ngày nay. Để thể hiện rõ hơn về hệ thống phân phối rau chất lượng cao ở Hà Nội, ta có thể hệ thống nó qua sơ đồ 2.1 sau : Sơ đồ 2.1 Hệ thống phân phối rau chất lượng cao ở Hà Nội. Website: http://www.docs.vn Email 19 : [email protected] Tel : 0918.775.368 Người trồng rau (Hộ nông dân, HTX, Trang trại, DN…) Chợ bán lẻ Chợ đầu mối Cửa hàng, Siêu thị… Người bán buôn, bán lẻ. NTD cá nhân Người bán buôn. Người bán lẻ nhỏ. NTD tập thể 2.2.1 Thực trạng hệ thống phân phối trực tiếp. Trong hệ thống phân phối trực tiếp này thì rau chất lượng cao lại tập trung vào việc phân phối rau theo hợp đồng và thông qua các của hàng của người trồng rau lập ra, hay người trồng rau mang ra chợ bán.Thể hiện qua sơ đồ 2.2 dưới đây. Kinh doanh rau chất lượng cao là lĩnh vực đầy rủi ro bởi sự tác động của nhiều yếu tố như sản phẩm mang tính đặc thù chỉ bán được trong ngày, giá trị thấp, lãi ít, chi phí vận chuyển, thuê cửa hàng lại cao… Vì vậy, tâm lý của người trổng rau đều mong muốn bán trực tiếp đến tận tay người tiêu dùng. Cả hai kênh Website: http://www.docs.vn Email 20 : [email protected] Tel : 0918.775.368 phân phối trên đều có lợi cho các hộ sản xuất nhưng với giá thuê mặt bằng tới vài triệu đồng/tháng như hiện nay thì có rất ít hộ sản xuất mở của hàng tại các phố ở nội thành (theo thống kê hiện nay có khoảng trên 100 cửa hàng được cấp phép chứng nhận đủ điều kiện bán rau chất lượng cao ). Sơ đồ 2.2 : Hệ thống phân phối rau chất lượng cao trực tiếp. Người trồng rau (Hộ nông dân, HTX, DN…) Giao trực tiếp theo hợp đồng. Các cửa hàng của người trồng rau. Chợ bán lẻ Người tiêu dùng cuối cùng ( cá nhân hoặc tập thể) Trước khó khăn trên khiến hầu hết các HTX, hộ trồng rau chất lượng cao đều lựa chọn kênh bán rau theo hợp đồng cho các nhà bếp tập thể, các cơ sở chế biến… Nhưng hiện nay đa phần nông dân sản xuất rau chất lương cao đều chung một nỗi niềm không có người thu mua, tự phải mang rau ra chợ bán. Rau đem ra chợ bán là chuyện đương nhiên nhưng vấn đề ở chỗ, đã ra đến chợ thì làm gì có danh giới giữa rau bẩn và rau chất lượng cao, có thanh minh thì cũng chẳng có ai tin. Trên địa bàn Hà Nội đến nay, chỉ đếm trên đầu ngón tay số vùng sản xuất có