Tài liệu Phát triển thị trường thẻ thanh toán ở việt nam

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH --------------------------- VOÕ NGUYEÂN VUÕ PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN ÔÛ VIEÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP. Hoà Chí Minh – Naêm 2009 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH --------------------------- VOÕ NGUYEÂN VUÕ PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN ÔÛ VIEÄT NAM Chuyeân ngaønh: Kinh tế tài chính -Ngaân haøng Maõ soá: 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: PGS-TS. SÖÛ ÑÌNH THAØNH TP. Hoà Chí Minh – Naêm 2009 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu trong bài viết này đã được tôi thu thập và tổng hợp từ những nguồn thông tin đáng tin cậy. Do đó, số liệu đảm bảo được tính chính xác và trung thực. Tôi xin cam đoan “Luận văn” này là đề tài nghiên cứu của bản thân tôi, tôi không sao chép nguyên bản của bất cứ luận văn hay tài liệu nào. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh Người thực hiện “Luận văn” VÕ NGUYÊN VŨ Cao học Khoá 15 1 MUÏC LUÏC Trang DANH MUÏC BAÛNG SOÁ LIEÄU – BIEÅU ÑOÀ.............................................................. 4 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT......................................................................... 5 LÔØI MÔÛ ÑAÀU.............................................................................................................. 6 CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN .................. 8 1.1. Khaùi quaùt veà theû thanh toaùn: ................................................................................ 8 1.1.1. Khaùi nieäm theû thanh toaùn:............................................................................ 8 1.1.2. Coâng duïng cuûa theû thanh toaùn: .................................................................... 9 1.1.3. Vai troø cuûa theû thanh toaùn trong phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi:..................10 1.1.4. Phaân loaïi theû thanh toaùn:.............................................................................12 1.1.4.1. Phaân loaïi theo coâng ngheä saûn xuaát: .....................................................12 1.1.4.2. Phaân loaïi theo tính chaát thanh toaùn cuûa theû: .....................................13 1.1.4.3. Phaân loaïi theo phaïm vi laõnh thoå: .........................................................14 1.1.4.4. Phaân loaïi theo chuû theå phaùt haønh: ......................................................15 1.2. Caùc chuû theå tham gia vaø nghieäp vuï chuû yeáu treân thò tröôøng theû thanh toaùn: .............................................................................................................15 1.2.1. Caùc chuû theå tham gia thò tröôøng thanh toaùn theû: ......................................15 1.2.2. Caùc nghieäp vuï chuû yeáu treân thò tröôøng theû thanh toaùn: ...........................16 1.2.2.1. Nghieäp vuï phaùt haønh theû:.....................................................................16 1.2.2.2. Nghieäp vuï thanh toaùn theû:....................................................................17 1.2.2.3. Nghieäp vuï lieân keát trong thanh toaùn theû: ...........................................18 1.2.3. Nhöõng ruûi ro treân thò tröôøng theû thanh toaùn: ............................................19 1.3. Nhöõng kinh nghieäm toå chöùc thò tröôøng thanh toaùn theû cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi:................................................................................................21 1.3.1. 1.3.2. 1.3.3. 1.3.4. Heä thoáng thanh toaùn theû cuûa Trung Quoác: ................................................21 Heä thoáng thanh toaùn theû taïi Thaùi Lan:.......................................................23 Heä thoáng thanh toaùn theû taïi Singapore: .....................................................24 Baøi hoïc kinh nghieäm cho thò tröôøng theû thanh toaùn Vieät Nam:...............................................................................................................25 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1 .......................................................................................... 26 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN ÔÛ VIEÄT NAM ................................................................................................................ 27 2.1. Nhöõng ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi taùc ñoäng ñeán vieäc phaùt trieån saûn phaåm theû thanh toaùn:............................................................................................27 2.1.1. Ñaëc ñieåm kinh teá: .........................................................................................27 2.1.1.1. Thuaän lôïi:...............................................................................................27 2.1.1.2. Khoù khaên: ..............................................................................................28 2.1.2. Ñaëc ñieåm xaõ hoäi: ...........................................................................................28 HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 2.1.2.1. 2.1.2.2. 2.2. 2 Thuaän lôïi:...............................................................................................28 Khoù khaên: ..............................................................................................30 Thöïc traïng hoaït ñoäng thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam trong thôøi gian qua: ........................................................................................................31 2.2.1. 2.2.2. Thöïc traïng thò tröôøng phaùt haønh theû thanh toaùn ôû Vieät Nam:.................31 Thöïc traïng cuûa heä thoáng thanh toaùn theû taïi caùc NHTM Vieät Nam:...............................................................................................................36 2.2.2.1. Coâng ngheä thanh toaùn phaùt trieån töï phaùt: .........................................36 2.2.2.2. Heä thoáng thanh toaùn theû cuûa caùc NHTM coøn raát cuïc boä: .................36 2.2.2.3. Soá löôïng heä thoáng thanh toaùn theû coøn nhieàu haïn cheá........................37 2.2.2.4. Vieäc phaùt haønh theû tín duïng chöa thu huùt ñöôïc ñoâng ñaûo khaùch haøng: ..........................................................................................38 2.2.2.5. Khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà cô baûn laø giaûm löôïng tieàn maët trong löu thoâng: ............................................................................39 2.2.2.6. Caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng khoâng laønh maïnh: ...........................40 2.3. Heä thoáng lieân keát theû trong thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam: ................40 2.3.1. Vai troø cuûa heä thoáng lieân keát theû: ...............................................................40 2.3.1.1. Môû roäng maïng löôùi heä thoáng thanh toaùn theû cuûa caùc NHTM: ..................................................................................................40 2.3.1.2. Tieát kieäm chi phí cho caùc hoaït ñoäng thanh toaùn theû cuûa caùc NHTM: ...........................................................................................41 2.3.1.3. Taïo söï thuaän lôïi cho hoaït ñoäng thanh toaùn qua ngaân haøng cuûa khaùch haøng: ..........................................................................42 2.3.1.4. Ña daïng hoaù caùc tieän ích cuûa saûn phaåm theû vaø heä thoáng thanh toaùn: ...........................................................................................43 2.3.1.5. Goùp phaàn haïn cheá duøng tieàn maët trong daân cö: ................................44 2.3.2. Nhöõng khoù khaên thaùch thöùc trong vieäc hình thaønh lieân keát chung: ............................................................................................................45 2.3.2.1. Thoùi quen öa söû duïng tieàn maët vaãn coøn phoå bieán trong ñaïi boä phaän daân cö:..............................................................................45 2.3.2.2. Söï caïnh tranh khoác lieät giöõa caùc NHTM trong thôøi kyø hoäi nhaäp : .............................................................................................46 2.3.2.3. Cô sôû haï taàng khoâng theo chuaån chung: ............................................47 2.3.3. Moät soá lieân minh thanh toaùn theû ôû Vieät Nam hieän nay: ............................48 2.3.3.1. Coâng ty Coå phaàn dòch vuï theû Smartlink: ............................................48 2.3.3.2. Coâng ty Coå phaàn Banknetvn: ..............................................................49 2.3.3.3. Lieân minh Banknetvn – Smartlink: .....................................................51 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2 .......................................................................................... 51 CHÖÔNG 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN ÔÛ VIEÄT NAM ....................................................................... 53 3.1 Xu höôùng phaùt trieån theû thanh toaùn treân theá giôùi: ............................................53 3.1.1. Taêng cöôøng tính baûo maät cho theû: ..............................................................53 HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 3.1.2. 3 Taêng tieän ích cho theû:...................................................................................55 3.2 Ñònh höôùng phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam: .........................56 3.3 Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam: ................58 3.3.1. Kieán nghò ñoái vôùi NHNN vaø caùc cô quan quaûn lyù: ......................................59 3.3.1.1. Giaûi phaùp toång theå: ...............................................................................59 3.3.1.2. Giaûi phaùp chi tieát: .................................................................................60 3.3.2. Kieán nghò ñoái vôùi NHTM:.............................................................................62 3.3.2.1. Tieáp tuïc naâng caáp cô sôû haï taàng vaø chaát löôïng phuïc vuï cuûa maïng löôùi ATM/POS cuõng nhö caùc ñieåm giao dòch: ...................62 3.3.2.2. Hôïp taùc hình thaønh lieân minh thanh toaùn theû thoáng nhaát: ...............................................................................................................64 3.3.2.3. Taêng cöôøng coâng taùc an ninh, baûo maät cho heä thoáng: .......................64 3.3.2.4. Taêng cöôøng quaûng baù giôùi thieäu saûn phaåm ra coâng chuùng: ...............................................................................................................65 3.3.2.5. Ñaøo taïo, boài döôõng nghieäp vuï cho nhaân vieân: ....................................65 3.3.3. Kieán nghò ñoái vôùi chuû theû: ............................................................................66 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 .......................................................................................... 67 KEÁT LUAÄN ............................................................................................................... 68 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ........................................................................................ 69 HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 4 DANH MUÏC BAÛNG SOÁ LIEÄU – BIEÅU ÑOÀ Trang 1. Baûng 2.1: Taêng tröôûng GDP cuûa Vieät Nam töø naêm 2002 – 2008......................... 27 2. Baûng 2.2: Daân soá Vieät Nam töø naêm 1995 – 2008 ................................................ 29 3. Baûng 2.3: Cô caáu daân soá Vieät Nam töø naêm 1995 – 2008 .................................... 30 4. Baûng 2.4: Bieåu ñoà soá löôïng theû phaùt haønh cuûa caùc NHTM Vieät Nam ................. 33 5. Baûng 2.5: Bieåu ñoà soá löôïng maùy ATM vaø POS/EDC cuûa caùc NHTM Vieät Nam 34 HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 5 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT ATM Automated Teller Machine ÑVCNT Ñôn vò chaáp nhaän theû EDC Electronic Data Capture NHNN Ngaân haøng Nhaø nöôùc NHTM Ngaân haøng thöông maïi NHTW Ngaân haøng Trung Öông NHTMVN Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam NHTT Ngaân haøng thanh toaùn NHPHT Ngaân haøng phaùt haønh theû NHTTT Ngaân haøng thanh toaùn theû NSNN Ngaân saùch Nhaø nöôùc POS Point of sale TCCÖDVTT Toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 6 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1.Ñaët vaán ñeà: Sau gaàn 60 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc, heä thoáng NHTM Vieät Nam ñaõ traûi qua nhieàu giai ñoaïn thaêng traàm, goùp phaàn lôùn thuùc ñaåy kinh teá xaõ hoäi phaùt trieån. Trong xu theá hoäi nhaäp, khi Vieät Nam ñaõ trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa Toå chöùc Thöông maïi theá giôùi (WTO), vieäc cam keát thöïc hieän töï do hoùa taøi chính, thöông maïi vaø nhieàu lónh vöïc khaùc taïo nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc cho neàn kinh teá Vieät Nam. Ñaëc bieät, trong lónh vöïc taøi chính ngaân haøng, söï thaâm nhaäp thò tröôøng Vieät Nam cuûa caùc ngaân haøng treân theá giôùi ñaõ gaây aùp löïc caïnh tranh voâ cuøng maïnh meõ ñoái vôùi heä thoáng NHTM Vieät Nam. Do ñoù, vieäc phaùt trieån caùc dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi, tieáp tuïc ña daïng hoùa danh muïc saûn phaåm - dòch vuï, beân caïnh caùc dòch vuï truyeàn thoáng nhö tín duïng, ñaàu tö... laø yeâu caàu taát yeáu ñeå caùc NHTM Vieät Nam coù theå toàn taïi vaø phaùt trieån. Vôùi lôïi theá doanh thu veà dòch vuï oån ñònh vaø ít ruûi ro hôn so vôùi lónh vöïc tín duïng, thì phaùt trieån dòch vuï ngaân haøng laø xu theá treân theá giôùi. Moät trong nhöõng saûn phaåm ngaân haøng hieän ñaïi coù vai troø quan troïng trong hoaït ñoäng ngaân haøng laø theû thanh toaùn. Vôùi daân soá ñoâng, kinh teá – xaõ hoäi phaùt trieån töøng ngaøy, vieäc phaùt trieån theû thanh toaùn vaø thò tröôøng thanh toaùn theû ôû Vieät Nam khoâng chæ taïo nguoàn thu lôùn cho ngaân haøng, giuùp ngaân haøng chieám öu theá trong caïnh tranh maø coøn laø coâng cuï höõu ích goùp phaàn haïn cheá söû duïng tieàn maët cuõng nhö taêng hieäu quaû trong thanh toaùn cuûa caùc taàng lôùp daân cö trong neàn kinh teá. 2.Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: Nghieân cöùu caùc vaán ñeà cô baûn veà theû thanh toaùn, moät coâng cuï thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët hieän ñaïi vaø nhöõng tieän ích cuûa theû thanh toaùn trong neàn kinh teá xaõ hoäi. Nghieân cöùu quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam. Ñoàng thôøi, tìm hieåu moät soá kinh nghieäm cuûa caùc quoác gia coù thò tröôøng theû phaùt trieån vaø xu höôùng phaùt trieån cuûa thò tröôøng theû thanh toaùn trong töông lai. Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø hoäi nhaäp quoác teá cuûa ñaát nöôùc. HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 7 3. Ñoái töôïng, phaïm vi vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø theû thanh toaùn vaø thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam. Phaïm vi nghieân cöùu laø söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng theû Vieät Nam töø naêm 1993 khi nhöõng vaên baûn phaùp lyù ñaàu tieân ñaët neàn moùng cho thò tröôøng theû thanh toaùn ñeán hieän nay. Phöông phaùp nghieân cöùu: phaân tích thoáng keâ, ñoái chieáu vaø so saùnh nhöõng soá lieäu töø ñoù keát hôïp vôùi cô sôû lyù luaän cô baûn veà theû thanh toaùn vaø thò tröôøng theû thanh toaùn ñeå ñöa ra nhöõng ñaùnh giaù veà thöïc traïng töø ñoù ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp. Soá lieäu ñöôïc toång hôïp töø Toång cuïc thoáng keâ, Ngaân haøng Nhaø nöôùc, baùo, taïp chí, caùc baùo caùo cuûa caùc boä, ngaønh lieân quan. 4. Ñieåm noåi baät cuûa luaän vaên: Toång hôïp moät caùch khi tieát quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa thò tröôøng theû, ñöa ra nhöõng toàn taïi caûn trôû söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng thanh toaùn theû hieän nay. Ñeà taøi ñaõ ñeà xuaát caùc giaûi phaùp chi tieát ñoái vôùi caùc chuû theå lieân quan, nhaèm phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn. 5. Boá cuïc noäi dung luaän vaên: Luaän vaên chia thaønh 03 chöông: Chöông 1: Toång quan veà thò tröôøng theû thanh toaùn. Chöông 2: Thöïc traïng thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam. Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån thò tröôøng theû thanh toaùn ôû Vieät Nam. HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 8 CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN 1.1. Khaùi quaùt veà theû thanh toaùn: Xuaát phaùt töø nhu caàu cuoäc soáng nhöõng theû thanh toaùn ñaàu tieân ra ñôøi ôû Myõ vaøo ñaàu theá kyû 20. Nhöõng chieác theû thanh toaùn ñaàu tieân coù teân laø ”Diner Club”. Sau ñoù, vôùi nhieàu tieän ích töø vieäc söû duïng, theû thanh toaùn nhanh choùng phaùt trieån thaønh moät saûn phaåm chuû yeáu trong dòch vuï taøi chính. Noù laø moät phaàn taát yeáu trong ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa cö daân caùc nöôùc phaùt trieån vaø ngaøy caøng phaùt trieån ôû haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi. ÔÛ Vieät Nam, nhöõng chieác theû thanh toaùn ñaàu tieân ra ñôøi vaøo naêm 1996, do Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam ñöôïc Chính phuû chæ ñònh phaùt haønh thí ñieåm. Töø ñoù ñeán nay, thò tröôøng theû thanh toaùn ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån maïnh meõ theo söï phaùt trieån kinh teá. 1.1.1. Khaùi nieäm theû thanh toaùn: Ñoái vôùi theû thanh toaùn coù nhieàu khaùi nieäm ñeå dieãn ñaït noù, moãi moät caùch dieãn ñaït laøm noåi baät moät noäi dung naøo ñoù. Coù theå neâu moät soá khaùi nieäm sau: + Theû thanh toaùn (theû chi traû) laø moät phöông tieän thanh toaùn tieàn mua haøng hoùa, dòch vuï hoaëc duøng ñeå ruùt tieàn maët taïi caùc ngaân haøng ñaïi lyù hoaëc taïi caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng. + Theû thanh toaùn laø moät theû giao dòch taøi chính ñöôïc phaùt haønh bôûi ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chính hay caùc coâng ty. + Theû thanh toaùn laø phöông tieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët maø ngöôøi chuû theû coù theå söû duïng ñeå ruùt tieàn maët hoaëc thanh toaùn tieàn mua haøng hoùa, dòch vuï taïi caùc ñieåm chaáp nhaän thanh toaùn baèng theû. + Theû thanh toaùn laø phöông thöùc ghi soå nhöõng soá tieàn caàn thanh toaùn thoâng qua maùy ñoïc theû phoái hôïp vôùi heä thoáng maïng maùy tính keát noái giöõa ngaân haøng/toå HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 9 chöùc taøi chính vôùi caùc ñieåm thanh toaùn (Merchant). Noù cho pheùp thöïc hieän thanh toaùn nhanh choùng, thuaän lôïi vaø an toaøn ñoái vôùi caùc thaønh phaàn tham gia thanh toaùn. + Theû ngaân haøng1 (goïi taét laø theû) laø phöông tieän do toå chöùc phaùt haønh theû phaùt haønh ñeå thöïc hieän giao dòch theû theo caùc ñieàu kieän vaø ñieàu khoaûn ñöôïc caùc beân thoûa thuaän. Toùm laïi: taát caû caùc caùch dieãn ñaït treân phaûn aùnh leân theû thanh toaùn laø moät phöông thöùc thanh toaùn maø ngöôøi sôû höõu theû coù theå duøng ñeå thanh toaùn tieàn mua haøng hoùa, dòch vuï hay ruùt tieàn maët töï ñoäng thoâng qua maùy ñoïc theû (EDC_Electronic Data Capture) hay caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM_Automated Teller Machine). 1.1.2. Coâng duïng cuûa theû thanh toaùn: - Thanh toaùn caùc haøng hoùa - dòch vuï: Ñaây laø coâng duïng cô baûn vaø quan troïng nhaát cuûa theû thanh toaùn. Muïc ñích chính cuûa vieäc phaùt minh ra theû thanh toaùn laø taïo ra phöông thöùc thanh toaùn an toaøn, hieäu quaû vaø nhanh choùng, haïn cheá thaáp nhaát vieäc söû duïng tieàn maët trong löu thoâng, thuaän tieän cho coâng taùc quaûn lyù. Thöïc hieän toát coâng duïng naøy, ngoaøi vieäc thuaän lôïi cho ngöôøi sôû höõu theû vaø beân chaáp nhaän theû coøn taïo ñieàu kieän cho vieäc quaûn lyù tieàn maët löu thoâng trong neàn kinh teá moät caùch chính xaùc vaø höõu ích. Ngoaøi ra, vieäc quaûn lyù thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng caøng chaët cheõ ñoái vôùi caùc cô quan chöùc naêng. Vôùi coâng duïng naøy, tieàn maët tuy khoâng hieän dieän treân thò tröôøng nhöng vaãn thöïc hieän toát vai troø phöông tieän trung gian trao ñoåi cuûa mình. - Ruùt tieàn maët: Theû thanh toaùn ñöôïc xem nhö ví tieàn ñieän töû, noù coù theå chuyeån thaønh tieàn maët baát kyø luùc naøo ôû baát cöù nôi ñaâu ñoái vôùi chuû theû. Tính naêng treân raát thuaän lôïi cho thanh toaùn baèng nhieàu hình thöùc khaùc nhau, laøm phong phuù theâm tieän ích thanh toaùn Theo khoaûn 1 ñieàu 2 cuûa “Quy cheá phaùt haønh, thanh toaùn, söû duïng vaø cung caáp dòch vuï hoã trôï ngaân haøng” ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 20/2007/QÑ – NHNN ngaøy 15 thaùng 05 naêm 2007 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø Nöôùc Vieät Nam 1 HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 10 cho moät theû thanh toaùn. Roõ raøng, vieäc söû duïng coâng duïng treân taïo thuaän lôïi cho chuû theû trong vieäc söû duïng taøi saûn cuûa mình cuï theå laø tieàn trong vieäc chi tieâu cho nhu caàu cuûa cuoäc soáng. - Baûo quaûn vaø löu giöõ tieàn: Song song vôùi coâng duïng thanh toaùn laø coâng duïng baûo quaûn vaø löu giöõ tieàn. Ñaây laø coâng duïng khoâng theå thieáu cuûa theû thanh toaùn vaø boå trôï raát maät thieát cho vieäc thanh toaùn baèng theû. Vieäc söû duïng tieàn laø quan troïng nhöng vieäc quaûn lyù tieàn maët ñaïi dieän cho taøi saûn sôû höõu cuûa chuû theû cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng. Tieàn maët khoâng ñöa ra löu thoâng phaûi ñöôïc quaûn lyù vaø baûo quaûn moät caùch chaët cheõ maø theû thanh toaùn ñaõ ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ñoù. Coâng duïng naøy taïo tieän ích lôùn cho hai maët laø vieäc quaûn lyù vaø söû duïng tieàn maët cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá, goùp phaàn hoaøn thieän theâm nhöõng tính naêng höõu ích cuûa coâng cuï thanh toaùn hieän ñaïi – theû thanh toaùn. 1.1.3. Vai troø cuûa theû thanh toaùn trong phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi: Lónh vöïc theû phaùt trieån thuùc ñaåy phaùt trieån thöông maïi, dòch vuï vaø du lòch quoác teá, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån chung cuûa kinh teá –xaõ hoäi. Do ñoù, theû thanh toaùn, thò tröôøng theû thanh toaùn coù vai troø heát söùc quan troïng trong neàn kinh teá xaõ hoäi cuûa moãi quoác gia, nhaát laø caùc quoác gia coù caùc dòch vuï veà taøi chính coøn keùm phaùt trieån trong thôøi kyø hoäi nhaäp nhö Vieät Nam. - Huy ñoäng voán nhaøn roãi trong daân cö ñaùp öùng nhu caàu voán neàn kinh teá: Thanh toaùn baèng theû qua ngaân haøng taïo ñieàu kieän cho hoaït ñoäng huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng vôùi giaù reû, nguoàn voán boå sung naøy caùc ngaân haøng coù theå söû duïng ñaàu tö phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh. Trong ñieàu kieän caïnh tranh maïnh meõ veà nguoàn voán thì ñaây laø keânh huy ñoäng raát hieäu quaû. Neáu moãi ngöôøi daân ñeàu coù taøi khoaûn ngaân haøng vôùi soá dö thanh toaùn trung bình trong theû khoaûn 1 trieäu ñoàng thì löôïng voán coù ñöôïc laø moät con soá khoång loà vôùi chi phí cöïc thaáp (laõi suaát taøi khoaûn khoâng kyø haïn laø laõi suaát huy ñoäng thaáp nhaát). HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 11 - An toaøn, nhanh choùng vaø tieát kieäm ñöôïc chi phí: Vieäc thanh toaùn baèng theû giuùp vieäc thanh toaùn haøng hoùa, dòch vuï moät caùch an toaøn vaø coù hieäu quaû, chính xaùc, tin caäy vaø tieát kieäm nhieàu thôøi gian. Qua ñoù taïo laäp ñöôïc nieàm tin cuûa daân chuùng vaøo hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Do khoâng maát chi phí vaän chuyeån, baûo quaûn tieàn töø nôi naøy sang nôi khaùc ñeå thanh toaùn laøm giaûm bôùt caùc tieâu cöïc vaø teä naïn trong xaõ hoäi. Hôn nöõa, khi thanh toaùn nhanh choùng, voøng quay cuûa haøng hoùa cuõng taêng leân, laøm taêng toác ñoä löu thoâng haøng hoùa cuõng nhö taêng voøng quay cuûa voán, laø nhaân toá thuùc ñaåy kinh teá vaän haønh hieäu quaû hôn. - Goùp phaàn thöïc thi hieäu quaû chính saùch tieàn teä quoác gia: Theû laø phöông tieän thanh toaùn giuùp taêng cöôøng hoaït ñoäng löu thoâng tieàn teä trong neàn kinh teá, taêng cöôøng voøng quay cuûa ñoàng tieàn, taïo ñieàu kieän khôi thoâng caùc nguoàn voán khaùc. Töø ñoù, chính phuû seõ thuaän lôïi trong vieäc kieåm soaùt khoái löôïng giao dòch thanh toaùn cuûa daân cö vaø caû neàn kinh teá, taïo tieàn ñeà cho vieäc tính toaùn löôïng tieàn cung öùng vaø ñieàu haønh chính saùch tieàn teä coù hieäu quaû, goùp phaàn oån ñònh kinh teá vó moâ thuùc ñaåy caùc ngaønh ngheà kinh teá phaùt trieån. - Haïn cheá caùc hoaït ñoäng kinh teá ngaàm: Chuû theû hay chuû taøi khoaûn thanh toaùn haøng hoaù dòch vuï baèng theû thoâng qua taøi khoaûn taïi ngaân haøng, vì vaäy, ngaân haøng seõ kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng giao dòch kinh teá, goùp phaàn giaûm thieåu caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá ngaàm, taêng cöôøng tính chuû ñaïo cuûa nhaø nöôùc trong vieäc ñieàu tieát vaø quaûn lyù neàn kinh teá. Beân caïnh ñoù, hieäu quaû quaûn lyù thu nhaäp ñeå tính thueá thu nhaäp caù nhaân ñöôïc naâng cao, goùp phaàn ñaùng keå trong coâng taùc quaûn lyù vaø thu thueá cuûa nhaø nöôùc. - ÖÙng duïng caùc tieán boä khoa hoïc – kyõ thuaät vaø coâng ngheä hieän ñaïi: Theû laø phöông tieän thanh toaùn, laø saûn phaåm dòch vuï hieän ñaïi ñoøi hoûi trong quaù trình thieát laäp heä thoáng phaùt haønh, thanh toaùn caàn coù söï ñaàu tö, nghieân cöùu nhöõng coâng ngheä tieân tieán. Do ñoù, khi thò tröôøng theû phaùt trieån taïo löïc töông taùc tôùi caùc ngaønh khoa hoïc kyõ thuaät tieáp tuïc tìm toøi, nghieân cöùu ñeå öùng duïng caùc tieän ích HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 12 môùi thoaû maõn nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa khaùch haøng cuõng nhö theo kòp toác ñoä taêng tröôûng kinh teá vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Khi theû thanh toaùn phaùt trieån caùc dòch vuï thanh toaùn ñieän töû khaùc nhö: internetbanking, phonebanking... cuõng coù cô hoäi phaùt trieån vì vieäc thanh toaùn ñieän töû chuû yeáu döïa treân taøi khoaûn theû cuûa khaùch haøng taïi ngaân haøng. 1.1.4. Phaân loaïi theû thanh toaùn: Coù nhieàu caùch ñeå phaân loaïi theû thanh toaùn: phaân loaïi theo coâng ngheä saûn xuaát, theo chuû theå phaùt haønh, theo tính chaát thanh toaùn cuûa theû vaø theo phaïm vi laõnh thoå... 1.1.4.1. Phaân loaïi theo coâng ngheä saûn xuaát: -Theû khaéc chöõ noåi (EmbossingCard): döïa treân coâng ngheä khaéc chöõ noåi, nhöõng taám theû ñaàu tieân ñöôïc saûn xuaát theo coâng ngheä naøy. Hieän nay ngöôøi ta khoâng coøn söû duïng loaïi theû naøy nöõa vì kyõ thuaät quaù thoâ sô deã bò giaû maïo, khoâng an toaøn cho chuû theû. -Theû baêng töø (Magnittic strip): döïa treân kyõ thuaät thö tín vôùi hai baêng töø chöùa thoâng tin ñaèng sau maët theû. Theû naøy ñöôïc söû duïng phoå bieán trong 20 naêm qua, nhöng ñaõ boäc loä moät soá nhöôïc ñieåm: do thoâng tin ghi treân theû khoâng töï maõ hoùa ñöôïc, theû chæ mang thoâng tin coá ñònh, khoâng gian chöùa döõ lieäu ít, khoâng aùp duïng ñöôïc kyõ thuaät maõ hoùa, baûo maät thoâng tin... -Theû thoâng minh (SmartCard): ñaây laø theá heä môùi nhaát cuûa theû thanh toaùn, theû coù caáu truùc hoaøn toaøn nhö moät maùy tính. Theû thoâng minh söû duïng chip vi xöû lyù, cuõng gioáng nhö maùy tính caù nhaân (PC), caàn coù heä ñieàu haønh ñeå quaûn lyù, thöïc thi caùc öùng duïng vaø trao ñoåi döõ lieäu vôùi thieát bò ñoïc theû. Hieän treân thò tröôøng coù 3 loaïi heä ñieàu haønh chính hoã trôï ña öùng duïng laø: Javacard, MULTOS vaø Windows for SmartCard. Hieän nay, treân thò tröôøng theû, saûn phaåm SmartCard phoå bieán nhaát laø theû chip. Ñaây laø loaïi theû nhöïa treân ñoù coù gaén moät chip vi xöû lyù nhö moät maùy tính nhoû. Boä xöû lyù vaø modun baûo maät phaàn cöùng cuûa chip coù tính naêng xöû lyù thoâng tin, löu giöõ thoâng HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 13 tin, löu giöõ thoâng tin bí maät, xöû lyù maõ hoùa thoâng tin ñaàu vaøo vaø ñaàu ra (I/O). Phaàn meàm bao goàm: heä ñieàu haønh, caùc öùng duïng, caùc khoùa baûo maät, soá lieäu veà theû. Coù 3 loaïi theû ñang ñöôïc söû duïng treân thò tröôøng, ñoù laø: Theû chip tieáp xuùc, theû chip phi tieáp xuùc, theû chip giao dieän keùp. (i) Theû chip tieáp xuùc vaãn coù nhöõng ñaëc ñieåm gioáng vôùi theû töø chæ khaùc coù gaén moät con chip vi xöû lyù. Ñeå ñoïc vaø ghi döõ lieäu leân theû thì theû phaûi ñöôïc ñaët vaøo thieát bò ñaàu cuoái hay maùy ñoïc theû. Loaïi theû naøy ñöôïc caùc toå chöùc taøi chính vaø cô quan truyeàn thoâng choïn löïa ñeå söû duïng phoå bieán vì caùc öu ñieåm veà giaù caû, veà caùc chuaån vaø ñoä baûo maät. (ii) Theû phi tieáp xuùc (coøn goïi laø theû tieáp xuùc gaàn) laø loaïi theû nhöïa ñöôïc gaén aêng ten, öùng duïng coâng ngheä taàn soá radio. Loaïi theû naøy khi söû duïng khoâng caàn tieáp xuùc tröïc tieáp vaøo ñaàu maùy ñoïc theû trong khoaûng caùch döôùi 10 centimet. Toác ñoä xöû lyù cuûa theû phi tieáp xuùc laø cao hôn so vôùi theû tieáp xuùc. Vì vaäy theû khoâng tieáp xuùc thöôøng ñöôïc öùng duïng taïi nhöõng nôi caàn moâi tröôøng giao dòch nhanh. Theû khoâng tieáp xuùc ñaét hôn nhöng khoâng an toaøn baèng theû tieáp xuùc. (iii) Theû löôõng tính laø loaïi theû vöøa coù giao dieän tieáp xuùc vöøa coù giao dieän phi tieáp xuùc. Theû löôõng tính ñaét hôn raát nhieàu so vôùi hai loaïi treân. Chuû theû chæ caàn moät taøi khoaûn ñoái vôùi chip tieáp xuùc, phi tieáp xuùc vaø giaûi töø. 1.1.4.2. Phaân loaïi theo tính chaát thanh toaùn cuûa theû: -Theû tín duïng (Credit Card): laø loaïi theû ñöôïc söû duïng phoå bieán nhaát, theo ñoù ngöôøi chuû theû ñöôïc pheùp söû duïng moät haïn möùc tín duïng khoâng phaûi traû laõi ñeå mua saém haøng hoùa, dòch vuï taïi nhöõng cô sôû kinh doanh, khaùch saïn, saân bay... nôi chaáp nhaän loaïi theû naøy. Goïi ñaây laø theû tín duïng vì chuû theû ñöôïc öùng tröôùc moät haïn möùc tieâu duøng maø khoâng phaûi traû tieàn ngay, chæ thanh toaùn sau moät kyø haïn nhaát ñònh. Cuõng vì ñaëc ñieåm naøy maø ngöôøi ta goïi theû tín duïng laø theû ghi nôï hoaõn hieäu (delayed debit card) hay chaäm traû. HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 14 -Theû ghi nôï (Debit Card): ñaây laø loaïi theû coù quan heä tröïc tieáp vaø gaén lieàn vôùi taøi khoaûn tieàn göûi. Loaïi theû naøy ñöôïc söû duïng ñeå mua haøng hoùa hay dòch vuï, giaù trò nhöõng giao dòch seõ ñöôïc khaáu tröø ngay laäp töùc vaøo taøi khoaûn cuûa chuû theû thoâng qua nhöõng thieát bò ñieän töû ñaët taïi cöûa haøng, khaùch saïn, nôi chaáp nhaän theû. Ñoàng thôøi, chuyeån tieàn ngay laäp töùc vaøo taøi khoaûn cuûa cöûa haøng, khaùch saïn... Theû ghi nôï coøn hay ñöôïc söû duïng ñeå ruùt tieàn maët taïi caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng (ATM). Theû ghi nôï khoâng coù haïn möùc tín duïng vì noù phuï thuoäc vaøo soá dö hieän taïi treân taøi khoaûn cuûa chuû theû. Coù hai loaïi theû ghi nôï cô baûn: + Theû online: laø loaïi theû maø giaù trò giao dòch ñöôïc khaáu tröø ngay laäp töùc vaøo taøi khoaûn cuûa chuû theû. + Theû offline: laø loaïi theû maø giaù trò nhöõng giao dòch ñöôïc khaáu tröø vaøo taøi khoaûn cuûa chuû theû sau ñoù vaøi ngaøy. -Theû ruùt tieàn maët (Cash Card): laø loaïi theû ruùt tieàn taïi caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng hoaëc ôû caùc ngaân haøng. Vôùi chöùc naêng chuyeân bieät chæ duøng ñeå ruùt tieàn, yeâu caàu ñaët ra ñoái vôùi theû naøy chuû theû phaûi kyù quyõ tieàn gôûi vaøo taøi khoaûn ngaân haøng hoaëc chuû theû ñöôïc caáp tín duïng thaáu chi môùi söû duïng ñöôïc. Theû ruùt tieàn maët coù hai loaïi: + Theû chæ ruùt tieàn maët taïi maùy töï ñoäng cuûa ngaân haøng phaùt haønh. + Theû söû duïng ñeå ruùt tieàn khoâng chæ ôû ngaân haøng phaùt haønh maø coøn ñöôïc söû duïng ñeå ruùt tieàn ôû caùc ngaân haøng cuøng tham gia toå chöùc thanh toaùn vôùi ngaân haøng phaùt haønh theû. 1.1.4.3. Phaân loaïi theo phaïm vi laõnh thoå: -Theû trong nöôùc: laø theû ñöôïc giôùi haïn trong phaïm vi moät quoác gia, do vaäy ñoàng tieàn giao dòch phaûi laø ñoàng tieàn baûn teä cuûa nöôùc ñoù. HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 15 - Theû quoác teá: ñaây laø loaïi theû ñöôïc chaáp nhaän treân toaøn theá giôùi, söû duïng caùc ngoaïi teä maïnh ñeå thanh toaùn. 1.1.4.4. Phaân loaïi theo chuû theå phaùt haønh: - Theû do ngaân haøng phaùt haønh (Bank Card): laø loaïi theû do ngaân haøng phaùt haønh giuùp cho khaùch haøng söû duïng moät soá tieàn do ngaân haøng caáp tín duïng. - Theû do toå chöùc phi ngaân haøng phaùt haønh: laø loaïi theû du lòch vaø giaûi trí cuûa caùc taäp ñoaøn kinh doanh lôùn hoaëc caùc coâng ty xaêng daàu lôùn, caùc cöûa hieäu lôùn... phaùt haønh nhö: Diner’s Club, Amex... 1.2. Caùc chuû theå tham gia vaø nghieäp vuï chuû yeáu treân thò tröôøng theû thanh toaùn: 1.2.1. Caùc chuû theå tham gia thò tröôøng thanh toaùn theû: Hoaït ñoäng phaùt haønh, söû duïng vaø thanh toaùn theû trong nöôùc coù söï tham gia cuûa 4 thaønh phaàn cô baûn nhö sau: Ngaân haøng phaùt haønh, ngaân haøng thanh toaùn theû, chuû theû vaø caùc ñôn vò chaáp nhaän theû. Ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa theû tín duïng quoác teá ngoaøi caùc thaønh phaàn treân coøn coù theâm moät thaønh phaàn nöõa tham gia laø Toå chöùc theû quoác teá (VISA, MasterCard, Amex...) Toå chöùc theû quoác teá laø ñôn vò ñöùng ñaàu quaûn lyù moïi hoaït ñoäng vaø thanh toaùn theû trong maïng löôùi chaáp nhaän theû cuûa mình. Thoâng thöôøng ñaây laø caùc hieäp hoäi toå chöùc taøi chính, tín duïng lôùn coù maïng löôùi hoaït ñoäng roäng khaép ôû nhieàu quoác gia treân theá giôùi. - Ngaân haøng phaùt haønh: Ngaân haøng phaùt haønh: laø ngaân haøng ñöôïc caùc toå chöùc quoác teá hoaëc coâng ty theû trao quyeàn phaùt haønh theû mang thöông hieäu cuûa toå chöùc vaø coâng ty naøy. Ngaân haøng phaùt haønh ñöôïc quyeàn in teân ngaân haøng mình treân theû theå hieän ñoù laø saûn phaåm cuûa ngaân haøng mình cuõng nhö ñöôïc lieân keát phaùt haønh cuøng luùc nhieàu loaïi theû cuûa caùc toå chöùc khaùc nhau. HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 16 - Ngaân haøng thanh toaùn: Ngaân haøng thanh toaùn laø ngaân haøng chaáp nhaän theû nhö laø phöông tieän thanh toaùn thoâng qua vieäc kyù hôïp ñoàng chaáp nhaän theû vôùi caùc ñôn vò cung caáp haøng hoùa dòch vuï. Ngaân haøng seõ cung caáp caùc thieát bò phuïc vuï cho vieäc thanh toaùn theû vaø höôùng daãn caùch thöùc vaän haønh cuõng nhö caùch thöùc quaûn lyù, xöû lyù caùc giao dòch thanh toaùn taïi caùc ñôn vò naøy. Caùc ngaân haøng thanh toaùn phaûi laø thaønh vieân trong lieân minh theû. - Chuû theû: Chuû theû laø nhöõng caù nhaân hoaëc ngöôøi ñöôïc uûy quyeàn cuûa moät toå chöùc, coù teân ñöôïc in treân theû vaø ngöôøi ñöôïc söû duïng theû theo hôïp ñoàng kyù keát vôùi ngaân haøng phaùt haønh. Chæ coù chuû theû môùi coù toaøn quyeàn thöïc hieän caùc giao dòch thanh toaùn thoâng qua theû cuõng nhö nhöõng nghóa vuï phaùp lyù phaùt sinh. - Ñôn vò chaáp nhaän theû: Ñaây laø caùc ñôn vò cung öùng haøng hoùa dòch vuï kyù hôïp ñoàng vôùi ngaân haøng veà vieäc chaáp nhaän theû thanh toaùn nhö laø phöông tieän thanh toaùn. Caùc ñôn vò chaáp nhaän theû thöôøng laø caùc khaùch saïn, saân bay, sieâu thò... 1.2.2. Caùc nghieäp vuï chuû yeáu treân thò tröôøng theû thanh toaùn: Treân thò tröôøng theû thanh toaùn, caùc chuû theå tham gia thò tröôøng thöïc hieän ba nghieäp vuï cô baûn laø: nghieäp vuï phaùt haønh theû, nghieäp vuï thanh toaùn theû, nghieäp vuï lieân keát trong thanh toaùn theû. Caû ba nghieäp vuï naøy taùc ñoäng töông hoã laãn nhau, hình thaønh moät thò tröôøng thanh toaùn theû. 1.2.2.1. Nghieäp vuï phaùt haønh theû: Khaùch haøng laø caù nhaân hay toå chöùc, khi coù nhu caàu giao dòch baèng theû phaûi thöïc hieän caùc thuû tuïc ñaêng kyù söû duïng theû vaø ñaùp öùng ñuû caùc ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa ngaân haøng phaùt haønh theû. Sau khi ñöôïc ngaân haøng phaùt haønh theû chaáp thuaän, khaùch haøng phaûi kyù hôïp ñoàng söû duïng theû vôùi ngaân haøng naøy HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ 17 Veà phía ngaân haøng phaùt haønh theû, sau khi nhaän ñöôïc giaáy yeâu caàu söû duïng theû vaø caùc giaáy tôø lieân quan cuûa khaùch haøng, ngaân haøng phaùt haønh theû kieåm tra, xem xeùt thaåm ñònh neáu ñuû ñieàu kieän söû duïng theû thì laøm thuû tuïc caáp theû cho khaùch haøng. Ñoàng thôøi, ngaân haøng laäp hoà sô theo doõi theû ñaõ phaùt haønh, giao theû cho chuû theû, ñeà nghò chuû theû kyù nhaän vaø höôùng daãn caùch söû duïng cuõng nhö nhöõng tieän ích cuûa ngaân haøng mình. ÔÛ Vieät Nam, nhöõng toå chöùc phaùt haønh theû phaûi thoûa maõn ñieàu kieän trong Khoaûn 2 ñieàu 9 chöông 2 Quy cheá Phaùt haønh, thanh toaùn, söû duïng vaø cung caáp dòch vuï hoã trôï hoaït ñoäng theû ngaân haøng (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 20/2007/QÑNHNN ngaøy 15 thaùng 05 naêm 2007 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam). Ngoaøi ra, Quy cheá cuõng quy ñònh, caùc toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng, toå chöùc tín duïng hôïp taùc, toå chöùc khaùc khoâng phaûi laø toå chöùc tín duïng ñöôïc pheùp hoaït ñoäng ngaân haøng trong ñoù coù nghieäp vuï phaùt haønh theû vaø baûo ñaûm ñieàu kieän nhö treân coù theå phaùt haønh theû thanh toaùn. Hoaït ñoäng phaùt haønh theû ñaët döôùi söï giaùm saùt cuûa NHNN. Söï tuaân thuû caùc quy ñònh veà ñieàu kieän phaùt haønh theû cuûa caùc toå chöùc phaùt haønh theû trong quaù trình thöïc hieän nghieäp vuï phaùt haønh theû ñöôïc NHNN ñaùnh giaù vaø theo doõi cuï theå. Trong tröôøng hôïp caùc toå chöùc phaùt haønh theû khoâng tuaân thuû caùc quy ñònh maø NHNN ñöa ra, toå chöùc ñoù phaûi tieán haønh thöïc hieän caùc bieän phaùp caàn thieát ñeå khaéc phuïc theo yeâu caàu cuûa NHNN. Neáu khoâng theå khaéc phuïc, toå chöùc ñoù buoäc phaûi ngöøng thöïc hieän nghieäp vuï phaùt haønh theû. 1.2.2.2. Nghieäp vuï thanh toaùn theû: Nghieäp vuï thanh toaùn toaùn theû thöïc hieän coâng duïng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët hieän ñaïi cuûa theû thanh toaùn. Vieäc thanh toaùn theû coù söï tham gia cuûa boán chuû theå laø: ngaân haøng phaùt haønh theû, ngaân haøng thanh toaùn theû (toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn theû), chuû theû vaø caùc ñôn vò chaáp nhaän theû. Khi tieáp nhaän thanh toaùn baèng theû phaûi coù hôïp ñoàng thoûa thuaän giöõa ngaân haøng phaùt haønh theû hoaëc ngaân haøng thanh toaùn theû vôùi ñôn vò chaáp nhaän theû. NHPHT, NHTTT coù traùch HVTT: Voõ Nguyeân Vuõ