Tài liệu Phát triển kinh tế tư nhân ở quảng bình luận văn ths. kinh tế

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- LẠI MINH ĐỨC PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ HÀ NỘI – NĂM 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- LẠI MINH ĐỨC PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÃ SỐ: 60 31 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM THỊ HÔNG ĐIỆP HÀ NỘI – NĂM 2015 LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện luận văn, tôi đã nhận đƣợc sự quan tâm, giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Nhân đây tôi xin đƣợc bày tỏ lòng cảm ơn chân thành của mình: Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS Phạm Thị Hồng Điệp là giáo viên hƣớng dẫn khoa học cho tôi, Cô rất quan tâm, tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn đến Ban Giám hiệu nhà trƣờng cùng các thầy giáo, cô giáo trong Khoa Kinh tế chính trị đã giúp đỡ, dạy bảo và có những ý kiến đóng góp quý báu cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu vừa qua. Qua đây, tôi cũng xin đƣợc gửi lời cảm ơn tới Cục Thống kê Quảng Bình, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Bình; Giám đốc 80 doanh nghiệp tham gia trả lời phiếu khảo sát đã tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bàn bè và đồng nghiệp đã cổ vũ, động viên nhiệt tình và tạo điều kiện giúp đỡ mọi mặt để tôi hoàn thành tốt chƣơng trình học tập và nghiên cứu đề tài khoa học này. Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn tất cả! LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trình bày trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự cộng tác, giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng năm 2015 Tác giả luận văn LẠI MINH ĐỨC TÓM TẮT Sự phát triển của kinh tế tƣ nhân trên địa bàn tỉnh Quảng Bình vẫn còn những hạn chế. Các nguồn lực trong kinh tế tƣ nhân nhƣ: vốn, lao động, khoa học công nghệ ... chƣa đƣợc khai thác hêt, gây thất thoát và lãng phí. Cơ chế chính sách phát triển kinh tế tƣ nhân còn nhiều bất cập và chƣa thỏa đáng. Nhiều đơn vị kinh tế tƣ nhân còn trốn thuế, gian lận thƣơng mại, buôn lậu hoặc không thực hiện các chính sách đối với ngƣời lao động. Vì vậy tác giả chọn đề tài nghiên cứu “Phát triển kinh tê tư nhân ở Quảng Bình” là vấn đề cần thiết nhằm tìm ra những giải pháp đẩy mạnh phát triển hoạt động của kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình, góp phần phát triển kinh tế xã hội. Qua đề tài tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển kinh tế tƣ nhân, phân tích làm rỏ thực trạng phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình, chỉ ra những thành công và hạn chế, từ đó tác giả đã đề xuất các phƣơng hƣớng và giải pháp chủ yếu để phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình trong thời gian tới. MỤC LỤC DANH MỤC CHỬ VIẾT TẮT................................................................................... i DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. ii DANH MỤC HÌNH .................................................................................................. iii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN .............................................4 1.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ....................................................4 1.2 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN....................................................................................................................10 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của kinh tế tƣ nhân ...................................10 1.2.2 Các loại hình sản xuất, kinh doanh thuộc kinh tế tƣ nhân ........................16 1.2.3 Phát triển kinh tế tƣ nhân ..........................................................................17 1.3 KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở MỘT SỐ ĐỊA PHƢƠNG VÀ BÀI HỌC CHO QUẢNG BÌNH ..................................................25 1.3.1 Kinh nghiệm phát triển kinh tế tƣ nhân ở Bình Định ...............................25 1.3.2 Kinh nghiệm phát triển kinh tế tƣ nhân ở Thừa Thiên Huế ....................26 1.3.3 Bài học rút ra cho Quảng Bình về kinh nghiêm phát triển kinh tế tƣ nhân ...........................................................................................................................27 CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................29 2.1 CƠ SỞ PHƢƠNG PHÁP LUẬN ...................................................................29 2.2 PHƢƠNG PHÁP THU THẬP VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU ....................................29 2.2.1 Nguồn số liệu thực hiện đề tài ..................................................................29 2.2.2 Phƣơng pháp thu thập số liệu ...................................................................29 2.2.3 Phƣơng pháp xử lý số liệu ........................................................................30 2.3 CÁC PHƢƠNG PHÁP CỤ THỂ ....................................................................32 2.3.1 Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp ........................................................32 2.3.2 Phƣơng pháp chuyên gia, chuyên khảo ....................................................32 2.3.3 Phƣơng pháp điểu tra xã hội học ..............................................................32 CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ơ QUẢNG BÌNH .........................................................................................................................34 3. 1 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH ......................................................................................................34 3.1.1 Môi trƣờng kinh doanh .............................................................................34 3.1.2 Cơ sở hạ tầng ............................................................................................35 3.1.3 Khung khổ chính sách pháp lý .................................................................36 3.1.4 Nguồn lao động.........................................................................................37 3.2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2005 - 2014 ......................................................................................37 3.2.1 Về số lƣợng doanh nghiệp thuộc kinh tế tƣ nhân .....................................37 3.2.2. Về quy mô vốn.........................................................................................39 3.2.3. Quy mô lao động .....................................................................................42 3.2.4. Về lĩnh vực hoạt động..............................................................................44 3.2.5. Về trình độ công nghệ..............................................................................44 3.2.6. Về trình độ tổ chức quản lý ....................................................................45 3.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG ....................................................................................47 3.3.1. Những thành tƣu đã đạt đƣợc ..................................................................47 3.3.2. Những khó khăn, hạn chế của kinh tế tƣ nhân ........................................47 CHƢƠNG 4. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 ...............................................50 4.1. BỐI CẢNH VÀ ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH ......................................................................................................50 4.1.1. Bối cảnh ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình .........50 4.1.2. Định hƣớng phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình giai đoạn 2015 – 2020 ...................................................................................................................52 4.2. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU PHÁT TIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 ........................................................56 4.2.1. Nhóm giải pháp tạo lập môi trƣờng thuận lợi cho phát triển kinh tế tƣ nhân ....................................................................................................................56 4.2.2. Nhóm giải pháp phát huy năng lực nội tại của khu vực kinh tế tƣ nhân .59 KẾT LUẬN ...............................................................................................................62 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................63 PHỤ LỤC ..................................................................................................................66 DANH MỤC CHỬ VIẾT TẮT STT Viết tắt Nguyên nghĩa 1 CN Công nghiệp 2 CNXH Chủ nghĩa xã hội 3 CTCP Công ty Cổ phần 4 CT TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn 5 DN Doanh nghiệp 6 DNNN Doanh nghiệp nhà nƣớc 7 DNNNN Doanh nghiệp ngoài nhà nƣớc 8 GPD Gross Domestic Product: Tổng sản phẩm quốc nội 9 KTTN Kinh tế tƣ nhân 10 KTTT Kinh tế thị trƣờng 11 SXKD Sản xuất kinh doanh 12 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 13 TM - DV Thƣơng mại – dịch vụ 14 UBND Uỷ ban nhân dân 15 XD Xây dựng 16 XHCN Xã hội chủ nghĩa i DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1: Số lƣợng và tổng số vốn của doanh nghiệp qua các năm .........................37 Bảng 3.2: Số lƣợng từng loại hình doanh nghiệp qua các năm ................................39 Bảng 3.3: Tổng vốn đầu tƣ của doanh nghiệp giai đoạn 2005 – 2013......................40 Bảng 3.4: Số vốn bình quân của doanh nghiệp năm 2013 .......................................41 Bảng 3.5: Quy mô vốn của các DN thuộc kinh tế tƣ nhân .......................................42 Bảng 3.6: Lao động trong các doanh nghiệp giai đoạn 2005 -2013 .........................42 Bảng 3.7: Cơ cấu ngành nghề của doanh nghiệp năm 2013 .....................................44 Bảng 3.8: Tình hình sử dụng công nghệ thông tin của doanh nghiệp ......................45 Bảng 3.9: Một số đặc điểm về chủ doanh nghiệp .....................................................46 ii DANH MỤC HÌNH Hình 3.1: Tốc độ tăng trƣởng số lƣợng doanh nghiệp .............................................38 Hình 3.2: Tốc độ tăng trƣởng về vốn của doanh nghiệp thuộc KTTN .....................40 Hình 3.3: Tỷ lệ vốn của từng loại hình doanh nghiệp năm 2005 và 2013 ................41 Hình 3.4: Tốc độ tăng trƣởng lao động trong các doanh nghiệp ..............................43 iii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Công cuộc đổi mới của đất nƣớc sau gần ba thập kỷ đã thu đƣợc nhiều thắng lợi to lớn về chính trị, kinh tế, xã hội , đối ngoại, an ninh quốc phòng. Về kinh tế Việt Nam đã phát triển đƣợc nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, hình thức kinh doanh và hình thức phân phối. Trong thắng lợi to lớn có tính chiến lƣợc đó phải kể đến tác động của chính sách cơ cấu kinh tế nhiều thành phần nói chung và quan điểm, chính sách đối với KTTN nói riêng. Trong những năm đổi mới vừa qua, KTTN là một vấn đề gây tranh cãi, đụng chạm đến vấn đề chính trị - xã hội nhƣ định hƣớng XHCN, đảng viên làm kinh tế, bóc lột và bị bóc lột, phân hoá giàu nghèo... Tuy nhiên, với sự nhất quán trong đƣờng lối đổi mới của Đảng, với phƣơng châm nhìn thẳng vào sự thật, cùng với sự nỗ lực của các nhà lý luận, các nhà quản lý và hƣởng ứng của toàn dân, cho tới nay, kinh tế tƣ nhân đang trên đà phát triển và trở thành một lực lƣợng kinh tế lớn mạnh, góp phần vào công cuộc đổi mới nhằm xây dựng nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng XHCN. Nhờ có sự khơi thông về mặt lý luận và mở đƣờng về đƣờng lối, cơ chế, chính sách mà kinh tế tƣ nhân đã có sự phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế và cải thiện đời sống nhân dân, tạo thêm nhiều việc làm và của cải cho xã hội. Đánh giá vai trò của KTTN, hội nghị Trung ƣơng 5 khoá IX khẳng định: Kinh tế tƣ nhân là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Phát triển kinh tế tƣ nhân là chiến lƣợc lâu dài trong phát triển nền kinh tế nhiều thành định hƣớng xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng trong thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, nâng cao nội lực của đất nƣớc trong hội nhập kinh tế quốc tế. Kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình thời gian qua đã có nhứng bƣớc phát triển vƣợt bậc, tính đến cuối năm 2013 có 65.946 đơn vị KTTN với các loại hình là DNTN, CT TNHH , CTCP và hộ kinh doanh cá thể. Trong đó 63.692 hộ kinh 1 doanh cá thể và 2.254 loại hình DN. Kinh tế tƣ nhân đã tạo việc làm cho 132.293 lao động và đóng góp cho ngân sách địa phƣơng 775.654 triệu đồng [13]. Tuy nhiên, sự phát triển của kinh tế tƣ nhân trên địa bàn tỉnh Quảng Bình vẫn còn những hạn chế. Các nguồn lực trong KTTN nhƣ vốn, lao động, khoa học công nghệ ... chƣa đƣợc khai thác hêt, gây thất thoát và lãng phí. Cơ chế chính sách phát triển KTTN còn nhiều bất cập và chƣa thỏa đáng. Nhiều đơn vị kinh tế tƣ nhân còn trốn thuế, gian lận thƣơng mại, buôn lậu hoặc không thực hiện các chính sách đối với ngƣời lao động. Vì vậy nghiên cứu “Phát triển kinh tê tư nhân ở Quảng Bình” là vấn đề cần thiết nhằm tìm ra những giải pháp đẩy mạnh phát triển hoạt động của kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình, góp phần phát triển kinh tế xã hội. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài - Mục tiêu nghiên cứu: Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng của kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình trong thời gian qua, luận văn đề xuất phƣơng hƣớng và giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế tƣ nhân trong thời gian tới. - Nhiệm vụ nghiên cứu: + Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển kinh tế tƣ nhân. + Phân tích làm rỏ thực trạng phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình, chỉ ra những thành công và hạn chế. + Đề xuất các phƣơng hƣớng và giải pháp chủ yếu để phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình trong thời gian tới. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Luân văn nghiên cứu kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình với tƣ cách là một thành phần kinh tế trong nền kinh tế. - Phạm vị nghiên cứu: + Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình + Thời gian: Từ năm 2005 đến năm 2014. 5. Những đóng góp của đề tài - Phân tích thực trạng phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình trong thời gian qua chỉ ra những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân. 2 - Đề xuất những phƣơng hƣớng và giải pháp chủ yếu để phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình trong thời gian tới. 6. Kết cấu của luận văn Bản luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm có 4 chƣơng: CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH CHƢƠNG 4. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN Ở QUẢNG BÌNH GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 3 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TƢ NHÂN 1.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Nghiên cứu về kinh tế tƣ nhân đã có nhiều công trình nghiên cứu với nhiều góc độ khác nhau, có thể nghiên cứu một cách toàn diện hoặc nghiên cứu một trong các bộ phận cấu thành kinh tế tƣ nhân. Trong luận văn này tác giả chỉ nêu một số công trình tiêu biểu nghiên cứu về kinh tế tƣ nhân. Phan Minh Tuấn (2013) , “Phát triển kinh tế tư nhân: Những vấn đề đặt ra”, Tạp chí Tài chính T6 - 2013. Tác giả bài viết đã nêu lên vai trò quan trọng của khu vực KTTN trong quá trình phát triển kinh tế xã hội. Đó là khu vực đóng góp nhiều nhất vào GDP và tạo ra việc làm nhiều nhất, xấp xỉ 50% và gần 90% số lao động. Tác giả cũng đã đề cập đến những bất cập đối với sự phát triển của KTTN đó là các cơ chế chính sách. Để phát huy hơn nữa vai trò của KTTN bài viết đã đề xuất một số việc cần làm đó là Nhà nƣớc cần tôn trọng và bảo đảm quyền tự do kinh doanh theo pháp luật, bảo hộ quyền sở hữu tài sản hợp pháp của công dân, tuân thủ các nguyên tắc và thông lệ quốc tế, đặc biệt là các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế; Đổi mới phƣơng thức quản lý kinh tế của Nhà nƣớc theo hƣớng tạo điều kiện cho mọi DN đƣợc tự do kinh doanh theo pháp luật, bình đẳng, cùng có lợi, nhất là trên những định hƣớng ƣu tiên của Nhà nƣớc, kết hợp hài hòa các lợi ích kinh tế - chính trị - xã hội và môi trƣờng; Nghiên cứu đề ra các chính sách hỗ trợ, trong đó tập trung giải quyết các khó khăn của khu vực KTTN về đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh, vốn, năng lực khoa học – công nghệ và về thị trƣờng... Đồng thời, Nhà nƣớc cũng cần có những chƣơng trình giáo dục đào tạo khoa học và công nghệ, cũng nhƣ có chế độ khen thƣởng thích đáng kịp thời để động viên khuyến khích, tôn vinh và nhân rộng các điển hình của hoạt động KTTN trong nền kinh tế thị trƣờng. Giáo dục lòng yêu nƣớc tự hào dân tộc và bản lĩnh kinh doanh cho các doanh nhân trong KTTN. Mai Thị Thanh Xuân – Đặng Thị Thu Hiền (2013), “Phát triển kinh tế hộ gia đình ở Việt Nam”, Tạp chí khoa học Đại học QGHN, Kinh tế và kinh doanh, tập 29 số 3 (2013). Bài viết đã nghiên cứu sự phát triển của kinh tế hộ gia đình là 4 một trong những bộ phận cấu thành kinh tế tƣ nhân. Trong bài viết đã nêu cách tiếp cận khái niệm kinh tế hộ gia đình là một tổ chức kinh doanh thuộc sở hữu của hộ gia đình, trong đó các thành viên có tài sản chung cùng đóng góp công sức để hoạt động kinh tế chung trong sản xuất nông, lâm, ngƣ nghiệp hoặc một số lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác do pháp luật quy định. Cách nhận diện thông qua một số đặc điểm đó là: Kinh tế hộ gia đình hình thành theo cách thức tổ chức riêng trong phạm vi gia đình; Tồn tại chủ yêu ở nông thôn, hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản; Chủ hộ là ngƣời sở hữu nhƣng cũng là ngƣời lao động trực tiếp; Quy mô thƣờng nhỏ, vốn đầu tƣ ít; Quá trình sản xuất chủ yếu dựa vào sức lao động thủ công và công cụ truyền thống, do đó năng suất lao động thấp; Trình độ quản lý và chuyên môn nghiệp vụ của chủ hộ rất hạn chế, chủ yếu là kinh nghiệm từ đời trƣớc truyền lại cho đời sau. Những thành tựu nổi bật: Sự tăng nhanh về số lƣợng; cơ cấu hộ đã có sự chuyển dịch theo hƣớng hiện đại thể hiện ở sự giảm xuống khá nhanh cả về số lƣợng và tỷ trọng của nhóm hộ nông, lâm nghiệp, thủy sản và sự tăng lên của nhóm hộ công nghiệp – xây dựng; lĩnh vực hoạt động của các hộ ngày càng đa dạng; Vốn tích lũy ngày càng tăng; Tính chất và quy mô của nền sản xuất hàng hóa lớn ngày càng thể hiện rõ rệt trong kinh tế hộ; Ngày càng xuất hiện nhiệu hộ nông dân khẳng định đƣợc vị trí trong nền kinh tế thị trƣờng và tác động đến sự nghiệp xóa đói giảm nghèo bền vững tại địa phƣơng. Những hạn chế, bất cập: Quy mô sản xuất nhìn chung còn manh mún, nhỏ lẻ; Cơ cấu ngành nghề còn lạc hậu; Thị trƣờng tiêu thụ sản phẩm còn hạn hẹp và bị động. Nguyên nhân của những hạn chế: Lao động gia đình phần lớn có độ tuổi cao và trình độ tay nghề thấp; Kiến thức và năng lực tiếp cận thị trƣờng của chủ hộ thấp; Sản xuất kinh doanh của các hộ còn phụ thuộc nặng vào việc khai thác tự nhiên. Trên cơ sở đó bài viết đã nêu lên một số giải pháp chủ yếu thúc đẩy kinh tế hộ gia đình phát triển theo hƣớng bền vững nhƣ sau: Đẩy nhanh quá trình tích tụ và tập trung ruộng đất đi đôi với tăng cƣờng các hoạt động liên doanh, liên kết giữa các hộ và giữa hộ với doanh nghiệp; Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hoạt động đào tạo nghề cho nông dân; Giúp các hộ chuyển đổi cơ cấu ngành theo hƣớng hiệu quả và bền vững; Trang bị kiến thức về kinh tế và kinh doanh trong nền kinh tế thị trƣờng cho nông dân. 5 Lê Thị Mến (2013), “Đóng góp của kinh tế tư nhân vào tăng trưởng kinh tế tỉnh Phú Yên giai đoạn 2001 – 2012”, Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Trƣờng Đại học kinh tế - Đại học Huế. Nghiên cứu đã hệ thống một số lý luận cơ bản về kinh tế tƣ nhân, vai trò của kinh tế tƣ nhân đối với tăng trƣởng kinh tế. Kinh nghiêm của một số tỉnh và thành phố trong phát triển kinh tế tƣ nhân từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm có thể vận dụng ơ Phú Yên. Đánh giá thực trạng đóng góp của kinh tế tƣ nhân vào tăng trƣởng vào kinh tế tỉnh Phú Yên giai đoạn 2001 – 2012 để tìm ra những nhân tố cơ bản tác động đến tác động đến sự đóng góp của kinh tế tƣ nhân trong tăng trƣởng kinh tế ở Phú Yên. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy sự đóng góp của kinh tế tƣ nhân đối với tăng trƣởng kinh tế tƣ nhân Phú Yên trong thời gian tới. Nguyễn Quang Vinh (2012), “ Thách thức và giải pháp phát triển doanh nghiệp ngoài nhà nước của tỉnh Quảng Bình” Tạp chí khoa học, Đại học Huế, tập 72B, số 3. Bài viết tuy không trực tiếp đề cập về vấn đề phát triển kinh tế tƣ nhân ở Quảng Bình nhƣng đã gián tiêp đề cập thông qua việc nghiên cứu tình phát triển của doanh nghiệp ngoài nhà nƣớc ở Quảng Bình trong thời gian từ năm 2006 đến năm 2010. Tác giả đã đánh giá khái quát tình hình phát triển và đóng góp của DNNNN đối với phát triển kinh tế xã hội. Theo tác giả tuy số lƣợng DNNNN tăng nhanh tuy nhiên số lƣợng thực sự đi vào hoạt động chỉ 75% và sự tăng trƣởng không đồng đều giữa các huyện và thành phố, đa số tập trung ở thành phố Đồng Hới (48,6%). Khu vực DNNNN đã giải quyết đƣợc nhiều công ăn việc làm dài hạn cũng nhƣ thời vụ, góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao mức thu nhập, đời sống cho cộng đồng dân cƣ. Tuy nhiên, DNNNN tỉnh Quảng Bình đứng trƣớc những thách thực đối với sự phát triển: Số lƣợng DNNNN tăng nhanh, đa dạng nhƣng quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu; Đa số DNNNN chƣa có chiến lƣợc dài hạn; Đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh nhỏ và không ổn định; Nhận thức của chủ DN về luật, quy định pháp lý còn hạn chế; Trình độ quản trị điều hành DNNNN thấp; Việc ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế; Việc thực hiện chế độ báo cáo tài chính, báo cáo thống kê không chuyên nghiệp; Cơ chế và tiếp cận vốn tín dụng chƣa thuận lợi; Lãi suất tín dụng cao; Cơ sở hạ tầng yếu kèm. Từ đó tác giả đã đề xuất một số giải pháp định hƣớng để thúc đẩy phát triển DNNNN cụ thể: Thực hiện đồng bộ có hiệu quả thiết thực các 6 chủ trƣơng chính sách thúc đẩy khu vực DNNNN phát triển nhất là khu vực nông thôn; Giải pháp về vốn nhƣ hỗ trợ lãi suất vay đối với DNNNN, chính sách bình đẵng trong vay vốn giữa khu vực DNNNN với các khu vực khác; Chính sách ƣu đãi đầu tƣ; Tạo điều kiện về mặt bằng sản xuất kinh doanh cho DN, xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế; Tăng cƣờng công tác quản lý DNNNN sau đăng ký kinh doanh; Chú trọng bồi dƣỡng kiến thức quản trị DN cho đội ngũ doanh nhân bằng nhiều hình thức khác nhau; Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt thủ tục rờm rà cho DN trong đăng ký kinh doanh, cấp giấy chứng nhận đầu tƣ; Xây dựng và thực hiện chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực, thu hút nhân tài; Nâng cao vai trò của Hiêp hội DN, định hƣớng hoạt động của hội đi vào chiều sâu. Lƣơng Minh Cƣ - Vũ Văn Thƣ (2011), “Sở hữu tư nhân và kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay, một số nhận thức về lý luận và thực tiễn”, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia . Làm rõ thêm nhận thức về sở hữu và sở hữu tƣ nhân, trên cơ sở đó đi đến khẳng định việc thực hiện đa dạng hóa các hình thức sở hữu, các loại hình kinh tế là một tất yếu khách quan trong nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa ở nƣớc ta hiện nay; đồng thời làm rõ bản chất, vai trò, vị trí của vấn đề sở hữu tƣ nhân, kinh tế tƣ nhân cũng nhƣ nguồn gốc hình thành và những đặc điểm cơ bản của sở hữu tƣ nhân, kinh tế tƣ nhân trong tiến trình phát triển của lịch sử nhân loại nói chung và ở Việt Nam nói riêng, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm thiết thực cho sự nghiệp đổi mới hiện nay ở Việt Nam; trên cơ sở đó nhận thức rõ hơn quy luật vận động, xu thế phát triển của sở hữu tƣ nhân, kinh tế tƣ nhân thời điểm hiện tại và tƣơng lai. Nguyễn Thị Luyến (2012), “Phát triển kinh tế tư nhân ở Thái Bình giai đoạn 2001 – 2010 và giải pháp đến năm 2020” Luận văn Thạc sĩ -Khoa kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Hệ thống hoá góp phần làm rỏ thêm một số vấn đề lý luận cơ bản; chủ trƣơng, quan điểm, chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nƣớc về kinh tế tƣ nhân; nghiên cứu kinh nghiệm của một số tỉnh, thành phố trong nƣớc về phát triển kinh tế tƣ nhân trong quá trình đổi mới và rút ra những vấn đề tham khảo cho tỉnh Thái Bình. Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế tƣ nhân ở tỉnh Thái Bình trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trƣờng . Từ đó đƣa ra những phƣơng 7 hƣớng và giải pháp nhàm góp phần phát triển kinh tế tƣ nhân hiệu quả hơn trong giai đoạn 2011 – 2020. Nguyễn Xuân Khoát (2010), “Phát triển khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay”, Tạp chí khoa học, Đại học Huế, số 60. Bài viết đã nêu lên vai trò và tác dụng của khu vực kinh tế tƣ nhân ở nƣớc ta đó là: KTTN là một bộ phận hợp thành quan trọng của nền kinh tế nhiều thành phần theo định hƣớng xã hội chủ nghĩa; là lực lƣợng kinh tế của tuyệt đại bộ phận nhân dân; Phát triển KTTN thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo định hƣớng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; Góp phần thúc đẩy mọi thành viên trong xã hội năng động, nhạy bén trong việc khai thác mọi nguồn lực; Phát triển KTTN đòi hỏi cấp bách phải có sự thay đổi về chính sách pháp luật cho phù hợp với điều kiện mới. Tác giả bài viết cũng đã chỉ ra những kết quả đạt đƣợc: Khu vực kinh tế tƣ nhânh tăng nhanh về số lƣợng doanh nghiệp và quy mô vốn đầu tƣ; Là khu vực có hiệu quả kinh doanh cao hơn so với các thành phần kinh tế khác; Là khu vực tạo thêm việc làm mới nhiều nhất và hiệu quả nhất trong nền kinh tế; Là khu vực có tỷ trọng đóp góp về sản lƣợng GDP và ngân sách tăng dần qua các năm; Khu vực KTTN cũng là khu vực tạo ra môi trƣờng cạnh tranh lành mạnh và đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nông thôn miền núi. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt đƣợc thì tác giã cũng đã chỉ ra những hạn chế yếu kém: Quy mô của DNTN phần lớn còn rất nhỏ và tăng trƣởng chậm; Sự phát triển của doanh nghiệp KTTN còn chậm và nhiều bất cập; Hoạt động của khu vực KTTN còn nhiều tiêu cực, khó quản lý và kiểm tra, kiểm soát. Từ đó tác giả đã nêu lên một số giải pháp chủ yếu phát triển khu vực KTTN trong thời gian tới: Tạo môi trƣờng thuận lợi về thể chế và tâm lý xã hộ cho phát triển KTTN; Đổi mới hệ thống chính sách kinh tế vĩ mô đối với khu vực KTTN ; Hạn chế các mặt tiêu cực của khu vực KTTN. Trần Xuân Châu (2009), “ Tìm hiểu quan niệm và cách tiếp cận về kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay”, Tạp chí khoa học, Đại học Huế, số 51. Tác giả đã nghiên cứu quan niệm về KTTN của các nhà kinh điển, của chủ nghĩa Mác – Lênin, của Đảng Cộng sản Việt Nam từ khi còn là ý tƣởng (tại Hội nghị TW6, khóa IV năm 1979) để đƣa ra 2 cách tiếp cận về KTTN đó là: KTTN là một thành phần kinh tế và KTTN là một khu vực kinh tế. Tuy nhiên theo tác giả thì nên tiếp cận KTTN 8 với tƣ cách là khu vực kinh tế bởi các lý do: Thứ nhất, với sự phát triển kinh tế nhiều thành phần, đa hình thức sở hữu thì việc phân định kinh tế cá thể, tiểu chủ, và kinh tế tƣ bản tƣ nhân là không thực sự khả thi và không có ý nghĩa thực tế; Thứ hai, về mặt lý luận, quan niệm về thành phần kinh tế có tính chất lịch sử; Thứ ba, cách tiếp cận khu vực kinh tế, là điều tự nhiên cần thiết để tổ chức và quản lý có hiệu quả nền kinh tế. Từ cách tiếp cận KTTN là một khu vực kinh tế tác giả đã đƣa ra quan niệm về KTTN là khu vực kinh tế, bao gồm kinh tế cá thể, tiểu chủ và kinh tế tƣ bản tƣ nhân, dựa trên sở hữu tƣ nhân về tƣ liệu sản xuất và các nguồn lực đầu vào khác nhau của tƣ nhân; tồn tại dƣới hình thức DNTN, CTCP, CTTNHH và các hộ kinh doanh. Trên cơ sở đó tác giả đã đƣa ra ba quan hệ kinh tế chủ yêu của KTTN: Quan hệ sở hữu, quan hệ về tổ chức quản lý và quan hệ về phân phối. Vũ Thị Thoa (2009), “ Bàn về hệ thống kinh tế tư nhân trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam hiện nay” Tạp chí giáo dục lý luận. Giới thiệu sự ra đời và phát triển của kinh tế tƣ nhân qua các văn kiện của nhiều đại hội đảng ( V- X). Đại hội X khẳng định : Kinh tế tƣ nhân là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế. Qua phân tích bảng số liệu : Tổng giá trị sản phẩm trong nƣớc, vốn đầu tƣ theo ngành kinh tế, giá trị sản xuất công nghiệp, lao động đang làm việc theo thành phần kinh tế thấy đƣợc đóng góp và vai trò của kinh tế tƣ nhân. Biện pháp phát huy hơn nữa vai trò của kinh tế tƣ nhân trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam. Hồ Văn Vĩnh “ Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển kinh tế tư nhân ở nước ta” đăng trên tại chí Lý luận Chính trị 5/2007. Đã nêu lên những cách nhìn nhận về quá trình phát triển kinh tế tƣ nhân ở nƣớc ta. Tác giả bài viết đã nói lên suy nghĩ trong công tác lý luận Đảng có liên quan đến KTTN. Một là, nhận dạng và đánh giá kinh tế tƣ nhân ở nƣớc ta; Hai là, phát triển kinh tế tƣ nhân với vấn đề bóc lột và bị bóc lột; Ba là, vấn đề Đảng viên làm kinh tế tƣ nhân; Bốn là, làm giàu bằng kinh tế tƣ nhân và vấn đề công bằng xã hội; Năm là, mối quan hệ giữa Nhà nƣớc và kinh tế tƣ nhân; Sáu là, kinh tế tƣ nhân với việc xây dựng nền kinh tế định hƣớng xã hội chủ nghĩa. - Đỗ Minh Tuấn (2007), “Phát triển kinh tế tư nhân ở Hà Nội trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế” Luận văn Thạc sĩ -Khoa kinh tế -Đại học Quốc gia Hà Nội. Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản phát triển kinh tế tƣ nhân, về khái 9