Tài liệu Phát triển du lịch văn hóa của tỉnh hà nam

LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Tr-êng §HDL H¶i Phßng Tªn ®Ò tµi: Ph¸t triÓn du lÞch V¨n ho¸ cña tØnh Hµ Nam Ng-êi thùc hiÖn : L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Gi¸o viªn h-íng dÉn : TS TrÇn §øc Thanh Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 1 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr-êng ®¹i häc d©n lËp H¶i phßng ------------------------------------- ISO 9001 - 2008 ¬ Kho¸ luËn tèt ngiÖp Ngµnh: v¨n ho¸ du lÞch Sinh viªn Ng-êi h-íng dÉn : L-¬ng ThÞ Tè Uyªn : PGS.TS. TrÇn §øc Thanh H¶i Phßng - 2009 Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 2 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tr-êng ®¹i häc d©n lËp h¶i phßng ----------------------------------- Ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ cña tØnh Hµ Nam khãa luËn tèt nghiÖp ®¹i häc hÖ chÝnh quy ngµnh: V¨n ho¸ du lÞch Sinh viªn : L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Ng-êi h-íng dÉn : PGS.TS. TrÇn §øc Thanh H¶i phßng - 2009 Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 3 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr-êng ®¹i häc d©n lËp H¶i phßng ------------------------------------- ¬ NhiÖm vô ®Ò tµi tèt nghiÖp Sinh viªn : L-¬ng ThÞ Tè Uyªn M· sè : 090371 Ngµnh : V¨n ho¸ du lÞch Tªn ®Ò tµi: Ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ cña tØnh hµ nam H¶i Phßng. 2009 Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 4 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Lêi c¶m ¬n! KÝnh th-a c¸c thÇy c« gi¸o! VËy lµ qua 4 n¨m ngåi trªn ghÕ nhµ tr-êng, ®-îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng víi sù nç lùc cña b¶n th©n vµ qua nh÷ng chuyÕn ®i thùc tÕ ë Th¸i Nguyªn, HuÕ…®Æc biÖt qua thêi gian thùc tËp võa qua em ®· ®óc kÕt ®-îc nh÷ng kinh nghiÖm ®Ó hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. §Ó cã ®-îc kÕt qu¶ nh- ngµy h«m nay, em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi: TiÕn sÜ: TrÇn §øc Thanh – Tr-ëng khoa Du lÞch tr-êng §¹i häc Khoa häc x· héi vµ Nh©n v¨n C¸c thÇy c« gi¸o khoa V¨n ho¸ Du lÞch tr-êng §HDL H¶i Phßng. Ban gi¸m ®èc, c¸c c« chó, anh chÞ Së V¨n ho¸ ThÓ thao vµ Du lÞch Hµ Nam ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi gióp em hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. Vµ ch¾c ch¾n r»ng bµi luËn v¨n cña em cßn nhiÒu thiÕu sãt v× vËy em kÝnh mong c¸c thÇy c« gi¸o ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó bµi luËn v¨n cña em ®-îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! H¶i Phßng, Ngµy 15 th¸ng 6 n¨m 2009 Sinh viªn thùc hiÖn L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 5 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Môc Lôc PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi ...................................................................................... 1 2. Môc ®Ých nghiªn cøu ................................................................................ 2 3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu ........................................................... 2 4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu ......................................................................... 2 5. Bè côc khãa luËn ...................................................................................... 2 Néi dung Ch-¬ng 1: Cë së lý luËn vÒ du lÞch v¨n ho¸ ........................... 3 1.1. Kh¸i niÖm ...................................................................................................... 3 1.1.1. V¨n ho¸ ........................................................................................... 3 1.1.2. Du lÞch v¨n ho¸ - v¨n ho¸ du lÞch .................................................. 5 1.1.3. S¶n phÈm v¨n ho¸ vµ v¨n ho¸ du lÞch ............................................ 6 1.2. Mèi t¸c ®éng qua l¹i gi÷a du lÞch vµ v¨n ho¸ ........................................... 9 1.3. ý nghÜa cña sù ph¸t triÓn v¨n ho¸ ........................................................... 11 1.4. C¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ ................................................. 13 1.4.1. §iÒu kiÖn chung ............................................................................. 13 1.4.2. §iÒu kiÖn riªng ............................................................................... 16 1.4.3 §iÒu kiÖn s½n sµng ®ãn tiÕp............................................................ 19 1.4.4. §iÒu kiÖn m«i tr-êng v¨n ho¸ ...................................................... 21 Ch-¬ng2: §iÒu kiÖn ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ cña tØnh Hµ Nam ............................................................................................................ 22 2.1. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n ..................................................................... 22 2.1.1. §¸nh gi¸ chung vÒ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n cña tØnh HN ... 22 2.1.2. Di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ .................................................................. 22 2.1.3. Di tÝch kh¶o cæ häc ....................................................................... 26 2.1.4. §Æc s¶n Èm thùc ............................................................................ 27 Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 6 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn 2.1.5. Lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ................................................. 30 2.1.6. LÔ héi truyÒn thèng ....................................................................... 31 2.1.7. .................................................................... 35 2.1.7. Phong tôc tËp qu¸n ........................................................................ 38 2.2. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch ë Hµ Nam ................................................. 40 2.2.1.C¬ së vËt chÊt kü thuËt – h¹ tÇng kü thuËt..................................... 40 2.2.2. M¹ng l-íi kinh doanh du lÞch ...................................................... 43 2.2.3. Nguån nh©n lùc trong du lÞch ...................................................... 43 2.2.4. KÕt qu¶ cña doanh thu du lÞch vµ kh¸ch du lÞch ......................... 44 2.3. NhËn xÐt chung vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng du lÞch Hµ Nam hiÖn nay ..... 45 2.3.1. ¦u ®iÓm .......................................................................................... 45 2.3.2. Nh-îc ®iÓm .................................................................................... 45 2.3.3. Nguyªn nh©n .................................................................................. 46 Ch-¬ng 3: Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh Hµ Nam ............................................................................................................ 47 3.1. Môc tiªu, nhiÖm vô träng t©m ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh Hµ Nam ..... 47 3.1.1. Nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc ®Æt ra trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh Hµ Nam......................................................................... 47 3.1.2. Quan ®iÓm vµ môc tiªu ph¸t triÓn DL Hµ Nam tõ nay ®Õn n¨m 2012 ........................................................................................................... 49 3.1.3. NhiÖm vô träng t©m ..................................................................... 50 3.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn du lÞch cña Hµ Nam ................. 51 3.2.1 §Çu t- x©y dùng ............................................................................. 51 3.2.2 Qu¶n lý Nhµ n-íc vÒ du lÞch ......................................................... 53 3.2.3. Qu¶ng b¸ tuyªn truyÒn vµ xóc tiÕn du lÞch .................................. 54 3.2.4. §µo t¹o nguån nh©n lùc du lÞch ................................................... 55 3.2.5.C«ng t¸c chØ ®¹o l·nh ®¹o cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh ......................56 3.3. Tæ chøc thùc hiÖn vµ kiÕn nghÞ ................................................................. 57 3.3.1. Tæ chøc thùc hiÖn .......................................................................... 57 3.3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò nghÞ ..................................................................... 58 Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 7 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Phô lôc Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 8 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi ViÖt Nam lµ mét quèc gia ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã ngµnh du lÞch ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Lµ mét quèc gia cã truyÒn thèng lÞch sö l©u ®êi, truyÒn thèng v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n ®éc ®¸o vµ ®a d¹ng ë mçi vïng miÒn, v× vËy ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ ®ang trë thµnh thÕ m¹nh cña ViÖt Nam. Hµ Nam lµ mét tØnh cã vÞ trÝ thuËn lîi, n»m gi÷a trung t©m cña vïng du lÞch B¾c Bé, n»m trªn tuyÕn du lÞch xuyªn ViÖt ®Æc biÖt lµ ë ngay cöa ngâ phÝa Nam cña Hµ Néi. §©y còng lµ n¬i cã nguån tµi nguyªn du lÞch kh¸ phong phó vµ ®a d¹ng, mét miÒn ®Êt v¨n hiÕn. ĐÊt vµ con ng-êi Hµ Nam lµm nªn nh÷ng kú tÝch cßn in ®Ëm m·i trong nh÷ng trang sö hµo hïng cña d©n téc. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®ã, du lÞch Hµ Nam ®Æc biÖt lµ du lÞch V¨n ho¸ cã mét tiÒm n¨ng kh¸ lín ®Ó ph¸t triÓn. Tuy nhiªn cho ®Õn nay du lÞch Hµ Nam nãi chung, du lÞch v¨n hãa Hµ Nam nãi riªng cßn rÊt yÕu so víi c¸c tØnh l©n cËn. Tõ thùc tiÔn ®ßi hái du lÞch Hµ Nam ph¶i cã mét chiÕn l-îc, s¸ch l-îc ph¸t triÓn phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña tØnh vµ ®Þnh h-íng ph¸t triÓn du lÞch cña ViÖt Nam. Tr-íc thùc tÕ ®ã, ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh vÒ TNDL v¨n hãa gãp phÇn thóc ®Èy du lÞch “ Ph¸t triÓn du lÞch v¨n hãa Hµ Nam” lµ mét h­íng ®i cÇn thiÕt. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu Môc ®Ých gãp phÇn ph¸t triÓn du lÞch Hµ Nam. Ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ cña Hµ Nam gãp phÇn ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña Hµ Nam trong ph¸t triÓn du lÞch còng nh- n©ng cao nhËn thøc cña con ng-êi vÒ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸, gãp phÇn b¶o b¶o tån, t«n t¹o khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cho ph¸t triÓn du lÞch nãi chung vµ du lÞch v¨n ho¸ nãi riªng cña tØnh Hµ Nam. Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 9 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn 3. NhiÖm vô cña ®Ò tµi Tæng hîp thèng kª c¸c sè liÖu, tµi liÖu thu thËp ®-îc. §iÒu tra kh¶o s¸t thùc tÕ, kh . Ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn p¸t triÓn Du lÞch V¨n hãa cña tØnh Hµ Nam ( TNDL, CSHT, Nguån nh©n lùc, Doanh thu du lÞch…). §Ò xuÊt m gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch V¨n hãa cña Hµ Nam còng nh- ®ưa ra mét sè kiÕn nghÞ. 4. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §iÒu kiÖn ph¸t triÓn du lÞch V¨n hãa cña tØnh Hµ Nam Ph¹m vi nghiªn cøu ®-îc giíi h¹n trong ph¹m vi l·ng thæ cña tØnh Hµ Nam. Thêi gian lµ c¸c sè liÖu thèng kª 2004- 2008. 5. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu Ph-¬ng ph¸p chÝnh lµ thu thËp vµ sö lý sè liÖu, chñ yÕu lµ c¸c tµi liÖu tõ Së V¨n hãa thÓ thao vµ Du lÞch cña tØnh Hµ Nam. 6. Néi dung kho¸ luËn Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, Tµi liÖu tham kh¶o, Phô lôc, Néi dung chÝnh gåm cã 3 ch-¬ng Ch-¬ng 1. C¬ së lý luËn vÒ ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸ Ch-¬ng 2. C¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸ cña tØnh Hµ Nam Ch-¬ng3. Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 10 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Ch-¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ du lÞch v¨n ho¸ 1.1 Kh¸i niÖm 1.1.1 V¨n ho¸ Tõ “v¨n ho¸” (tiÕng Latinh cã nghÜa lµ trång trät) khëi ®Çu cã nghÜa lµ vì ®Êt, ch¨m bãn ®Êt ®ai trong lao ®éng n«ng nghiÖp. Nh- vËy, nguån gèc cña tõ v¨n ho¸ cã liªn quan ®Õn lao ®éng, ho¹t ®éng cña con ng-êi trong c¶i t¹o tù nhiªn. Theo UNESCO nh×n nhËn “ V¨n ho¸” víi ý nghÜa réng r·i nhÊt cña tõ nµy. §ã lµ mét phøc thÓ, mét tæng thÓ c¸c ®Æc tr-ng diÖn m¹o vÒ tinh thÇn, vÒ vËt chÊt, trÝ thøc vµ t×nh c¶m…Kh¾c ho¹ nªn b¶n s¾c cña mét céng ®ång, gia ®×nh, xãm lµng, vïng miÒn, quèc gia, x· héi…V¨n ho¸ kh«ng chØ bao gåm nghÖ thuËt, v¨n ch-¬ng mµ c¶ nh÷ng lèi sèng, nh÷ng quyÒn c¬ b¶n cña con ng-êi, nh÷ng hÖ thèng gi¸ trÞ, nh÷ng truyÒn thèng tÝn ng-ìng. Cã nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ h÷u thÓ: §×nh, ®Òn, chïa. MiÕu, m¹o, l¨ng, mé, nhµ sµn… Cã nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ v« h×nh bao gåm c¸c biÒu hiÖn t-îng tr-ng vµ kh«ng sê thÊy ®-îc cña v¨n ho¸ ®-îc l-u truyÒn vµ biÕn ®æi qua thêi gian víi mét qu¸ tr×nh t¸i t¹o, “trïng tu” cña céng ®ång réng r·i… Nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ t¹m gäi lµ v« h×nh nµy lµ: LÔ héi, ca móa nh¹c truyÒn thèng, ng«n ng÷ truyÒn miÖng, phong tôc tËp qu¸n, c¸ch nÊu ¨n vµ c¸c mãn ¨n…C¸c di s¶n v¨n ho¸ h÷u thÓ vµ v« h×nh g¾n bè h÷u c¬ víi nhau lång vµo nhau nh- th©n x¸c vµ t©m trÝ con ng-êi. C¸ch hiÓu “ V¨n ho¸” theo nghÜa hÑp cña UNESCO: “V¨n ho¸” lµ tæng thÓ nh÷ng hÖ thèng biÓu tr-ng (ký hiÖu) chi phèi c¸ch øng sö vµ sù giao tiÕp trong mét céng ®ång, khiÕn céng ®ång cã ®Æc thï riªng. Cã lÏ còng nhÊn m¹nh thªm: V¨n ho¸ bao gåm hÖ thèng nh÷ng gi¸ trÞ ®Ó ®¸nh gi¸ mét sù viÖc, mét hiÖn t-îng (®Ñp hay xÊu, ®¹o ®øc hay v« lu©n, ph¶i hay tr¸i, ®óng hay sai…) theo céng ®ång Êy. Dï cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau nh-ng nh×n chung v¨n ho¸ tr-íc hÕt ph¶i cã tÝnh hÖ thèng, mäi hiÖn t-îng sù kiÖn thuéc nÒn v¨n ho¸ ®Òu cã liªn Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 11 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn quan mËt thiÕt víi nhau, ®©y lµ ®¾c tr-ng thø nhÊt cña v¨n ho¸. §Æc tr-ng quan träng thø hai cña v¨n ho¸ lµ tÝnh gi¸ trÞ. Trong tõ v¨n ho¸ th× “V¨n” cã nghÜa lµ vÎ ®Ñp (b»ng gi¸ trÞ). V¨n ho¸ cã nghÜa lµ trë thµnh ®Ñp, thµnh cã gi¸ trÞ. V¨n ho¸ chØ chøa c¸i ®Ñp, chøa c¸i gi¸ trÞ , nã lµ th-íc ®o møc ®é nh©n b¶n cña con ng-êi. C¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ theo môc ®Ých cã thÓ chia thµnh gi¸ trÞ vËt chÊt (phôc vô cho nhu cÇu vËt chÊt) vµ gi¸ trÞ tinh thÇn (phôc vô cho nhu cÇu tinh thÇn). Theo ý nghÜa cã thÓ chia thµnh gi¸ trÞ sö dông, gi¸ trÞ ®¹o ®øc vµ gi¸ trÞ phÈm mü (ch©n- thiÖn ‟ mü). C¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc vµ gi¸ trÞ phÈm mü ®Òu thuéc gi¸ trÞ tinh thÇn, gi¸ trÞ tinh thÇn cßn bao gåm c¸c t- t-ëng cã gi¸ trÞ sö dông (khoa häc, gi¸o dôc…) trong ®ã c¶ b¶n th©n c¸ch thøc s¸ng t¹o ra c¸c gi¸ trÞ mµ qua kinh nghiÖm ngµn ®êi con ng-êi ®· tÝch luü ®-îc. Theo thêi gian cã thÓ ph©n biÖt c¸c gi¸ trÞ vÜnh cöu vµ gi¸ trÞ nhÊt thêi. Trong c¸c gi¸ trÞ nhÊt thêi l¹i ph©n biÖt gi¸ trÞ lçi thêi, gi¸ trÞ hiÖn hµnh, gi¸ trÞ ®ang h×nh thµnh. §Æc tr-ng thø ba cña v¨n ho¸ lµ tÝnh nh©n sinh. V¨n ho¸ lµ mét hiÖn t-îng x· héi, lµ s¶n phÈm ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng-êi. V¨n ho¸ ®èi lËp víi tù nhiªn, nã lµ c¸i tù nhiªn ®· ®ù¬c biÕn ®æi d-íi t¸c ®éng cña con ng-êi, lµ phÇn giao gi÷a tù nhiªn vµ con ng-êi. §Æc tr-ng nµy phÐp ph©n biÖt loµi ng-êi s¸ng t¹o víi loµi vËt b¶n n¨ng, ph©n biÖt v¨n hãa víi gi¸ trÞ tù nhiªn ch-a mang dÊu Ên s¸ng t¹o do con ng-êi. Do g¾n liÒn víi con ng-êi vµ ho¹t ®éng cña con ng-êi trong x· héi, v¨n ho¸ ®· trë thµnh c«ng cô giao tiÕp quan träng. §Æc tr-ng thø t- cña v¨n ho¸ lµ tÝnh lÞch sö. V¨n ho¸ bao giê còng h×nh thµnh trong mét qu¸ tr×nh vµ ®-îc tÝch luü qua nhiÒu thÕ hÖ. TÝnh lÞch sö t¹o cho v¨n ho¸ mét bÒ dµy, mét chiÒu s©u vµ chÝnh nã buéc v¨n ho¸ th-êng xuyªn tù ®iÒu chØnh, tiÕn hµnh ph©n lo¹i vµ ph©n bè l¹i c¸c gi¸ trÞ. TruyÒn thèng v¨n ho¸ ®-îc t«n thê nhê gi¸o dôc. Nhê ®ã v¨n ho¸ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch con ng-êi. Trªn ®©y lµ nh÷ng ®Æc tr-ng c¬ b¶n cña v¨n ho¸, dùa vµo chóng cã thÓ ®-a ra mét ®Þnh nghÜa v¨n ho¸ nh- sau: V¨n ho¸ lµ mét hÖ thèng h÷u c¬ c¸c gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn do con ng-êi s¸ng t¹o vµ tÝch luü qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng thùc tiÔn trong sù t-¬ng t¸c Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 12 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn gi÷a con ng-êi víi m«i tr-êng tù nhiªn vµ x· héi m×nh.” §/n TrÇn Ngäc Thªmc¬ së V¨n hãa VN T10” 1.1.2 Du lÞch v¨n ho¸- V¨n ho¸ du lÞch “V¨n ho¸ du lÞch” lµ toµn bé thÕ øng xö cña nh÷ng ng-êi qu¶n lý vµ kinh doanh du lÞch, cña kh¸ch du lÞch vµ nh÷ng ng-êi cã liªn quan (nh- céng ®ång d©n c- ®Þa ph-¬ng, nh÷ng ng-êi cã t¸c ®éng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp tíi ho¹t ®éng du lÞch…) víi nhau vµ víi tµi nguyªn vµ m«i tr­êng du lÞch, ®ång thêi lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o nªn m«i tr-êng kh«ng gian v¨n ho¸ t¹i c¸c tuyÕn, ®iÓm, khu du lÞch cña ng-êi kinh doanh vµ qu¶n lý du lÞch, lµm hµi lßng ng-êi tiªu dïng du lÞch (kh¸ch du lÞch) t¹i ®iÓm ®Õn du lÞch. “ §/n §inh trung kiªn - Bµi gi¶ng m«n häc sè 20 ‟V¨n hãa qu¶n lý vµ kinh doanh du lÞch” V¨n ho¸ du lÞch cßn lµ viÖc thÓ hiÖn b¶n s¾c v¨n ho¸ cña mét d©n téc, mét céng ®ång d©n c- hay mét vïng, mét khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh trong ho¹t ®éng du lÞch cña nh÷ng ng-êi lµm du lÞch (c¶ ng-êi qu¶n lý vµ kinh doanh du lÞch) mät c¸ch võa kh¸i qu¸t võa cô thÓ qua viÖc lµm nh»m t¹o cho du lÞch c¸c gi¸ trÞ dÆc s¾c riªng biÖt. Du lÞch v¨n ho¸ lµ mét lo¹i h×nh du lÞch dùa trªn tµi nguyªn du lÞch lµ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña mét quèc gia, ®ã lµ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ vËt thÓ vµ gi¸ trÞ v¨n ho¸ phi vËt thÓ. Du lÞch v¨n ho¸ còng mang trong nã tÝnh chÊt nhÊt ®Þnh cña du lÞch, ®ã lµ sù tham gia t-¬ng trî cña bèn nhãm nh©n tè víi mçi nhãm ®Òu cã môc ®Ých kh¸c nhau. Song bªn c¹nh ®ã, du lÞch v¨n ho¸ cßn mang nh÷ng ®Æc tr-ng riªng cña nã. Tr-íc tiªn ®ã lµ sù ®Æc tr-ng vÒ tµi nguyªn. Tµi nguyªn lµ nh©n tè ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc x©y dùng mét ch-¬ng tr×nh du lÞch v¨n ho¸ lµ nh÷ng ®iÓm v¨n ho¸ ®Æc tr-ng cña mét vïng hay quèc gia. Nh- vËy b¶n th©n cña du lÞch v¨n ho¸ còng mang nh÷ng nÐt ®Æc tr-ng cô thÓ. Du lÞch v¨n ho¸ còng nh- c¸c lo¹i h×nh du lÞch kinh doanh kh¸c nã kh«ng tån t¹i ®éc lËp mµ nã lu«n n»m trong hÖ thèng h÷u c¬ c¸c ngµnh nghÒ, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh. H¬n thÕ n÷a nã cµng ®ßi hái sù liªn kÕt, g¾n bã chÆt chÏ h¬n bëi tÝnh ®Æc thï cña nã, v× du lÞch vµ v¨n ho¸ lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt. V¨n ho¸ lµ tµi nguyªn, lµ ngu«ng lùc quan träng cña du lÞch, v¨n ho¸ lµ nguyªn nh©n ph¸t sinh nhu cÇu du lÞch vµ chuyªn kh¶o mét ®èi t-îng v¨n ho¸ cô thÓ vµ Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 13 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn ch-¬ng tr×nh du lÞch v¨n ho¸ tham quan dµnh cho nh÷ng du kh¸ch cã nhu cÇu th-ëng thøc c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ theo c¸c cÊp ®é tiÕp cËn kh¸c nhau vµ kh«ng mang môc ®Ých nghiªn cøu. ViÖc ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ còng nh- ph¸t triÓn du lÞch nãi chung mang mét ý nghÜa rÊt quan träng. NÕu ph¸t triÓn tèt du lÞch v¨n ho¸ th× cã thÓ gãp phÇn kh«i phôc vµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, t¹o viÖc lµm cho d©n c- ®Þa ph-¬ng, thu hót vèn ®Çu t- cña n-íc ngoµi. Du lÞch v¨n ho¸ lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc xuÊt khÈu t¹i chç cã hiÖu qu¶ cao, t¨ng l-îng ngîi tÖ cho ®Êt n-íc. Ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ lµ gãp phÇn më réng, cñng cè quan hÖ quèc tÕ, t¨ng c-êng t×nh ®oµn kÕt, h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc, ®ång thêi gióp c¸c quèc gia gi¶m bít søc Ðp cña c¸c trung t©m ®« thÞ. Ngoµi ra, sù ph¸t triÓn cña du lÞch v¨n ho¸ cßn gãp phÇn khai th¸c c¸c di s¶n v¨n ho¸ d©n téc, b¶o vÖ m«i tr-êng tù nhiªn x· héi, ®ång thêi còng lµ n¬i t¹o ra nguån kinh phÝ tèt nhÊt ®Ó bæ xung, b¶o vÖ ph¸t triÓn c¸c di s¶n v¨n ho¸, thùc hiÖn ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng. Do vÞ trÝ quan träng vµ nhiÒu ý nghÜa quan träng vÒ mÆt kinh tÕ- x· héi mµ §¶ng vµ nhµ n-íc ta ®· chñ ch-¬ng ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ t-¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vÒ du lÞch v¨n ho¸ s½n cã cña ®Êt n-íc theo h-íng du lÞch ‟ V¨n ho¸- sinh th¸im«i tr-êng x©y dùng c¸c khu du lÞch hÊp dÉn vÒ v¨n ho¸ vÒ di tÝch lÞch sö, vÒ c¸c danh lam th¼ng c¶nh, huy ®éng c¸c nguèn lùc tham gia kinh doanh du lÞch, -u tiªn x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng t¹i c¸c khu du lÞch tËp trung vµ c¸c trung t©m du lÞch lín. Víi tiÒm n¨ng to lín vÒ du lÞch v¨n ho¸ nh- vËy, cÇn cã sù qu¶n lý, ®¶m b¶o cña nhµ n-íc ®Ó ph¸t triÓn du lÞch theo ®óng h-íng vµ xøng tÇm víi tiÒm n¨ng cña chóng. 1.1.3 S¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ Mét trong nh÷ng nÒn t¶ng c¬ b¶n nhÊt ®Ó x· héi ph¸t triÓn ®-îc x¸c ®Þnh lµ v¨n ho¸. NÒn t¶ng v¨n ho¸, tõ l©u ®· trë thµnh mét ®éng lùc ®Æc biÖt quan träng lµ c¬ së cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn l©u dµi cña quèc gia vµ d©n téc. Trªn nÒn t¶ng ®ã, c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ h×nh thµnh vµ ®ång hµnh cïng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ- x· héi. S¶n phÈm v¨n ho¸ cµng ®Æc s¾c, ®éc ®¸o, cã gi¸ trÞ phæ qu¸t th× cµng ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn cña x· héi. Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 14 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Trong ho¹t ®éng du lÞch, s¶n phÈm v¨n ho¸ nãi riªng, gi¸ trÞ v¨n ho¸ nãi chung cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, vai trß quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸- lo¹i s¶n phÈm v¨n ho¸ mang dÊu Ên truyÒn thèng vµ nh©n v¨n cña d©n téc hay nh©n lo¹i. S¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm v¨n ho¸ du lÞch cã nh÷ng ®iÓm chóng sau ®©y: Mét lµ: S¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch ®Òu cã “ nguyªn liÖu” quan träng vµ cá b¶n nhÊt ®Ó h×nh thµnh, ®Ó ®-îc x©y dùng vµ ®-a vµo phôc vô ®êi sèng kinh tÕ- x· héi- v¨n ho¸. C¶ s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ ®Òu cÇn ®Õn c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i. C¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ Êy cµng phong phó, cµng giµu b¶n s¾c, cµng ®éc ®¸o th× kh¶ n¨ng t¹o nªn c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ cã søchÊp dÉn cµng cao. Mét quèc gia, mét d©n téc, mét céng ®ång d©n c- lµm nªn vµ b¶o tån c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa, c¸c thµnh tùu v¨n ho¸ ®a d¹ng, ®Æc s¾c sÏ lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng ®Ó ph¸t triÓn cïng s¶n phÈm cã chÊt l-îng cao vµ ®éc ®¸o, cïng víi sù ®a d¹ng s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n hãa. Hai lµ: C¶ hai s¶n phÈm nµy võa h÷u h×nh võa v« h×nh ®-îc ®-a ra thÞ tr-êng vµ khã cã thÓ ®¸nh gi¸ chÊt l-îng mét c¸ch ®¬n gi¶n b»ng ®Þnh l-îng. Gi¸ trÞ cña s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ kh«ng thÓ chØ ®-îc ®o b»ng gi¸ c¶ mµ v-ît qua c¶ gÝa c¶. Mét lÔ héi, mét sù kiÖn v¨n hãa nghÖ thuËt, diÔn x­íng….chØ cã thÓ x¸c ®Þnh s¶n phÈm b»ng ®Þnh tÝnh. Nh­ng ®å l­u niÖm l¹i cã h×nh hµi cô thÓ. Còng nh- vËy mét s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ chøa ®ùng c¸c yÕu tè v¨n ho¸ chØ cã thÓ ®-îc x©y dùng, b¸n vµ xö dông c¸c s¶n phÈm cô thÓ chøa ®ùng yÕu tè v¨n ho¸ nh- ®å thñ c«ng truyÒn thèng cña lµng nghÒ, nh÷ng mãn ¨n ®Æc s¶n d©n téc ®éc ®¸o vµ hÊp dÉn…ThËm chÝ, t ¸o dµi duyªn d¸ng tryÒn thèng phô n÷ ViÖt Nam in dÊu Ên v¨n ho¸ khi ®-îc khai th¸c trong c¸c ho¹t ®éng du lÞch ®Ó t¹o s¶n phÈm du lÞch, s¶n phÈm dÞch vô du lÞch th× s¶n phÈm ®ã ®-îc coi lµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸. Ba lµ: S¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ ®Òu chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ chÊt l-îng sau khi ®· sö dông. Dï tù kh¸m ph¸, tù th-ëng thøc s¶n phÈm hay cã ng-êi h-íng dÉn phôc vô th× khi ®-îc giao dÞch, ®-îc mua b¸n kh¸ch hµng Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 15 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn th-êng ph¶i h×nh dung vÒ s¶n phÈm vµ chÊt l-îng cña nã chø ch-a thÓ biÕt ®Çy ®ñ hay kh¸ ®Çy ®ñ nh- mé s¶n phÈm th«ng th-êng kh¸c. Mua vÐ tham quan mét lÔ héi, mét b¶o tµng, mét ch-¬ng tr×nh biÓu diÔn du lÞch, mét dÞch vô du lÞch….kh¸ch du lÞch chØ cã thÓ tin vµo sù qu¶ng b¸ cña ng­êi b¸n. Trong thùc tÕ, chÊt l-îng s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ phô thuéc kh«ng chØ lµ c¸c tµi nguyªn nh©n v¨n ‟ nÒn t¶ng c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn s¶n phÈm - mµ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo yÕu tè kh¸c nh- viÖc tæ chøc qu¶n lý, chÊt l-îng vµ sè l-îng dÞch vô, phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña ®éi ngò nh÷ng ng-êi lµm viÖc. Do ®ã, s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ g¾n liÒn víi c¶ mét qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ ®éi ngò nh÷ng ng-êi tham gia lµm nªn nã, §iÒu rÊt râ lµ s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ cã kh¸ nhiÒu sù kh¸c biÖt râ rÖt. S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ võa cã thÓ chøa ®ùng c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸, c¸c thµnh tùu v¨n ho¸ võa cã thÓ chøa ®ùng ngay c¶ c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ trong nã. Lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng cña ViÖt Nam lµ s¶n phÈm v¨n ho¸ nh-ng ®-îc khai th¸c cho viÖc x©y dùng cho c¸c ch-¬ng du lÞch lµng nghÒ lµng quª. MÆt kh¸c, mçi s¶n phÈm cña lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng còng ®-îc sö dông lµm ®å l-u niÖm cho kh¸ch vµ do ®ã nã trë thµnh mét s¶n phÈm v¨n hãa cô thÓ. Kh¸c víi s¶n phÈm v¨n hãa, s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ cßn chøa ®ùng trong ®ã yÕu tè dÞch vô v× trong b¶n chÊt, du lÞch lµ kinh tÕ dÞch vô, lµ ngµnh "c«ng nghiÖp kh«ng khãi”. S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ ë bÊt cø ®Þa ph­¬ng, hay quèc gia, d©n téc nµo th-êng chØ khai th¸c phÇn hÊp dÉn kh¸ch nhÊt trong kho tµng v¨n ho¸ ®å sé, cã kh¶ n¨ng b¸n ®-îc cho kh¸ch cµng nhiÒu cµng tèt. S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ nh- ®· tr×nh bµy, ®-îc h×nh thµnh tån t¹i vµ ph¸t triÓn hay lôi tµn ë nh÷ng ®Þa ph-¬ng, nh÷ng d©n téc, nh÷ng quèc gia cã c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ ®a d¹ng dÆc s¾c ®ang ®-îc khai th¸c vµ biÕt khai th¸c cã hiÖu qu¶. ChÝnh v× vËy ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi víi rÊt nhiÒu yÕu tè vµ yªu cÇu c¬ b¶n cÇn cã mµ du lÞch lµ mét ngµnh kinh tÕ ®Æc thï bëi nã chøa ®ùng c¸c yÕu tè v¨n ho¸ truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i. Muèn ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi bÒn v÷ng th× kh«ng thÓ kh«ng ph¸t triÓn du lÞch. ë mét n-íc nh- ViÖt Nam víi 54 d©n téc giµu b¶n s¾c v¨n ho¸, Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 16 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn víi truyÒn thèng ngh×n x-a héi tô vµ hçn dung cã chän läc bái thêi gian vµ cuèc sèng, viÖc ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸, x©y dùng c¸c s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ ®éc ®¸o vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh trang cao trong khu vùc §«ng Nam ¸ vµ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D-¬ng c¶ hiÖn t¹i vµ t-¬ng lai. ThÕ m¹nh cña du lÞch ViÖt Nam lµ du lÞch v¨n hãa vµ du lÞch sinh th¸i nh- c¸c nghÞ quyÕt cu¶ ®¹i héi §CSVN lÇn thø VIII, IX, X ®· x¸c ®Þnh. Kho¶ng 15 n¨m tr-íc §ç Hoµng Toµn cã nhËn xÐt ®óng r»ng “sÏ kh«ng thÓ hiÓu ®-îc nÕu t¸ch rêi v¨n ho¸ víi du lÞch mµ cã thÓ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho du lÞch” Du lÞch ë HuÕ, ë Qu¶ng Nam , Hµ T©y…. sÏ khã mµ ph¸t triÓn nÕu kh«ng cã ®-îc c¸c di s¶n v¨n ho¸, nÕu kh«ng khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ mµ c¸c thÕ hÖ cña ViÖt Nam ®· t¹o dùng nªn vµ l-u gi÷ ®Õn nay. S¶n phÈm v¨n ho¸ chØ cã thÓ mang l¹i lîi Ých l©u bÒn cho x· héi nÕu ®-îc sö dông cã hiÖu qu¶ vµ khoa häc. Ng-îc l¹i, mét x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ x· héi dùa v÷ng ch¾c vµo nÒn t¶ng v¨n ho¸, vµo céi nguån d©n téc mµ s¶n phÈm v¨n ho¸ võa lµ nguyªn nh©n võa lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn ®ã. Còng v× thÕ, s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ võa lµ nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn du lÞch ë ViÖt Nam võa lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh khai th¸c c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ ViÖt Nam. Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh trªn, dùa vµo chóng cã thÓ ®-a ra ®-îc ®Þnh nghÜa c¬ b¶n vÒ s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ nh- sau: “S¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ lµ c¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ vµ c¸c dÞch vô cÇn thiÕt nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch tham gia du lÞch v¨n ho¸ hoÆc c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c cã kÕt hîp víi du lÞch v¨n ho¸.” 1.2 Mèi t¸c ®éng qua l¹i gi÷a du lÞch vµ v¨n ho¸ RÊt khã cã thÓ ®Ò cËp ®Çy ®ñ ®ù¬c viÖc t¸ch v¨n ho¸ ®Ó ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a nã vµ du lÞch. HÇu nh- kh«ng cã ranh giíi râ rÖt gi÷a v¨n ho¸ vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c trong x· héi. V¨n ho¸ thÓ hiÖn ë t¸c phong, th¸i ®é khi tiÕp xóc cña mét c¸ thÓ hay céng ®ång khi tiÕp xóc víi m«i tr-êng xung quanh. - ¶nh h-ëng cña v¨n ho¸ ®Õn du lÞch C¸c ®èi t-îng du lÞch v¨n ho¸ ®-îc coi lµ tµi nguyªn du lÞch hÊp dÉn nÕu nh- tµi nguyªn thiªn nhiªn hÊp dÉn kh¸c bëi sù hoang s¬ ®éc ®¸o vµ hiÕm hoi cña nã th× tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n thu hót kh¸ch bëi tÝnh phong phó ®a d¹ng, Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 17 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn ®éc ®¸o vµ tÝnh truyÒn thèng còng nh- tÝnh ®Þa ph-¬ng cña nã. C¸c ®èi t-îng v¨n ho¸ - tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n - lµ c¬ së ®Ó t¹o nªn c¸c lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸ phong phó. MÆt kh¸c, nhËn thøc v¨n ho¸ cßn lµ yÕu tè thóc ®Èy ®éng c¬ du lÞch cña du kh¸ch. Nh- vËy xÐt d-íi gãc ®é thÞ tr-êng th× v¨n ho¸ võa lµ yÕu tè cung cÊp gãp phÇn h×nh thµnh yÕu tè nhu cÇu cña hÖ thèng du lÞch. C¸c s¶n phÈm v¨n ho¸ nh- tranh vÏ, ®iªu kh¾c, t­îng nÆn…T¹o nªn mét ®éng lùc thóc ®Èy du lÞch quan träng. Tranh §«ng Hå, Tranh lôa, lµ s¶n phÈm du lÞch mµ kh¸ch du lÞch rÊt -a thÝch. Ng-êi ®i nghØ biÓn th-êng t×m mua mét sè t¸c phÈm nghÖ thuËt ®-îc lµm b»ng chÊt liÖu cã tõ biÓn hoÆc m« pháng cuéc sèng vïng biÓn. Tr×nh diÔn d©n ca vµ c¸c lo¹i h×nh v¨n nghÖ truyÒn thèng còng nhhiÖn ®¹i còng lµ mét biÓu hiÖn cña v¨n ho¸. T¹i mét sè n-íc, nÒn v¨n ho¸ ©m nh¹c lµ nguån chñ yÕu ®Ó lµm hµi lßng vµ g©y sù tß mß ®èi víi du kh¸ch. §iÖu nh¶y d©n téc t¹o nªn søc cuèn hót, l«i cuèn m¹nh mÏ cña mét nÒn v¨n ho¸ ®èi víi du kh¸ch. C¸c buæi biÓu diÔn khu vùc, c¸c tr-¬ng tr×nh c«ng céng còng t¹o nªn nhiÒu c¬ héi míi ®Ó duy tr× vµ ph¸t huy truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc.ViÖc quan t©m ®Õn ng«n ng÷ cña mét d©n téc hay mét quèc gia kh¸c lµ mét ®éng lùc thóc ®Èy du lÞch. N-íc Ph¸p kh«ng chØ thu hót kh¸ch bëi c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn, b·i biÓn chan hoµ ¸nh n¾ng, c¸c c«ng tr×nh kiÔn tróc ®Ñp mµ cßn bëi c¸c t¸c phÈm kiÖt xuÊt næi tiÕng Ph¸p. C¸c ch-¬ng tr×nh du lÞch - häc tËp lµ nh÷ng kinh nghiÖm ®Æc biÖt cã gi¸ trÞ. TiÕp thu nh÷ng chØ dÉn b»ng ngo¹i ng÷ ë n-íc ngoµi cã thÓ kÕt lîp víi ch-¬ng tr×nh gi¶ng d¹y du lÞch - häc tËp toµn diÖn. T«n gi¸o còng ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên m¹nh mÏ trong du lÞch. Nh÷ng ng-êi theo ®¹o sÏ t×m ®-îc sù yªn t©m khi ®Õn mét n-íc mµ cã t«n gi¸o cña hä. Hä còng nhËn ®-îc sù ®ång c¶m cña ng-êi d©n cã t«n gi¸o. Bëi vËy t«n gi¸o còng cã mét h×nh thøc v¨n ho¸ cuèn hót du kh¸ch. - ¶nh h-ëng cña du lÞch ®Õn v¨n ho¸ ¶nh h-ëng cña du lÞch ®-îc xÐt trªn hai mÆt ®ã lµ mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. Do cã sù ®Çu t- cho du lÞch nªn c¸c di tÝch lÞch sö, c¸c lÔ héi truyÒn thèng.. ®-îc b¶o tån vµ ph¸t huy. Bªn c¹nh ®ã, do sù du nhËp giao l-u gi÷a du kh¸ch vµ ng-¬i d©n ®Þa ph-¬ng nªn nhiÒu mèi quan hÖ ®-îc më réng, ng-êi d©n ®-îc tiÕp xóc víi nhiÒu lèi sèng v¨n minh h¬n. Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 18 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn Mét trong c¸c chøc n¨ng cña du lÞch lµ giao l-u v¨n ho¸ céng ®ång. Khi di du lÞch, du kh¸ch lu«n muèn ®-îc th©m nhËp vµo c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ cña ®Þa ph-¬ng. Song nhiÒu khi sù x©m nhËp víi môc ®Ých chÝnh ®¸ng bÞ l¹m dông vµ sù th©m nhËp biÖn thµnh sù th©m h¹i. Ai ®Õn SaPa còng muèn ®i chî t×nh, song chî t×nh Sapa, mét nÐt v¨n ho¸ truyÒn thèng cña ®ång bµo d©n téc ®ang bÞ du kh¸ch tß mß Ýt v¨n ho¸ x©m h¹i b»ng nh÷ng cö chØ th« b¹o nh- räi ®Ìn vµo cÆp t×nh nh©n, lËt nãn c¸c thanh n÷ ®Ó xem mÆt, trªu gäi…MÆt kh¸c do thÞ hiÕu cña du kh¸ch, v× lîi Ých kinh tÕ to lín tr-íc m¾t nªn mét sè ho¹t ®éng v¨n ho¸ bÞ tr×nh chØÕu mét c¸ch tù nhiªn, mang ra lµm trß c-êi cho du kh¸ch. Nh- vËy gi¸ trÞ v¨n ho¸ ®Ých thùc cña mét céng ®ång, ®¸ng lý ph¶i ®-îc tr©n träng l¹i bÞ ®em ra lµm trß tiªu khiÓn, mua vui cho du kh¸ch. Gi¸ trÞ truyÒn thèng dÇn bÞ lu mê do sù l¹m dông vÒ môc ®Ých kinh tÕ. Do ch¹y theo sè l-¬ng, kh«ng Ýt mÆt hµng truyÒn thèng ®-îc chÕ t¸c l¹i ®Ó lµm ®å l-u niÖm cho du kh¸ch s¶n xuÊt cÈu th¶ ®· lµm mÐo mã gi¸ trÞ ch©n thùc cña truyÒn thèng. Mét trong nh÷ng xu h-íng th-êng thÊy ë c¸c n-íc nghÌo ®ãn kh¸ch tõ c¸c n-íc giµu lµ ng-êi d©n b¶n xø, nhÊt lµ giíi trÎ ngµy cµng chèi bá truyÒn thèng vµ thay ®æi c¸ch sèng theo mèt du kh¸ch. 1.3 ý nghÜa cña sù ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ Sù ph¸t triÓn cña du lÞch nãi chung vµ du lÞch v¨n ho¸ nãi riªng cã mét ý nghÜa quan träng c¶ vÒ kinh tÕ x· héi ®èi víi mét vïng, mét ®Êt n-íc du lÞch. Ngµnh du lÞch lµ ngµnh c«ng nghiÖp kh«ng khãi cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n-íc vµ cña mét vïng th«ng qua viÖc tiªu dïng cña kh¸ch du lÞch. Th«ng qua tiªu dïng, du lÞch t¸c ®éng m¹nh lªn lÜnh vùc l-u th«ng, vµ do vËy g©y ¶nh h-ëng lín lªn nh÷ng lÜnh vùc kh¸c cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Kinh tÕ du lÞch g©y biÕn ®æi lín trong c¸n c©n thu chi cña ®Êt n-íc, cña vïng du lÞch . §èi víi du lÞch quèc tÕ, viÖc kh¸ch mang ngo¹i tÖ ®Õn ®æi vµ tiªu ë khu du lÞch lµm t¨ng tæng tiÒn trong c¸n c©n thu chi cña vïng vµ cña ®Êt n-íc. Cßn ®èi víi du lÞch néi ®Þa, viÖc tiªu tiÒn cña d©n ë vïng du lÞch chØ g©y biÕn ®éng trong c¬ cÊu c¸n c©n thu chi cña nh©n d©n theo vïng, chø kh«ng lµm thay ®æi tæng sè nh- t¸c ®éng cña du lÞch quèc tÕ. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, du lÞch ®ßi hái sè Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 19 LuËn v¨n tèt nghiÖp L-¬ng ThÞ Tè Uyªn l-îng lín vËt t- vµ hµng ho¸ ®a d¹ng. Ngoµi ra viÖc kh¸ch mang tiÒn tõ n¬i kh¸c ®Õn ®Ó tiªu ë vïng du lÞch gãp phÇn lµm sèng ®éng kinh tÕ ë vïng du lÞch vµ ë ®Êt n-íc du lÞch. Du lÞch gãp phÇn huy ®éng nguån vèn rçi r·i trong nh©n d©n vµo vßng chu chuyÓn, v× chi phÝ cho hµnh tr×nh du lÞch lµ tõ tiÒn tiÕt kiÖm cña d©n. Th«ng qua lÜnh vùc l-u th«ng mµ du lÞch cã ¶nh h-ëng tÝch cùc lªn sù ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp nh-: (C«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, c«ng nghiÖp thùc phÈm, c«ng nghiÖp gç, c«ng nghiÖp dÖt, ngµnh trång trät, ngµnh ch¨n nu«i …). Du lÞch lu«n ®ßi hái hµng ho¸ cã chÊt l-îng cao, phong phó vÒ chñng loaÞ, mü thuËt vµ h×nh thøc. Do vËy, du lÞch gãp phÇn ®Þnh h-íng cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh Êy trªn c¸c mÆt: sè l-îng, chÊt l-îng, chñng lo¹i s¶n phÈm vµ viÖc chuyªn m«n ho¸ cña c¸c xÝ nghiÖp trong s¶n xuÊt. ¶nh h-ëng cña du lÞch lªn sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n nh­: Th«ng tin, x©y dùng, y tÕ, th­¬ng m¹i, v¨n ho¸…còng rÊt lín: Sù s½n sµng ®ãn tiÕp kh¸ch du lÞch cña mét vïng kh«ng chØ thÓ hiÖn ë chç nh÷ng n¬i ®ã cã tµi nguyªn du lÞch, mµ bªn c¹nh chóng ph¶i cã c¶ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, hÖ thèng ®-êng x¸, nhµ ga, s©n bay, b-u ®iÖn, ng©n hµng, m¹ng l-íi th­¬ng m¹i … viÖc tËn dông ®­a nh÷ng n¬i cã tµi nguyªn du lÞch vµo sö dông, kinh doanh ®ßi hái ph¶i x©y dùng ë ®ã hÖ thèng ®-êng x¸, m¹ng l-íi th-¬ng nghiÖp, b­u ®iÖn … qua ®ã còng kÝch thÝch sù ph¸t triÓn t­¬ng øng cña c¸c ngµnh cã liªn quan. Ngoµi ra, du lÞch ph¸t triÓn cßn ®¸nh thøc mét sè ngµnh s¶n xuÊt thñ c«ng cæ truyÒn. ViÖc ph¸t triÓn du lÞch sÏ t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n, viÖc lµm vµ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng thu nhËp cho nh©n d©n ®Þa ph-¬ng. Ngoµi c¸c ý nghÜa to lín vÒ kinh tÕ, du lÞch cßn cã ý nghÜa x· héi quan träng. Th«ng qua du lÞch, con ng-êi ®-îc thay ®æi m«i tr-êng, cã Ên t-îng vµ c¶m xóc míi , tho¶ m·n ®-îc trÝ tß mß, ®ång thêi më mang kiÕn thøc, ®¸p øng lßng ham hiÓu biÕt, do ®ã gãp phÇn h×nh thµnh ph-¬ng h-íng ®óng ®¾n trong m¬ -íc s¸ng t¹o, trong kÕ ho¹ch cho t-¬ng lai cña con ng-êi- kh¸ch du lÞch. Du lÞch t¹o kh¶ n¨ng cho con ng-êi më mang hiÓu biÕt lÉn nhau, më mang hiÓu biÕt vÒ lÞch sö, v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, ®¹o ®øc, chÕ ®é x· héi, kinh tÕ…Du lÞch Khoa V¨n ho¸ Du lÞch - Tr-êng §HDL H¶i Phßng Trang 20