ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
-------------------
DƢƠNG VĂN HƢNG
PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH BÌNH
TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP
LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC
THÁI NGUYÊN - 2013
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
-------------------
DƢƠNG VĂN HƢNG
PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH BÌNH
TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP
Chuyên ngành : ĐỊA LÍ HỌC
Mã số
: 60310501
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH ĐỊA LÍ HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. DƢƠNG QUỲNH PHƢƠNG
THÁI NGUYÊN - 2013
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nghiên cứu trong luận văn này hoàn toàn trung thực và chƣa đƣợc sử dụng
để bảo vệ một học vị nào.
Thái Nguyên, tháng 05 năm 2013
Học viên
Dƣơng Văn Hƣng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan ...................................................................................................... i
Mục lục .............................................................................................................. ii
Danh mục các chữ viết tắt ................................................................................ iii
Danh mục các bảng........................................................................................... iv
Danh mục các hình ............................................................................................ v
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài .............................................................................. 2
3. Mục tiêu, nhiệm vụ, giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................... 6
3.1. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................... 6
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 6
3.3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ................................................................ 6
4. Quan điểm và phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................... 7
4.1. Quan điểm nghiên cứu ................................................................................ 7
4.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................ 8
5. Những đóng góp của đề tài .......................................................................... 10
6. Cấu trúc của đề tài ...................................................................................... 10
NỘI DUNG .................................................................................................... 11
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN
DU LỊCH
1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN ................................................................................... 11
1.1.1. Các khái niệm về du lịch ...................................................................... 11
1.1.2. Các loại hình du lịch .............................................................................. 15
1.1.3. Chức năng của du lịch . ......................................................................... 18
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
1.1.4. Những nhân tố ảnh hƣởng đến sự hình thành và phát triển du lịch ..... 19
1.1.5. Các hình thức tổ chức lãnh thổ du lịch .................................................. 29
1.1.6. Phát triển du lịch trong thời kì hội nhập ................................................ 31
1.2. CƠ SỞ THỰC TIỄN ................................................................................ 34
1.2.1. Thực tiễn phát triển du lịch ở Việt Nam ............................................... 34
1.2.2. Phát triển du lịch Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế .............. 39
1.2.3. Thực tiễn phát triển du lịch vùng Bắc Bộ.............................................. 41
Tiểu kết chƣơng 1 ......................................................................................... 45
Chƣơng 2. TIỀM NĂNG VÀ HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH
TỈNH NINH BÌNH TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP
2.1. TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH ................................................. 47
2.1.1. Sơ lƣợc lịch sử tỉnh Ninh Bình ............................................................. 47
2.1.2. Vị trí địa lý, phạm vi lãnh thổ................................................................ 47
2.1.3. Đặc điểm dân cƣ, dân tộc ...................................................................... 49
2.1.4. Tài nguyên du lịch ................................................................................. 50
2.1.5. Cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật ................................................... 63
2.2. HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH BÌNH
TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP ........................................................................ 67
2.2.1. Khái quát chung .................................................................................... 67
2.2.2. Hiện trạng hoạt động du lịch theo ngành............................................... 69
2.2.3. Tổ chức lãnh thổ du lịch tỉnh Ninh Bình ............................................... 82
2.2.4. Du lịch Ninh Bình trong mối quan hệ với vùng du lịch Bắc Bộ .......... 96
2.2.5. Phân tích những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức đối với
phát triển du lịch Ninh Bình trong thời kì hội nhập ....................................... 97
Tiểu kết chƣơng 2 ....................................................................................... 106
Chƣơng 3. ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN
DU LỊCH TỈNH NINH BÌNH TRONG THỜI KÌ HỘI NHẬP
3.1. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN ............................................................. 107
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
3.1.1. Quan điểm chỉ đạo .............................................................................. 107
3.1.2. Định hƣớng phát triển du lịch Ninh Bình đến năm 2015 và 2020 ..... 107
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ................................................... 119
3.2.1. Các giải pháp chung ........................................................................... 119
3.2.2. Một số giải pháp cụ thể ...................................................................... 128
Tiểu kết chƣơng 3 ....................................................................................... 139
KẾT LUẬN................................................................................................... 141
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN ....... 143
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................... 144
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
STT
Viết đầy đủ
1
CSHT
Cơ sở hạ tầng
2
CSVCKT
Cơ sở vật chất kĩ thuật
3
DL
Du lịch
4
HĐND
Hội đồng nhân dân
5
KDL
Khách du lịch
6
KT - XH
Kinh tế - xã hội
7
LTDL
Lãnh thổ du lịch
8
TNDL
Tài nguyên du lịch
9
UBND
Ủy ban nhân dân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT
Số hiệu
Tên bảng
1
Bảng 1.1
2
Bảng 1.2 Số lƣợng khách nội địa, giai đoạn 1990 - 2011
36
3
Bảng 1.3 Doanh thu du lịch Việt Nam, giai đoạn 1995 - 2011
37
4
Bảng 1.4 Số lƣợng khách sạn ở Việt Nam (1995 - 2010)
37
5
Bảng 1.5
6
Bảng 2.1
7
Bảng 2.2
8
Bảng 2.3
9
Bảng 2.4
10
Bảng 2.5 Hiện trạng cơ sở lƣu trú ở Ninh Bình (2001 - 2011)
11
Bảng 2.6
12
Bảng 3.1
13
Bảng 3.2
Trang
Số lƣợng khách quốc tế đến Việt Nam, giai đoạn
1990 - 2011
Số lao động trong ngành du lịch ở Việt Nam, giai
đoạn 2000 - 2008
Vị trí của du lịch trong tổng GDP tỉnh Ninh Bình
(2000 - 2011)
Số lƣợng khách quốc tế đến Ninh Bình, giai đoạn
2001 - 2011
Số lƣợng khách nội địa đến Ninh Bình, giai đoạn
2001 - 2011
Hiện trạng nguồn lao động ngành du lịch Ninh Bình,
giai đoạn 2001 - 2011
Giá trị thu hút khách và khả năng khai thác một số
điểm du lịch tiêu biểu ở Ninh Bình
Dự báo số khách du lịch và doanh thu du lịch Ninh
Bình
Định hƣớng các thị trƣờng khách quốc tế của Ninh
Bình theo mục đích
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
35
38
68
71
73
76
79
86
108
110
DANH MỤC CÁC HÌNH
STT
Số hiệu
1
Hình 1.1
2
Hình 1.2 Sơ đồ các loại tài nguyên du lịch ở Việt Nam
15
3
Hình 2.1 Bản đồ hành chính tỉnh Ninh Bình
48
4
Hình 2.2 Bản đồ tài nguyên du lịch tự nhiên Ninh Bình
52
Hình 2.3 Bản đồ tài nguyên du lịch nhân văn Ninh Bình
55
Tên hình
Trang
Phân biệt giữa du lịch và giải trí của Hội đồng trung
ƣơng về du lịch của Cộng hòa Pháp
Cơ cấu GDP tỉnh Ninh Bình phân theo khu vực kinh
12
5
Hình 2.4
6
Hình 2.5
7
Hình 2.6 Doanh thu từ du lịch Ninh Bình (2001 - 2011)
75
8
Hình 2.7 Bản đồ hiện trạng phát triển du lịch Ninh Bình
91
9
Hình 3.1
tế, giai đoạn 1992 - 2011
Số lƣợng khách du lịch đến Ninh Bình, giai đoạn
2001 - 2011
Bản đồ không gian phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
đến năm 2020
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
67
69
118
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Ngày nay cùng với xu hƣớng toàn cầu hóa, du lịch (DL) đã trở thành một
ngành kinh tế phổ biến không chỉ ở các nƣớc phát triển mà còn ở các nƣớc
đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
DL đóng vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội (KT - XH),
thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển, tăng nguồn thu ngoại tệ, cải thiện
kết cấu hạ tầng, tạo việc làm, nâng cao mức sống cho ngƣời dân. Nhận thức rõ
tầm quan trọng của DL đối với sự phát triển KT - XH, Đảng và Nhà nƣớc ta đã
nêu rõ quan điểm về phát triển DL là huy động mọi nguồn lực, khai thác tiềm
năng của cả nƣớc và từng địa phƣơng, tăng cƣờng đầu tƣ phát triển DL để đảm
bảo DL là ngành kinh tế mũi nhọn: “Đến năm 2020, DL cơ bản trở thành
ngành kinh tế mũi nhọn, có tính chuyên nghiệp, có hệ thống cơ sở vật chất kỹ
thuật tương đối đồng bộ, hiện đại; sản phẩm DL có chất lượng cao, đa dạng,
có thương hiệu, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, cạnh tranh được với các
nước trong khu vực và trên thế giới. Phấn đấu đến năm 2030, Việt Nam trở
thành quốc gia có ngành DL phát triển”. [3]
Ninh Bình là tỉnh nằm ở phía Nam Đồng bằng sông Hồng, nằm trong
tiểu vùng DL Nam Bắc Bộ, là nơi hội tụ đầy đủ các yếu tố của một Việt Nam
thu nhỏ: rừng, núi, đồng bằng, sông, biển với các khu bảo tồn thiên nhiên, vƣờn
quốc gia, khu dự trữ sinh quyển. Hơn nữa, Ninh Bình còn là mảnh đất có nhiều
di tích lịch sử, văn hóa; từng là kinh đô đầu tiên của nƣớc Đại Cồ Việt, nơi phát
tích ba triều đại Đinh - Tiền Lê - Lý mà bằng chứng để lại là các đền chùa,
miếu mạo, các di tích lịch sử văn hóa. Ninh Bình đã và đang trở thành điểm đến
hấp dẫn khách du lịch (KDL) trong và ngoài nƣớc.
Trong những năm qua, nhất là từ năm 2001 đến nay, DL Ninh Bình đã
có bƣớc phát triển khá nhanh, đang dần trở thành ngành kinh tế quan trọng, góp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
http://www.lrc-tnu.edu.vn
- Xem thêm -