Tài liệu Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh qua dạy học môn thể dục - thcs

Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS MỘT SỐ KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT - HS (Học sinh) - GV (Giáo viên) - TDTT (Thể dục, thể thao) - XHCN (Xã hội chủ nghĩa) - LT (Lớp trưởng) - THCS (Trung học cơ sở) PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ I/ LÝ DO Trong những năm qua sự nghiệp giáo dục, đào tạo nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể, cuộc cách mạng khoa học công nghệ tiếp tục phát triển với bước tiến nhảy vọt, trở thành động lực đầu tàu cho sự phát triển kinh tế, xã hội, đưa xã hội loài người bước sang thời đại văn minh mới mà nền tảng của nó là văn minh tri thức. Với sự phát triển mạnh mẽ của các cuộc cách mạng lớn của thời đại như: cuộc cách mạng tin học, cách mạng công nghệ.....đang đặt ra những yêu cầu mới đối với con người, đòi hỏi giáo dục phải đổi mới mục tiêu, nội dung phương pháp dạy và học nhằm đào tạo thế hệ trẻ trở thành những người lao động tự chủ, năng động, sáng tạo, có năng lực giải quyết các vấn đề thực tế của cuộc sống mới đặt ra, góp phần tích cực xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng văn minh. Trong cuộc cách mạng về giáo dục, quan trọng hơn cả là sự đổi mới về phương pháp. Giáo dục được cải tiến theo xu hướng phát triển của phương pháp dạy học hiện đại: Chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học lấy học sinh Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 1 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS làm trung tâm, hợp lý hơn cả là đặt người học vào trung tâm quá trình dạy học. Giáo dục phải chuyển mục đích từ '' Cung cấp kiến thức sang mục đích luyện cách tự mình tìm ra kiến thức, bằng con đường tự học, tự nghiên cứu...Giáo viên từ vị trí truyền thụ kiến thức chuyển sang vị trí người hướng dẫn để người học tự tìm lấy kiến thức, còn học trò chuyển từ vị trí thụ động tiếp thu kiến thức sang người chủ động tìm ra, phát hiện ra kiến thức. Đối với môn thể dục(Môn giáo dục thể chất cho học sinh) là môn học giúp các em học sinh phát triển sức khoẻ từ đó phát triển trí tuệ, tư duy sáng tạo...Vì sức khoẻ Trí tuệ là những thứ quý giá nhất của mỗi con người và mỗi quốc gia. Muốn có sức khoẻ không chỉ cần có dinh dưỡng và vệ sinh tốt mà cần phải biết và kiên trì rèn luyện thân thể. Chính vì vậy mà môn học thể dục ở trường THCS đã trang bị cho học sinh một số kiến thức, kỹ năng và phương pháp tập luyện, nhằm giúp học sinh biết rèn luyện thân thể từ đó có đủ sức khoẻ và trí thông minh để hoàn thành với hiệu quả cao nhiệm vụ học tập hiện tại và lao động xây dựng, bảo vệ tổ quốc sau này. Môn học thể dục còn góp phần rèn luyện cho thế hệ trẻ lối sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, khéo léo, tính kỷ luật, tính tập thể...là tiền đề để hình thành nhân cách. Như vậy, thể dục ở đây là vì con người, góp phần đào tạo thế hệ trẻ trở thành những con người có ích cho xã hội. Như chúng ta đã biết môn học thể dục được coi là môn học mang tính nghệ thuật với nhiều động tác phức tạp đòi hỏi phải có độ chính xác cao. Vì vậy vấn đề học tốt và say mê môn học thể dục ở trường THCS nói chung và trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm nói riêng là điều mà giáo viên dạy môn thể dục phải làm. Căn cứ vào điều kiện thực tế của nhà trường và đối tượng giáo dục nhận thức về môn học chưa được quan tâm và đặt vào vị trí quan trọng. Do vậy vấn đề đặt ra đối với tất cả giáo viên dạy môn thể dục nói chung là phải làm thế nào để học sinh học môn thể dục đạt được về kiến thức, kỹ năng tốt nhất cũng như về nhân cách con người để hoàn thành mục tiêu giáo dục học sinh THCS như đã xác định trong luật giáo dục là"...Giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa... Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 2 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS Đối với thực tế môn học là phải xác định đúng đối tượng để nâng cao chất lượng cũng như tinh thần tự giác tích cực của học sinh. Trên thực tế hiện nay nhiều giáo viên vẫn giảng dạy theo phương pháp cũ đặc trưng của bô môn dẫn đến kết quả và khả năng tiếp thu động tác của học sinh còn hạn chế , đồng thời nhiều giáo viên vẫn chưa mạnh dạn đưa phương pháp mới vào dạy học theo hướng tích cực hoá học sinh bằng cách đổi mới phương pháp và cách tổ chức dạy học sao cho giờ học sinh động hấp dẫn, học sinh hứng thú tập luyện đạt dến lượng vận động hợp lý. Về phía học sinh: Khó khăn đầu tiên là học sinh chưa xác định được nhiệm vụ học tập, không chủ động tích cực, vẫn tập luyện theo kiểu nô đùa, tập cho hết trách nhiệm và cho qua phần việc của mình...Đó cũng là một khó khăn trong việc giảng dạy bộ môn thể dục của giáo viên trong trường THCS... Chính vì vậy việc dạy học theo phương pháp mới cũng là một vấn đề mà mỗi giáo viên dạy thể dục phải nỗ lực và nhận thức rõ được mục tiêu giáo dục đã xác định. Bản thân là giáo viên thể dục tuổi đời và tuổi nghề còn trẻ, kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều. Ngay từ khi mới về trường vì chưa hiểu rõ được đối tượng học sinh và phương pháp học cũ ở cấp dưới nên việc dạy học của tôi gặp nhiều khó khăn. Qua một thời gian công tác tôi đã tìm hiểu và rút ra được kinh nghiệm rằng việc sử dụng phương pháp dạy học rèn luyện năng lực tự học cho học sinh đạt được kết quả rất tốt. II/ MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU. Nhằm xây dựng cơ sở lý luận, xác định những biện pháp và phương pháp dạy học phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh trong trường THCS qua dạy môn thể dục, III/ KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC. Nhằm thúc đẩy khả năng sáng tạo, rèn luyện tinh thần, hoạt động cá nhân, hoạt động tập thể, tính kỷ luật....nhằm phát huy hơn nữa sự nhanh nhẹn, khéo léo, sức mạnh, sức bật, sức bền của cơ thể... IV/ ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU. 1. Đối tượng: Là học sinh THCS 2. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 3 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS - Tôi đã nghiên cứu trong thời gian giảng dạy tại trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm từ năm 2005 - 2008 PHẦN II NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận của phương pháp "Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh" qua dạy học môn thể dục ở trường THCS Hoạt động tự học(Self Learning) là quá trình tự giác, tích cực, tự lực chiếm lĩnh tri thức khoa học bằng hành động của chính mình hướng tới những mục đích nhất định. Do đó, để hoạt động học có hiệu quả, quá trình tổ chức dạy học phải làm cho hoạt động học của học sinh chuyển từ trạng thái học bị động sang học chủ động. Hoạt động dạy học dù được tổ chức dưới hình thức nào thì quá trình học cũng phải bao hàm tính tự học.Trong hình thức dạy học tập trung, giáo viên trực tiếp tổ chức và hướng dẫn quá trình tập luyện của học sinh còn học sinh phải đóng vai trò chủ thể nhận thức, tích cực huy động mọi phẩm chất, tố chất, tâm lý cá nhân của mình để tiến hành các hoạt động học tập nhằm chiếm lĩnh những kỹ năng, những động tác cơ bản của các nội dung của môn thể dục...Nếu không có sự vận động tích cực các thao tác tư duy của bản thân thì học sinh không thể nào chiếm lĩnh được các động tác cơ bản cũng như phát huy được năng lực của bản thân mình. Như vậy: Để tự học và hướng dẫn tự học để phát huy tính tích cực hoá cho học sinh cần phải căn cứ vào lứa tổi học sinh, mục tiêu, nội dung, trình độ hiện có của học sinh để từ đó lựa chọn phương pháp, cách thức tự học cho phù hợp với đối tượng HS . 2. Thực trạng của phương pháp "Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh" qua dạy học môn thể dục ở trường THCS . a. Tình hình dạy học của GV Đa số giáo viên thường quan niệm kiến thức là mục đích của quá trình dạy học nên chỉ quan tâm đến phương pháp truyền thụ kiến thức của bài đúng như nội dung của phân phối chương trình. Một số giáo viên chưa có kỹ năng soạn bài theo phương pháp mới mà vẫn áp dụng một cách dập khuôn, máy móc lối dạy "truyền thống" ...coi nhẹ thao tác tư duy, năng lực thực hành, ít sử dụng các phương tiện dạy học Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 4 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS trực quan để dạy học và tổ chức cho học sinh hoạt động cá nhân, hoạt động theo nhóm.... Để có được một tiết dạy tốt giáo viên phải chuẩn bị bài giảng tốt, phải dự kiến được các tình huống, cách sử dụng các phương tiện dạy học hợp lý giúp học sinh quan sát, nắm bắt kỹ thuật động tác một cách đơn giản nhưng chính xác nhất . b. Tình hình học tập của học sinh: Hiện nay việc học tập môn thể dục nói chung chưa được HS và phụ huynh HS quan tâm, chú ý, HS không hứng thú với môn học, chỉ coi đó là nhiệm vụ, trong giờ học có hiện tượng nói chuyện, học các môn khác hoặc ở tình trạng thụ động, máy móc, ít vận dụng linh hoạt vào các tình huống khác nhau do đó hiệu quả lĩnh hội còn thấp, làm giảm hiệu quả giờ học. Qua trao đổi và trò chuyện với GV và HS thấy: sử dụng phương pháp phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh để HS tự tập luyện, nhận xét...thì HS hứng thú tập luyện, giờ học đạt chất lượng hơn, HS hoạt động nhiều hơn... 3. Các giải pháp: Để nâng cao hiệu quả giờ học thể dục, mỗi giáo viên phải tự trang bị cho mình những phương pháp thích hợp với đặc trưng bộ môn và quan trọng hơn là phải thích hợp với nội dung của giờ học để từ đó đưa ra phương pháp dạy học phù hợp theo hướng thúc đẩy và rèn luyện năng lực tự học cho HS. Sau đây tôi xin đưa ra một số phương pháp dạy học phát huy năng lực tự học và tính tích cựu hoá cho HS: A. Tập đồng loạt với lần lượt, với phân nhóm không hoặc có quay vòng, có điều kiện có thể áp dụng phương pháp tập luyện vòng tròn. - Phương pháp đồng loạt: Do động tác tương đối đơn giản và điều kiện, dụng cụ sân bãi khó khăn nên phương pháp này được sử dụng một cách phổ biến. Phương pháp đồng loạt là phương pháp tập luyện toàn lớp trong đó HS toàn lớp cùng một lúc thực hiện bài tập. Phương pháp này có nét nổi bật là quản lý được giờ học có mật độ lớn và lượng vận động lớn. Phương pháp này thường sử dụng trong khi tiến hành các bài tập như: Đội hình đội ngũ; các bài tập thể dục cơ bản; các bài tập thể dục phát triển chung, một số bài tập bổ trợ cho chạy, nhảy, ném bóng, nhảy dây... Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 5 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS Trong phương pháp này để thúc đẩy HS tự rèn luyện năng lực tự học GV chỉ là người tổ chức, hướng dẫn và thị phạm 1-2 lần, sau đó cả lớp cùng tập luyện dưới sự chỉ huy của lớp trưởng. GV đi lại quan sát đồng thời sửa sai tư thế động tác nếu có. - Phương pháp phân nhóm: Đây là phương pháp mà hiện nay GV thường sử dụng và đạt dược hiệu quả cao, nhưng đa số GV vẫn phải giảng giải và nói nhiều dẫn đến lượng vận động của HS còn ít. Theo tôi: Đây là phương pháp mà toàn lớp chia làm một số nhóm(hoặc tổ) để thực hiện động tác. Nhiệm vụ của GV là sử dụng phương pháp đồng loạt, nghĩa là giới thiệu động tác mới cho cả lớp sau đó mới phân nhóm, để HS sau khi ghi nhớ động tác và bắt đầu tập luyện theo nhóm hoặc theo tổ, trong mỗi nhóm(tổ) các tổ trưởng làm nhiệm vụ chỉ huy tổ của mình, có thể tập đồng loạt cả tổ sau đó yêu cầu từng thành viên của tổ lên tập. Tổ theo dõi và nhận xét. GV làm nhiệm vụ đi lại giữa các tổ, quan sát, sửa sai và nhận xét các tổ tập luyện. Sau một thời gian GV tập hợp lớp và cho các tổ thi đua với nhau đồng thời cũng là củng cố cho phần vừa học. Làm như vậy HS cảm thấy hứng thú và hào hứng khi học môn thể dục, đồng thời thúc đẩy, rèn luyện cho học sinh năng lực tự học, tự mình tập luyện cùng với nhóm, với tổ để đạt được thành tích cao.Phương pháp này thường được sử dụng trong các môn như:nhảy cao, bật nhảy, nhảy xa, ném bóng... - Phương pháp "dòng chảy": Đây là phương pháp mà trong đó HS hết người này đến nguời khác thực hiện động tác một cách liên tục. Ưu thế của phương pháp này là giúp GV quan sát được từng HS thực hiện động tác. Đây là phương pháp thể hiện rõ được năng lực tự học, tự rèn luyện của HS cũng như phát hiện được những HS có tố chất thực sự. Phương pháp này chủ yếu được sử dụng khi giảng dạy các bài tập nhảy cao, nhảy xa, đá cầu, bóng đá...Sử dụng phương pháp này thường nhằm mục đích hoàn thiện kỹ xảo, kỹ năng và nâng cao lượng vận động trong giờ học. - Phương pháp tập luyện quay vòng: Chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ mỗi nhóm thực hiện theo nhiệm vụ của GV giao cho để tiến hành tự tập luyện theo tổ hoặc nhóm, sau đó luân phiên thực hiện nhiệm vụ của bài học. Phương pháp này thường dùng trong khi dạy một bài có nhiều nội dung đan xen nhau. Đây cũng là phương pháp góp phần tăng lượng vận động đáng kể nhất là trong điều kiện dụng cụ, sân bãi còn hạn chế. Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 6 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS B. Tập theo phương pháp trò chơi và thi đấu, tạo tình huống cho HS tự quản, tự đánh giá và tham gia đánh giá để nâng cao tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS. Ví dụ: Trong kỹ thuật đá cầu, ở nội dung tâng cầu phối hợp có thể cho HS tâng cầu theo phương pháp trò chơi như: + Tập theo nhóm 2 người, một người tâng cầu, người kia đếm số câòu tâng được, sau đó đổi cho nhau, có số cầu tâng được nhiều hơn người đó dành phần thắng. + Tập các động tác bổ trợ cho ném bóng(phát huy sức mạnh của tay, ngực):Cho HS xếp thành 4 hang(2 hàng nam và 2 hàng nữ), hai hàng nam quay mặt vào nhau, hai hàng nữ quay mặt vào nhau, sau đó cho HS đứng tại chỗ và đẩy người đối phương, nếu đối phương bị lùi lại hoặc xê dịch chân là người đó thua cuộc... C. Sử dụng đồ dùng trực quan trong rèn luyện năng lực tự học của HS qua dạy học thể dục ở trường THCS. Theo tôi việc giảng dạy môn thể dục không thể thiếu đồ dùng trực quan bởi thể dục là một môn học có tính thực tiễn cao, gắn liền với nó còn có tính nghệ thuật. Vì vậy việc nắm được những kiến thức, kỹ năng cơ bản của kỹ thuật động tác cũng như các điều luật cơ bản trong thi đấu thì việc sử dụng trực quan là công cụ hữu hiệu nhất để cho giờ học đó trở nên phong phú và hấp dẫn. Đồng thời GV có thể yêu cầu HS tự quan sát tranh vẽ và tự tập luyện. GV chỉ sửa sai.Đồ dùng trực quan ở đây có thể là tranh, ảnh, đoạn băng kỹ thuật, trận thi đấu... *. Thực nghiệm sư phạm: Sau đây là thể nghiệm một tiết dạy theo phương pháp dạy học" Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS": THỂ DỤC KHỐI 6 Tiết 32: BÓNG CHUYỀN - CHẠY BỀN Nội dung Bóng chuyền: + Ôn tư thế chuẩn bị và các cách di chuyển + Ôn: động tác bổ trợ chuyền và bắt bóng bằng hai tay trên cao Một người, hai người và kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng hai tay. + Trò chơi: Chuyền và bắt bóng tiếp sức Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 7 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS Chạy bền : Luyện tập chạy bền (chạy quanh sân tập) I- MỤC TIÊU - Nhằm trang bị cho Học sinh một số hiểu biết, kỹ năng, kỹ thuật để rèn luyện sức mạnh của đôi tay,sự khéo léo đồng thời phát triển sức bền của cơ thể - Yêu cầu HS biết và thực hiện các động tác bổ trợ, các kỹ thuật động tác một cách tương đối chính xác - Học sinh chạy bền hết đoạn đường quy định. Nhằm phát huy sự kiên trì bền bỉ của cơ thể và vận dụng trong thực tiễn ... II- ĐỊA ĐIỂM - PHƯƠNG TIỆN - Sân tập thoáng, hợp vệ sinh - 100% học sinh có giầy tập. Mỗi học sinh 1 giầy tập - GV chuẩn bị 10-15 quả bóng chuyền, kẻ sân chơi trò chơi III- NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP LÊN LỚP NỘI DUNG A-PHẦN MỞ ĐẦU 1. Nhận lớp - ổn định tổ chức lớp - Phổ biến mục tiêu giờ học. 2. Khởi động - Chạy nhẹ nhàng quanh sân - Xoay các khớp: Khớp cổ, khớp bả vai, khớp cánh tay, khớp hông, khớp đầu gối, khớp cổ tay- cổ chân - Tai chỗ chạy bước nhỏ - Tại chỗ chạy nâng cao đùi - Tại chỗ chạy gót chạm mông - Kiểm tra bài cũ: GV 2 HS lên thực hiện kỹ thuật: chuyền bóng cao tay bằng hai tay II. PHẦN CƠ BẢN ĐỊNH LƯỢNG PHƯƠNG PHÁP - TỔ CHỨC 5-8' Cán sự tập trung báo cáo sĩ số Nghe GV phổ biến mục tiêu giờ học ---> giãn hàng khởi động 1 vòng - GV hô to hoặc thổi còi, vỗ tay để HS tập luyện 4 x8 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x  GV - Lớp quan sát, nhận xét - GV nhận xét và cho điểm 30 - 32' 1. Bãng chuyÒn Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 8 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS *Trò chơi: "Chuyền và bắt bóng tiếp sức" 3-5' - HS nghe giáo viên phổ biến cách chơi và luật chơi GV phổ biến cách chơi và luật chơi Sau đó tham gia chơi một cách chủ động, tích cực theo sự điều khiển của GV - Chuẩn bị: Chia lớp thành 2 hàng có số người, số nam nữ bằng nhau. Kẻ 2 vạch giới hạn cách nhau 2-3m Mỗi hàng chia thành 2 nhóm đứng đối diện nhau ở hai bên vạch giới hạn, một trong hai em đứng trên cùng của mỗi hàng cầm 1 quả bóng - Đội hình chơi trò chơi - Cách chơi: Khi có lệnh em cầm bóng nhanh chóng chuyền bóng bằng hai tay trên cao cho bạn của mình ở bên kia, sau đó chạy vòng về cuối hàng.Em đối diện bắt bóng bằng hai sau đó chuyền bóng bằng hai tay trên cao cho bạn đối diện rồi về tập hợp ở cuối hàng. Trò chơi cứ tiếp tục như vậy, hàng nào xong trước hành đó thắng cuộc. *Ôn: Tư thế chuẩn bị, các cách di chuyển: +Tư thế chuẩn bị + Di chuyển sang ngang(sang phải, sang trái) xxxxx xxxxx xxxxx xxxxx  GV GV cho HS chơi trong 3 lần, đội nào thắng 2 là đội đó thắng cuộc - Đội hình tập luyện 4 hàng ngang so le. 5-7' -GV quan sát đồng thời sưa sai tư thế, kỹ thuật 10 L x 10 L x + Đứng tại chỗ bật nhảy lên cao x x x 10 L x x x x x x x x x x x x x x x  GV - GV cho HS cả lớp tập kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng hai tay ( không với bóng) sau đó: * Ôn động tác bổ trợ: Tung và bắt bóng bằng hai tay trên Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 13-14' 9 - GV chia lớp thành 2 nhóm: (Nhóm nam xếp thành 2 hàng đứng đối diện nhau, nhóm nữ xếp thành 2 hàng đứng Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS cao hai người. đối diện nhau) - GV cho cả hai nhóm tập luyện động tác bổ trợ: Tung và bắt bóng bằng 2 tay trên cao cá nhân và 2 người -Sau một thời gian GV yêu cầu 2 nhóm tập luyện: *- Ôn: kỹ thuật: Chuyền bóng cao tay bằng hai tay +Nhóm nam: Ôn kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng 2 tay +Nhóm nữ: Tiếp tục ôn động tác bổ trợ: Tung và bắt bóng bằng 2 tay trên cao 2 người - Đội hình tập luyện: Nhóm nam Nhóm nữ x x x x x x x x x x GV x x x x x x x x x x - GV quan sát HS 2 nhóm tập luyện, đồng thời phát hiện và sửa sai cho HS chưa thực hiện được - Sau 1 thời gian GV cho 2 nhóm đổi nội dung tập luỵên cho nhau - GV tiếp tục quan sát và sửa sai..... - 2 HS lên thực hiện, lớp quan sát nhận xét. * Củng cố: GV gọi 2 HS lên thực hiện kỹ thuật Chuyền bóng cao tay bằng hai tay -GV có thể cho điểm nếu HS thực hiẹn tốt. x x x x Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng x X x 10 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS 2. Chạy bền: Luyện tập chạy bền: Chạy quanh sân tập: x x x x x 5- 6'' x + Nam 2 vòng + Nữ 1,5 vòng III. PHầN KếT THúC - Tập trung thả lỏng, hít thở sâu, cúi thả lỏng, rũ tay chân, điều hoà... x x 5' x x - GV hô to ''Thể dục", HS hô khoẻ x x x x x x x x x x x x x x  GV - Đánh giá nhận xét giờ học - Giao BTVN: Luyện tập tâng cầu phối hợp và ôn động tác bổ trợ cho phát cầu thấp chân chính diện bằng mu bàn chân. x x - HS dồn hàng nghe nhận xét giờ học và giao BTVN. x x x x x x x x x x x x x x x x  4. Kết quả thực nghiệm: Sau khi sử dụng phương pháp dạy học "Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoácho HS môn thể dục - THCS " tôi đã thu được kết quả rất tốt: HS rất có hứng thú, có trách nhiệm và rất tích cực luyện tập, tạo cho các em có một gìơ học như một giờ vui chơi, giải trí, tự mình khám phá, tư mình luyện tập, không gò bó nhưng lại đạt kết quả rất khả quan, cụ thể là: - Năm học 2005 - 2006 có: + 75% HS thực hiện tốt yêu cầu của bài + 20% HS thực hiện được cơ bản các kỹ thuật động tác + 5% HS chưa xác định rõ động cơ học tập. + Không có HS nào không thực hiện được yêu cầu của bài - Năm học 2006 - 2008 đã dạt được: + 85% HS thực hiện tốt yêu cầu của bài, hứng thú và có trách nhiệm khi học giờ TD Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 11 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS + 15% HS thực hiện được cơ bản các kỹ thuật, động tác. + Không có HS nào không thực hiện được yêu cầu của bài. Như vậy thông qua việc sử dụng phương pháp trên tôi đã nhận thấy năng lực nhận thức và nắm bắt kiến thức kỹ năng của HS tương đối tốt và đạt được kết quả cao. Đồng thời phát huy được tính tích cực, chủ động và sáng tạo của HS trong giờ học và thu hút được sự chú ý theo dõi và thực hiện một cách nghiêm túc, tự giác của các em. PHẦN III KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN: Trong phạm vi hẹp của sáng kiến này, tôi đã nêu được phương pháp tự học và hướng dẫn tự học cho các em HS. Theo tôi nó đã có tác dụng phát huy cao độ tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS. HS không những nắm vững kiến thức mà còn được rèn luyện kỹ năng tự học, tự khám phá, tự nghiên cứu, phát triển năng lực, tư duy. Trên cơ sở đó tạo điều kiện cho việc học tập các bộ môn văn hoá khác Trong đề tài này tôi đã trình bày một số lý luận về phương pháp tự học và hướng dẫn tự học được áp dụng trong môn thể dục. Thông qua đó giúp tôi học tập và đúc kết được một số kinh nghiệm trong việc rèn luyện năng lực tự học, phát huy tính chủ động, tích cực của HS. tạo cho HS có được giờ học thoả mái nhưng đạt được kết quả tốt. Đối với môn thể dục thì đây là phương pháp cần thiết vì HS vưa được vui chơi, vừa tự mình tập luyện, vừa tự mình đạt được các kỹ năng cơ bản về TDTT để rèn luyện sức khoẻ, nâng cao thể lực. Rèn luyện thói quen tập luyện TDTT thường xuyên, giữ gìn vệ sinh, tác phong nhanh nhẹn, nếp sống lành mạnh, kỷ luật, tinh thần tập thể và phòng tránh các tệ nạn xã hội.Trên đây là vốn kinh nghiệm ít ỏi của tôi trong dạy học "rèn luyện năng lực tự học cho HS '' ở trường THCS nói chung và trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm nói riêng. Rất mong được sự góp ý của các đồng nghiệp. II. KHUYẾN NGHỊ: Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 12 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS Để việc vận dụng phương pháp này ngày càng hợp lý hơn và mang lại hiệu quả giáo dục cao hơn nữa, góp phần vào việc xây dựng con người XHCN...Sau đây tôi xin đưa ra một vài ý kiến nhằm giúp HS phát huy hơn nữa năng lực tự học của các em: - Để có thể áp dụng một cách nhuần nhuyễn phương pháp tự học, trước tiên người GV phải có trình độ chuyên môn vững chắc, phải hiểu và vận dụng đúng phương pháp mà mình lựa chọn. - Cần tăng cường bồi dưỡng thường xuyên cho GV để nâng cao trình độ, nghiệp vụ sư phạm. GV phải thường xuyên trau dồi, học hỏi kiến thức cũng như kỹ năng nghiệp vụ. - Trong quá trình vận dụng phương pháp này cần phối hợp với các phương pháp khác nhằm tạo cho giờ dạy sinh động, đạt kết quả cao nhất. Đồng thời phải luôn tin tưởng vào HS, luôn rèn luyện và bồi dưỡng cho HS kỹ năng tự học thông qua việc kiểm tra hoặc cho HS tự đánh giá. - Cần trang bị đầy đủ hơn nữa trang thiết bị dạy và học để HS có thể tự học tập một cách thực thụ hơn PHẦN IV - TÀI LIÊU THAM KHẢO 1. Sách thể dục khối 6.7.8.9 2. Lý luận dạy học (phần đại cương) - Nhà xuất bản giáo dục 3. Nghị quyết trung ương IV khoá VII , Nghị quyết trung ương II khoá VIII về đổi mới giáo dục 4. Tạp chí giáo dục 5. Luật giáo dục Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 13 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS MỤC LỤC NỘI DUNG PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÝ DO II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU III. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC IV. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU PHẦN II - NỘI DUNG 1.Cơ sở lý luận của phương pháp "Rèn luyện năng lực tự học TRANG 2 2 4 4 4 4 4 cho học sinh" qua dạy học môn thể dục ở trường THCS 2. Thực trạng của phương pháp "Rèn luyện năng lực tự học cho 5 học sinh" qua dạy học môn thể dục ở trường THCS a. Tình hình dạy học của GV b. Tình hình học tập của học sinh: 3. Các giải pháp: Thực nghiệm sư phạm: 4. Kết quả thực nghiệm: PHẦN III - KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ PHẦN IV - TÀI LIÊU THAM KHẢO BẢN CAM KẾT 5 5 5 7 11 12 13 15 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BẢN CAM KẾT I. Tác giả: Họ và tên: ĐỖ VIẾT HƯNG Sinh ngày16 tháng 08 năm 1980 Đơn vị:Trường THCS Nuyễn Bỉnh Khiêm, Huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng. Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 14 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho HS qua dạy học môn thể dục - THCS Điện thoại: E-mail:................................................................................................. II. Tên sản phẩm: "Phát huy năng lực tự học và tính tích cực hoá cho học sinh qua dạy học môn thể dục - THCS". III. Cam kết: Tôi xin cam kết sáng kiến kinh nghiệm này là sản phẩm của cá nhân tôi. Nếu có xảy ra tranh chấp về quyền sở hữu đối với 1 phần hay toàn bộ sản phẩm sáng kiến kinh nghiệm, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước lãnh đạo đơn vị, lãnh đạo sở GD&ĐT về tính trung thực của bản cam kết này. Vĩnh Bảo, ngày 10 tháng 01 năm 2009. Người cam kết Đỗ Viết Hưng Người thực hiện: Đỗ Viết Hưng 15 Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm