Tài liệu Phân tích tình hình tài chính thông qua hệ thống báo cáo tài chính kế toán và các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, mçi doanh nghiÖp lµ mét tÕ bµo kinh tÕ, lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x1 héi nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu vÒ lîi nhuËn. Tèi ®a ho¸ lîi nhuËn lµ kim chØ nam cho mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Muèn vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng quyÕt s¸ch, chiÕn l−îc phï hîp, kÞp thêi ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña m×nh. Tuy nhiªn, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®a thµnh phÇn, nÕu chØ dùa vµo kh¶ n¨ng cña m×nh vµ bá qua sù hç trî cña c¸c nguån lùc bªn ngoµi, doanh nghiÖp khã cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn ®−îc. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh lµ mét c«ng viÖc th−êng xuyªn vµ v« cïng cÇn thiÕt kh«ng nh÷ng ®èi víi chñ së h÷u doanh nghiÖp mµ cßn cÇn thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®èi t−îng bªn ngoµi doanh nghiÖp cã quan hÖ vÒ kinh tÕ vµ ph¸p lý víi doanh nghiÖp. §¸nh gi¸ ®−îc ®óng thùc tr¹ng tµi chÝnh, chñ doanh nghiÖp sÏ ®−a ra ®−îc c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ thÝch hîp, sö dông mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ vèn vµ c¸c nguån lùc; Nhµ ®Çu t− cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n víi sù lùa chän ®Çu t− cña m×nh; c¸c chñ nî ®−îc ®¶m b¶o vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c kho¶n cho vay; Nhµ cung cÊp vµ kh¸ch hµng ®¶m b¶o ®−îc viÖc doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn c¸c cam kÕt ®Æt ra; c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc cã ®−îc c¸c chÝnh s¸ch ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi còng nh− hç trî cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ®ång thêi kiÓm so¸t ®−îc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp b»ng ph¸p luËt. B¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña c«ng t¸c kÕ to¸n, tÊt c¶ c¸c th«ng tin mµ kÕ to¸n cung cÊp ®Òu ®−îc thÓ hiÖn trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cuèi kú cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy mµ chóng ta cã thÓ coi hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n lµ mét tÊm g−¬ng ph¶n ¸nh toµn diÖn vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng vµ søc m¹nh cña mét doanh nghiÖp t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Do ®ã, viÖc tr×nh bµy c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n mét c¸ch trung thùc vµ kh¸ch quan sÏ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ph©n tÝch chÝnh x¸c t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp . NhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp, trong thêi gian thùc tËp khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 1 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh t¹i C«ng ty XNK thiÕt bÞ ®iÖn ¶nh - truyÒn h×nh , nhê cã sù gióp ®ì cña gi¸o viªn h−íng dÉn vµ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n tµi vô, Ban qu¶n lý cña C«ng ty, em ®1 m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: "Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n vµ c¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty XNK ThiÕt bÞ ®iÖn ¶nh truyÒn h×nh”. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò ®−îc tr×nh bµy víi néi dung nh− sau : PhÇn I: Lý luËn chung vÒ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n trong doanh nghiÖp PhÇn II: Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty XNK ThiÕt bÞ ®iÖn ¶nh - truyÒn h×nh” chñ yÕu th«ng qua b¶ng C§KT vµ BCKQKD : PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña C«ng ty XNK ThiÕt bÞ ®iÖn ¶nh - truyÒn h×nh . khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 2 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh PhÇn I Lý luËn chung vÒ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n trong doanh nghiÖp ---------------&--------------I. Tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. 1. Kh¸i niÖm vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ c¸c mèi quan hÖ tµi chÝnh chñ yÕu cña doanh nghiÖp. 1.1. Kh¸i niÖm vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp : Tµi chÝnh doanh nghiÖp ®ãng vai trß quan träng kh«ng chØ trong b¶n th©n doanh nghiÖp mµ c¶ trong nÒn kinh tÕ, nã lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia mµ t¹i ®©y diÔn ra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh : §Çu t−, tiªu thô vµ ph©n phèi, trong ®ã sù tru chuyÓn cña vèn lu«n g¾n liÒn víi sù vËn ®éng cña vËt t− hµng ho¸. Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n thuéc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®−îc biÓu hiÖn d−íi h×nh th¸i tiÒn tÖ. Nãi c¸ch kh¸c, trªn gi¸c ®é kinh doanh vèn, ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ nh÷ng quan hÖ tiÒn tÖ g¾n trùc tiÕp víi viÖc tæ chøc, huy ®éng, ph©n phèi, sö dông vµ qu¶n lý vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §Ó n¾m ®−îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp m×nh còng nh− t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c ®èi t−îng quan t©m th× viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh lµ rÊt quan träng. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh, ng−êi ta cã thÓ sö dông th«ng tin ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng, hiÖu qu¶ kinh doanh còng nh− rñi ro trong t−¬ng lai vµ triÓn väng cña doanh nghiÖp. Bëi vËy, viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ mèi quan t©m cña nhiÒu nhãm ®èi t−îng kh¸c nhau nh− Ban gi¸m ®èc (Héi ®ång qu¶n trÞ) c¸c nhµ ®Çu t−, c¸c cæ ®«ng, c¸c chñ nî, c¸c nhµ cho vay tÝn dông, nh©n viªn ng©n hµng, c¸c nhµ b¶o hiÓm vµ kÓ c¶ c¬ quan Nhµ n−íc còng nh− ng−êi lao ®éng. Mçi nhãm ng−êi nµy cã nhu cÇu th«ng tin kh¸c nhau, do vËy mçi nhãm cã nh÷ng xu h−íng tËp trung vµo c¸c khÝa c¹nh riªng trong bøc tranh tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 3 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh 1.2: C¸c mèi quan hÖ tµi chÝnh chñ yÕu cña doanh nghiÖp: Ho¹t ®«nag tµi chÝnh cña doanh nghiÖp rÊt phøc t¹p, phong phó vµ ®a d¹ng, muèn ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th× tr−íc hÕt ph¶i hiÓu râ ®−îc c¸c mèi quan hÖ tµi chÝnh chñ yÕu cña doanh nghiÖp: 1.2.1: Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n−íc: Quan hÖ nµy ph¸t sinh d−íi h×nh th¸i tiÒn tÖ, theo hai chiÒu vËn ®éng ng−îc nhau. §ã lµ: Ng©n s¸ch Nhµ n−íc gãp phÇn h×nh thµnh vèn s¶n xuÊt kinh doanh (tuú theo møc ®é vµ lo¹i h×nh së h÷u doanh nghiÖp); Ng−îc l¹i doanh nghiÖp ph¶i nép c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ theo quy ®Þnh ®Ó h×nh thµnh Ng©n s¸ch Nhµ n−íc. 1.2.2: Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh: C¸c trung gian tµi chÝnh (chñ yÕu lµ ng©n hµng ) lµ cÇu nèi gi÷a ng−êi cã vèn t¹m thêi nhµn rçi víi ng−êi cÇn vèn ®Ó ®Çu t− kinh tÕ. Quan hÖ nµy ph¸t sinh khi doanh nghiÖp ®i vay vèn cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®ång thêi tr¶ chi phÝ cho viÖc sö dông vèn ®i vay ®ã . 1.2.3: Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi thÞ tr−êng: Víi t− c¸ch lµ mét chñ thÓ kinh doanh, doanh nghiÖp cã quan hÖ víi thÞ tr−êng cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ thÞ tr−êng ph©n phèi ®Çu ra.Th«ng qua thÞ tr−êng, doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh nhu cÇu s¶n phÈm vµ dÞch vô cung øng, tõ ®ã doanh nghiÖp x¸c ®Þnh sè tiÒn ®Çu t− cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô nh»m tho¶ m1n nhu cÇu x1 héi vµ thu ®−îc lîi nhuËn tèi ®a víi l−îng chi phÝ bá ra thÊp nhÊt , ®øng v÷ng vµ liªn tôc më réng thÞ tr−êng trong m«i tr−êng c¹nh tranh khèc liÖt. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, ngoµi c¸c yÕu tè nªu trªn, c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i tiÕp cËn víi thÞ tr−êng vèn. Doanh nghiÖp cã thÓ t¹o ra ®−îc nguån vèn dµi h¹n b»ng viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n nh− kú phiÕu, cæ phiÕu, ®ång thêi cã thÓ kinh doanh chøng kho¸n ®Ó kiÕm lêi trªn thÞ tr−êng nµy. 1.2.4: Quan hÖ ph¸t sinh trong néi bé doanh nghiÖp: BiÓu hiÖn cña quan hÖ nµy lµ sù lu©n chuyÓn vèn trong doanh nghiÖp. §ã lµ c¸c quan hÖ tµi chÝnh gi÷a c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh víi nhau, gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn víi nhau, gi÷a quyÒn sö dông vèn vµ së h÷u vèn. C¸c quan hÖ nµy ®−îc biÓu hiÖn th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nh− chÝnh s¸ch ph©n phèi thu nhËp, chÝnh s¸ch vÒ c¬ cÊu vèn, vÒ ®Çu t− vµ c¬ cÊu ®Çu t−. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 4 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh 1.2.5: Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi hé gia ®×nh: Quan hÖ nµy ph¸t sinh khi doanh nghiÖp thu hót søc lao ®éng, tiÒn vèn cña c¸c thµnh viªn hé gia ®×nh ®Ó phôc vô cho môc tiªu kinh doanh, ®ång thêi doanh nghiÖp ph¶i tr¶ tiÒn l−¬ng, l1i suÊt cho hä. 1.2.6: Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c ®èi t¸c n−íc ngoµi: Quan hÖ nµy ph¸t sinh khi doanh nghiÖp vay, cho vay, tr¶ nî vµ ®Çu t− víi c¸c tæ chøc kinh tÕ n−íc ngoµi. Tãm l¹i, th«ng qua c¸c mèi quan hÖ trªn cho thÊy tµi chÝnh doanh nghiÖp ®1 gãp phÇn h×nh thµnh nªn nÒn kinh tÕ quèc d©n. V× vËy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö dông ®óng ®¾n vµ cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô tµi chÝnh nh»m thóc ®Êy doanh nghiÖp kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¸c ph−¬ng thøc kinh doanh ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n, nÕu kh«ng sÏ k×m h1m sù ph¸t triÓn cña toµn bé hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia. 2. Sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trong m«i tr−êng c¹nh tranh gay g¾t trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp muèn ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn ®−îc th× ph¶i b¶o ®¶m mét t×nh h×nh tµi chÝnh v÷ng ch¾c vµ æn ®Þnh. Muèn vËy ph¶i ph©n tÝch ®−îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ nghiªn cøu kh¸m ph¸ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®1 ®−îc biÓu hiÖn b»ng con sè. Cô thÓ h¬n , ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh lµ qu¸ tr×nh xem xÐt, kiÓm tra, ®èi chiÕu vµ so s¸nh sè liÖu vÒ tµi chÝnh hiÖn hµnh víi qu¸ khø mµ nÕu kh«ng ph©n tÝch th× c¸c con sè ®ã ch−a cã ý nghÜa lín ®èi víi nh÷ng ng−êi quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. NhiÖm vô cña ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ sö dông c¸c c«ng cô, ph−¬ng ph¸p vµ kü thuËt ®Ó lµm c¸c con sè nãi lªn thùc chÊt cña t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. C¸c quyÕt ®Þnh cña ng−êi quan t©m sÏ chÝnh x¸c h¬n nÕu nh− hä n¾m b¾t ®−îc c¬ chÕ ho¹t ®éng tµi chÝnh th«ng qua viÖc sö dông th«ng tin cña ph©n tÝch tµi chÝnh. MÆc dï viÖc sö dông th«ng tin tµi chÝnh cña mét nhãm ng−êi trªn nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau, song ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh»m tho¶ m1n mét c¸ch duy nhÊt cho c¸c ®èi t−¬ng quan t©m, cô thÓ lµ: • §èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp: ViÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh sÏ gióp cho c¸c nhµ l1nh ®¹o vµ bé phËn tµi chÝnh doanh nghiÖp thÊy ®−îc t×nh h×nh khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 5 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ m×nh vµ chuÈn bÞ lËp kÕ ho¹ch cho t−¬ng lai còng nh− ®−a ra c¸c kÕt qu¶ ®óng ®¾n kÞp thêi phôc vô qu¶n lý. Qua ph©n tÝch, nhµ l1nh ®¹o doanh nghiÖp thÊy ®−îc mét c¸ch toµn diÖn t×nh h×nh tµi chÝnh trong doanh nghiÖp trong mèi quan hÖ néi bé víi môc ®Ých lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n ®Ó trªn c¬ së ®ã dÉn d¾t doanh nghiÖp theo mét chiÒu h−íng sao cho chØ sè cña chØ tiªu tµi chÝnh tho¶ m1n yªu cÇu cña chñ nî còng nh− cña c¸c chñ së h÷u. • §èi víi c¸c chñ Ng©n hµng vµ c¸c nhµ cho vay tÝn dông: Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp vÒ c¸c kho¶n nî vµ l1i. §ång thêi, hä quan t©m ®Õn sè l−îng vèn cña chñ së h÷u, kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp ®Ó ®¸nh gi¸ ®¬n vÞ cã tr¶ nî ®−îc hay kh«ng tr−íc khi quyÕt ®Þnh cho vay. • §èi víi nhµ cung cÊp: Doanh nghiÖp lµ kh¸ch hµng cña hä trong hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai. Hä cÇn biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n cã ®óng h¹n vµ ®Çy ®ñ cña doanh nghiÖp ®èi víi mãn nî hay kh«ng. Tõ ®ã hä ®Æt ra vÊn ®Ò quan hÖ l©u dµi ®èi víi doanh nghiÖp hay tõ chèi quan hÖ kinh doanh . • §èi víi c¸c nhµ ®Çu t− : Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh gióp cho hä thÊy kh¶ n¨ng sinh lîi, møc ®é rñi ro hiÖn t¹i còng nh− trong t−¬ng lai cña doanh nghiÖp ®Ó quyÕt ®Þnh xem cã nªn ®Çu t− hay kh«ng. • §èi víi c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp: Nhãm ng−êi nµy còng muèn biÕt vÒ thu nhËp cña m×nh cã æn ®Þnh kh«ng vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp. • §èi víi Nhµ n−íc: CÇn th«ng tin cho viÖc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m«, ®Ó ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ. Nh− vËy, ho¹t ®éng tµi chÝnh tËp trung vµo viÖc m« t¶ mèi quan hÖ mËt thiÕt gi÷a c¸c kho¶n môc vµ nhãm c¸c kho¶n môc nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu cÇn thiÕt phôc vô cho chñ doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi t−îng quan t©m kh¸c nh»m ®−a ra quyÕt ®Þnh hîp lý, hiÖu qu¶ phï hîp víi môc tiªu cña ®èi t−îng nµy. Môc ®Ých tèi cao vµ quan träng nhÊt cña ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh lµ gióp cho nhµ qu¶n trÞ lùa chän ®−îc ph−¬ng ¸n kinh doanh tèi −u vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 6 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh doanh nghiÖp th× hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp chÝnh lµ c¬ së tµi liÖu hÕt søc quan träng . II. HÖ Thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n trong ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa. 1.1. Kh¸i niÖm: B¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n lµ nh÷ng b¸o c¸o tæng hîp ®−îc lËp dùa vµo ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu tõ c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n, theo c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ph¸t sinh t¹i nh÷ng thêi ®iÓm hoÆc thêi kú nhÊt ®Þnh. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶n ¸nh mét c¸ch cã hÖ thèng t×nh h×nh tµi s¶n, c«ng nî, t×nh h×nh sö dông vèn vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nh÷ng thêi kú nhÊt ®Þnh, ®ång thêi chóng ®−îc gi¶i tr×nh gióp cho c¸c ®èi t−îng sö dông th«ng tin tµi chÝnh nhËn biÕt ®−îc thùc tr¹ng tµi chÝnh vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ®Ó ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh cho phï hîp . 1.2. ý nghÜa: B¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n lµ c¨n cø quan träng cho viÖc ®Ò ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch thÝch hîp, gióp cho chñ doanh nghiÖp sö dông mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ vèn vµ c¸c nguån lùc, nhµ ®Çu t− cã ®−îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n ®èi víi sù ®Çu t− cña m×nh, c¸c chñ nî ®−îc b¶o ®¶m vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp vÒ c¸c kho¶n cho vay, Nhµ cung cÊp vµ kh¸ch hµng ®¶m b¶o ®−îc viÖc doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c cam kÕt, c¸c c¬ quan Nhµ n−íc cã ®−îc c¸c chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng nh− kiÓm so¸t ®−îc doanh nghiÖp b»ng ph¸p luËt 2. Vai trß môc ®Ých vµ c¸c yªu cÇu ®èi víi c¸c th«ng tin tr×nh bµy trªn hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n 2.1. Vai trß: HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp cã nh÷ng vai trß sau ®©y : * Cung cÊp nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh cÇn thiÕt, gióp kiÓm tra ph©n tÝch mét c¸ch tæng hîp toµn diÖn cã hÖ thèng t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh chñ yÕu cña doanh nghiÖp . khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 7 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh * Cung cÊp th«ng tin, sè liÖu ®Ó kiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh h¹ch to¸n kinh doanh, t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é kÕ to¸n - tµi chÝnh cña doanh nghiÖp . * Cung cÊp th«ng tin vµ sè liÖu cÇn thiÕt ®Ó ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh, kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh- kinh tÕ cña doanh nghiÖp, gióp cho c«ng t¸c dù b¸o vµ lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n cña doanh nghiÖp . 2.2. Môc ®Ých : Doanh nghiÖp ph¶i lËp vµ tr×nh bµy c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n víi c¸c môc ®Ých sau: * Tæng hîp vµ tr×nh bµy mét c¸ch tæng qu¸t vµ toµn diÖn t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ tµi s¶n c«ng nî vµ nguån vèn chñ së h÷u, t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n . * Cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh chñ yÕu phôc vô viÖc ®¸nh gi¸, ph©n tÝch t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong kú ho¹t ®éng ®1 qua ,lµm c¬ së ®Ó ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ trong t−¬ng lai . 2.3. Yªu cÇu ®èi c¸c th«ng tin tr×nh bµy trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n: §Ó thùc hiÖn ®−îc vai trß lµ hÖ thèng cung cÊp th«ng tin kinh tÕ h÷u Ých cña doanh nghiÖp cho c¸c ®èi t−îng sö dông, c¸c th«ng tin trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu sau: • TÝnh dÔ hiÓu: C¸c th«ng tin do c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cung cÊp ph¶i dÔ hiÓu ®èi víi ng−êi sö dông ®Ó hä cã thÓ lÊy ®ã lµm c¨n cø ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh. TÊt nhiªn ng−êi sö dông ë ®©y ph¶i lµ ng−êi cã kiÕn thøc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng kinh tÕ, hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh kÕ to¸n ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh . • §é tin cËy: §Ó b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n thùc sù h÷u Ých ®èi víi ng−êi sö dông, c¸c th«ng tin tr×nh bÇy trªn ®ã ph¶i ®¸ng tin cËy. C¸c th«ng tin ®−îc coi lµ ®¸ng tin cËy khi chóng ®¶m b¶o mét sè yªu cÇu sau + Trung thùc: §Ó cã ®é tin cËy, c¸c th«ng tin ph¶i ®−îc tr×nh bÇy mét c¸ch trung thùc vÒ nh÷ng giao dÞch vµ sù kiÖn ph¸t sinh. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 8 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh + Kh¸ch quan : §Ó cã ®é tin cËy cao, th«ng tin tr×nh bÇy trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i kh¸ch quan, kh«ng ®−îc xuyªn t¹c hoÆc bãp mÐo mét c¸ch cè ý thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh sÏ kh«ng ®−îc coi lµ kh¸ch quan nÕu viÖc lùa chän hoÆc tr×nh bÇy cã ¶nh h−ëng ®Õn viÖc ra quyÕt ®Þnh hoÆc xÐt ®o¸n vµ c¸ch lùa chän tr×nh bÇy ®ã nh»m ®¹t ®Õn kÕt qu¶ mµ ng−êi lËp b¸o c¸o ®1 biÕt tr−íc . + §Çy ®ñ: th«ng tin trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cung cÊp ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ, kh«ng bá sãt bÊt cø kho¶n môc hay chØ tiªu nµo v× mét sù bá sãt dï nhá nhÊt còng cã thÓ g©y ra th«ng tin sai lÖch dÉn ®Õn kÕt luËn ph©n tÝch nhÇm lÉn . + TÝnh so s¸nh ®−îc: C¸c th«ng tin do hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cung cÊp ph¶i ®¶m b¶o cho ng−êi sö dông cã thÓ so s¸nh chóng víi c¸c kú tr−íc, kú kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh ®−îc xu h−íng biÕn ®éng thay ®æi vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, ng−êi sö dông còng cã nhu cÇu so s¸nh b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña c¸c doanh nghiÖp trong cïng lÜnh vùc ®Ó ®¸nh gi¸ mèi t−¬ng quan gi÷a c¸c doanh nghiÖp còng nh− so s¸nh th«ng tin khi cã sù thay ®æi vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch tµi chÝnh kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ¸p dông. + TÝnh thÝch hîp: §Ó b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n trë nªn cã Ých cho ng−êi sö dông, c¸c th«ng tin tr×nh bÇy trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i thÝch hîp víi ng−êi sö dông ®Ó hä cã thÓ ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ cña m×nh. 3. Nguyªn t¾c tr×nh bÇy th«ng tin trªn hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. Nh×n chung, b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cña doanh nghiÖp. TÊt c¶ c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ®Òu cã môc ®Ých chung lµ ph¶n ¸nh c¸c giao dÞch vµ sù kiÖn ph¸t sinh trong kú ®Ó lËp vµ tr×nh bÇy b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n.V× vËy, viÖc tr×nh bÇy th«ng tin trªn hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c chung sau : • Nguyªn t¾c th−íc ®o tiÒn tÖ: yªu cÇu th«ng tin tr×nh bÇy trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ ®¬n vÞ tiÒn tÖ vµ ®¬n vÞ tÝnh mét c¸ch thèng nhÊt khi tr×nh bÇy c¸c chØ tiªu trong mét niªn ®é kÕ to¸n. • Nguyªn t¾c coi träng b¶n chÊt h¬n h×nh thøc: Mét th«ng tin ®−îc coi lµ tr×nh bµy mét c¸ch trung thùc vÒ nh÷ng giao dÞch vµ sù kiÖn khi chóng ph¶n khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 9 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh ¸nh ®−îc b¶n chÊt kinh tÕ cña giao dÞch vµ sù kiÖn ®ã chø kh«ng ®¬n thuÇn lµ h×nh thøc cña giao dÞch vµ sù kiÖn. • Nguyªn t¾c träng yÕu: Theo nguyªn t¾c nµy, mäi th«ng tin mang tÝnh träng yÕu cÇn thiÕt ®−îc tr×nh bµy riªng rÏ trong b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n v× th«ng tin ®ã cã thÓ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ cña ng−êi sö dông b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. • Nguyªn t¾c tËp hîp: Theo nguyªn t¾c nµy, ®èi víi c¸c th«ng tin kh«ng mang tÝnh träng yÕu th× kh«ng cÇn thiÕt ph¶i tr×nh bµy riªng rÏ mµ cÇn tËp hîp chóng l¹i theo cïng tÝnh chÊt hoÆc cïng chøc n¨ng t−¬ng ®−¬ng nh»m môc ®Ých ®¬n gi¶n ho¸ c«ng t¸c ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. • Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n: ViÖc tr×nh bµy vµ ph©n lo¹i c¸c kho¶n môc trong b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cÇn ®−îc duy tr× mét c¸ch nhÊt qu¸n tõ niªn ®é nµy sang niªn ®é kh¸c, trõ khi cã sù thay ®æi quan träng vÒ tÝnh chÊt cña c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. • Nguyªn t¾c so s¸nh: C¸c th«ng tin tr×nh bµy trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i ®¶m b¶o tÝnh so s¸nh gi÷a niªn ®é nµy vµ niªn ®é tr−íc nh»m gióp cho ng−êi sö dông hiÓu ®−îc thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i vµ sù biÕn ®éng cña chóng so víi c¸c niªn ®é tr−íc. • Nguyªn t¾c dån tÝch: B¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cÇn ®−îc lËp trªn c¬ së dån tÝch ngo¹i trõ c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c luång tiÒn mÆt. Theo nguyªn t¾c nµy, tÊt c¶ c¸c giao dÞch vµ sù kiÖn cÇn ®−îc ghi nhËn khi chóng ph¸t sinh vµ ®−îc tr×nh bµy trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n phï hîp víi niªn ®é mµ chóng ph¸t sinh. • Nguyªn t¾c bï trõ: Theo nguyªn t¾c nµy, b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cÇn tr×nh bµy riªng biÖt tµi s¶n Cã vµ tµi s¶n Nî, kh«ng ®−îc phÐp bï trõ c¸c tµi s¶n víi c¸c kho¶n nî ®Ó chØ tr×nh bµy vèn chñ së h÷u vµ tµi s¶n thuÇn cña doanh nghiÖp. 4. C¸c lo¹i b¸o c¸o trong hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp: Nh×n chung, hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp ë bÊt kú quèc gia nµo trªn thÕ giíi ®Òu còng ph¶i tr×nh bµy 4 b¸o c¸o chñ yÕu sau: khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 10 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh • B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, mÉu sè B01-DN. • B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, mÉu sè B02-DN. • B¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ, mÉu sè B03-DN. • B¶n thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh, mÉu sè B04-DN. Ngoµi ra, ®Ó phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, yªu cÇu chØ ®¹o mµ c¸c ngµnh, c¸c c«ng ty, c¸c tËp ®oµn s¶n xuÊt, c¸c liªn hiÖp xÝ nghiÖp, c¸c c«ng ty liªn doanh cã thÓ quy ®Þnh thªm c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n kh¸c. Tuy nhiªn, trong ph¹m vi nghiªn cøu ®Ò tµi, chóng ta sÏ ®Ò cËp ®Õn c¸c b¸o c¸o c¬ b¶n nh− ®1 tr×nh bµy ë trªn. 4.1. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (MÉu sè B01-DN): 4.1.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa: a) Kh¸i niÖm: B¶ng C§KT (hay cßn gäi lµ b¶ng tæng kÕt tµi s¶n) lµ mét b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n cña doanh nghiÖp t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, d−íi h×nh th¸i tiÒn tÖ theo gi¸ trÞ tµi s¶n vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n. VÒ b¶n chÊt, B¶ng C§KT lµ mét b¶ng c©n ®èi tæng hîp gi÷a tµi s¶n víi nguån vèn chñ së h÷u vµ c«ng nî ph¶i tr¶ cña doanh nghiÖp . b) ý nghÜa: B¶ng C§KT lµ tµi liÖu quan träng ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, tr×nh ®é sö dông vèn vµ nh÷ng triÓn väng kinh tÕ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. .1.2. C¬ së lËp vµ c¸c nguyªn t¾c chung tr×nh bµy th«ng tin trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n: a) C¬ së lËp b¶ng C§KT: B¶ng C§KT ®−îc lËp c¨n cø vµo sè liÖu cña c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt (sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt) c¸c tµi kho¶n cã sè d− cuèi kú ph¶n ¸nh tµi s¶n, c«ng nî vµ nguån vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp vµ B¶ng C§KT kú tr−íc. b) C¸c nguyªn t¾c tr×nh bµy th«ng tin trªn b¶ng C§KT: B¶ng C§KT lµ mét trong nh÷ng b¸o c¸o kÕ to¸n quan träng nhÊt trong hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Nã cung cÊp th«ng tin vÒ thùc tr¹ng tµi chÝnh vµ t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ c¬ cÊu tµi s¶n, c«ng nî vµ nguån vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. V× vËy, th«ng tin tr×nh bµy trªn B¶ng C§KT ph¶i lu«n tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau : khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 11 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh • Nguyªn t¾c ph−¬ng tr×nh kÕ to¸n: Theo nguyªn t¾c nµy, toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp lu«n lu«n t−¬ng ®−¬ng víi tæng sè nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u, thÓ hiÖn b»ng ph−¬ng tr×nh sau: Tæng tµi s¶n = Tæng nguån vèn Hay lµ: Tµi s¶n = Nî ph¶i tr¶ + Nguån vèn chñ së h÷u HoÆc lµ: Nguån vèn chñ së h÷u = Tµi s¶n - Nî ph¶i tr¶. • Nguyªn t¾c sè d−: Theo nguyªn t¾c nµy, chØ nh÷ng tµi kho¶n cã sè d− míi ®−îc tr×nh bµy trªn B¶ng C§KT. Nh÷ng tµi kho¶n cã sè d− lµ nh÷ng tµi kho¶n ph¶n ¸nh tµi s¶n (Tµi s¶n Cã) vµ nh÷ng tµi kho¶n ph¶n ¸nh Nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u (Tµi s¶n Nî). C¸c tµi kho¶n kh«ng cã sè d− ph¶n ¸nh doanh thu, chi phÝ lµm c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú kh«ng ®−îc tr×nh bµy trªn B¶ng C§KT mµ ®−îc tr×nh bµy trªn B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. • Nguyªn t¾c tr×nh bµy c¸c kho¶n môc theo tÝnh thanh kho¶n gi¶m dÇn: Theo nguyªn t¾c nµy, c¸c kho¶n môc tµi s¶n Cã cña doanh nghiÖp ®−îc tr×nh bµy vµ s¾p xÕp theo kh¶ n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn gi¶m dÇn nh− sau: Tµi s¶n l−u ®éng vµ ®Çu t− ng¾n h¹n: I. TiÒn . II. §Çu t− ng¾n h¹n . III. C¸c kho¶n ph¶i thu . IV. Tån kho. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t− dµi h¹n. • Nguyªn t¾c tr×nh bµy Nî ph¶i tr¶ theo thêi h¹n: Theo nguyªn t¾c nµy, c¸c kho¶n nî ph¶i ch¶ ®−îc tr×nh bµy theo nguyªn t¾c c¸c kho¶n vay vµ nî ng¾n h¹n ®−îc tr×nh bµy tr−íc, c¸c kho¶n vay vµ nî dµi h¹n ®−îc tr×nh bµy sau. 4.1.3. Néi dung vµ kÕt cÊu cña b¶ng C§KT: B¶ng C§KT cã cÊu t¹o d−íi d¹ng b¶ng c©n ®èi sè, ®ñ c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n vµ ®−îc s¾p xÕp c¸c chØ tiªu theo yªu cÇu qu¶n lý. B¶ng C§KT gåm cã hay phÇn: • PhÇn tµi s¶n: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tµi s¶n. • PhÇn nguån vèn: Ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh tµi s¶n. Hai phÇn “Tµi s¶n” vµ “Nguån vèn” cã thÓ ®−îc chia hai bªn (bªn tr¸i vµ bªn ph¶i) hoÆc mét bªn (phÝa trªn vµ phÝa d−íi ). Mçi phÇn ®Òu cã sè tæng khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 12 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh céng vµ sè tæng céng cña hai phÇn bao giê còng b»ng nhau v× cïng ph¶n ¸nh mét l−îng tµi s¶n theo nguyªn t¾c ph−¬ng tr×nh kÕ to¸n ®1 tr×nh bµy ë trªn. PhÇn tµi s¶n ®−îc chia lµm hai lo¹i: • Lo¹i A: TSL§ vµ §TNH ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i tµi s¶n cã thêi gian chuyÓn ®æi thµnh tiÒn trong vßng mét n¨m hay mét chu kú kinh doanh. • Lo¹i B: TSC§ vµ §TDH ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i tµi s¶n cã thêi gian chuyÓn ®æi thµnh tiÒn tõ mét n¨m hoÆc mét chu kú kinh doanh trë nªn. PhÇn nguån vèn ®−îc chia lµm hai lo¹i: • Lo¹i A: Nî ph¶i tr¶ thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp víi c¸c chñ nî (ng−êi b¸n chÞu, ng−êi cho vay, Nhµ n−íc, c«ng nh©n viªn). • Lo¹i B: Nguån vèn chñ së h÷u thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp tr−íc chñ së h÷u ®1 ®Çu t− vèn vµo doanh nghiÖp. Trong mçi lo¹i cña BC§KT ®−îc chi tiÕt thµnh qu¸ch kho¶n môc, c¸c kho¶n b¶o ®¶m cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho ng−êi ®äc vµ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Tãm l¹i, vÒ mÆt quan hÖ kinh tÕ, qua viÖc xem xÐt phÇn “Tµi s¶n “ cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t n¨ng lùc vµ tr×nh ®é sö dông tµi s¶n.VÒ mÆt ph¸p lý, phÇn tµi s¶n thÓ hiÖn “sè tiÒm lùc “ mµ doanh nghiÖp cã quyÒn qu¶n lý, sö dông l©u dµi g¾n víi môc ®Ých thu ®−îc c¸c kho¶n lîi Ých trong t−¬ng lai. Khi xem xÐt phÇn “Nguån vèn”, vÒ mÆt kinh tÕ, ng−êi sö dông thÊy ®−îc thùc tr¹ng t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. VÒ mÆt ph¸p lý, ng−êi sö dông thÊy ®−îc tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp vÒ tæng sè vèn ®1 ®¨ng ký kinh doanh víi Nhµ n−íc, vÒ sè tµi s¶n ®1 h×nh thµnh b»ng vèn vay Ng©n hµng ,vay ®èi t−îng kh¸c còng nh− tr¸ch nhiÖm ph¶i thanh to¸n c¸c kho¶n nî víi ng−êi lao ®éng, víi cæ ®«ng, víi nhµ cung cÊp, víi Ng©n s¸ch .... 4.2. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (MÉu sè B02-DN): 4.2.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa : a) Kh¸i niÖm: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh (BCKQKD) lµ mét b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n−íc cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n. b) ý nghÜa: BCKQKD lµ tµi liÖu quan träng cung cÊp sè liÖu cho ng−êi sö dông th«ng tin cã thÓ kiÓm tra, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 13 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh doanh cña doanh nghiÖp trong kú, so s¸nh víi c¸c kú tr−íc vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong cïng ngµnh ®Ó nhËn biÕt kh¸i qu¸t kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong kú vµ xu h−íng vËn ®éng nh»m ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý vµ quyÕt ®Þnh tµi chÝnh cho phï hîp. 4.2.2. C¬ së lËp vµ nguyªn t¾c chung tr×nh bµy th«ng tin trªn BCKQKD: a) C¬ së lËp BCKQKD: BCKQKD ®−îc lËp c¨n cø vµo sè liÖu cña c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶n ¸nh doanh thu, thu nhËp vµ chi phÝ cña doanh nghiÖp vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt tµi kho¶n thuÕ ph¶i ch¶ ph¶i nép. b) C¸c nguyªn t¾c tr×nh bµy th«ng tin trªn BCKQKD: Cïng víi b¶ng C§KT, BCKQKD lµ mét trong nh÷ng b¸o c¸o quan träng nhÊt cña hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. BCKQKD cung cÊp th«ng tin vÒ kÕt qu¶ kinh doanh vµ nghÜa vô ®èi víi Nhµ n−íc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh (th−êng lµ mét kú ) cña doanh nghiÖp . C¸c th«ng tin tr×nh bµy trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau ®©y: • Nguyªn t¾c ph©n lo¹i ho¹t ®éng: BCKQKD ph©n lo¹i ho¹t ®éng theo møc ®é th«ng dông cña ho¹t ®éng ®èi víi doanh nghiÖp. Nh− vËy, c¸c ho¹t ®éng th«ng th−êng cña doanh nghiÖp sÏ ®−îc ph©n lo¹i lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng nµy t¹o ra doanh thu cña doanh nghiÖp. C¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn ®Çu t− tµi chÝnh ®−îc ph©n lo¹i lµ ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng kh«ng x¶y ra th−êng xuyªn sÏ ®−îc ph©n lo¹i lµ ho¹t ®éng bÊt th−êng. • Nguyªn t¾c ghi nhËn doanh thu vµ chi phÝ: + Nguyªn t¾c phï hîp: BCKQKD tr×nh bµy c¸c kho¶n doanh thu, thu nhËp vµ chi phÝ cña doanh nghiÖp trong kú. V× vËy, BCKQKD ph¶i ®−îc tr×nh bµy theo nguyªn t¾c phï hîp gi÷a doanh thu vµ chi phÝ. + Nguyªn t¾c thËn träng: Theo nguyªn t¾c nµy, mét kho¶n ch−a x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n sÏ ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ trong t−¬ng lai cho doanh nghiÖp th× ch−a ®−îc ghi nhËn lµ doanh thu trong kú cña doanh nghiÖp vµ kh«ng ®−îc tr×nh bµy trªn BCKQKD. Ng−îc l¹i, mét kho¶n lç trong t−¬ng lai ch−a thùc tÕ ph¸t sinh ®1 ®−îc ghi nhËn lµ chi phÝ vµ ®−îc tr×nh bµy trªn BCKQKD. 4.2.3. Néi dung vµ kÕt cÊu cña b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh: BCKQKD gåm cã 3 phÇn: khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 14 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh • PhÇn I: L1i, lç, ph¶n ¸nh t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, bao gåm ho¹t ®éng kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c. • PhÇn II: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n−íc: ph¶n ¸nh t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô vÒ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cña doanh nghiÖp ®èi víi Nhµ n−íc. • PhÇn III: ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ, thuÕ GTGT ®−îc hoµn l¹i, ®−îc miÔn gi¶m: ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ, ®1 khÊu trõ vµ cßn ®−îc khÊu trõ cuèi kú, sè thuÕ GTGT ®−îc hoµn l¹i vµ cßn ®−îc hoµn l¹i, sè thuÕ GTGT ®−îc miÔn gi¶m, ®1 miÔn gi¶m vµ cßn ®−îc miÔn gi¶m. 4.3. B¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ (MÉu sè B03- DN): 4.3.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa : a) Kh¸i niÖm: B¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ (LCTT) lµ b¸o c¸o kÕ to¸n tæng hîp ph¶n ¸nh viÖc h×nh thµnh vµ sö dông l−îng tiÒn trong kú b¸o c¸o cña doanh nghiÖp. C¨n cø vµo b¸o c¸o nµy, ng−êi ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc kh¶ n¨ng t¹o ra tiÒn, sù biÕn ®éng tµi s¶n thuÇn cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng thanh to¸n còng nh− t×nh h×nh l−u chuyÓn tiÒn cña kú tiÕp theo, trªn c¬ së ®ã dù ®o¸n ®−îc nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp . b) ý nghÜa: B¸o c¸o LCTT cung cÊp c¸c th«ng tin bæ sung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp mµ BC§KT vµ BCKQKD ch−a ph¶n ¸nh ®−îc do kÕt qu¶ ho¹t ®éng trong kú cña doanh nghiÖp bÞ ¶nh h−ëng bëi nhiÒu kho¶n môc phi tiÒn tÖ. Cô thÓ lµ, b¸o c¸o LCTT cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ luång vµo vµ ra cña tiÒn vµ coi nh− tiÒn, nh÷ng kho¶n ®Çu t− ng¾n h¹n cã tÝnh l−u ®éng cao, cã thÓ nhanh chãng vµ s½n sµng chuyÓn ®æi thµnh mét kho¶n tiÒn biÕt tr−íc Ýt chÞu rñi ro lç vÒ gi¸ trÞ do nh÷ng sù thay ®æi vÒ l1i suÊt gióp cho ng−êi sö dông ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c luång tiÒn trong t−¬ng lai, kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî, kh¶ n¨ng chi tr¶ l1i cæ phÇn...®ång thêi nh÷ng th«ng tin nµy cßn gióp ng−êi sö dông xem xÐt sù kh¸c nhau gi÷a l1i thu ®−îc vµ c¸c kho¶n thu chØ b»ng tiÒn. 4.3.2. C¬ së lËp vµ nguyªn t¾c chung tr×nh bµy th«ng tin trªn B¸o c¸o LCTT: a) C¬ së lËp b¸o c¸o LCTT: B¸o c¸o LCTT ®−îc lËp c¨n cø vµo b¶ng C§KT, BCKQKD vµ mét sè c¸c sæ chi tiÕt tµi kho¶n liªn quan. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 15 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh b) C¸c nguyªn t¾c tr×nh bµy th«ng tin trªn b¸o c¸o LCTT: B¸o c¸o LCTT lµ mét b¸o c¸o quan träng trong hÖ th«ng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. C¸c th«ng tin tr×nh bµy trªn B¸o c¸o LCTT ph¶i ®−îc tu©n thñ theo c¸c nguyªn t¾c sau ®©y: • Nguyªn t¾c ph©n lo¹i ho¹t ®éng: Ngyuªn t¾c ph©n lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t− vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh trªn b¸o c¸o LCTT kh¸c biÖt víi nguyªn t¾c ph©n lo¹i ho¹t ®éng trªn b¸o c¸o KQKD. ViÖc ph©n lo¹i trªn b¸o c¸o LCTT c¨n cø vµo b¶n chÊt cña ho¹t ®éng ®ã ®èi víi doanh nghiÖp, tøc lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t− vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh. + Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: lµ ho¹t ®éng t¹o ra doanh thu cña doanh nghiÖp . + Ho¹t ®éng ®Çu t−: lµ ho¹t ®éng lµm thay ®æi c¸c tµi s¶n dµi h¹n vµ c¸c kho¶n ®Çu t− cña doanh nghiÖp vµo mét doanh nghiÖp kh¸c. + Ho¹t ®éng tµi chÝnh: lµ c¸c ho¹t ®éng t¹o ra sù thay ®æi cña vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp. ViÖc ph©n lo¹i ho¹t ®éng trªn B¸o c¸o LCTT còng cßn tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm vµ tuú lo¹i h×nh doanh nghiÖp. VÝ dô, ®èi víi lÜnh vùc ng©n hµng hay c¸c tæ chøc tµi chÝnh, viÖc cho vay vµ huy ®éng vèn lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh b×nh th−êng. Nh−ng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, luång tiÒn tõ ho¹t ®éng cho vay l¹i cã thÓ ®−îc ph©n lo¹i thµnh ho¹t ®éng ®Çu t− vµ luång tiÒn tõ viÖc huy ®éng vèn l¹i ®−îc ph©n lo¹i lµ ho¹t ®éng tµi chÝnh. • Nguyªn t¾c tr×nh bµy luång tiÒn theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp: Theo nguyªn t¾c nµy chØ nh÷ng giao dÞch b»ng tiÒn míi ®−îc tr×nh bµy trªn b¸o c¸o l−u chuyÓn tiÒn tÖ. Theo chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ ®Ó tr×nh bµy c¸c luång tiÒn theo ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp cã hay c¸ch: + Thø nhÊt: C¸c luång tiÒn ®−îc tr×nh bµy c¨n cø vµo c¸c bót to¸n ghi sæ chi tiÕt c¸c giao dÞch b»ng tiÒn. + Thø hai: C¸c luång tiÒn ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch ®iÒu chØnh: - Doanh thu céng (trõ) c¸c kho¶n ph¶i thu. - Chi phÝ ®iÒu chØnh cho c¸c kho¶n gi¸ vèn, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ khÊu hao thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 16 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh • Nguyªn t¾c tr×nh bµy luång tiÒn theo ph−¬ng ph¸p gi¸n tiÕp: Theo nguyªn t¾c nµy, luång tiÒn thuÇn cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ®−îc tÝnh tõ lîi nhuËn tr−íc thuÕ sau khi ®−îc ®iÒu chØnh cho c¸c kho¶n phi tiÒn tÖ vµ l1i lç cña ho¹t ®éng ®Çu t− vµ tµi chÝnh sÏ ®−îc bï trõ cho c¸c biÕn ®éng cña c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶. • Nguyªn t¾c ph−¬ng tr×nh l−u chuyÓn tiÒn: Theo nguyªn t¾c nµy, l−u chuyÓn tiÒn cña doanh nghiÖp trong kú kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ l−u chuyÓn tiÒn mÆt mµ cßn bao gåm c¶ l−u chuyÓn c¸c kho¶n t−¬ng ®−¬ng tiÒn, l−u chuyÓn tiÒn vµ c¸c kho¶n t−¬ng ®−¬ng tiÒn trong kú ph¶i tu©n thñ ph−¬ng tr×nh sau: TiÒn vµ c¸c kho¶n t−¬ng ®−¬ng tiÒn l−u = chuyÓn trong kú TiÒn tån cuèi kú TiÒn + tån (-) ®Çu kú C¸c kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh trong kú • Nguyªn t¾c quy −íc c¸c luång tiÒn: Theo nguyªn t¾c nµy c¸c luång tiÒn vµo doanh nghiÖp ®−îc thÓ hiÖn b»ng sè d−¬ng (+) vµ c¸c luång tiÒn ra khái doanh nghiÖp ®−îc thÓ hiÖn b»ng sè ©m (-). §èi víi c¸c kho¶n môc dùa trªn sè chªnh lÖch cuèi kú vµ ®Çu kú, luång tiÒn vµo vµ ra ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau: + §èi víi c¸c kho¶n môc nî ph¶i thu, hµng tån kho vµ tµi s¶n kh¸c nÕu sè d− cuèi kú lín h¬n sè d− ®Çu kú th× sè chªnh lÖch lµ dßng tiÒn ra sÏ mang dÊu trõ (-) vµ ng−îc l¹i. + §èi víi c¸c kho¶n môc ph¶i tr¶ vµ nguån vèn Chñ së h÷u nÕu sè d− cuèi kú lín h¬n ®Çu kú th× sè chªnh lÖch lµ dßng tiÒn vµo sÏ mang dÊu d−¬ng (+). 4.3.4. Néi dung kÕt cÊu cña b¸o c¸o LCTT: B¸o c¸o LCTT gåm cã ba phÇn: a) PhÇn I: L−u chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng SXKD ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh− tiÒn thu b¸n hµng, tiÒn thu tõ c¸c kho¶n thu th−¬ng m¹i, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn nh− tiÒn tr¶ cho ng−êi cung cÊp (tr¶ ngay trong kú vµ tiÒn tr¶ cho kho¶n nî tõ kú tr−íc) tiÒn thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn vÒ l−¬ng vµ BHXH, c¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn (chi phÝ v¨n phßng phÈm, c«ng t¸c phÝ...). khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 17 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh b) PhÇn II: L−u chuyÓn tõ ho¹t ®éng ®Çu t−: Ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t− cña doanh nghiÖp, bao gåm ®Çu t− c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho b¶n th©n doanh nghiÖp nh− ho¹t ®éng XDCB, mua s¾m TSCD, ®Çu t− vµo c¸c ®¬n vÞ kh¸c d−íi h×nh thøc gãp vèn liªn doanh, ®Çu t− chøng kho¸n, cho vay, ®Çu t− ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. Dßng tiÒn l−u chuyÓn ®−îc tÝnh gåm toµn bé c¸c kho¶n thu do b¸n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, thu håi c¸c kho¶n ®Çu t− vµo c¸c ®¬n vÞ kh¸c, chi mua s¾m, x©y dùng TSC§, chi ®Ó ®Çu t− vµo c¸c ®¬n vÞ kh¸c. c) PhÇn III: L−u chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo vµ chi ra liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng tµi chÝnh bao gåm c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng, gi¶m vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp nh− chñ doanh nghiÖp gãp vèn, vay vèn, nhËn vèn liªn doanh, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, tr¶ nî vay ... Dßng tiÒn l−u chuyÓn ®−îc tÝnh bao gåm toµn bé c¸c kho¶n thu, chi liªn quan nh− tiÒn vay nhËn ®−îc, tiÒn thu do nhËn vèn gãp liªn doanh b»ng tiÒn, do ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, tiÒn chi tr¶ l1i cho c¸c bªn gãp vèn, tr¶ l1i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu b»ng tiÒn ,thu l1i tiÒn göi. 4.4. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh (MÉu sè B04- DN): 4.4.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa: a) Kh¸i niÖm: ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh lµ mét bé phËn hîp thµnh hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n cña doanh nghiÖp ®−îc lËp ®Ó gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong kú b¸o c¸o mµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n kh¸c kh«ng thÓ tr×nh bµy râ rµng vµ chi tiÕt ®−îc. b) ý nghÜa: ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh tr×nh bµy kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, néi dung mét sè chÕ ®é kÕ to¸n ®−îc doanh nghiÖp lùa chän ®Ó ¸p dông, t×nh h×nh vµ lý do biÕn ®éng cña mét sè ®èi t−îng tµi s¶n vµ nguån vèn quan träng, ph©n tÝch mét sè chØ tiªu tµi chÝnh chñ yÕu vµ c¸c kiÕn nghÞ cña doanh nghiÖp. §ång thêi, ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh còng cã thÓ tr×nh bµy th«ng tin riªng tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña Nhµ n−íc vµ doanh nghiÖp, tuú thuéc vµo tÝnh chÊt ®Æc thï cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp, quy m«, ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tæ chøc bé m¸y vµ ph©n cÊp qu¶n lý cña doanh nghiÖp. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 18 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh 4.4.2. C¬ së lËp thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh: ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ®−îc lËp c¨n cø vµo sè liÖu trong: • C¸c sæ kÕ to¸n kú b¸o c¸o. • B¶ng C§KT kú b¸o c¸o. • B¸o c¸o KQKD kú b¸o c¸o. • ThuyÕt minh b¸o c¸o kú tr−íc, n¨m tr−íc. 4.4.3. Néi dung vµ kÕt cÊu cña ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh: ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ®−îc lËp cïng víi BC§KT vµ BCKQKD, khi tr×nh bµy vµ lËp ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ph¶i tr×nh bµy b»ng lêi v¨n ng¾n gän dÔ hiÓu, phÇn sè liÖu ph¶i thèng nhÊt víi sè liÖu trªn c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c. ThuyÕt minh c¸o tµi chÝnh cã néi dung c¬ b¶n sau : • §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. • ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp: Bao gåm c¸c th«ng tin vÒ niªn ®é kÕ to¸n, ®¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n, nguyªn t¾c, ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ to¸n hµng tån kho, ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n c¸c kho¶n dù phßng, t×nh h×nh trÝch lËp vµ hoµn nhËp dù phßng. • Chi tiÕt mét sè chØ tiªu trong b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n bao gåm : + Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè. + T×nh h×nh t¨ng gi¶m theo tõng nhãm tµi s¶n cè ®Þnh, tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh. + T×nh h×nh thu nhËp cña c«ng nh©n viªn. + T×nh h×nh t¨ng, gi¶m vèn chñ së h÷u. + T×nh h×nh t¨ng, gi¶m c¸c kho¶n ®Çu t− vµo c¸c ®¬n vÞ kh¸c. + C¸c kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶. + Gi¶i thÝch vµ thuyÕt minh mét sè t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh + Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh− chØ tiªu bè trÝ c¬ cÊu vèn, tû suÊt lîi nhuËn, t×nh h×nh tµi chÝnh ... + Ph−¬ng h−íng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú tíi. + C¸c kiÕn nghÞ. khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 19 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nguyÔn h÷u ninh 5. Kh¸i qu¸t hÖ thèng c¸c chØ tiªu ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tõ hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. Dùa trªn c¬ së vµ nguyªn t¾c lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n ®Ó phÇn tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t hÖ thèng c¸c chØ tiªu chñ yÕu ®Ó phÇn tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp qua hai b¸o c¸o quan träng nhÊt lµ BC§KT vµ BCKQKD nh− sau: 5.1. Nhãm chØ tiªu chñ yÕu ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®−îc rót ra trªn c¬ së sè liÖu cña BC§KT: TSC§ vµ §Çu t− dµi h¹n Tû suÊt ®Çu t− = * 100% Tæng tµi s¶n Nguån vèn chñ së h÷u Tû suÊt tù tµi trî = *100% Tæng tµi s¶n Nî ph¶i tr¶ Tû suÊt Nî = *100% =1- Tû suÊt tù tµi trî Tæng tµi s¶n Nî ph¶i tr¶ Tû suÊt Nî = * 100% Tæng nguån vèn Nî ph¶i tr¶ Tû suÊt nî vèn cæ phÇn = *100% Nguån vèn chñ së h÷u Nî dµi h¹n Tû suÊt Nî = Nguån vèn chñ së h÷u Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu so víi = kho¶n ph¶i tr¶ Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ so víi tæng TSL§ Tæng nî ph¶i thu Tæng nî ph¶i tr¶ Tæng sè tiÒn ph¶i tr¶ = Tæng TSL§ khoa tµi chÝnh – ng©n hµng 20