Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
PHÁÖN I:
LYÏ LUÁÛN CHUNG VÃÖ TAÌI CHÊNH DOANH NGHIÃÛP
I. Khaïi niãûm vãö âàûc âiãøm cuía taìi chênh doanh
nghiãûp
1. Khaïi niãûm vãö taìi chênh doanh nghiãûp
1.1 Doanh nghiãûp :
Laì caïc âån vë chuí thãø kinh tãú âäüc láûp
âæåüc thaình láûp theo qui âënh cuía phaïp luáût
nhàòm muûc âêch chuí yãúu laì thæûc hiãûn caïc hoaût
âäüng saín xuáút kinh doanh theo muûc tiãu
sinh
låìi
1.2 Taìi chênh doanh nghiãûp:
Laì hoaût âäüng taìi chênh cuía caïc täø chæïc
noïi trãn. Âoï laì mäüt hãû thäúng nhæîng quan hãû
kinh tãú phaït sinh trong lénh væûc phán phäúi quyî
tiãön tãû, quaï trçnh taûo láûp vaì chu chuyãøn
nguäön väún , cuía mäüt doanh nghiãûp âãø âaût âæåüc
muûc tiãu chung cuía doanh nghiãûp âoï.
Näüi dung nhæîng quan hãû kinh tãú phaït sinh
thuäüc phaûm vi taìi chênh doanh nghiãûp bao gäöm.
Thæï nháút: Quan hãû giæîa doanh nghiãûp voïi
Nhaì næåïc
Táút caí moüi doanh nghiãûp thuäüc moüi thaình
pháön kinh tãú phaíi thæûc hiãûn caïc nghéa vuû taìi
chênh
âäúi våïi Nhaì næåïc
(näüp thuãú cho NSNN)
NSNN cáúp väún cho doanh nghiãûp Nhaì næåïc vaì coï
tãøh goïp väún
våïi Cäng ty liãn doanh hoàûc Cäng
ty cäø pháön (mua cäø phiãúu) hoàûc cho vay( mua
traïi phiãúu) tuìy theo muûc âêch yãu cáöu quaín lyï
âäúi våïi ngaình nghãö kinh tãú vaì quyãút âënh tyí
lãû väún gäúp hoàûc mæïc cho vay.
1
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
Thæï hai: Quan hãû giæîa doanh nghiãûp våïi thë
træåìng taìi chênh
Quan hãû naìy âæåüc thãø hiãûn thäng qua viãûc
doanh nghiãûp tçm kiãúm caïc nguäön taìi tråü. Trãn
thë træåìng taìi chênh, doanh nghiãûp coï thãø vay
ngàõn haûn âãø âaïp æïng nhu cáöu väún ngàõn haûn
coï thãø phaït haình cäø phieïu vaì traïi phiãúu âãø
daïp æïng nhu cáöu väún daìi haûn. Ngæåüc laûi doanh
nghiãûp phaíi traí laîi vay vaì väún vay, traí laîi
cäø pháön cho caïc nhaì taìi tråü. Doanh nghiãûp
cuîng coï thãø gåíi tiãön vaìo ngán haìng âáöu tæ
chæïng khoaïng bàòng säú tiãön taûm thåìi sæí duûng.
Thæï ba: Quan hãû giæîa doanh nghiãûp våïi caïc
thë træåìng khaïc
Trong nãön kinh tãú doanh nghiãûp coï quan hãû
chàût cheî våïi caïc doanh nghiãûp trãn thë træåìng
haìng hoïa, dëch vuû thë træåìng, sæïc lao âäüng
giæîa doanh nghiãûp våïi caïc nhaì âáöu tæ cho vay,
våïi baûn
haìng vaì khaïch haìng thäng qua viãûc
hçnh thaình vaì sæí duûng caïc quyî tiãön tãû trong
hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh giæîa caïc doanh
nghiãûp
bao gäöm quan hãû thanh toaïn tiãön mua
váût tæ haìng hoïa, phê baío hiãøm, chi traí tiãön
cäng cäø tæïc , tiãön laîi, traïi phiãúu giæîa doanh
nghiãûp våïi ngán haìng
caïc täø chæïc tên duûng
phaït sinh trong quaï trçnh doanh nghiãûp vay vaìg
hoaìn aính hæåíng väún traí laîi cho khaïch haìng,
cho caïc
täø chæïc tên duûng. Trãn cå såí âoï,
doanh nghiãûp hoaûch âënh
ngán saïch âáöu tæ, kãú
hoaûch saín xuáút, tiãúp thë nhàòm thoía maîn nhu
cáöu.
Thæï
tæ: Nhæîng quan hãû kinh tãú trong näüi
bäü doanh nghiãûp
Gäöm quan hãû kinh tãú giæîa doanh nghiãûp våïi
caïc phoìng ban, phán xæåíng vaì täø âäüi saín
2
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
xuáút, trong viãûc nháûn taûm æïng vaì thanh toaïn
taìi saín. quan hãû giæîa cäø âäng vaì ngæåìi quaín
lyï, giæîa cäø âäng vaì
chuí nåü giæîa quyãön sæí
duûng väún vaì quyãön såí hæîu. Caïc mäúi quan hãû
naìy âæåüc thãø hiãûn thong qua hoaìn laût chênh
saïch cuía doanh nghiãûp nhæ; chênh saïch cäø tæïc
(phán phäúi thu nháûp) chênh saïch âáöu tæ , chênh
saïch vãö cå cáúu, chi phê ...
Nhæîng quan hãû kinh tãú trãn âæåüc biãøu hiãûn
trong sæû váûn âäüng cuía tiãön tãû thäng qua hçnh
thaình vaì sæí duûng caïc quyî tãöin tãû vç váûy,
thæåìng âæåüc xem laì caïc quan hãû tiãön tãû.
Nhæîng quan hãû naìy mäüt màût phaín aïnh roî doanh
nghiãûp laì mäüt âån vë kinh tãú âäüc láûp chiãúm
âëa vë chuí
thãø trong quan hãû kinh tãú, âäöng
thåìi phaín aïnh roî neït quan hãû giæîa taìi chênh
doanh nghiãûp våïi caïc kháu khaïc trong hãû thäúng
taìi chênh næåïc ta
2. Âàûc âiãøm cuía taìi chênh doanh nghiãûp
Hoaût âäüng taìi chênh gàõn liãön våïi quaï
trçnh hçnh thaình, sæí duûng nguäön väún vaì caïc
quyî tiãön tãû coï tênh âàûc thuì: doanh nghiãûp
phaíi tçm kiãúm caïc nguäön taìi tråü, vay ngàõn
haûn âãø âaïp æïng nhu cáöu väún ngàõn haûn, phaït
haình cäø phiãúu, mua sàõm thiãút bë måïi, váût tæ
haìng hoïa, tçm kiãúm lao âäüng ... phán phäúi thu
tháûp, thæûc hiãûn caïc nghéa vuû Nhaì næåïc traí
læång CNV.
Hoaût âäüng taìi chênh doanh nghiãûp thãø hiãûn
sæû váûn âäüng cuía väún giæîa doanh nghiãûp våïi
caïc chuí thãø khaïc näüi bäü doanh nghiãûp.
3
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
3. Cå cáúu taìi chênh doanh nghiãûp vaì caïc doìng
tiãön.
Mäüt doanh thu nuäún tiãún haình saín xuáút kinh
doanh cáön phaíi coï mäüt læåüng taìi saín phaín
aïnh
bãn taìi saín cuía baín cán âäúi kãú toaïn.
Nãúu nhæ toaìn bäü taìi saín do doanh nghiãûp nàòm
giæî âæåüc âaïnh giaï taûi mäùi thåìi âiãøm nháút
âënh thç sæû váûn âäüng cuía chuïng tæïc laì kãút
quaí cuía quaï trçnh trao âäøi chè coï
thãø xaïc
âënh cho moîi thåìi kyì nháút âënh vaì âæåüc phaín
aïnh trãn mäùi säú kãút quaí kinh doanh. Quaï trçnh
hoaût âäüng cuía caïc doanh nghiãûp
coï sæû khaïc
biãût vãö quy trçnh cäng nghãû vaì tênh cháút hoaût
âäüng sæû khaïc biãût naìy phanbf læïon do âàûc
âiãøm kinh tãú, kyî thuáût cuía tæìng doanh nghiãûp
quyãút âënh. Duì coï sæûh khaïc biãût naìy nhæng
ngæåìi ta coï thãø khaïi quaït nhæîng neït chung
nháút cuía doanh nghiãûp bàòng haìng hoïa, dëch vuû
âáöu tæ vaìo vaì haìng hoïa dëch vuû âáöu tæ ra.
Mäüt haìng hoïa, dëch vuû âáöu tæ hay mäüt yãúu
täú saín xuáút laì mäüt haìng hoïa hay dëch vuû maì
caïc doanh nghiãûp mua sàõm âãø sæí duûng trong æì
saín xuáút kinh doanh cuía hoü. Caïc haìng hoïa ,
dëch vuû âáöu vaìo âæåüc kãút håüp
våïi nhau âãø
taûo ra caïc doìng haìng hoïa, dëch vuû âáöu ra. Âoï
laì haìng loaût caïc haìng hoïa, dëch vuû
coï êch
âæåüc tiãu duìng hoàûc âæåüc sæí duûng cho quaï
trçnh saín xuáút kinh doanh tiãúp theo. Nhæ váûy,
trong mäüt thåìi kyì nháút âënh, caïc doanh nghiãûp
âaî chuyãøn haïo caïc haìng hoïa,
dëch vuû âáöu
vaìo thaình caïc haìng hoïa dëch vuû âaìu ra âãø
trao âäøi, (âãø baïn). Mäúi
quan hãû giæîa
taìi
saín hiãûn coï vaì dëch vuû âáöu vaìo, haìng hoïa
dëch vuû âáöu ra ( tæïc laì quan hãû giæîa baíng cán
4
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
âäúi kãú toaïn vaì baïo caïo kãút quaí kinh doanh)
coï thãø âæåüc miãu taí nhæ sau:
Haìng hoïa vaì dëch vuû (mua vaìo)
Saín xuáút
-
chuyãøn hoïa
Haìng hoïa vaì dëch vuû (baïn ra)
Mäüp trong caïc taìi khoaín maì doanh nghiãûp
nàõm giæî laì taìi saín âàûc biãût, âoï laì tiãön.
Chênh dæû træî tiãön cho pheïp caïc doanh nghiãûp
mua caïc haìng hoïa dëch vuû cáön thiãút âãø taûo
ra caïc haìng hoïa, dëch vuû phuûc vuû cho muûc âêch
trao âäøi. Mäüi quaï trçnh trao âoíi âæåüc theí
hiãûn thäng qua trung gian laì tiãön vaì khaïi niãûm
doìng váût cháút vaì doìng
tiãön phaït sinh tæì
âoï, tæïc laì sæû dëch chuyãøn cuía haìng hoïa, dëch
vuû vaì sæû dëch chuyãøn cuía tiãön giæîa caïc âån
vë täø chæïc kinh tãú.
Nhæ váûy, æïng våïi doìng váût cháút âi vaìo(
haìng hoïa, dëch vuû âáöu vaìo) laì doìng tiãön âi
ra; ngæåüc laûi, tæång æïng våïi doìng váût cháút âi
ra (haìng hoïa, dëch vuû âáöu ra) laìd doìng tiãön
âi vaìo.
5
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
Quaï trçnh naìy âæåüc mä taí qua så âäö sau:
Doìng váût cháút Doìng tiãön âi ra
âi vaìo
(xuáút quyî)
Saín xuáút
-
chuyãøn hoïa
Doìng váût cháút Doìng tiãön âi vaìo
âi ra
(nháûp quyî)
Doanh nghiãûp thæûc hiãûn hoaût âäüng trao âäøi
hoàûc våïi thë træåìng cáúp haìng hoïa
dëch vuû
âáöu vaìo hoàûc våïi thë træåìng phán phäúi, thë
træåìng tiãu thuû haìng hoïa, dëch vuû âáöu ra vaìo
tênh cháút kinh doanh cuía doanh nghiãûp. Caïc quan
hãû taìi chênh cuía doanh nghiãûp âæåüc phaït sinh
tæì chênh quaï trçnh trao âäøi âoï. quaï trçnh naìy
quyãút âënh sæû váûn haình cuía saín xuáút vaì laìm
thay âäøi cå cáúu väún cuía doanh nghiãûp. Phán têch
caïc quan hãû taìi chênh cuía doanh nghiãûp cáön âæa
trãn 2 khaïi niãûm cå baín laì doìng vaì dæû træî.
Doìng chè xuáút hiãûn trãn caïc cå såí têch luîy ban
âáöu nhæîng haìng hoïa, dëch vuû hoàûc tiãön trong
mäùi doanh nghiãûp
vaì noï seî laìm thay
âäøi
khäúi læåüng taìi saín têch luîy cuía doanh nghiãûp.
Mäüt khäúi læåüng taìi saín, haìng hoïa hoàûc tiãön
âo taûi mäüt thåìi âiãøm laì 1 khoaín dæû træî.
Trong khi mäüt khoaín dæû træî coï yï nghéa taûi
mäüt thåìi âiãøm nháút âënh thç caïc doìng chè âæåüc
âoï trong mäüt thåìi dkyì nháút âënh, quan hãû giæîa
doìng vaì dæû træî laì cå såí laì nãön taíng cuía
taìi chênh doanh nghiãûp. Tuìy thuäüc vaìo baín
cháút khaïc nhau cuía caïc doìng vaì dæû træî,
ngæåìi ta phán biãût doìng tiãön âäúi trong vaì
doìng tiãön âäúi láûp.
* Doìng tiãön âäúi trong
6
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
- Doìng tiãön âäúi trong træûc tiãúp: laì doìng
tiãön chè xuáút hiãûn âäúi trong vaì doìng haìng
hoïa, dëch vuû. Âáy laì træåìng håüp âån giaín nháút
trong doanh nghiãûp.
- Thanh toaïn ngay: taûi thåìi âiãøm to mäùi
doanh nghiãûp coï trong tay nhæîng taìi saín thæûc
vãö tiãön. Giaí sæû hoaût âäüng trao âäøi diãùn ra
giæîa 2 doanh nghiãûp A vaì B taûi thåìi âiãøm t1;
taûi thåìi âiãøm naìy doanh nghiãûp A trao âäøi taìi
saín thæûc cho doanh nghiãûp B (baïn haìng hoïa cho
doanh nghiãûp B) âãø âäøi láúy tiãön mäüt doìng váût
cháút âi tæì doanh nghiãûp A sang Doanh nghiãûp B)
coìn doanh nghiãûp B chuyãøn tiãön cho doanh nghiãûp
A ( mua haìng hoïa cuía doanh nghiãûp A) âãø láúy
haìng (mäüt doìng tiãön tæì doanh nghiãûp B sang
doanh nghiãûp A).
- Doìng tiãön âäøi trong coï kyì haûn: âáy laì
træåìng håüp phäø biãún nháút trong hoaût âäüng cuía
doanh nghiãûp. Doanh nghiãûp A baïn haìng hoïa dëch
vuû cho doanh nghiãûp B åí thåíi âiãøm t1 , doanh
nghiãûp B traí tiãön cho doanh nghiãûp A åí thåìi
âiãøm t2. doìng tiãön åí thåìi âiãøm t2 tæång æïng
våïi doìng haìng hoïa dëch vuû åí thåìi âiãøm t1.
trong thåìi kyì t1, t2 traûng thaïi cán bàòng dæû
tæî cuía mäùi doanh nghiãûp bë phaï våî. Traûng
thaïi cán bàòng
nmaìy âæåüc làõp laûi thäng qua
viãûc taûo ra mäüt taìi saín, taìi chênh tæïc laì
quyãön sæí duûng håüp phaïp mäüt
traïi quyãön
(quyãön âoìi nåü) hoàûc mäüt khoaíng nå. Trong
træåìng håüp naìy dæû træî taìi saín thæûc cuía âaî
laìm phaït sinh mäüt khoaín nåü cho âãún khi doìng
tiãön xuáút hiãûn åíp thåìi âiãøm t2, càûp traïi
quyãön nåü âæåüc giaíi quyãút mäüt caïch troün veûn.
Doìng tiãön âäúi troüng täúi âa: âãø khàõc
phuûc sæû máút cán âäúi ngán quyî âaím baío khaí
7
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
nàng chi traí thäng qua viãûc thiãút láûp ngá quyî
täúi æu, doanh nghiãûp coï thãø chiãút kháúu,
nhæåüng baïn traïi quyãön cho mäüt täø chæïc
taìi
chênh trung gian hoàûc duìng traïi quyãön nhæ mäüt
taìi saín thãú cháúp cho mäüt moïn vay tuìy theo
nhæîng âiãöu kiãûn cuû thãø.
Nhæ váûy taìi saín
taìi chênh traïi quyãön coï thãø laìm âäúi tæåüng
giao dëch. Âáy laì mäüt hiãûn tæåüng quan troüng
trong nãön kinh tãú thë træåìng
* Doìng tiãön âäúi láûp
Âáy laì doìng tiãön phaït sinh tæì caïc nghiãûp
vuû taìi chênh thuáön tuïy: kinh doanh tiãön, kinh
doanh chæïng khoaïn, hay noïi caïch khaïc viãûc
chuyãøn âoíi caïc traïi quyãön thaình tiãön âãø
hoaût âäüng kinh doanh âæåüc liãn tuûc, haình vi
naìy chuí yãúu thãø hiãûn åí chiãút kháúu thæång
phiãúu cuía doanh nghiãûp åí caïc ngán haìng thæång
maûi.
Nhæ vaûy sæû ra âåìi, sæû váûn haình vaì phaït
triãøn caïc doanh nghiãûp laìm phaït sinh mäüt hãû
thäúng cuía doìng haìng hoïa, dëch vuû vaì caïc
doìng tiãön, chuïng thæåìng xuyãn laìm thay âäøi
khäúi læåüng, cå såí taìi saín thæûc vaì taìi saín
taìi chênh (traïi quyãön vaì nåü) cuía doanh
nghiãûp.
II Chæïc nàng, vai troì vaì muûc âêch phán têch taìi
chênh doanh nghiãûp
1. Chæïc nàng cuía taìi chênh doanh nghiãûp:
1.1 Chæïc nàng cuía doanh nghiãûp
Âaím baío nguäön väún cho quaï trçnh saín xuáút
kinh doanh âãø coï âuí väún cho hoaût âäüng saín
xuáút kinh doanh, taìi chênh doanh nghiãûp phaíi
tênh toaïn nhu cáöu väún, læûa choün nguäön väún,
täø chæïc huy âäüng vaì sæí duûng väún âuïng âàõn
8
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
nhàòm duy trç vaì thuïc âáøy sæû phaït triãøn coï
hiãûu quaí quaï trçnh saín xuáút
kinh doanh cuía
doanh nghiãûp.
Vãö phêa Nhaì næåïc phaíi häù tråü doanh
nghiãûp laì taûo mäi træåìng hoaût âäüng phong phuï,
âa daûng âãø taûo väún vaì phaït triãøn caïc loaûi
hçnh tên duûng thu huït ttäúi âa caïc nguoìn väún
nhaìn räøi cuía caïc täø chæïc kinh tãú xaî häüi vaì
dán cæ, taûo nguäön väún cho vay däöi daìo âäúi våïi
moüi loaûi hçnh doanh nghiãûp.
1.2 Phán phäúi thu nháûp bàòng tiãön doanh
nghiãûp
Thu nháûp bàòng tiãön cuía doanh nghiãûp âæåüc
taìi chênh doanh nghiãûp phán phäúi . Phán phäúi
taìi chênh åí doanh nghiãûp coï thãø âæåüc diãùn ra
giæîa 2 chuí thãø khaïc nhau, chuyãøn mäüt boü giaï
trë tæì hçnh thæïc såí hæîu naìy sang hçnh thæïc såí
hæîu khaïc. Thu nháûp bàòng tiãön maì doanh nghiãûp
âaût âæåüc do thu nháûp baïn haìng træåïc tiãn phaíi
buì âàõp cho chi phê boí ra trong quaï trçnh saín
xuáút: buì âàõp hao moìn
maïy moïc thiãút bë traí
læång cho ngæåìi lao âäüng vaì mua baïn nguyãn
liãûu, nguyãn váût liãûu âãø tiãúp tuûc cho chu kyì
saín xuáút måïi, thæûc hiãûn nghéa vuûi âäúi våïi
Nhaì næåïc. Pháön coìn laûi doanh nghiãûp sæí duûng
hçnh thaình caïc quyî cuía doanh nghiãûp, thæûc
hiãûn baío toaìn väún âaî læoüi tæïc cäø pháön nãúu
coï. Chæïc nàng phán phäúi taìi chênh cuía doanh
nghiãûp laì quaï trçnh phán phäúi thu nháûp bàòng
tiãön cuía doanh nghiãûp vaì quaï trçnh phán phäúi
âoï luän gàõn liãön våïi nhæîng âàûc âiãøm väún coï
cuía hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh vaì hçnh
thæïc såí hæîu doanh nghiãûp
9
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
1.3 Chæïc nàng Giaïm âäúc (hoàûc kiãøm tra )
bàòng tiãön âäúi våïi hoaût âäüng saín xuáút kinh
doanh cuía doanh nghiãûp
Taìi chênh doanh nghiãûp thæåìng càn cæï vaìo
tçnh hçnh thu chi tiãön tãû vaì caïc chè tiãu phaín
aïnh bàòng tiãön âãø kiãøm soïat tçnh hçnh âaím baío
väún saín xuáút kinh doanh, tçnh hçnh saín xuáút
kinh doanh vaì hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh. Cuû
thãø qua tyí troüng, cå cáúu nguoìn huy âäüng, viãûc
sæí duûng nguäön väún huy âäüng, viãûc tênh toaïn
caïc yãúu täú chi phê vaìo giaï thaình vaì chi phê
læu thäng, viãûc thanh toaïn caïc khoaín cäng nåü
våïi ngæåìi baïn, våïi tên duûng, våïi CNV vaì kiãøm
tra viãûc cháúp haình kyí luáût taìi chênh, kyí
luáût thanh toaïn, kyí luáût tên duûng cuía doanh
nghiãûp. Trãn cå såí âoï giuïp cho caïc chuí thãø
quaín lyï phaït hiãûn nhæîng kháu máút cán âäúi,
nhæîng så håí trong cäng taïc âiãöu haình, quaín lyï
kinh doanh âãø coï quyãút âënh ngàn chàûn këp thåìi
khaí nàng täøn tháút coï thãø xaíy ra nhàòm duy trç
náng cao quaï trçnh saín xuáút kinh doanh cuía doanh
nghiãûp. Vç váûy chæïc nàng naìy trong phaûm vi
doanh nghiãûp nåi maì hoaût âäüng hàòng ngaìy, hàòng
giåì thæûc hiãûn viãûc tiãu duìng saín xuáút váût tæ
vaì lao âäüng thç noï coï yï nghéa hãút sæïc quan
troüng .
Ba chæïc nàng trãn coï mäúi quan hãû hæîu cå
chàût cheî våïi nhau. Chæïc nàng taûo väún vaì phán
phäúi âæåüc tiãún haình âäöng thåìi qua trçnh thæûc
hiãûn chæïc nàng Giaïm âäúc. Chæïc nàng Giaïm âäúc
thæûc hiãûn täút laì cå såí quan troüng cho nhæîng
âënh hæåïng phán phäúi taìi chênh âuïng âàõn, âaím
baío caïc tyí lãû phuì håüp våïi quy mä saín xuáút,
phæång hæåïng saín xuáút, taûo âiãöu kiãûn cho saín
10
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
xuáút âæåüc tiãún haình liãn tuûc. Viãûc taûo väún
vaì phán phäúi täút seî kai thäng caïc luäöng taìi
chênh, thu huït moüi nguäön väún khaïc nhau âãø âaïp
æïng nhu cáöu väún cho caïc doanh nghiãûp vaì sæí
duûng hiãûu quaí âäöng väún , taûo ra nguäön taìi
chênh däöi daìo laì âiãöu thuáûn låüi cho viãûc
thæûc hiãûn chæïc nàng Giaïm âäúc taìi chênh cuía
doanh nghiãûp.
2. Vai troì cuía taìi chênh doanh nghiãûp :
vai troì cuía taìi chênh doanh nghiãûp thãø
hiãûn åí sæû váûn duûng caïc chæïc nàng cuía taìi
chênh doanh nghiãûp âãø giaíi quyãút caïc yãu cáöu
nhiãûm vuû cuû thãø. Do âoï coï xem xeït vai troì
chênh doanh nghiãûp trãn nhiãöu goïc âäü khaïc nhau.
- Âäúi våïi
hãû thäng taìi chênh quäúc gia :
kháu taìi chênh doanh nghiãûp âoïng vai troì laì
kháu cåí såí, kháu thåìi âiãøm ,noï âaím baío sæû
täön taûi vaì væîng chàõc cho caí hãû thäúng vç âoï
laì kháu taûo ra nguäön thu ban âáöu vaì chuí yãúu
nháút vaì cho háöu hãút caïc kháu khaïc trong hãû
thäúng . âiãöu naìy thãø hiãûn cuû thãø qua caïc
âiãøm sau:
Thæï nháút : ngán saïch nhaì næåïc thu chuí yãúu
tæì caïc doanh nghiãûp thäng qua thuãú .
Thæï hai : caïc ngán haìng thæång maûi täöm taûi
vaì phaït triãøn thäng qua caïc quan hã våïi caïc
doanh nghiãûp vaì caï nhán ...chuí yãúu låïn nháút
laì caïc doanh nghiãûp.
Thæï ba : taìi chênh cuía caïc gia âçnh, viãn
chæï àn læång tæì Nhaì næåïc, cäng nhán tæì doanh
nghiãûp, näng dán tæû trang traíi. Mäüt pháön häü
gia âçnh âæåüc hiãøu laì chia låüi tæïc tæì Cäng ty
cäø pháön. Váûy doanh nghiãûp phaíi traí mäüt pháön
læång bäøng cho bäü pháûn dán cæ
11
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
Âäúi våïi hoaût âäüng saín xuáút kdc doanh
nghiãûp: taìi chênh doanh nghiãûp coï mäüt vai troì
quan troüng laì taûo tiãön âãö cho saín xuáút kinh
doanh vaì noï coï quyãút âënh âãún hiãûu quaí cuía
hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh thãø hiãûn nhæ
sau:
Vai troì taûo nguäön väún : âaím baío nhu cáöu
väún cho hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh
âæåüc
lãn tuûc vaì thuáûn låüi
Vai troì täø chæïc sæí duûng väún håüp lyï vaì
hiãûu quaí.
Vaïi troì phán phäúi kãút quaí kinh doanh qua
âoï taûo âäüng læûc thuïc âáøy hoaût âäüng kinh
doanh khäng ngæìng phaït triãøn
Vai troì kiãøm tra, kiãøm soaït moüi hoaût âäüng
cuía doanh nghiãûp âaím baío cho doanh nghiãûp thæûc
hiãûn âæåüc nhæîng muûc tiãu maì chiãún læåüc kinh
doanh âaî vaûch ra
- Âäúi våïi ngæåìi lao âäüng: taìi chênh doanh
nghiãûp goïp pháön náng cao mæïc säúng cuía ngæåìi
lao âäüng trong doanh nghiãûp, thãø hiãûn qua viãûc
tàng nhanh thu nháûp danh nghéa cho tàng caïc khoaín
læång thæåíng
- Âäúi våïi mäi træåìng bãn ngoaìi: nãúu doanh
nghiãûp hoaût âäüng coï hiãûu quaí noï seî taûo ra
mäi træåìng kinh doanh laình maûnh, an toaìn. Vç
hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh, caïc doanh
nghiãûp coï thãø chiãúm duûng väún láùn nhau trong
thanh toaïn, nãúu taìi chênh doanh nghiãûp laình
maûnh, an toaìn. Vç trong hoaût âäüng saín xuáút
kinh doanh caïc doanh nghiãûp coï thãø chiãúm duûng
väún láùn nhau trong thanh toaïn, nãúu taìi chênh
doanh nghiãûp laình maûnh thç coï khaí nàng chi
traí, thanh toaïn caïc khoaín nåü, traïnh tçnh
12
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
traûng våî nåü, âiãöu naìy giuïp cho doanh nghiãûp
khaïc coï sæû an toaìn hån trong kinh doanh.
3. Muûc âêch phán têch taìi chênh doanh nghiãûp.
Chbuïng ta biãút ràòng cáön phaíi coï caïc doanh
nghiãûp cáön phaíi coï mäüt låüng väún nháút âënh
goìm väún cäú âënh, väún læu âäüng vaì caïc loaûi
väún chuyãn duìng khaïc âãø tiãún haình saín xuáút
kinh doanh. Nhiãûm vuû cuía doanh nghiãûp laì phaíi
täø chæïc huy âäüng vaì sæí duûng väún sao cho coï
hiãûu quaí nháút trãn cå såí tän troüng caïc nguyãn
tàõc taìi chênh, tên duûng vaì cháúp haình luáût
phaïp. Viãûc phán têch tçnh hçnh taìi chênh
seî
giuïp cho caïc doanh nghiãûp tháúy roî thæûc trûng
taìi chênh. Tæì âoï âãö ra nhæîng biãûn phaïp hæîu
hiãûu âãø náng cao hiãûu quaí hoaût âäüng kinh
doanh.
- Âäúi våïi doanh nghiãûp, muûc âêch cuía phán
têch laì nhàòm âaïnh giaï
kãút quaí hoaût âäüng
kinh doanh vaì kãút quaí thæûc hiãûn caïc biãûn
phaïp taìi chênh âaî âàût ra, xaïc âënh tiãöm nàng
phaït triãøn
cuía doanh nghiãûp cáön khai thaïc,
xaïc âënh nhæîng âiãøm haûn chãú, cáön khàõc phuûc
cáön hoaìn thiãûn, tæì âoï giuïp caïc nhaì quaín trë
âiãöu haình hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh, láûp
kãú hoaûch cho nhæîng nàm tåïi cuîng nhæ täø chæïc
huy âäüng väún , læûa choün phæång aïn âáöu tæ, coï
chiãún læåüc âæa saín pháøm ra thë træåìng
mäüt
caïch hiãûu quaí nháút
- Âäúi våïi nhaì âáöu tæ , cáön phán têch tçnh
hçnh taìi chênh cuía doanh nghiãûp. Mçnh dæû âënh
âáöu tæ âãø tênh toaïn mæïc låüi nhuáûn hay nhæîng
ruíi ro coï thãø phaït sinh
trong quaï trçnh âáöu
tæ âãø âæa ra quyãút âënh âuïng âàõn nháút
13
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
III. Vë trê cuía taìi chênh doanh nghiãûp vaì xcaïc
chè tiãu âaïnh giaï tçnh hçnh taìi chênh cuía doanh
nghiãûp.
1. Vë trê cuía taìi chênh doanh nghiãûp trong doanh
nghiãûp vaì trong hãû thäúng taìi chênh næåïc ta
Taìi chênh doanh nghiãûp laì mäüt bäü pháûn cáúu
thaình cuía hãû thäúng taìi chênh quäúc gia. Taìi
chênh doanh nghiãûp bao gäöm taìi chênh cuía caïc
âån vë caïc täø chæïc saín xuáút kinh doanh haìng
hoïa vaì cung æïng dëch vuû thuûäc moüi thaình pháön
kinh tãú
Xeït trong phaûm vi cuía mäüt âån vë saín xuáút
kinh doanh thç taìi chênh doanh nghiãûp âæåüc xem
laì mäüt trong nhæîng cäng cuû quan troüng âãø quaín
lyï
saín xuáút kinh doanh cuía âån vë. båíi moüi
muûc tiãu phæång hæåïng saín xuáút
kinh doanh chè
coï thãø thæûc hiãûn âæåüc trãn cå såí phaït huy
täút caïc chæïc nàng cuía taìi chênh doanh nghiãûp,
tæì viãûc xaïc âënh nhu cáöu väún cho saín xuáút
kinh doanh, taûo nguäön taìi chênh âãø âaïp æïng nhu
cáöu âaî xaïc âënh. Khi coï âuí väún phaíi täø chæïc
sæí duûng håüp lyï, tiãút kiãûm vaì coï hiãûu quaí
âäöng väún âãún viãûc phaíi theo doîi, kiãøm tra
quaín lyï chàût cheî caïc chi phê saín xuáút kinh
doanh, theo doîi tçnh hçnh tiãu thuû saín pháøm,
tênh toaïn buì âàõp chi phê sæí duûng âoìn báùy taìi
chênh kêch thêch náng cao hiãûu quaí kinh doanh
thäng qua viãûc phán phäúi låüi nhuáûn cuía doanh
nghiãûp cho ngæåìi lao âäüng trong doanh nghiãûp.
Nãúu xeït trãn goïc âäü cuía hãû thäúng
taìi
chênh næåïc ta thç taìi chênh doanh nghiãûp âæåüc
coi laì mäüt bäü pháûn cuía hãû thäúng taìi chênh,
laì kháu cå såí cuía hãû thäúng taìi chênh.
14
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
Hãû thäúng taìi chênh cuía næåïc ta bao gäöm
caïc khoaín sau âáy:
* Ngán saïch Nhaì næåïc (NSNN)
Laì kãú hoaûch taìi chênh cå baín cuía quäúc
gia, NSNN
bao gäöm NSNN trung æång vaì NSNN âëa
phæång, phæång thæïc huy âäüng cuía ngán saïch nhaì
næåïc thãø hiãûn caïc khoaín thu pháön låïn laì mang
tênh cháút cáúp phaït khäng hoaìn laûi træûc tiãúp.
Moüi hoaût âäüng cuía NSNN âãöu laì hoaût âäüng phán
phäúi
caïc nguäön taìi chênh nhàòm khäng ngæìng
taïi saín xuáút måí räüng, thæåìng xuyãn náng cao
âåìi säúng váût cháút tinh tháön cuía nhán dán vaì
âaím baío an ninh, quäúc phoìng
* Caïc âënh chãú taìi chênh trung gian
Caïc täø chæïc tên duûng, caïc Cäng ty taìi
chênh, caïc quyî âáöu tæ... caïc täø chæïc naìy
âæïng ra huy âäüng caïc nguäön taìi chênh nhaìn räùi
theo nguyãn tàõc hoaìn traí coï thåìi haûn vaì coï
låüi tæïc. Hoaût âäüng cuía caïc âënh chãú taìi
chênh
trung gian goïp pháön taûo ra caïc nguäön
taìi chênh âaïp æïng yeu cáöu saín xuáút kinh doanh
cuía caïc doanh nghiãûp khaïc, giæîa doanh nghiãûp
våïi NSNN, våïi caïc táöng låïp dán cæ vaì täø chæïc
xaî häüi taûo nãn thë træåìng taìi chênh âa daûng
trong nãön kinh tãú.
* Taìi chênh cuía caïc täø chæïc xaî häüi dán cæ
Bao gäöm taìi chênh cuía caïc täø chæïc
chênh
trë, xaî häüi caïc âoaìn thãø xaî häüi âæåüc NSNN
Nhaì næåïc âaím baío, coìn kinh phê cuía caïc täø
chæïc khaïc, caïc häüi nghãö nghiãûp seî hoaût âäüng
bàòng nguäön âoïng goïp häüi phê, quyãn goïp uíng
häü cuía dán cæ, caïc täø chæïc xaî häüi vaì caïc
täø chæïc trong
häü gia âçnh, caïc quyî tiãön tãû
hçnh
thaình tæì thu nháûp tiãön læång cuía caïc
15
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
thaình viãn trong gia âçnh do lao âäüng saín xuáút
kinh doanh hoàûc do thæìa kãú taìi saín.
Âàûc træng cuía kháu taìi chênh naìy kaì caïc
quyî tiãön tãû chuí yãúu chi cho tiãu duìng. Khi
nhaìn räùi coï thãø tham gia thë træåìng taìi chênh
qua caïc âënh chãú taìi chênh trung gian hoàûc coï
thãø goïp cäø pháön, mua cäø phiãúu, traïi phiãúu
* Taìi chênh caïc doanh nghiãûp
Bao gäöm: taìi chênh caïc âån vë, caïc täø chæïc
saín xuáút kinh doanh haìng hoïa, dëch vuû thuäüc
moüi thaình pháön kinh tãú
Trong hãû thäúng taìi chênh næåïc ta, ngán saïch
giæî vai troì chuí âaûo. Caïc âënh chãú taìi chênh
trung gian coï vai troì häù tråü. Taìi chênh âäi
våïi caïc täø chæïc xaî häüi vaì häü dán cæ bäø sung
nhàòm tàng nguäön læûc taìi chênh cho nãön kinh tãú,
coìn taìi chênh doanh nghiãûp laì kháu cå såí cuía
caí hãû thäúng. Sæû hoaût âäüng coï hiãûu quaí cuía
taìi chênh doanh nghiãûp coï taïc duûng cuíng cäú
hãû thäúng taìi chênh quäúc gia.
2. Caïc chè tiãu âàûc træng âaïnh giaï tçnh hçnh
taìi chênh doanh nghiãûp
Âãø
âaïnh giaï tçnh hçnh taìi chênh cuía mäüt
doanh nghiãûp laì täút hay xáúu laì âang phaït
triãøn hay trãn âaì giaím ruït ngoaìi viãûc âaïnh
giaï, thäng qua baíng cán âäúi kãú toaïn
vaì baïo
caïo thu nháûp ngæåìi ta coìn sæí duûng caïc hãû
säú taìi chênh. Caïc hãû säú naìy gäöm 4 nhoïm chênh
sau
2.1 Caïc hãû säú khaí nàng thanh toaïn:
Âáy laì nhæîng chè tiãu âæåüc nhiãöu ngæåìi chuï
yï âãún nhæ caïc nhaì âáöu tæ , ngæåìi cho vay, nhaì
cung cáúp
haìng hoïa, NVl... hoü luän âàût ra cáu
16
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
hoíi âãø doanh nghiãûp coï âuí khaí nàng traí caïc
moïn nåü tåïi hay khäng?
17
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
2.1.1 Coï hãû säú khaí nàng thanh toaïn täøng
quaït
Hãû säú khaí nàng thanh toaïn täøng quaït laì
mäúi qh giæîa täøng taìi saín maì hiãûn nay doanh
nghiãûp
âang quaín lyï sæí duûng täøng säú nåü
phaíi traí.
Täøng
Hãû säú thanh toaïn täøng taìi saín
quaït =
Nåü phaíi
traí
Nãúu hãû säú naìy dáùn tåïi laì baïo hiãûu sæû
phaï saín cuía doanh nghiãûp, nguäön väún chuí såí
hæîu bë máút háöu nhæ hoaìn toaìn, täøng säú taìi
saín hiãûn coï (TSLÂ, TSCÂ) khäng coï âuí traí næûo
maì doanh nghiãûp phaíi thanh toaïn.
2.1.2 Hãû säú khaí nàng thanh toaïn nåü ngàõn
haûn
Hãû säú âaïnh giaï khaí nàng thanh toaïn
nåü
ngàõn haûn laì mäúi quan hãû giæîa taìi saín ngàõn
haûn vaì caïc
khoaín nåü ngàõn haûn hãû säú thanh
toaïn nåü ngàõn haûn thãø hiãûn åí mæïc âäü âaím
baío cuía TSLÂ âäúi våïi ngàõn haûn. nåü ngàõn haûn
laì caïc khoían nåü phaíi thanh toaïn trong kyì, do
âoï doanh nghiãûp phaíi duìng taìi saín thæûc cuía
mçnh âãø thanh toaïn bàòng chuyãøn âäøi mäüt bäü
pháûn taìi saín thaình tiãön. Trong täøng säú taìi
saín maì hiãûn doanh nghiãûp âang quaín lyï, sæí
duûng vaì såí hæîu chè coï TSLÂ laì trong kyì coï
khaí nàng chuyãøn âäøi thaình tiãön. Do âoï hãû säú
thanh toaïn thaình tiãön âæåüc tênh theo cäng thæïc
18
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
TSLD & ÂTNH
Khaí nàng thanh toaïn NNH
Täøng
nåü
=
ngàõn haûn
2.1.3 Hãû säú khaí nàng thanh toaïn:
TSLÂ træåïc khi mang âi thanh toaïn cho chuí nåü
âãöu phaíi chuyãøn âäöi thaình tiãön trong TSLÂ
hiãûn coï thç váût tæ, haìng hoïa chæa chuyãøn âäøi
thaình tiãön, do âoï noï coï khaí nàng thanh toaïn
keïm nháút. Vç váûy hãû säú khaí nàng thanh toaïn
nhanh laì thæåïc âo vãö khaí nàng traí nåü ngay,
khäng dæûa vaìo viãûc phaíi baïn caïc loaûi váût tæ
haìng hoïa vaì âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc
TSLÂ & ÂTNH - haìng
Khaí nàng thanh toaïn täön kho
nhanh =
Täøng nåü ngàõn haûn
Cuîng cáìn tháúy ràòng säú taìi khoían duìng âãø
thanh toaïn nhanh coìn âæåüc xaïc âënh laì tiãön
cäng våïi caïc khoían tptæång âæång tiãön laì caïc
khoaín coï thãø chuyãøn âäøi thaình mäüt læåüng
tiãön biãút træåïc (caïc loaûi chæïng khoaïng ngàõn
haûn) thæång phiãúu, nåü phaíi thu).
Trong thæûc tãúm, nåü phaíi thu ngàõn haûn âæåüc
chia thaình nåü trong haûn, nåü tåïi haûn vaì nåü
quaï haûn. Vç váûy hãû säú âaïnh giaï khaí nàng
thanh toaïn âæåüc xaïc âënh nhæ sau:
19
Chuyãn âãö täút nghiãûp
GVHD: Voî Vàn Vang
Tiãön
+
tæång
Khaí nàng thanh toaïn âæång tiãön
nhanh =
Nåü tåïi haûn +
Nåü quaï haûn
Thäng thæåìng hãû säú
tæåíng nháút
naìy bàòng 1 laì lyï
2.1.4 Hãû säú thanh toaïn nåü daìu haûn
Nåü daìi haûn laì nhæîng khoían nåü coï thåìi
gian âaïo haûn trãn 1 nàm, doanh nghiãûp âi vay daìi
haûn âãø âáöu tæ hçnh thaình TSCÂ. Säú dæ nåü daìi
haûn thãø hiãûn säú dæ nåü daìi haûn maì doanh
nghiãûp coìn phaíi traí cho chuí nåü. Nguäön âãø
traí nåü nåü daìi haûn chênh laì giaï trë TSCÂ âæåüc
hçnh thaình bàòng väún vay chæa âæåüc thu häöi. Vç
váûy ngæåìi ta thæåìng so saïnh giæîa giaï trë coìn
laûi
cuía TSCÂ âæåüc hçnh thaình bàòng väún vay
våïi säú dæ nåü daìi haûn âãø xaïc âënh khaí nàng
thanh toaïn nåü daìi haûn.
Khaí nàng thanh toaïn
nåü daìi haûn =
Giaï trë coìn
laûi cuía TSCÂ
âæåüc hçnh thaình
tæì nguäön väún
vay NDH
Nåü daìi haûn
2.1.5 Hãû säú nåü phaíi thu vaì nåü phaíi traí.
Báút kyì mäüt doanh nghiãûp naìo cuîng coï
khoaín väún âãø khaïch haìng tên duûng vaì laûi âi
chiãúm duûng cuía doanh nghiãûp khaïc. So våïi pháön
20
- Xem thêm -