Tài liệu Phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp tại công ty tnhh một thành viên in tài chính

Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU Số hiệu Tên bảng biểu Trang Biểu đồ 01 Doanh thu thuần và vốn kinh doanh bình quân của công ty qua các năm Sự biến động về cơ cấu tài sản của công ty In Tài chính năm 2010 Sự biến động về cơ cấu nguồn vốn của công ty In Tài chính năm 2010 Bộ máy tổ chức quản lý của công ty In Tài chính Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm Mối quan hệ cân đối TS-NV của công ty In Tài chính năm 2010 Bảng so sánh một số chỉ tiêu quan trọng qua các năm Bảng phân tich cơ cấu và sự biến động tài sản công ty in tài chính năm 2010 Bảng phân tich cơ cấu và sự biến động nguồn vốn công ty in tài chính năm 2010 Bảng phân tích báo cáo kết quả HDSXKD công ty In Tài chính năm 2010 Các chỉ tiêu phản ánh mức độ sử dụng các khoản chi phí của công ty TNHH MTV In tài chính năm 2010 Bảng phân tích tình hình công nợ công ty In Tài chính năm 2010 Bảng các chỉ tiêu phản ánh khả năng thah toán tại công ty In tài chính năm 2010 Các hệ số phản ánh cơ cấu nguồn vốn và tài sản công ty In Tài chính năm 2010 Các chỉ tiêu phản ánh hiệu suất hoạt động công ty In Tài chính năm 2009 - 2010 Các chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời công ty In Tài chính năm 2009 - 2010 Mối liên hệ giữ tỷ suất lợi nhuận sau thuế vốn kinh doanh với tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu Bảng phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn công ty In Tài chính năm 2010 Bảng tổng hợp các chỉ tiêu tài chính đặc trƣng công ty In Tài chính năm 2009 - 2010 38 Biểu đồ 02 Biểu đồ 03 Sơ đồ 01 Sơ đồ 02 Sơ đồ 03 Bảng 01 Bảng 02 Bảng 03 Bảng 04 Bảng 05 Bảng 06 Bảng 07 Bảng 08 Bảng 09 Bảng 10 Bảng 11 Bảng 12 Bảng 13 Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 40 47 33 37 56 38 42+43 48+49 57 56 61 64 68 72 77 82 86 89 i Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBCNV CPBH CPQLDN DT Cán bộ công nhân viên Chi phí bán hàng Chi phí quản lý doanh nghiệp Doanh thu ĐTDH Đầu tƣ dài hạn ĐTNH Đầu tƣ ngắn hạn DTT Doanh thu thuần GTGT Gía trị gia tăng GVHB Giá vốn hàng bán KQHĐKD Kết quả hoạt động kinh doanh MTV Một thành viên TNHH Trách nhiệm hữu hạn TS Tài sản TSCĐ Tài sản cố định TSDH Tài sản dài hạn TSLĐ Tài sản lƣu động TSNH Tài sản ngắn hạn VKD Vốn kinh doanh Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 ii Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và xuất phát từ tình hình thực tế tại đơn vị thực tập. Tác giả luận văn Sinh viên: Nguyễn Thu Trang Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 iii Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ....................................................................................................... 1 CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP .............. 5 1.1 Khái quát về tài chính doanh nghiệp ........................................................... 5 1.1.1 Hoạt động của doanh nghiệp và tài chính .................................................. 5 1.1.2 Nội dung, vai trò của tài chính doanh nghiệp ............................................ 6 1.1.2.1 Nội dung tài chính doanh nghiệp .............................................................. 6 1.1.2.2 Vai trò của tài chính doanh nghiệp ........................................................... 7 1.2 Phân tích tài chính doanh nghiệp ................................................................. 7 1.2.1 Khái niệm và sự cần thiết của phân tích tài chính doanh nghiệp. ............ 7 1.2.2 Nguồn số liệu................................................................................................ 8 1.2.3 Phương pháp phân tích tình hình tài chính ............................................... 8 1.2.3.1 Phương pháp so sánh ................................................................................. 8 1.2.3.2 Phương pháp phân tích tỷ lệ ...................................................................... 9 1.2.4 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp ............................................... 9 1.2.4.1 Phân tích khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp qua các báo cáo tài chính. .................................................................................................................... 10 1.2.4.2 Phân tích khái quát tình hình tài chính của công ty thông qua các hệ số tài chính đặc trưng ............................................................................................... 16 1.2.4.3 Phân tích diễn biến nguồn và sử dụng vốn .............................................. 26 1.3 Một số biện pháp, giải pháp tài chính để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. .......................................................................... 27 CHƢƠNG II: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN IN TÀI CHÍNH ................................................................. 30 2.1 Một số nét khái quát công ty In tài chính .................................................. 30 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của công ty In Tài chính ................. 30 Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 iv Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp 2.1.1.1 Vài nét về công ty In Tài chính ................................................................ 30 2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển công ty In tài chính .......................... 30 2.1.2 Nhiệm vụ của công ty trong quá trình hoạt động sản xuất ..................... 32 2.1.3.1 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý ............................................................ 33 2.1.3.2 Đặc điểm về tổ chức bộ máy kế toán của công ty .................................... 34 2.1.4 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty ............................ 35 2.1.4.1 Đặc điểm tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh ................................... 35 2.1.4.2 Đặc điểm về quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm. ............................ 36 2.1.5 Tình hình tài chính chủ yếu của công ty In tài chính ............................. 37 2.2 Phân tích tình hình tài chính của công ty In Tài chính ............................ 40 2.2.1 Phân tích khái quát tình hình của công ty thông qua Báo cáo Tài chính .............................................................................................................................. 40 2.2.1.1 Phân tích khái quát tình hình tài chính của công ty qua Bảng cân đối kế toán: ..................................................................................................................... 40 2.2.1.2 Phân tích tình hình tài chính của công ty qua Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ............................................................................................................ 55 2.2.2 Phân tích khái quát tình hình tài chính của công ty qua các hệ số tài chính đặc trưng ................................................................................................... 60 2.2.2.1 Các hệ số về khả năng thanh toán ........................................................... 63 2.2.2.2 Các hệ số phản ánh cơ cấu nguồn vốn và cơ cấu tài sản ........................ 67 2.2.2.3 Các chỉ tiêu phản ánh hiệu suất hoạt động.............................................. 71 2.2.2.4 Các hệ số về khả năng sinh lời ................................................................ 76 2.2.3 Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn ....................................... 85 2.2.4 Thực trạng tài chính của công ty In Tài chính qua các chỉ tiêu tài chính .............................................................................................................................. 88 2.3 Đánh giá khái quát ƣu điểm và hạn chế cơ bản về tình hình tài chính và sản xuất kinh doanh của công ty In Tài chính năm 2010 ............................... 90 Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 v Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp 2.3.1 Một số ưu điểm trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp năm 2010.............................................................................................................. 90 2.3.2 Một số hạn chế của công ty trong hoạt động sản xuất kinh doanh ........ 92 CHƢƠNG III: NHỮNG GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH VÀ KIẾN NGHỊ CHỦ YẾU NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH Ở CÔNG TY IN TÀI CHÍNH.......................................................................................................... 94 3.1 Mục tiêu phát triển của công ty trong tƣơng lai ....................................... 95 3.2 Những giải pháp tài chính và kiến nghị chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh ở công ty In Tài Chính ................................................... 97 3.2.1 Xác định chính sách tài trợ, xây dựng cơ cấu vốn hợp lý........................ 97 3.2.2 Quản lý dự trữ hàng tồn kho ..................................................................... 98 3.2.3 Tăng cường biện pháp quản lý các khoản công nợ ................................. 99 3.2.4 Quản lý chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp hiệu quả .. 101 3.2.5 Đầu tư đổi mới công nghệ ....................................................................... 102 3.2.6 Đào tạo bồi dưỡng đội ngũ lao động ....................................................... 105 KẾT LUẬN CHUNG ......................................................................................... 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………..108 Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 vi Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trƣớc những biến đổi sâu sắc của nền kinh tế toàn cầu hóa, khi mà mức độ cạnh tranh hàng hóa dịch vụ giữa các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trƣờng trong nƣớc và quốc tế ngày càng khốc liệt đã buộc tất cả các doanh nghiệp không những phải vƣơn lên trong quá trình sản xuất kinh doanh mà còn phải biết phát huy tiềm lực tối đa để đạt đƣợc hiệu quả sản xuất kinh doanh cao nhất. Vì thế các nhà quản trị doanh nghiệp phải luôn nắm rõ đƣợc thực trạng sản xuất kinh doanh và thực trạng tài chính của doanh nghiệp mình, từ đó có những chiến lƣợc, kế hoạch phù hợp nhằm cải thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Muốn vậy, doanh nghiệp cần đi sâu phân tích hoạt động kinh doanh mà đặc biệt là hoạt động tài chính một cách chi tiết và hiệu quả nhắm nắm rõ đƣợc thực trạng cũng nhƣ định hƣớng tƣơng lai cho sự phát triển của toàn doanh nghiệp. Trong tình hình thực tế hiện nay, với nền kinh tế có nhiều những diễn biến phức tạp, đã không có ít doanh nghiệp gặp khó khăn trong vấn đề huy động vốn và sử dụng vốn, sản xuất kinh doanh kém hiệu quảm thậm chí không bảo toàn đƣợc vốn ảnh hƣởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp, Đặc biệt hơn nữa, sự phát triển của thị trƣờng chứng khoán hiện nay thì vấn đề mình bạch trong tình hình tài chính càng đƣợc nhiều đối tƣợng quan tâm, do đó đối với mỗi nhà quản lý tài chính doanh nghiệp vấn đề này càng phải đƣợc quan tâm chú ý và đƣơc nghiên cứu kỹ lƣỡng hơn bao giờ hết. Xuất phát từ ý nghĩa của việc phân tich tình hình tài chính doanh nghiệp, sau hơn 2 tháng thực tập tại công ty TNHH một thành viên In Tài Chính, đƣợc Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 1 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp sự hƣớng dẫn và giúp đỡ tận tình của thầy giáo Vũ Công Ty cùng các cô chú, anh chị phòng kế toán tài vụ của công ty, em đã lựa chọn đề tài: “ Đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp và các giải pháp tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH một thành viên In Tài Chính” 2. Đối tƣợng nghiên cứu Đề tài đi sâu và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến tình hình tài chính của doanh nghiệp nhƣ lý luận chung về tài chính doanh nghiệp, các chỉ tiêu đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp tại công ty TNHH một thành viên In Tài chính. 3. Phạm vi nghiên cứu  Về không gian: Nghiên cứu thực trạng tài chính và giải pháp tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại công ty TNHH một thành viên In Tài Chính: Ngõ 115- phố Trần Cung- Nghĩa Tân- Cầu Giấy –Hà Nội  Về thời gian: Từ ngày 17/01/2011 đến ngày 29/04/2011.  Nguồn số liệu: Số liệu sử dụng đƣợc lấy từ sổ sách kế toán, các báo cáo tài chính của công ty TNHH một thành viên In Tài chính trong hai năm 2009 và năm 2010. 4. Mục đích nghiên cứu Đề tài nghiên cứu chủ yếu về thực trạng tài chính và các giải pháp tài chính thực hiện tại công ty TNHH một thành viên In Tài chính nhắm một số mục đích sau:  Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về tài chính doanh nghiệp và phân tích tài chính doanh nghiệp.  Tìm hiểu thực trạng tình hình tài chính của công ty, từ đó Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 2 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp  Xem xét và đánh giá tình hình tài chính của công ty thông qua kết quả hoạt động kinh doanh trong 2 năm 2009-2010, đồng thời phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến tình hình sản xuất kinh doanh cũng nhƣ tình hình tài chính của công ty.  Đóng góp một số giải pháp tài chính nhất định nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại đơn vị. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu dựa trên cơ sở các phƣơng pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin, phƣơng pháp điều tra, phân tích, tổng hợp, thống kê, logic…đồng thời sử dụng hệ thống các bảng biểu để minh họa. 6. Kết cấu đề tài Tên đề tài: “Đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp và các giải pháp tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH một thành viên In Tài Chính” Ngoài lời nói đầu, kết luận, mục lục và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn đƣợc chia làm ba chƣơng: Chƣơng I: Lý luận chung về tài chính doanh nghiệp và ý nghĩa của việc phân tích tài chính doanh nghiệp. Chƣơng II: Phân tích tình hình tài chính của công ty TNHH một thành viên In Tài Chính. Chƣơng III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty TNHH một thành viên In Tài Chính. Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 3 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp Do trình độ nhận thức còn hạn chế nên luận văn tốt nghiệp của em chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót. Em rất mong muốn đƣợc sự góp ý của công ty và các thầy cô trong bộ môn Tài Chính Doanh Nghiệp để bài viết của em đƣợc hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo cùng các cán bộ phòng kế toán tài vụ của công ty TNHH một thành viên In Tài Chính đã hết sức giúp đỡ và tạo điều kiện để em hoàn thành luận văn này. Hà nội, ngày 15 tháng 04 năm 2011 Sinh viên thực tập Nguyễn Thu Trang Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 4 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp CHƢƠNG I LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1 Khái quát về tài chính doanh nghiệp 1.1.1 Hoạt động của doanh nghiệp và tài chính Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế thực hiện các hoạt động sản xuất, cung ứng hàng hóa cho ngƣời tiêu dùng qua thị trƣờng nhằm mục đích sinh lời. Quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng là quá trình kết hợp các yếu tố đầu vào nhƣ nhà xƣởng, thiết bị, nguyên vật liệu… và sức lao động để tạo ra yếu tố làm đầu ra là hàng hóa và tiêu thụ hàng hóa để thu lợi nhuận. Trong nề kinh tế thị trƣờng để có các yếu tố đầu vào đòi hỏi doanh nghiệp phải có một lƣợng vốn tiền tệ nhất định. Với từng loại hình pháp lý tổ chức, doanh nghiệp có phƣơng thức thích hợp tạo lập số vốn tiền tệ ban đầu, từ số vốn tiền tệ đó doanh nghiệp mua sắm máy móc thiết bị, nguyên vật liệu… Sau khi sản xuất xong, doanh nghiệp bán sản phẩm và thu đƣợc tiền bán hàng. Với số tiền này, doanh nghiệp sẽ sử dụng để bù đắp các khoản chi phí và vật liệu đã tiêu hao, phần còn lại là lợi nhuận sau thuế, doanh nghiệp sẽ tiếp tục phân phối số lợi nhuận này. Nhƣ vậy quá trình hoạt động của doanh nghiệp cũng là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ hợp thành hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Trong quá trình đó làm phát sinh và tạo sự vẫn động của dòng tiền vào, dòng tiền ra gắn liền với hoạt động đầu tƣ và hoạt động kinh doanh thƣờng xuyên hàng ngày của doanh nghiệp. Các quan hệ kinh tế bên trong quá trình tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp dƣới hình giá trị hợp thành các quan hệ tài chính của doanh nghiệp bao gồm:  Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp và Nhà nƣớc Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 5 Luận văn tốt nghiệp  Khoa: Tài chính doanh nghiệp Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế và tổ chức xã hội khác.  Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với ngƣời lao động.  Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ sở hữu của doanh nghiệp.  Quan hệ tài chính trong nội bộ doanh nghiệp. Nhƣ vậy, xét về mặt hình thức, tài chính doanh nghiệp là quỹ tiền tệ trong quá trình tạo lập, phân phối, sử dụng và vận động gắn liền với các hoạt động của doanh nghiệp. Xét về bản chất, tài chính doanh nghiệp là các quan hệ kinh tế dƣới hình thức giá trị nảy sinh gắn liền với việc tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động của mình. 1.1.2 Nội dung, vai trò của tài chính doanh nghiệp 1.1.2.1 Nội dung tài chính doanh nghiệp Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn và đƣa ra các quyết định tài chính, tổ chức thực hiện các quyết định đó nhằm đạt đƣớc mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp - đó là tối đa hóa lợi nhuận và không ngừng làm gia tăng giá trị doanh nghiệp cũng nhƣ khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trƣờng. Nói cách khác quản trị tài chính doanh nghiệp bao gồm cả hình thức huy động nguồn tài trợ, tổ chức phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đạt đƣợc nục tiêu hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Quản trị tài chính doanh nghiệp bao gồm các nội dung sau:  Lựa chọn và quyết định đầu tƣ  Xác định nhu cầu vốn và tổ chức huy động các nguồn vốn để đáp ứng cho các hoạt động của doanh nghiệp. Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 6 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp  Tổ chức sử dụng có hiệu quả số vốn hiện có, quản lý chặt chẽ các khoản thu chi, đảm bảo khả năng thanh toán của doanh nghiệp.  Thực hiện phân phối lợi nhuận, trích lập và sử dụng các quỹ của doanh nghiệp.  Đảm bảo, kiểm tra, kiểm soát thƣờng xuyên đối với hoạt động của doanh nghiệp, thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp.  Thực hiện việc dự báo và kế hoạch hóa tài chính doanh nghiệp. 1.1.2.2 Vai trò của tài chính doanh nghiệp Ngày này, quản trị tài chính doanh nghiệp đóng vai trò to lớn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trong hoạt động kinh doanh, tài chính doanh nghiệp giữ những vai trò chủ yếu sau:  Huy động và đảm bảo đầy đủ, kịp thời vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.  Tổ chức sử dụng vốn kinh doanh tiết kiệm và hiệu quả  Giám sát, kiểm tra thƣờng xuyên chặt các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó phát hiện kịp thời những vƣớng mắc trong kinh doanh và có quyết định điều chỉnh kịp thời. 1.2 Phân tích tài chính doanh nghiệp 1.2.1 Khái niệm và sự cần thiết của phân tích tài chính doanh nghiệp. Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp luôn đƣợc diễn ra liên tục và đƣợc diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế với mức độ toàn cầu hóa ngày càng cao. Điều này đồng nghĩa với việc nắm bắt thông tin một cách nhanh nhạy hay dự đoán đƣợc tình hình tài chính của doanh nghiệp là một nhân tố quan trọng, nó quyết định đến việc nắm bắt cơ hội đầu tƣ của doanh nghiệp cũng nhƣ Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 7 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp các chiến lƣợc trong việc huy động, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ trong doanh nghiệp. Phân tích tài chính doanh nghiệp là việc xem xét phân tích một cách toàn diện trên tất cả các mặt hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Qua đó doanh nghiệp có thể xác định đƣợc ƣu điểm và hạn chế, những nhân tố ảnh hƣởng cũng nhƣ mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố đến tình hình tài chính và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó có thể đƣa ra những định hƣớng và giải pháp đúng đắn cho hoạt động của doanh nghiệp trong tƣơng lai. Chính vì thế, phân tích tài chính doanh nghiệp cần phải đƣợc các nhà quản trị đặt lên hàng đầu và cần phải đƣợc tiến hành một cách thƣờng xuyên và có hệ thống. 1.2.2 Nguồn số liệu Về cơ bản nguồn số liệu cần thiết để thực hiện phân tích là báo cáo tài chính của doanh nghiệp nhƣ Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lƣu chuyển tiền tê, Thuyết minh báo cáo tài chính của công ty trong các năm. Đây là cơ sở để có thể tính toán các chỉ tiêu tài chính từ đó đánh giá và nhận xét đƣợc tình hình hoạt động kinh doanh của đơn vị. Ngoài ra cần căn cứ vào các tài liệu thực tế cũng nhƣ tài liệu kế hoạch của công ty để có thể đánh giá đƣợc mức độ hoàn thành kế hoạch cũng nhƣ phƣơng hƣớng sản xuất kinh doanh của đơn vị trong năm tiếp theo. 1.2.3 Phương pháp phân tích tình hình tài chính 1.2.3.1 Phương pháp so sánh  Nguyên tắc: Đảm bảo điều kiện có thể so sánh đƣợc của các chỉ tiêu tài chính (thống nhất về không gian, thời gian, nội dung, tính chất và đơn vị tính toán…) Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 8 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp  Gốc so sánh: Gốc về mặt thời gian hoặc không gian  Kỳ phân tích: Kỳ báo cáo hoặc kỳ kế hoạch.  Giá trị so sánh: Có thể là số tuyệt đối, số tƣơng đối hoặc số bình quân.  Nội dung so sánh:  So sánh giữa số thực hiện kỳ này với số thực hiện kỳ trƣớc để thấy rõ xu hƣớng thay đổi về tài chính của doanh nghiệp.  So sánh giữa số thực hiện kỳ này với số kế hoạch để thấy mức độ phát triển của doanh nghiệp.  So sánh giữa số liệu doanh nghiệp với số liệu trung bình ngành, doanh nghiệp khác để đánh giá tình hình tài chính cảu doanh nghiệp mình.  So sánh theo chiều dọc để xem xét tỷ trọng của từng chỉ tiêu so với tổng thể. So sánh theo chiều ngang của nhiều kỳ để thấy đƣợc sự biến đổi cả về số lƣợng tƣơng đối và tuyệt đối của một chỉ tiêu nào đó qua các niên độ kế toán liên tiếp. 1.2.3.2 Phương pháp phân tích tỷ lệ Phƣơng pháp này dựa trên ý nghĩa chuẩn mực các tỷ lệ của đại lƣợng tài chính trong các quan hệ tài chính. Sự biến đổi của các tỷ lệ là sự biến đổi các đại lƣợng tài chính. Về nguyên tắc, phƣơng pháp tỷ lệ yêu cầu cần phải xác định các ngƣỡng, các định mức để nhận xét, đánh giá tình hình tài chính doanh nghiệp trên cơ sở so sánh các tỷ lệ của doanh nghiệp với giá trị các tỷ lệ tham chiếu. Thông thƣờng các tỷ lệ tài chính đƣợc phân theo nhóm tỷ lệ đặc trƣng, bao gồm: Nhóm tỷ lệ về khả năng thanh toán, nhóm tỷ lệ về cơ cấu vốn, nhóm tỷ lệ về năng lực hoạt động kinh doanh, nhóm tỷ lệ về khả năng sinh lời. 1.2.4Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 9 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp 1.2.4.1Phân tích khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp qua các báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính hay báo cáo kế toán định kỳ của doanh nghiệp dùng để phán ánh các mặt khác nhau trong hoạt động kinh tế - tài chính của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính hiện nay có 4 loại: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ và Thuyết minh báo cáo tài chính. Thông tin trong báo cáo tài chính là căn cứ quan trọng để ra các quyết định quản lý, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh hay là các quyết định đầu tƣ của chủ doanh nghiệp. Vì thế, phân tích khái quát báo cáo tài chính là công việc rất quan trọng, làm cơ sở để phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp. Thông thƣờng chúng ra chủ yếu đi sâu vào phân tích Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.  Phân tích khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp qua bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Nguyên tắc cân đối là tổng tài sản bằng tổng nguồn vốn. Khi phân tích Bảng cân đối kế toán cần đi sâu vào phân tích các vấn đề sau: Thứ nhất, Xem xét sự hợp lý của cơ cấu vốn, cơ cấu nguồn vốn và sự tác động của nó đến quá trình kinh doanh. Trƣớc hết xác định tỷ trọng của từng loại tài sản trong tổng tài sản và tỷ trọng của từng loại nguồn vốn trong tổng nguồn vốn. Sau đó tiến hành so sánh giữa cuối kỳ với đầu kỳ về tỷ trọng của Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 10 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp từng loại chiếm trong tổng số nguồn vốn để thấy đƣợc sự biến động của cơ cấu vốn, cơ cấu nguồn vốn. Thứ hai, Phân tích khái quát về tài sản. Mục đích của phân tích khái quát về tài chính nhằm đánh giá cơ sở vật chất, tiềm lực kinh tế quá khứ, hiện tại và những ảnh hƣởng đến tƣơng lai của doanh nghiệp. Phân tích sự biến động của các khoản mục tài sản là việc xem xét sự biến động của tổng tài sản, cũng nhƣ từng loại tài sản trong tổng tài sản thông qua việc so sánh giữa cuối kỳ và đầu kỳ cả về số tuyệt đối và số tƣơng đối. Từ đó, sẽ giúp ngƣời phân tích tìm hiểu đƣợc sự thay đổi về giá trị, tỷ trọng của tài sản qua các thời kỳ nhƣ thế nào, sự thay đổi này bắt nguồn từ những dấu hiệu tích cực hay thụ động trong quá trình sản xuất kinh doanh và liệu có phù hợp với việc nâng cao năng lực kinh tế để phục vụ cho chiến lƣợc và kê hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hay không. Thứ ba, Phân tích khái quát về nguồn vốn. Trong phân tích khái quát về nguồn vốn, trƣớc hết ta phải tiến hành xem xét các danh mục trong phần nguồn vốn của doanh nghiệp hiện có tại một thời điểm có thực hay không, nó tài trợ cho tài sản nào, đƣợc khai thác một cách hợp lý hay không. Đánh giá các khoản nợ ngắn hạn mà doanh nghiệp đang khai thác có phù hợp với đặc điểm luân chuyển vốn trong thanh toán của doanh nghiệp hay không. Thông qua việc phân tích sự biến động của các khoản mục nguồn vốn, ta cũng xác định đƣợc mức độ độc lập hay phụ thuộc về mặt tài chính của doanh nghiệp qua việc so sánh tổng nguồn vốn cũng nhƣ từng loại nguồn vốn trong tổng nguồn vốn giữa cuối kỳ và đầu kỳ cả về số tuyệt đối cũng nhƣ số tuyệt đối. Tuy nhiên khi xem xét cần chú ý đến chính sách tài trợ của doanh nghiệp và hiệu quả kinh doanh mà doanh nghiệp đạt đƣợc cũng nhƣ những thuận lợi và khó khăn mà doanh nghiệp phải đối mặt trong tƣơng lai. Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 11 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp Thứ tư, Phân tích mối quan hệ cân đối giữa tài sản và nguồn vốn. Mối quan hệ cân đối giữa tài sản và nguồn vốn thế hiện sự tƣơng quan về giá trị tài sản và cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thể hiện đƣợc sự hợp lý giữa nguồn vốn doanh nghiệp huy động và việc sử dụng chúng trong đầu tƣ, mua sắm, dự trữ, sử dụng có hiệu quả hay không. Mối quan hệ này đƣợc thể hiện qua sơ đồ sau: Nếu tài sản ngắn hạn lớn hơn nợ ngắn hạn là điều hợp lý (doanh nghiệp dùng một phần nợ dài hạn tài trợ cho tài sản ngắn hạn) vì dấu hiệu này thể hiện doanh nghiệp giữ vững mối quan hệ cân đối giữa tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn, sử dụng đúng mục đích nợ ngắn hạn. Đồng thời nó cũng thể hiện sự hợp lý trong chu chuyển tài sản ngắn hạn và kỳ thanh toán nợ ngắn hạn. Tuy nhiên khi dùng nợ dài hạn tài trợ cho tài sản ngắn hạn sẽ gây lãng phí chi phí vay nợ dài hạn. Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 12 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp Nếu tài sản ngắn hạn nhỏ hơn nợ ngắn hạn (doanh nghiệp sử dụng một phần nguồn vốn ngắn hạn tài trợ cho tài sản dài hạn ). Mặc dù nợ ngắn hạn có thể có đƣợc là do chiếm dụng hợp pháp hoặc có mức lãi thấp hơn lãi nợ dài hạn nhƣng vì chu kỳ luân chuyển tài sản khác với chu kỳ thanh toán cho nên dễ dẫn đến vi phạm nguyên tắc tín dụng và đƣa đến một hệ quả tài chính xấu hơn. Nếu tài sản dài hạn lớn hơn nợ dài hạn và phần thiếu hụt đƣợc bù đắp từ vốn chủ sở hữu thì đó là điều hợp lý vì nó thể hiện doanh nghiệp sử dụng đúng mục đích nợ dài hạn và cả vốn chủ sở hữu. Nếu phần thiếu hụt đƣợc bù đắp bởi nợ ngắn hạn thì là điều bất hợp lý. Ngoài ra, khi phân tích mối quan hệ cân đối giữa tài sản và nguồn vốn cần chú trọng đến nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên. Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên trong doanh nghiệp đƣợc xác định theo công thức: Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên = Tổng nguồn vốn thƣờng xuyên của doanh nghiệp + Giá trị còn lại của TSCĐ và các TS dài hạn khác Hoặc có thể đƣợc xác định bằng công thức: Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên = Tài sản lƣu động – Nợ ngắn hạn Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên là nguồn vốn ổn định có tính chất dài hạn để hình thành hay tài trợ cho tài sản lƣu động thƣờng xuyên cần thiết trong hoạt động của doanh nghiệp. Nguồn vốn lƣu động thƣờng xuyên tạo ra một mức độ an toàn cho doanh nghiệp trong kinh doanh, giúp tình trạng tài chính của doanh nghiệp đƣợc đảm bảo vững chắc hơn. Nhƣ vậy, thông qua phân tích khái quát Bảng cân đối kế toán, ta có cái nhìn tổng quan về doanh nghiệp với kết cấu vốn và nguồn hình thành vốn. Nhƣng để thấy đƣợc thực tế trong từng doanh nghiệp đó hoạt động đạt kết quả Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 13 Luận văn tốt nghiệp Khoa: Tài chính doanh nghiệp nhƣ thế nào thì ta phải đánh giá khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp qua báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.  Phân tích khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp qua báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là báo cáo tài chính tổng hợp phản ánh tình hình và kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp bao gồm các chỉ tiêu về doanh thu, chi phí và lợi nhuận của hoạt động knh doanh và các hoạt động khác. Số liệu trên báo cáo cung cấp những thông tin tổng hợp về phƣơng thức kinh doanh, về kinh nghiệm quản lý, về việc sử dụng các tiềm năng của doanh nghiệp, chỉ ra hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hay đánh giá xu hƣớng phát triển của doanh nghiệp qua các kỳ khác nhau. Báo cáo KQHĐKD phản ánh mối quan hệ giữa các chỉ tiêu tài chính qua công thức: KQ HĐKD ( Lãi/Lỗ) Doanh = thu bán hàng - Các Trị giá khoản vốn giảm trừ DT - hàng bán Chi phí - bán hàng - Chi phí QLDN Khi phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cần xem xét các vấn đề sau: Thứ nhất, Phân tích sự biến động của từng chỉ tiêu thu nhập, chi phí, lợi nhuận. Xem xét biến động của từng chỉ tiêu giữa kỳ này với kỳ trƣớc thông qua việc sơ sánh cả về số tuyệt đối lẫn số tƣơng đối. Mục tiêu cơ bản là tìm hiểu thu nhập, chi phí, lợi nhuận của doanh nghiệp có thực hay không, đƣợc tạo ra từ những nguồn nào, sự hình thành nhƣ vậy có phù hợp với chức năng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hay không. Sự thay đổi của thu nhập, chi Sinh viên: Nguyễn Thu Trang – CQ 45/11.02 14