Tài liệu Phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn “Phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An” là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình và những ý kiến đóng góp quý báu của TS. Nguyễn Hữu Ánh và sự giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp để đề tài nghiên cứu được hoàn thành. TÁC GIẢ LUẬN VĂN NGUYỄN NGỌC TÂM MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN TÓM TẮT LUẬN VĂN DANH MỤC VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU............................ 1.1 Tính cấp thiết của đề tài....................................................................... 1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ............. 1.3 Mục tiêu................................................................................................. 1.4 Câu hỏi nghiên cứu............................................................................... 1.5 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu....................................................... 1.6 Phương pháp nghiên cứu .................................................................... 1.7 Những đóng góp của đề tài.................................................................. 1.8 Kết cấu của đề tài.................................................................................. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.......................................... 2.1. Khái quát chung về phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại.......................................................................................... 2.1.1. Khái niệm ............................................................................................ 2.1.2. Sự cần thiết và mục đích phân tích tài chính ngân hàng thương mại....... 2.2 Các phương pháp và tài liệu sử dụng trong phân tích tài chính NHTM.................................................................................................. 2.2.1 Các phương pháp phân tích tài chính................................................ 2.2.2. Các tài liệu sử dụng phục vụ phân tích.............................................. 2.3. Nội dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại...................... 2.3.1 Nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn......................................................... 2.3.2 Tài sản và cơ cấu tài sản..................................................................... 2.3.3. Quản lý rủi ro....................................................................................... 2.3.4 Khả năng sinh lời................................................................................ 2.3.5 Khả năng thanh khoản........................................................................ 2.4. Tổ chức phân tích tài chính ngân hàng thương mại........................ 2.4.1. Xác định mô hình phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại .............................................................................................................. 2.4.2. Qui trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại....................... KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.............................................................................. CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP TỈNH NGHỆ AN...................................... 3.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An....................................................................................... 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển........................................................ 3.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An.................................................... 3.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An.................................................... 3.1.4. Tổ chức phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp tỉnh Nghệ An............................................................................................... 3.2. Phương pháp và tài liệu sử dụng trong phân tích tài chính tại NHNo Nghệ An................................................................................... 3.2.1. Phương pháp phân tích....................................................................... 3.2.2. Hệ thống tài liệu phục vụ phân tích tài chính tại NHNo Nghệ An .............................................................................................................. 3.3 Nội dung phân tích tài chính tại NHNo Nghệ An............................ 3.3.1 Nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn......................................................... 3.3.2. Tài sản và cơ cấu tài sản..................................................................... 3.3.3. Quản lý rủi ro....................................................................................... 3.3.4. Khả năng sinh lời................................................................................ 3.3.5. Khả năng thanh khoản........................................................................ KẾT LUẬN CHƯƠNG 3.............................................................................. CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT VÀ KẾT LUẬN................................................................ 4.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu........................................................... 4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp tỉnh Nghệ An................................................................. 4.2.1. Giải pháp nâng cao hiệu quả thu hút vốn.......................................... 4.2.2. Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng.......................... 4.2.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý rủi ro..................... 4.2.4. Giải pháp nâng cao khả năng sinh lời................................................ 4.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại NHNo Nghệ An.............................................................. 4.3.1 Về phía NHNo Nghệ An...................................................................... 4.3.2 Đối với các cơ quan hữu quan............................................................ 4.4. Đóng góp của đề tài............................................................................ 4.4.1. Về mặt lý luận...................................................................................... 4.4.2. Về mặt thực tiễn................................................................................... 4.5. Kết luận............................................................................................... TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................ PHỤ LỤC PHỤ LỤC 1 PHỤ LỤC 2 PHỤ LỤC 3 DANH MỤC VIẾT TẮT Nội dung Từ viết tắt 1 ATM Máy rút tiền tự động 2 DNNN Doanh nghiệp nhà nước 3 DNNQD Doanh nghiệp ngoài quốc doanh 4 DP Dự phòng 5 HTX Hợp tác xã 6 NHNN Ngân hàng Nhà nước 7 N H N o/ N H N o & P T N T 8 Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn NHTM Ngân hàng thương mại 9 NV Nguồn vốn 10 ROA Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản 11 ROE Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu 12 TCKT Tổ chức kinh tế 13 TCTD Tổ chức tín dụng 14 TG Tiền gửi 15 TNHH 1 TV Trách nhiệm hữu hạn một thành viên 16 TS Tài sản 17 TSCĐ Tài sản cố định 18 XLRR Xử lý rủi ro DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ BẢNG Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu phân tích tài chính trọng yếu theo mô hình CAMEL............................................................................................. Bảng 3.1: Cơ cấu nguồn vốn huy động tại NHNo Nghệ An từ năm 2007 – 30/9/2011....... Bảng 3.2: Kết quả cho vay của NHNo Nghệ An từ năm 2007 – 30/9/2011....... Bảng 3.3: Tỷ trọng nguồn thu NHNo Nghệ An................................................. Bảng 3.4: Dư nợ phân loại theo thời gian của NHNo Nghệ An năm 2010....... Bảng 3.5 Một số chỉ tiêu liên quan đến nguồn vốn tại NHNo Nghệ An........... Bảng 3.6: Một số chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài sản NHNo Nghệ An theo tiêu chuẩn CAMEL giai đoạn 2008-2011 (%)................................... Bảng 3.7: Tỉ trọng dư nợ theo nhóm nợ (%)...................................................... Bảng 3.8 Cơ cấu dư nợ NHNo Nghệ An (%).................................................... Bảng 3.9 Chỉ tiêu dự phòng tổn thất nợ tại NHNo Nghệ An các năm 2008, 2009, 2010(%)................................................................................... Bảng 3.10 : Kết quả thực hiện thu chi các năm 2007 - 2010................................. Bảng 3.11: Các chỉ tiêu tài chính của NHNo Nghệ An từ năm 2007 - 2010........ Bảng 3.12: Các chỉ tiêu tài chính tại NHNo Nghệ An từ 2007- 2009.................. Bảng 3.13: Một số chỉ tiêu đánh giá tính thanh khoản của NHNo Nghệ An giai đoạn 2008-2010 (%) theo tiêu chuẩn CAMEL........................... HÌNH Hình 2.1: Sử dụng mô hình CAMEL để phân tích tình hình hoạt động và rủi ro của NHTM ................................................................................... SƠ ĐỒ Sơ đồ 3.1: Mô hình tổ chức Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An..................................................................................... i TÓM TẮT LUẬN VĂN CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1 .TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Ngân hàng thương mại là trung gian tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế. Hiện nay, sự biến động của thị trường hàng hóa, thị trường tiền tệ… đang tạo nên những áp lực, những ảnh hưởng tiêu cực lên hệ thống ngân hàng thương mại. Việc xem xét một cách toàn diện về bản thân mỗi ngân hàng là hành động cần thiết để qua đó các ngân hàng thương mại có thể phát huy thế mạnh nội tại, cũng cố những mặt yếu kém nhằm đảm bảo sự vững mạnh của toàn bộ hệ thống đồng thời đảm bảo sự tồn tại và phát triển của các ngân hàng thương mại trong bối cảnh cạnh tranh sôi động như hiện nay. Chính vì lẽ đó phân tích tài chính đối với ngân hàng thương mại đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và trở nên không thể thiếu với bất kỳ ngân hàng nào. Bản thân Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An là một ngân hàng lớn cả về quy mô tài sản và thị phần trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Hiện nay, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An đang phải chịu sức ép cạnh tranh rất lớn từ các ngân hàng thương mại trên địa bàn cũng như đang phải đối mặt với những biến động khó lường của thị trường tiền tệ. Do đó bản thân Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An cần nắm vững thực lực tài chính của mình để có những chiến lược kinh doanh đúng đắn đảm bảo sự tồn tại và phát triển trong tương lai. Là một cán bộ của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An tôi mong muốn được đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào công tác phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An nhằm làm rõ bức tranh tài chính của đơn vị mình. Chính vì lẽ đó, tôi chọn đề tài “Phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ chuyên ngành Kế toán, Kiểm toán và Phân tích. ii 1.2 .TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Trong số các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài nghiên cứu mà tôi tham khảo được có thể chia thành hai loại như sau: Loại thứ nhất: Các công trình viết về phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại, bao gồm hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại, áp dụng các kỹ thuật phân tích vào công tác phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại. Loại thứ hai: Các công trình viết về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An trên các nội dung liên quan đến hoạt động của ngân hàng và đưa ra các kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An. 1.3 .MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là: - Làm rõ nội dung và vai trò của phân tích tài chính đối với ngân hàng thương mại - Đưa ra cái nhìn khách quan nhất về tình hình tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An - Đưa ra các kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An 1.4 .CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Câu hỏi 1: Cơ sở lý luận về phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại được vận dụng như thế nào? Câu hỏi 2: Tình hình tài chính tại NHNo Nghệ An trong những năm gần đây như thế nào? Câu hỏi 3: Những giải pháp nào cần thực hiện nhằm nâng cao hoạt động tài chính tại NHNo Nghệ An. 1.5 .ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU iii Đối tượng nghiên cứu là tình hình tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An thông qua các báo cáo tài chính và các báo cáo chuyên đề. Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu tình hình tài chính tại NHNo Nghệ An. + Phạm vi thời gian: Từ năm 2007 đến tháng 9 năm 2011 + Phạm vi nội dung: Nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn, Tài sản và cơ cấu tài sản, Quản lý rủi ro, Khả năng sinh lời, Khả năng thanh toán 1.6 . PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Về phương pháp luận, đề tài Phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An được thực hiện trên quan điểm toàn diện, biện chứng và logic. Các nội dung phân tích được thực hiện theo cấu trúc logic nhằm đảm bảo cho việc phân tích, đánh giá được thực hiện một cách khoa học. Các chỉ tiêu phân tích được đặt trong mối liên hệ xâu chuỗi, có tác động ảnh hưởng qua lại lẫn nhau nhằm cung cấp thông tin một cách toàn diện và sâu rộng nhất. Để làm nội bật nội dung phân tích tài chính luận văn áp dụng mô hình CAMEL để đánh giá thực trạng tài chính tại ngân hàng với các kỹ thuật phân tích gồm: phương pháp so sánh; phương pháp chi tiết chỉ tiêu phân tích; phương pháp kết hợp… 1.7 . NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI Về mặt lý luận: Để tại hệ thống lại các lý thuyết về phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại Về thực tiễn: Đề tài hoàn thiện bức tranh tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An, từ đó kiến nghị các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An. 1.8 . KẾT CẤU CỦA ĐỀ TÀI Đề tài gồm 4 chương: Chương I: Giới thiệu về đề tài nghiên cứu Chương II: Cơ sở lý luận về việc phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại iv Chương III: Phân tích thực trạng tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp Nghệ An Chương IV: Thảo luận kết quả nghiên cứu, giải pháp đề xuất và kết luận. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP NGHỆ AN CHƯƠNG 4:THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT VÀ KẾT LUẬN CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 2.1. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA PHÂN TÍCH TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 2.1.1. Khái niệm 2.1.1.1. Ngân hàng thương mại 2.1.1.2 Phân tích tài chính 2.1.1.3. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại Ngân hàng thương mại cũng là một doanh nghiệp nên nội dung phân tích tài chính cũng dựa trên những nội dung phân tích tài chính của doanh nghiệp nói chung. Bên cạnh đó ngân hàng thương mại là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt, có những đặc điểm riêng nên việc phân tích tài chính ngân hàng thương mại có những nét riêng Phân tích cấu trúc tài chính ngân hàng thương mại là phân tích khái quát cơ cấu tài sản có, tài sản nợ của ngân hàng, tình hình huy động vốn, cho vay vốn, tình hình cân đối giữa nguồn vốn huy động và dư nợ cho vay. Cần lưu ý rằng, phần lớn tài sản có của ngân hàng thương mại tồn tại dưới dạng quyền về tài chính vì vậy ngân hàng thương mại không dùng đòn bẩy hoạt động mà phải dùng đòn bẩy tài chính để đẩy mạnh hoạt động, tạo thu nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh. v Kinh doanh ngân hàng là loại hình kinh doanh đặc biệt, những rủi ro đối với hoạt động ngân hàng cũng mang tính đặc thù, do đó trong phân tích tài chính ngân hàng thương mại phải chú trọng phân tích quản lý rủi ro; khả năng thu hồi nợ của khách hàng; khả năng chi trả cho khách hàng… 2.1.2. Mục đích và sự cần thiết phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại Hoạt động ngân hàng thương mại liên quan đến nhiều mặt, nhiều lĩnh vực hoạt động và nhiều đối tượng khác nhau, tình hình tài chính của ngân hàng thương mại ảnh hưởng sâu sắc đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, của người dân và cả nền kinh tế. Do đó, phân tích tài chính ngân hàng thương mại là hoạt động bức thiết phục vụ cho công tác quản lý và quản trị ngân hàng thương mại. 2.2. PHƯƠNG PHÁP VÀ TÀI LIỆU SỬ DỤNG TRONG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 2.2.1. Phương pháp phân tích tài chính 2.2.1.1. Phương pháp so sánh 2.2.1.2. Phương pháp chi tiết 2.2.1.3. Phương pháp tỷ lệ 2.2.1.4. Phương pháp phân tích nhân tố 2.2.2. Tài liệu phân tích tài chính ngân hàng thương mại 2.2.2.1. Bản cân đối kế toán 2.2.2.2. Báo cáo kết quả kinh doanh 2.2.2.3. Báo cáo luân chuyển tiền tệ 2.2.2.4. Thuyết minh báo cáo tài chính 2.2.2.5. Các báo cáo chuyên đề của ngân hàng thương mại 2.3 NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Theo mô hình CAMEL phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại gồm có 5 nội dung: 2.3.1. Nguồn vốn và cơ cấu vốn: Phân tích nguồn vốn và cơ cấu vốn cho biết quy mô về vốn của ngân hàng thương mại, cho biết tốc độ tăng trưởng về vốn, tỷ trọng vi các loại nguồn vốn trong tổng nguồn vốn, khả năng thu hút vốn vủa ngân hàng thương mại. 2.3.2. Tài sản và cơ cấu tài sản: Tài sản là phần sử dụng vốn và duy trì khả năng thanh toán của một ngân hàng. Phân tích tài sản và cơ cấu tài sản cho biết một ngân hàng có tỷ trọng các loại tài sản hợp lý hay không, chất lượng tài sản như thế nào. 2.3.3. Quản lý rủi ro: Hoạt động ngân hàng phải đối diện với rất nhiều rủi ro, trong đó quan trọng nhất phải kể đến rủi ro tín dụng, rủi ro thanh khoản 2.3.4. Khả năng sinh lời: Phân tích khả năng sinh lời của một ngân hàng thương mại chính là phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng đó, xem xét liệu ngân hàng đó có thể bù đắp các khoản tổn thất, tạo ra một cấu trúc tài chính cân bằng hay không. 2.3.5. Khả năng thanh khoản: Phân tích khả năng thanh khoản của ngân hàng thương mại là một nội dung hết sức quan trong khi phân tích tài chính, cho biết một ngân hàng có thể đáp ứng các khoản rút tiền theo ý muốn của người gửi tiền bất cứ lúc nào hay không và ngân hàng có thể thỏa mãn nhu cầu vay mới của khách hàng mà không cần thu hồi các khoản nợ cũ hay không. 2.4. TỔ CHỨC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 2.4.1. Xác định mô hình tổ chức phân tích tài chính trong ngân hàng thương mại 2.4.2. Quy trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại Phân tích tài chính ngân hàng thương mại gồm có 3 bước: Bước 1: Lập kế hoạch phân tích Bước 2: Tiến hành phân tích Bước 3: Kết thúc phân tích CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP NGHỆ AN 3.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH NGHỆ AN 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển vii 3.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An 3.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An 3.1.4. Công tác tổ chức phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An 3.2. HỆ THỐNG TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN NGHỆ AN 3.2.1. Phương pháp phân tích Đề tài sử dụng phương pháp so sánh và phương pháp phân chia tỷ lệ để phân tích tài chính trên cơ sở sử dụng hệ thống chỉ tiêu trong mô hình CAMEL – Mô hình đánh giá thực trạng ngân hàng thương mại. 3.2.2. Hệ thống tài liệu Đề tài sử dụng Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh và các báo cáo chuyên để lấy số liệu phân tích. 3.3. NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP NGHỆ AN 3.3.1. Nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn: gồm các chỉ tiêu - Tổng nguồn vốn và tốc độ tăng trưởng - Tỷ trọng các loại nguồn vốn - Tỷ lệ an toàn vốn - Hệ số đòn bẩy tài chính 3.3.2. Tài sản và cơ cấu tài sản: gồm các chỉ tiêu - Tổng tài sản và cơ cấu tài sản - Tỷ lệ nợ xấu trên Tổng dư nợ - Tỷ lệ nợ xấu trên Tổng tài sản - Tỷ trọng dư nợ trên nhóm nợ 3.3.3. Quản lý rủi ro: gồm các chỉ tiêu - Cơ cấu dư nợ viii - Tỷ lệ dự phòng tổn thất nợ trên Tổng dư nợ - Tỷ lệ dự phòng tổn thất nợ trên Tổng tài sản 3.3.4. Khả năng sinh lời: gồm các chỉ tiêu - Kết quả thực hiện thu chi - ROA - Lãi suất bình quân đầu ra - Chênh lệch lãi suất bình quân 3.3.5. Khả năng thanh toán: gồm các chỉ tiêu - Khả năng thanh toán nhanh - Tỷ lệ dư nợ trên tổng tiền gửi - Tỷ lệ dư nợ trên tổng tài sản CHƯƠNG 4:THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT VÀ KẾT LUẬN 4.1 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Qua phân tích tình hình tài chính tại Chương 4, có thể thấy rằng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An là một đơn vị có tài chính mạnh về vốn, chất lượng tài sản, chất lượng quản lý, khả năng sinh lời . Tuy nhiên tại đơn vị vẫn còn tồn tại nhiều thiếu sót trong công tác tổ chức phân tích tài chính. 4.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH NGHỆ AN 4.2.1 Nâng cao hiệu quả thu hút vốn Để nâng cao hiệu quả thu hút vốn Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cần nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng cường các chính sách huy động vốn với cơ cấu hợp lý. 4.2.2 Nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng ix Để nâng cao chất lượng tín dụng Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cần nâng cao hiểu biết của cán bộ tín dụng, chặt chẽ hóa quy trình tín dụng và nâng cao vai trò của kiểm tra, thẩm định. 4.3.3 Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý rủi ro Để nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý rủi ro Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cần nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng, rủi ro thanh khoản, rủi ro tỷ giá…. 4.2.4 Nâng cao năng lực tài chính: Để nâng cao năng lực tài chính Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cần nâng cao tỷ trọng nguồn thu ngoài tín dụng và cân đối chênh lệch lãi suất đầu ra và đầu vào hay lãi suất cho vay và lãi suất huy động vốn. 4.3.5 Chuyển đổi mô hình hướng tới khách hàng 4.3 CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC THI CÁC GIẢI PHẤP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH NGHỆ AN Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An muốn thực hiện tốt các giải pháp nêu trên không thể chỉ dựa vào thực lực, sự cố gắng của bản thân, mà phải có sự hỗ trợ của các cơ quan hữu quan, cụ thể là của Ngân hàng nhà nước trong việc ban hành các chính sách, quy định liên quan đến lãi suất, tín dụng, kinh doanh ngoại hối…. 4.4 ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI Về mặt lý thuyết: Để tài đã hệ thống lại lý thuyết về phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại. Về mặt thực tiễn: Đề tài đã áp dụng mô hình CAMEL vào phân tích thực trạng tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An, cho thấy bức tranh toàn cảnh về tình hình tài chính tại đơn vị và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của ngân hàng. 4.5 KẾT LUẬN x Đằng sau những con số, những chỉ tiêu tài chính khô khan là bức tranh sống động về tình hình tài chính của một doanh nghiệp. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại là để thấy được điểm mạnh, điểm yếu và phương hướng khắc phục những thiếu sót để ngân hàng thương mại có thể tồn tại và phát triển bền vững. Bản thân Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An, qua phân tích tài chính là một ngân hàng có tình hình tài chính lành mạnh, kinhdoanh hiệu quả. Tuy nhiên để phát triển hơn nữa đúng với tiềm năng và tầm vóc của đơn vị, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cần thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính của mình. 1 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1 Tính cấp thiết của đề tài Ngân hàng thương mại là một trong các tổ chức trung gian tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế. Nếu ví nền kinh tế như một cơ thể sống thì hệ thống ngân hàng thương mại chính là hệ thống huyết mạch của nền kinh tế, là dấu hiệu thông báo trạng thái sức khỏe của nền kinh tế. Cũng giống như các doanh nghiệp phi tài chính, các ngân hàng thương mại luôn phải đối đầu với những thách thức của thị trường cạnh tranh đầy biến động. Hiện nay, hệ thống ngân hàng thương mại nói chung đang phải đối mặt với nhiều thách thức xuất phát từ môi trường kinh tế - xã hội tiềm ẩn nhiều nguy cơ và từ cả môi trường bên trong mỗi ngân hàng. Trong những năm qua nền kinh tế thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, tăng trưởng chậm, lạm phát tăng cao ở hầu hết các nước; giá dầu và lương thực tăng giảm đột biến; giá vàng leo thang. Đặc biệt, năm 2007 khủng hoảng tín dụng ở Mỹ gây ra sự phá sản hàng loạt các ngân hàng lớn, ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế thế giới, kéo theo sự sụp đổ của nhiều định chế tài chính; năm 2011 khủng hoảng nợ công ở Châu Âu diễn ra đồng loạt… Tất cả những yếu tố đó ảnh hưởng mạnh mẽ đến nền kinh tế Việt Nam, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, đời sống, tâm lý xã hội, môi trường đầu tư nói chung và thị trường tiền tệ nói riêng. Liệu những thách thức đó có tạo nên những ảnh hưởng tiêu cực gây ra hiệu ứng dây chuyền cho toàn bộ hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam hay không là vấn đề đặt ra cho các ngân hàng thương mại. Việc xem xét lại một cách toàn diện về bản thân mỗi ngân hàng là hành động rất cần thiết, để qua đó phát huy thế mạnh nội tại, củng cố những mặt yếu kém nhằm đảm bảo sự vững mạnh của toàn bộ hệ thống đồng thời đảm bảo sự tồn tại và phát triển của đơn vị mình trong bối cảnh cạnh tranh sôi động như hiện nay. Chính vì lẽ đó, việc phân tích tài chính đối với ngân hàng thương mại đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và trở nên không thể thiếu đối với bất kỳ ngân hàng nào. Bởi đối với nhà quản trị ngân hàng, phân tích tài chính đối với ngân hàng 2 thương mại chính là con đường ngắn nhất để tiếp cận bức tranh toàn cảnh tình hình tài chính của ngân hàng mình, thấy được cả ưu điểm và nhược điểm cũng như nguyên nhân của những ưu nhược điểm đó để có thể định hướng kinh doanh đúng đắn trong tương lai. Bản thân Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An (NHNo Nghệ An) là một ngân hàng thương mại lớn của tỉnh Nghệ An về cả qui mô tài sản và thị phần. Mặc dù thế, hiện nay NHNo Nghệ An đang phải chịu một sức ép cạnh tranh vô cùng khốc liệt từ 33 ngân hàng thương mại khác trên địa bàn tỉnh. Trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước thực hiện điều hành chính sách tiền tệ thắt chặt, hạn chế cung tiền và kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng, lãi suất đầu vào và đầu ra cao dẫn đến hoạt động ngân hàng vừa khó khăn trong công tác huy động vốn, vừa khó khăn trong công tác cho vay vốn. Các ngân hàng thương mại lâm vào “cuộc chiến” lãi suất đầu vào và đầu ra, đồng thời phải đưa ra các biện pháp cạnh tranh mạnh mẽ. Vậy, làm thế nào để vững vàng trước những con sóng cạnh tranh dồn dập ấy là một câu hỏi được đặt ra đối với ban lãnh đạo cũng như cán bộ công nhân viên NHNo Nghệ An. Muốn tìm được câu trả lời cho câu hỏi này, bắt buộc Ban lãnh đạo của Ngân hàng phải nắm được thực lực của Ngân hàng mình mà vấn đề mấu chốt là tình hình tài chính. Cũng như ở bất kỳ một ngân hàng nào, tình hình tài chính của NHNo Nghệ An là vấn đề đáng quan tâm của ban Giám đốc cũng như nhiều đối tượng liên quan khác. Tuy nhiên, trên thực tế, hoạt động phân tích tài chính tại NHNo Nghệ An vẫn chưa nhận được quan tâm đúng mức dẫn đến còn tồn tại những thiếu sót cần được bổ sung và hoàn thiện như chưa có bộ phận chuyên trách phân tích tài chính, chưa có hệ thống chỉ tiêu tài chính đầy đủ… Là một cán bộ của NHNo Nghệ An, tôi mong muốn được đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại đơn vị, mong muốn làm rõ một phần trong bức tranh toàn cảnh về NHNo Nghệ An. Xuất phát từ lý do đó, tôi chọn đề tài “Phân tích tài chính tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ chuyên ngành Kế toán, Kiểm toán và Phân tích. 3 1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài [2][3][5][9] [16][18] Phân tích tình hình tài chính tại ngân hàng thương mại thông qua các báo cáo tài chính và một số tài liệu khác có ý nghĩa rất quan trọng không những đối với chủ ngân hàng mà còn đối với nhiều đối tuợng khác như:các nhà đầu tư, các Tổ chức tín dụng khác, nhà cung cấp, khách hàng và các cơ quan hữu quan. Mỗi đối tượng quan tâm tới tình hình tài chính của ngân hàng trên một hay nhiều góc độ khác nhau: Khách hàng quan tâm đến tình hình tài chính của ngân hàng để đánh giá độ tin cậy khi tham gia giao dịch tại ngân hàng; Các đối tác quan tâm đến tình hình tài chính của ngân hàng để đảm bảo lợi nhuận khi đầu tư; Ban lãnh đạo ngân hàng quan tâm đến tình hình tài chính để đảm bảo đưa ra những quyết sách đúng đắn cho đơn vị mình…Do đó, có rất nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài phân tích tài chính tại các ngân hàng thương mại, cụ thể: - Đề tài: “Hoàn thiện hoạt động phân tích tài chính tại chi nhánh Ngân hàng Ngoại thương Hà Nôi” của tác giả Lê Thanh Bình. Với đề tài này, tác giả Lê Thanh Bình đi sâu nghiên cứu công tác phân tích tài chính tại ngân hàng Ngoại thương Hà Nội thông qua các chỉ tiêu, các nội dung phân tích hoạt động kinh doanh cơ bản của Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội. Từ đó, tác giả kiến nghị một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện hoạt động phân tích tài chính tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội đối với Ngân hàng Nhà nước, Ban lãnh đạo Ngân hàng Ngoại thương, cán bộ phòng kế toán, tài chính. - Đề tài: “Hoàn thiện nội dung phân tích báo cáo tài chính tại ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thái Nguyên” của tác giả Đỗ Thị Thu Hằng. Theo tác giả, phân tích Báo cáo tài chính là công việc quan trọng nhất trong việc phân tích tài chính của một đơn vị. Bằng các kỹ thuật phân tích tài chính, tác giả phân tích các thông số, chỉ tiêu, số liệu có trong các báo cáo tài chính của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thái Nguyên. Đông thời, tác giả đưa ra các kiến nghị đối với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Thái Nguyên và cơ quan quản lý Nhà nước nhằm hoàn thiện nội dung phân tích báo cáo tài chính tại BIDV chi nhánh Thái Nguyên.