Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
Trêng §¹i häc s ph¹m hµ néi 2
Khoa sinh - KTNN
****************
Hoµng thÞ h¶i yÕn
Ph©n tÝch néi dung, x©y dùng t
liÖu, thiÕt kÕ bµi häc theo híng
lÊy häc sinh lµm trung t©m gãp
phÇn n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ
häc ch¬ng III: Sinh trëng vµ ph¸t
triÓn trong ch¬ng tr×nh sgk sinh
häc 11 - ban c¬ b¶n
Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®¹i häc
Chuyªn ngµnh: Ph¬ng ph¸p d¹y häc Sinh häc
Ngêi híng dÉn khoa häc:
Th.S TrÇn ThÞ Hêng
Hµ néi - 2008
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
1
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
Lêi c¶m ¬n
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o – Th.S: TrÇn ThÞ Hêng ngêi ®·
trùc tiÕp híng dÉn em tËn t×nh trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ lµm ®Ò tµi.
Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o trong tæ ph¬ng
ph¸p gi¶ng d¹y Khoa Sinh – KTNN – Trêng §¹i Häc S Ph¹m Hµ Néi 2
cïng c¸c thÇy c« gi¸o trêng NguyÔn ViÕt Xu©n – VÜnh Têng – VÜnh Phóc
vµ c¸c thÇy c« gi¸o trêng THPT Ng« QuyÒn – V¹n Th¾ng – Ba V× - Hµ T©y,
c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì ®Ó luËn v¨n cña em ®îc hoµn
thµnh.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Hµ Néi, ngµy 03 th¸ng 05 n¨m 2008
Sinh viªn thùc hiÖn:
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
2
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
Lêi cam ®oan
Díi sù híng dÉn cña c« gi¸o Th.S. TrÇn ThÞ Hêng, em ®· hoµn
thµnh khãa luËn nµy. em xin cam ®oan kÕt qu¶ nghiªn cøu cña em lµ hoµn
toµn do b¶n th©n em nghiªn cøu, kh«ng trïng víi c¸c kÕt qu¶ cña t¸c gi¶ kh¸c.
NÕu cã g× sai em xin hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm.
Do thêi gian nghiªn cøu vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cã h¹n nªn kÕt qu¶
nghiªn cøu khã tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong c¸c thÇy c«, c¸c b¹n
sinh viªn quan t©m ®ãng gãp, bæ sung ý kiÕn ®Ó gióp cho ®Ò tµi nghiªn cøu
nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n.
T¸c gi¶:
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
3
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
Môc lôc
PhÇn 1: Më ®Çu ............................................................................................2
PhÇn 2: Tæng quan c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu .................................................6
2.1. LÞch sö nghiªn cøu ..................................................................................6
2.2. C¬ së lý luËn .............................................................................................7
PhÇn 3: KÕt qu¶ nghiªn cøu ........................................................................15
A- Ph©n tÝch néi dung ..................................................................................15
A1: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë thùc vËt .......................................................15
Bµi 34: Sinh trëng ë thùc vËt .........................................................................15
Bµi 35: Hoocm«n thùc vËt ...............................................................................18
Bµi 36: Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa ................................................................24
A2: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt .........................................................29
Bµi 37: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt ...................................................29
Bµi 38: C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt.......34
Bµi 39: C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt
(tiÕp) ................................................................................................................38
Bµi 40: Thùc hµnh: xem phim vÒ sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt........ ..42
B. So¹n mét sè gi¸o ¸n theo híng lÊy häc sinh lµm trung t©m ...............45
Bµi 36: Ph¸t triÓn ë thùc vËt cã hoa .................................................................45
Bµi 37: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt ...................................................54
Bµi 38: C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë ®éng vËt .......62
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ....................................................................................68
Tµi liÖu tham kh¶o .......................................................................................70
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
4
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
PhÇn 1: Më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
Chóng ta ®ang sèng trong thêi k× ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc
c«ng nghÖ, kü thuËt hiÖn ®¹i víi nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng lín nh c¸ch m¹ng
tin häc, c¸ch m¹ng c«ng nghÖ, c¸ch m¹ng truyÒn th«ng, nh»m tháa m·n
nh÷ng yªu cÇu míi vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, qu¶n lý m«i trêng gãp phÇn n©ng
cao chÊt lîng cuéc sèng, ®ßi hái gi¸o dôc ph¶i ®µo t¹o nh÷ng con ngêi cã
tr×nh ®é cao vÒ tri thøc, ph¸t triÓn cao vÒ trÝ tuÖ, s½n sµng thÝch øng víi sù ph¸t
triÓn nhanh chãng cña x· héi.
Kinh tÕ x· héi cµng ph¸t triÓn, cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ trung t©m quyÕt
®Þnh cña yÕu tè con ngêi. ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 2001 - 2010
®· chØ râ quan ®iÓm chØ ®¹o ph¸t triÓn gi¸o dôc ë níc ta: “Gi¸o dôc vµ ®µo
t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu - ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o lµ nÒn t¶ng, nguån
nh©n lùc chÊt lîng cao lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc quan träng thóc ®Èy sù
nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn x· héi t¨ng
trëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng”
C¸c nhµ trêng ngµy nay ph¶i t¹o ra nh÷ng con ngêi lao ®éng tù
chñ,n¨ng ®éng s¸ng t¹o, cã n¨ng lùc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thùc tiÔn, cã n¨ng
lùc tù häc. Nh vËy c¸c trêng häc ngµy nay kh«ng chØ cung cÊp th«ng tin d÷
liÖu cã tÝnh chÊt cËp nhËt mµ ph¶i d¹y c¸ch xö lÝ c¸c nguån th«ng tin thu
®îc. Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång viÕt: “ Trong nhµ trêng ®iÒu chñ yÕu
kh«ng ph¶i lµ nhåi nhÐt mét mí kiÕn thøc hçn ®én tuy r»ng kiÕn thøc lµ cÇn
thiÕt. §iÒu chñ yÕu lµ gi¸o dôc cho häc sinh ph¬ng ph¸p suy nghÜ, ph¬ng
ph¸p suy luËn, ph¬ng ph¸p diÔn t¶ råi ®Õn ph¬ng ph¸p nghiªn cøu, ph¬ng
ph¸p häc tËp vµ ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. ë nhµ trêng chñ yÕu kh«ng
ph¶i lµ rÌn trÝ nhí mµ lµ rÌn trÝ th«ng minh ... V× vËy ®æi míi Gi¸o dôc - §µo
t¹o theo híng ph¸t huy tÝnh tÝch cùu cña häc sinh lµ yªu cÇu cña thêi ®¹i,
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
5
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
®ång thêi lµ yªu cÇu cÊp b¸ch cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt
níc ta.
§æi míi vµ hiÖn ®¹i hãa ph¬ng ph¸p gi¸o dôc, chuyÓn tõ viÖc truyÒn
®¹t kiÕn thøc thô ®éng, thÇy gi¶ng trß nghe sang híng ®Æt ngêi häc chñ
®éng t duy trong qu¸ tr×nh tiÕp cËn tri thøc, d¹y cho ngêi häc ph¬ng ph¸p
tù häc tù thu nhËn th«ng tin mét c¸ch hÖ thèng vµ cã t duy ph©n tÝch , tæng
hîp, ph¸t triÓn ®îc n¨ng lùc cña mçi c¸ nh©n, t¨ng cêng tÝnh tù lùc tù chñ
cña häc sinh trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi lµ mét
vÊn ®Ò sèng cßn cña gi¸o dôc trong thêi ®¹i bïng næ th«ng tin hiÖn nay.
Ph¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña thêi ®¹i ®ã lµ
ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc lÊy häc sinh - ngêi häc lµm trung t©m, thùc
chÊt lµ ph¬ng ph¸p d¹y häc ph¸t huy néi lùc tù häc cña ngêi häc:
“ Trß häc, cèt lâi lµ tù häc, häc c¸ch häc, c¸ch t duy. N¨ng lùc tù häc
lµ néi lùc ph¸t triÓn b¶n th©n ngêi häc. ThÇy d¹y, cèt lâi lµ d¹y c¸ch häc,
c¸ch t duy vµ thÇy lµ t¸c nh©n lµ ngêi híng dÉn, tæ chøc, ®¹o diÔn cho trß
biÕt c¸ch tù häc, tù häc nghÒ, tù häc nªn ngêi”. TrÝch qu¸ tr×nh tù häc NXB
GD, NguyÔn C¶nh Toµn.
Tuy nh÷ng n¨m gÇn ®©y chñ tr¬ng cña §¶ng vµ nhµ níc cïng bé GD
- §T lµ ®a ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc, lÊy ngêi häc lµm trung t©m vµo
trong c¸c nhµ trêng phæ th«ng. Nhng trªn thùc tÕ, viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p
d¹y häc theo híng lÊy häc sinh lµm trung t©m ë c¸c trêng phæ th«ng cßn
nhiÒu h¹n chÕ, míi chØ ¸p dông ë mét sè trêng ®iÓm, mét sè tiÕt häc ë giê
thao gi¶ng, c¸c héi thi gi¸o viªn giái, cßn ®a sè vÉn gi÷ ph¬ng ph¸p d¹y häc
truyÒn thèng thÇy ®äc trß chÐp, thuyÕt tr×nh.
KiÕn thøc sinh häc ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh chãng, ®Æc biÖt lµ sù
ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ sinh häc vµ øng dông cña c«ng nghÖ sinh häc vµo
thùc tiÔn. V× vËy, viÖc rÌn luyÖn tÝnh tù häc cho häc sinh lµ cÇn thiÕt. chÝnh v×
nh÷ng lý do trªn vµ víi mong muèn gãp phÇn nhá bÐ vµo c«ng cuéc ®æi míi
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
6
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
ph¬ng ph¸p d¹y häc nãi chung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc sinh häc nãi riªng
t«i ®· chän ®Ò tµi: “Ph©n tÝch néi dung, x©y dùng t liÖu, thiÕt kÕ bµi häc
theo híng lÊy häc sinh lµm trung t©m gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng d¹y
vµ häc ch¬ng III: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn trong ch¬ng tr×nh SGK Sinh
häc 11 - Ban c¬ b¶n”.
2. Môc tiªu vµ nhiÖm vô cña ®Ò tµi
2.1. Môc tiªu
- T×m hiÓu néi dung ch¬ng tr×nh sinh häc 11 míi n¨m 2008
- T×m hiÓu t×nh h×nh triÓn khai thùc hiÖn s¸ch gi¸o khoa ë c¸c trêng
THPT.
- TËp dît ph¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc.
2.2. NhiÖm vô
Ph©n tÝch ch¬ng III: “ Sinh trëng vµ ph¸t triÓn” ®Ó x¸c ®Þnh:
+ Môc tiªu cña ch¬ng.
+ CÊu tróc cña ch¬ng
+ C¸c thµnh phÇn kiÕn thøc
+ KiÕn thøc träng t©m vµ kiÕn thøc bæ sung.
X©y dùng hÖ thèng t liÖu phôc vô cho viÖc thiÕt kÕ bµi gi¶ng trong ch¬ng
III
ThiÕt kÕ mét sè bµi trong ch¬ng theo híng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp
cña häc sinh (cã lÊy ý kiÕn ®¸nh gi¸ cña gi¸o viªn ë mét sè trêng THPT)
3. §èi tîng, ph¹m vi vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
3.1. §èi tîng
Néi dung ch¬ng tr×nh sinh häc 11 c¬ b¶n
HS líp 11 trêng trung häc phæ th«ng.
BiÖn ph¸p tæ chøc c«ng t¸c ho¹t ®éng ®éc lËp cña häc sinh (dµnh cho
häc sinh líp 11)
3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
7
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
Nghiªn cøu trong ch¬ng III: “ Sinh trëng vµ ph¸t triÓn”
X©y dùng t liÖu cho c¸c bµi trong ch¬ng III
So¹n mét sè gi¸o ¸n trong ch¬ng theo híng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc
häc tËp cña häc sinh .
3.3. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
3.3.1. Nghiªn cøu lÝ thuyÕt
§äc nh÷ng tµi liÖu cã liªn quan ®Òn ®Ò tµi.
T×m hiÓu c¬ së lý luËn cña viÖc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña häc sinh
§äc tµi liÖu tham kh¶o vÒ ph¬ng ph¸p vµ lý luËn d¹y häc sinh häc
Bíc ®Çu thiÕt kÕ bµi so¹n sö dông phiÕu häc tËp hoÆc c©u hái tr¾c
nghiÖm ë cuèi bµi.
3.3.2. LÊy ý kiÕn cña chuyªn gia
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
8
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
PhÇn 2: Tæng quan tµi liÖu
2.1. LÞch sö nghiªn cøu
2.1.1. Trªn thÕ giíi
N¨m 1920 ë Anh ®· h×nh thµnh nh÷ng nhµ trêng kiÓu míi, trong ®ã hä
chó ý ®Õn ph¸t huy tÝnh tÝch cùc vµ rÌn luyÖn t duy cña häc sinh b»ng c¸ch
khuyÕn khÝch c¸c ho¹t ®éng do häc sinh tù qu¶n.
Tõ n¨m 1945 ë Ph¸p b¾t ®Çu h×nh thµnh líp häc thÝ ®iÓm ë c¸c trêng
tiÓu häc. ë c¸c líp häc nµy, ho¹t ®éng häc tïy thuéc vµo høng thó vµ s¸ng
kiÕn cña häc sinh.
Vµo nh÷ng n¨m 1970 - 1980 cña thÕ kû XX, hÇu nh tÊt c¶ c¸c cÊp häc
®Òu ¸p dông réng r·i ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc
N¨m 1970 ë MÜ hä b¾t ®Çu thÝ ®iÓm ë 200 trêng ¸p dông PPDH tæ
chøc ho¹t ®éng ®éc lËp cña häc sinh b»ng phiÕu häc tËp.
N¨m 1950 ë §øc, Liªn X«, Ba Lan ®· chó ý ®Õn tÝch cùc hãa ho¹t ®éng
häc tËp cña häc sinh, nghiªm cÊm ®äc kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa cho häc sinh ghi.
Tõ nh÷ng n¨m 1980 trë l¹i ®©y khèi c¸c níc ASEAN ®· ¸p dông m¹nh
mÏ PPDH míi.
2.1.2. Trong níc
Ngay tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX, chóng ta cã khÈu hiÖu “ BiÕn
qu¸ tr×nh ®µo t¹o thµnh qu¸ tr×nh tù ®µo t¹o”
B¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 1970 chóng ta ®· cã c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu
vÒ ®æi míi PPDH theo híng rÌn luyÖn trÝ th«ng minh cña häc sinh cña Gi¸o
s TrÇn B¸ Hoµnh.
N¨m 1974 c«ng tr×nh nghiªn cøu cña Lª Nh©n kiÓm tra kiÕn thøc b»ng
phiÕu kiÓm tra ®¸nh gi¸.
N¨m 1980 cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña
häc sinh cña Gi¸o s §inh Quang B¸o, Lª §×nh Trung, NguyÔn §øc Lu,
NguyÔn §øc Thµnh.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
9
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
12 - 1945 Bé gi¸o dôc ®· tæ chøc héi th¶o Quèc gia vÒ ®æi míi PPDH
theo híng ho¹t ®éng hãa d¹y häc.
N¨m 2000 ®æi míi d¹y häc ®· ®îc triÓn khai ë hÇu kh¾p c¸c trêng
phæ th«ng trë thµnh mét phong trµo réng lín.
2.2. C¬ së lý luËn
2.2.1. TÝnh tÝch cùc trong häc tËp
2.2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ tÝnh tÝch cùc
Chñ nghÜa duy vËt lÞch sö xem tÝnh tÝch cùc lµ b¶n chÊt vèn cã cña con
ngêi trong ®êi sèng x· héi. Tõ xa con ngêi ®· biÕt chñ ®éng trong s¶n xuÊt
®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho sù tån t¹i cña x· héi. TÝnh tÝch cùc cña x· héi lµ
mét trong nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña nÒn gi¸o dôc, cã thÓ xem tÝnh tÝch cùc
lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®ång thêi lµ kÕt qu¶ sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch
trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc.
Theo P.N Erdoniev 1974 cho r»ng: “ Nãi tíi tÝnh tÝch cùc trong häc tËp
thùc chÊt lµ nãi tíi tÝnh tÝch cùc nhËn thøc v× r»ng häc tËp lµ mét sù nhËn thøc
®· ®îc lµm cho dÔ dµng ®i vµ ®îc thùc hiÖn díi sù chØ ®¹o cña gi¸o viªn”.
Theo Rªbr«va cho r»ng tÝnh tÝch cùc häc tËp cña häc sinh lµ mét hiÖn
tîng s ph¹m thÓ hiÖn ë sù cè g¾ng cao vÒ nhiÒu mÆt trong ho¹t ®éng häc
tËp.
Theo GS. TrÇn B¸ Hoµnh: “ TÝnh tÝch cùc häc tËp cña häc sinh nã còng
cã tÝnh t¬ng ®ång víi tÝnh tÝch cùc nhËn thøc v× häc tËp lµ mét trêng hîp
®Æc biÖt cña nhËn thøc, nªn nãi tÝnh tÝch cùc häc tËp thùc chÊt lµ nãi tÝnh tÝch
cùc nhËn thøc”
TÝnh tÝch cùc nhËn thøc (häc tËp) lµ mét tr¹ng th¸i ho¹t ®éng cña häc
sinh, ®Æc trng ë kh¸t väng häc tËp vµ sù cè g¾ng trÝ tuÖ vµ nghÞ lùc cao trong
qu¸ tr×nh n¾m v÷ng tri thøc .
2.2.1.2. BiÓu hiÖn cña tÝnh tÝch cùc häc tËp
Theo G.I Sukaina (1979) nh÷ng dÊu hiÖu biÓu hiÖn tÝnh tÝch cùc lµ:
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
10
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
a. BiÓu hiÖn b»ng hµnh ®éng
Häc sinh khao kh¸t vµ tù nguyÖn ®îc tr¶ lêi c¸c c©u hái cña gi¸o viªn
hoÆc bæ xung c¸c c©u tr¶ lêi cña b¹n vÒ vÊn ®Ò ®· nªu ra.
Häc sinh thÝch ®îc d¬ tay ph¸t biÓu ý kiÕn hay chó ý nghe c©u tr¶ lêi
cña b¹n, lêi gi¶i thÝch cña thÇy.
Häc sinh hay nªu c¸c th¾c m¾c ®ßi hái ®îc gi¶i thÝch cÆn kÏ nh÷ng
vÊn ®Ò mµ s¸ch gi¸o khoa, gi¸o viªn hay b¹n bÌ nªu cha râ.
Häc sinh chñ ®éng vËn dông linh ho¹t c¸c kiÕn thøc ®· cã ®Ó nhËn thøc
vÊn ®Ò míi.
Häc sinh mong muèn ®ãng gãp víi thÇy víi b¹n nh÷ng th«ng tin míi
lÊy ®îc tõ c¸c nguån kh¸c nhau, cã khi vît ra ngoµi ph¹m vi bµi häc.
b. BiÓu hiÖn b»ng c¶m xóc
Häc sinh hµo høng phÊn khëi trong giê häc: hå hëi, phÊn khëi, h¨ng
h¸i…
Häc sinh biÓu hiÖn ë t©m tr¹ng ng¹c nhiªn tríc nh÷ng hiÖn tîng hoÆc
nh÷ng th«ng tin míi.
B¨n kho¨n, day døt tríc nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p nh÷ng bµi to¸n khã
Sù thê ¬ l·nh ®¹m hoÆc hoµi nghi tríc c¸c c©u hái cña thÇy hoÆc cña
b¹n nªu ra.
c. BiÓu hiÖn vÒ ý chÝ
TËp trung chó ý vµo c¸c vÊn ®Ò ®ang häc, hoÆc ch¨m chó quan s¸t ®èi
tîng nghiªn cøu.
Kiªn tr× lµm cho xong c¸c bµi tËp.
Kh«ng n¶n tríc nh÷ng t×nh huèng khã kh¨n, nhng ph¶i lµm b»ng
®îc c¸c bµi tËp, gi¶i thÝch b»ng ®îc c¸c hiÖn tîng, lµm b»ng ®îc c¸c thÝ
nghiÖm.
Th¸i ®é ph¶n øng khi chu«ng hÕt tiÕt, tiÕc rÎ, cè g¾ng lµm cho xong hay
véi gÊp vë vµo chê ®îc ra.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
11
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
2.2.2. B¶n chÊt cña PPDH tÝch cùc lÊy häc sinh lµm trung t©m
Qu¸ tr×nh d¹y häc gåm hai mÆt quan hÖ h÷u c¬: Ho¹t ®éng d¹y cña gi¸o
viªn vµ ho¹t ®éng häc cña häc sinh. VËy trong qu¸ tr×nh d¹y häc cÇn chó ý
vµo qu¸ tr×nh d¹y cña gi¸o viªn hay chó ý vµo qu¸ tr×nh häc cña häc sinh th×
cã hiÖu qu¶ h¬n? Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu ngêi ta thÊy r»ng;
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi sù bïng næ th«ng tin, c¸c tµi liÖu gi¸o
dôc níc ngoµi vµ trong níc thêng nãi tíi viÖc chuyÓn tõ d¹y häc lÊy gi¸o
viªn lµm trung t©m sang d¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m. §©y lµ lý do tÊt
yÕu cã tÝnh lÞch sö. Trong qu¸ tr×nh d¹y häc - gi¸o dôc, ngêi häc võa lµ ®èi
tîng võa lµ chñ thÓ. T tëng nhÊn m¹nh vai trß tÝch cùc chñ ®éng cña ngêi
häc, xem ngêi häc nh lµ chñ thÓ cña qu¸ tr×nh häc tËp ®· cã tõ l©u. Tuy
nhiªn thuËt ng÷ “ D¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m “ chØ míi ®îc sö dông
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
Cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ t tëng häc sinh trung t©m , tuy
nhiªn R.C Sharma (1988) viÕt: “ Trong PPDH häc sinh trung t©m toµn bé qu¸
tr×nh d¹y häc ®Òu híng vµo nhu cÇu, kh¶ n¨ng, lîi Ých cña häc sinh. Môc
®Ých lµ ph¸t triÓn ë häc sinh kü n¨ng vµ n¨ng lùc ®éc lËp gi¶i quyÕt c¸c vÊn
®Ò, kh«ng khÝ trong líp linh ho¹t vµ cëi më vÒ mÆt t©m lý. Häc sinh vµ gi¸o
viªn cïng nhau kh¶o s¸t c¸c khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò h¬n lµ gi¸o viªn trao cho
häc sinh gi¶i ph¸p c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra.
Vai trß cña gi¸o viªn lµ t¹o ra nh÷ng t×nh huèng ®Ó ph¸t hiÖn vÊn ®Ò,
thu thËp t liÖu, sè liÖu cã sö dông, gióp häc sinh nhËn biÕt vÊn ®Ò, lËp gi¶
thiÕt, lµm s¸ng tá vµ thö nghiÖm c¸c gi¶ thiÕt, rót ra kÕt luËn”
Theo GS. TrÇn B¸ Hoµnh kh«ng nªn xem d¹y häc lÊy häc sinh lµm
trung t©m nh lµ PPDH ®Æt ngang tÇm víi PPDH ®· cã mµ nªn quan niÖm nã
nh lµ mét t tëng, mét quan ®iÓm d¹y häc chi phèi cã môc tiªu, néi dung,
ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ d¹y häc.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
12
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
D¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m coi träng lîi Ých vµ nhu cÇu c¬ b¶n
cña häc sinh lµ sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch. §¸nh thøc n¨ng lùc tiÒm tµng trong
mçi em. ChuÈn bÞ tèt cho c¸c em th¨m quan ph¸t triÓn céng ®ång; mäi nç lùc
gi¶ng d¹y gi¸o dôc cña mçi trêng ®Òu nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c
em hoµn thiÖn chÝnh m×nh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña m×nh kh«ng ai cã thÓ thay
®æi ®îc.
D¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m kh«ng nh÷ng kh«ng h¹ thÊp vai trß
cña gi¸o viªn mµ tr¸i l¹i ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i cã tr×nh ®é cao h¬n nhiÒu vÒ
phÈm chÊt vµ n¨ng lùc nghÒ nghiÖp. Gi¸o viªn cã vai trß lµ ngêi cè vÊn, tæ
chøc cho c¸c em tham gia vµo qu¸ tr×nh t×m kiÕm kiÕn thøc míi. ChÝnh v×
nh÷ng lý do ®ã mµ ®ßi hái gi¸o viªn kh«ng ngõng më réng n©ng cao kiÕn
thøc, lu«n lu«n më réng tÇm hiÓu biÕt trªn nhiÒu lÜnh vùc chuyªn ngµnh.
2.2.2.1. PhiÕu häc tËp - mét ph¬ng tiÖn tæ chøc ho¹t ®éng ®éc lËp cña häc
sinh trong d¹y häc
a. C«ng t¸c ®éc lËp vµ tÝnh tù gi¸c cña häc sinh
Theo Exipop ®ã lµ c«ng viÖc ®îc häc sinh thùc hiÖn kh«ng cã sù tham
gia trùc tiÕp cña gi¸o viªn nhng theo bµi tËp cña gi¸o viªn giao cho. Trong
kho¶ng thêi gian dµnh cho nhiÖm vô nµy häc sinh biÓu hiÖn nç lùc vµ kÕt qu¶
ho¹t ®éng trÝ tuÖ hoÆc ho¹t ®éng thÓ lùc ®Ó v¬n tíi ®Ých ®îc ®Æt ra trong bµi
tËp.
Nh vËy, c«ng t¸c ®éc lËp cña häc sinh kh«ng cÇn cã sù híng dÉn trùc
tiÕp, thËm trÝ kh«ng cã sù híng dÉn cña gi¸o viªn, trong ®ã tÝnh tù lùc cña
häc sinh nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo ý thøc vµ tr×nh ®é cña häc sinh, vµo n¨ng
lùc s ph¹m, møc ®é híng dÉn , hç trî cña gi¸o viªn. Sù híng dÉn hç trî
cña gi¸o viªn thÓ hiÖn trong sù lùa chän néi dung vµ khèi lîng bµi tËp gîi ý
c¸c biÖn ph¸p häc tËp vµ c¸c nguån th«ng tin, lµm cè vÊn träng tµi trong c¸c
cuéc th¶o luËn - sao cho häc sinh tù gi¸c vµ cè g¾ng cao, nghÜa lµ ph¶i tù lùc
nhiÒu h¬n trong c«ng t¸c ®éc lËp.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
13
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
+ NÕu sù chØ ®¹o cña gi¸o viªn thiÕu tÝnh khoa häc s ph¹m th× sù tù lùc
cña häc sinh sÏ kÐm hiÖu qu¶.
+ NÕu sù hç trî qu¸ møc cÇn thiÕt th× häc sinh sÏ Ø l¹i vµ tÝnh tù lùc sÏ
kh«ng ®îc ph¸t huy, còng cã nghÜa lµ kh«ng ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc,
s¸ng t¹o cña ngêi häc.
MÆt kh¸c díi sù chØ ®¹o, híng dÉn cña gi¸o viªn c«ng t¸c ®éc lËp
ph¸t triÓn ®îc th× c¶ bµi tËp vµ häc sinh ®Òu “ lín h¬n”. NhiÖm vô häc tËp
ngµy cµng khã cµng phøc t¹p, t¬ng øng víi nã lµ khèi lîng tri thøc lÜnh héi
kü n¨ng vµ tr×nh ®é t duy cña häc sinh ngµy cµng cao h¬n do ®îc tÝch lòy vµ
rÌn luyÖn. §ßi hái ngêi gi¸o viªn ph¶i cã kiÕn thøc vµ nhiÖt t×nh cao.
b. PhiÕu ho¹t ®éng häc tËp
PhiÕu häc tËp - ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh trong tiÕt häc
Lµ nh÷ng tê rêi, in s½n c«ng t¸c ®éc lËp cho tõng häc sinh tù lùc hoµn
thµnh trong thêi gian ng¾n cña tiÕt häc. Mçi phiÕu häc t©p cã thÓ giao cho häc
sinh mét hay vµi nhiÖm vô nhËn thøc cô thÓ nh»m dÉn d¾t tíi mét kiÕn thøc,
tËp dît mét kü n¨ng, rÌn luyÖn mét thao t¸c t duy hay th¨m dß th¸i ®é tríc
mét vÊn ®Ò.
Khi sö dông phiÕu häc tËp trong d¹y häc cho phÐp cïng lóc gi¸o viªn
cã thÓ kiÓm tra tr×nh ®é nhËn thøc cña mäi häc sinh. TÊt c¶ häc sinh trong líp
®Òu tham gia vµo qu¸ tr×nh t duy ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. Qua ®ã
®i tíi kh¸m ph¸ tri thøc còng qua kÕt qu¶ cña phiÕu häc tËp, gi¸o viªn cã thÓ
nhËn biÕt ®îc tr×nh ®é nhËn thøc cña tõng c¸ nh©n häc sinh, cña c¶ tËp thÓ
häc sinh mµ cã nh÷ng bæ xung kÞp thêi nh»m hoµn thiÖn kiÕn thøc cña häc
sinh.
* C¸c d¹ng phiÕu häc tËp
- Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t
+ Quan s¸t lµ qu¸ tr×nh tri gi¸c vËt thÓ cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch cña
chñ thÓ tríc mét hiÖn tîng, mét ®èi tîng.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
14
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
+ Quan s¸t cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn ra c¸c hîp thµnh cña hiÖn tîng, mèi
quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c phÇn ®ã víi nhau. Tõ viÖc quan s¸t hiÖn tîng riªng
rÏ, ®¬n nhÊt nhiÒu lÇn, ta ®i tíi ph¸t hiÖn c¸i chung c¸i b¶n chÊt.
§Ó ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t ë häc sinh , gi¸o viªn ph¶i tËp cho häc
sinh nhËn biÕt:
. Môc ®Ých quan s¸t, néi dung, ph¬ng ph¸p vµ ph¬ng tiÖn quan s¸t.
. BiÕt thu thËp xö lý c¸c tµi liÖu quan s¸t (sö dông c¸c biÖn ph¸p l«gic:
ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh, trõu tîng hãa …)
. Rót ra kÕt luËn.
- Ph¸t triÓn kü n¨ng ph©n tÝch:
+ Ph©n tÝch lµ sù ph©n chia trong t duy ®èi tîng hay hiÖn tîng thµnh
c¸c yÕu tè hîp thµnh. C¸c dÊu hiÖu, c¸c ®Æc tÝnh riªng biÖt cña ®èi tîng hay
hiÖn tîng ®ã thµnh nh÷ng yÕu tè nhá h¬n hoÆc nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a toµn
thÓ víi bé phËn, quan hÖ gièng loµi.
+ C¸c h×nh thøc biÓu thÞ:
. BiÓu thÞ b»ng s¬ ®å ph©n tÝch .
. BiÓu thi b»ng b¶ng hÖ thèng.
. BiÓu thi b»ng tranh, s¬ ®å.
- Ph¸t triÓn kü n¨ng quy n¹p, kh¸i qu¸t.
Quy n¹p lµ l«gic t duy ®i tõ viÖc nhËn thøc c¸c sù vËt riªng lÎ ®Õn nhËn thøc
c¸i chung.
Quy n¹p chØ cã kÕt qu¶ khi ®· tÝch lòy ®îc ®Çy ®ñ nh÷ng kiÕn thøc cña kinh
nghiÖm vµ thùc nghiÖm.
+ Kh¸i qu¸t hãa lµ ho¹t ®éng nhËn thøc phøc t¹p bao gåm ph©n tÝch, so
s¸nh, tæng hîp, trõu tîng hãa.
Trong d¹y häc sinh häc ngêi ta thêng dïng ph¬ng ph¸p quy n¹p ®¬n
cö sau khi ®· quan s¸t nghiªn cøu thuéc tÝnh cña mét sè ®èi tîng cïng lo¹i,
ngêi ta rót ra kÕt luËn kh¸i qu¸t cho ®èi tîng Êy.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
15
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
+ C¸c biÓu hiÖn kh¸i qu¸t
. Tõ nhiÒu dÊu hiÖu t¸ch ra dÊu hiÖu b¶n chÊt chung cho tÊt c¶ sù vËt
hiÖn tîng.
. G¾n tÝnh chÊt, b¶n chÊt ®ã cho c¸c sù kiÖn, sù vËt, hiÖn tîng cô thÓ,
riªng lÎ.
- Ph¸t triÓn kü n¨ng suy luËn, ®Ò xuÊt gi¶ thuyÕt
Lµ qu¸ tr×nh ®i tõ kh¸i niÖm chung ®Õn nhËn thøc c¸c sù vËt hiÖn tîng riªng
lÎ.
+ Lo¹i phiÕu nµy thêng sö dông khi vËn dông c¸c kh¸i niÖm ®· biÕt
vµo c¸c trêng hîp cô thÓ, qua ®ã n¾m v÷ng kh¸i niÖm.
- PhiÕu ¸p dông kiÕn thøc ®· häc:
§îc sö dông khi d¹y nh÷ng néi dung kiÕn thøc cÇn n©ng cao trªn c¬ së kiÕn
thøc cã liªn quan mµ kiÕn thøc ®ã ®· ®îc häc ë møc c¬ b¶n.
. Sö dông phiÕu häc tËp trªn líp:
Gi¸o viªn cã thÓ sö dông phiÕu häc tËp do c¸c chuyªn gia biªn so¹n
nh»m t¨ng cêng ho¹t ®éng ®éc lËp cña häc sinh trong mét ch¬ng tr×nh m«n
häc. C¸c phiÕu häc tËp in thµnh s¸ch trang bÞ cho mäi häc sinh, ®îc gi¸o
viªn híng dÉn sö dông lÇn lît tõng phiÕu vµo lóc thÝch hîp.
Gi¸o viªn còng nªn tù biªn so¹n nh÷ng phiÕu häc tËp ph¸t cho c¶ líp
hay mét nhãm häc sinh theo yªu cÇu cña tiÕt häc.
PhiÕu häc tËp nªn sö dông mét c¸ch cã hÖ thèng, tïy trêng hîp mµ sö
dông thèng nhÊt cho c¶ líp, cho tõng häc sinh hoÆc mét nhãm häc sinh riªng
lÎ. Mçi phiÕu häc tËp cÇn cã môc ®Ých râ rµng, néi dung ng¾n gän, diÔn ®¹t
chÝnh x¸c. Sè lîng c«ng viÖc trong mçi phiÕu häc tËp võa ph¶i, ®a sè häc
sinh hoµn thµnh ®îc trong thêi gian quy ®Þnh. PhiÕu ph¶i cã chØ dÉn nhiÖm
vô ®ñ, râ, cã kho¶ng trèng thÝch hîp ®Ó häc sinh ®iÒn c«ng viÖc cÇn lµm. H×nh
thøc tr×nh bµy g©y hµo høng lµm viÖc, cã quy ®Þnh thêi gian hoµn thµnh, cã
chç ®Ó häc sinh ®Ò tªn khi gi¸o viªn cÇn ®¸nh gi¸.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
16
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
NÕu biªn so¹n ®îc mét tËp phiÕu häc tËp ®Ó dïng trong c¶ gi¸o tr×nh
th× nªn ®¸nh sè thø tù ®Ó tiÖn viÖc chØ ®Þnh dïng phiÕu nµo. Còng cã khi c¶ tiÕt
häc hay c¶ phÇn lín tiÕt häc ®îc biªn so¹n thµnh mét chuçi c¸c c«ng t¸c ®éc
lËp tr×nh bµy trªn mét tê rêi ®Ó häc sinh ®iÒn vµo theo híng dÉn cña gi¸o
viªn.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
17
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
PhÇn 3: KÕt qu¶ nghiªn cøu
A. Ph©n tÝch néi dung
Ch¬ng III: Sinh trëng vµ ph¸t triÓn
A1. Sinh trëng vµ ph¸t triÓn ë thùc vËt
Bµi 34: Sinh trëng ë thùc vËt
1. Môc tiªu
Gióp HS n¾m ®îc:
- Kh¸i niÖm vÒ sinh trëng ë thùc vËt.
- HS chØ râ ®îc m« ph©n sinh nµo cña thùc vËt mét l¸ mÇm vµ hai l¸ mÇm lµ
chung vµ nh÷ng m« ph©n sinh nµo lµ riªng.
- Ph©n biÖt ®îc sinh trëng s¬ cÊp vµ sinh trëng thø cÊp.
- Gi¶i thÝch ®îc sù h×nh thµnh vßng n¨m.
2. KiÕn thøc träng t©m
- C¸c kh¸i niÖm mÊu chèt: sinh trëng, m« ph©n sinh, sinh trëng s¬ cÊp, sinh
trëng thø cÊp.
- Ph©n biÖt m« ph©n sinh 1 l¸ mÇm víi m« ph©n sinh 2 l¸ mÇm, ph©n biÖt sinh
trëng s¬ cÊp vµ sinh trëng thø cÊp
- Mèi liªn hÖ gi÷a m« ph©n sinh víi c¸c kiÓu sinh trëng
3. C¸c thµnh phÇn kiÕn thøc chñ yÕu
3.1. Kh¸i niÖm
Sinh trëng cña thùc vËt lµ qu¸ tr×nh t¨ng vÒ kÝch thíc cña c¬ thÓ do
t¨ng sè lîng vµ kÝch thíc cña tÕ bµo.
3.2. Sinh trëng s¬ cÊp vµ sinh trëng thø cÊp
3.2.1. C¸c m« ph©n sinh
- M« ph©n sinh ®Ønh
- M« ph©n sinh bªn
- M« ph©n sinh lãng
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
18
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
+ M« ph©n sinh lµ nhãm c¸c tÕ bµo thùc vËt cha ph©n hãa, duy tr× ®îc kh¶
n¨ng nguyªn ph©n trong suèt ®êi sèng cña c©y.
3.2.2. Sinh trëng s¬ cÊp
Sinh trëng s¬ cÊp lµ sinh trëng cña th©n vµ rÔ theo chiÒu dµi ho¹t ®éng cña
m« ph©n sinh ®Ønh.
3.2.3. Sinh trëng thø cÊp
- Sinh trëng thø cÊp cña c©y th©n gç lµ do m« ph©n sinh bªn ho¹t ®éng t¹o ra.
Sinh trëng thø cÊp t¹o ra gç lâi, gç r¸c vµ vá.
- CÊu t¹o th©n c©y gç:
+ PhÇn vá bao quanh th©n
+ PhÇn gç:
. Gç lâi (rßng) mµu sÉm n»m ë trung t©m cña th©n, gåm c¸c líp tÕ bµo
m¹ch gç thø cÊp giµ, vËn chuyÓn níc, muèi kho¸ng thêi gian ng¾n.
. Gç r¸c mµu s¸ng n»m kÕ tiÕp gç lâi gåm c¸c líp m¹ch gç thø cÊp trÎ
vËn chuyÓn níc vµ ion kho¸ng chñ yÕu.
3.2.4. c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sinh trëng
3.2.4.1. C¸c nh©n tè bªn trong:
- §Æc ®iÓm di truyÒn
- Thêi k× sinh trëng
- Hoocm«n thùc vËt ®iÒu tiÕt tèc ®é sinh trëng cña c©y
3.2.4.2. C¸c nh©n tè bªn ngoµi:
- NhiÖt ®é: ¶nh hëng nhiÒu ®Õn sinh trëng cña thùc vËt
- Hµm lîng níc: tÕ bµo chØ cã thÓ sinh trëng ®îc trong ®iÒu kiÖn
®é no níc cña tÕ bµo kh«ng thÊp h¬n 95%
- ¸nh s¸ng: ¶nh hëng ®Õn sinh trëng th«ng qua sù ¶nh hëng ®Õn
quang hîp vµ biÕn ®æi h×nh th¸i.
- Oxi: nång ®é oxi gi¶m xuèng díi 5% th× sinh trëng bÞ øc chÕ.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
19
K30C- Sinh-KTNN
Khãa luËn tèt nghiÖp
Trêng §HSP Hµ Néi 2
- Dinh dìng kho¸ng: ®Æc biÖt lµ thiÕu Nit¬, sinh trëng cña c©y bÞ øc
chÕ, thËm chÝ bÞ chÕt.
4. KiÕn thøc bæ sung
4.1. Trang 182 - S¸ch sinh lÝ häc thùc vËt - Vò V¨n Vô (chñ biªn)
- Quan niÖn cña Libbert (1979) hiÖn nay ®îc thõa nhËn. ¤ng ®Þnh nghÜa vÒ
sinh trëng: sinh trëng lµ sù t¹o míi c¸c yÕu tè cÊu tróc mét c¸ch kh«ng
thuËn nghÞch cña tÕ bµo, m« vµ toµn c©y, kÕt qu¶ dÉn ®Õn t¨ng vÒ sè lîng,
kÝch thíc, thÓ tÝch vµ sinh khèi cña chóng.
4.2. Trang 84 - s¸ch thiÕt kÕ bµi gi¶ng Sinh häc 11 tËp 2 - TrÇn
Kh¸nh Ph¬ng.
- Nguån gèc cña l¸ vµ c¸c chåi bªn: L¸ vµ c¸c chåi bªn b¾t nguån tõ trong m«
ph©n sinh ®Ønh th©n. ¸o cña m« ph©n sinh ®Ønh th©n tr¬ng phång lªn mét tÝ
gäi lµ mÇm l¸ t¹i bÒ mÆt cña ®Ønh th©n. TiÕp theo mÇm l¸ sinh trëng ph©n
hãa thµnh l¸ vµ chåi bªn bao gåm c¶ m« dÉn. §iÓm xuÊt ph¸t cña l¸ vµ chåi
bªn trªn th©n gäi lµ m¾t. PhÇn th©n ë gi÷a c¸c m¾t gäi lµ lãng.
- Sinh trëng thø cÊp: Tån t¹i trong thùc vËt l©u n¨m th©n gç vµ thêng h×nh
thµnh sè lîng lín m¹ch gç thø sinh gäi lµ gç vµ mét líp bÇn bªn ngoµi gäi lµ
vá. Sinh trëng thø cÊp ®· lµm biÕn ®æi s©u s¾c cÊu tróc s¬ cÊp cña c©y.
4.3. Trang 5 - s¸ch sinh häc ph¸t triÓn thùc vËt - NguyÔn Nh
Khanh
- Sinh trëng cña thùc vËt lµ qu¸ tr×nh t¨ng kh«ng thuËn nghÞch kÝch thíc vµ
khèi lîng kÌm theo sù t¹o míi c¸c thµnh phÇn cÊu tróc c¬ thÓ.
- Sù biÕn ®æi ®Þnh tÝnh ®îc thùc hiÖn nhê sù h×nh thµnh míi vÒ mÆt h×nh th¸i
vµ chøc n¨ng lµm xuÊt hiÖn nh÷ng sai kh¸c vÒ chÊt gi÷a c¸c tÕ bµo, m« vµ c¸c
c¬ quan ®îc gäi lµ sù ph©n hãa.
- Ph¸t triÓn lµ nh÷ng biÕn ®æi vÒ chÊt trong cÊu tróc, ho¹t tÝnh chøc n¨ng cña
toµn bé c¬ thÓ vµ cña c¸c bé phËn cÊu thµnh nã trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn c¸
thÓ.
Hoµng ThÞ H¶i YÕn
20
K30C- Sinh-KTNN
- Xem thêm -