Tài liệu Phân tích doanh thu tại công ty cp may sơn hà

Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu TÓM LƢỢC Trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động cùng với sự cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt, để tồn tại và đứng vững đòi hỏi doanh nghiệp phải có sự chuẩn bị tốt về mọi mặt để đƣa ra đƣợc những chiến lƣợc kinh doanh hợp lý, tăng sức cạnh tranh giúp doanh nghiệp có thể thích ứng với mọi sự biến đổi của thị trƣờng. Hiện nay, tăng doanh thu và tối đa hóa lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu và ngày càng trở nên quan trọng đối với tất cả các doanh nghiệp. Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng hiểu rõ và khai thác đƣợc ý nghĩa của việc nghiên cứu chỉ tiêu doanh thu. Vì vậy em đã chọn đề tài “ Phân tích doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà” làm đề tài khóa luận cuối khóa của mình. Khóa luận sẽ đi sâu giải quyết một số vấn đề sau: Thứ nhất, hệ thống hóa cơ sở lý luận về doanh thu và phân tích doanh thu. Thứ hai, khóa luận nghiên cứu phân tích thực trạng doanh thu tại Công ty thông qua các nội dung phân tích: phân tích doanh thu qua các năm, phân tích doanh thu theo nhóm hàng và những mặt hàng chủ lực, phân tích doanh thu theo thị trƣờng tiêu thụ, phân tích doanh thu theo phƣơng thức xuất khẩu và phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến doanh thu. Căn cứ vào số liệu phân tích đã chỉ ra đƣợc những ƣu, nhƣợc điểm, tồn tại và nguyên nhân những tồn tại trong vấn đề thực hiện doanh thu và đề ra các giải pháp nhằm tăng doanh thu cho công ty. Với đề tài: “Phân tích doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà” em hi vọng phần nào sẽ giúp công ty xây dựng đƣợc những chiến lƣợc kinh doanh hợp lý, góp phần tăng doanh thu, tối đa hóa lợi nhuận cho công ty trong những năm tới. Do thời gian nghiên cứu thực tế còn ít, tài liệu tổng kết chƣa đầy đủ, kinh nghiệm làm việc và sự hiểu biết của bản thân chƣa nhiều, bài viết này chƣa tránh khỏi những thiếu xót. Em mong rằng sẽ nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo cũng nhƣ toàn thể bạn bè để bài viết của em đƣợc hoàn thiện hơn! SV: Hoàng Thị Hằng i GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đƣợc tốt bài khóa luận tốt nghiệp này, trƣớc tiên em xin chân thành cảm ơn Th.S Hoàng Thị Tâm đã trực tiếp hƣớng dẫn, chỉnh sửa bài làm và tạo mọi điều kiện để em hoàn thành bài khóa luận này. Em xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo bộ môn tại trƣờng Đại học Thƣơng Mại đã dạy dỗ, chỉ bảo và truyền đạt cho em những kiến thức trong suốt thời gian học tập tại trƣờng. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến an Giám đốc và các cô,ch , anh, chị trong Công ty CP may Sơn Hà đã tạo điều kiện tốt nhất cho em tham gia thực tập,đã gi p đỡ em trong quá trình thu thập số liệu, thông tin về công ty, tham gia vào quá trình điều tra phỏng vấn và hƣớng dẫn tận t nh để em có thể hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn ! Hà nội, ngày 20 tháng 04 năm 2013 Sinh viên Hoàng Thị Hằng SV: Hoàng Thị Hằng ii GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu MỤC LỤC TÓM LƢỢC ............................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ............................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .................................................... vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. vii PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DOANH THU VÀ PHÂN TÍCH DOANH THU TRONG DOANH NGHIỆP ........................................................................... 9 1.1. Những vấn đề cơ bản về doanh thu ................................................................. 9 1.2. Một số lý thuyết liên quan đến phân tích doanh thu .................................... 10 1.2.1. Nguyên tắc và phương pháp xác định doanh thu ........................................ 10 1.2.2. Ý nghĩa của việc tăng doanh thu .................................................................. 11 1.2.3. Mục đích phân tích doanh thu ...................................................................... 12 1.2.4. Nguồn tài liệu phân tích doanh thu .............................................................. 12 1.3. Nội dung phân tích doanh thu ........................................................................ 13 1.3.1. Phân tích tốc độ phát triển của doanh thu .................................................. 13 1.3.2. Phân tích doanh thu theo tổng mức và kết cấu ........................................ 14 1.3.2.1. Phân tích doanh thu bán hàng theo các nghiệp vụ kinh doanh .................. 14 1.3.2.2. Phân tích doanh thu theo thị trường ........................................................... 15 1.3.2.3. Phân tích doanh thu theo mặt hàng kinh doanh .......................................... 15 1.3.2.4. Phân tích doanh thu theo tháng, quý ........................................................... 16 1.3.2.5. Phân tích doanh thu theo phương thức xuất khẩu ...................................... 17 1.3.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu ..................................... 17 1.3.4. Phân tích hiệu quả của hợp đồng xuất khẩu ............................................. 20 CHƢƠNG II: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG DOANH THU TẠI CÔNG TY CP MAY SƠN HÀ ........................................................................................................ 21 2.1. Tổng quan về công ty và ảnh hƣởng của nhân tố môi trƣờng tới phân tích doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà ................................................................ 21 2.1.1. Tổng quan về Công ty CP may Sơn Hà ........................................................ 21 2.1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty CP may Sơn Hà ............... 21 SV: Hoàng Thị Hằng iii GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu 2.1.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của công ty CP may Sơn Hà ................... 22 2.1.1.3. Đặc điểm tổ chức quản lý và công tác kế toán của công ty CP may Sơn Hà .................................................................................................................................. 23 2.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân tích doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà ............................................................................................................................. 28 2.1.2.1. Môi trường ngành ........................................................................................ 28 2.1.2.2. Môi trường vĩ mô ......................................................................................... 30 2.1.2.3. Môi trường bên trong doanh nghiệp ........................................................... 32 2.2. Kết quả phân tích thực trạng doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà ....... 33 2.2.1. Kết quả sơ cấp ................................................................................................ 33 2.2.2. Kết quả thứ cấp .............................................................................................. 35 2.2.2.1. Phân tích tốc độ phát triển doanh thu của công ty CP may Sơn Hà trong 5 năm 2008 – 2012 ...................................................................................................... 35 2.2.2.2.Phân tích doanh thu theo tổng mức và kết cấu ............................................ 37 2.2.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu ...................................... 43 2.2.4. Phân tích hiệu quả của hợp đồng xuất khẩu ............................................. 48 CHƢƠNG III: CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT NHẰM TĂNG DOANH THU TẠI CÔNG TY CP MAY SƠN HÀ ...................................................................... 50 3.1. Các kết luận và phát hiện qua phân tích doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà .................................................................................................................................. 50 3.1.1. Những kết quả đạt được ................................................................................ 50 3.1.2. Những mặt còn hạn chế, tồn tại và nguyên nhân........................................ 52 3.2. Các đề xuất , kiến nghị nhằm tăng doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà54 3.2.1. Đề xuất giải pháp nhằm tăng doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà ........ 54 3.2.1.1. Giải pháp 1: “Chiến lược khách hàng phải được ưu tiên hàng đầu” ........ 54 3.2.1.2. Giải pháp 2: “Tổ chức áp dụng chiến lược Marketing và hoạt động nghiên cứu thị trường”. ........................................................................................................ 55 3.2.1.3. Giải pháp 3: “Đặc biệt chú trọng trong công tác quản lý và đào tạo” ...... 56 3.2.1.4. Giải pháp 4: “Chú trọng công tác phân tích thị trường, phân tích vị thế công ty trên thị trường”............................................................................................ 57 SV: Hoàng Thị Hằng iv GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu 3.2.1.5. Giải pháp 5: “Xây dựng và hoàn thiện chiến lược và kế hoạch tiêu thụ hàng hóa sản phẩm”.......................................................................................................... 58 3.2.1.6. Giải pháp 6: “ Hoàn thiện công tác phân tích doanh thu tại công ty” ...... 59 3.2.2. Một số kiến nghị ............................................................................................ 60 KẾT LUẬN ............................................................................................................. 62 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC SV: Hoàng Thị Hằng v GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Công ty CP may Sơn Hà .................. 23 Bảng 2.1. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh công ty CP may Sơn Hà......... 27 năm 2011-2012 ......................................................................................................... 27 Bảng 2.2. Phân tích tình hình biến động của DT qua các năm 2008-2012 ............. 35 Bảng2.3. Phân tích doanh thu bán hàng theo các nghiệp vụ kinh doanh của Công ty CP may Sơn Hà năm 2011-2012 .............................................................................. 37 Bảng 2.4. Phân tích doanh thu theo thị trường xuất khẩu của công ty CP may Sơn Hà năm 2011 – 2012 ................................................................................................ 38 Bảng 2.5. Phân tích doanh thu theo mặt hàng kinh doanh của Công ty CP may Sơn Hà 2011 – 2012 ........................................................................................................ 40 Bảng 2.6. Phân tích doanh thu theo quý của công ty CP may Sơn Hà năm 2011 – 2012 ..... 41 Bảng 2.7. Phân tích doanh thu theo phương thức xuất khẩu của công ty CP may Sơn Hà năm 2011 – 2012 ......................................................................................... 42 Bảng 2.8. Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu của công ty CP may Sơn Hà năm 2011 - 2012 ....................................................................................................... 45 SV: Hoàng Thị Hằng vi GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DN : Doanh nghiệp CP : Cổ phần XNK : Xuất nhập khẩu DT : Doanh thu DTBH : Doanh thu bán hàng NSLĐ : Năng suất lao động SLLĐ : Số lƣợng lao động CCDV : Cung cấp dịch vụ GTGT :Giá trị gia tăng TTĐ : Tiêu thụ đặc biệt BTC : Bộ tài chính KD : Kinh doanh BHXH : Bảo hiểm xã hội TSCĐ : Tài sản cố định NPL : Nguyên phụ liệu QĐ : Quyết định LN : Lợi nhuận HĐQT : Hội đồng quản trị TGNH : Tiền gửi ngân hàng HH : Hàng hóa TP : Thành phẩm ST : Số tiền TT : Tỉ trọng TL : Tỉ lệ TTrg : Thị trƣờng HĐXK : Hợp đồng xuất khẩu SV: Hoàng Thị Hằng vii GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu * Dưới góc độ lý luận: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là một chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Vấn đề của tất cả doanh nghiệp là làm thế nào để doanh nghiệp có thể tồn tại và ngày càng phát triển thịnh vƣợng.Vậy doanh nghiệp đó phải làm gì? Đó là phải tối đa hóa lợi nhuận đây là mục tiêu hƣớng tới của tất cả các doanh nghiệp. Để tối đa hóa lợi nhuận vấn đề đầu tiên mà các nhà quản trị doanh nghiệp xem x t là tăng doanh thu. Tăng doanh thu là cơ sở để thực hiện tốt các chức năng kinh doanh, thể hiện kết quả kinh doanh, thu hồi vốn, bù đắp chi phí kinh doanh, mở rộng sản xuất kinh doanh từ đó tạo điều kiện để tối đa hóa lợi nhuận. Nhƣng nhà quản trị họ cần biết rằng với t nh h nh hiện nay có nên tăng doanh thu không Nếu tăng th tăng bao nhiêu là hợp lý, tăng theo hƣớng nào là hiệu quả nhất Nhƣ ta đã biết mối quan tâm của các nhà quản trị là làm thế nào để tăng doanh thu? Vậy những thông tin nào của doanh nghiệp mà các nhà quản trị cần có khi muốn đƣa ra các quyết định liên quan đến doanh thu. Đó là một hệ thống thông tin chuẩn xác, kịp thời về t nh h nh doanh thu của doanh nghiệp, xu hƣớng vận động của những năm gần đây, những nhân tố ảnh hƣởng đến doanh thu của doanh nghiệp và nhất là có thể dự đoán triển vọng phát triển trong tƣơng lai của mình. Nắm đƣợc điểm mạnh, điểm yếu của mình, dự đoán đƣợc tiến trình phát triển và đang có các cơ hội để lựa chọn các nhà quản trị hoàn toàn có thể đƣa ra những kế hoạch kinh doanh phù hợp mang lại hiệu quả tốt nhất cho doanh nghiệp mình. Phân tích doanh thu nhằm mục đích nhận thức và đánh giá một cách đ ng đắn, toàn diện và khách quan tình hình thực hiện các chỉ tiêu doanh thu của DN trong kỳ về số lƣợng, kết cấu chủng loại và giá cả hàng bán, qua đó thấy đƣợc mức độ hoàn thành số chênh lệch tăng giảm của các chỉ tiêu kế hoạch doanh thu của DN. Đồng thời qua phân tích cũng nhằm mục đích thấy đƣợc những mâu thuẫn tồn tại và những nguyên nhân ảnh hƣởng khách quan cũng nhƣ chủ quan để từ đó t m ra đƣợc những chính sách, biện pháp quản lý thích hợp nhằm đẩy mạnh bán hàng, tăng doanh thu . SV: Hoàng Thị Hằng 1 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu Với những phân tích trên ta thấy, việc phân tích doanh thu không những rất quan trọng cho ban quản trị mà còn là yếu tố sống còn của DN, và cần thiết cho các bộ phận có liên quan trong việc đánh giá, phân tích nhằm tăng doanh thu, mở rộng thị trƣờng và phát triển DN. * Dưới góc độ thực tiễn: Công ty CP may Sơn Hà là công ty chuyên gia công hàng xuất khẩu và bán thành phẩm sang các thị trƣờng nƣớc ngoài. V vậy mọi quy cách trong quá tr nh thực hiện đều phải tuân theo tiêu chuẩn quốc tế mới tạo dựng đƣợc uy tín lâu dài trên thị trƣờng kinh tế cạnh tranh hiện nay.Với phƣơng châm phát triển: cung cấp các mặt hàng có chất lƣợng giá cả hợp lý, phong cách phục vụ tối ƣu tới ngƣời tiêu dùng. Cũng nhƣ các doanh nghiệp khác, doanh nghiệp luôn đặt ra cho mình mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận, muốn vậy doanh nghiệp phải t m cách tăng doanh thu và giảm chi phí. Do đó, DN phải tự xây dựng cho mình chiến lƣợc kinh doanh phù hợp với sự vận động của thị trƣờng. Doanh thu là một chỉ tiêu không thể thiếu để DN đánh giá chính xác t nh h nh và kết quả kinh doanh của DN trong kỳ, từ đó t m ra các nguyên nhân biến động và các giải pháp tăng doanh thu. Qua thời gian thực tập tại Công ty CP may Sơn Hà, bên cạnh những ƣu điểm mà công ty đã đạt đƣợc trong công tác phân tích doanh thu thì còn một số hạn chế cần khắc phục. Còn tồn tại một số nguyên nhân dẫn đến sự biến động doanh thu của công ty trong thời gian qua chƣa tƣơng xứng với tiềm năng phát triển cũng nhƣ mục tiêu kế hoạch mà công ty đã đề ra. Chính vì vậy, xây dựng, tổ chức và thực hiện tốt công tác phân tích hoạt động kinh tế của doanh nghiệp, đặc biệt là phân tích tình hình doanh thu sẽ góp phần tìm ra các giải pháp tăng doanh thu, thực hiện mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận, qua đó góp phần nâng cao vị thế của doanh nghiệp trên thƣơng trƣờng. Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn nhƣ trên ta thấy việc phân tích doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà là rất cần thiết. Vì vậy, em nghiên cứu đề tài “Phân tích doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình. SV: Hoàng Thị Hằng 2 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài + Hệ thống hóa cơ sở lý luận về doanh thu và phân tích doanh thu, nắm rõ những tiêu thức phân tích doanh thu và cụ thể hóa trong từng chỉ tiêu của doanh nghiệp. + Nghiên cứu, phân tích thực trạng doanh thu tại công ty CP may Sơn Hà trong 5 năm 2007- 2011. + Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà trong thời gian tới. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài + Đối tƣợng nghiên cứu : “ Phân tích doanh thu” Hiện nay Công ty CP may Sơn Hà đang áp dụng hai hình thức kinh doanh chủ yếu là: May gia công xuất khẩu và xuất khẩu trực tiếp (FOB). Do đó doanh thu xuất khẩu chiếm tỷ trọng rất lớn và cao nhất trong tổng doanh thu hàng năm của công ty.Vì vậy khi nghiên cứu đề tài này em hƣớng tới đi sâu phân tích về doanh thu xuất khẩu của công ty là chủ yếu. + Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: Đề tài đƣợc nghiên cứu tại công ty CP may Sơn Hà - Về thời gian: nghiên cứu doanh thu của công ty CP may Sơn Hà trong 5 năm 2008 – 2012. 4. Phƣơng pháp thực hiện đề tài 4.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu * Phương pháp điều tra: Quá trình thu thập dữ liệu bằng phiếu điều tra diễn ra theo 4 bƣớc: + ƣớc 1: Xác định đối tƣợng điều tra: Giám đốc công ty, trƣởng phòng kinh doanh, nhân viên phòng kế toán. + ƣớc 2: Xác định thông tin cần điều tra: - Việc tăng doanh thu có phải là vấn đề cấp thiết đối với công ty hiện nay không? - Nhân tố nào tác động chủ yếu tới việc tăng doanh thu - Việc xuất khẩu hàng hoá của công ty đã đƣợc tiến hành hợp lý hay chƣa Phản hồi từ phía khách hàng ra sao? - Tốc độ tăng giảm doanh thu của công ty qua các năm nhƣ thế nào? - Các giải pháp chiến lƣợc chủ yếu để tăng doanh thu SV: Hoàng Thị Hằng 3 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu + ƣớc 3: Phát phiếu điều tra cho các đối tƣợng trong công ty: gồm 5 phiếu điều tra: - Giám Đốc: Lê Hữu Phong - Trƣởng phòng tổ chức – hành chính: Cao Thị Thành - Kế toán trƣởng: Hà Văn Tiến - Nhân viên kế toán công nợ: Nguyễn Quốc Tiến - Trƣởng phòng kinh doanh XNK: Nguyễn Bảo Khánh + ƣớc 4: Thu phiếu điều tra sau đó tổng hợp kết quả điều tra. (Mẫu phiếu điều tra thông tin doanh nghiệp; theo phụ lục 05) * Phương pháp phỏng vấn: Phƣơng pháp này đƣợc áp dụng để phỏng vấn một số cán bộ chủ chốt trong công ty nhằm thu thập những thông tin chung về tình hình kinh doanh của Công ty , sức tăng trƣởng cũng nhƣ mục tiêu về doanh thu của công ty. Qua phƣơng pháp phỏng vấn ngƣời phỏng vấn sẽ thu thập đƣợc thông tin chính xác, cụ thể, chi tiết mà phƣơng pháp điều tra không có đƣợc. Các bƣớc tiến hành phỏng vấn: + ƣớc 1: Xác định đối tƣợng cần phỏng vấn: Giám đốc, Kế toán trƣởng, trƣởng phòng tổ chức – hành chính, Trƣởng phòng kinh doanh XNK. + ƣớc 2: Đƣa ra các câu hỏi phỏng vấn cho từng đối tƣợng + ƣớc 3: Tiến hành phỏng vấn : - Phỏng vấn Giám Đốc: Lê Hữu Phong “ Thƣa ch Phong: Trƣớc tình hình nền kinh tế đang rất khủng hoảng nhƣ hiện nay thì việc tăng doanh thu có phải là vấn đề cấp thiết đối với công ty trong thời điểm hiện tại hay không? Và Công ty đã có những giải pháp chiến lƣợc nhƣ thế nào để có thể tăng doanh thu trong thời gian tới ạ ” - Phỏng vấn kế toán trƣởng: Hà Văn Tiến “ Thƣa ch Tiến: Doanh thu của Công ty CP may Sơn Hà thu đƣợc từ những hoạt động kinh doanh nào ? Thị trƣờng khách hàng chính và truyền thống của công ty gồm những thị trƣờng nào ạ? - Phỏng vấn trƣởng phòng tổ chức – hành chính: Cao Thị Thành “ Thƣa cô Thành: Với vai trò là ngƣời phụ trách công tác tổ chức bộ máy các phòng ban, phân xƣởng và kiểm tra giám sát công việc trong công ty, cô thấy những nhân tố ảnh hƣởng nào tác động đến việc tăng doanh thu của công ty SV: Hoàng Thị Hằng 4 Để khắc GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu phục những ảnh hƣởng đó, theo cô công ty cần có giải pháp chiến lƣợc nào về công tác quản lý con ngƣời trong thời gian tới ạ ” - Phỏng vấn trƣởng phòng kinh doanh XNK: Nguyễn Bảo Khánh “ Thƣa anh Khánh: Theo em vừa đƣợc biết th công ty CP may Sơn Hà là một công ty rất uy tín và có thị trƣờng xuất khẩu hàng may mặc rộng lớn, trong đó có cả những thị trƣờng khó tính nhƣ Mỹ, EU, Nhật Bản Vậy xin anh cho biết công ty đã có những thuận lợi và khó khăn g trong việc xuất khẩu hàng hóa thời gian vừa qua? Anh có nhận xét gì về tốc độ tăng doanh thu xuất khẩu hàng năm của công ty ạ? + ƣớc 4: Tổng hợp dữ liệu đã phỏng vấn * Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động thực tế, các thực trạng của công ty CP may Sơn Hà trong quá trình hoạt động kinh doanh của công ty. * Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Áp dụng nghiên cứu các tài liệu bên trong và tài liệu bên ngoài doanh nghiệp. Tài liệu bên trong đƣợc sử dụng trong bài là các báo cáo tài chính, các báo cáo về doanh thu và kế hoạch doanh thu của công ty. Tài liệu bên ngoài bao gồm các luận văn, chuyên đề tốt nghiệp của các khoá trƣớc, các chuẩn mực, thông tƣ, các bài báo, tạp chí của các nhà nghiên cứu, 4.2. Phƣơng pháp phân tích dữ liệu 4.2.1. Phương pháp so sánh * Mục đích phương pháp: Phƣơng pháp so sánh đƣợc áp dụng nhằm so sánh doanh thu giữa kỳ báo cáo với kỳ trƣớc làm cơ sở cho việc dự báo doanh thu. - Đánh giá đƣợc mức độ hoàn thành kế hoạch doanh thu đã đề ra - Thấy đƣợc sự thay đổi của doanh thu giữa năm nay với các năm trƣớc, cũng nhƣ giữa các quý trong năm nay với cùng kỳ năm trƣớc. - Thấy đƣợc sự biến động và xu thế biến động của các chỉ tiêu doanh thu bán hàng qua từng thời kỳ kinh doanh nhất định - Thấy đƣợc sự giống và khác nhau giữa các sự vật, hiện tƣợng. Phƣơng pháp so sánh đƣợc sử dụng trong các nội dung phân tích doanh thu nhƣ: - Phân tích DT theo nghiệp vụ kinh doanh - Phân tích DT theo mặt hàng kinh doanh SV: Hoàng Thị Hằng 5 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu - Phân tích DT theo thị trƣờng tiêu thụ - Phân tích DT theo quý * So sánh dạng số tuyệt đối: So sánh doanh thu bán hàng của công ty trong 5 năm ( từ năm 2008- 2012) và so sánh doanh thu của từng quý trong năm báo cáo (2012) so với năm 2011 để thấy đƣợc xu hƣớng biến động của DT. Chênh lệch tuyệt đối = DTBH năm 2012 - DTBH năm 2011 * So sánh dạng số tương đối: - Tỷ lệ phần trăm: là chỉ tiêu tƣơng đối phản ánh mức độ hoàn thành kế hoạch hoặc tăng giảm so với kỳ trƣớc. Tỷ lệ phần trăm hoàn thành kế hoạch (%) (DT năm 2012 – DT năm 2011) x 100 = DT năm 2011 - Tỷ trọng: là chỉ tiêu phản ánh tỷ lệ % của một chỉ tiêu cá thể so với chỉ tiêu tổng thể. Tỷ trọng (%) = ộ ậ ổ ể 4.2.2. Phương pháp thay thế liên hoàn và số chênh lệch Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng đểphân tích các nhân tố ảnh hƣởng có mối liên hệ chặt chẽ với chỉ tiêu DT H đƣợc thể hiện bằng những công thức toán học mang tính chất hàm số. - Phân tích ảnh hƣởng của nhân tố số lƣợng hàng bán và đơn giá bán đến chỉ tiêu doanh thu. Doanh thu bán hàng = Số lƣợng hàng bán x Đơn giá bán - Phân tích ảnh hƣởng của nhân tố SLLĐ và NSLĐ đến chỉ tiêu doanh thu. Doanh thu bán hàng = Tổng số lao động x NSLĐ b nh quân Cụ thể nhƣ sau: Để xác định ảnh hƣởng của số lƣợng hàng bán và đơn giá bán đến DT ta dựa vào công thức: Doanh thu bán hàng = Số lƣợng hàng bán x Đơn giá bán M= q x p SV: Hoàng Thị Hằng 6 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu Áp dụng phƣơng pháp thay thế liên hoàn tính ảnh hƣởng của các nhân tố: M thay đổi do q: ∆ = % M q = q p q p 1 0 0 ; 0 M thay đổi do p:  M p  q1 p1  q1 p0 ; Tổng ảnh hƣởng: M   M q    p ; % M p    100  0  q   M q  100 M 0  M p 100 M 100  0 0 p  100 0 Trong thực tế phân tích, phƣơng pháp thay thế liên hoàn còn đƣợc thực hiện bằng phƣơng pháp số chênh lệch.Phƣơng pháp số chênh lệch sử dụng ngay số chênh lệch của các nhân tố ảnh hƣởng để thay thế vào các biểu thức tính toán mức độ ảnh hƣởng của nhân tố đó đến chỉ tiêu phân tích. 4.2.3. Phương pháp chỉ số Phƣơng pháp chỉ số đƣợc áp dụng để tính toán, phân tích sự biến động tăng giảm và mối liên hệ tác động, phụ thuộc lẫn nhau của các chỉ tiêu kinh tế có một hoặc nhiều yếu tố khác nhau. Phân tích bằng phƣơng pháp chỉ số cho phép ta thấy đƣợc sự ảnh hƣởng của các nhân tố số lƣợng và chất lƣợng lên sự tăng giảm doanh thu, từ đó có những giải pháp phù hợp để tăng doanh thu thông qua mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố. Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng trong nội dung: phân tích tình hình biến động của doanh thu, phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến doanh thu. 4.2.4. Phương pháp dùng bảng biểu phân tích Phƣơng pháp này sử dụng các biểu mẫu hoặc sơ đồ phân tích để phản ánh một cách trực quan các số liệu phân tích. Biểu phân tích đƣợc thiết lập theo các dòng, cột dùng để ghi chép các chỉ tiêu và số liệu phân tích. Các biểu phân tích thƣờng phản ánh mối quan hệ so sánh giữa các chỉ tiêu có mối liên hệ với nhau: so sánh doanh thu giữa kỳ báo cáo với các kỳ trƣớc, so sánh doanh thu của quý này với doanh thu cùng quý của năm trƣớc SV: Hoàng Thị Hằng 7 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp Ngoài phần tóm lƣợc, lời cảm ơn, mục lục, danh mục bảng biểu, danh mục từ viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo,phần mở đầu, khóa luận đƣợc chia làm 3 chƣơng nhƣ sau: Chương I : Cơ sở lý luận về doanh thu và phân tích doanh thu trong doanh nghiệp Chương II : Phân tích thực trạng doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà Chương III : Các kết luận và đề xuất nhằm tăng doanh thu tại Công ty CP may Sơn Hà SV: Hoàng Thị Hằng 8 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DOANH THU VÀ PHÂN TÍCH DOANH THU TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Những vấn đề cơ bản về doanh thu * Doanh thu: - Doanh thu là một chỉ tiêu kinh tế quan trọng của một doanh nghiệp. Theo chuẩn mực kế toán 14 “doanh thu và thu nhập khác” và quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trƣởng bộ tài chính, “doanh thu đƣợc hiểu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu đƣợc trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động kinh doanh thông thƣờng của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu”. * Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đƣợc xác định theo giá trị hợp lý của khoản đã thu đƣợc tiền hoặc sẽ thu đƣợc tiền từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu nhƣ bán sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tƣ, cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (Chế độ kế toán doanh nghiệp, quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/09/2006 của Bộ trƣởng Bộ Tài chính) - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là một chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định (Giáo trình phân tích kinh tế doanh nghiệp thƣơng mại - Đại học Thƣơng Mại) * Doanh thu thuần - Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ đƣợc xác định bằng công thức sau: Doanh thu thuần = Tổng DT bán hàng và CCDV - Các khoản giảm trừ Trong đó, các khoản giảm trừ bao gồm: • Chiết khấu thƣơng mại: Là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lƣợng lớn • Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho ngƣời mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. • Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lƣợng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. (Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 – "Doanh thu và thu nhập khác”.) SV: Hoàng Thị Hằng 9 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu  Thuế GTGT là loại thuế gián thu, đƣợc tính trên khoản giá trị gia tăng thêm của hàng hóa dịch vụ phát sinh trong quá trình sản xuất, lƣu thông tới tiêu dùng.  Thuế TTĐ là loại thuế đặc biệt đánh trên hàng hóa đặc biệt theo quy định của nhà nƣớc. * Doanh thu tài chính Là giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu đƣợc từ hoạt động tài chính hoặc kinh doanh về vốn trong kì kế toán. Doanh thu hoạt động tài chính phát sinh từ các khoản tiền lãi, tiền bản quyền , cổ tức và lợi nhuận đƣợc chia của doanh nghiệp, chỉ đƣợc ghi nhận khi thỏa mãn 2 điều kiện sau: - Có khả năng thu đƣợc lợi ích từ giao dịch đó. - Doanh thu đƣợc xác định tƣơng đối chắc chắn. 1.2. Một số lý thuyết liên quan đến phân tích doanh thu 1.2.1. Nguyên tắc và phương pháp xác định doanh thu Theo chuẩn mực số 14: “ Doanh thu và thu nhập khác” (Ban hành và công bố theo Quyết định số 149/2001/QĐ- TC ngày 31 tháng 12 năm 2001 của Bộ trƣởng Bộ Tài chính) * Doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được. - Doanh thu phát sinh từ giao dịch đƣợc xác định bởi thỏa thuận giữa doanh nghiệp với bên mua hoặc bên sử dụng tài sản. Nó đƣợc xác định bằng giá trị hợp lý của các khoản đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc sau khi trừ (-) các khoản chiết khấu thƣơng mại, chiết khấu thanh toán, giảm giá hàng bán và giá trị hàng bán bị trả lại. - Đối với các khoản tiền hoặc tƣơng đƣơng tiền không đƣợc nhận ngay thì doanh thu đƣợc xác định bằng cách quy đổi giá trị danh nghĩa của các khoản sẽ thu đƣợc trong tƣơng lai về giá trị thực tế tại thời điểm ghi nhận doanh thu theo tỷ lệ lãi suất hiện hành. Giá trị thực tế tại thời điểm ghi nhận doanh thu có thể nhỏ hơn giá trị danh nghĩa sẽ thu đƣợc trong tƣơng lai. - Khi hàng hóa hoặc dịch vụ đƣợc trao đổi để lấy hàng hóa hoặc dịch vụ tƣơng tự về bản chất và giá trị thì việc trao đổi đó không đƣợc coi là một giao dịch tạo ra doanh thu. SV: Hoàng Thị Hằng 10 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu - Khi hàng hóa hoặc dịch vụ đƣợc trao đổi để lấy hàng hóa hoặc dịch vụ khác không tƣơng tự thì việc trao đổi đó đƣợc coi là một giao dịch tạo ra doanh thu. Trƣờng hợp này doanh thu đƣợc xác định bằng giá trị hợp lý của hàng hóa hoặc dịch vụ nhận về, sau khi điều chỉnh các khoản tiền hoặc tƣơng đƣơng tiền trả thêm hoặc thu thêm. Khi không xác định đƣợc giá trị hợp lý của hàng hóa hoặc dịch vụ nhận về th doanh thu đƣợc xác định bằng giá trị hợp lý của hàng hóa hoặc dịch vụ đem trao đổi, sau khi điều chỉnh các khoản tiền hoặc tƣơng đƣơng tiền trả thêm hoặc thu thêm. * Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn tất cả năm (5) điều kiện sau: (a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho ngƣời mua. (b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa nhƣ ngƣời sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa. (c) Doanh thu đƣợc xác định tƣơng đối chắc chắn. (d) Doanh nghiệp đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng. (e) Xác định đƣợc chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. 1.2.2. Ý nghĩa của việc tăng doanh thu Tăng doanh thu có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp mà còn cần thiết với toàn xã hội. * Đối với xã hội Phân tích doanh thu góp phần đảm bảo cân bằng cung cầu trong nền kinh tế: Khi tăng doanh thu doanh nghiệp không chỉ bán sản phẩm nhiều hơn mà còn có điều kiện tiêu dùng các sản phẩm của xã hội th c đẩy nền kinh tế phát triển. Để tăng doanh thu, doanh nghiệp mở rộng kinh doanh ra các vùng miền, các nƣớc khác nhau vì thế phân tích kinh tế là yếu tố giúp doanh nghiệp mở rộng giao lƣu kinh tế giữa các vùng miền và mở rộng quan hệ quốc tế. Ngoài ra, khi doanh thu tăng vốn của doanh nghiệp đƣợc thu hồi nhanh hơn, doanh nghiệp thực hiện tái sản xuất xã hội góp phần ổn định xã hội, th c đẩy xã hội phát triển. Và phân tích doanh thu sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp thực hiện các SV: Hoàng Thị Hằng 11 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu nghĩa vụ đối với nhà nƣớc, hỗ trợ nhà nƣớc, các tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế khác. * Đối với doanh nghiệp: Doanh thu có ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp, là khâu cuối cùng trong lƣu thông. Tăng doanh thu gi p doanh nghiệp thực hiện tốt các chức năng kinh doanh của mình, thu hồi vốn nhanh chóng, bù đắp chi phí sản xuất kinh doanh, thực hiện giá trị thặng dƣ. Việc tăng doanh thu đồng thời với mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, mở rộng quan hệ kinh tế, tạo danh tiếng và nâng cao thƣơng hiệu tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Ngoài ra, doanh thu là cơ sở để xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh thu tăng cho thấy kết quả kinh doanh của doanh nghiệp tốt hơn. Doanh nghiệp tăng doanh thu để thực hiện mục đích cuối cùng là tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp mình. 1.2.3. Mục đích phân tích doanh thu Phân tích doanh thu nhằm mục đích nhận thức và đánh giá một cách đ ng đắn, toàn diện và khách quan tình hình thực hiện các chỉ tiêu doanh thu bán hàng của DN trong kỳ về số lƣợng, kết cấu chủng loại và giá cả hàng bán Qua đó thấy đƣợc mức độ hoàn thành số chênh lệch tăng giảm của các chỉ tiêu kế hoạch doanh thu bán hàng của DN. Đồng thời qua phân tích cũng nhằm mục đích thấy đƣợc những mâu thuẫn tồn tại và những nguyên nhân ảnh hƣởng khách quan cũng nhƣ chủ quan trong khâu bán hàng để từ đó t m ra những chính sách, biện pháp quản lý thích hợp nhằm đẩy mạnh bán hàng, tăng doanh thu. Những số liệu, tài liệu phân tích doanh thu bán hàng là cơ sở căn cứ để phân tích các chỉ tiêu kinh tế nhƣ: phân tích t nh h nh mua hàng, phân tích t nh h nh chi phí hoặc lợi nhuận kinh doanh. Ngoài ra doanh nghiệp cũng sử dụng các số liệu phân tích doanh thu bán hàng làm cơ sở, căn cứ xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh cho k sau. 1.2.4. Nguồn tài liệu phân tích doanh thu * Tài liệu bên trong: - Các chỉ tiêu kế hoạch doanh thu của doanh nghiệp trong kỳ. SV: Hoàng Thị Hằng 12 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm Khóa luận tốt nghiệp Phân tích doanh thu - Các chỉ tiêu doanh thu của doanh nghiệp đƣợc xây dựng tuỳ thuộc vào chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh cũng nhƣ căn cứ vào yêu cầu quản lý của doanh nghiệp. Doanh thu có thể đƣợc xây dựng theo các nghiệp vụ kinh doanh nhƣ: Doanh thu bán hàng hoá (kinh doanh thƣơng mại), doanh thu bán hàng thành phẩm (hoạt động sản xuất), doanh thu dịch vụ... Ngoài ra doanh thu có thể đƣợc xây dựng kế hoạch theo ngành, nhóm hàng hoặc những mặt hàng chủ yếu theo các phƣơng thức bán (bán buôn, bán lẻ ...) theo từng địa điểm kinh doanh (theo cửa hàng, quầy bán). - Các số liệu kế toán doanh thu đƣợc sử dụng trong phân tích hoạt động kinh tế, các hợp đồng bán hàng và các đơn vị đặt hàng, các chứng từ hoá đơn bán hàng. - Căn cứ vào tài liệu kế hoạch và mục tiêu phƣơng án kinh doanh mà ban quản trị đã lên kế hoạch. - Căn cứ trên báo cáo kết quả kinh doanh tài liệu kế toán tổng hợp và chi tiết. * Tài liệu bên ngoài: - Dựa vào ý kiến của khách hàng và các đối tƣợng quan tâm khác. - Các số liệu thông tin kinh tế thị trƣờng, giá cả của những mặt hàng mà doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bao gồm cả thông tin trong nƣớc và thông tin trên thị trƣờng Quốc tế và khu vực (đối với những doanh nghiệp kinh doanh Quốc tế). - Các chế độ, chính sách về thƣơng mại, chính sách tài chính, tín dụng có liên quan đến hoạt động doanh nghiệp do Nhà nƣớc ban hành. - Dựa vào thông tin về giá cả thị trƣờng trong nƣớc và ngoài nƣớc. 1.3. Nội dung phân tích doanh thu 1.3.1. Phân tích tốc độ phát triển của doanh thu * Mục đích phân tích: - Nhằm đánh giá t nh h nh thực hiện doanh thu qua nhiều kỳ; qua đó thấy đƣợc xu hƣớng biến động và quy luật phát triển của chỉ tiêu doanh thu. - Làm căn cứ xây dựng kế hoạch doanh thu cho các kỳ tới. *Nguồn số liệu để phân tích: các số liệu doanh thu bán hàng thực tế qua các năm. * Phương pháp phân tích: Dùng phƣơng pháp so sánh số liệu doanh thu bán hàng thực tế qua các năm; SV: Hoàng Thị Hằng 13 GVHD:ThS. Hoàng Thị Tâm