BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG - CÁI MÉP
Ngành : KẾ TOÁN
Chuyên ngành: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN
Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS PHAN ĐÌNH NGUYÊN
Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ CẨM TÚ
MSSV : 1215181274
Lớp: 12HKT07
TP. Hồ Chí Minh, 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM
KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG - CÁI MÉP
Ngành : KẾ TOÁN
Chuyên ngành: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN
Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS PHAN ĐÌNH NGUYÊN
Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ CẨM TÚ
MSSV : 1215181274
Lớp: 12HKT07
TP. Hồ Chí Minh, 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu
trong báo cáo khoá luận tốt nghiệp được thực hiện tại Công ty Cổ Phần Tân Cảng -
Cái Mép, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm
trước nhà trường về sự cam đoan này.
TP. Hồ Chí Minh, ngày
tháng
Tác giả
Nguyễn Thị Cẩm Tú
i
năm 2014
LỜI CẢM ƠN
Lần đầu tiên em xin gởi lời cảm ơn đến các thầy cô của trường Đai học Công
Nghệ TP.HCM, đặc biệt là các thầy cô khoa Kế toán – Tài chính – Ngân hàng của
trường đã tạo điều kiện cho em làm khoá luận tốt nghiệp này, đây là một cơ hội tốt
để cho em có thể thực hành các kỹ năng được học trên lớp và cũng giúp ích rất lớn
để em càng ngày càng tự tin về bản thân mình hơn.
Em xin gởi lời cảm ơn chân thành đến giáo viên hướng dẫn thầy PGS.TS
Phan Đình Nguyên trong suốt thời gian vừa qua đã không ngại khó khăn và đã nhiệt
tình hướng dẫn, giúp đỡ em có thể hoàn thành tốt bài khoá luận tốt nghiệp này.
Em xin gởi lời cảm ơn đến toàn bộ các cán bộ nhân viên Công ty Cổ Phần
Tân Cảng - Cái Mép, đặc biệt là các anh chị trong phòng Tài chính – kế toán đã trực
tiếp hướng dẫn và đã cho em nhiều kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian thực
tập tại Công ty.
Trong quá trình thực tập, cũng như trong quá trình làm bài khoá luận khó
tránh khỏi sai sót, rất mong các Thầy, Cô bỏ qua. Đồng thời do trình độ lý luận
cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài khoá luận không thể tránh khỏi
những thiếu sót, em mong nhận được ý kiến đóng góp Thầy, Cô để em học thêm
nhiều kinh nghiệm.
Em xin chân thành cảm ơn !
TP. Hồ Chí Minh, ngày
tháng
Nguyễn Thị Cẩm Tú
ii
năm 2014
iii
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Tp.Hồ Chí Minh, ngày …. tháng ….năm 2014
Giảng viên hướng dẫn
iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TCCT
Công ty cổ phần Tân Cảng – Cái Mép
PGĐKD
Phó giám đốc kinh doanh
PGĐKT
Phó giám đốc kỹ thuật
P.KD
Phòng kinh doanh
P.TC – KT
Phòng tài chính – kế toán
P.TCHC
Phòng tài chính hành chính
P.KT – VT
Phòng kỹ thuật – vật tư
NH
Ngân hàng
DTBH và CCDV
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
LN
Lợi nhuận
KD
Kinh doanh
TNDN
Thu nhập doanh nghiệp
CP
Chi phí
TC
Tài chính
CPBH
Chi phí bán hàng
CPQLDN
Chi phí quản lý doanh nghiệp
DOL
Độ nghiêng đòn bẩy kinh doanh
DFL
Độ nghiêng đòn bẩy tài chính
DTL
Độ nghiêng đòn bẩy tổng hợp
CB – CNV
Cán bộ - công nhân viên
ROE
Tỷ số lợi nhuận trên tổng vốn chủ sở hữu
BHXH
Bảo hiểm xã hội
BHYT
Bảo hiểm y tế
KPCĐ
Kinh phí công đoàn
v
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1 Phân tích kết cấu và tình hình biến động tài sản tại Công ty ..................... 29
Bảng 2.2 Phân tích tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn tại Công ty ....................... 31
Bảng 2.3 Phân tích kết cấu vốn bằng tiền tại Công ty.............................................. 32
Bảng 2.4 Phân tích tình hình biến động nguồn vốn tại Công ty ............................... 33
Bảng 2.5 Phân tích nợ phải trả tại Công ty .............................................................. 34
Bảng 2.6 Phân tích nguồn vốn chủ sở hữu tại Công ty ............................................ 35
Bảng 2.7 Bảng báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty........................................... 36
Bảng 2.8 Bảng phân tích tác động của đòn bẩy lên doanh lợi và rủi ro .................... 38
Bảng 2.9 Bảng tình hình lợi nhuận của Công ty ...................................................... 45
Bảng 2.10 Bảng tình hình nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước của Công ty ............... 48
vi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Trang
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty ........................................................... 23
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức kế toán của Công ty .......................................................... 25
Sơ đồ 2.3: Cách thức sử dụng phần mềm kế toán tại Công ty ................................... 27
Sơ đồ 2.4: Trình tự ghi sổ kế toán theo chứng từ ghi sổ tại Công ty ......................... 28
vii
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................ 2
3. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................. 2
3.1 Không gian nghiên cứu ................................................................................... 2
3.2 Thời gian nghiên cứu ...................................................................................... 2
4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 2
5. Kết cấu đề tài ....................................................................................................... 2
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP ...................................................................................................................... 3
1.1
Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và tác dụng của phân tích báo cáo tài chính .... 3
1.1.1 Khái niệm .................................................................................................... 3
1.1.2 Mục đích ...................................................................................................... 3
1.1.3 Ý nghĩa ........................................................................................................ 3
1.1.4 Tác dụng của việc phân tích báo cáo tài chính.............................................. 4
1.2
Nhiệm vụ, mục tiêu của phân tích báo cáo tài chính ...................................... 5
1.2.1 Nhiệm vụ ..................................................................................................... 5
1.2.2 Mục tiêu ...................................................................................................... 5
1.3
Tài liệu và phương pháp phân tích báo cáo tài chính ..................................... 5
1.3.1 Tài liệu được sử dụng phân tích báo cáo tài chính ........................................ 5
1.3.1.1 Bảng cân đối kế toán .............................................................................. 5
1.3.1.1.1 Mục đích của bảng cân đối kế toán ................................................. 5
1.3.1.1.2 Phương pháp lập bảng cân đối kế toán ............................................ 6
1.3.1.1.3 Các thành phần của bảng cân đối kế toán ........................................ 6
1.3.1.1.4 Phân tích bảng cân đối kế toán ........................................................ 6
viii
1.3.1.2 Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ........................................... 7
1.3.1.2.1 Mục đích bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .................... 7
1.3.1.2.2 Phương pháp lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................. 7
1.3.1.2.3 Kết cấu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ................................ 7
1.3.1.2.4 Phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ............................. 7
1.3.1.3 Bảng báo cáo lưu chuyển tiền tệ ............................................................. 7
1.3.1.3.1 Bản chất, ý nghĩa của báo cáo lưu chuyển tiền tệ ............................ 7
1.3.1.3.2 Nội dung của báo cáo lưu chuyển tiền tệ ......................................... 8
1.3.1.3.3 Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ ................................... 8
1.3.1.4 Bảng thuyết minh báo cáo tài chính ........................................................ 9
1.3.2 Phương pháp và nội dung phân tích báo cáo tài chính .................................. 9
1.3.2.1 Phương pháp phân tích ........................................................................... 9
1.3.2.2 Điều kiện so sánh ................................................................................... 9
1.3.2.3 Tiêu chuẩn so sánh ................................................................................. 9
1.3.2.4 Mục tiêu so sánh .................................................................................. 10
1.3.2.5 Phân tích theo chiều dọc và phân tích theo chiều ngang ....................... 10
1.4 Nội dung phân tích ........................................................................................... 10
1.4.1 Phân tích tình hình tài chính qua bảng cân đối kế toán ............................... 10
1.4.1.1 Phân tích tình hình biến động cơ cấu tài sản ......................................... 10
1.4.1.2 Phân tích tình hình biến động và kết cấu nguồn vốn ............................. 12
1.4.2 Phân tích tình hình tài chính qua bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .. 13
1.4.2.1 Phân tích tình hình doanh thu ............................................................... 13
1.4.2.2 Phân tích tình hình lợi nhuận ................................................................ 13
1.4.2.3 Phân tích tác động của đòn bẩy lên rủi ro và tỷ suất sinh lợi ................. 14
1.4.2.4 Phân tích tình hình tài chính qua các chỉ số tài chính ............................ 15
1.4.2.4.1 Tỷ số khả năng thanh toán ............................................................ 15
ix
1.4.2.4.2 Cơ cấu vốn .................................................................................... 16
1.4.2.4.3 Các tỷ số hoạt động ....................................................................... 17
1.4.2.4.4 Tỷ số sinh lợi ................................................................................ 18
1.4.3 Phân tích tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế đối với ngân sách Nhà nước của
Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép ................................................................. 19
1.4.3.1 Ý nghĩa ................................................................................................ 19
1.4.3.2 Mục đích .............................................................................................. 20
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
TÂN CẢNG - CÁI MÉP............................................................................................ 21
2.1 Giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển Công ty ................................... 21
2.1.1 Giới thiệu về Công ty ................................................................................. 21
2.1.2 Quá trình hình thành và phát triển Công ty ................................................. 21
2.2 Cơ cấu tổ chức và quản lý tại Công ty .............................................................. 23
2.2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức tại Công ty ................................................................ 23
2.2.2 Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban ................................................ 23
2.3.1 Bộ máy tổ chức kế toán tại Công ty ........................................................... 25
2.3.2 Chức năng và nhiệm vụ ............................................................................. 25
2.4 Hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp ................................................ 27
2.5 Tổ chức nghiệp vụ kế toán tại Công ty ............................................................. 27
2.5.1 Hình thức sổ sách kế toán .......................................................................... 27
2.5.2 Cách thức tiến hành sổ sách kế toán ........................................................... 28
2.6 Thực trạng tình hình lập và báo cáo tài chính tại Công ty ................................. 29
2.6.1 Phân tích tình hình báo cáo tài chính năm tại Công ty ................................ 29
2.6.1.1 Lập bảng cân đối kế toán tại Công ty .................................................... 29
2.6.1.2 Phân tích kết cấu và tình hình biến động tài sản tại Công ty ................. 29
2.6.1.3 Phân tích tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn tại Công ty .................... 31
x
2.6.1.4 Phân tích kết cấu vốn bằng tiền tại Công ty .......................................... 32
2.6.1.5 Phân tích tình hình biến động nguồn vốn tại Công ty............................ 33
2.6.1.6 Phân tích nợ phải trả tại Công ty .......................................................... 34
2.6.1.7 Phân tích nguồn vốn chủ sở hữu tại Công ty ......................................... 35
2.6.2 Phân tích tình hình qua báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty ................. 35
2.6.2.1 Lập báo cáo kết quả kinh doanh tại Công ty ......................................... 35
2.6.2.2 Phân tích tình hình doanh thu ............................................................... 36
2.6.2.3 Phân tích tác động đòn bẩy lên doanh lợi và rủi ro ............................... 38
2.6.2.3.1 Độ nghiêng đòn bẩy kinh doanh .................................................... 38
2.6.2.3.2 Độ nghiêng đòn bẩy tài chính (DFL) ............................................. 39
2.6.2.3.3 Độ nghiêng đòn bẩy tổng hợp (DTL) ............................................ 39
2.6.3 Phân tích tình hình tài chính qua các tỷ số tài chính ................................... 39
2.6.3.1 Phân tích tỷ số khả năng thanh toán ...................................................... 39
2.6.3.1.1 Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành ............................................ 39
2.6.3.1.2 Tỷ số khả năng thanh toán nhanh .................................................. 40
2.6.3.1.3 Tỷ số khả năng thanh toán lãi vay ................................................. 40
2.6.3.2 Cơ cấu vốn ........................................................................................... 41
2.6.3.2.1 Tỷ số nợ trên tài sản ...................................................................... 41
2.6.3.2.2 Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu ........................................................ 41
2.6.3.3 Phân tích tỷ số hoạt động ...................................................................... 41
2.6.3.3.1 Số vòng quay hàng tồn kho ........................................................... 41
2.6.3.3.2 Số vòng quay các khoản phải thu .................................................. 42
2.6.3.3.3 Hiệu suất sử dụng tài sản cố định .................................................. 42
2.6.3.3.4 Hiệu suất sử dụng toàn bộ tài sản .................................................. 42
2.6.3.3.5 Hiệu suất sử dụng vốn chủ sở hữu ................................................. 43
2.6.4 Phân tích tình hình thực hiện lợi nhuận và tỷ xuất lợi nhuận của Công ty ........ 43
xi
2.6.4.1 Mục đích và ý nghĩa ............................................................................. 43
2.6.4.2 Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu ............................................................. 47
2.6.4.3 Tỷ số lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) ............................................... 47
2.6.4.4 Tỷ số lợi nhuận trên tổng vốn chủ sở hữu (ROE) .................................. 48
2.6.5 Phân tích tình hình nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước cùa Công ty ................. 48
CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT, KIẾN NGHỊ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TÂN CẢNG –
CÁI MÉP ................................................................................................................... 50
3.1 Nhận xét chung về tình hình tài chính của Công ty ........................................... 50
3.1.1 Thuận lợi của Công ty ................................................................................ 50
3.1.2 Khó khăn đối với Công ty .......................................................................... 50
3.1.2.1 Về cơ cấu tài sản .................................................................................. 51
3.1.2.2 Về cơ cấu nguồn vốn ............................................................................ 51
3.1.2.3 Về hoạt động kinh doanh ...................................................................... 51
3.2 Kiến nghị về tình hình tài chính tại Công ty ..................................................... 52
3.2.1 Về cơ cấu tài sản ........................................................................................ 52
3.2.2 Về cơ cấu nguồn vốn ................................................................................. 53
3.2.3 Về hoạt động kinh doanh ........................................................................... 53
3.2.4 Kiến nghị khác ........................................................................................... 54
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 57
xii
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động sản xuất kinh doanh ở bất kỳ doanh nghiệp nào đều gắn liền với hoạt
động tài chính. Do đó, tất cả các hoạt động sản xuất kinh doanh đều có ảnh hưởng đến
tình hình tài chính của doanh nghiệp. Kết quả và tình hình thực hiện các mặt hoạt động
của doanh nghiệp được phản ánh trên các báo cáo tài chính. Các báo cáo này cung cấp
thông tin về kết quả và tình hình tài chính của doanh nghiệp cho nhà quản lý, chủ sở
hữu, các nhà tài trợ từ bên ngoài, các nhà đầu tư tương lai, cơ quan chức năng…
Trong điều kiện kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước,
các doanh nghiệp thuộc các loại hình sở hữu khác nhau nhưng đều được cạnh tranh
bình đẳng trước pháp luật. Công ty cổ phần tân Cảng – Cái Mép là một Công ty được
sự quản lý của Nhà nước nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh như: sự
cạnh tranh gay gắt của các Công ty lớn, chuyên nghiệp, có nhiều kinh nghiệm và có
nước ngoài đầu tư vào các Công ty cùng ngành. Ngoài ra, sự biến động không ngừng
của thị trường đặc biệt là cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu cũng là yếu tố làm cho
tình hình tài chính của Công ty gặp nhiều khó khăn. Đồng thời, Công ty còn chịu sự áp
lực về vốn đầu tư, chi phí lãi vay của Công ty khá lớn, trong khi một số dự án trung và
dài hạn của Công ty chưa mang được nhiều lợi nhuận. Ngoài ra, chi phí nguyên liệu,
chỉ số giá tiêu dùng, tỷ giá tăng cao sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến giá thành dịch vụ của
Công ty. Từ những khó khăn đó, doanh nghiệp muốn đứng vững trên thương trường
cần phải có những chiến lược phù hợp với xu thế phát triển. Bởi lẽ, để hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp đạt hiệu quả thì nhà quản lý cần nhanh chóng nắm bắt những
tín hiệu của thị trường, xác định đúng đắn về nhu cầu vốn, sử dụng vốn, chi phí hợp lý
để đạt hiệu quả cao nhất. Muốn vậy các doanh nghiệp cần nắm vững được những nhân
tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động của từng nhân tố đến tình hình tài chính
doanh nghiệp.
Chính vì thế, trong quá trình thực tập tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép,
tôi thức được tầm quan trọng của việc tình hình tài chính thông qua hệ thống báo cáo
tài chính của doanh nghiệp. Do đó, tôi quyết định đi tìm hiểu về đề tài: “Phân tích
báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép” để thực hiện khoá luận
tốt nghiệp của mình.
1
2. Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài này nhằm tìm hiểu, phân tích, đánh giá tình hình tài chính
của Công ty. Chính vì thế, quá trình phân tích chủ yếu dựa vào sự biến động của các
báo cáo tài chính để thực hiện các nội dung: đánh giá khái quát tình hình tài chính của
Công ty, phân tích sự biến động trong các khoản mục của bảng cân đối kế toán cũng
như báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, phân tích các tỷ số tài chính để đưa ra một
số biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của Công ty.
3. Phạm vi nghiên cứu
3.1 Không gian nghiên cứu
Trong đề tài này, em tập trung nghiên cứu và phân tích tình hình tài chính của
Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép thông qua các bảng báo cáo tài chính của Công
ty gồm: Bảng cân đối kế toán, Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bảng lưu
chuyển tiền tệ, Thuyết minh báo cáo tài chính.
3.2 Thời gian nghiên cứu
Do quá trình tiếp xúc chưa nhiều, thời gian thực tập còn hạn chế nên chưa thể
kết hợp chặt chẽ giữa vấn đề tài chính với các yếu tố thị trường cũng như xu hướng
phát triển của Công ty. Với hai phương pháp so sánh và liên hệ cân đối nên đề tài chỉ
giới hạn trong việc phân tích tình hình tài chính của một Công ty riêng lẽ chưa kết hợp
với các Công ty khác cùng ngành nghề. Do đó việc phân tích, đánh giá tình hình của
Công ty một cách toàn diện và xác thực là điều rất khó khăn. Với kiến thức hạn hẹp,
tôi xin tìm hiểu về tình hình tài chính của Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép.
4. Phương pháp nghiên cứu
Thu thập thông tin và tài liệu từ nguồn tài liệu nội bộ của Công ty bằng phương
pháp tổng hợp, so sánh và phân tích báo cáo tài chính của Công ty.
5. Kết cấu đề tài
Gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận phân tích báo cáo tài chính tại doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng tình hình tài chính tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép.
Chương 3: Nhận xét, kiến nghị và giải pháp tại Công ty cổ phần Tân Cảng - Cái Mép.
2
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1 Khái niệm, mục đích, ý nghĩa và tác dụng của phân tích báo cáo tài chính
1.1.1 Khái niệm
Phân tích báo cáo tài chính là tiến trình xử lý, tổng hợp các thông tin được thể
hiện trên báo cáo tài chính và các báo cáo thuyết minh bổ sung thành các thông tin hữu
ích cho công tác quản lý tài chính doanh nghiệp, thành các dữ liệu làm cơ sở cho nhà
quản lý, nhà đầu tư, người cho vay, hiểu rõ tình hình tài chính hiện tại và dự đoán tiềm
năng trong tương lai để đưa ra những quyết định tài chính, quyết định tài trợ và đầu tư
thích hợp, đánh giá doanh nghiệp một cách chính xác.
Hệ thống báo cáo tài chính ban hành theo quyết định 15/2006/QĐ-BTC ngày
20/03/2006 do Bộ Tài Chính ban hành quy định chế độ kế toán tài chính định kỳ bắt
buộc doanh nghiệp phải lập và nộp, kèm theo các văn bản, Thông tư, Chuẩn mực bổ
sung đến Thông tư 20/2006/TT-BTC Thông tư 21/2006/TT-BTC ngày 20/03/2006, hệ
thống báo cáo tài chính doanh nghiệp bao gồm:
- Bảng cân đối kế toán
Mẫu số B 01-DN
- Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Mẫu số B 02-DN
- Bảng báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Mẫu số B 03-DN
- Bảng thuyết minh báo cáo tài chính
Mẫu số B 09-DN
1.1.2 Mục đích
Là giúp nhà phân tích đánh giá chính xác sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi,
tiềm năng, hiệu quả hoạt động kinh doanh, đánh giá những triển vọng cũng như những
rủi ro trong tương lai của doanh nghiệp, từ đó để đưa ra quyết định thích hợp.
1.1.3 Ý nghĩa
- Cung cấp đầy đủ, kịp thời và trung thực các thông tin về tài chính cho chủ sở
hữu, người cho vay, nhà đầu tư, ban lãnh đạo Công ty. Để họ có những quyết định
đúng đắn trong tương lai để đạt được hiệu quả cao nhất về tình hình thực tế của doanh
nghiệp.
- Đánh giá đúng thực trạng của Công ty trong kỳ báo cáo về vốn, tài sản, mật
độ, hiệu quả sử dụng vốn và tài sản hiện có tìm ra sự tồn tại và nguyên nhân để có biện
3
pháp phù hợp trong kỳ dự đoán. Để có những chính sách điều chỉnh thích hợp nhằm
đạt được mục tiêu mà Công ty đặt ra.
- Cung cấp thông tin về tình hình huy động vốn, chính sách vay nợ, mật độ sử
dụng đòn bẩy kinh doanh, đòn bẩy tài chính với mục đích làm gia tăng lợi nhuận trong
tương lai. Kết quả phân tích tài chính phục vụ cho những mục đích khác nhau, có
nhiều đối tượng sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính.
1.1.4 Tác dụng của việc phân tích báo cáo tài chính
- Đối với nhà quản lý: Mối quan tâm của họ là điều hành quá trình sản xuất
kinh doanh sao cho có hiệu quả, tìm được lợi nhuận tối đa và khả năng trả nợ. Dựa
trên cơ sở phân tích báo cáo tài chính nhà quản lý có thể định hướng hoạt động, lập kế
hoạch, kiểm tra tình hình thực hiện và điều chỉnh quá trình hoạt động sao cho có
lợi nhất.
- Đơn vị chủ sở hữu: Họ cũng quan tâm đến lợi nhuận và khả năng trả nợ, sự
an toàn của tiền vốn bỏ ra, thông qua phân tích báo cáo tài chính để giúp họ đánh giá
hiệu quả của quá trình sản xuất kinh doanh, khả năng điều hành hoạt động của nhà
quản trị để quyết định sử dụng hoặc bải miển nhà quản trị, cũng như quyết định phân
phối kết quả kinh doanh.
- Đối với chủ nợ: Mối quan tâm của họ hướng vào khả năng trả nợ của doanh
nghiệp. Do đó, họ cần chú ý tình hình và khả năng thanh toán của đơn vị cũng như
quan tâm đến lượng vốn chủ sở hữu, khả năng sinh lời để đánh giá đơn vị có khả năng
trả nợ được hay không trước khi quyết định cho vay, bán chịu sản phẩm cho
doanh nghiệp…
- Đối với nhà đầu tư tương lai: Điều mà họ quan tâm đầu tiên đó là sự an toàn
của lượng vốn đầu tư, kế đó là mức độ sinh lãi, thời gian hoàn vốn. Vì vậy, họ cần
những thông tin tài chính, tình hình hoạt động, kết quả kinh doanh, tiềm năng tăng
trưởng của doanh nghiệp. Do đó, họ thường phân tích báo cáo tài chính của đơn vị qua
các thời kỳ, để quyết định đầu tư vào đơn vị hay không, đầu tư dưới hình thức nào và
đầu tư vào lĩnh vực nào.
- Đối với cơ quan chức năng: Như cơ quan thuế, thông qua thông tin trên báo
cáo tài chính xác định các khoản nghĩa vụ đơn vị phải thực hiện đối với Nhà nước, cơ
quan thống kê tổng hợp phân tích thành số liệu thống kê, chỉ số thống kê…
4
1.2 Nhiệm vụ, mục tiêu của phân tích báo cáo tài chính
1.2.1 Nhiệm vụ
Phân tích báo cáo tài chính không chỉ là trách nhiệm nghĩa vụ đối với các nhà
quản trị, nhà đầu tư, cơ quan Nhà nước mà còn là mang một nhiệm vụ quan trọng đối
với chính phủ Nhà nước. Trong xu thế cạnh tranh ngày nay đòi hỏi các doanh nghiệp,
các nhà quản trị, các nhà lãnh đạo cần phải quan tâm nhiều hơn tới cộng đồng xã hội
nó còn là một sự thể hiện quan tâm cộng đồng xã hội, thể hiện sự minh bạch công khai
kinh doanh tạo ra một thị trường kinh doanh lành mạnh công bằng.
1.2.2 Mục tiêu
Mục tiêu ban đầu của việc phân tích báo cáo tài chính là nhằm để “hiểu được
các con số” hoặc để “nắm các con số”, tức là sử dụng các công cụ phân tích tài chính
như là một phương tiện hỗ trợ để hiểu rõ các số liệu tài chính trong báo cáo. Như vậy,
người ta có thể đưa ra nhiều biện pháp phân tích khác nhau nhằm để miêu tả những
quan hệ có nhiều ý nghĩa và chắt lọc thông tin từ các dữ liệu ban đầu.
Tiếp theo, do sự định hướng của công tác phân tích tài chính nhằm vào việc ra
quyết định, một mục tiêu quan trọng khác nhằm đưa ra một cơ sở hợp lý cho việc dự
đoán tương lai. Trên thực tế, tất cả các công việc ra quyết định, phân tích tài chính hay
tất cả những việc tương tự đều nhằm hướng vào tương lai. Do đó, người ta sử dụng các
công cụ và kỹ thuật phân tích báo cáo tài chính nhằm cố gắng đưa ra đánh giá có căn
cứ về tình hình tài chính tương lai của Công ty, dựa trên phân tích tình hình tài chính
trong quá khứ và hiện tại, và đưa ra ước tính tốt nhất về khả năng của những sự cố
trong tương lai.
1.3 Tài liệu và phương pháp phân tích báo cáo tài chính
1.3.1 Tài liệu được sử dụng phân tích báo cáo tài chính
1.3.1.1 Bảng cân đối kế toán
1.3.1.1.1 Mục đích của bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính phản ánh tổng quát tình hình tài
sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định dưới hình thái tiền tệ theo giá trị tài
sản và nguồn hình thành tài sản. Bảng cân đối kế toán là tài liệu quan trọng để nghiên
cứu, đánh giá một cách tổng quát tình hình và kết quả kinh doanh, trình độ sử dụng
vốn và triển vọng kinh tế, tài chính của doanh nghiệp.
5
1.3.1.1.2 Phương pháp lập bảng cân đối kế toán
- Cột số đầu năm: lấy số liệu từ cột số cuối năm của bảng cân đối kế toán được
lập vào cuối năm trước để ghi.
- Cột số cuối năm: lấy số dư cuối kỳ của các tài khoản tổng hợp và chi tiết phù
hợp với từng chỉ tiêu trong bảng cân đối kế toán để ghi.
- Lấy số dư cuối năm trên sổ Cái của các tài khoản từ loại 1 đến loại 4 để ghi
vào các chỉ tiêu tương ứng trên bảng cân đối kế toán.
- Các tài khoản dự phòng: tài khoản 129, 139, 159, 229; tài khoản hao mòn tài
sản cố định 214; tài khoản 412, 413, 421 nếu phát sinh nợ thì được ghi âm và theo quy
định và ghi trong ngoặc đơn.
- Các khoản trả trước cho người bán và các khoản phải trả cho người bán,
khoản nợ phải thu khách hàng và khoản khách hàng ứng trước không được bù trừ khi
lập bảng cân đối kế toán mà dự vào sổ chi tiết để phản ánh vào từng chỉ tiêu cho phù
hợp với quy định.
1.3.1.1.3 Các thành phần của bảng cân đối kế toán
- Phần tài sản: Phản ánh toàn bộ giá trị tài sản hiện có thuộc quyền quản lý và
sử dụng của doanh nghiệp đến thời điểm lập báo cáo. Căn cứ vào số liệu này có thể
đánh giá một cách tổng quát quy mô tài sản và kết cấu các loại vốn doanh nghiệp hiện
có đang tồn tại dưới hình thái vật chất. Xét về mặt pháp lý, số lượng của các chỉ tiêu
bên phần tài sản thể hiện số vốn đang thuộc quyền quản lý và sử dụng của
doanh nghiệp.
- Phần nguồn vốn: Phản ánh những nguồn vốn mà doanh nghiệp quản lý và
đang sử dụng vào thời điểm lập báo cáo. Về mặt kinh tế, khi xem xét phần nguồn vốn
các nhà quản trị có thể biết trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp đối với tài sản đang
quản lý và sử dụng ở doanh nghiệp.
1.3.1.1.4 Phân tích bảng cân đối kế toán
- Xem xét sự biến động của tổng tài sản và của từng loại tài sản. Qua đó thấy
được quy mô kinh doanh, năng lực kinh doanh của Công ty.
- Xem xét cơ cấu vốn có hợp lý hay không? Cơ cấu vốn có tác động như thế
nào đến quá trình kinh doanh.
- Khái quát xác định mức độ độc lập (hoặc phụ thuộc) về mặt tài chính của
kinh doanh.
6
- Xem thêm -