S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o h−ng yªn
Tr−êng thpt d−¬ng qu¶ng hµm
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm:
“Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp
vÒ muèi ngËm n−íc”
Hä vµ tªn : nguyÔn v¨n h¶i.
Tæ lÝ – hãa – c«ng nghÖ
Th¸ng 5 n¨m 2010
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 1
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
PhÇn i: më ®Çu
i. c¬ së khoa häc:
I.1. C¬ së lý luËn:
Trong c¸c n¨m trë l¹i ®©y, cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc
kÜ thuËt. Khoa häc gi¸o dôc ®ang t×m mäi c¸ch c¶i tiÕn sù nghiÖp gi¸o dôc.
Trong c¸c tr−êng THPT, ®ang tÝch cùc thùc hiÖn chñ tr−¬ng cña Bé gi¸o dôc
vÒ c¶i c¸ch gi¸o dôc. Ph−¬ng ch©m lµ: Häc sinh ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c
d−íi sù chØ ®¹o cña thµy.
Sù thay ®æi ph−¬ng ph¸p kiÓm tra tõ h×nh thøc tù luËn sang h×nh thøc tr¾c
nghiÖm ®· cã t¸c dông lín trong qu¸ tr×nh kiÓm tra ®¸nh gi¸. Trong cïng mét
®¬n vÞ thêi gian kiÓm tra ®−îc nhiÒu néi dung kiÕn thøc cña häc sinh. T¨ng
c−êng kh¶ n¨ng t− duy, n¨ng ®éng, tÝnh linh ho¹t cña häc sinh.
Song nã còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh tiÕp thu kiÕn
thøc cña häc sinh nh−: hiÓu b¶n chÊt vÊn ®Ò kh«ng ®−îc s©u, ®«i khi ®¸nh gi¸
kh«ng thËt kh¸ch quan.
§èi víi m«n hãa häc, lµ mét m«n häc khoa häc thùc nghiÖm ®ßi hái tÝnh
chÝnh x¸c cao. ViÖc rÌn tÝnh cÈn thËn trong qu¸ tr×nh häc tËp rÊt quan träng. Qu¸
tr×nh lµm bµi kiÓm tra tr¾c nghiÖm ®· lµm mÊt ®i phÇn nµo tÝnh cÈn thËn, chi tiÕt
cña häc sinh khi gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò. V× thÕ g©y nªn nh÷ng sai sãt trong qu¸
tr×nh lµm bµi tËp, ®Æc biÖt lµ khi gÆp c¸c d¹ng bµi tËp kh«ng phæ biÕn trong
ch−¬ng tr×nh. Nh− bµi tËp vÒ “Muèi ngËm n−íc vµ tinh thÓ hi®rat hãa”.
I. 2. C¬ së thùc tiÔn:
Bµi tËp to¸n vÒ muèi vµ hçn hîp muèi lµ mét d¹ng bµi tËp kh¸ c¬ b¶n vµ
th«ng dông trong ch−¬ng tr×nh hãa häc phæ th«ng.
Tuy nhiªn, ë n−íc ta c¸c d¹ng bµi tËp nµy chØ tËp trung ë muèi khan cßn
c¸c bµi tËp vÒ muèi kÕt tinh ngËm n−íc vµ tinh thÓ hi®rat hãa th× cã rÊt Ýt vµ ch−a
phong phó. ChÝnh v× vËy, ®«i khi lµm häc sinh nhµm ch¸n vµ t¹o thãi quen thô
®éng trong suy nghÜ cña häc sinh, khi gÆp bµi to¸n vÒ muèi lµ chØ nghÜ ®Õn muèi
khan. Nªn khi gÆp nh÷ng bµi to¸n liªn quan ®Õn muèi ngËm n−íc vµ tinh thÓ
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 2
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
hi®rat hãa ®a phÇn c¸c em kh¸ lóng tóng. C¸c tµi liÖu tham kh¶o còng rÊt Ýt khi
®Ò cËp s©u ®Õn néi dung nµy.
§Ó phÇn nµo th¸o gì khã kh¨n, t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh tù tin h¬n khi
lµm bµi tËp lo¹i nµy t«i ®· nghiªn cøu c¸c tµi liÖu liªn quan vµ ¸p dông ®Ò tµi:
“Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ muèi ngËm n−íc”
iI. Môc ®Ých nghiªn cøu:
Nh»m hÖ thèng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ muèi ngËm n−íc vµ tinh thÓ kÕt
tinh. Giíi thiÖu mét sè muèi ngËm n−íc th−êng gÆp vµ c«ng thøc tÝnh to¸n. Giíi
thiÖu mét hÖ thèng bµi tËp vÒ muèi ngËm n−íc tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p nh»m
môc ®Ých:
Thay ®æi thãi quen t− duy th−êng gÆp cña häc sinh khi lµm bµi tËp vÒ
muèi.
Gióp cho häc sinh tù tin vµ cã ph−¬ng ph¸p hiÖu qu¶ trong gi¶i bµi tËp hãa
häc.
N©ng cao chÊt l−îng häc tËp bé m«n, ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi.
iII. ®èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu:
Häc sinh trung häc phæ th«ng.
Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ muèi ngËm n−íc.
iV. KÕ ho¹ch nghiªn cøu:
ChuÈn bÞ c¸c tµi liÖu liªn quan, s−u tÇm vµ biªn so¹n c¸c bµi tËp vÒ muèi
ngËm n−íc.
ChuÈn bÞ kiÕn thøc lý thuyÕt liªn quan. Giíi thiÖu cho häc sinh c¸c kiÕn
thøc c¬ b¶n vÒ dung dÞch vµ tinh thÓ hi®rat hãa, muèi kÕt tinh. . .
Giíi thiÖu néi dung: “Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng php¸ gi¶i bµi tËp vÒ muèi ngËm
n−íc”
KiÓm tra ®èi chøng tr×nh ®é cña häc sinh tr−íc vµ sau khi häc chuyªn ®Ò.
§¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Ò tµi.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 3
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
V. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:
Nghiªn cøu lÝ thuyÕt vÒ lÝ luËn d¹y häc nãi chung, lÝ luËn d¹y häc hãa häc
nãi riªng.
Nghiªn cøu lÝ luËn, lÝ thuyÕt vÒ xu h−íng n©ng cao c−êng ®é d¹y häc.
Nghiªn cøu c¸c h×nh thøc tæ chøc viÖc d¹y häc hãa häc.
Ph−¬ng ph¸p thùc nghiÖm vµ thèng kª.
Tæ chøc d¹y vµ ®¸nh gi¸ t¹i Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm.
VI. thêi gian nghiªn cøu vµ hoµn thµnh ®Ò tµi:
B¾t ®Çu t×m hiÓu, thèng kª nghiªn cøu ¸p dông tõ th¸ng 5 n¨m 2005. Bæ
sung hµng n¨m qua qu¸ tr×nh d¹y chuyªn ®Ò vµ ®éi tuyÓn häc sinh giái.
B¸o c¸o th¸ng 3 n¨m 2010. Hoµn thiÖn th¸ng 5 n¨m 2010.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 4
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
PhÇn iI . N«I DUNG
I. kh¸i qu¸t kiÕn thøc lý thuyÕt:
I.1 Mét sè kh¸i niÖm:
Dung dÞch: Dung dÞch lµ mét hÖ ®ång nhÊt bao gåm dung m«i vµ chÊt tan.
Dung m«i quan träng vµ phæ biÕn lµ n−íc. ChÊt tan cã thÓ lµ chÊt r¾n, chÊt
láng hoÆc chÊt khÝ.
Trong dung dÞch cã thÓ chØ chøa mét lo¹i chÊt tan, còng cã thÓ chøa nhiÒu
lo¹i chÊt tan.
§é tan: §é tan cña mét chÊt lµ sè gam chÊt ®ã hßa tan tèi ®a trong 100 gam
n−íc.
S=
mt
*100
mdm
§é tan cña mét chÊt phô thuéc nhiÖt ®é, ¸p suÊt ®èi víi chÊt khÝ, b¶n chÊt
dung m«i vµ chÊt tan.
Theo quy −íc ë 220C nÕu:
S ≤ 0,01g/100 gam H2O ⇒ chÊt kh«ng tan.
0,01 ≤ S ≤ 1g
⇒ chÊt Ýt tan.
S >1g/100 gam H2O
⇒ chÊt dÔ tan hoÆc tan nhiÒu.
Dung dÞch b·o hßa: lµ dung dÞch kh«ng thÓ hßa tan thªm chÊt tan ë mét
nhiÖt ®é x¸c ®Þnh.
Dung dÞch ch−a b·o hßa: lµ dung dÞch cã thÓ hßa tan thªm chÊt tan ë nhiÖt
®é x¸c ®Þnh.
Dung dÞch qu¸ b·o hßa: lµ dung dÞch cã l−îng chÊt tan v−ît qu¸ gi¸ trÞ ®é
tan ë nhiÖt ®é ®ã.
Dung dÞch qu¸ b·o hßa th−êng x¶y ra khi ta hßa tan mét chÊt ë nhiÖt ®é cao sau
®ã lµm nguéi tõ tõ.
Dung dÞch qu¸ b·o hßa lµ mét hÖ kÐm bÒn. Khi ®Ó nguéi l−îng chÊt tan d− sÏ
t¸ch ra khái dung dÞch d−íi d¹ng chÊt kÕt tinh (tinh thÓ ngËm n−íc).
N−íc trong ph©n tö ®ã gäi lµ n−íc kÕt tinh.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 5
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Tinh thÓ ngËm n−íc: Khi hßa tan c¸c chÊt vµo n−íc x¶y ra sù hi®rat hãa.
NhiÒu hi®rat kh«ng bÒn, khi lµm bay h¬i dung dÞch th× bÞ ph©n hñy. NhiÒu hi®rat
kh¸ bÒn, khi c« c¹n dung dÞch thu ®−îc c¸c tinh thÓ hi®rat. VÝ dô: CuSO4.5H2O;
Na2CO3.10H2O; CoSO4.7H2O . . .
Tinh thÓ hi®rat cã thÓ ë d¹ng muèi ®¬n FeCl3.6H2O; còng cã thÓ tån t¹i ë d¹ng
muèi kÐp: K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O.
I.2 Mét sè c«ng thøc muèi ngËm n−íc th−êng gÆp:
B¶ng 1:Mét sè muèi ®¬n vµ muèi kÐp th−êng gÆp
CuSO4.5H2O
CuCl2.2H2O
Cu(NO3)2.6H2O
Al2(SO4)3.18H2O
AlCl3.6H2O
Al(NO3)3.9H2O
FeSO4.7H2O
Fe2(SO4)3.9H2O
FeCl2.4H2O
2CaSO4.H2O
CaSO4.2H2O
FeCl3.6H2O
Fe2(NO4)3.9H2O
Cr2(SO4)3.6H2O
CrCl3.6H2O
CrCl3.4H2O
ZnSO4.7H2O
ZnCl2.1,5H2O
CdCl2.2,5H2O
CdSO4.2,67H2O
MgCl2.6H2O
MgSO4.7H2O
Mg(NO3)2.6H2O
NiCl2.6H2O
Ni(NO3)2.7H2O
KAl(SO4)2.12H2O
KCl(SO4)2.12H2O
Fe(NH4)2(SO4)2.6H2O
(NH4)2SO4.Fe2(SO4)3.24H2O
II. Thùc tr¹ng:
Chóng ta cïng xÐt vÝ dô sau
VÝ dô: Cã 16,0g oxit kim lo¹i MO2 chia thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
•
Hßa tan hoµn toµn phÇn 1 trong HCl d− xö lÝ dung dÞch thu ®−îc ë nh÷ng
®iÒu kiÖn thÝch hîp thu ®−îc 17,1g mét muèi X duy nhÊt.
•
Cho phÇn 2 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d− xö li dung dÞch sau ph¶n øng ë
nhiÖt ®é d−íi 1110C chØ thu ®−îc 25,0g mét muèi Y duy nhÊt.
X¸c ®Þnh M vµ c«ng thøc 2 muèi X, Y biÕt Mx<180 g*mol-1, MY< 260 g*mol-1
Ph©n tÝch:
Theo bµi ra ta cã s¬ ®å:
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 6
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Th«ng th−êng häc sinh sÏ cho r»ng muèi X lµ MCl2, vµ muèi Y lµ MSO4. Khi ®ã
dùa vµ d÷ kiÖn
MO
⎯⎯
→ MCl2
8g
MO
17,1g
⎯⎯
→ MSO4
8g
25,0g
∆ M1 = 71 – 16 = 55
∆ m1 = 9,1
∆ M2 = 96 – 16 = 80
∆ m2 = 17,0
Víi n lµ sè mol cña 8 gam MO2 ta cã n =
9,1 17, 0
(v« lÝ). §Õn ®©y ®a
≠
55
80
phÇn häc sinh sÏ lóng tóng kh«ng biÕt xö lÝ thÕ nµo.
§ã lµ do c¸c em quªn r»ng X, Y cã thÓ lµ muèi ngËm n−íc MCl.aH2O
vµ MSO4.bH2O (ta sÏ gÆp l¹i lêi gi¶i bµi nµy ë phÇn sau).
Tõ vÝ dô trªn chóng ta cã thÓ thÊy:
NÕu häc sinh ch−a ®−îc giíi thiÖu kÜ vµ lµm quen, c¸c em kh«ng thÓ lý gi¶i
v× sao l¹i kh«ng ra kÕt qu¶.
NÕu c¸c em kh«ng chÞu t− duy mµ lµm theo lèi mßn th× sÏ rÊt lóng tóng vµ
sÏ kh«ng thÓ t×m ra ®−îc ®¸p sè.
Nh»m gãp phÇn lµm phong phó h¬n c¸c d¹ng bµi tËp hãa häc trong ch−¬ng
tr×nh phæ th«ng vµ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc suy nghÜ cña häc sinh, trong ®Ò tµi nµy
t«i xin ®−a ra mét d¹ng bµi tËp kh¸c vÒ muèi ®ã lµ “Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng
ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ muèi ngËm n−íc”
III. Ph©n lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp vÒ muèi ngËm n−íc:
Theo t«i cã thÓ chia c¸c bµi tËp nµy thµnh 4 d¹ng sau:
D¹ng 1. Bµi to¸n tÝnh khèi l−îng chÊt tan trong tinh thÓ ngËm n−íc vµ thµnh
phÇn % khèi l−îng n−íc kÕt tinh trong tinh thÓ ngËm n−íc.
D¹ng 2. Bµi to¸n tÝnh khèi l−îng tinh thÓ ngËm n−íc cÇn thªm vµo dung dÞch
cho s½n.
D¹ng 3. Bµi to¸n tÝnh l−îng chÊt tan t¸ch ra hay cÇn thªm vµo khi thay ®æi nhiÖt
®é cña dung dÞch.
D¹ng 4. (d¹ng chÝnh) Bµi to¸n x¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña muèi ngËm n−íc
vµ muèi kÐp ngËm n−íc.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 7
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
III.1. D¹ng 1. Bµi to¸n tÝnh khèi l−îng chÊt tan trong tinh thÓ ngËm n−íc vµ
thµnh phÇn % khèi l−îng n−íc kÕt tinh trong tinh thÓ ngËm n−íc.
Dùa vµo c«ng thøc tinh thÓ ngËm n−íc, tÝnh khèi l−îng mol cña tinh thÓ
vµ khèi l−îng chÊt tan (muèi tan) cã trong 1 mol tinh thÓ.
Dùa vµo khèi l−îng tinh thÓ ngËm n−íc, tÝnh khèi l−îng chÊt tan trong
l−îng tinh thÓ ngËm n−íc nµy.
TÝnh khèi l−îng n−íc kÕt tinh trong 1 mol tinh thÓ. Tõ ®ã rót ra trong 100
gam tinh thÓ cã bao nhiªu gam n−íc kÕt tinh?
VÝ dô 1. a/TÝnh khèi l−îng CuSO4 cã trong 500 gam CuSO4.5H2O.
b/ TÝnh % khèi l−îng n−íc kÕt tinh cã trong CuSO4.5H2O.
Lêi gi¶i
a/ Ta cã: Cø 250 gam CuSO4.5H2O cã chøa 160 gam CuSO4 khan.
500 gam CuSO4.5H2O cã chøa:
160 * 500
= 320 gam CuSO4.
250
b/ Cø 250 gam tinh thÓ cã 90 gam H2O.
100 gam tinh thÓ cã
90 *100
= 36 gam n−íc kÕt tinh.
250
⇒ % khèi l−îng n−íc kÕt tinh lµ 36%.
III.2. D¹ng 2. Bµi to¸n tÝnh khèi l−îng tinh thÓ ngËm n−íc cÇn thªm vµo dung
dÞch cho s½n.
D¹ng bµi to¸n nµy th−êng lÊy tinh thÓ pha vµo dung dÞch cã cïng lo¹i chÊt
tan vÝ dô thªm CuSO4.5H2O vµo dung dÞch CuSO4. Khi lµm to¸n cÇn chó ý:
Dïng ®Þnh luËt b¶o toµn ®Ó tÝnh khèi l−îng dung dÞch t¹o thµnh:
mdd = mtinh thÓ + m dung dÞch ®· cã.
Khèi l−îng chÊt tan trong dung dÞch t¹o thµnh:
m chÊt tan thu ®−îc= m chÊt tan trong tinh thÓ + m chÊt tan trong dung dÞch.
Cã thÓ coi tinh thÓ ngËm n−íc lµ mét d¹ng dung dÞch ®Æc biÖt, trong ®ã
dung m«i lµ l−îng n−íc cã trong tinh thÓ. Sau ®ã ¸p dông ph−¬ng ph¸p
®−êng chÐo.
VÝ dô 2. CÇn lÊy bao nhiªu gam tinh thÓ CuSO4.5H2O vµ bao nhiªu gam dung
dÞch CuSO4 8% ®Ó ®iÒu chÕ ®−îc 560 gam dung dÞch CuSO4 16%.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 8
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Lêi gi¶i
Coi CuSO4.5H2O nh− dung dÞch 64%.
m1 CuSO4.5H2O
64
8
16
CuSO4 8%
m2
⇒
m1
8
=
m2 48
8
48
Nªn m1=80 gam vµ m2=480 gam
m1+m2=560
§a sè häc sinh lµm bµi nµy theo ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng, nghÜa lµ tÝnh l−îng
CuSO4 theo m vµ m’ lÇn l−ît lµ khèi l−îng cña CuSO4.5H2O vµ CuSO4 sau ®ã ¸p
dông c«ng thøc tÝnh C% ®Ó gi¶i hÖ ph−¬ng tr×nh. Lµm theo c¸ch nµy kh¸ mÊt
thêi gian.
III.3. D¹ng 3. Bµi to¸n tÝnh l−îng chÊt tan t¸ch ra hay cÇn thªm vµo khi thay ®æi
nhiÖt ®é cña dung dÞch.
Qu¸ tr×nh gi¶i bµi nµy cÇn:
TÝnh khèi l−îng chÊt tan vµ khèi l−îng dung m«i cã trong dung dÞch b·o
hßa ë nhiÖt ®é t10C.
Gäi a lµ khèi l−îng chÊt tan cÇn thªm vµo hay t¸ch ra khái dung dÞch ban
®Çu, sau khi thay ®æi nhiÖt ®é.
TÝnh khèi l−îng chÊt tan vµ dung m«i cã trong dung dÞch b·o hßa ë nhiÖt
®é t20C
¸p dông c«ng thøc tÝnh ®é tan vµ C% ®Ó tÝnh a.
VÝ dô 3. Cã 1335 gam CuSO4 b·o hßa ë 120C. §un dung dÞch tíi 900C. Hái cÇn
thªm bao nhiªu gam CuSO4 vµo ®Ó ®−îc dung dÞch b·o hßa (ë 900C)(Coi H2O
kh«ng bay h¬i) BiÕt ®é tan cña CuSO4 ë 120C lµ 33,5g. ë 900C lµ 80 g.
Lêi gi¶i
§é tan cña CuSO4 ë 120C lµ 33,5
⇒ 100 gam H2O hßa tan ®−îc 33,5 gam CuSO4 → 133,5 g dd
y gam H2O hßa tan ®−îc x gam CuSO4 ← 1335 g dd.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 9
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
⇒ mCuSO4 =
mH 2O =
1335.33,5
= 335 gam CuSO4.
133,5
1335.100
= 1000 g H2O
133,5
§é tan cña CuSO4 ë 900C ®é tan 80 g
⇒ 100g H2O ë 900C hßa tan ®−îc 80 g CuSO4
1000g H2O ë 900C hßa tan ®−îc 800 g CuSO4.
VËy ®Ó t¹o dung dÞch b·o hßa ë 900C cÇn cã 800g CuSO4
⇒ cÇn thªm vµo 800 -335= 465g CuSO4.
VÝ dô 4. Cã 1877 gam dung dÞch b·o hßa CuSO4 ë 800C. Lµm l¹nh dung dÞch
xuèng cßn 250C.
Hái cã bao nhiªu gam tinh thÓ CuSO4.5H2O bÞ t¸ch ra khái dung dÞch. BiÕt ®é
tan cña CuSO4 ë 800C lµ 87,7 gam vµ ë 250C lµ 40 gam.
Lêi gi¶i
Do ®é tan cña CuSO4 ë 800C lµ 87,7g.
⇒ 100g H2O hßa tan ®−îc 87,7 g CuSO4 → 187,7g dd
m g CuSO4 ← 1877g dd
mCuSO4 =
87, 7.1877
= 877 g
187, 7
Gäi a lµ sè mol CuSO4.5H2O bÞ kÕt tinh → mCuSO .5 H O = 250a .
4
2
→ CuSO4.5H2O
CuSO4 + 5H2O ⎯⎯
a
5a
a
* Khèi l−îng CuSO4 bÞ kÕt tinh 160a
→ khèi l−îng CuSO4 cßn l¹i:
877- 160a.
* Khèi l−îng H2O bÞ kÕt tinh 18.5.a=90a.
Khèi l−îng cßn l¹i:
1877 – 250a.
Do ®é tan CuSO4 ë 200C lµ 40g
hay 100g H2O ë 200C hßa tan 40g CuSO4 → 140g dd
877 - 160a
← 1877-250a(g)
⇒ 140( 877 -160a) = 40(1877 – 250a)
⇔ 3,5( 877 -160a) = 1877 - 250a
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 10
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
⇔ 3069,5 -560a
= 1877 - 250a
⇔ 1192,5
= 310a
⇔ a
= 3,8468 mol.
Khèi l−îng CuSO4.5H2O bÞ t¸ch ra lµ: 250.3,8468 = 961,7 g.
Khi lµm d¹ng bµi tËp nµy ®a sè häc sinh khi tÝnh to¸n quªn mÊt l−îng
n−íc trong dung dÞch còng bÞ t¸ch ra nªn l−îng dung m«i trong dung dÞch sau bÞ
gi¶m ®i. V× thÕ cã thÓ dÉn tíi c¸c kÕt qu¶ sai lÇm: nh− 9,46 gam; 4,73 gam. . .
III.4. D¹ng 4. (d¹ng chÝnh) Bµi to¸n x¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña muèi
ngËm n−íc vµ muèi kÐp ngËm n−íc.
VÝ dô 5. (quay trë l¹i vÝ dô trªn)
Cã 16,0g oxit kim lo¹i MO2 chia thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
•
Hßa tan hoµn toµn phÇn 1 trong HCl d− xö lÝ dung dÞch thu ®−îc ë nh÷ng
®iÒu kiÖn thÝch hîp thu ®−îc 17,1g mét muèi X duy nhÊt.
•
Cho phÇn 2 t¸c dông víi H2SO4 lo·ng d− xö li dung dÞch sau ph¶n øng ë
nhiÖt ®é d−íi 1110C chØ thu ®−îc 25,0g mét muèi Y duy nhÊt.
X¸c ®Þnh M vµ c«ng thøc 2 muèi X, Y biÕt Mx<180g*mol-1, MY< 260g*mol-1
Lêi gi¶i
Theo bµi ra ta cã s¬ ®å
Th«ng th−êng häc sinh sÏ cho r»ng muèi X lµ MCl2, vµ muèi Y lµ MSO4. Khi ®ã
dùa vµ d÷ kiÖn
MO
8g
MO
8g
⎯⎯
→ MCl2
17,1g
⎯⎯
→ MSO4
25,0g
∆ M1 = 71 – 16 = 55
∆ m1 = 9,1
∆ M2 = 96 – 16 = 80
∆ m2 = 17,0
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 11
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Víi n lµ sè mol cña 8 gam MO2 ta cã n =
9,1 17, 0
≠
(v« lÝ). §Õn ®©y ®a phÇn häc
55
80
sinh sÏ lóng tóng kh«ng biÕt xö lÝ thÕ nµo. §ã lµ do c¸c em quªn r»ng X, Y cã
thÓ lµ muèi ngËm n−íc MCl.aH2O vµ MSO4.bH2O.
Lóc nµy ta cã n =
9,1
17, 0
=
55 + 18a 80 + 18b
⇒ 91b − 170 a = 115(*)
Mµ Mx < 180 ⇒ a< 6,05
MY <260 ⇒ b < 9,11
Trong (*) nhËn thÊy a, b nguyªn vµ b chia hÕt cho 5 ⇒ b = 5, a=2, n= 0,1
Tõ ®ã suy ra M = 64(Cu)
V©y c«ng thøc c¸c muèi X lµ CuCl2.2H2O, Y lµ CuSO4.5H2O.
VÝ dô 6. Hßa tan hoµn toµn 5,72 gam Na2CO3 ngËm n−íc trong 44,28 g n−íc
®−îc dung dÞch cã nång ®é 4,24%. X¸c ®inh c«ng thøc hi®rat?
Lêi gi¶i
Gäi c«ng thøc hi®rat (A) Na2CO3.xH2O
MA= 106 + 18x.
nNa2CO3 = nA =
5, 72
.
106 + 18 x
Khèi l−äng Na2CO3
mNa2CO3 = 106.
5, 72
.
106 + 18 x
Mdd = 44,28 + 5,72 = 50 g
Ta cã :
106.5, 72
⎞
: 50 ⎟ .100% = 4, 24%
C% = ⎛⎜
⎝ 106 + 18x
⎠
⇒ x= 10
C«ng thøc ph©n tö cña hi®rat lµ Na2CO3.10H2O.
VÝ dô 7. Hßa tan hoµn toµn 4,8g kim lo¹i M vµo dung dÞch HNO3, thu ®−îc
dung dÞch A. Chia A thµnh 2 phÇn b»ng nhau:
*Xö lÝ phÇn 1 ë ®iÒu kiÖn thÝch hîp thu ®−îc 25,6g mét muèi X duy nhÊt.
*Cho phÇn 2 t¸c dông víi NaOH d− ®−îc kÕt tña B. Nung B ®Õn khèi l−îng
kh«ng ®æi thu ®−îc 4,0g chÊt r¾n.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 12
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
X¸c ®Þnh kim lo¹i M vµ muèi X biÕt M chØ cã mét hãa trÞ duy nhÊt.
Lêi gi¶i
*NÕu gi¶ thiÕt muèi lµ muèi khan th×:
xu li
⎯⎯⎯
→
M
M(NO3)n
2,4 gam
OH − du
⎯⎯⎯→ M(OH)n
M
25,6 gam
chan khong ,t 0
⎯⎯⎯⎯⎯
→ R¾n(M2On)
Víi x lµ sè mol cña 2,4 gam M, ¸p dông ®inh luËt t¨ng gi¶m khèi l−îng, ta cã:
x=
25, 6 − 2, 4 0,187
=
(mol )
n
62.n
Mµ: x =
4, 0 − 2, 4 0,1
=
(mol ) (v« lÝ)
n
16n
⇒ Muèi kh«ng ph¶i lµ muèi khan mµ lµ muèi ngËm n−íc: M(NO3)n. aH2O
⎧ ( M + 62 n + 18 a ) x = 25, 6
⎪
x
⎪
⇒ ⎨ (2 M + 16 n ). = 4, 0 ⇒
2
⎪
Mx = 2, 4
⎪⎩
⎧
⎪
⎪ Mx = 2, 4
⎪
⎨ nx = 0, 2 ⇒
⎪ xa = 0, 6
⎪
⎪
⎩
⎧
⎪ a = 3n
⎪
0, 2
⎪
⎨ x=
n
⎪
2, 4
⎪
⎪⎩ M = x
n
1
2
3
a
3
6
9
x
0,2
0,1
0, 2
3
12
24
36
(lo¹i)
(Mg)
(lo¹i)
M
⇒ muèi X lµ Mg(NO3)2.6H2O
Häc sinh khi lµm bµi nµy th−êng m¾c sai lÇm lµ tÝnh to¸n víi muèi khan vµ
Ýt khi ®Ó ý tíi sè oxi hãa cña kim lo¹i thay ®æi. Trong qu¸ tr×nh lµm c¸c bµi tËp
cÇn chó ý nguyªn tè kim lo¹i cã thay ®æi sè oxi hãa hay kh«ng trong qu¸ tr×nh
xö lý muèi ngËm n−íc.
VÝ dô 8. Hßa tan hoµn toµn a gam kim lo¹i M trong HCl d− thu ®−îc dung dÞch
A vµ 3,28 lÝt B (®o ë 270C , 1,5 atm). Chia A thµnh 2 phÇn b»ng nhau.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 13
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Cho phÇn 1 t¸c dông hoµn toµn víi KOH d− thu ®−îc kÕt tña C. Nung C trong
kh«ng khÝ ë nhiÖt ®é cao tíi khèi l−îng kh«ng ®æi, thu ®−îc (b+2,4) gam chÊt
r¾n D. Hßa tan D trong H2SO4 d− ®−îc dung dÞch E. Xö lÝ E ë ®iÒu kiÖn thÝch
hîp thu ®−îc 28,1 gam mét muèi X duy nhÊt.
Xö li phÇn thø hai chØ thu ®−îc mét muèi Y duy nhÊt cã khèi l−îng 19,9 g.
X¸c ®Þnh c«ng thøc X,Y biÕt a=2b
Lêi gi¶i
S¬ ®å biÕn ®æi:
Theo bµi ra: ∑ nH =
2
3, 28.1,5
= 0, 2(mol )
0, 082.300
HCl du
VËy: M ⎯⎯⎯→ 0,1 mol H2
(*)
b gam
HCl du
−
0
OH
t
→ ↓ C ⎯⎯
→ M2On (**)
M ⎯⎯⎯→ MCln ⎯⎯⎯
b gam
(b+2,4) gam
Gäi x lµ sè mol cña b g M. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e víi qu¸ tr×nh (*), ta cã:
Tæng sè mol e nh−êng: nx (mol)
Tæng sè mol e nhËn: 0,1.2= 0,2 mol
⇒ nx = 0,2 (1)
Còng ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn e víi (**) ta cã:
tæng sè mol e nh−êng =mx(mol)
Tæng sè mol e nhËn =
2, 4
.2 = 0,3mol
16
⇒ mx= 0,3 mol (2)
Tõ (1) vµ (2) ⇒ m: n =3 : 2
Hay m=3, n = 2; x= 0,1
Suy ra: nx = 0,05 mol; nY= 0,1 mol
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 14
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
⇒ MX=
28,1
19,9
= 562 ; MY=
= 199
0, 05
0,1
NÕu X lµ M2(SO4)3; Y lµ MCl2 th×:
MX = 2M + 96.3 = 562
⇒ M = 137
MY = M + 35,5.2 = 199
⇒ M = 128 (v« lÝ)
VËy X ph¶i cã d¹ng M2(SO4)3. α H2O
⇒ 2M + 96.3 +18 α = 562 ⇒ 2M + 18 α = 274
Y ph¶i cã d¹ng MCl2. β H2O
⇒ M + 35,5.2 +18 β = 199
⇒ M + 18 β = 128
Tõ ®ã ta cã: α = 2 β + 1
MÆt kh¸c: α <
274
=15,22;
18
β <
128
= 7,11
18
LËp b¶ng:
β
1
2
3
4
5
6
α
3
5
7
9
11
13
M
110(lo¹i)
92(lo¹i)
74( lo¹i)
56(Fe)
38(lo¹i)
20(lo¹i)
VËy α =9; β =4; M lµ Fe
X lµ Fe2(SO4)3.9H2O; Y lµ FeCl2. 4 H2O
VÝ dô 9. Mét lo¹i phÌn nh«m A cã c«ng thøc MAl(SO4)2.nH2O trong ®ã M lµ
kim lo¹i kiÒm. LÊy 7,11g A hßa tan vµo H2O vµ cho t¸c dông víi dung dÞch
BaCl2 d− thu ®−îc 6,99g kÕt tña.
MÆt kh¸c lÊy 7,11g A nung tíi khèi l−îng kh«ng ®æi th× ®−îc 8,37g phÌn.
X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña phÌn.
Lêi gi¶i
Gäi a lµ sè mol cña phÌn A trong 7,11g.
- Ph−¬ng tr×nh ph¶n øng khi cho dung dÞch phÌn t¸c dông víi BaCl2 d−:
→ MCl + AlCl3 + 2BaSO4 + nH2O
MAl(SO4)2 . nH2O + 2BaCl2 ⎯⎯
Hay
a
2a
SO42−
2a
+
Ba 2+
⎯⎯
→ BaSO4
2a
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 15
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
nBaSO4 = 2a =
6,96
= 0, 03 (mol)
233
a= 0,015 mol
- Ph−¬ng tr×nh ph¶n øng khi nung phÌn:
0
t
→ MAl(SO4)2 + nH2O
MAl(SO4)2.nH2O ⎯⎯
a (mol)
a
an
mphÌn = a M MAl ( SO ) + an.18
4 2
mphÌn khan= a. M MAl ( SO )
4 2
mH 2O = mphÌn + mphÌn khan
m H O = 18an = 7,11 – 3,87 ⇒ an = 0,18
2
a = 0,015 ⇒ n = 12
MÆt kh¸c khèi l−îng phÌn:
mphÌn = a( M + 219 + 12.18) = 7,11
⇒ M = 39 lµ K
C«ng thøc ph©n tö cña phÌn lµ KAl(SO4)2 . 12H2O
VÝ dô 10. §Ó x¸c ®Þnh c«ng thøc cña muèi kÐp A ng−êi ta tiÕn hµnh c¸c thÝ
nghiÖm sau:
*LÊy 9,64 gam muèi A hßa tan vµo H2O sau ®ã cho t¸c dông víi BaCl2 d− thu
®−îc 9,32 gam kÕt tña bÒn cña mét chÊt B duy nhÊt, kh«ng tan trong HNO3.
*LÊy 9,64 gam muèi A hßa tan vµo H2O, sau ®ã cho t¸c dông víi Ba(OH)2 d− cã
®un nhÑ ®−îc kªt tña C vµ khÝ D cã kh¶ n¨ng lµm xanh qu× tÝm Èm. Nung kÕt tña
C trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc 10,92 gam chÊt r¾n E.
Cho tÊt c¶ khÝ D hÊp thô vµo 200ml dung dÞch NaOH 0,1M.
X¸c ®inh c«ng thøc muèi A, biÕt kim lo¹i trong A kh«ng bÞ thay ®æi sè oxi hãa
trong c¸c ph¶n øng trªn.
Lêi gi¶i
Theo bµi ra ta cã kÕt tña B lµ BaSO4
∑ nSO2 − =
4
9,32
= 0, 04(mol )
233
KhÝ D lµ NH3.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 16
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
Mµ n H du =0,2 . 0,1= 0,02(mol)=n NH phan
+
3
ung
⇒ Trong 9,64 gam muèi A cã 0,02 mol ion NH +4 .
Gäi kim lo¹i trong A lµ R chÊt r¾n E bao gåm BaSO4 vµ oxit RxOY.
m BaSO =nB=0,04(mol)
4
⇒ m R O = 10,92 – 9,32 = 1,6 gam
x
y
NÕu muèi A lµ muèi khan th× trong 9,64 gam A cã:
mR= 9,64 – (96.0,04 + 18.0,02) = 5,44 (gam)
§iÒu nµy v« lÝ v× m R O = 1,6 gam
x
y
VËy A ph¶i lµ muèi ngËm n−íc !
Goi A lµ: p(NH4)2SO4.qRX(SO4)Y. α H2O, n lµ sè mol cña 9,64 gam A ta cã:
2pn = 0,02 ⇒ pn = 0,02
(p + qy) n = 0,04 ⇒ qyn = 0,03
Vµ (qRx + 18 α )n = 5,44 (gam)
MÆt kh¸c : qn(Rx + 16y) = 1,60
⇒ qnRx = 1,12 gam ⇒ R=
112 x
.
3 y
LËp b¶ng:
x
2
1
2
1
y
1
1
3
2
R
18,67 (L)
37,33 (L)
56 (Fe)
74,67 (L)
VËy R lµ Fe, x= 2, y= 3, q= p
Chon p = q = 1 ⇒ n= 0,01
Th× muèi A cã d¹ng (NH4)2SO4.Fe2(SO4)3. α H2O
MA=
9, 64
=964
0, 01
⇒ α = 24
⇒ Muèi A lµ (NH4)2SO4.Fe2(SO4)3.24H2O
VÝ dô 11. (trÝch ®Ò thi tuyÓn sinh ®¹i häc Y D−îc-n¨m 1992)
Nung 8,08 gam mét muèi A, thu ®−îc c¸c s¶n phÈm khÝ vµ 1,6 gam mét
hîp chÊt r¾n kh«ng tan trong n−íc. NÕu cho s¶n phÈm khÝ ®i qua 200g dung dÞch
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 17
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
NaOH nång ®é 1,2% ë ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh th× t¸c dông võa ®ñ vµ ®−îc mét dung
dÞch gåm 1 muèi cã nång ®é 2,47%. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña muèi A
biÕt r»ng khi nung sè oxi hãa cña kim lo¹i kh«ng biÕn ®æi.
Lêi gi¶i
C«ng thøc ph©n tö cña muèi A:
- Khèi l−îng NaOH:
mNaOH=
-
2, 4
200.1, 2
⎛
⎞
= 0, 06(mol ) ⎟
= 2, 4 g ⎜ hay
40
100
⎝
⎠
Khèi l−îng s¶n phÈm khÝ:
mkhÝ= mA - mchÊt r¾n = 8,08 – 1,6 = 6,48g
-
Khi cho s¶n phÈm khÝ qua dung dÞch NaOH th× NaOH hÊp thô khÝ vµ lµm
cho khèi l−îng dung dÞch thµnh:
mdd= 200 + 6,48 = 206,48g
V× dung dÞch sau ph¶n øng cã nång ®é 2,47%, nªn khèi l−îng muèi trong
dung dÞch lµ:
mmuèi=
a.mdd 2, 47.206, 48
=
= 5,1g
100
100
S¶n phÈm khÝ t¸c dông ®ñ víi NaOH t¹o nªn muèi do ®ã l−îng Na cã trong
NaOH ®Òu chuyÓn vµo muèi.
Khèi l−îng Na cã trong muèi : mNa=0,06.23=1,38g
Khèi l−îng phÇn gèc axit cña muèi:
mgèc axit= 5,1 – 1,38= 3,72g
Ta cã b¶ng sau:
Gèc axit X
Muèi Na Sè mol gèc X
Sè l−îng mol ph©n tö gèc X
Hãa trÞ I
NaX
MX=
3, 72
= 62 øng víi NO 3−
0, 06
Hãa trÞ II
Na2X
Hãa trÞ III
Na3X
nX=nNa=0,06 (mol)
nX =
nNa 0, 06
=
= 0, 03
2
2
MX=
3, 72
= 124 kh«ng cã gèc axit
0, 03
nX=
nNa 0, 06
0, 02
=
3
3
MX=
3, 72
= 186 kh«ng cã gèc axit
0, 02
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 18
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
VËy muèi A lµ muèi nitrat
Muèi nitrat A kh«ng thÓ lµ muèi nitrat cña kim lo¹i kiÒm v× chÊt r¾n t¹o thµnh
do sù nhiÖt ph©n tan trong H2O vµ chÊt khÝ cã t¸c dông víi NaOH t¹o 1 muèi.
Do ®ã khÝ t¹o thµnh cã NO2 vµ O2.
2NO2
+
4
1
O2
2
2NaOH +
4
⎯⎯
→
2NaNO3 +
H2O
(1)
1
VËy nNO = nNaOH = 0, 06(mol ) ⇒ mNO = 46.0, 06 = 2, 76
2
2
Gäi M lµ kim lo¹i trong muèi A cã hãa trÞ lÇn l−ît lµ 2, 3, 4. V× khi nung A sè
oxi cña kim lo¹i kh«ng thay ®æi nªn c¸c muèi nitrat nµy khi nung kh«ng cho kim
lo¹i ®¬n chÊt cã sè oxi hãa b»ng 0.
Ph−¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÖt ph©n c¸c muèi nitrat nh− sau:
→ 2MO + 4NO2 + O2
2M(NO3)2 ⎯⎯
→ 2M2O3 + 12NO2 + 3O2
4M(NO3)3 ⎯⎯
→ MO2 + 4NO2 + O2
M(NO3)4 ⎯⎯
(2)
(3)
(4)
(mét peroxit)
*NÕu A lµ muèi nitrat gåm c¸c tinh thÓ ngËm n−íc th× khi nhiÖt ph©n ngoµi
NO2, O2 th× cßn cã h¬i n−íc thoat ra.
Theo c¸c ph−¬ng tr×nh ph¶n øng (2), (3), (4) th× tØ lÖ gi÷a NO2 vµ O2 lµ:
nNO2 = nO2 = 4 :1
Theo trªn th× khÝ NO2 tho¸t ra cã nNO = 0, 06(mol ) .
2
1
4
KhÝ O2 tho¸t ra cã: nO = nNO =
2
2
0, 06
= 0, 015(mol )
4
mO2 = 0,015.32= 0,48g
Tæng sè khèi l−îng NO2 vµ O2:
mNO2 ;O2 = 2, 76 + 0, 48 = 3, 24 < 6, 48 g l−îng khÝ tho¸t ra
Trong khÝ tho¸t ra ngoµi NO2, O2 cßn cã H2O:
mH 2O = mkhi − mNO2 ;O2 =6,48 – 3,24= 3,24g
⇒ nH 2O =
3, 24
=0,18 (mol)
18
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 19
S¸ng KiÕn Kinh NghiÖm 20102010
Th¹c SÜ NguyÔn V¨n H¶i.
VËy muèi nitrat lµ muèi kÕt tinh cã ngËm n−íc.
*NÕu M cã hãa trÞ II: theo ph−¬ng tr×nh ph¶n øng (2) ta cã:
nMO =
1
0, 06
nNO2 =
= 0, 03(mol ) øng víi khèi l−îng 1,6g
2
2
0,03 mol MO cã khèi l−îng 1,6g
1 mol MO cã khèi l−îng
1, 6
=53,33g
0, 03
⇒ M=37,33g ( kh«ng cã kim lo¹i t−¬ng øng)
*NÕu M lµ kim lo¹i hãa tri III: theo ph¶n øng (3) ta cã
nM 2O3 =
1
0, 06
nNO2 =
= 0, 01(mol )
6
6
0,01 mol M2O3 cã khèi l−îng 1,6g
1 mol M2O3 cã khèi l−îng 160g
⇒ M=56 vËy M lµ Fe.
*NÕu m lµ kim lo¹i cã hãa trÞ IV theo ph−¬ng tr×nh ph¶n øng (4) ta cã:
nMO2 =
1
0, 06
nNO2 =
= 0, 015(mol )
4
4
0,015 mol MO2 cã khèi l−îng 1,6g.
1 mol MO2 cã khèi l−îng 106,5g.
⇒ M=74.67 (kh«ng cã kim lo¹i t−¬ng øng)
VËy M lµ Fe vµ A lµ muèi Fe(NO3)3 ngËm n−íc.
§Æt c«ng thøc ph©n tö muèi A lµ Fe(NO3)3. nH2O
Ph−¬ng tr×nh ph¶n øng nhiÖt ph©n A:
4Fe(NO3)3. nH2O
4. 0,06n = 12.0,18
⎯⎯
→
Fe2O3 + 12NO2 + 3O2 + 4nH2O
12
:
4n (mol)
0,06
: 0,18
⇒ n=9
VËy muèi A cã c«ng thøc Fe(NO3)3. 9H2O.
§a sè häc sinh khi gÆp bµi nµy ®Òu bÕ t¾c khi t×m c«ng thøc gèc axit. Bµi
nµy cã thÓ dïng trong «n luyÖn ®éi tuyÓn häc sinh giái.
Tr−êng THPT D−¬ng Qu¶ng Hµm - V¨n giang.
Trang 20
- Xem thêm -