Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Môc lôc
Lêi më ®Çu ................................................................................... 1
Ch-¬ng I: Nh÷ng kh¸i qu¸t chung vÒ Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
1. LÞch sö ra ®êi .............................................................. 2
2. Chøc n¨ng, quyÒn h¹n, nhiÖm vô ................................ 3
Ch-¬ng II:Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng cña bé m¸y Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng
1. Tæ chøc ho¹t ®éng bé m¸y Ng©n hµng trong
n¨m 2000 .................................................................... 7
2. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®-îc ...................................... 8
3. §¸nh gi¸ tµi chÝnh ..................................................... 10
Ch-¬ng III: Tæ chøc bé m¸y v¨n phßng Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam ..................................................... 11
1. Nguyªn t¾c tæ chøc v¨n phßng .................................. 11
2. M« h×nh c«ng t¸c tæ chøc v¨n phßng ........................ 13
3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña v¨n phßng ........................ 16
4. VÊn ®Ò nh©n sù cña v¨n phßng ................................. 17
5. Trang thiÕt bÞ cña v¨n phßng .................................... 17
Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn mét b-íc ........................... 17
KÕt luËn ...................................................................................... 19
B¸o c¸o thùc tËp
Lêi më ®Çu
B-íc vµo thiªn niªn kû míi trong bÇu kh«ng khÝ s«i ®éng
cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp. ë ViÖt Nam, tuy m«i
tr-êng ®Çu t- cßn kh«ng Ýt trë ng¹i, thÞ tr-êng tiÒn tÖ cßn nhiÒu
bÊt cËp, cung cÇu ngo¹i tÖ ch-a æn ®Þnh, ®Çu t- n-íc ngoµi ch-a
nh- mong muèn. Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam mong
muèn ®-îc cïng b¹n bÌ trong n-íc vµ quèc tÕ chia sÎ nh÷ng
thµnh tùu ®· ®¹t ®-îc trong nh÷ng n¨m qua. §Æc biÖt trong c«ng
cuéc ®æi míi hiÖn nay, khi mµ c¶ n-íc ®ang b-íc vµo thêi kú
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ th× viÖc x©y dùng hÖ thèng tæ
chøc bé m¸y v¨n phßng lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng vµ cÇn
thiÕt.
Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu thùc tËp t¹i Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam ®-îc tiÕp thu nh÷ng ý kiÕn c¬ b¶n vµ kÕt hîp
víi thùc tÕ cho thÊy tæ chøc bé m¸y v¨n phßng hîp lý vµ chÆt
chÏ gãp phÇn ®em l¹i nh÷ng thµnh c«ng lín cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy t«i ®· chän ®Ò tµi: "Hoµn
thiÖn mét b-íc hÖ thèng tæ chøc bé m¸y v¨n phßng cña Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam" cho b¸o c¸o cña m×nh.
1
Ch-¬ng I
nh÷ng kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng
Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
1. LÞch sö ra ®êi cña Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam
* Thµnh lËp ngµy 01/4/1963, Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng
ViÖt Nam liªn tôc gi÷ vai trß chñ lùc trong hÖ thèng Ng©n hµng
ViÖt Nam. Ng©n hµng Nhµ n-íc ViÖt Nam ®-îc Nhµ n-íc xÕp
h¹ng lµ 1 trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, lµ thµnh viªn HiÖp héi
Ng©n hµng ViÖt Nam thµnh viªn HiÖp héi Ng©n hµng Ch©u ¸.
- Lµ Ng©n hµng Th-¬ng m¹i phôc vô ®èi ngo¹i l©u ®êi
nhÊt ë ViÖt Nam. Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam lu«n ®-îc
biÕt ®Õn nh- lµ mét Ng©n hµng cã uy tÝn nhÊt trong c¸c lÜnh vùc
tµi trî, thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, kinh doanh ngo¹i hèi, b¶o
l·nh Ng©n hµng vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh, Ng©n hµng Quèc tÕ, kÓ
c¶ nghiÖp vô thÎ tÝn dông Visa, Master Card.
- §Õn cuèi n¨m 2000, Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
®· ph¸t triÓn thµnh mét hÖ thèng gåm 22 chi nh¸nh trong n-íc,
1 C«ng ty tµi chÝnh vµ 3 v¨n phßng ®¹i diÖn ë n-íc ngoµi víi
tæng sè 2800 c¸n bé c«ng nh©n viªn: ®Çu t- vèn cæ phÇn vµo 14
doanh nghiÖp: 3 liªn doanh víi n-íc ngoµi; 6 Ng©n hµng Cæ
phÇn; 2 C«ng ty b¶o hiÓm; 3 C«ng ty liªn doanh bÊt ®éng s¶n.
Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam ®· thiÕt lËp quan hÖ ®¹i lý
víi h¬n 1000 Ng©n hµng t¹i 85 n-íc trªn ThÕ giíi, ®-îc nèi
m¹ng Swift quèc tÕ, ®-îc trang bÞ hÖ thèng vi tÝnh hiÖn ®¹i nhÊt
trong c¸c Ng©n hµng ViÖt Nam. Vµ nhÊt lµ mét ®éi ngò c¸n bé
n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh vµ ®-îc ®µo t¹o lµnh nghÒ.
2
Víi ph-¬ng ch©m lu«n mang ®Õn cho kh¸ch hµng sù thµnh
®¹t, môc tiªu cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam lµ duy tr×
vai trß Ng©n hµng Th-¬ng m¹i hµng ®Çu ë ViÖt Nam vµ trë
thµnh mét Ng©n hµng Quèc tÕ ë khu vùc trong thËp kû tíi. Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam cam kÕt x©y dùng m« h×nh tæ
chøc tiªn tiÕn theo c¸c chuÈn mùc quèc tÕ, ®a d¹ng ho¸ ho¹t
®éng, ®i ®Çu vÒ øng dông c«ng nghÖ Ng©n hµng hiÖn ®¹i nh»m
cung cÊp nh÷ng dÞch vô tµi chÝnh Ng©n hµng chÊt l-îng cao cho
mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam sÏ
gi÷ v÷ng niÒm tin cña ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n-íc.
2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n
* Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam (gäi t¾t lµ Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng) lµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc h¹ng ®Æc biÖt,
bao gåm c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cã quan hÖ g¾n bã víi nhau vÒ
lîi Ých kinh tÕ, tµi chÝnh, c«ng nghÖ th«ng tin, ®µo t¹o nghiªn
cøu tiÕp thÞ trong ho¹t ®éng kinh doanh. Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ
tÝn dông vµ c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh
tiÒn tÖ, Ng©n hµng.
Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ®-îc thµnh lËp theo NghÞ ®Þnh sè
115/CP ngµy 30/12/1962 cña Héi ®ång ChÝnh phñ vµ ®-îc
Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n-íc ký quyÕt ®Þnh sè 286/Q§-NH5
ngµy 21/9/1996 thµnh lËp l¹i theo m« h×nh tæng C«ng ty Nhµ
n-íc quy ®Þnh t¹i quyÕt ®Þnh sè 90/TTg ngµy 7/3/1994 theo uû
quyÒn cña Thñ t-íng ChÝnh phñ nh»m t¨ng c-êng, tÝch tô, tËp
trung ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c kinh doanh ®Ó thùc
hiÖn nhiÖm vô Nhµ n-íc giao, n©ng cao kh¶ n¨ng vµ hiÖu qu¶
kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ cña toµn Ng©n hµng
Ngo¹i th-¬ng, ®¸p øng nhu cÇu kinh tÕ.
3
* Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng cã:
- T- c¸ch ph¸p nh©n theo ph¸p luËt ViÖt Nam.
- Tªn giao dÞch Quèc tÕ b»ng tiÕng Anh: Bank for Foreign
Trade of Vietnam (Vietcombank).
- Trô së chÝnh: T¹i Hµ Néi
* Trô së tæng hµng:
198 TrÇn Quang Kh¶i - Hµ Néi
Telex: 411209 VCB - Vietcombank
Swift: BFTVVNVX
§iÖn tÝn: VIETCOMBANK
* V¨n phßng:
198 TrÇn Quang Kh¶i - Hµ Néi
Tel: 8.251322 - 8.240876
Fax: 8.269067
* Phßng quan hÖ Quèc tÕ: 198 TrÇn Quang Kh¶i - Hµ Néi
Tel: 8.265503 - 8.266150
Fax: 8.265548
* Së giao dÞch:
23 Phan Chu Trinh - Hµ Néi
Tel: 9.343137
Fax: 8.241395
- §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng, bé m¸y qu¶n lý ®iÒu hµnh.
- Vèn vµ tµi s¶n trong ®ã vèn ®iÒu lÖ ®-îc ChÝnh phñ Ên
®Þnh lµ: 1.100.000.000.000 (mét ngh×n mét tr¨m tû ®ång ViÖt
Nam) vµ chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c kho¶n nî trong ph¹m vi
sè vèn vµ tµi s¶n thuéc së h÷u cña Nhµ n-íc do Ng©n hµng
Ngo¹i th-¬ng qu¶n lý.
- Con dÊu riªng, tµi kho¶n më t¹i Ng©n hµng Nhµ n-íc vµ
t¹i c¸c Ng©n hµng trong n-íc vµ n-íc ngoµi.
- B¶ng c©n ®èi tµi s¶n, c¸c quü tËp trung theo quy ®Þnh cña
ph¸p luËt.
4
* Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng cã thêi h¹n ho¹t ®éng lµ 99
n¨m kÓ tõ ngµy Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n-íc ký quyÕt ®Þnh
thµnh lËp l¹i theo m« h×nh Tæng C«ng ty Nhµ n-íc.
* Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ®-îc qu¶n lý bëi Héi ®ång
qu¶n trÞ vµ ®-îc ®iÒu hµnh bëi Tæng Gi¸m ®èc.
* Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng chÞu sù qu¶n lý Ng©n hµng cña
Ng©n hµng Nhµ n-íc vµ qua c¸c Bé, c¬ quan ngang Bé, c¬ quan
thuéc ChÝnh phñ, Uû ban nh©n d©n tØnh vµ Thµnh phè trùc thuéc
Trung -¬ng theo chøc n¨ng quy ®Þnh, ®ång thêi chÞu sù qu¶n lý
cña c¸c c¬ quan nµy víi t- c¸ch lµ c¬ quan thùc hiÖn quyÒn chñ
së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n-íc theo quy ®Þnh t¹i LuËt
Doanh nghiÖp Nhµ n-íc vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt.
* Tæ chøc §¶ng céng s¶n ViÖt Nam trong Ng©n hµng
Ngo¹i th-¬ng ho¹t ®éng theo HiÕn ph¸p, ph¸p luËt cña Nhµ
n-íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ quy ®Þnh cña
§¶ng céng s¶n ViÖt Nam.
* Danh s¸ch c¸c ®¬n vÞ Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt
Nam liªn doanh hoÆc cã cæ phÇn:
1) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Cæ phÇn XuÊt nhËp khÈu.
2) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Cæ phÇn Sµi Gßn C«ng th-¬ng
3) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i cæ phÇn Gia §Þnh
4) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Cæ phÇn Qu©n ®éi
5) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Cæ phÇn Quèc tÕ
6) Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Cæ phÇn Ph-¬ng §«ng
7) Quü tÝn dông nh©n d©n Trung -¬ng
8) C«ng ty b¶o hiÓm X¨ng dÇu
9) C«ng ty b¶o hiÓm Nhµ Rång
5
10) C«ng ty Cæ phÇn §ång Xu©n (kinh doanh V¨n phßng)
11) Ng©n hµng Chohung Vina bank
12) C«ng ty Vietcombank Tower (198 TrÇn Quang Kh¶i)
13) Vinalease
14) C«ng ty Vietcombank Banday (kinh doanh V¨n phßng)
6
Ch-¬ng II
Thùc tr¹ng cña hÖ thèng tæ chøc bé m¸y
Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
I. Tæ chøc ho¹t ®éng bé m¸y cña Ng©n hµng
Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
Sau n¨m 2000, thÞ tr-êng tiÕp tôc cã nhiÒu b-íc ph¸t triÓn
kh¶ quan. Bªn c¹nh sù h×nh thµnh mét sè thÞ tr-êng míi nh- thÞ
tr-êng chøng kho¸n, thÞ tr-êng më, c¸c ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu hÖ
thèng Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Quèc doanh vµ cñng cè hÖ thèng
Ng©n hµng cæ phÇn ®-îc khÈn tr-¬ng x©y dùng vµ thùc hiÖn,
c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· tiÕp tôc ®-îc c¶i tiÕn ®Ó ngµy cµng gÇn
h¬n víi c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ.
Sau nhiÒu n¨m chuÈn bÞ, trung t©m giao dÞch chøng kho¸n
®Çu tiªn cña ViÖt Nam ®-îc ®Æt t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®·
ra ®êi vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Tuy hµng ho¸ trªn thÞ tr-êng chøng
kho¸n ch-a nhiÒu, ho¹t ®éng mua b¸n ch-a s«i ®éng nh-ng ®©y
sÏ lµ mét kªnh bæ sung vèn quan träng cho nÒn kinh tÕ. Còng
trong n¨m 2000 nghiÖp vô thÞ tr-êng më ®· ®-îc khai tr-¬ng.
Víi t- c¸ch lµ mét c«ng cô quan träng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ thÞ
tr-êng nµy sÏ gãp phÇn ®iÒu hoµ tiÒn tÖ trªn thÞ tr-êng vµ cã t¸c
®éng tÝch cùc tíi vèn kh¶ dông cña c¸c tæ chøc tÝn dông, gióp
c¸c tæ chøc nµy sö dông vèn linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ h¬n.
C¸c Ng©n hµng Th-¬ng m¹i quèc doanh - bé phËn chñ ®¹o
cña hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam - ®· tÝch cùc x©y dùng ®Ò ¸n
t¸i c¬ cÊu ®Ó cã thÓ sím triÓn khai n¨m 2001. §Ò ¸n t¸i c¬ cÊu
7
c¸c Ng©n hµng Th-¬ng m¹i Quèc doanh sÏ tËp trong gi¶i quyÕt
nh÷ng khã kh¨n vµ ®iÓm yÕu vÒ c¸c mÆt tµi chÝnh, tæ chøc, c«ng
nghÖ vµ nh©n lùc v.v... cña c¸c Ng©n hµng nµy.
Tõng b-íc ®-a hai bé luËt (cã hiÖu lùc tõ 01/10/19980 vµo
cuéc sèng, ®Ò ¸n thµnh lËp c¸c Ng©n hµng chÝnh s¸ch nh- Ng©n
hµng phôc vô ng-êi nghÌo vµ c¸c ®èi t-îng chÝnh s¸ch, quü tÝn
dông hç trî xuÊt khÈu, còng ®-îc tÝch cùc triÓn khai trong n¨m
2000. Ngoµi ra, mét sè C«ng ty tµi chÝnh thuéc c¸c Tæng C«ng
ty cña ViÖt Nam ®· ®-îc thµnh lËp. Víi ph-¬ng ch©m ngµy
cµng hoµn thiÖn ho¹t ®éng Ng©n hµng n¨m 2000, Ng©n hµng
Nhµ n-íc ViÖt Nam (Ng©n hµng Trung -¬ng) ®· ban hµnh nhiÒu
chÝnh s¸ch tiÒn tÖ míi nh- ®iÒu hµnh l·i suÊt theo c¬ chÕ l·i suÊt
c¬ b¶n, ®iÒu hµnh tû gi¸ hèi ®o¸i chñ ®éng linh ho¹t, phï hîp
víi diÔn biÕn vÜ m« cña thÞ tr-êng tiÒn tÖ trong vµ ngoµi n-íc vµ
®-a thÞ tr-êng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c vµo ho¹t ®éng th-êng
kú h¬n n÷a. Mét b-íc tiÕn ®¸ng kÓ kh¸c cña hÖ thèng Ng©n
hµng ViÖt Nam nh»m b¶o vÖ kh¸ch hµng lµ sù ra ®êi cña b¶o
hiÓm tiÒn göi ViÖt Nam vµo th¸ng 7 n¨m 2000.
Trong n¨m 2000, Ng©n hµng Nhµ n-íc còng ®· ban hµnh
nhiÒu v¨n b¶n ph¸p lý míi quan träng vÒ cho vay, thÕ chÊp, tÝn
chÊp b¶o l·nh, thanh to¸n, ngo¹i tÖ...
TÊt c¶ nh÷ng diÔn biÕn nµy ®· lµm cho m«i tr-êng ho¹t
®éng cña c¸c Ng©n hµng ngµy cµng hoµn thiÖn vµ ®-a tiÕn tr×nh
c¶i c¸ch hÖ thèng Ng©n hµng tµi chÝnh ViÖt Nam tiÕn thªm mét
b-íc quan träng.
8
2. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®-îc cña Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam trong n¨m
qua
- Hoµ nhÞp cïng ®Êt n-íc vµ thÕ giíi b-íc vµo thiªn niªn
kû thø ba cña loµi ng-êi. Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
mong muèn ®-îc cïng b¹n bÌ trong n-íc vµ quèc tÕ chia sÎ
nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®-îc trong thêi gian qua còng nhnh÷ng thêi c¬ vµ thö th¸ch trong n¨m 2001 - n¨m ®Çu cña Thiªn
niªn kû míi.
* N¨m 2000 tuy con ®-êng ph¸t triÓn kinh tÕ cßn gËp
ghÒnh tr¾c trë, song ViÖt Nam rÊt vui mõng tr-íc nh÷ng thµnh
tùu ®¸ng khÝch lÖ ®· ®¹t ®-îc: Tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP)
t¨ng 6,7%, xuÊt khÈu t¨ng 24%, nhËp khÈu t¨ng 27%, tæng d- nî
tÝn dông t¨ng 17% so víi n¨m 1999.
Chung søc x©y dùng ®Êt n-íc n¨m 2000 Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng còng ®· gÆt h¸i ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cùc vµ ®Çy høa
hÑn. Tæng tµi s¶n t¨ng 45% ®¹t trªn 65.600 tû VN§ gi÷ vÞ trÝ
hµng ®Çu trong hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam. TÝn dông t¨ng
54,70% so víi n¨m tr-íc, thÞ phÇn thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu
chiÕm 31%. Bªn c¹nh ®ã, Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
tiÕp tôc duy tr× vai trß chñ ®¹o trªn thÞ tr-êng liªn Ng©n hµng vÒ
tiÒn tÖ, võa lµ ng-êi mua, ng-êi b¸n chÝnh trªn thÞ tr-êng võa lµ
trung t©m thanh to¸n bï trõ cho c¸c Ng©n hµng Th-¬ng m¹i
ViÖt Nam. Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng tiÕp tôc duy tr× vai trß lµm
®Çu mèi thu xÕp vèn ®ång tµi trî cho nh÷ng dù ¸n dµi h¹n cã gi¸
trÞ l¬ns vµ cã ý nghÜa quan träng ®èi víi C«ng ty cuéc ph¸t triÓn
kinh tÕ trong nh÷ng n¨m tíi.
9
Trong tiÕn tr×nh héi nhËp cña khu vùc vµ quèc tÕ, n¨m
2000 thÞ tr-êng tµi chÝnh ViÖt Nam ®· cã b-íc ph¸t triÓn míi.
C¬ chÕ ®iÒu hµnh tiÒn tÖ, l·i suÊt ®· ®-îc níi láng h¬n nh- viÖc
¸p dông c¸c nghiÖp vô thÞ tr-êng më, l·i suÊt c¬ b¶n... Trung
t©m giao dÞch chøng kho¸n ®Çu tiªn t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh
®· ®i vµo ho¹t ®éng sau nhiÒu n¨m chuÈn bÞ vµ trung t©m thø
hai t¹i Hµ Néi dù tÝnh sÏ khai tr-¬ng ho¹t ®éng trong thêi gian
tíi.
N¨m 2000 còng lµ n¨m ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu ho¹t ®éng Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng - ®Ò ¸n trong ch-¬ng tr×nh tæng thÓ t¸i c¬
cÊu ngµnh Ng©n hµng Tµi chÝnh ViÖt Nam - ®· ®-îc tÝch cùc
triÓn khai x©y dùng.
3. §¸nh gi¸ tµi chÝnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam
N¨m tµi chÝnh
N¨m 1998
N¨m 1999
N¨m 2000
Tæng thu nhËp
2.221.064
2.023.959
2.429.871
Thu l·i
1.965.811
1.828.336
2.164.885
1.245.163
1.452.018
Tr¶ l·i
Thu nhËp rßng tõ l·i
442.379
583.173
712.867
Lîi nhuËn tr-íc thuÕ
186.592
187.480
212.385
Tæng tµi s¶n cã
33.682.728
45.269.564
65.633.108
D- nî tÝn dông
9.464.955
9.322.018
14.421.355
26.197.354
33.213.221
43.748.348
1.618.248
2.062.533
2.051.580
TiÒn göi
Vèn chñ së h÷u
10
Lîi nhuËn/Vèn chñ së
h÷u
11,47%
9,09%
10,35%
Lîi nhuËn/Tæng tµi s¶n
cã
0,55%
0,41%
0,32%
1,55%
1,17%
Chªnh lÖch l·i suÊt
rßng
11
Ch-¬ng III
Tæ chøc bé m¸y v¨n phßng
cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
1. Nguyªn t¾c tæ chøc v¨n phßng
V¨n phßng lµ bé phËn lµm viÖc cña c¬ quan, gióp gi¶i
quyÕt c«ng viÖc thuéc chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ thÈm quyÒn cña
c¬ quan, lµ ®Þa ®iÓm giao tiÕp ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña c¬ quan.
§ã lµ n¬i so¹n th¶o, sö dông vµ tæ chøc c¸c hå s¬, c«ng v¨n,
giÊy tê nh»m môc ®Ých th«ng tin sao cho cã hiÖu qu¶. Tæ chøc
khoa häc v¨n phßng lµ mét trong c¸c nhiÖm vô quan träng trong
c¸c c¬ quan. NÕu tæ chøc mét c¸ch khoa häc, nã sÏ gióp thñ
tr-ëng c¬ quan gi¶i quyÕt c«ng viÖc mét c¸ch nhanh chãng,
chÝnh x¸c, gióp cho c¸c bé phËn, phßng ban kh¸c hoµn thµnh
nhiÖm vô cña m×nh. H¬n thÕ n÷a, viÖctæ chøc khoa häc v¨n
phßng sÏ tr¸nh ®-îc c¸ch lµm tuú tiÖn kh«ng ®óng thÈm quyÒn
cña c¸n bé, nh©n viªn trong v¨n phßng nãi riªng vµ trong c¬
quan nãi chung.
V¨n phßng cã hai chøc n¨ng chÝnh lµ tham m-u tæng hîp
chothñ tr-ëng vµ ®¶m b¶o c¬ së vËt chÊt cho bé m¸y lµm viÖc.
ChÝnh v× vËy mµ tæ chøc khoa häc bé m¸y v¨n phßng ph¶i xuÊt
ph¸t tõ hai chøc n¨ng nhiÖm vô ®ã. Ph¶i cã qui ®Þnh b»ng v¨n
b¶n vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, ph¹m vi c«ng viÖc cô
thÓ râ rµng cho tõng bé phËn. Vµ ®Ó tæ chøc tèt bé m¸y v¨n
phßng, ng-êi ta cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè nguyªn t¾c nh- sau:
- Nguyªn t¾c vÒ môc tiªu: Ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu râ rµng
khi ®Þnh ra mét bé phËn nµo ®ã. Môc tiªu cña hµnh chÝnh v¨n
12
phßng lµ hç trî mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ ®Ó ho¹t ®éng
cña c¸c bé phËn kh¸c ®-îc dÔ dµng.
- Nguyªn t¾c vÒ chøc n¨ng: Môc tiªu quyÕt ®Þnh chøc
n¨ng. Chøc n¨ng ®-îc x¸c ®Þnh dùa trªn nhu cÇu vµ tÇm quan
träng trong ph©n c«ng ®Ó thùc hiÖn môc tiªu. §iÒu quan träng
vµ khã kh¨n nhÊt lµ gi÷ cho c¸c bé phËn chøc n¨ng c©n b»ng víi
nhau. Tõng bé phËn ph¶i ph¸t triÓn theo tû lÖ víi sù ®ãng gãp
cña nã vµo kÕt qu¶ chung cña tæ chøc; nã ph¶i thùc hiÖn chøc
n¨ng cñanã mét c¸ch thÝch hîp vµ kh«ng qu¸ réng. NÕu mét bé
phËn chøc n¨ng ph¸t triÓn qu¸ møc hay qu¸ kÐm so víi bé phËn
kh¸c th× c«ng viÖc sÏ bÞ c¶n trë.
- Nguyªn t¾c vÒ nh©n viªn: Chøc n¨ng trë thµnh tr¸ch
nhiÖm khi c«ng viÖc ®-îc Ên ®Þnh cho tõng nh©n viªn c¸ biÖt.
Nãi c¸ch kh¸c, tõng nh©n viªn b¶o ®¶m nghÜa vô thùc hiÖn
nh÷ng nhiÖm vô nµo ®ã (tÊt nhiªn víi ph-¬ng tiÖn vËt chÊt nhÊt
®Þnh).
- Nguyªn t¾c vÒ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n: Tr¸ch nhiÖm vµ
quyÒn h¹n g¾n liÒn víi nhau. Cã thÓ nãi r»ng nguyªn t¾c tr¸ch
nhiÖm xuÊt ph¸t tõ quyÒn h¹n. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n bæ
xung vµ t¨ng c-êng lÉn cho nhau, nh-ng kh«ng nªn v-ît qua
nhau ë bÊt kú møc ®é nµo nh»m tr¸nh hiÖn t-îng: cã tr¸ch
nhiÖm mµ kh«ng cã quyÒn h¹n hoÆc ng-îc l¹i. Tr¸ch nhiÖm
ph¶i ®-îc quy ®Þnh râ rµng tr-íc khi ph©n c«ng c«ng viÖc vµ
ph¶i ®-îc ph©n c«ng cô thÓ.
- Nguyªn t¾c vÒ uû quyÒn: Thñ tr-ëng bÊt kú mét ®¬n vÞ tæ
chøc nµo kh«ng thÓ lµm hÕt mäi viÖc trong ®¬n vÞ, nªn ®iÒu
quan träng lµ ph¶i biÕt uû quyÒn chÝnh x¸c tr¸ch nhiÖm vµ
quyÒn h¹n cho c¸c trî lý cña m×nh. Uû quyÒn ®óng ®¾n cã hai
13
®iÒu lîi: ng-êi l·nh ®¹o dµnh nhiÒu thêi gian cho tr¸ch nhiÖm
qu¶n lý, nh©n viªn cã c¬ héi suy nghÜ vµ ph¸t triÓn.
- Nguyªn t¾c duy nhÊt cña mÖnh lÖnh: BÊt kú mét c¸ nh©n
nµo trong mét tæ chøc chØ nªn nhËn chØ thÞ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm
tõ mét ng-êi cÊp cao duy nhÊt, nghÜa lµ mèi quan hÖ b¸o c¸o
nªn ®i theo chiÒu däc nh- mét chuçi mÖnh lÖnh thø bËc.
Nguyªn t¾c nµy b¶o ®¶m tÊt c¶ c¸c nguån lùc trong mét tæ chøc
®-îc hót theo mét h-íng, mäi sù tiÕt kiÖm thu ®-îc lµ do nh÷ng
thñ tôc chung vµ tiªu chuÈn ho¸. C¸c nh©n viªn còng biÕt ®-îc
vÞ trÝ vµ quyÒn h¹n cña hä, v× hä chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c mÖnh
lÖnh duy nhÊt.
- Nguyªn t¾c vÒ ph¹m vi kiÓm so¸t: Ph¹m vi kiÓm so¸t cßn
®-îc gäi lµ ph¹m vi qu¶n lý lµ mét trong c¸c yÕu tè chñ yÕu
®-îc xem xÐt khi quyÕt ®Þnh c¬ cÊu tæ chøc nªn theo chiÒu däc
hay theo chiÒu ngang vµ nªn ph¸t triÓn theo h-íng nµo. Muèn
®¶m b¶o kiÓm so¸t qu¶n lý cã hiÖu qu¶, cÇn hiÓu biÕt n-íc yÕu
tè ¶nh h-ëng ®Õn ph¹m vi kiÓm so¸t. Nh÷ng yÕu tè ®ã bao gåm:
c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan, kü n¨ng cña ng-êi ®-îc kiÓm so¸t,
cÊp tæ chøc liªn quan, nh÷ng nhiÖm vô cña tæ chøc.
- Nguyªn t¾c vÒ tÝnh linh ho¹t cña tæ chøc: TÝnh linh ho¹t
cña tæ chøc thÓ hiÖn ë chç: Thuª nh©n viªn t¹m thêi lóc bËn rén,
huÊn luyÖn chÐo nh©n viªn ®Ó hä cãthÓ thay ®æi c«ng viÖc, tæ
chøc c¸c nhãm ®iÒu ®éng khi cÇn.
Nãi tãm l¹i, c¸c nguyªn t¾c trªn gióp cho doanh nghiÖp, c¬
quan x©y dùng mét c¬ cÊu tæ chøc thÝch hîp, b¶o ®¶m cho bé
m¸y v¨n phßng tinh gän, hiÖu lùc, ®óng chÊt l-îng.
2. M« h×nh tæ chøc c«ng t¸c v¨n phßng, tæ
chøc lµm viÖc t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng
ViÖt Nam
14
V¨n phßng cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam ®-îc
bè trÝ theo kiÓu hiÖn ®¹i. C¸c phßng ®-îc t¸ch biÖt víi nhau bëi
c¸c phßng x©y cã t-êng khÐp kÝn. gåm c¸c phßng sau:
+ Phßng kiÓm tra néi bé.
+ Phßng tæng hîp thanh to¸n
+ Phßng qu¶n lý tÝn dông
+ Phßng tæng hîp vµ ph©n tÝch kinh tÕ
+ Phßng thÈm ®Þnh ®Çu t- vµ chøng kho¸n
+ Phßng vèn
+ Phßng c«ng nî
+ Phßng quan hÖ quèc tÕ
+ Phßng kh¸ch hµng
+ Phßng qu¶n lý vèn vµ liªn doanh cæ phÇn
+ Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh
+ Phßng tÝn dông quèc tÕ
+ Phßng tæ chøc c¸n bé vµ ®µo t¹o
+ Phßng qu¶n lý thÎ
+ Phßng qu¶n trÞ
+ Phßng b¸o chÝ
+ Phßng ph¸p chÕ
+ Phßng qu¶n lý c¸c ®Ò ¸n c«ng nghÖ
+ Phßng th«ng tin tÝn dông
+ V¨n phßng
* C¸ch bè trÝ nµy còng cã nhiÒu -u ®iÓm cho c«ng viÖc cña
Ng©n hµng
15
- Mçi v¨n phßng ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô riªngbiÖt,
c«ng viÖc cña tõng ng-êi ®éc lËp víi nhau, do ®ã Ýt ph¶i chÞu sù
t¸c ®éng kh¸ch quan tõ c¸c yÕu tè bªn ngoµi.
- Do ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
mang tÝnh ®Æc thï nªn nh÷ng thµnh viªn trong Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam cÇn ph¶i tiÕp xóc víi l·nh ®¹o c¬ quan vµ víi
nh÷ng ng-êi ®Õn quan hÖ c«ng t¸c t¹i c¬ quan cÇn ph¶i bÝ mËt.
* Ngoµi nh÷ng -u ®iÓm do c¸ch tæ chøc m« h×nh v¨n
phßng kÝn th× viÖc ¸p dông m« h×nh v¨n phßng nµy còng cã mét
sè h¹n chÕ.
- C¸c phßng lµm viÖc hÇu hÇu hÕt ë xa nhau, ph¶i mÊt
nhiÒu thêi gian di chuyÓn, dÉn ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng viÖc
kh«ng ®-îc nhanh chãng.
* HiÖn nay trªn thÕ giíingi ta th-êng tæ chøc V¨n phßng
theo kiÓu më, V¨n phßng më ®-îc bè trÝ thµnh mét phßng lín
nh-ng ®-îc chia nhá thµnh nhiÒu ng¨n phï hîp víi ®iÒu kiÖn
lµm viÖc cña tõng bé phËn, chç lµm viÖc ®-îc ng¨n b»ng nh«m
vËt liÖu nhÑ c¸ch ©m cã mèi l¾p ghÐp, c¸c v¸ch ng¨n cã khi
®-îc lµm b»ng kÝnh hay vËt liÖu trong suèt. Cã c¸c lèi ®i vµo
chç lµm viÖc gi÷a c¸c bé phËn. Bè trÝ v¨n phßng theo kiÓu nµy
cã thÓ tËn dông ®-îc mÆt b»ng, cã c¸c v¸ch ng¨n di ®éng, dÔ
dµng ®iÒu chØnh cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña tõng
bé phËn khi bæ xung ng-êi. Bè trÝ v¨n phßng më t¹o nªn mét
kh«ng khÝ lµm viÖc tËp thÓ gi÷a bé phËn nµy víi bé phËn kh¸c
nh-ng ®ång thêi l¹i cã sù ng¨n c¸ch.
- Tuy nhiªn, V¨n phßng ®-îc bè trÝ theo mÆt b»ng më
còng cã h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vµ ®ã còng lµ mÆt tÝch cùc cña Va-n
phßng kÝn cña ViÖn. V¨n phßng viÖn ®· t¹o ®-îc kh¶ n¨ng thÝch
øng víi ho¹t ®éng ®éc lËp, trong c«ng viÖc ®ång thêi h¹n chÕ
16
®-îc sù ¶nh h-ëng cña tiÕng ån hay sù c¶n trë c«ng viÖc cña mét
sè nhãm khi hä cÇn bµn b¹c kÝn víi nhau.
- Trong V¨n phßng cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt
Nam cã c¸c phßng chuyªn m«n, nhiÖm vô, chøc n¨ng kh«ng
gièng nhau. Mçi phßng phô tr¸ch mét c«ng viÖc riªng biÖt ®Ó
tr¸nh t×nh tr¹ng gi¶i quyÕt c«ng viÖc mét c¸ch chång chÐo hoÆc
trïng lÆp, hay nãi c¸ch kh¸c lµ tr¸nh tr-êng hîp mét ng-êi
nhiÒu c«ng viÖc cßn ng-êi kh¸c th× kh«ng cã viÖc g× lµm. V×
vËy, mçi c«ng chøc trong phßng ®-îc quy ®Þnh vµ ph©n c«ng
c«ng viÖc mét c¸ch cô thÓ.
- Thùc tÕ cho thÊy V¨n phßng cña Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam kh«ng cã t×nh tr¹ng mét ng-êi kiªm nhiÖm
nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau, v× nÕu nh- vËy nã sÏ ¶nh h-ëng rÊt
lín ®Õn c«ng viÖc chung cña toµn Ng©n hµng: Quan hÖ gi÷a c¸c
bé phËn thuéc V¨n phßng lµ quan hÖ ngang cÊp trong cïng mét
thÖ thèng nªn võa cã sù ph©n ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn
h¹n râ rµng võa cã sù phèi hîp, ho¹t ®éng hç trî lÉn nhau ®Ó
hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña v¨n phßng.
3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô V¨n phßng cña Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
- Gióp Tæng Gi¸m ®èc x©y dùng ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c
cña toµn hÖ thèng theo ®Þnh kú, 6 th¸ng, hµng th¸ng theo dâi
®«n ®èc viÖc thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c. Bè trÝ s¾p xÕp
ch-¬ng tr×nh lµm viÖc hµng tuÇn, hµng th¸ng cña Héi ®ång qu¶n
trÞ, Ban Tæng gi¸m ®èc. TruyÒn ®¹t ý kiÕn chØ ®¹o cña ban l·nh
®¹o tíi c¸c chi nh¸nh, C«ng ty, phßng, ban t¹i Héi së Trung
-¬ng.
- Tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c th- ký cho ban l·nh ®¹o trong
c¸c buæi giao ban, häp, lµm viÖc v.v...
17
- ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho ban l·nh ®¹o lµm viÖc
tiÕp kh¸ch lµm viÖc theo lÞch ®· ®Þnh. §ãn tiÕp kh¸ch uû quyÒn
cña Tæng Gi¸m ®èc liªn hÖ vµ b¸o cho phßng qu¶n trÞ bè trÝ
ph-¬ng tiÖn ®-a ®ãn kh¸ch ®Õn lµm viÖc, héi nghÞ hoÆc tham quan
(®· ®-îc ban l·nh ®¹o phª duyÖt).
- Tæ chøc viÖc mua vÐ m¸y bay hoÆc c¸c ph-¬ng tiÖn giao
th«ng kh¸c còng nh- lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt (kÓ c¶ hé chiÕu
vµ Visa) cho c¸n bé ®i c«ng t¸c trong vµ ngoµi n-íc.
- Tæ chøc c«ng t¸c v¨n th- l-u tr÷ ®óng theo c¸c v¨n b¶n
quy ®Þnh cña Nhµ n-íc vµ cña Ngµnh Ng©n hµng. Cung cÊp c¸c
tµi liÖu l-u tr÷ theo yªu cÇu cña c¸c phßng nghiÖp vô hoÆc c¸c
®¬n vÞ kh¸c theo ®óng quy ®Þnh vÒ b¶o mËt hå s¬ l-u tr÷.
- Lµm ®Çu mèi ®Ó phèi hîp víi c¸c phßng ban theo phª
duyÖt cña ban l·nh ®¹o trong viÖc tæ chøc héi nghÞ, héi th¶o, c¸c
buæi häp mÆt do Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng Trung -¬ng tæ chøc.
- CÊp giÊy giíi thiÖu x¸c nhËn ngµy ®i ®-êng cho c¸n bé
nh©n viªn ®i c«ng t¸c, ®i phÐp.
- §Æt vµ ph©n phèi cho c¸c phßng theo phª duyÖt cña ban
l·nh ®¹o.
- Ký thõa lÖnh Tæng Gi¸m ®èc trªn nh÷ng c«ng v¨n liªn
quan ®Õn c«ng t¸c v¨n phßng khi ®-îc uû quyÒn.
- Tham gia víi t- c¸ch lµ thµnh viªn xÐt duyÖt thi ®ua khen
th-ëng cña Ng©n hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam.
- Tham m-u cho ban l·nh ®¹o vµ theo dâi viÖc thùc hiÖn
quy ®Þnh vÒ trang phôc, thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh t¹i Héi së
Trung -¬ng.
- Thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô kh¸c do Tæng Gi¸m ®èc giao.
4. VÊn ®Ò vÒ nh©n sù cña Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam
18
- HÇu hÕt c¸c c¸n bé, c«ng chøc v¨n phßng ®Òu cã tr×nh ®é
®¹i häc, trung cÊp ®Òu ®-îc bè trÝ c«ng viÖc ®óng víi chuyªn
m«n, nghiÖp vô cña hä.
- Mçi c«ng viÖc ®-îc ®Æat ra th× ng-êi lËp kÕ ho¹ch ph¶i
xem xÐt cô thÓ vÒ thêi gian vµ néi dung thùc hiÖn ph©n c«ng
c«ng viÖc mét c¸ch cô thÓ, hîp lý vµ ®Çy ®ñ. KÕ ho¹ch c«ng t¸c
lµ c¬ së ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé n¨ng lùc thùc hiÖn nhiÖm vô ®-îc
giao cña c«ng chøc, ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó bè trÝ nh©n lùc, ®Çu tkinh phÝ, trang bÞ cho V¨n phßng.
5. Trang thiÕt bÞ cña V¨n phßng
Tr-íc ®©y, trang thiÕt bÞ V¨n phßng cña Ng©n hµng Ngo¹i
th-¬ng ViÖt Nam cßn ch-a thËt ®Çy ®ñ. Sau khi chuyÓn vÒ trô së
tæng hµng t¹i 198 TrÇn Quang Kh¶i ®· cã ®iÒu kiÖn n©ng cÊp
c¸c trang thiÕt bÞ v¨n phßng míi, hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn
lµm viÖc thuËn lîi cho c¸n bé nh©n viªn, ®¸p øng phÇn nµo nhu
cÇu cÇn thiÕt ®Ó phôc vô c«ng viÖc. Tuy nhiªn, viÖc tiÕp tôc
n©ng cÊp h¬n vÒ c¬ së vËt chÊt ®Ó ngµy cµng ®¸p øng tèt yªu cÇu
c«ngviÖc.
Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn mét b-íc hÖ
thèng tæ chøc bé m¸y v¨n phßng cña Ng©n
hµng Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam
- TiÕp tôc ®Èy m¹nh viÖc nghiªn cøu C«ng ty tµi chÝnh
nh»m huy ®éng vèn ë bªn trong vµ tõ bªn ngoµi, võa thùc hiÖn
nhiÖm vô huy ®éng vèn ë bªn trong vµ tõ bªn ngoµi, võa thùc
hiÖn chøc n¨ng ph©n bè c¸c nguån vèn vµo c¸c môc tiªu träng
®iÓm võa kh¾c phôc t×nh tr¹ng dµn tr¶i vèn trong ®Çu t-.
- X©y dùng quy chÕ ho¹t ®éng cho c¸c phßng nghiÖp vô ®Ó
cã c¬ së ph¸p lý ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n.
19