Tài liệu ҧnh hѭӣng cӫa calcium và prohexadione calcium lên sӵĉә ngã cӫa lúa hananomai ӣ huyӊn thoҥi sѫn, tӌnh an giang 9өĉông xuân 2009-2010

GIÁO D C VÀ ÀO T O TR NG I H C C N TH ----- d&c ----- PHAN TH C M NHUNG NH H NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN S NGÃ C A LÚA HANANOMAI HUY N THO I S N, T NH AN GIANG ÔNG XUÂN 2009-2010 LU N V N K S NÔNG H C n Th - 2010 GIÁO D C VÀ ÀO T O TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C NG D NG ----- d&c ----- PHAN TH C M NHUNG NH H NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN S NGÃ C A LÚA HANANOMAI HUY N THO I S N, T NH AN GIANG ÔNG XUÂN 2009-2010 Chuyên ngành: NÔNG H C Mã s : 52620104 NG IH NG D N KHOA H C: TS. NGUY N THÀNH H I n Th - 2010 TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C NG D NG MÔN KHOA H C CÂY TR NG Ch ng nh n lu n v n v i NH H tài: NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN S NGÃ C A LÚA HANANOMAI HUY N THO I S N, T NH AN GIANG V ÔNG XUÂN 2009-2010” Do sinh viên: PHAN TH C M NHUNG th c hi n và Kính trình h i n p. ng ch m lu n v n t t nghi p xem xét. n Th , ngày … tháng … n m 2010 Ng ih ng d n khoa h c TS. NGUY N THÀNH H I iii TR NG I H C C N TH KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C NG D NG MÔN KHOA H C CÂY TR NG i ng ch m lu n v n t t nghi p ã ch p thu n lu n v n v i NH H tài: NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN S NGÃ C A LÚA HANANOMAI HUY N THO I S N, T NH AN GIANG V ÔNG XUÂN 2009-2010” Do sinh viên: PHAN TH C M NHUNG ã th c hi n và b o v tr c h i ng ngày … tháng … n m 2010. Lu n v n ã Ý ki n c a h i ch i ng ch p thu n và ánh giá m c: ........................................... ng: ...................................................................................................... ....................................................................................................................................... n Th , ngày …. tháng …. n m 2010 Thành viên h i TS. LÊ THANH PHONG ng TS. NGUY N THÀNH H I Ths. NGUY N HUY TÀI DUY T KHOA Tr ng Khoa Nông Nghi p Và Sinh H c ng D ng ------------------------------------------------ iv I CAM OAN Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân. Các s li u, k t qu trình bày trong lu n v n là trung th c và ch a t ng nào tr c ai công b trong b t k lu n v n c ây. Tác gi lu n v n Phan Th C m Nhung v LÝ L CH CÁ NHÂN I. LÝ L CH S L C Sinh viên: Phan Th C m Nhung Gi i tính: N Sinh ngày: 30 tháng 10 n m 1988 N i sinh: An Giang và tên cha: Phan Ti n D ng và tên m : Lê Th Nguy t a ch : p Tân ông, Th Tr n Óc Eo, Huy n Tho i S n, T nh An Giang. E-mail: [email protected] II. QUÁ TRÌNH H C T P m 1994 – 1999: h c tr ng Ti u h c “B” V ng Thê m 1999 – 2003: h c tr ng Trung h c c s V ng Thê m 2003 – 2006: h c tr ng Trung h c ph thông V ng Thê m 2007 – 2010: là sinh viên tr ng khóa 33, Khoa Nông Nghi p & Sinh H c i H c C n Th , ngành Nông H c, ng D ng. vi IC MT Kính dâng! Ông Bà và Ba M , nh ng ng n t t c nh ng ng i thân ã i ã h t lòng ch m lo, th ng viên, giúp ng yêu và d y b o con, c m con trong su t th i gian qua. Lòng bi t n sâu s c! Th y Nguy n Thành H i và anh Phan Phi Hùng ã t n tình h truy n ng d n, ng viên và t cho em nh ng kinh nghi m quý báu trong su t th i gian th c hi n và hoàn thành lu n v n t t nghi p. Chân thành c m n! Th y c v n h c t p Nguy n L c Hi n và Cô Phan Th Thanh Th y cùng toàn th quý Th y Cô, anh ch trong khoa Nông Nghi p & Sinh H c n Th ã truy n d y và giúp ng D ng và Tr ng iH c em trong th i gian h c t p v a qua. m n! Chú T , anh Tr n Hi p, các b n: Lâm Xuân H ng, Lê Minh Nguy n Bùi Anh Ph Ph ng, D ng, Nguy n T n Khanh, Nguy n V n ng Chí Linh, ng, Nguy n Th ng Quyên, Nguy n Th Thu Nga, Nguy n V n Nhí, Ph m Thành Luân, Nguy n n Lùn và t t c các b n l p Nông H c khóa 33 ã óng góp ý ki n, tôi trong su t th i gian h c t p và th c hi n ng viên, giúp tài. Phan Th C m Nhung vii CL C i dung Trang ph bìa ii L i cam oan iv Lý l ch cá nhân v L ic mt vi M cl c vii Danh sách b ng x Danh sách hình xi TÓM L xii M CH NG 1 - L 1.1 S C U 1 C KH O TÀI LI U SINH TR 1.1.1 Các giai 1.1.2 S v 1.2 S Trang 3 NG VÀ PHÁT TRI N C A CÂY LÚA n sinh tr ng 3 n lóng 3 NGÃ TRÊN LÚA 1.2.1 Các d ng 3 4 ngã trên lúa 4 1.2.2 V trí lóng gãy c a cây lúa b ngã 4 1.2.3 Nh ng b t l i c a cây lúa b ngã 5 1.2.4 Nguyên nhân d n n hi n t 1.2.4.1 nh h ng c a c tính cây lúa 1.2.4.2 nh h ng c a th i ti t 1.2.4.3 nh h ng c a k thu t canh tác 1.3 VAI TRÒ C A CALCIUM 1.4 ng cây lúa b NG D NG CH T GI M NGÃ n n ngã 5 ngã 5 ngã trên lúa 9 n ngã I V I CÂY LÚA U HÒA SINH TR NG LÀM 9 10 11 viii 1.4.1 C ch sinh t ng h p gibberellin 11 1.4.2 Vai trò c a gibberellin 11 1.4.3 Nh ng ch t c ch sinh t ng h p gibberellin 12 1.5 NH H CH NG 2 - PH 2.1 PH NG C A PROHEXADIONE CALCIUM NG TI N VÀ PH NG PHÁP NG TI N 2.1.1 Th i gian và a m 16 16 NG PHÁP THÍ NGHI M 17 2.2.1 B trí thí nghi m 17 2.2.2 K thu t canh tác 18 2.2.3 Ph 19 ng pháp o các ch tiêu 2.2.4 Phân tích s li u CH 16 16 2.1.2 V t li u thí nghi m 2.2 PH 14 21 NG 3 - K T QU VÀ TH O LU N 22 3.1 NH N XÉT T NG QUÁT 22 3.2 NH H NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN C TÍNH NÔNG H C C A GI NG LÚA HANANOMAI 22 3.2.1 Chi u cao cây 22 3.2.2 Chi u cao thân cây 23 3.1.3 Chi u dài lóng 24 3.2.4 26 3.2.5 ng kính lóng dày lóng 27 3.2.6 Chi u dài t bào lóng 28 3.2.7 29 c ng lóng 3.2.8 T l ngã và c p 3.2.9 Chi u cao ru ng tr ng ngã 32 33 ix 3.3 NH H NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN N NG SU T C A GI NG LÚA HANANOMAI CH NG 4 - K T LU N VÀ NGH 34 36 4.1 K T LU N 36 4.2 36 NGH TÀI LI U THAM KH O 37 PH CH 41 NG x DANH SÁCH B NG ng T a b ng Trang 1.1 l (%) c a s n t gãy trên gi ng Sasanishiki và Koshihikari (Hoshikawa và Wang, 1990) 4 1.2 Chi u cao cây, n ng su t h t và c p ngã c a các gi ng lúa truy n th ng và gi ng lúa cao s n Brazil (Morais, 1998) 6 1.3 So sánh tr c nh , tr c l n và tính d t (F%) c a lóng gi a r ngã và không ngã (Hoshikawa và Wang, 1990) 8 1.4 Tính 2.1 c c a prohexadione calcium (Sodohara, 2000) c tính t c phân tích tr 15 c khi th c hi n thí nghi m 16 2.2 Phân c p m c ngã (IRRI, 1988) 19 3.1 Chi u cao cây (cm) lúa Hananomai các giai theo các hóa ch t x lý ng 23 3.2 Chi u dài các lóng thân cây lúa (cm) lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 25 3.3 ng kính các lóng thân (mm) lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 27 3.4 dày các lóng thân (mm) lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 28 3.5 Chi u dài t bào các lóng thân ( m) lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 29 3.6 l ngã và c p ngã (1 ngày tr Hananomai theo các hóa ch t x lý c thu ho ch) c a lúa 33 3.7 Chi u cao ru ng tr ng (cm) lúa Hananomai theo các hóa ch t lý 34 3.8 Các thành ph n n ng su t và n ng su t lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 35 n sinh tr xi DANH SÁCH HÌNH Hình T a hình 1.1 ng hình elip v i hai tr c l n và nh c a ph u di n c t ngang lóng thân cây lúa 7 1.2 n gi n hóa các giai n sinh t ng h p gibberellin và các v trí c ch sinh t ng h p gibberellin b ng nh ng ch t anti-gibberellin. 13 1.3 Công th c c u t o c a prohexadione calcium 14 2.1 S 18 2.2 Ph 3.1 Chi u cao thân (cm) lúa Hananomai lúc thu ho ch theo các hóa ch t x lý 3.2 b trí thí nghi m ng pháp o c ng cây lúa Trang 20 24 c ng lóng th nh t (N) lúa Hananomai theo các hóa ch t x 30 c ng lóng th hai (N) lúa Hananomai theo các hóa ch t x 31 c ng lóng th ba (N) lúa Hananomai theo các hóa ch t x 31 c ng lóng th t (N) lúa Hananomai theo các hóa ch t x lý 32 lý 3.3 lý 3.4 lý 3.5 xii PHAN TH C M NHUNG. 2010. NH H NG C A CALCIUM VÀ PROHEXADIONE CALCIUM LÊN S NGÃ C A LÚA HANANOMAI HUY N THO I S N, T NH AN GIANG V ÔNG XUÂN 2009-2010. Lu n v n t nghi p K s Nông H c, Khoa Nông Nghi p & Sinh H c ng D ng, Tr ng i c C n Th . Ng i h ng d n khoa h c: TS. NGUY N THÀNH H I. TÓM L tài: “ nh h Hananomai C ng c a calcium và prohexadione calcium lên s huy n Tho i S n, t nh An Giang v th c hi n trong v ông xuân t tháng 12/2009 ngã c a lúa ông Xuân 2009-2010 ” ã c n tháng 3/2010 t i xã An Bình, huy n Tho i S n, t nh An Giang nghiên c u prohexadione calcium x lý làm gi m ngã trên gi ng lúa Hananomai. Thí nghi m d ng calcium v i n ng ng nh h 150 ppm, 200 ppm, 250 ppm, prohexadione calcium 30 ppm và k t h p prohexadione calcium v i ba n ng lý vào hai th i m 5 ngày sau t ng c ng lóng thân qua vi c gia t ng 250 ppm và làm gi m calcium trên ng òng (45 ngày sau khi s ) và 5 ngày tr (55 ngày sau khi s ) trên gi ng lúa Hananomai. K t qu ng làm gia t ng ng c a calcium và ngã so v i c c tr ã cho th y calcium có tác ng kính, dày lóng t t i ch ng. Prohexadione calcium c ch sinh t ng h p gibberellin trong cây, v a làm gi m chi u dài t bào, chi u dài lóng d n n gi m chi u cao cây, v a gia t ng c ng lóng thân. Khi x lý prohexadione calcium 30 ppm k t h p v i calcium 250 ppm cho hi u qu t t nh t, t l n ch r t nhi u. Các nghi m th c x c lý prohexadione calcium 30 ppm và prohexadione calcium 30 ppm k t h p v i các n ng lúa không ngã ngã, trong khi nghi m th c không x lý thì calcium ngã v c p 7. ông Xuân làm U Trong s n xu t lúa, m t trong nh ng v n ó là s ngã c a cây lúa. mà hi n nay nông dân ang r t quan tâm, ây c ng là m t trong nh ng y u t nh h ng l n n ng su t và hi u qu tr ng lúa. ngã th ng gây ra nh ng th t thoát l n c v n ng su t l n ch t l ngã, quá trình t o h t b ng h t. Cây b ình tr do quá trình v n chuy n các ch t b tr ng i (Yoshida, 1981 và Yoshinaga, 2005). Khi lúa b ngã, chúng ch ng ch t lên nhau gây nh h ng trong n n quá trình quang h p, h n ch s phát tri n c a cây, h t lúa b chìm c th ng b h th i, b n m b nh t n công và n y m m khi ch a thu ho ch, gây th t thoát l n n n ng su t và làm gi m giá tr th nhi u hay ít tùy thu c ru ng lúa b cây lúa. N u ru ng lúa b khác, ngã ng ph m. S gi m n ng su t ngã vào các th i k sinh tr ng khác nhau c a th i k tr bông, n ng su t lúa s gi m rõ r t. M t ngã còn gây không ít khó kh n cho thu ho ch (Kono, 1995). N i ru ng lúa b ngã thì khó có th thu ho ch b ng c gi i, vi c thuê m cao h n r t nhi u so v i ru ng lúa Hi n nay, ng, d n n công c t c ng khó và giá n làm t ng chi phí s n xu t. huy n Tho i S n, t nh An Giang, lúa Nh t ang nhi u. Các gi ng lúa này i giá cao, n c các doanh nghi p ký h p tình tr ng ng bao tiêu ngay t uv nh và hi u qu kinh t . Tuy nhiên, qua s n xu t th c t nhi u v cho th y h u h t các gi ng lúa này r t y u cây, t l ng su t, ch t l c nông dân tr ng r t ngã cao làm nh h ng r t l n n ng và giá thành s n ph m. Và a s nông dân ch a kh c ph c ngã trên. Vì v y, ngã là v n c n c c gi i quy t c a các gi ng lúa này. làm gi m ngã trên lúa thì có m t s ph bi n pháp canh tác h p lý v m t ng pháp nh t o gi ng kháng s , bón phân, rút n ng calcium làm c ng ch c t bào và anti-gibberellin c xem là bi n pháp có th làm gi m ngã trên lúa. ngã, c, … Bên c nh ó, vi c s làm gi m chi u cao cây c ng 2 Do ó, tài “ nh h lúa Hananomai ng c a calcium và prohexadione calcium lên s huy n Tho i S n, t nh An Giang v th c hi n nh m m c tiêu: Tìm hi u nh h lên chi u cao và làm gi m c ng thân cây ông Xuân 2009-2010 c ng c a calcium và prohexadione calcium ch n ch t và n ng ngã trên gi ng lúa Hananomai. ngã c a có hi u qu cho vi c x lý 3 CH NG 1 C KH O TÀI LI U 1.1 1.1.1 Các giai Cây lúa th SINH TR n sinh tr NG VÀ PHÁT TRI N C A CÂY LÚA ng ng c n 3-6 tháng t n y m m n tr ng thành tùy theo gi ng và môi tr ng canh tác. Trong th i gian này, cây lúa hoàn thành c b n hai giai tr ng phân bi t k ti p nhau: dinh d th i k tr ng và sinh d c. Giai c tr gié và th i k sau tr gié. Th i k sau Ti m n ng n ng su t sau cùng d a trên l c quy t n sinh d c c chia ra c bi t rõ là th i k chín. nh s kh i trong th i k tr ng tinh b t vào gié hoa, n sinh c quy t c tr gié. N ng su t nh ph n l n trong th i k sau tr gié. Do ó, v m t nông h c, theo Yoshida (1981), s phát tri n c a cây lúa c chia làm ba giai n chính: giai n sinh d ng, giai n sinh s n và giai n chín. i v i cây lúa có th i gian sinh tr ng 120 ngày thì 60 ngày u là giai n sinh ng bao g m s m c lá, âm ch i và gia t ng chi u cao cây. S n y ch i b t khi cây ut c 5-6 lá, kho ng 20 ngày sau khi m c m m, 30 ngày k ti p là giai sinh s n bao g m s v n n lóng, gia t ng chi u cao cây, s tàn l i c a nh ng ch i vô hi u, xu t hi n lá c (lá cu i cùng), ng m òng, tr gié và tr bông và 30 ngày cu i là giai n chín v i s t ng d n c a tr ng l 1.1.2 S v v n lóng n lóng c a cây có liên h m t thi t v i th i gian sinh tr Isawaki, 1960; Vergara, 1965). th ng h t. ng b t u kho ng t ng (Hosoda và nh ng gi ng chín s m và chín v a, s v ng kh i s kh i c a bông và ti p t c n lóng n tr gié. N m lóng ng n kéo dài lúc tr gié, khi ó chi u cao cây s t ng lên rõ r t (Nguy n Ng c 2008). Nh ng gi ng chín mu n, s v bông. n lóng b t u tr cs t , ng kh i s kh i c a i v i nh ng gi ng m n c m quang k , quang k kéo dài làm t ng s và chi u 4 dài t ng c ng các lóng. trên s v n sinh tr ng b t th ng nh n c sâu và s dày làm cây v ng s m. h t sâu 2 cm trong t không làm v sâu h n 3 cm có th làm lóng th nh t và lóng th hai g n m t ngã. ng n lóng. u ki n môi tr giai các gi ng không m n c m quang k , không có nh h lúa n i và lúa n c sâu, s v 1.2 S 1.2.1 Các d ng tv n lóng x y ra theo s t ng n lóng ngay n lóng nh ng t n dài ra, cây lúa sâu n c. NGÃ TRÊN LÚA ngã trên lúa Theo Nguy n Minh Ch n (2003), ngã c phân thành hai nhóm: − ngã − ngã do n t gãy r . Trong d ng n t gãy r có ba d ng nh sau: r ho c trên b m t t. + ng thân gãy g p khúc: ngay v trí gãy c a cây lúa thân b g p l i. + ng gãy tét thân: cây lúa b gãy và tét theo chi u d c c a lóng thân. + ng gãy tách r i: lóng thân ch b gãy c a cây lúa có m t bên b 1.2.2 V trí lóng gãy c a cây lúa b t r i ra. ngã Theo Nguy n Minh Ch n (2003), thì Hoshikawa và Wang (1990) cho r ng: Lóng thân phía d i th ng b n t gãy, u này c ng tùy thu c vào tình tr ng canh tác. Qua ng 1.1 cho th y r ng s n t gãy lóng thân x y ra ch y u Sasanishiki (80,4%), k n là lóng th n m (16,5%) và lóng th ba (3,9). gi ng Koshihikari thì s n t gãy lóng thân x y ra th n m (53,6%). Nh ng thân d n n ngã lóng th t c a gi ng i v i lóng thân th t (46,4%) và lóng c hai gi ng thì không th y có tr ng h p n t gãy lóng lóng th nh t và th hai. ng 1.1 T l (%) c a s n t gãy trên gi ng Sasanishiki và Koshihikari (Hoshikawa và Wang, 1990) Lóng Gi ng Sasanishiki Gi ng Koshihikari 1 0 0 2 0 0 3 3,9 0 4 80,4 46,4 5 16,5 53,6 5 1.2.3 Nh ng b t l i c a cây lúa b ngã Theo Yoshida (1981) và Hoshikawa (1990), lúa b quang h p không bình th a n h t lép nhi u, n ng su t gi m. Theo Setter ngã ph thu c vào m c ngã làm gi m m nh n ng su t h t, bông ch m m t n ng ch t và ng, s v n chuy n carbohydrate v h t b tr ng i, hô h p nh làm tiêu hao ch t d tr (1994), thi t h i do ngã thì s hút d ngã và th i m x y ra ngã. c bi t x y ra ngay sau khi tr gié và khi c. Lúa b ngã dìm trong n c th ng b h th i, b n m b nh t n công và n y m m khi ch a thu ho ch gây th t thoát n ng su t r t l n và làm gi m giá tr th ng m i. Tr c khi tr gié, l Theo Yoshida (1981), s ng l n tinh b t c tích l y trong thân và b lá. ngã càng s m thì n ng su t lúa càng gi m nhi u. ngã làm gi m di n tích m t c t ngang bó m ch, làm r i lo n s v n chuy n ch t ng hóa và d ng ch t h p thu qua r . Hi n t ng này c ng làm r i lo n s s p x p lá, t ng bóng r p làm gi m hi u su t quang h p (Yoshida, 1981 và Yoshinaga, 2005). 1.2.4 Nguyên nhân d n 1.2.4.1 nh h n hi n t ng c a ng cây lúa b c tính cây lúa n ngã ngã * Gi ng Theo Yoshida (1981), nh ng gi ng có th i gian sinh tr ng su t cao vì s sinh tr ng dinh d ng quá dài có th không cho ng d có th gây ngã. M t trong nh ng c m c a gi ng lúa n ng su t cao là chi u cao c a cây th p. Chi u cao cây là y u t quan tr ng liên quan Gi ng kháng i ti n th n tính ch ng ngã có nh ng c ngã c a cây. m nh thân th p, c ng và lá ng có thân th p nên kháng ngã t t h n, ây là c ng. Các gi ng lúa m có th cho n ng su t cao. Khi so sánh n ng su t c a gi ng lúa truy n th ng cao cây v i gi ng lúa cao n th p cây canh tác Brazil cho th y n ng su t c a các gi ng lúa cao s n cao h n gi ng lúa truy n th ng do gi ng lúa cao s n có chi u cao cây trung bình th p h n gi ng lúa truy n th ng (Morais, 1998) (B ng 1.2). Ngoài ra, nh ng gi ng ít ngã, lá ng giúp ánh sáng phân b sâu h n và làm t ng hi u su t quang h p góp ph n gia ng n ng su t. 6 ng 1.2 Chi u cao cây, n ng su t h t và c p ngã c a các gi ng lúa truy n th ng và gi ng lúa cao s n Brazil (Morais, 1998) Chi u cao cây (cm) Gi ng Lúa truy n th ng Rio Paranaisba Caiaios Guarani CNA 8054 Trung bình Lúa cao s n Progresso CNA 8172 CNA 8305 Canastra Trung bình ng su t h t (t n/ha) 2,78 2,59 2,64 2,47 2,62 3 2 4 3 3 86 86 91 88 88 2,62 2,86 2,99 2,87 2,84 1 1 1 1 1 ngã ã n ây gen h i th p cây m i a vào c công nh n t lâu, nh ng ch nh ng n m c các gi ng lúa nhi t gi ng th p cây không ph i luôn luôn kháng làm thay c tính khác nh i ngã 108 105 98 108 108 m quan tr ng v s kháng vào nh ng p dài thân, i. Tuy nhiên, nh ng ngã (Chandler, 1969) mà còn ph thu c c ng mô, v n t c hóa già c a các lá d i c ng thân (Yoshida, 1981). * Chi u dài lóng thân Theo Yoshida (1981), s lóng n nh và c quy nh b i b n ch t di truy n c a gi ng. Chi u dài c a lóng thân c ng ph thu c vào b n ch t di truy n c a gi ng và ch u tác ng m nh c a môi tr ng. Lóng trên cùng dài nh t, chi u dài c a lóng bên i gi m d n. Sau khi tr gié, t ng chi u dài c a các lóng dài chi m ph n l n chi u cao cây. Chi u dài c a nh ng lóng bên d tr ng liên quan n tính i và chi u dài c thân lúa là nh ng ngã. Lúa d ngã th ng có chi u dài lóng thân bên d và chi u dài c thân dài h n so v i nh ng cây không (2003), lóng phía d c tính quan i ngã. Theo Nguy n Minh Ch n i càng dài có th là nguyên nhân quan tr ng d n n ngã. 7 m t v t lý, s ngã c kh o sát theo moment cong và lá. Moment cong là k t qu c a tr ng l tr ng l ng bông t ng do h t sinh tr ki n khác t c ng c a thân và b ng thân và chi u cao thân. Sau khi tr gié, ng và vì th moment cong t ng. N u nh ng u ng t , gi ng cao cây có moment cong l n h n gi ng th p cây vì nó có chi u cao thân cao h n (Yoshida, 1981). c ng thân b nh h ng nhi u b i: − Chi u dài c a lóng d − c ng ho c − c ng và ngã th ch c c a nh ng lóng dài ch c c a b lá ng do s cong o n xu ng c a 2 lóng th p nh t dài h n 4 cm. a nh ng lóng dài b dinh d ng c a cây. t ph n do * i nh h ng b i c ng c h c, thành ph n hóa h c và tình tr ng c ng c h c liên h v i c tính gi ng, c ng c ng c dày c a thân và u ch nh b i c ng c a mô. u ki n tr ng. ng hình lóng thân Theo inh Th L c (2006), nh ng lóng g n g c th ng kính l n, càng lên phía trên thì xu h ng có chi u dài ng n nh ng ng lóng dài h n và có ng kính nh n. Quan sát ph u th c c t ngang c a lóng thân cây lúa cho th y lóng thân có d ng hình elip ch không th t s là hình tròn (Hoshikawa và Wang, 1990) (Hình 1.1). Tr c nh Tr c l n Hình 1.1 D ng hình elip v i hai tr c l n và nh c a ph u di n c t ngang lóng thân cây lúa