Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Nghiên cứu mô hình xã hội hoá công tác thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt,...

Tài liệu Nghiên cứu mô hình xã hội hoá công tác thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt,

.DOC
28
99
106

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Lêi më ®Çu Tro n g n Ò n k i n h t Õ q u è c d © n ki m n g ¹ c h x u Ê t k h È u c h i Õ m mét tû träng rÊt lín. XuÊt khÈu ® îc coi lµ tiªu chÝ ®Ó ®¸nh gi¸ s ø c m ¹ n h c ñ a m é t n Ò n k i n h t Õ . ë ViÖ t N a m , t h ê i g i a n g Ç n ® © y mÆc dï chóng ta ®· t¨ng c êng ®îc mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu vµ ®· chiÕm lÜnh ® îc tû lÖ tû phÇn nhÊt ®Þnh trªn thÞ tr êng thÕ giíi. Mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ë n íc ta nh: dÇu khÝ, h µ n g d Ö t m a y, h µ n g t h ñ c « n g m ü n g h Ö … ® Æ c b i Ö t l µ x u Ê t k h È u g¹o. V í i t r u y Ò n t h è n g c ñ a n Ò n v ¨ n m i n h l ó a n í c , ViÖ t N a m ® · vµ ®ang lµ níc xuÊt khÈu g¹o hµng ®Çu thÕ giíi. Cã thÓ nãi h » n g n ¨ m ViÖ t N a m x u Ê t k h È u m é t k h è i l î n g g ¹ o r Ê t l í n r a t h Þ t r ê n g t h Õ g i í i , v µ n ã g ãp p h Ç n ® a b ¶ n ® å x u Ê t k h È u ViÖ t N a m l ª n m é t t Ç m c a o m í i . Tuy n h i ª n s o v í i m é t s è n í c k h ¸ c n h : T h ¸ i L a n , Ê n § é , Tru n g Q u è c … v µ m é t s è n í c B ¾ c M ü t h × t r o n g x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m v É n c ß n g Æ p r Ê t n h i Ò u k h ã kh¨n trong vÊn ®Ò chiÕm lÜnh thÞ tr êng còng nh kh¼ng ®Þnh l¹i vÞ thÕ cña m×nh. Lµ mét ngµnh xuÊt khÈu mòi nhän cña c¶ n íc chóng ta cÇn nh×n l¹i qu¸ tr×nh xuÊt khÈu g¹o trong nh÷ng n¨m qua ®Ó tõ ®ã cã ®îc mét chiÕn lîc, biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o cña níc ta trong nh÷ng n¨m tíi. Vµ ®ã còng lµ lý do m µ e m c h ä n ® Ò t µ i " C h i Õ n l î c ® È y nh a n h xu Ê t kh È u g ¹ o t r on g n h ÷ n g n ¨m ® Ç u t h Õ k û X X I " . KÕt cÊu cña ®Ò ¸n gåm ba ch ¬ng kh«ng kÓ më ®Çu vµ kÕt luËn: Ch¬ng 1: Lý lu©n chung vÒ chiÕn lîc vµ vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C h ¬ n g 2: T h ù c t r ¹ n g h o ¹ t ® é n g x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a v i Ö t n a m t r o n g n h ÷ n g n ¨ m g Ç n ® ©y. Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh h o ¹ t ® é n g x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m . nguyÔn xu©n dòng 1 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Ch¬ng I Lý lu©n chung vÒ chiÕn lîc vµ vai trß cña Ho¹t ®éng xuÊt khÊu I.lý luËn chung vÒ chiÕn lîc 1. Kh¸i niÖm vÒ chiÕn lîc ChiÕn lîc kinh doanh lµ mét b¶n ph¸c th¶o t ¬ng lai bao gåm c¸c môc tiªu mµ doanh nghiÖp ph¶i ®¹t ® îc còng nh c¸c ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã. Tuy nhiªn cã t¸c gi¶ cho r»ng: chiÕn l ¬c lµ tËp hîp c¸c quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña doanh nghiÖp . Theo quan ®iÓm truyÒn thèng, chiÕn l îc ph¸c th¶o c¸c môc tiªu gi¶i ph¸p dµi h¹n; theo quan niÖm hiÖn ®¹i cã c¶ chiÕn lîc dµi h¹n vµ ng¾n h¹n. 2.Ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc 2.1. kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt 2.1.1. Kh¸i niÖm Ho¹ch ®Þnh chiÕn l îc lµ qu¸ tr×nh sö dông c¸c ph ¬ng ph¸p, c«ng cô vµ kü thuËt thÝch hîp nh»m x¸c ®Þnh chiÕn l¬c kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ tõng bé phËn doanh cña doanh nghiÖp trong thêi kú chiÕn l îc x¸c ®Þnh. 2.1.2. B¶n chÊt B¶n chÊt cña ho¹ch ®Þnh chiÕn l îc lµ x©y dùng b¶n chiÕn lîc cô thÓ trong mét thêi kú nµo ®ã. VÒ c¬ b¶n gi÷a ho¹nh ®Þnh chiÕn lîc vµ x©y dùng kÕ ho¹ch kh«ng gièng nhau. §iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a chóng lµ ë ph ¬ng ph¸p x©y dùng. 2.2 Quy tr×nh ho¹ch ®Þnh chiÕn l îc Quy tr×nh ho¹ch ®Þnh chiÕn l îc gåm 8 bíc: Bíc 1- Ph©n tÝch vµ dù b¸o m«I tr êng bªn ngoµi, trong ®ã cèt lâi lµ ph©n tÝch vµ dù b¸o vÒ thÞ tr êng . Bíc 2- Tæng hîp kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù b¸o m«i tr êng bªn ngoµi. Bíc 3- Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ ph¸n ®o¸n ®óng m«i tr êng bªn trong doanh nghiÖp . §ã lµ ®¸nh gi¸ vµ ph¸n ®o¸n vÒ hÖ thèng marketing, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, tæ chøc nh©n sù, t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp … nguyÔn xu©n dòng 2 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Bíc 4- Tæng hîp kÕt qu¶ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ dù b¸o m«i trêng bªn trong doanh nghiÖp . Bíc 5- Nghiªn cøu c¸c quan ®iÓm, mong muèn, ý kiÕn … cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp. Bíc 6- H×nh thµnh mét (hay nhiÒu) ph ¬ng ¸n chiÕn lîc. Bíc 7- QuyÕt ®Þnh chiÕn l îc tèi u cho thêi kú chiÕn l îc. Bíc 8- Ch¬ng tr×nh ho¸ ph ¬ng ¸n chiÕn l îc ®· lùa chän víi hai c«ng viÖc träng t©m: thø nhÊt, cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu chiÕn lîc thµnh c¸c ch¬ng trÞnh , ph¬ng ¸n dù ¸n; thø 2, x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch kinh doanh, c¸c c«ng viÖc qu¶n trÞ nh»m thùc hiÖn chiÕn l îc. ii. vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 1.§èi víi c¸c doanh nghiÖp Mäi doanh nghiÖp ®Òu h íng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp ra n íc ngoµi. XuÊt khÈu ®îc xem nh lµ chiÕn lîc kinh doanh quèc tÕ quan träng, c¬ b¶n cña nhiÒu c«ng ty kinh doanh quèc tÕ. XuÊt k h È u c ß n t å n t ¹ i n g a y c ¶ k hi d o a n h n g hi Ö p ® · t h ù c h i Ö n ® î c c¸c h×nh thøc cao h¬n trong kinh doanh. Cã nhiÒu nguyªn nh©n khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn xuÊt khÈu nh : § ¶ m b ¶ o m ô c t i ª u l î i n h u Ë n c ñ a d o a n h n g h i Ö p do n © n g cao ®îc khèi lîng s¶n xuÊt dÉn ®Õn gi¶m chi phÝ cho mét ®¬n v Þ s ¶ n p h È m ® å n g t h ê i g i ¶ m ® î c r ñi r o , t è i t h i Ó u h o ¸ s ù d a o déng cña nhu cÇu N©ng cao vÞ thÕ cña doanh nghiÖp t¹o thÕ vµ lùc cho doanh nghiÖp Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã vai trß ®iÒu tiÕt, h íng dÉn s¶n x u Ê t k i n h do a n h t h « n g q u a y ª u c Ç u v Ò s è l î n g h µ n g x u Ê t k h È u , chÊt lîng hµng xuÊt khÈu… 2.§èi víi nhµ níc V í i m é t q u è c g i a ® a n g p h ¸ t t r i Ó n n h ViÖ t N a m v i Ö c ® È y m ¹ n h x u Ê t k h È u s Ï g ãp p h Ç n g i ¶ i q u y Õ t m é t s è v Ê n ® Ò s a u : Thø nhÊt: ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lµ yÕu tè quan träng kÝch thÝch sù t¨ng trëng kinh tÕ, më réng qui m« s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh nghÒ phôc vô cho xuÊt khÈu vµ nhiÒu ngµnh kinh tÕ kh¸c. nguyÔn xu©n dòng 3 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Thø hai: §Èy m¹nh xuÊt khÈu sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp trong níc. Sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp h íng xuÊt khÈu lµm quy m« s¶n xuÊt ® ¬c më réng nhiÒu ngµnh nghÒ míi ph¸t triÓn tõ ®ã sÏ thu hót thªm nhiÒu lao ®éng. Thø ba: XuÊt khÈu lµ nguån thu ngo¹i tÖ chñ yÕu cña ®Êt níc, gãp phÇn quan träng c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ lµ nguån vèn chñ yÕu ®¸p øng nhu cÇu nhËp khÈu ®Ó phôc vô cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Thø t: §Èy m¹nh xuÊt khÈu sÏ t¸c ®éng ®Õn sù thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ ngµnh nghÒ theo h íng sö dông cã hiÖu qu¶ lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc. T h ø n ¨ m : § È y m ¹ n h x u Ê t k h È u c ã v a i t r ß t ¨ n g c ê n g s ù h îp t¸c quèc tÕ gi÷a c¸c n íc, n©ng cao vai trß cña n íc ta trªn trêng quèc tÕ. Nh vËy xuÊt khÈu kh«ng chØ ®ãng vai trß hç trî ph¸t triÓn mµ nã cßn lµ yÕu tè bªn trong cña sù ph¸t triÓn gãp phÇn thùc hiÖn c¸c chiÕn lîc kinh tÕ x· héi cña §¶ng vµ nhµ n íc ta. Ch¬ng 2 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o cña viÖt nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y i.nhËn ®Þnh chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña viÖt nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû míi 1.NhËn ®Þnh chung Bíc vµo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña níc ta thuËn lîi h¬n nhiÒu so víi tr íc . Nh×n vÒ “thÕ” th× ngµy nay n íc ta ch¼ng nh÷ng kh«ng cßn bao v©y c« lËp mµ ®· cã quan hÖ kinh tÕ – th ¬ng m¹i ®a d¹ng víi nhiÒu níc vµ tæ chøc quèc tÕ còng nh khu vùc. §øng vÒ “lùc” th× nÒn kinh tÕ cña n íc ta ®· kh¸c xa , nhiÒu ngµnh ®· lín m¹nh c¶ vÒ l îng lÉn chÊt, cã kh¶ n¨ng gia t¨ng ®¸ng kÓ hµng ho¸ vµ dÞch vô xuÊt khÈu víi chÊt l îng cã thÓ c¹nh tranh trªn th ¬ng trêng thÕ giíi.Trªn ph¹m vi khu vùc vµ toµn cÇu, nh÷ng tho¶ thuËn vÒ viÖc thuyªn gi¶m hµng rµo thuÕ quan, dì bá c¸c biÖn ph¸p phi thuª quan t¹o ra thÞ trêng xuÊt khÈu réng më. Môc tiªu hµng ®Çu mµ chÝnh phñ ®Ò ra lµ vµo n¨m 2010 GDP ph¶i t¨ng Ýt nhÊt gÊp ®«i so víi n¨m 2000 vµ vµo n¨m 2020 ViÖt Nam ph¶i trë thµnh mét n íc c«ng nghiÖp. §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô to lín nµy, xuÊt khÈu chiÕm mét vÞ trÝ cùc kú quan träng , tèc ®é t¨ng tr ëng cña nã chØ Ýt còng ph¶i gÊp ®«i tèc ®é t¨ng tr ëng cña GDP, ®ång thêi ph¶i gi¶m tíi møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng nhËp siªu , c©n b»ng c¸n c©n th¬ng m¹i quèc tÕ. §iÒu nµy g¾n víi sù thay ®æi s©u s¾c trong nÒn kinh tÕ níc ta sau nh÷ng n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi. nguyÔn xu©n dòng 4 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Tõ mét nÒn kinh tÕ khan hiÕm , nay mét sè ngµnh ®· s¶n xuÊt d thõa so víi nhu cÇu trong n íc . Do ®ã yªu cÇu thóc ®Èy m¹nh mÏ xuÊt khÈu ® îc xem nh mét chiÕn l îc toµn ngµnh. §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu trong nh÷ng n¨m tíi cã ba kh©u then chèt g¾n quyÖn víi nhau lµ ®æi míi c¬ cÊu mÆt hµng, më réng thÞ tr êng vµ n©ng cao søc c¹nh tranh. nguyÔn xu©n dòng 5 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ 2 . X u Êt k h È u b í c v µ o t h i ª n m i ª n k û m í i : § Ø n h c a o , v Þ thÕ, th¸ch thøc 2.1.§Ønh cao míi N ¨ m 1 9 9 9 , x u Ê t k h È u c ñ a c ¶ n í c ® ¹ t ki m n g ¹ c h h ¬ n 11, 5 t û ® « l a , t ¨ n g 2 3 , 1 % s o v í i n ¨ m 1 9 9 8 . N ¨ m 2000, tríc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr êng, ChÝnh phñ v µ B é Th ¬ n g m ¹ i ® · c h ñ ® é n g ® Ò r a n h i Ò u g i ¶ i p h ¸ p khuyÕn khÝch ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Nh÷ng biÖn ph¸p nµy ®· gãp phÇn cïng víi nç lùc v ît bËc cña nÒn kinh t Õ , c ¸ c do a n h n g h i Ö p , ® a k i m n g ¹ c h x u Ê t k h È u c ¶ n ¨ m ®¹t 14,2 tû ®«la, trong ®ã næi bËt lµ dÇu th« t¨ng 7 1 , 2% ( 3 , 5 8 2 t û ® « l a ) , n h n g x u Ê t k h È u g ¹ o c h Ø ® ¹ t 3 , 5 triÖu tÊn víi kim ng¹ch ®¹t 672 triÖu ®«la, gi¶m 22,4% v Ò l î n g v µ 3 4 , 4% v Ò k i m n g ¹ c h . N ¨ m 2 0 0 1 , x u Ê t k h È u g ¹ o ® ¹ t 6 2 4 , 7 1 t r i Ö u ® «l a . § Ç u n ¨ m 2 0 0 2 , x u Ê t k h È u g ¹ o ® ¹ t k h o ¶ n g 1 9 , 4 1 t r i Ö u ® «l a ( h a i t h ¸ n g ® Ç u n ¨ m 2 0 0 2) . N h v Ë y, n h × n c h u n g t × n h h × n h x u Ê t k h È u c ñ a n í c t a t r o n g n h n g n ¨ m ® Ç u t h Õ k û m íi l µ t ¬ n g ® è i k h ¶ q u a n , tuy cã mét sè ngµnh kh«ng ®¹t yªu cÇu, nh ng bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè ngµnh v ît chØ tiªu.§iÒu nµy g i óp c h o x u Ê t k h È u v i Ö t n a m c ã m é t ® Ø n h c a o m í i t r ª n trêng quèc tÕ. 2.2. VÞ thÕ míi V í i m ø c k i m n g h ¹ c h 1 4 , 3 t û ® « l a , x u Ê t k h È u ViÖ t Nam kh«ng chØ ®¸nh dÊu thªm mét mèc ®Ønh míi mµ cßn vît qua ngìng vÒ xuÊt khÈu cña mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn (b×nh qu©n 184 ®«la/ng êi/n¨m so víi chuÈn 1 7 0 ® « l a / n g ê i / n ¨ m ) , ® î c t h Õ gi í i c « n g n h Ë n l µ n í c c ã n Ò n n g o ¹ i t h ¬ n g t ¬ n g ® è i p h ¸ t t r i Ó n . Tro n g k i n h t Õ ® è i ngo¹i, ®©y lµ mét thuËn lîi kh«ng nhá khi xÐt vÒ chÊt l î n g h µ n g h o ¸ ViÖ t N a m ® Ó m ë r é n g t h Þ t r ê n g , ® ¸ n h d Ê u n h ÷ n g n ç l ù c h é i n h Ë p ® ¸ n g k Ó c ñ a k i n h t Õ ViÖ t N a m v µ o k h u v ù c v µ t h Õ g i í i , m ë ® ê n g c h o v i Ö c t h a m g i a Tæ c h ø c Th ¬ n g m ¹ i c h © u ¸ Th ¸ i B × n h D ¬ n g (APEC) vµ gia nhËp Tæ chøc Th ¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) vµ thùc hiÖn nh÷ng hiÖp ®Þnh th ¬ng m¹i song ph¬ng trªn nÒn t¶ng b×nh ®¼ng , cïng cã lîi. ë ho¹t ®éng kinh tÕ trong n íc , kim ngh¹ch xuÊt khÈu t¨ng cao ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn t¨ng tr ëng kinh tÕ trong níc vît chØ tiªu kÕ ho¹ch , ®¹t 6,8% so víi møc t ¨ n g 4 , 8% c ñ a n ¨ m 1 9 9 9 v µ 5 , 8 % c ñ a n ¨ m 1 9 9 8 . Th e o íc tÝnh , tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm trong n íc (GDP) ®¹t 4 4 4 . 0 0 0 t û ® å n g t h × ki m n g h ¹ c h x u Ê t k h È u c h i Õ m ® Õ n h ¬ n 4 6% ( c h a k Ó 2 , 2 t û ® « l a k i m n g h ¹ c h x u Ê t k h È u d Þ c h v ô – t h e o í c t Ý n h c ñ a B é Th ¬ n g M ¹ i – m µ n Õ u t Ý n h c¶ sè ngo¹i tÖ nµy th× chiÕm ®Õn 53,8% GDP ) . Møc kim ngh¹ch t¨ng gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt phôc vô cho xuÊt khÈu , nhiÒu ngµnh , nhiÒu doanh nghiÖp t¨ng c êng ®Çu t ®æi míi thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt ... Vµ ë ph ¬ng diÖn x· héi , ®©y lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt t¨ng cêng gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng êi lao ®éng , gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp vµ qua ®ã kÝch cÇu tiªu dïng trong n íc . T h e o m é t í c t Ý n h s ¬ b é , c ø 1 ® « l a ki m n g h ¹ c h x u Ê t nguyÔn xu©n dòng 6 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ n¨m qua ®· gi¶i quyÕt ® îc viÖc lµm cho 0,85 lao ®éng. HiÖn nay , chóng ta cã quan hÖ th ¬ng m¹i víi 150 quèc gia vµ khu vùc . Mét khi c«ng t¸c xuÊt khÈu ® îc ® È y m ¹ n h , h µ n g h o ¸ ViÖ t N a m c ã m Æ t n g µ y c µ n g n h i Ò u trªn c¸c thÞ tr êng nµy hoÆc nh÷ng thÞ tr êng míi kh¸c n÷a th× kh«ng chØ ®em l¹i nh÷ng nguån ngo¹i tÖ lín ph¸t triÓn ®Êt n íc mµ cßn n©ng cao h¬n vÞ thÕ cña k i n h t Õ ViÖ t N a m t r ª n t h ¬ n g t r ê n g . 2.3. Th¸ch thøc míi NÕu chØ nh×n vµo møc t¨ng tr ëng kim ngh¹ch xuÊt khÈu cña 5 n¨m gÇn ®©y (1996 t¨ng 33,2% , 1997 t¨ng 2 6 , 6% , 1 9 9 8 t ¨ n g 1 , 9 % , 1 9 9 9 t ¨ n g 2 3 , 1 % , 2 0 0 0 t ¨ n g 2 4% ) t h × c h Ø t i ª u t ¨ n g t r ë n g 1 6% c ñ a n ¨ m 2 0 0 1 k h « n g p h ¶ i q u ¸ c a o , s o n g x Ð t t r ª n n h i Ò u k h Ý a c ¹ n h ki n h t Õ v µ th¬ng m¹i thêi gian qua th× ®©y l¹i lµ chØ tiªu kh«ng dÔ dµng vît qua mµ thËm chÝ cßn lµ th¸ch thøc kh«ng n h á v í i n g µ n h t h ¬ n g m ¹ i ë ® Ç u t h Õ k û . Bë i v í i m ø c t¨ng trëng 24% cña n¨m 2000 ® a kim ngh¹ch lªn14,3 tû ® « l a l µ m é t ® Ø n h m è c m í i , t õ ®Ø n h m è c n µ y v î t l ª n 1 6% ® ß i h á i c ¶ m é t q ó a t r × n h n ç l ù c k h « n g n g õ n g c ñ a c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh th ¬ng m¹i , tõng doanh nghiÖp nãi riªng . V Ò c ¬ c Ê u h µ n g x u Ê t k h È u c ñ a n h ÷ n g n ¨ m g Ç n ® © y, dï ®· cã chuyÓn biÕn tÝch cùc theo h íng t¨ng dÇn tû träng hµng chÕ biÕn , song ®Õn nay xuÊt khÈu hµng th« v µ s ¬ c h Õ v É n c h i Õ m c h ñ y Õ u , t í i t r ª n 6 0 % . ViÖ c x u Ê t khÈu hµng th« , s¬ chÕ (chñ yÕu ®Ó lµm nguyªn liÖu chÕ b i Õ n c h o c ¸ c n Ò n c « n g n g h i Ö p t i ª n t i Õ n) k h « n g n h ÷ n g kh«ng t¹o ra ® îc kh¶ n¨ng t¨ng v ît bËc kim ngh¹ch , mµ ngay viÖc t¹o ®îc nh÷ng yÕu tè bÒn v÷ng trong t¨ng trëng còng rÊt khã do phô thuéc vµo ngµnh chÕ b i Õ n c ñ a c ¸ c n í c n h Ë p k h È u , c h a k Ó x · h éi s Ï k h « n g t Ë n d ô n g ® î c c ¬ h é i gi ¶ i q u y Õ t v Ê n n ¹ n t h Ê t n g h i Ö p trong ®iÒu kiÖn thiÕu viÖc lµm gay g¾t , ®ång thêi cßn ®Èy nhanh qóa tr×nh tËn kiÖt nguån tµi nguyªn thiªn n h i ª n . Tuy n h i ª n , v i Ö c t ¨ n g n h a n h t û t r ä n g h µ n g c h Õ biÕn s©u trong xuÊt khÈu còng kh«ng ph¶i dÔ , ®ßi hái m é t l î n g v è n l í n , m é t c h i Õ n l î c c h Ø n h c h u h îp v í i t h ù c t r ¹ n g ki n h t Õ ® Ê t n í c . . . c ã n g h Ü a k h « n g t h Ó l µ m ngµy mét ngµy hai . B»ng chøng lµ trong suèt thËp niªn qua , møc chuyÓn biÕn nµy rÊt chËm. Mét th¸ch thøc kh¸c cã vÎ nh kh«ng liªn quan ®Õn chØ tiªu kim ngh¹ch xuÊt khÈu , nh ng l¹i ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn søc kÐo cña xuÊt khÈu víi nÒn kinh tÕ , ®ã lµ lµm sao n©ng cao tû träng gi¸ trÞ gia t¨ng trong kim ngh¹ch xuÊt khÈu ®Ó t¸i ®Çu t ph¸t triÓn . ngµnh § ¹ t ® î c ® Ø n h c a o m íi , t ¹ o ® î c v Þ t h Õ m í i , n h n g xuÊt khÈu cña níc ta cÇn ph¶i vît qua nh÷ng nguyÔn xu©n dòng 7 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ th¸ch thøc trªn ®Ó v¬n lªn tÇm cao míi æn ®Þnh h¬n trong mét vÞ thÕ s¸nh vai víi c¸c c êng quèc n¨m ch©u . Song song víi ®iÒu ®ã , chóng ta cÇn sö dông t h o ¸ n g h ¬ n c « n g t ¸ c ®i Ò u h µ n h x u Ê t n h Ë p k h È u , c ¸ c c«ng cô tµi chÝnh vµ th«ng tin , kü thuËt giao dÞch ®iÖn tö .. ®Ó kh«ng chØ chuyÓn biÕn t¨ng vÒ l îng , mµ c¶ vÒ chÊt trong xuÊt khÈu , ® a nÒn ngo¹i th ¬ng níc ta lªn mét tÇm cao t¬ng xøng h¬n . ii.THùC TR¹NG CñA XUÊT KHÈU G¹O VIÖT NAM 1 . L î i t h Õ s o s ¸ n h t r o n g x u Êt k h È u g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m 1.1.Lîi thÕ so s¸nh trong s¶n xuÊt Qua t×nh h×nh vÒ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt , vÒ ®Êt ®ai , tû lÖ diÖn tÝch ® îc tíi tiªu , n¨ng suÊt , còng nh gi¸ vËt t c¸c yÕu tè ®Çu vµo th× chi phÝ cho s¶n xuÊt lóa ë ViÖ t N a m t h Ê p h ¬ n Th ¸ i L a n . ( X e m b ¶ n g : M é t s è g i ¸ v Ë t t l i ª n q u a n t r ù c t i Õ p ® Õ n s ¶ n x u Ê t t h ã c g a o ë ViÖ t N a m v µ Th a i L a n ) . nguyÔn xu©n dòng 8 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ ChØ tiªu 1.X¨ng(lÝt) 2.DÇuD.O(lÝt) 3 . § i Ö n ( k w / h) Céng ViÖ t N a m 0,35 USD 0,26 USD 0,064 USD 0,674 USD Th¸i Lan 0,4 USD 0,3 USD 0,12 USD 0,82 USD ¦ í c t Ý n h c h i p h Ý s ¶ n x u Ê t 1 k g t h ã c ViÖ t N a m b×nh qu©n kho¶ng 1.250 ®Õn 1.600 VN§ , tr íc 1996 t¬ng ® ¬ n g 9 0 – 114 , 7 ® « l a / t Ê n . H i Ö n n a y , t û g i ¸ 1 4 . 0 7 0 t ¬ n g ® ¬ n g 8 8 – 113 ® « l a / t Ê n . C ß n ë Th ¸ i L a n , g i ¸ t h µ n h s ¶ n xuÊt lóa t¬ng ®¬ng 165 – 175 ®«la/tÊn (tr íc 1996) . HiÖn nay do trît gi¸ , 1®«la = 39,12 Bath th× t ¬ng ®¬ng 105 – 110 ® « l a / t Ê n . N h v Ë y , t r í c k h ñ n g h o ¶ n g t h × t a t h Ê p h ¬ n Th¸i Lan kho¶ng 32% , sau n¨m 1997 thÊp h¬n 17% . XÐt trªn gãc ®é chi phÝ : chi phÝ cho yÕu tè ®Çu vµo cña ta thÊp h¬n mµ n¨ng suÊt lóa l¹i cao h¬n , v× t h Õ g i ¸ x u Ê t k h È u t u y t h Ê p h ¬ n Th ¸ i L a n m µ v É n c ã l·i . §©y lµ lîi thÕ cã søc c¹nh tranh lín trªn thÞ tr êng g¹o . Song tö s¶n xuÊt ra thãc ®Õn thµnh g¹o xuÊt khÈu lµ mét chÆng ® êng dµi kh«ng Ýt khã kh¨n , bÊt cËp nh c¸c vÊn ®Ò chÕ biÕn , m«i tr êng kinh doanh vµ hµng lo¹t t¸c ®éng vÒ thÓ chÕ chÝnh s¸ch ®èi víi xuÊt nhËp khÈu. 1.2. Lîi thÕ so s¸nh vÒ chÊt l îng X Ð t v Ò m Æ t c h Ê t l î n g , g ¹ o Th ¸ i L a n c ã c h Ê t l î n g tèt h¬n vµ ®· cã uy tÝn trªn thÞ tr êng thÕ giíi, phï h îp v í i t hÞ t r ê n g c ã t h u n h Ë p c a o n h N h Ë t B ¶ n , E U , TRung §«ng ... Tro n g c ï n g t h ê i gi a n Th ¸ i L a n x u Ê t k h È u g ¹ o c ã p h È m c Ê p c a o t h ê n g c h i Õ m t í i 6 0- 6 2 % c ß n ViÖ t N a m chØ ë kho¶ng 40- 45% tæng l îng g¹o xuÊt khÈu . HiÖn n a y , n Õ u s o v í i g ¹ o c ï n g p h È m c Ê p v µ v µ o c ï n g t h êi ® i Ó m t h × g i ¸ g ¹ o ViÖ t N a m v É n t h Ê p h ¬ n g i ¸ g ¹ o Th ¸ i Lan kho¶ng 7 – 10%. Tuy n hi ª n , n Õ u c h Ø c ¨ n c ø t r ª n s è l i Ö u v Ò p h È m c Ê p t û l Ö ( % ) g ¹ o x u Ê t k h È u t h× c h a t h Ó c ã n h Ë n ® Þ n h c h Ý n h x ¸ c , v × y Õ u t è t h Þ t r ê n g ® · ¶ n h h ë n g r Êt l í n ® Õ n tû lÖ nµy . VÝ dô , n¨m gÇn ®©y l îng g¹o xuÊt khÈu vµo thÞ t r ê n g c h © u p h i t û l Ö l í n ( 6 2 – 6 7% ) l ¹ i l µ t h Þ t r ê n g tiªu thô g¹o chñ yÕu qua c¸c ch ¬ng tr×nh viÖn trî quèc tÕ nªn yªu cÇu g¹o phÈm cÊp thÊp . L î i t h Õ s o s ¸ n h v Ò c h Ê t l î n g , m é t m Æ t g i ó p ViÖ t Nam ®i ®îc vµo nhiÒu thÞ tr êng , nhÊt lµ thÞ tr êng Ýt kh¶ n¨ng thanh to¸n , mÆt kh¸c l¹i lµm gi¶m hiÖu qu¶ th¬ng m¹i , qua ®ã , gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt . 1.3. Lîi thÕ so s¸nh vËn chuyÓn Chi phÝ c¶ng , chi phÝ bèc dì xÕp hµng vµ c¸c chi phÝ liªn quan t¹i c¶ng Sµi Gßn kho¶ng 40 ngµn ®«la/tµu c « n g s u Ê t 1 0 n g µ n t Ê n ( c hi Õ m 1 , 6% g i ¸ g ¹ o x u Ê t k h È u ) . Tro n g k h i c h i p h Ý n µ y ë B ¨ n g C è c c h Ø b » n g m é t n ö a . Ngoµi chi phÝ c¶ng , tèc ®é bèc dì rÊt chËm , so víi nguyÔn xu©n dòng 9 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ B¨ng Cèc ta chËm h¬n 6 lÇn (nghÜa lµ t¹i Sµi Gßn bèc ®îc 1 ngµn tÊn / ngµy th× ë B¨ng Cèc 6 ngµn tÊn / ngµy ) . ChËm trÔ do söa ch÷a vµ bèc xÕp th êng lµm tèn thªm 6 ngµn ®«la/ngµy . Nh÷ng h¹n chÕ nãi trªn lµm mÊt c¬ héi vÒ gi¸ vµ ® ¬ng nhiªn ngêi trång lóa ph¶i chÞu díi h×nh thøc gi¸ FOB thÊp h¬n . 1.4. Lîi thÕ so s¸nh vÒ thÞ tr êng tiªu thô T h Þ t r ê n g x u Ê t k h È u g ¹ o ViÖ t N a m h i Ö n n a y kho¶ng 80 níc , trong ®ã ch©u ¸ , ch©u Phi lµ thÞ tr êng chÝnh , chiÕm 70 – 80 % l îng g¹o xuÊt khÈu hµng n¨m . S è c ß n l ¹ i l µ c ¸ c n í c c h © u ¢ u , B ¾ c M ü , Tru n g § « n g v µ h i Ö n n a y l µ H µ n Q u è c , N h Ë t B ¶ n , Tru n g Q u è c . Th Þ t r ê n g g ¹ o c ñ a t a c ò n g l µ t h Þ t r ê n g g ¹ o c ñ a Th ¸ i L a n , nªn diÔn ra sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ chñng lo¹i , chÊt l î n g v µ g i ¸ . . . Trª n t h ¬ n g t r ê n g Th ¸ i L a n c ã n h i Ò u b ¹ n hµng truyÒn thèng lín víi kho¶ng 15 thÞ tr êng chÝnh , ® · t i ª u t h ô c h o Th ¸ i L a n t r ª n 8 0 % l î n g g ¹ o x u Ê t k h È u . H ¬ n n ÷ a g ¹ o Th ¸ i L a n ® å n g ® Ò u , c ã p h È m c Ê p c a o p h ï h îp v í i t h Þ t r ê n g N h Ë t B ¶ n , E U . . . G ¹ o ViÖ t N a m t r ª n t h ù c t Õ m íi t h © m n h Ë p v µ o t h Þ t r ê n g c h a c ã b¹n hµng lín vµ thÞ tr êng truyÒn thèng, ChÊt l îng g¹o ViÖ t N a m t h Ê p , ® é t r ¾ n g k h « n g ® Ò u , l É n t h ã c v µ n h i Ò u t¹p chÊt , ®Æc biÖt lóa hÌ thu cã ®é Èm cao , mÉu m· bao b× ®ãng gãi kh«ng ®Ñp . §Ó kh¾c phôc nh÷ng vÊn ®Ò trªn chóng ta cßn nhiÒu viÖc ph¶i lµm tõ s¶n xuÊt ®Õn chÕ biÕn , b¶o qu¶n vµ tiÕp thÞ l u th«ng . Qua ph©n tÝch lîi thÕ so s¸nh trong chi phÝ s¶n xuÊt , chÊt lîng , vËn chuyÓn vµ thÞ tr êng tiªu thô thÊy r»ng : Chóng ta cÇn ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh trong chi phÝ s¶n xuÊt , tuy nhiªn nh÷ng lîi thÕ vÒ gi¸ th× cÇn thÊy râ c¶ mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc cña nã , ph¶i khai t h ¸ c y Õ u t è r Î n h n g c ò n g p h ¶ i t h u h Ñp k h o ¶ n g c ¸ c h v Ò p h È m c Ê p gi ÷ a g ¹ o ViÖ t N a m v µ g ¹ o Th ¸ i L a n . N h ÷ n g bÊt lîi cña ta vÒ vËn chuyÓn , bèc dì , thÞ tr êng so víi Th¸i Lan kh«ng thÓ ngµy mét ngµy hai kh¾c phôc ® îc , n h n g s ù n h Ë n t h ø c s © u s ¾ c v Ò n ã g i óp t a h ¹ n c h Õ nh÷ng bÊt lîi nµy . 2 . X u Êt k h È u g ¹ o t r on g n ¨ m 2 0 0 0 2.1.Thêi c¬ KÕt thóc n¨m 1999 níc ta xuÊt khÈu 4,55 triÖu tÊn g¹o , thu vÒ 1,035 tû ®«la , v ît kÕ ho¹ch 55 v¹n tÊn vµ ®· kû lôc vÒ sè l îng vµ gi¸ trÞ kÓ tõ n¨m 1989 ® Õ n n a y. Tro n g b è i c ¶ n h t h Þ t r ê n g g ¹ o t h Õ g i í i n ¨ m 1 9 9 9 cung vît cÇu kÐo theo gi¸ g¹o gi¶m m¹nh (tõ 290 ® « l a / t Ê n x u è n g c ß n 2 3 2 ® « l a / t Ê n) t h × n h ÷ n g k Õ t q u ¶ ® ¹ t ® î c n h t r ª n l µ m é t t h µ n h c « n g ® ¸ n g g h i n h Ë n . Th µ n h c«ng ®ã b¾t nguån tõ nh÷ng quyÕt s¸ch ®óng ®¾n vµ kÞp thêi cña ChÝnh phñ vÒ ®iÒu hµnh xuÊt khÈu g¹o . Ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ cña n¨m 1999 , b íc vµo n¨m 2000 ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o cña n íc ta tiÕp tôc ®i lªn trªn thÕ vµ lùc míi víi thêi c¬ míi . §Çu mèi xuÊt khÈu n¨m 2000 ®· ® îc më réng , trong ®ã bao gåm c¶ doanh nghiÖp t nh©n , doanh nghiÖp cã vèn ®Çu nguyÔn xu©n dòng 10 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ t níc ngoµi t¹o nªn sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau . Cïng víi viÖc c¶i tiÕn ®iÒu hµnh xuÊt khÈu theo híng th«ng tho¸ng h¬n , tõ n¨m 2000 ChÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn ph¸t triÓn s¶n xuÊt lóa g¹o theo h íng t¨ng chÊt lîng vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ s¶n xuÊt g¹o xuÊt khÈu. VÒ s¶n xuÊt , ®· hoµn thµnh quy ho¹ch vïng lóa xuÊt khÈu ë hai vïng träng ®iÓm lóa lµ §BSCL vµ §BSH víi quy m« 1,3 triÖu ha (§BSCL 1 triÖu , §BSH 30 v¹n ha) C«ng nghiÖp xay x¸t vµ ®¸nh bãng g¹o xuÊt khÈu tõ ®Çu n¨m 2000 còng cã b íc ph¸t triÓn míi c¶ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ . Bªn c¹nh c¸c nhµ m¸y ®· cã, ®îc ®Çu t míi m¸y mãc vµ thiÕt bÞ t¹i t h µ n h p h è H å C h Ý M i n h , TiÒ n G i a n g , An G i a n g , t õ ® Ç u n¨m 2000 l¹i cã thªm 2 nhµ m¸y chÕ biÕn g¹o xuÊt khÈu do ChÝnh phñ §an M¹ch tµi trî t¹i 2 tØnh chuyªn c a n h l ó a l í n l µ C Ç n Th ¬ v µ S ã c Tr¨ n g ® i v µ o ho ¹ t ®éng . Bªn c¹nh nh÷ng nç lùc chñ quan tõ cña nhµ n íc vµ nh©n d©n , c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan còng rÊt thuËn l î i c h o x u Ê t k h È u g ¹ o n ¨ m n a y . Th ê i t i Õ t m a ® Ò u ë c¸c tØnh Nam bé , l îng níc ë c¸c hå , ®Ëp thuû lîi kh¶ dåi dµo. D o h Ë u q u ¶ t hi ª n t a i n ¨ m 1 9 9 9 , n ¨ m 2 0 0 0 s ¶ n l îng xuÊt khÈu g¹o cña Ên §é gi¶m m¹nh , trong khi ®ã , n h u c Ç u n h Ë p k h È u g ¹ o c ñ a c ¸ c n í c C h © u P h i , Tru n g § « n g v µ M ü L a t i n h t i Õp t ô c t ¨ n g do h ¹ n h ¸ n v µ t × n h h × n h c h Ý n h t r Þ k h « n g æ n ® Þ n h . Tõ q u a n h Ö c u n g – c Ç u ® ã , n ª n t h ê i c ¬ x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m l µ r Ê t lín . 2.2.Th¸ch thøc Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi vµ thêi c¬ , thÞ tr êng lóa g¹o thÕ giíi n¨m 2000 còng chøa ®ùng nh÷ng yÕu t è k h « n g t h u Ë n ® æ i v í i n í c t a . Tr í c h Õ t , n h u c Ç u n h Ë p khÈu g¹o n¨m 2000 ë thÞ tr êng Ch©u ¸ , nhÊt lµ c¸c n í c n h Ë p k h È u l í n n h I n d o n e s i a , P hi l i p p i n , B a n g l a d e s h .N¨m 2000 Indonesia nhËp kho¶ng 1,8 – 2 triÖu tÊn g¹o , gi¶m 0,8 – 1,5 triÖu tÊn . Cßn philippin còng chØ nhËp kho¶ng 0,5 – 0,8 triÖu tÊn , gi¶m 0,4 – 0,7 triÖu tÊn , Bangladesh nhËp 1,1 – 1,2 triÖu tÊn , gi¶m 0,5 – 0 , 6 t r i Ö u t Ê n . Tro n g k h i ® ã k h ¶ n ¨ n g x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a c ¸ c n í c n h Th ¸ i L a n , Tru n g Q u è c v µ C a m p u c h i a . M Æ c dï , lîng g¹o xuÊt khÈu t¨ng thªm trong n¨m 2000 cña c ¸ c n í c n µ y k h « n g l í n ( v Ý d ô C am p u c h i a k h o ¶ n g 1 4 4 n g h × n t Ê n , Th ¸ i L a n k ho ¶ n g 0 , 3 t r i Ö u t Ê n , Tru n g Q u è c díi 0,5 triÖu tÊn), nh ng ®iÒu ®¸ng quan t©m chÝnh lµ tÝnh c¹nh tranh cña h¹t g¹o cña c¸c n íc nµy víi h¹t g ¹ o ViÖ t N a m l µ r Ê t l í n , x Ð t t r ª n c ¶ b a m Æ t : c h Ê t l îng , gi¸ c¶ vµ thñ tôc. Thø hai : Gi¸ l ¬ng thùc nãi chung , gi¸ g¹o nãi riªng trªn thÞ trêng thÕ giíi tiÕp tôc ®øng ë møc thÊp vµ gi¶m trong n¨m 2000 vµ trë thµnh mét th¸ch thøc lín nguyÔn xu©n dòng 11 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ ® è i v í i x u Ê t k h È u g ¹ o n í c t a . Th e o B é Th ¬ n g M ¹ i , g i ¸ g ¹ o x u Ê t k h È u b × n h q u © n c ñ a ViÖ t N a m t r o n g t h ¸ n g 1 2000 chØ ®¹t 224,7 ®«la/tÊn , gi¸ th¸ng hai cßn thÊp h¬n : theo c¸c doanh nghiÖp cho biÕt g¹o 5% tÊm cßn 2162 1 8 ® « l a / t Ê n , l o ¹ i 1 0% t Ê m c ß n 2 0 8- 2 1 0 ® « l a / t Ê n v µ l o ¹ i 2 5% t Ê m c ß n 1 8 6- 1 8 8 ® « l a / t Ê n t h Ê p h ¬ n g i ¸ c ñ a n ¨ m 1 9 9 9 ( t h ¸ n g 1 2 n ¨ m 1 9 9 9 g i ¸ g ¹ o x u Ê t k h È u c ñ a ViÖ t N a m l o ¹ i 5% t Ê m l µ 2 2 8 ® « l a / t Ê n , l o ¹ i 2 5 % t Ê m l µ 1 9 8 ® « l a / t Ê n ) . Tè c ® é gi ¶ m gi ¸ t r u n g b × n h t h ¸ n g 2 - 2 0 0 0 s o v í i t h ¸ n g 1 2 n ¨ m 1 9 9 9 l µ 4 - 6 % .T × n h t r ¹ n g n µ y k Ð o d µ i ®Õn hÕt n¨m 2000 . §iÒu nµy ch¾c ch¾n sÏ g©y nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o còng nh Nhµ níc vµ n«ng d©n trång lóa ë n íc ta . T h ø b a : Th i Õ u v è n v µ t h ñ t ô c t h a n h t o ¸ n c ñ a n g © n h µ n g c ß n p h i Ò n p h ø c . § Ó t h ù c h i Ö n c ¸ c h îp ® å n g x u Ê t khÈu g¹o , c¸c doanh nghiÖp ®Çu mèi rÊt cÇn vèn ®Ó mua lóa t¹m tr÷ víi sè l îng lín , tËp trung vµo thêi ®iÓm trong vô thu ho¹ch lóa , trong khi ®ã kh¶ n¨ng c u n g ø n g c ñ a N g © n h µ n g Th ¬ n g M ¹ i ( c h ñ y Õ u l µ N g © n hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ) cã h¹n , chÝnh s¸ch hç trî l·i suÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu vµ ph¬ng thøc b¶o l·nh cña Ng©n hµng còng cßn nhiÒu ®iÓm ch a hîp lý . Cuèi n¨m 1999 , nhiÒu d o a n h n g h i Ö p l Ï r a ® · c ã ® î c n h i Ò u h îp ® å n g b ¸ n g ¹ o tr¶ chËm víi sè l îng lín v¶ cã thÓ gèi ®Çu sang n¨m 2000 , song do Ng©n hµng trong n íc khã kh¨n trong viÖc tham gia thanh to¸n vµ thu nî nªn ®· kh«ng ký k Õ t ® î c . H a i t h ¸ n g ® Ç u n ¨ m 2 0 0 0 , g ¹ o ViÖ t N a m c h Ø cßn chiÕm lÜnh nh÷ng thÞ tr êng nhá , trong sè 84 ngh×n tÊn xuÊt trong th¸ng 1 lín nhÊt lµ hîp ®ång giao cho Ir¾c theo hiÖp ®Þnh cña chÝnh phñ , cßn l¹i lµ c¸c hîp ®ång lÎ tÎ do 30 doanh nghiÖp ký b¸n , trong ®ã cã n h ÷ n g h îp ® å n g v µ i t r ¨ m t Ê n . M ø c x u Ê t c ñ a t h ¸ n g 22000 còng chØ kho¶ng 150 ngh×n tÊn . ¢u ®ã còng lµ bµi häc ®¾t gi¸ cho chóng ta trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt vèn vµ vai trß cu¶ Ng©n hµng trong viÖc xuÊt khÈu g¹o . T h ø t : G ¹ o n h Ë p k h È u q u a b i ª n g i í i T© y N a m v µ phÝa B¾c vÉn cßn nhiÒu vµ cã xu h íng ngµy cµng t¨ng. Tõ ®ã lµm cho quan hÖ cung – cÇu g¹o trong n íc diÔn ra phøc t¹p . Gi¸ sµn mua lóa cña Nhµ n íc rÊt khã thùc hiÖn ¶nh hëng ®Õn nguån cung cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o. 3 . X u Êt k h È u g ¹ o t r on g n ¨ m 2 0 0 1 3 . 1 . T × n h h× n h s ¶ n x u Ê t v µ c © n ® è i l ¬ n g t h ù c Tro n g k Õ h o ¹ c h s ¶ n x u Ê t n « n g n g h i Ö p n ¨ m 2 0 0 1 , s Ï cã kho¶ng 100.000 ha diÖn tÝch ®Êt trång lóa ë c¸c vïng ven biÓn ®Êt tròng sÏ ® îc chuyÓn sang nu«i tr«ng thuû s¶n ; diÖn tÝch ®Êt ven ®« thÞ vµ ®Êt ch a chñ ®éng tíi tiªu chuyÓn sang trång c©y ¨n qu¶ vµ lo¹i c©y trång kh¸c cã gi¸ trÞ cao h¬n ; ®ång thêi cã kho¶ng 200 ha gieo trång sÏ kh«ng lµm lóa vô 3 . Nh vËy , tÝnh chung l¹i cña c¶ n íc sÏ gi¶m kho¶ng 130.000 ha ®Êt trång lóa , tøc lµ tõ 7,53 triÖu ha gi¶m cßn 7,40 triÖu ha . Thay vµo ®ã , c¸c ®Þa ph ¬ng sÏ t¨ng c êng c«ng t¸c chØ nguyÔn xu©n dòng 12 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ ®¹o th©m canh , ®a vµo sö dông c¸c gièng lóa cã n¨ng suÊt cao , chÊt l îng tèt ®Ó s¶n xuÊt ra g¹o cã søc c¹nh tranh cao. 3 . 2 . T × n h h× n h t h Þ t r ê n g x u Ê t k h È u g ¹ o n ¨ m 2 0 0 1 Cã thÓ thÊy r»ng thÞ tr êng g¹o thÕ giíi n¨m 2001 vÉn tiÕp tôc trong t×nh tr¹ng khã kh¨n , c¹nh tranh gay g¾t . Bé n«ng nghiÖp Mü dù tÝnh møc bu«n bÊn g¹o trªn thÞ trêng thÕ giíi ®¹t kho¶ng 24,6 triÖu tÊn , t¨ng 1,9 triÖu tÊn so víi n¨m 2000 ; theo ®ã , c¸c n íc s¶n x u Ê t v µ x u Ê t k h È u g ¹ o m ¹ n h n h Th ¸ i L a n , ViÖ t N a m , Ên §é... còng sÏ gia t¨ng s¶n l îng vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu . §¸ng chó ý lµ trong thêi gian ng¾n nhiÒu n íc s¶n xuÊt lóa ë Ch©u ¸ b íc vµo thu ho¹ch víi h ¸ hÑn nhiÒu k h ¶ n ¨ n g ® î c m ï a . C h Ý n h v × v Ë y, m é t s è n í c ® · c ã k Õ ho¹ch ngõng hoÆc gi¶m ®¨ng ký g¹o nhËp khÈu , ®ång thêi b¸n ra hµng triÖu tÊn lóa g¹o tån kho , dù tr÷ , nh Ind«nesia , Pakistan... §èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o n íc ta kh¶ n ¨ n g k ý k Õ t v µ t h ù c hi Ö n h îp ® å n g t h ê i g i a n ® Ç u l µ r Êt n h á b Ð . M Æ c d ï l î n g g ¹ o t h e o h î p ® å n g ® · k ý n ¨ m tríc chuyÓn sang n¨m nay lµ kho¶ng 208.000 tÊn ; trong ® ã , Tæ n g c « n g t y l ¬ n g t h ù c m i Ò n B ¾ c l µ 1 2 0 . 0 0 0 t Ê n ( i r ¨ q 7 0 . 0 0 0 t Ê n , C u B a 5 0 . 0 0 0 t Ê n) , Tæ n g c « n g t y l ¬ n g thùc 88.000 tÊn . Song , theo sè liÖu cña HiÖp héi xuÊt khÈu l¬ng thùc th× tÝnh ®Õn quý I míi chØ xuÊt khÈu ® îc kho¶ng xÊp xØ 400.000 tÊn , tuy cã t¨ng h¬n vÒ mÆt lîng vµ gi¸ trÞ so víi cïng kú n¨m 2000 , nh ng so v í i k Õ h o ¹ c h c ¶ n ¨ m t h × m íi ® ¹ t 1 0% . D o v Ë y m µ m ô c tiªu xuÊt khÈu g¹o trong nam 2001 ®¹t 4 triÖu tÊn k h « n g h o µ n t h µ n h , v í i 2 l Ý d o c h Ý n h s a u : Th ø n h Ê t , s ¶ n lîng l¬ng thùc vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long n¨m nay gi¶m sót kho¶ng 700.000 tÊn so víi n¨m tr íc (trong ®ã g¹o chiÕm 400.000 tÊn) do chuyÓn c¬ cÊu c©y trång vµ do ch¨m bãn kh«ng tèt khi gi¸ g¹o xuÊt khÈu thÊp . Do ®ã nÕu mua gom ®ñ 4 triÖu tÊn ®Ó xuÊt khÈu th× sÏ ¶ n h h ë n g ® Õ n a n n i n h l ¬ n g t h ù c q u è c g i a . Th ø h a i , c h o d ï m ø c g i ¸ l ó a ë ® å n g b » n g s « n g C ö u Lo n g ® a n g ë m ø c c a o ( 1 . 5 0 0 – 1 . 7 0 0 ® å n g / k g) , n h n g d ù b ¸ o m ø c gi¸ nµy vÉn cßn t¨ng , cã thÓ lªn tíi 1.800 – 1.900 ®ång/kg . Víi møc gi¸ ®ã t ¬ng øng víi gi¸ g¹o xuÊt k h È u l µ k h o ¶ n g 2 0 0 ® « l a / t Ê n t h × do a n h n g h i Öp m í i c ã l · i , ®iÒu nµy lµm cho c¸c doanh nghiÖp sÏ kh«ng ham xuÊt khÈu ®Ó ®îc tiÕng vµ ®îc thëng. III. §¸NH GI¸ VÒ XUÊT KHÈU G¹O TRONG 3 N¡M §ÇU THÕ Kû (2000 2002) 1 . § ¸ n h gi ¸ v Ò xu Ê t k h È u g ¹ o 1.1.§¸nh gi¸ vÒ xuÊt khÈu g¹o n¨m 2000 N¨m 2000 , mÆc dï thêi tiÕt diÔn biÕn phøc t¹p , lò lôt x¶y ra ë nhiÒu n¬i trªn ph¹m vi c¶ n íc , ®Æc biÖt t¹i nhiÒu vïng ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long , nh ng nhê cã sù ch¨m lo vµ ®iÒu hµnh s¸t sao cña ChÝnh phñ , cÊc cÊp , c¸c ngµnh cïng víi sù nç lùc cña nh©n d©n nguyÔn xu©n dòng 13 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ c ¸ c ® Þ a p h ¬ n g n ª n n h × n c h u n g s ¶ n x u Ê t n « n g n g hi Ö p nhanh chãng ® îc kh«i phôc vµ ®¹t kÕt qu¶ kh¸, ®êi sèng nh©n d©n sím ®i vµo æn ®Þnh . T h e o ® ¸ n h g i ¸ b í c ® Ç u c ñ B é N « n g n g h i Öp v µ P h ¸ t triÓn n«ng th«n , tæng s¶n l îng lóa c¶ n¨m 2000 ®¹t 32,6 triÖu tÊn , t¨ng gÇn 1,2 triÖu tÊn so víi n¨m 1999 v µ l µ n ¨ m ® ¹ t s ¶ n l î n g c a o n h Ê t t õ t r í c ® Õ n n a y. T¹i vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long , mÆc dï lò vÒ s í m v µ k Ð o d µ i ® · l µ m g i ¶ m d i Ö n t Ý c h g i ¶ m 110 . 0 0 h a , nhng s¶n l îng lóa hµng ho¸ dµnh cho xuÊt khÈu vÉn ®¹t kho¶ng 9 triÖu tÊn t ¬ng ®¬ng víi kho¶ng 4,5 triÖu tÊn g¹o . MÆc dï , nh×n chung vô mïa n¨m 2000 ®¹t ® îc s¶n l î n g c a o , n h n g t û t r ä n g x u Ê t k h È u g ¹ o n ¨ m n a y gi ¶ m c¶ vÒ lîng vµ gi¸ trÞ . §Æc trng c¬ b¶n cña thÞ tr êng g¹o thÕ giíi trong n ¨ m 2 0 0 0 l µ n h Þ p ® é gi a o dÞ c h t r Ç m l Æ n g , k h è i l î n g mua b¸n gi¶m m¹nh - ®ã còng chÝnh lµ nguyªn nh©n q u a n t r ä n g c ã t ¸ c ® é n g t r ù c t i Õp ® Õ n k Õ t q u ¶ x u Ê t k h È u g ¹ o t r o n g n ¨ m c ñ a n í c t a . Th e o s è l i Ö u b ¸ o c ¸ o c ñ a h i Ö p h éi x u Ê t k h È u l ¬ n g t h ù c c ñ a h a i t æ n g c « n g t y l ¬ng thùc miÒn B¾c vµ miÒn Nam th× tæng l îng g¹o xuÊt khÈu trong trong n¨m 2000 c¶ n íc ®¹t 3,398 triÖu tÊn , tæng kim ng¹ch ®¹t 638 triÖu ®«la , so víi n¨m 1999 th× gi¶m 1,17 triÖu tÊn , vµ kim ng¹ch gi¶m 360 triÖu ®«la. Víi kÕt qu¶ xuÊt khÈu nh trªn , tÝnh to¸n cho thÊy gi¸ xuÊt khÈu b×nh qu©n n¨m 2000 ®¹t 188 ®«la/tÊn , thÊp h¬n møc gi¸ b×nh qu©n n¨m 1999 lµ 31 ®«la/tÊn v µ n ¨ m 1 9 9 8 l µ 8 7 ® « l a / t Ê n . Th e o ý k i Õ n c ñ a c ¸ c n h µ p h © n t Ý c h t hÞ t r ê n g , c ã t × n h h × n h t r ª n l µ d o m Ê y n g u y ª n n h © n s a u ® © y : Tr í c h Õ t , t r o n g m Ê y n ¨ m g Ç n ® © y l î n g g ¹ o g i a o d Þ c h t r ª n t hÞ t r ê n g t h Õ g i í i g i ¶ m l i ª n tôc , tõ 27,26 triÖu tÊn n¨m 1998 , xuèng cßn 25 triÖu tÊn n¨m 1999 vµ kho¶ng 23 triÖu tÊn n¨m 2000 . Sù sôt gi¶m nh vËy ®· lµm cho thÞ tr êng g¹o thÕ giíi ngÇy cµng khã kh¨n h¬n , gi¸ thÞ tr êng gi¶m m¹nh vµ c¹nh t r a n h g a y g ¾ t . Tro n g k h i ® ã , t ¹ i m é t s è n í c t r í c ® © y ph¶i nhËp khÈu g¹o víi mét l îng g¹o lín nh In®«nesia , Philippin , Bangladesh...th× trong mét vµi n¨m gÇn ®©y ®· ®Èy m¹nh s¶n xuÊt l ¬ng thùc , s¶n l îng lóa g¹o t¨ng lªn ®¸ng kÓ, do dã mµ l îng g¹o nhËp khÈu còng gi¶m qua c¸c n¨m. §i ®«i víi sù gi¶m sót vÒ l îng , gi¸ g¹o trªn thÞ trêng thÕ giíi còng gi¶m m¹nh , tÝnh ra gi¸ b×nh qu©n n¨m 2000 gi¶m kho¶ng 20% so víi n¨m 1999 vµ gi¶m 3 0% s o v í i n ¨ m 1 9 9 8 . Tuy n h i ª n , s o s ¸ n h v í i g i ¸ x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a Th ¸ i L a n t h × t r o n g n ¨ m 2 0 0 0 , g i ¸ x u Ê t k h È u g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m c ã t è c ® é g i ¶ m c h Ë m h ¬ n : l o ¹ i g ¹ o 5% t Ê m c ñ a Th ¸ i L a n g i ¶ m 5 3 , 6 ® « l a / t Ê n , l o ¹ i 3 5% t Ê m g i ¶ m 4 2 , 1 ® « l a / t Ê n ; t ¬ n g ø n g v í i g ¹ o c ï n g l o ¹ i c ñ a ViÖ t N a m g i ¶ m 4 8 ® « l a / t Ê n v µ 3 9 ® «l a / t Ê n . Ngoµi ra , còng ph¶i nh×n nhËn mét thøc tÕ lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o nguyÔn xu©n dòng 14 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ ViÖ t N a m c ß n n h i Ò u h ¹ n c h Õ , b ëi n h × n c h u n g c h Ê t l î n g g¹o xuÊt khÈu cña ta ch a cao , trong nh÷ng n¨m qua ViÖ t N a m c h ñ y Õ u x u Ê t k h È u n h ÷ n g l o ¹ i g ¹ o c ã c h Ê t l î n g t h Ê p m µ t h êi g i a n g Ç n ® © y l ¹ i p h ¶ i c ¹ n h t r a n h g a y g ¾ t v í i g ¹ o c ï n g l o ¹ i c ñ a Tru n g Q u è c , P a k i s t a n . Tro n g khi ®ã kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp l¹i thÊp , Ýt kinh nghiÖm vµ thiÕu chñ ®éng trong c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ . Cuèi cïng lµ trong c¬ chÕ ®iÒu hµnh , mÆc dï trong n¨m qua ®· cã nh÷ng c¶i tiÕn t¹o nªn sù th«ng tho¸ng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o , song trong ®iÒu hµnh cô thÓ vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ , nh thiÕu tÝnh chñ ®éng tÝch cùc cña c¸c doanh nghiÖp , viÖc qu¶n lý ®Çu mèi xuÊt khÈu g¹o... 1.2.§¸nh gi¸ vÒ xuÊt khÈu g¹o n¨m 2001 ThÞ trêng g¹o thÕ giíi n¨m 2001 cã rÊt nhiÒu biÕn ®éng , kh¸c víi sù trÇm l¾ng cña n¨m 2000 . LÇn ®Çu t i ª n k Ó t õ n h i Ò u n ¨ m n a y , g i ¸ g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m c a o h ¬ n g i ¸ g ¹ o c ñ a Th ¸ i L a n t r ª n t h Þ t r ê n g q u è c t Õ . nguyÔn xu©n dòng 15 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ gi¸ g¹o viÖt nam vµ th¸i lan n¨m 2001 (®«la/tÊn) Níc\Th¸ng ViÖt Nam 5% 25% Th¸i Lan 5% 25% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 11 1 2 169 167 151 145 158 153 159 175 173 175 192 197 157 144 131 127 137 137 138 157 150 160 170 185 186 187 179 162 163 167 170 169 170 168 175 177 165 157 149 136 141 147 146 156 159 154 153 157 T×nh h×nh thÞ tr êng g¹o thÕ giíi trong h¬n nöa ®Çu n¨m 2001 còng ch a cã g× biÕn chuyÓn so v¬Ý n¨m 2 0 0 0 . S o n g b ¾ t ® Ç u t õ t h ¸ n g 8 / 2 0 0 1 , g i ¸ g ¹ o ViÖ t N a m ®ét ngét t¨ng , sau khi lò lôt x¶y ra ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long , g©y khã kh¨n cho viÖc thu ho¹ch , ph¬i sÈy vµ vËn chuyÓn g¹o . C¸c nhµ xuÊt khÈu vÉn ph¶i gÊp rót hoµn thµnh nh÷ng hîp ®ång ®· ký nªn ph¶i mua g¹o víi mäi gi¸ ®Ó xuÊt sang Ir¨q , ch©u Phi , Philippin vµ Cuba . MÆc dï lò lôt kÐo dµi ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long , song kh«ng g©y thiÖt h¹i nhiÒu vÒ s¶n l îng lóa. M Æ c d ï v Ë y , v i Ö c t h u g o m g Æp r Ê t n h i Ò u k h ã k h ¨ n , nhÊt lµ kh©u vËn chuyÓn vµ n«ng d©n kh«ng muèn b¸n thãc ra v× kh«ng biÕt tiÕn triÓn lò lôt diÔn ra vµ s¶n lîng tãc vô tíi sÏ nh thÕ nµo . KÓ tõ gi÷a th¸ng 9 / 2 0 0 1 , g i ¸ g ¹ o t r ¾ n g x a y x ¸ t c ñ a ViÖ t N a m ® É t ¨ n g k h o ¶ n g 2 0 ® « l a / t Ê n . C ß n n Õ u s o v í i t h ¸ n g 7/ 2 0 0 1 t h × gi¸ g¹o lo¹i nµy t¨ng 40 ®«la/tÊn. C¸c lo¹i g¹o kh¸c c ò n g t ¨ n g x Ê p x Ý n h v Ë y . TÝ n h ® Õ n c u è i t h ¸ n g 1 2 / 2 0 0 1 , g i ¸ g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m c a o h ¬ n t r ª n 2 0 ® « l a / t Ê n s o v í i g i ¸ g ¹ o Th ¸ i L a n , t r o n g k h i t h « n g t h ê n g g i ¸ g ¹ o ViÖ t N a m r Î h ¬ n t õ 1 - 2 0 ® « l a / t Ê n . D o g i ¸ g ¹ o ViÖ t N a m qu¸ cao nh vËy , kh¸ch hµng ®· chuyÓn sang c¸c nguån g ¹ o k h ¸ c n h Th ¸ i L a n v µ Ê n § é . G i ¸ g ¹ o ViÖ t N a m l ó c nµy cao nh v©y kh«ng ph¶i do kh¸ch hµng ®«ng , mµ lµ do khan hiÕm g¹o xuÊt khÈu . Do vËy c¸c nhµ xuÊt k h È u g ¹ o ViÖ t N a m ® · p h ¶ i n g õ n g k ý h î p ® ç n g x u Ê t khÈu míi cho tíi th¸ng 2/2002. N ¨ m 2 0 0 1 , ViÖ t N a m ® · x u Ê t k h È u ® î c 3 , 7 3 t r i Ö u tÊn g¹o , trÞ gi¸ 624,71 triÖu ®«la , t¨ng 7,27% vÒ l îng , nhng l¹i gi¶m 6,39 % vÒ gi¸ trÞ so víi n¨m 2000 . nguyÔn xu©n dòng 16 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ thÞ trêng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam n¨m 2001 ( T û t r ä n g t Ý n h t h e o l î n g x u Ê t k h È u) ThÞ trêng Tû t r ä n g ( % ) Philipin 16,8 Ir¨q 11, 9 In®«nesia 11, 2 Malaixia 6,6 Xingapo 6,5 Nga 5,5 Xªnªgan 4,2 Nam phi 2,8 AicËp 2,6 Ba lan 2,6 Thuþ suü 1,6 Tan d a n i a 1,5 H«ng K«ng 1,3 1.3.§¸nh gi¸ vÒ xuÊt khÈu g¹o trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2002 H a i t h ¸ n g ® Ç u n ¨ m 2 0 0 2 ViÖ t N a m ® · x u Ê t k h È u ® î c 92.453 tÊn g¹o , trÞ gi¸ 19,41 triÖu ®«la , gi¶m m¹nh so víi 422.739 tÊn trÞ gi¸ 70,63 triÖu ®«la cïng kú n¨m 2001. ChØ tÝnh riªng th¸ng 2 xuÊt ® îc 24.750 tÊn g¹o , trong ®ã kho¶ng 80% xuÊt sang In®«nªsia . thÞ trêng xuÊt khÈu g¹o cña viÖt nam trong 2 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ( T û t r ä n g t Ý n h t h e o l î n g x u Ê t k h È u) ThÞ trêng Tû t r ä n g ( % ) In®«nªsia 30,0 Ir¨q 15,5 Nga 9,6 C ¨m p u c h i a 6,2 Malaixia 5,6 Xingapo 2,1 Philippin 1,3 ¤xtr©ylia 0,8 ThÞ trêng kh¸c 28,9 2 . N h ÷ n g k h ã k h ¨ n t å n t ¹i 2.1.Khã kh¨n vÒ thÞ trêng S è l i Ö u t õ Tru n g t © m t h « n g t i n t h u é c B é N « n g nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n cho biÕt , gi¸ g¹o xuÊt khÈu ®ang cã dÊu hiÖu phôc håi . Gi¸ g¹o t¨ng nhÑ kÐo theo gi¸ lóa g¹o nguyªn liÖu t¨ng theo . §Çu n¨m 2001 gi¸ lóa lo¹i tèt ®Ó chÕ biÕn g¹o xuÊt khÈu ë c¸c tØnh C Ç n Th ¬ , An G i a n g , § å n g Th ¸ p ® · t ¨ n g l ª n 1 . 3 5 0 – 1400 ®ång/kg ; cßn lo¹i phæ biÕn cã møc gi¸ 1.250 – 1.350 ®ång/kg . Gi¸ lóa nguyªn liÖu ë c¸c tØnh kh¸c trong vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long còng t¨ng thªm t õ 5 0 – 1 0 0 ® å n g / k g . Tuy n h i ª n , ® i Ò u m µ c ¸ c d o a n h n g h i Ö p l o l ¾ n g n h Ê t hi Ö n n a y l µ ® Ç u r a c h o c ñ a h ¹ t g¹o kh«ng nh÷ng kh«ng ® îc më réng mµ cßn cã nguy c¬ bÞ thu hÑp l¹i ®¸ng kÓ . nguyÔn xu©n dòng 17 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ T h e o m é t b ¸ o c ¸ o c ñ a B é Th ¬ n g m ¹ i , t r o n g s è 2 4 thÞ trêng thêng xuyªn nhËp khÈu mÆt hµng g¹o cña ViÖ t N a m , t h × ® Õ n t h ê i ® i Ó m ® Ç u n ¨ m 2 0 0 1 ® · c ã 8 t h Þ trêng gi¶m khèi l îng nhËp khÈu so víi cïng kú n¨m ngo¸i : Ucraina g i ¶ m 2 0 , 3 5% , H å n g K « n g g i ¶ m 8 4% , A n h g i ¶ m 9 2 , 6% . . . 4 t h Þ t r ê n g h o µ n t o µ n b á t r è n g l µ ¸ o , T© y B a n N h a , N i u- d i - l © n v µ § ø c . M é t s è t h Þ t r ê n g c ã t û t r ä n g l í n n h n g t è c ® é t ¨ n g t r ë n g t h Ê p h ¬ n n hi Ò u so víi cïng kú n¨m ngo¸i . Theo «ng Ph¹m V¨n § îc , Gi¸m ®èc C«ng ty XuÊt n h Ë p k h È u § å n g Th ¸ p , c ¸ c d o a n h n g h i Ö p r Ê t ® å n g t × n h víi quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ cho ®¶o kho lóa g¹o , t r o n g ® ã c ã l î n g g ¹ o ® · t ¹ m t r ÷ , gi ó p d o a n h n g h i Ö p t ù c © n ® è i n g u å n h µ n g , g i ¸ c ¶ v í i c ¸ c ® è i t ¸ c . “ Tuy n h i ª n , c ¸ c bi Ö n p h ¸ p n µ y m í i c h Ø g i ó p d o a n h n g h i Ö p æ n ®Þnh nguån hµng . Cßn ®Ó më réng thÞ tr êng xuÊt khÈu , biÖn ph¸p duy nhÊt ® îc ®¹i bé phËn doanh nghiÖp m o n g ® î i l µ ¸ p d ô n g m « h× n h b ¸ n t r ¶ c h Ë m . N h n g d o k h ¶ n ¨ n g t µ i c h Ý n h c ã h ¹ n , n ª n c ¸ c d o a n h n g h i Ö p ViÖ t N a m h Ç u n h k h « n g ® ¸ p ø n g ® î c n h u c Ç u c ñ a m ét s è b¹n hµng muèn mua g¹o tr¶ chËm “ - «ng § îc nãi . T h e o n h i Ò u c h u y ª n g i a t h ¬ n g m ¹ i , C h © u P hi l µ t h Þ trêng nhiÒu tiÒm n¨ng cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g ¹ o c ñ a ViÖ t N a m , v í i t æ n g l î n g g ¹ o n h Ë p k h È u m çi n ¨ m l ª n t í i 5 , 3 t r i Ö u t Ê n . R i ª n g S e n e g a l , N i g i er i a s Ï n h Ë p 7 3 0 . 0 0 0 t Ê n g ¹ o t r o n g n ¨ m 2 0 0 1 . Nh n g h Ç u h Õ t c¸c níc nµy l¹i chØ chÊp nhËn ph ¬ng thøc tr¶ chËm . V× v Ë y , n Õ u c ¸ c d o a n h n g h i Ö p ViÖ t N a m k h « n g t h ù c h i Ö n ®îc ph¬ng thøc tr¶ chËm th× kh¶ n¨ng ®Ó mÊt thÞ tr êng nµy cho ®èi thñ kh¸c lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái . M é t v Ê n ® Ò n ÷ a m µ do a n h n g h i Öp x u Ê t k h È u g ¹ o còng rÊt quan t©m chÝnh lµ kh©u qu¶n lý chµo hµng xuÊt khÈu . HiÖn nay , do ChÝnh phñ ch a cã biÖn ph¸p nµo ®Ó qu¶n lý gi¸ chµo hµng xuÊt khÈu cho tõng vô mïa ®èi víi mÆt hµng g¹o , nªn mÆc nhiªn c¸c doanh nghiÖp chµo ®ñ lo¹i gi¸ , t¹o nªn t×nh tr¹ng ph¸ gi¸ . T h ù c t Õ c h o t h Ê y, c ¸ c h î p ® å n g c ã k h è i l î n g n h á , g i ¸ ký kÕt hîp ®ång rÊt thÊp , ®ã còng lµ mét v íng m¾c c h o x u Ê t k h È u g ¹ o ViÖ t N a m . 1.2.Khã kh¨n vÒ th«ng tin. Sè liÖu do Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n c«ng bè vµo ®Çu th¸ng 5 cho thÊy t¹i ®ång b»ng s«ng Cöu Long vùa l ó a l í n n h Ê t n í c ® · t h u ho ¹ c h s a n g v ô ® « n g x u © n v í i s ¶ n l î n g lªn ®Õn 8,2 triÖu tÊn. So víi vô ®«ng xu©n n¨m tr íc s¶n lîng n¨m nay t¨ng 300.000 tÊn dï diÖn tÝch canh t¸c gi¶m h¬n 2 0 . 0 0 0 h a ( ® Ó n u « i t «m x u Ê t k h È u ) . Tõ n h i Ò u t h ¸ n g q u a , g i ¸ lóa ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long æn ®Þnh ë møc 1.500 1 . 6 0 0 ® / 1 k g , n « n g d © n k h « n g c ß n c h Þ u c ¶ n h ® î c m ï a m Ê t gi ¸ nh nhiÒu n¨m tríc. nguyÔn xu©n dòng 18 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ Tro n g k h i g i ¸ g ¹ o t r ª n t h Õ g i í i ® a n g t ¨ n g 3 0 , 2 % s o v í i cïng kú g¹o trong níc chØ t¨ng 10%, vËy mµ tiÕn ®é xuÊt khÈu g ¹ o c ñ a n í c t a l ¹ i g i ¶ m c h Ø b » n g 6 0% s o v í i c ï n g k ú n ¨ m 2001. nguyÔn xu©n dòng 19 líp 41b qtkdth Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ò ¸n m«n häc §Ò tµi: ChiÕn lîc ®Èy nhanh tiÕn ®é XK g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21 ______________________________________________________________________________________ CH¦¥NG 3 mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu g¹o cña viÖt nam I.TriÓn väng cña thÞ trêng xuÊt khÈu viÖt nam 1.C¸c thÞ trêng chÝnh 1 . 1 . T h Þ t r ê n g AS E A N Tro n g g i a i ® o ¹ n c h u y Ó n ® æ i t h Þ t r ê n g x u Ê t k h È u c ¸ c s ¶ n p h È m n « n g n g h i Ö p ViÖ t N a m , t h Þ t r ê n g c ¸ c n í c asean vai trß quan träng vµ chiÕm tû lÖ lín trong khèi l î n g h µ n g x u Ê t k h È u c ñ a ViÖ t N a m . Tuy n hi ª n , t × n h h×nh tõ n¨m 1996 ®Õn nay ®· thay ®æi , tû lÖ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng sang thÞ tr êng nµy cã xu h íng gi¶m . Tro n g gi a i ®o ¹ n t õ n a y ® Õ n n ¨ m 2 0 1 0 , t h Þ t r ê n g c ¸ c n í c AS E A N c ò n g s Ï bÞ h ¹ n c h Õ ® è i v í i c ¸ c s ¶ n p h È m n « n g n g h i Ö p x u Ê t k h È u c ñ a ViÖ t N a m . B ë i v × , c ¸ c s ¶ n p h È m x u Ê t k h È u c ñ a c ¸ c n í c ASE A N c ã c ¬ c Ê u t ¬ n g t ù n h a u . D o ® ã , c ¸ c s ¶ n p h È m n « n g n g h i Ö p c ñ a ViÖ t N a m ®îc xuÊt sang nh÷ng n íc nµy phÇn lín lµ d íi d¹ng t¹m nhËp t¸i xuÊt , ®Æc biÖt lµ ®èi víi thÞ tr êng singapo, nªn kh«ng phï hîp víi yªu cÇu n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu h µ n g n « n g s ¶ n c ñ a ViÖ t N a m t r ª n t hÞ t r ê n g t h Õ g i í i . T h ª m n ÷ a , c ¸ c s ¶ n p h È m c ñ a ViÖ t N a m t h ê n g s ¶ n p h È m th« , Ýt qua chÕ biÕn nªn viÖc c¾t gi¶m thuÕ nhËp khÈu theo HiÖp ®Þnh u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung cña c ¸ c n í c ASE A N k h « n g c ã t ¸ c ® é n g l í n ® Õ n k h è i l î n g x u Ê t k h È u c ¸ c s ¶ n p h È m n « n g n g h i Ö p c ñ a ViÖ t N a m . Tuy n h i ª n , t h Þ t r ê n g c ¸ c n í c ASE A N v É n l µ m é t t r o n g n h ÷ n g t h Þ t r ê n g x u Ê t k h È u c h Ý n h c ñ a ViÖ t N a m trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 . 1.2.ThÞ trêng c¸c níc Ch©u ¸ kh¸c Nh×n chung , triÓn väng mËu dÞch hµng n«ng s¶n cña thÞ trêng c¸c n íc Ch©u ¸ kh¸c trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 lµ rÊt h¬n . Nhu cÇu nhËp khÈu cao vÒ c ¸ c s ¶ n p h È m n « n g n g h i Ö p c ñ a n h ÷ n g n í c Tru n g c Ë n § « n g l µ t ¬ n g ® è i l í n . § è i v í i ViÖ t N a m , m Æ c d ï n h ÷ n g n¨m gÇn ®©y xuÊt khÈu n«ng s¶n sang khu vùc nµy ®· cã dÊu hiÖu tÝch cùc nh xuÊt khÈu chÌ sang i-r¾c , ký h îp ® å n g x u Ê t k h È u g ¹ o d µ i h ¹ n s a n g I - R a n . . . n h n g t h Þ t r ê n g v ï n g Tru n g c Ë n § « n g v É n c h a ® î c k h a i t h ¸ c v µ ®îc xem nh lµ mét thÞ trêng tiÒm n¨ng cho hµng n«ng s ¶ n ViÖ t N a m , n h Ê t l µ x u Ê t k h È u g ¹ o . 1.3.ThÞ trêng c¸c níc SNG vµ §«ng ©u M Æ c d ï s ù g i ¶ m s ó t v Ò m Ë u d Þ c h n « n g s ¶ n gi ÷ a k h u v ù c t h Þ t r ê n g n µ y v í i ViÖ t N a m t r o n g gi a i d o ¹ n võa qua kh«ng chØ do sù bÊt æn cña t×nh h×nh kinh tÕ – chÝnh trÞ – x· héi cña khu vùc nay , mµ cßn do khã k h ¨ n v Ò p h ¬ n g t h ø c t h a n h t o ¸ n v µ x ö l ý n î c ñ a ViÖ t Nam , nhng ®©y vÉn sÏ lµ khu vùc thÞ tr êng truyÒn t h è n g ® è i v í i n « n g s ¶ n c ñ a ViÖ t N a m ( k Ó c ¶ n « n g s ¶ n ®· qua chÕ biÕn vµ th« s¬) , vµ ® îc xem lµ thÞ tr êng d Ô t Ý n h n h Ê t ® è i v í i c ¸ c s ¶ n p h È m x u Ê t k h È u c ñ a ViÖ t Nam . HiÖn nay t×nh h×nh cña khu vùc nµy ®ang dÇn ®i nguyÔn xu©n dòng 20 líp 41b qtkdth
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan