Tài liệu Nghiên cứu khoa học về cây keo lá tràm

Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Ch¬ng 1 :Tæng quan 1.1 Môc tiªu ®Ò tµi X©y dùng ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc khi xÎ thanh c¬ së ®Î s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh tõ gç keo l¸ trµm, lµm c¬ së ®Þnh møc tiªu hao nguyªn liÖu khi s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh tõ lo¹i gç nµy. 1.2 Ph¹m vi ®Ò tµi nghiªn cøu: Lo¹i gç keo l¸ trµm 7- 8 tuæi, ë nói luèt Trêng §¹i häc L©m NghiÖp. Lo¹i v¸n ghÐp thanh th«ng dông kh«ng phñ mÆt 1.3 Néi dung chñ yÕu cña ®Ò tµi: - C¬ së lý luËn - Thùc nghiÖm - KÕt qu¶ ®Ò tµi, kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 1.4 Ph¹m vi nghiªn cøu : ViÖc x¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc, tû lÖ lîi dông gç trong c«ng nghÖ xÎ, x¸c ®Þnh møc tiªu hao nguyªn liÖu trong chÕ biÕn lµ mét viÖc hÕt søc cÇn thiÕt vµ quan träng. Nã kh«ng chØ lµ c¬ së cho chóng ta ®¸nh gÝa chÊt lîng c«ng nghÖ, n¨ng lùc gia c«ng cña c«ng nh©n, mµ cßn gióp chóng ta x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng ph¸p gia c«ng cÇn thiÕt gióp n©ng cao tû lÖ thµnh khÝ,n©ng cao thµnh qu¶ lao ®éng. ë Trêng §¹i häc L©m NghiÖp ®· cã mét sè ®Ò tµi tèt nghiÖp cña sinh viªn khoa chÕ biÕn l©m s¶n ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu lùa chän ph¬ng ph¸p xÎ vµ x©y dùng b¶n ®å xÎ hîp lý khi xÎ thanh c¬ së cung cÊp cho c«ng nghÖ v¸n ghÐp thanh tõ lo¹i gç keo lai, keo tai tîng. Keo l¸ trµm lµ mét trong nh÷ng lo¹i c©y trång chñ lùc hiÖn nay cña ch¬ng tr×nh 661. Tuy nhiªn, nã cha ®îc nghiªn cøu mét c¸ch thÊu ®¸o c¶ vÒ cÊu t¹o, tÝnh chÊt c¬ vËt lÝ vµ sö dông. ChÝnh v× thÕ, ®îc sù cho phÐp cña khoa chÕ biÕn l©m s¶n, vµ sù híng dÉn cña thÇy gi¸o NguyÔn Phan ThiÕt chóng t«i ®i s©u nghiªn cøu vÒ lo¹i gç nµy. §Ò tµi tËp trung vµo 2 vÊn ®Ò chñ yÕu : - X¸c ®Þnh c¸c bíc x¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc . - X¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc khi xÎ thanh c¬ së ®Î s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh cã phñ mÆt tõ gç keo l¸ trµm. Ch¬ng 2: c¬ së lý thuyÕt 2.1 Kh¸i niÖm vÒ tû lÖ thµnh khÝ, tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc 2.1.1 Tû lÖ thµnh khÝ: Lµ tû sè gi÷a thÓ tÝch gç xÎ(bao gåm c¶ s¶n phÈm chÝnh vµ phô) vµ thÓ tÝch gç trßn ®em vµo xÎ trong cïng ®iÒu kiÖn tÝnh bµng phÇn tr¨m. p= vx .100%; v 1 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Trong ®ã p: Tû lÖ thµnh khÝ (%) Vx: ThÓ tÝch gç xÎ thu ®îc (m3) V: ThÓ tÝch gç trßn ®a vµo xÎ Tû lÖ thµnh khÝ lµ chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é kü thuËt xÎ cña mét sè c¬ së s¶n xuÊt, mét ngµnh, mét níc. N©ng cao ®îc tû lÖ thµnh khi xÎ cã ý nghÜa rÊt lín vÒ kü thuËt vÒ mÆt sö dông gç vµ cung cÊp gç. Réng h¬n n÷a lµ tiÕt kiÖm ®îc lîng gç khai th¸c gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng, b¶o vÖ rõng. 2.1.2 Tû lÖ thµnh khÝ ®Þng møc: Lµ chØ tiªu tû lÖ thµnh khÝ ph¶i ®¹t ®îc cña mét c¬ së s¶n xuÊt nã mang tÝnh trung b×nh tiªn tiÕn vµ cã kÓ ®Õn ¶nh háng cña c¸c yÕu tè kh¸ch quan chñ yÕu dùa trªn c¬ së thèng kª. Tû lÖ thµnh khÝ lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp s¶n xuÊt xÎ, tû lÖ thµnh khÝ do ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan nªn ®Ò ra tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc. Nhê c«ng cô tÝnh to¸n thèng kª ta cã thÓ x©y ®îc tû lÖ thµnh khÝ ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c. 2.1.3 C¸c yÕu tè ¶nh tíi tû lÖ thµnh khÝ. 2.1.3.1 Nguyªn liÖu gç: TÝnh chÊt c¬ häc vµ tÝnh chÊt vËt lý cña gç: Gi÷a vµo c¸c cÊu t¹o kh¸c nhau cña gç mµ c¸c tÝnh c¬ lý cña gç còng kh¸c nhau. Gç cµng cøng (tÝnh chÊt c¬ häc cao) tû lÖ thµnh khÝ gç sÏ cao. KÝch thíc gç trßn: KÝch thíc gç trßn ®îc trng b»ng chiÒu dµi vµ ®êng kÝnh. Qua nghiªn cøu ë nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt cho thÊy nÕu chiÒu dµi cµng gi¶m th× cho tû lÖ thµnh khÝ cao, v× nÕu gç cµng dµi th× kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn bÖnh tËt cµng nhiÒu. Víi ®êng kÝnh kÝnh gç cµng lín th× tû lÖ thµnh khÝ thu ®îc cµng lín do kh¶ n¨ng thu ®îc s¶n phÈm chÝnh nhiÒu h¬n. H×nh d¹ng gç trßn ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: H×nh d¹ng gç trßn ®Æc trng bëi ®é cong, ®é thãt ngän, ®é bÇu dôc. + §é cong gç trßn ®îc tÝnh b»ng tû sè gi÷a ®é vâng h vµ chiÒu dµi L F= h .100% L F: ®é cong tÝnh b»n % H:§é väng (cm) L:TÝnh b»ng (m) §é cµng lín th× tû lÖ thµnh khÝ cµng gi¶m do gç cµng cong kh¼ n¨ng xuÊt hiÖn c¸c s¶n phÈm cã kÝch thíc nhá h¬n, ng¾n h¬n dù tÝnh ban ®Çu + §é bÇu dôc cña gç: §é bÇu dôc ®îc tÝnh b»ng tû sè gi÷a hiÖu ®êng kÝnh lín nhÊt vµ ®¬ng kÝnh vu«ng gãc víi nã ®o trªn cïng mét tiÕt diÖn ngang cña gç víi ®êng kÝnh lín nhÊt ®ã. E d1  d 2 .100 d1 d1: ®êng kÝnh lín nhÊt cña tiÕt diÖn d2: ®êng kÝnh vu«ng gãc cña tiÕt diÖn +§é thãt ngän cña gç: Lµ tû sè gi÷a hiÖu hai ®êng kÝnh ®Çu vµ cuèi cña khóc gç so víi chiÒu dµi cña c©y gç s Dd .100(%) L Trong ®ã: D: ®êng kÝnh ®Çu gèc cña c©y gç d:®êng kÝnh ®Çu ngän cña c©y gç + BÖnh tËt gç ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: C¸c lo¹i bÖnh tËt gç tù nhiªn: M¾t gç, môc mät, chÐo thí, vÆn thí, cong, bµnh vÌ… Kh«ng chØ lµm gi¶m chÊt lîng s¶n phÈm mµ cßn lµm tû lÖ thµnh khÝ. Ví tõng lo¹i bÖnh tËt 2 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí cña gç sÏ cã møc ®é ¶nh hëng kh¸c nhau tíi tû lÖ thµnh khÝ. BÖnh tËt gç cµng nhiÒu th× tû lÖ thµnh khÝ thu ®îc khi ca xÎ cµng thÊp. M¾t gç (M¾t sèng vµ m¾t chÕt) lµ mét khuyÕt tËt cña gç. Sè lîng m¾t gç cµng nhiÒu, kÝch thíc m¾t lín th× tû lÖ thµnh khÝ thu ®îc cµng thÊp. Mçi lo¹i khuyÕt tËt cña gç nã lam gi¶m ®¸ng kÓ tû lÖ thµnh khÝ, tû lÖ lîi dông gç. C¸c lo¹i khuyÕt tÊt nµy nã ¶nh rÊt kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh ca xÎ. V× vËy d¹ng khuyÕt tËt gç mµ lùa chän ph¬ng ph¸p xÎ cho hîp lý ®Ó thu ®îc tû lÖ thµnh khÝ, tû lÖ lîi dông, hiÖu qu¶ kÝnh tÕ cao nhÊt. + S¶n phÈm gç ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: Nãi ®Õn s¶n phÈm lµ nãi ®Õn quy c¸ch, kÝch thíc cña s¶n phÈm gç cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn tû lÖ thµnh khÝ. Bëi v× khi ca xÎ kÝch thíc s¶n phÈm kh«ng hîp lý th× sÏ lµm gi¶m tû lÖ thµnh khÝ, t¨ng lîng hao hôt gç. + M¸y mãc thiÕt bÞ ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: M¸y mãc thiÕt bÞ nã hiÖn ë ®é chÝnh x¸c cña c«ng cô c¾t gät. M¸y mãc cã chÝnh x¸c cao, c«ng cô c¾t tèt th× qu¸ trinh cña xÎ sÎ thu ®îc s¶n phÈm tèt, tû lÖ thµnh khÝ, tû lÖ lîi dông gç cao. §é chÝnh x¸c m¸y mãc thiÕt bÞ gãp phÇn lµm gi¶m c¸c khuyÕt tËt cña s¶n phÈm xÎ: Nøt nÎ, nøt ®Çu gç, nøt mÆt v¸n, ®Çu to,®Çu nhá, dµy máng, lem c¹nh, ®é b»ng ph¼ng cña gia c«ng, lîn sãng. C«ng cô c¾t ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ ®é s¾t, ®é më ca, bãp me, chiÒu dµy lìi c¾t .ChiÒu dÇy lìi c¾t qu¸ lín sÏ lµm t¨ng kÝch thíc mÆt xÎ, lµm gi¶m tû lÖ tý lÖ thµnh khÝ, t¨ng hao hôt gç. + YÕu tè c«ng nghÖ ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ : YÕu tè c«ng nghÖ gåm cã quy tr×nh c«ng nghÖ vµ ph¬ng ph¸p xÎ( b¶n ®å xÎ). Quy tr×nh c«ng nghÖ kh«ng hîp lý, m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu th× khi ca xÎ tû lÖ lîi dông gç kh«ng cao, chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng ®¹t yªu cÇu. Do ®ã ph¶i cã mét quy tr×nh c«ng nghÖ hîp lý ®Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã ph¶i c¨n cø vµo s¶n phÈm, yªu cÇu chÊt lîng s¶n phÈm vµ tiÕn ®é s¶n xuÊt. Nhng cã mét qui tr×nh c«ng nghÖ hîp lý mµ kh«ng cã ph¬ng ph¸p xÎ hîp lý th× tû lÖ thµnh khÝ vµ tû lÖ lîi dông sÏ kh«ng cao. V× vËy viÖc lËp ®îc mét b¶n ®å xÎ hîp lý cho tõng khóc gç lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ. C¸c yÕu tè kh¸c ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: Bao gåm tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n, kü thuËt xÎ, ®é réng m¹ch xÎ ... §é roongj xÎ cµng lín th× hao hôt gç cµng lín. Tr×nh ®é tay ng0hÒ c«ng nh©n cao,æn ®Þnh th× s¶n phÈm thu ®îc khi ca xÎ sÏ cã chÊt lîng ®¶m b¶o,tû lÖ thµnh khÝ cao, n¨ng suÊt lao ®éng ®îc n©ng lªn. 2.2 C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc: 2.2.1. Ph¬ng ph¸p thèng kª b×nh qu©n: Qua ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc tÕ ®Î cã ®îc gi¸ trÞ tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc víi c¸c ®iÒu kiÖn t¬ng cña c¸c c¬ së s¶n suÊt kh¸c, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þng tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc cho c¬ së m×nh. Ph¬ng ph¸p nµy thùc hiÖn theo hai bíc: Bíc 1: §i thùc tÕ c¸c xëng xÎ cã ®iÒu kiÖn t¬ng tù (m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÒu kiÖn s¶n phÈm) ®Ó x¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc. P®m1, P®m2, P®m3, ... P®mn Bíc 2:Tû lÖ thµnh khÝ trung b×nh p�m = 1 n �p�m n i=1 Trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ v× vËy chóng ta biÕt läai bá nh÷ng yÕu tè kh«ng quan träng ®Ó bµi to¸n ®îc ®¬n gi¶n h¬n: P®m = f(d, l, s, α ... ) 2.2.2 X¸c ®Þnh tû lÖ thµnh khÝ b»ng ph¬ng ph¸p hÖ sè: 3 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí + Tû lÖ thµnh khÝ thùc tÕ : §îc tÝnh b»ng thÓ tÝch khèi lîng gç xÎ ®em chia cho tæng thÓ tÝch khèi lîng thÓ tÝch gç trßn ®a vµo xÎ ta ®îc tû lÖ thµnh khÝ thùc tÕ cña c¬ së s¶n xuÊt. + Tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc: §em tû lÖ thµnh khÝ thùc tÕ nh©n víi c¸c hÖ sè ¶nh hëng ®Õn tû lÖ thµnh khÝ qua tÝnh to¸n thèng kª ta ®îc tû lÖ th©nh khÝ ®Þnh møc cho c¬ së s¶n xuÊt. So s¸nh tû lÖ thµnh khÝ thùc tÕ víi tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc cho ta ph©n tÝch ®îc t×nh h×nh s¶n xuÊt tèt hay xÊu cña c¬ së s¶n xuÊt ®ã. P®m= H.pc Trong ®ã: p®m lµ tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc (%) Pc lµ tû lÖ thµnh khÝ thùc tÕ (%) H lµ hÖ sè ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ + Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c hÖ sè ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ: HÖ sè ¶nh cña ®êng kÝnh gç trßn: Khi x¸c ®Þnh ¶nh hëng bëi ®êng kÝnh gç trßn ta ph¶i cè ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c. Gi¶ sö cã mét khèi lîng gç víi c¸c sè liÖu sau: - §êng kÝnh gç d1, d2 ... dn - ThÓ tÝch t¬ng øng k1, k2,.., kn Chän mét tû lÖ thµnh khÝ nµo ®ã trong c¸c tû lÖ thµnh khÝ ®îc lµm chuÈn ta lËp hÖ sè: H1  k k1 k ; H2  2 ; Hn  n kk k1 kn Tõ ®ã ta cã: k1 = H1.kk ; k2 = H2.kk; k3 = H3.kk NÕu gäi thÓ tÝch gç xÎ thu ®îc lµ Q1, Q2, Qn th× theo c«ng thøc tÝnh tû lÖ thµnh khÝ ta cã: n kd  n �ki .vi �H i .kk .vi  i 1 n �vi i 1 n �vi i 1 n  kk i 1 �H .v i i 1 i n �v i 1 i n §Æt: �H .v i i 1 i n �v i 1  H n lµ hÖ sè ¶nh hëng tû lÖ thµnh khÝ bëi ®êng kÝnh c©y gç ta i cã: kd = Hd.kk. + HÖ sè ¶nh ¶nh hëng ®é cong c©y gç trßn: Gi¶ sö khèi lîng gç cã c¸c sè liÖu thèng kª sau: §êng kÝnh c©y gç dk §é cong t¬ng øng f1, f2, ..., fn ThÓ tÝch t¬ng øng v1df, v2df, ... v2df Tû lÖ thµnh khÝ t¬ng øng k1df,, k2df.... kndf hÖ sè so s¸nh t¬ng øng H1 , H2, ... Hn, víi k .k k .k k .k H1  1 n ; H 1  1 n ; H1  1 n ; kk .d n kk .d n kk .d n kn.df: Tû lÖ thµnh khÝ thø do ¶nh hëng cña ®êng kÝnh vµ ®é cong gç trßn. kn.df: Lµ tû lÖ thµnh khÝ nµo ®ã lÊy trong sè tû lÖ thµnh khÝ k i df lµm chuÈn. Nh vËy tû lÖ thµnh khÝ khi ®êng kÝnh vµ ®é cong thay ®æi sÏ lµ: n k df  �k d .v d i 1 i f i n �v d i 1 i f n f  kid f �H i d f .vi d f i 1 n �v d i 1 i  kk H d H c f 4 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí Trong ®ã c¸c hÖ sè Hd, Hc, gäi lµ hÖ sè ¶nh hëng cña ®êng kÝnh vµ ®é cong gç trßn ®Õn tû lÖ thµnh khÝ tæng qu¸t khi tÝnh to¸n tíi c¸c yÕu tè kh¸c nh, môc,mät, ®é thãt ngän, qui c¸ch s¶n phÈm ta dïng c«ng thøc chung sau ®Ó tÝnh to¸n c¸c hÖ sè ¶nh hëng. n Hx  �H .v i 1 i i n �v i 1 i Trong ®ã: Hx lµ hÖ sè ¶nh hëng cña yÕu tè X nµo ®ã ®Õn tû lÖ thµnh khÝ Vi thÓ tÝch gç trßn t¬ng øng Tû lÖ thµnh khÝ ®Þnh møc chung sÏ lµ: n K = Kk( �Hi ) i=1 ¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ kÓ ®Õn ¶nh hëng cña nguyªn liÖu, chÊt lîng cña s¶n phÈm, ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ®¬n gi¶n. Nhng nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ mÊt nhiÒu thêi gian, tèn nhiÒu vËt t, thùc chÊt ®©y lµ ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm ®¬n yÕu tè,®é chÝnh x¸c thÊp 2.3. C«ng nghÖ s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh vµ c¸c yÕu tè ¶nh hëng. 2.3.1. C«ng nghÖ s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh. T¹ohanh Ng/ liÖu XL thanh SÊy thanh Tr¸ng keo XÕp v¸n ChuÈn thanh Ðp v¸n KT Xø lÝ mÆt §Ó ghÐp c¸c thanh thµnh phÇn theo kirllop cã mét sè c¸ch ghÐp sau: + GhÐp ®èi xøng vßng n¨m theo ph¬ng tiÕp tuyÕn + GhÐp ®èi xøng vßng n¨m theo ph¬ng xuyªn t©m + GhÐp c¸c thanh thµnh phÇn theo kiÓu ngãn: 5 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí 2.3.2 C¸c yÕu tè ¶nh hëng tíi c«ng nghÖ s¶n xuÊt v¸n ghÐp thanh. Cã rÊt nhiÒu yÕu tè, liªn quan ®Õn ®Ò tµi nghiªn cøu, chóng t«i chØ xem xÐt ®Õn mét sè yÕu tè : 2.3.2.1 CÊu t¹o gç: Gç lµ lo¹i vËt liÖu cã cÊu t¹o tõ nhiÒu hîp chÊt h÷u c¬, thµnh phÇn chñ yÕu cÊu t¹o nªn gç lµ xenlulo, hªmixenlulo vµ lipgin trong cÊu t¹o cña ph©n tö xenlulo cã chøa nhãm OH, khi gç tiÕp xóc víi keo c¸c phÇn tö cã cùc tÝnh trong keo sÏ liªn kÕt víi nhãm OH t¹o nªn sù d¸n dÝnh. CÊu t¹o gç rÊt phøc t¹p ®èi víi mét sè lo¹i gç ph¶i lùa chän mét lo¹i keo vµ chÕ ®é Ðp sao cho phï hîp víi tõng lo¹i gç. 2.3.2.2 §é Èm gç: Trong qu¸ tr×nh d¸n dÝnh, dung m«i tõ dung dÞch keo chñ yÕu th«ng qua con ®êng khuÕch t¸n vµo bÒ mÆt gç vµ xung quanh v× thÕ gç cã dé Èm t¨ng lªn. Trong thùc tÕ dung m«i bay h¬i ra ngoµi lµ rÊt Ýt. PhÇn gi÷a mèi d¸n hÇu nh kh«ng bay h¬i, nÕu ®é Èm gç cao lµm ®äng dung m«i trong mµng keo c¶n trë qu¸ tr×nh h×nh thµnh mèi gi¸n, lµm gi¶m cêng ®é gi¸n dÝnh. V× vËy trong c«ng nghÖ v¸n ghÐp thanh ®é Èm cña gç sau khi sÊy lµ 8 – 10%. 2.3.2.3 KÝch thíc thanh c¬ së: KÝch thíc thanh c¬ së sö dông trong v¸n ghÐp thanh phô thuéc vµo yªu cÇu cña s¶n phÈm vµ kh¼ n¨ng tËn dông gç cña tõng, vïng tõng nhµ m¸y. Nõu kÝch thíc thanh c¬ së nhá sÏ h¹n chÕ ®îc khuyÕt tËt do gç tù nhiªn g©y ra: M¾t, môc, nøt ... Kh¼ n¨ng tËn dông gç cao sù chªnh lÖnh khèi lîng thÓ tÝch gi÷a c¸c thanh kh«ng lín nªn møc ®é co ngãt gi÷a c¸c chiÒu nhá, chÊt lîng v¸n ghÐp ®ång ®Òu vµ æn ®Þnh h¬n. Nhng kÝch thíc thanh nhá chi phÝ t¹o thanh lín, hao hôt gç nhiÒu, tèn keo Theo tiªu chuÈn cña Liªn X« cò kÝch thíc thanh c¬ së cña v¸n ghÐp thanh dïng cho hµng méc ®îc chia nh sau: ChiÒu réng thanh 20, 22, 25, 30, 35, 40, 45, ... 55 (mm) ChiÒu dµy thanh 8, 10, 12, 14, 16, 19, 20, ... 45 (mm) §Ó thu ®îc yªu cÇu, chÊt lîng sö dông gç còng nh n©ng cao kh¼ n¨ng tËn dông gç, chóng t«i chän kÝch thíc thanh c¬ së nh sau: S.B.L = 22.40.450 §èi víi ph¬ng ph¸p xÎ b¸n xuyªn t©m, b¸n tiÕp tuyÕn kÝch thíc thanh xÎ lµ: S.B.L = 26.45.500 2.4 Ph¬ng ph¸p xÎ vµ b¶n ®å xÎ. 2.4.1 Ph¬ng ph¸p xÎ. 2.4.1.1 Ph¬ng ph¸p xÎ xuyªn t©m. + C¸ch xÎ h×nh qu¹t: §©y lµ c¸ch xÎ ®îc thùc hiÖn trªn 1/4 tiÕt cña c©y gç. Ph¬ng ph¸p nµy cã kh¶ n¨ng thu ®îc lîng gç xuyªn t©m cao nhng nhîc ®iÓm lín nhÊt lµ khã cè ®Þnh gç, cÇn cã c«ng cô chuyªn dïng ®Æc biÖt trong qu¸ tr×nh xÎ v× vËy ®©y còng lµ mét ph¬ng ph¸p xÎ cho nh÷ng lo¹i s¶n phÈm cã yªu cÇu ®Æc biÖt. + C¸ch xÎ h×nh cung: 6 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí B»ng c¸ch xÎ h×nh cung chóng ta còng thu ®îc v¸n xuyªn t©m, pn¬ng ph¸p nµy còng ®îc thùc hiÖn trªn nöa tiÕt diÖn h×nh trßn cña c©y gç. Gi¶ sö miÒn ABCD lµ miÒn cho phÐp xÎ v¸n xuyªn t©m ta ph¶i x¸c ®Þnh miÒn cho phÐp Z, ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn cho tríc   [ �] Ta cã: V× Z1 lµ kho¶ng gi÷a hai ®êng trung t©m tÊm v¸n ngoµi cïng nªn thùc tÕ kho¶ng c¸ch lîi dông gç hay chiÒu réng cña miÒn cho phÐp z Lµ: z = z 1 +e = d 1 + 4tg 2a +e Trong ®ã d: §êng kÝnh gç trßn. E: ChiÒu dµy m¹ch xÎ. Më réng bµi to¸n trªn khi xÎ v¸n xuyªn t©m thùc hiÖn trªn mét phÇn nöa h×nh trßn. NÕu xÎ xuyªn t©m cho mét phÇn cña nöa h×nh trßn [a] MiÒn cho phÐp tÝnh theo c«ng thøc : Trong ®ã: Z = Z1 + e Z: ChiÒu réng thùc tÕ cña miÒn xÎ Z. Z1: ChiÒu réng miÒn xÎ ( kho¶ng c¸ch t©m cña hai tÊm v¸n ). E: ChiÒu dµy m¹ch xÎ . 7 http://tailieutonghop.com Tài liệu được sưu tầm từ nguồn internet và chính tác giả chia sẻ TaiLieuTongHop.Com - Kho tài liệu trực tuyến miễn phí B: Lµ nöa chiÒu dµi miÒn xÎ. : Lµ gãc xuyªn t©m cña v¸n xÎ. D: Lµ ®êng kÝnh tiÕt diÖn c©y gç. 2.4.1.2 Ph¬ng ph¸p xÎ suèt ¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ kh¶ n¨ng tËn dông gç lín , cã thÓ ®¸p øng ®îc nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm trong ®ã cã v¸n ghÐp thanh. Qu¸ tr×nh xÎ tiÕn hµnh ®¬n gi¶n, gç rÊt dÔ cè ®Þnh phï hîp víi c¸c xÝ nghiÖp lo¹i võa vµ nhá. Lµ ph¬ng ph¸p xÎ mµ s¶n phÈm thu ®îc tÊt c¶ ®Òu lµ v¸n cha s¹ch b×a, xÎ theo ph¬ng ph¸p nµy rÊt linh ®éng trong s¶n xuÊt, nhÊt lµ nguyªn liÖu cã nhiÒu bÖnh tËt, cã ®iÒu kiÖn n©ng cao tû lÖ thµnh khÝ vµ tû lÖ lîi dông gç tuy nhiªn ph¬ng ph¸p nµy béc lé mét sè nhîc ®iÓm: Chi phÝ ®Ó räc r×a c¸c tÊm v¸n t¬ng ®èi lín, quy c¸ch kÝch thíc chiÒu réng v¸n kh«ng thèng nhÊt nªn g©y khã kh¨n cho kh©u c¬ giíi ho¸ vµ tù ddéng ho¸. 2.4.1.3 Ph¬ng ph¸p xÎ hép: Lµ c¸c ph¬ng ph¸p mµ c¸c s¶n phÈm thu ®îc ®a sè ®· r¹ch r×a, c¹nh, ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®Ó xÎ v¸n, xÎ hép . Nã phï hîp víi quy m« xëng võa vµ lín, ®Ó c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸ quy c¸ch s¶n phÈm ®¶m b¶o chÝnh x¸c, cã kh¶ n¨ng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ tû lÖ thµnh khÝ vµ tû lÖ lîi dông gç. Nhng ph¬ng ph¸p nµy kÐm linh ®éng, víi nh÷ng lo¹i gç cã h×nh d¹ng phøc t¹p, kh«ng æn ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh xÎ khã lo¹i bá ®îc khuyÕt tËt ra khái s¶n phÈm, kh¶ n¨ng tËn dông gç cao. 2.4.2 B¶n ®å xÎ B¶n ®å xÎ cã mét vÞ trÝ quan träng trong qu¸ tr×nh xÎ. Nã còng ¶nh hëng tíi tû lÖ thµnh khÝ, tû lÖ lîi dông gç. Mét b¶n ®å xÎ chØ phï hîp víi mét khóc gç víi ®êng kÝnh, ®é cong, ®é thãt ngän... V× vËy lËp b¶n ®å xÎ ®óng, phï hîp víi tõng khóc gç lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt. 2.5 Lý thuyÕt qui ho¹ch thùc nghiÖm ®a yÕu tè §©y lµ ph¬ng ph¸p tæ chøc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm b»ng c¸ch thùc hiÖn c¸c bµi to¸n kÕ tiÕp nhau.  X©y dùng néi dung thÝ nghiÖm.  Chän kÕ ho¹ch thùc nghiÖm.  Tæ chøc thÝ nghiÖm.  Gia c«ng sè liÖu thÝ nghiÖm.  Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. 2.5.1. X©y dùng néi dung thÝ nghiÖm: Khi chän ®îc c¸c tham sè ®Çu vµo, ta chän vïng biÕn thiªn cña c¸c biÕn ®Çu vµo. Xi min - Xem thêm -