PHAÀN I
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
I/ LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI :
1. Lyù do khaùch quan :
Xuaát phaùt töø muïc ñích giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng XHCN laø ñaøo taïo
con ngöôøi môùi coù vai troø raát quan troïng ñoái vôùi vieäc xaây döïng ñaát nöôùc .
Bôûi vaäy Hoà Chuû Tòch ñaõ noùi " muoán xaây döïng Chuû nghóa xaõ hoäi caàn phaûi
coù con ngöôøi môùi Xaõ hoäi chuû nghóa". Muoán taïo neân nhöõng con ngöôøi môùi
ñoù thì chính laø nhaø tröôøng XHCN- laø cô quan tröïc tieáp ñaøo taïo theá heä treû
trôû thaønh nhöõng con ngöôøi toaøn dieän nhaát. Muïc tieâu giaùo duïc laø nhaèm
phaùt trieån toaøn dieän nhaân caùch cho hoïc sinh vaø truyeàn thuï laïi nhöõng tri
thöùc cô baûn, saâu saéc cho hoïc sinh. Ñaây laø vaán ñeà troïng taâm cuûa giaùo duïc.
Chính vì vaäy, ñeå ñaùp öùng laïi muïc tieâu cuûa giaùo duïc thì hoïc sinh
phaûi bieát löïa choïn moät con ñöôøng hoïc vaán ñuùng ñaén vaø coù theå noùi laø hieäu
quaû nhaát. Trong thôøi ñaïi ngaøy nay roõ raøng caùc em hoïc ôû tröôøng chöa ñuû
cho neân vieäc töï hoïc laø raát caàn thieát. Bôûi vì töï hoïc coù yù nghóa raát quan
troïng, giuùp hoïc sinh ngoaøi vieäc naém tri thöùc cô baûn ôû tröôøng coøn giuùp caùc
em naém kieán thöùc hoïc ôû ngoaøi xaõ hoäi saâu hôn , kó hôn. Ñeå coù keát quaû hoïc
taäp toát thì moãi caù nhaân phaûi xaây döïng cho mình moät neàn taûng, moät con
ñöôøng, phöông phaùp hoïc taäp toát, töùc laø phaûi töï xaùc ñònh vieäc hoïc laø ñeå
cho ai ? hoïc ñeå laøm gì ? . Ñoù laø vaán ñeà ñaët ra maø moãi hoïc sinh khi caép
saùch ñeán tröôøng phaûi nghó ñeán vaø xaùc ñònh roõ cho baûn thaân mình. Noù giuùp
chuùng ta nhanh choùng tieáp thu nhöõng tri thöùc môùi. Ñaëc bieät trong thôøi ñaïi
phaùt trieån thoâng tin cuûa caùc nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi ñoøi hoûi caùc nöôùc
keùm phaùt trieån phaûi nhanh choùng thích öùng, töï hoïc laøø moät vaán ñeà luoân
ñöôïc moïi ngöôøi quan taâm, nhaát laø giaùo vieân chuû nhieäm , giaùo vieân boä
moân , nhaø tröôøng, phuï huynh hoïc sinh. Hoïc sinh trong thôøi gian hoïc ôû
tröôøng caùc em chæ naém ñöôïc caùc kieán thöùc cô baûn nhaát , khaùi quaùt nhaát.
Tuy nhieân ñeå naâng cao, môû roäng kieán thöùc cô baûn thì thôøi gian töï hoïc coù
moät vai troø raát quan troïng vôùi baûn thaân hoïc sinh, ñaây laø yeáu toá nhaèm xaùc
ñònh cho caùc em coù kó naêng töï hoïc, töï thöïc haønh, töï vaän duïng kieán thöùc
vaøo cuoäc soáng ngoaøi nhöõng giôø treân lôùp.
Quaù trình hoïc taäp cuûa caùc em ñaâu chæ laø hoïc chöõ maø hoïc ñeå laøm ngöôøi,
laøm moät con ngöôøi coù ñaày ñuû phaåm chaát naêng löïc , tö duy trí tueä, ñaïo
ñöùc toát... Vì vaäy maø chính saùch cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta laø ñöa Giaùo duïc
vaø Ñaøo taïo leân haøng ñaàu nhaèm ñaøo taïo ra nhöõng con ngöôøi vöøa hoàng vöøa
chuyeân nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ñoøi hoûi cuûa xaõ hoäi môùi.
2. Lyù do chuû quan :
Coâng vieäc töï hoïc ôû nhaø ñoùng vai troø heát söùc quan troïng vaø laø nhu
caàu caáp thieát ñoái vôùi moãi hoïc sinh. Vôùi vieäc töï hoïc caùc em hoaøn toaøn coù
theå laøm chuû ñöôïc vò trí cuûa mình treân con ñöôøng hoïc vaán. Chính vì theá,
chuùng ta caàn tìm hieåu theâm veà thôøi gian töï hoïc cuûa caùc em ôû ngoaøi giôø
treân lôùp, tìm hieåu tö töôûng, yù thöùc töï hoïc, khaû naêng tìm toøi saùng taïo cuøng
vôùi nhaän thöùc taàm quan troïng cuûa vieäc hoïc chính cuûa caùc em. Tìm hieåu
moâi tröôøng hoïc taäp vaø caùc taøi lieäu ñaùp öùng cho caùc em töï hoïc, caàn tìm
hieåu theâm gia ñình ñaõ taïo ñieàu kieän cho caùc em töï hoïc nhö theá naøo? Ñoäng
löïc giuùp caùc em höùng thuù hoïc taäp, phaùt huy tính tích cöïc trong vaán ñeà töï
hoïc.
Chuùng ta caàn tìm hieåu vaán ñeà töï hoïc cuûa caùc em ôû tröôøng THCS hieän nay
ñeå qua ñoù tìm ra nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên, giaûi quyeát nhöõng vöôùng
maéc cuûa caùc em, vaïch roõ taàm quan troïng cuûa vieäc töï hoïc töø ñoù coù bieän
phaùp giuùp ñôõ caùc em naâng cao keát quaû hoïc taäp. Neáu hoïc sinh chaêm chæ,
coù naêng löïc töï hoïc ôû nhaø thì nhaø giaùo duïc seõ khuyeán khích vaø giaûng daïy
cho caùc em coù chieàu saâu hôn. Nhöng neáu hoïc sinh yeáu-keùm, löôøi hoïc thì
nhaø giaùo duïc phaûi coù bieän phaùp naâng ñôõ vaø höôùng daãn, theo doõi vieäc hoïc
taäp cuûa caùc em moät caùch chaët cheõ hôn. Cuõng thoâng qua ñoù nhaø giaùo duïc
caàn coù söï quan taâm, lieân heä thöôøng xuyeân ñeán gia ñình caùc em.
Hieän nay, thöïc traïng cuûa vieäc töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh vaãn coøn nhieàu
vaán ñeà caàn phaûi quan taâm ñeán nhaát laø thôøi gian cho vieäc hoïc baøi cuõ vaø
chuaån bò tìm hieåu baøi môùi raát haïn heïp, thaäm chí coù luùc khoâng coù. Caùc em
coøn phaûi chòu chi phoái töø nhieàu höôùng, caùc em coù theå chaïy theo vieäc hoïc
theâm vaø cuøng vôùi söï beà boän coâng vieäc cuûa gia ñình laøm cho caùc em
khoâng coù thôøi gian töï hoïc ôû nhaø hoaëc coù theå caùc em coøn ham chôi. Vieäc
thieáu thôøi gian töï hoïc seõ daãn ñeán nhöõng vaán ñeà laøm sa suùt vieäc hoïc taäp.
Ngoaøi ra caùc em coøn phaûi nhoài nheùt moät löôïng kieán thöùc khaù nhieàu maø
chöông trình ñeà ra laøm cho caùc em meät moûi daãn ñeán khoù tieáp thu baøi hoïc.
Söï quaù taûi trong chöông trình hoïc seõ taïo neân söï caêng thaúng thaàn kinh daãn
ñeán laøm cho chaát löôïng hoïc taäp khoâng cao.
3. YÙ nghóa cuûa vieäc thöïc hieän ñeà taøi :
Vôùi baûn thaân laø moät giaùo vieân vieäc thöïc hieän ñeà taøi naøy goùp phaàn
trong vieäc tìm hieåu vaø tìm bieän phaùp ñeå naâng cao chaát löôïng vieäc töï hoïc ôû
nhaø cuûa hoïc sinh. Goùp phaàn giuùp cho caùc em thaáy ñöôïc vò trí, taàm quan
troïng cuûa vaán ñeà naøy trong hoïc taäp. Vieäc töï hoïc ôû nhaø laø ñieàu kieän laøm
neàn moùng caàn thieát ñeå taùc ñoäng toát cho caùc em goùp phaàn naâng cao chaát
löôïng hoïc taäp cuõng thoâng qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi seõ giuùp cho caùc baäc
phuï huynh thaáy ñöôïc vai troø cuûa vieäc töï hoïc maø coù söï quan taâm ñuùng ñaén
hôn ñeán vieäc töï hoïc cuûa con em.Toâi nghó raèng, qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi
naøy noù cuõng giuùp cho toâi raát nhieàu kinh nghieäm trong quaù trình coâng taùc.
II/ ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI THÖÏC HIEÄN :
1. Ñoái töôïng :
Ñoái töôïng thöïc hieân ñeà taøi laø tình hình töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh ôû
tröôøng THCS.
2. Phaïm vi :
Vì ñieàu kieän khoù khaên neân toâi tìm hieåu tình hình töï hoïc ôû nhaø cuûa
hoïc sinh chæ ôû moät soá lôùp thuoäc Tröôøng THCS Bình Minh , quaù trình thöïc
hieän toâi tìm hieåu qua phuï huynh hoïc sinh, giaùo vieân chuû nhieäm vaø giaùo
vieân boä moân.
III/ MUÏC ÑÍCH VAØ NHIEÄM VUÏ THÖÏC HIEÄN :
1. Muïc ñích :
Muïc ñích cuoái cuøng cuûa ñeà taøi laø giuùp cho caùc em phaùt huy ñöôïc
vieäc töï hoïc ôû nhaø vaø thoâng qua vieäc nghieân cöùu naém ñöôïc tình hình töï
hoïc cuï theå cuûa caùc em ñeå töø ñoù coù bieän phaùp taùc ñoäng tích cöïc giuùp caùc
em naâng cao chaát löôïng vieäc töï hoïc ôû nhaø.
* Tìm hieåu thöïc teá tìmh hìmh töï hoïc cuûa hoïc sinh nhö :
- Tìm hieåu ñieàu kieän töï hoïc cuûa hoïc sinh .
- Tìm hieåu moâi tröôøng töï hoïc.
- Thôøi gian töï hoïc, thaùi ñoä töï hoïc cuûa hoïc sinh.
Qua ñoù giuùp hoïc sinh coù yù thöùc trong vieäc töï hoïc vaø coù bieän phaùp
giuùp caùc em veà vaán ñeà töï hoïc ôû nhaø.
- YÙ thöùc töï hoïc ñoái vôùi baûn thaân.
Töø ñoù coù nhöõng bieän phaùp giuùp cho vieäc toå chöùc hình thöùc töï hoïc
cuûa hoïc sinh coù hieäu quaû hôn.
2. Nhieäm vuï :
* Khaûo saùt thöïc traïng cuûa vaán ñeà töï hoïc cuûa hoïc sinh nhö :
+ Thôøi gian töï hoïc
+ Moâi tröôøng töï hoïc
+ Hình thöùc töï hoïc
* Tìm hieåu vaán ñeà coù lieân quan nhö :
+ Töï hoïc, töï giaùo duïc
+ Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc töï hoïc
+ Vai troø cuûa giaùo vieân ñoái vôùi vieäc toå chöùc caùc hình thöùc töï hoïc
+ YÙ nghóa cuûa vieäc töï hoïc doái vôùi söï phaùt trieån naêng löïc vaø phaåm
chaát cuûa hoïc sinh.
Treân cô sôû ñoù ñeå ruùt ra caùc giaûi phaùp höõu hieäu ñeå toå chöùc quaù trình
töï hoïc cuûa hoïc sinh coù hieäu quaû hôn.
IV/ PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN :
Qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi, toâi söû duïng caùc phöông phaùp sau :
- Phöông phaùp ñieàu tra : Thoâng qua nhaø tröôøng, gia ñình vaø ñòa
phöông nôi hoïc sinh ôû
- Phöông phaùp troø chuyeän : Taïo ra caùc buoåi sinh hoaït ñeå bieát ñöôïc
vieäc töï saép xeáp thôøi gian hoïc ôû nhaø nhö theá naøo, ñeå töø ñoù naém ñöôïc tình
hình töï hoïc cuûa caùc em ôû nhaø ñeå ñoái chieáu vôùi keát quaû hoïc taäp treân lôùp.
- Phöông phaùpthoáng keâ : Thaønh laäp caùc phieáu ñieàu tra ñeå töø ñoù ruùt
ra ñöôïc soá lieäu cuûa vieäc töï hoïc cuûa hoïc sinh.
PHAÀN II
NOÄI DUNG THÖÏC HIEÄN
I/ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VAØ CÔ SÔÛ THÖÏC TIEÃN CUÛA VAÁN ÑEÀ THÖÏC HIEÄN
1. Cô sôû lyù luaän :
Cuøng vôùi söï nghieäp Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc vaø söï
thaùch thöùc tröôùc nguy cô tuït haäu treân chaëng ñöôøng chaïy ñua trí tueä trong
theá kæ XXI ñang ñoøi hoûi söï ñoåi môùi cuûa giaùo duïc maø trong ñoù cô baûn laø söï
ñoåi môùi veà phöông phaùp daïy vaø hoïc.
Song song vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa khoa hoïc coâng ngheä,
thoâng tin lieân laïc thì moãi con ngöôøi khoâng ngöøng naâng cao trình ñoä hoïc
vaán, reøn luyeän ñaïo ñöùc ñeå trôû thaønh chuû nhaân cuûa ñaát nöôùc. Baùc Hoà ñaõ
noùi vôùi thieáu nhi nhaân ngaøy khai giaûng ñaàu tieân sau khi thaønh laäp nöôùc
Vieät Nam Daân Chuû Coäng Hoøa raèng :" Non soâng Vieät Nam coù trôû neân veû
vang hay khoâng, Daân toäc Vieät Nam coù saùnh vai vôùi caùc cöôøng quoác naêm
chaâu ñöôïc hay khoâng chính laø nhôø moät phaàn coâng hoïc taäp cuûa caùc chaùu ".
Song ñoù môùi chæ laø lí thuyeát, coøn moãi ngöôøi coù thöïc hieän ñöôïc muïc ñích
cuûa vieäc hoïc hay khoâng laø ôû vaán ñeà thöïc haønh.
Böôùc vaøo thôøi kì ñoåi môùi, ñaát nöôùc ta chuyeån töø cheá ñoä taäp trung,
quan lieâu, bao caáp sang neàn kinh teá thò tröôøng nhieàu thaønh phaàn theo ñònh
höôùng XHCN, hoïc sinh vaø phuï huynh ñaõ daàn thích öùng vôùi quan nieäm hoïc
ñeå kieám coâng aên vieäc laøm vaø chaáp nhaän vieäc laøm caû trong khu vöïc nhaø
nöôùc vaø tö nhaân thay cho muïc ñích cöùng nhaéc tröôùc kia laø hoïc ñeå trôû
thaønh caùn boä trong bieân cheá nhaø nöôùc coù vieäc laøm oån ñònh suoát ñôøi. Thay
cho taâm lí yû laïi seõ laø söï thaùo vaùt töï xoay xôû cuøng vôùi nhöõng ñieàu chænh
trong xaõ hoäi veà söû duïng lao ñoäng, tieàn löông ñaõi ngoä, khaéc phuïc caùc tieâu
cöïc....Hoïc sinh seõ yù thöùc ñöôïc raèng hoïc gioûi trong nhaø tröôøng seõ höùa heïn
thaønh ñaït trong cuoäc ñôøi, phaán ñaáu trong hoïc taäp chuû ñoäng ñeå coù trình ñoä
thöïc löïc laø con ñöôøng toát nhaát ñeå moãi ngöôøi ñaït tôùi muïc ñích cuoäc soáng
phuø hôïp vôùi naêng
löïc cuûa mình. Vôùi moät taâm lí nhö vaäy hoïc sinh seõ töï lao vaøo hoïc
khoâng bieát meät moûi, song ñoù chæ laø suy nghó cuûa nhöõng ngöôøi töông ñoái
tröôûng thaønh coøn ñoái vôùi hoïc sinh THCS vieäc xaùc ñònh yù nghóa cuûa vieäc
hoïc vaãn coøn ñôn giaûn.Vôùi löôïng kieán thöùc trong nhaø tröôøng hieän nay seõ
khoâng ñaùp öùng ñöôïc ñoøi hoûi cuûa thôøi ñaïi môùi. Vì vaäy caùc em phaûi töï hoïc.
Vaäy töï hoïc laø gì ?-Töï hoïc laø töï chính baûn thaân caùc em noå löïc tìm toøi hoïc
hoûi ñeå naâng cao trình ñoä cuûa mình. Ngoaøi giôø hoïc chính khoùa caùc em coù
theå hoïc qua saùch baùo, qua maïng Internet, qua caùc phöông tieän thoâng tin
ñaïi chuùng hay qua moïi ngöôøi xung quanh. Qua ñoù caùc em choïn loïc, ñuùc
keát nhöõng tri thöùc caàn thieát vaø ghi nhôù chuùng nhaèm laøm phong phuù theâm
baøi hoïc cho mình.
Muoán phaùt huy tính tích cöïc chuû ñoäng saùng taïo cuûa ngöôøi hoïc thì caàn reøn
luyeän phöông phaùp hoïc taäp cho hoïc sinh, coi ñaây khoâng chæ laø moät
phöông tieän naâng cao hieäu quaû daïy hoïc maø laø moät muïc tieâu quan troïng
cuûa daïy hoïc. Ñeå ñaït ñöôïc keát quaû cao trong hoïc taäp thì phaûi reøn luyeän
cho hoïc sinh coù ñöôïc kæ naêng , phöông phaùp, thoùi quen töï hoïc, bieát öùng
duïng nhöõng ñieàu ñaõ hoïcvaøo nhöõng tình huoáng môùi, bieát töï phaùt hieän vaø
giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà gaëp phaûi thì seõ taïo cho caùc em loøng ham hoïc,
khôi daäy tieàm naêng voán coù trong moãi ngöôøi.
Boài döôõng yù chí vaø naêng löïc töï hoïc laø caùch coù hieäu quaû ñeå taïo ra
ñoäng löïc maïnh meõ cho quaù trình hoïc taäp. Tính tích cöïc hoïc taäp cuûa hoïc
sinh bieåu hieän ôû " söï gaéng söùc cao veà nhieàu maët trong hoaït ñoäng hoïc taäp
cuûa treû"-( L.V Rreâbroâva, 1975 ). Hoïc taäp laø "moät söï nhaän thöùc ñaõ ñöôïc
laøm cho deã daøng ñi vaø ñöôïc thöïc hieän döôùi söï chæ ñaïo cuûa giaùo vieân "(D.N.Ordoniev, 1971 ).
Chính caùc em phaûi phaùt huy khaû naêng cuûa chính mình. Tính tích cöïc
hoïc taäp baét nguoàn töø khaùt voïng, coá gaéng trí tueä vaø nghò löïc cuûa caùc em.
Beân caïnh ñoù vieäc töï hoïc cuûa caùc em cuõng baét nguoàn töø höùng thuù vaø
loøng say meâ. Vai troø cuûa höùng thuù nhaän thöùc trong quaù trình hoïc taäp ñaõ
ñöôïc caùc nhaø sö phaïm quan taâm töø laâu. Akomensky xem vieäc taïo höùng
thuù laø moät trong caùc con ñöôøng chuû yeáu ñeâ û " laøm cho hoïc taäp trong nhaø
tröôøng trôû thaønh nguoàn vui ". K.Dusinsky xem höùng thuù laø moät cô cheá beân
trong ñaûm baûo hoïc taäp coù hieäu quaû. Höùng thuù laø yeáu toá daãn tôùi söï töï giaùc
hoïc taäp. Höùng thuù vaø töï giaùc laø nhöõng yeáu toá taâm lyù ñaûm baûo tính tích cöïc
vaø ñoäc laäp trong hoïc taäp.
Theo khuyeán caùo cuûa UNESCO, caùch maïng veà hoïc phaûi ñöôïc tieán
haønh theo caùc tö töôûng chæ ñaïo chieán löôïc hoïc suoát ñôøi, hoïc caùch hoïc, hoïc
ñeå hieåu, hoïc ñeå laøm, hoïc ñeå chung soáng vaø hoïc ñeå laøm ngöôøi.
Töø tö töôûng ñoù maø nghò quyeát TW- IV Khoùa VIII ñaõ ñeà ra ñònh höôùng giaûi
quyeát khôi daäy vaø phaùt huy toái ña noäi löïc- moät noäi löïc heát söùc lôïi haïi coù
tính quyeát ñònh ñoái vôùi chaát löôïng , hieäu quaû vaø qui moâ phoå caäp giaùo duïc
ñaõ khoâng ñöôïc phaùt huy ñuùng möùc noäi löïc cuûa ngöôøi hoïc.
Naêng löïc töï hoïc ,saùng taïo cuûa hoïc sinh laø nhaân toá quyeát ñònh söï
phaùt trieån cuûa baûn thaân, naêng löïc töï hoïc, saùng taïo coù yù nghóa vaø vai troø
quyeát ñònh trong toaøn boä hoaït ñoäng hoïc.Naêng löïc töï hoïc laø vaán ñeà cöïc kì
quan troïng trong hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch saùng taïo cuûa hoïc
sinh, phaùt huy naêng löïc töï hoïc vöøa laø muïc tieâu vöøa laø phöông phaùp giaùo
duïc, vöøa laø con ñöôøng phaùt trieån giaùo duïc. Keát hôïp quaù trình ñaøo taïo vaø
quaù trình töï hoïc, töï ñaøo taïo laø con ñöôøng ngaén nhaát ñeå taïo ra noäi löïc caàn
thieát cho söï phaùt trieån con ngöôøi hoïc sinh.
Cuøng vôùi söï coá gaéng cuûa chính baûn thaân caùc em thì söï giuùp ñôõ taïo
ñieàu kieän cuûa nhaø tröôøng, gia ñình cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng.
Thôøi gian töï hoïc laø khoaûng thôøi gian caùc em oân laïi nhöõng kieán thöùc ñaõ
hoïc ôû tröôøng vaø môû mang kieán thöùc môùi. Moâi tröôøng vaø caùc phöông phaùp
hoïc taäp cuõng goùp phaàn quyeát ñònh keát quaû cuûa vieäc hoïc taäp. Caùc em coù
theå taän duïng moïi cô hoäi ñeå naâng cao kieán thöùc. Qua cuoäc soáng caùc em coù
theå hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu boå ích vaø laáy ñoù laøm kinh nghieäm cho baûn thaân.
Coù nhöõng caùch hoïc thaät ñôn giaûn nhö hoïc ôû oâng baø, cha meï vaø baïn beø...,
coù nhieàu caùch hoïc thaät ngaãu nhieân nhö khi ta ñang xem moät chöông trình
naøo ñoù hay ñoïc moät tôø baùo maø tröôùc ñoù ta chæ xem hoaëc ñoïc noù ñeå giaûi trí.
Coù muoân vaøn caùch hoïc, ñieàu quan troïng laø hoïc theá naøo ñeå dem laïi keát
quaû cao nhaát.
Ngaøy nay, vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa khoa hoïc- kó thuaät, caùc em
coù ñieàu kieän töï hoïc hôn. Vôùi söï môùi meû ñoù seõ kích thích tính toø moø cuûa
löùa tuoåi thích tìm kieám, khaùm phaù caùi môùi. Noù seõ trôû thaønh ñoäng löïc taïo
ra cho caùc em tính tích cöïc vaø höùng thuù hoïc taäp.
Töø laâu caùc nhaø sö phaïm ñaõ nhaän thöùc ñöôïc yù nghóa cuûa vieäc daïy
phöông phaùp hoïc. Nhaø giaùo duïc Disterverg ngöôøi Ñöùc ñaõ vieát "Thaày giaùo
toài truyeàn ñaït chaân lyù, ngöôøi thaày gioûi daïy caùch tìm ra chaân lyù". Giaùo vieân
khoâng chæ truyeàn thuï nhöõng tri thöùc coù saün chæ caàn nhôù maø coøn ñònh
höôùng toå chöùc cho hoïc sinh töï mình khaùm phaù ra kieán thöùc môùi, giuùp cho
hoïc sinh khoâng chæ naém vöõng ñöôïc noäi dung kieán thöùc maø naém phöông
phaùp ñi tôùi kieán thöùc ñoù.
Nhö vaäy, vieäc töï hoïc laø moät vaán ñe àlôùn quan troïng ñoái vôùi hoïc sinh.
Noù coøn chòu söï taùc ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá beân ngoaøi hay chính baûn thaân
hoïc sinh. Tuy nhieân ñeå hieåu roõ hôn trong thôøi ñaïi ngaøy nay thì caàn xem
xeùt trong thöïc tieãn.
2. Cô sôû thöïc tieãn:
Ngoaøi nhöõng cô sôû veà maët lyù luaän ñaõ neâu treân, khi thöïc hieän ñeà taøi
naøy, qua moät thôøi gian tìm hieåu thöïc teá töø hoïc sinh, giaùo vieân boä moân,
giaùo vieân chuû nhieäm, gia ñình hoïc sinh coäng vôùi nhöõng ngöôøi coù uy tín
trong hoïc sinh, toâi nhaän thaáy raèng töï hoïc ôû nhaø raát quan troïng ñoái vôùi caùc
em trong vieäc lónh hoäi vaø tieáp thu kieán thöùc. Qua vieäc hoïc ôû nhaø caùc em
seõ thaáy roõ ñöôïc vaán ñeà naøo caàn thieát, vaán ñeà naøo khoâng caàn thieát, nhöõng
vaán ñeà naøo chöa hieåu hoaëc hieåu coøn lung tung , chöa roõ raøng ñeå töø ñoù caùc
em töï nghieân cöùu hoaëc coù theå hoûi baïn beø, thaày, coâ giaùo ñeå caùc lónh hoäi
kieán thöùc toát hôn.
Qua thöïc teá tìm hieåu tình hình töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh THCS
Bình Minh ñaõ giuùp cho baûn thaân toâi raát nhieàu trong vieäc thöïc hieân ñeà taøi
naøy.Tröôøng THCS Bình Minh toång soá treân 900 hoïc sinh , chia ra laøm 22
lôùp hoïc. Nhìn chung chaát löôïng hoïc taäp chua thaät söï cao so vôùi moät soá
tröôøng trong ñòa baøn huyeän Bình Sôn, neân tæ leä hoïc sinh yeáu veà hoïc löïc
coøn khaù cao. Ñieàu ñoù cho thaáy vaán ñeà töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh laø chöa
thöïc söï toát.
Tình hình töï hoïc ôû nhaø cuûacaùc em hoïc sinh lôùp chuû nhieäm(6E),
ñöôïc toâi tìm hieåu cuï theå baèng nhieàu phöông phaùp:
Tröôùc tieân toâi ñaõ duøng phöông phaùp ñaøm thoaïi vôùi hoïc sinh. Qua
troø chuyeän ôû caùc buoåi sinh hoaït cho thaáy caùc em haàu heát veà nhaø ñeàu daønh
moät khoaûng thôøi gian töï hoïc. Coù em thì coù thôøi gian bieåu, coù em thì khoâng
coù thôøi gian bieåu maø raûnh hoài naøo thì hoïc hoài aáy. Ñieàu ñoù coù theå noùi raèng
caùc em vaãn bieát töï hoïc ôû nhaø nhöng caùc em chöa thaáy ñöôïc taàm quan
troïng cuûa vieäc naøy. Qua thöïc traïng cho thaáy böôùc ñaàu ñaõ xuaát hieän moät
soá chieàu höôùng toát ñaùng ñoäng vieân trong vieäc töï hoïc cuûa moät soá em. Ñeå
tieán haønh coâng vieäc ñöôïc cuï theå, toâi ñaõ duøng phieáu ñieàu tra göûi caùc em
theo maãu:
* Thôøi gian hoïc buoåi saùng : (Töø maáy giôø ñeán maáy giôø).
* Thôøi gian hoïc buoåi chieàu :
* Thôøi gian hoïc buoåi toái :
* Coù boá trí goùc hoïc taäp hay khoâng ?
* Khi raûnh em laøm gì ?
Phieáu ñieàu tra phaùt ra 40 phieáu vaø thu vaøo 40 phieáu. Qua thoáng keâ phieáu
traû lôøi cuûa caùc em cuï theå nhö sau :
- Ñoái vôùi caâu hoûi thöù nhaát thì coù 15 em coù giôø töï hoïc buoåi saùng töø 4h30
ñeán khoaûng 5h30 (Tuy nhieân caùc em cuõng ñaõ hoïc vaøo buoåi toái tröôùc ñoù)
- Ñoái vôùi caâu hoûi thöù hai thì coù 25 em daønh thôøi gian töï hoïc vaøo buoåi toái
töø khoaûng 19h30 ñeán 21h30.
- Ñoái vôùi caâu hoûi thöù ba thì taát caû caùc em ñeàu coù hoïc vaøo buoåi toái nhöng
haàu heát khoâng coù giôø giaác cuï theå.
- Ñoái vôùi caâu hoûi thöù tö thì coù 32 em coù goùc hoïc taäp.
- Ñoái vôùi caâu hoûi thöù naêm thì coù 29 em traû lôøi laø nhöõng khi raûnh roåi thì
phuï giuùp coâng vieäc cho gia ñình.
Qua ñieàu tra cho thaáy tuy caùc em haàu heát laø con em nhaø noâng , suoát
ngaøy lam luõ vôùi ruoäng ñoàng hoaëc laøm nhöõng vieäc khaùc theá nhöng caùc em
vaãn coù yù thöùc ñoái vôùi vieäc töï hoïc ôû nhaø.
Tieáp theo laø toâi xaâm nhaâïp thöcï teá baèng vieäc ñeán thaêm nhaø hoïc
sinh( Ñeán thaêm ñöôïc 34/40 gia ñình hoïc sinh), toâi nhaän thaáy raèng vieäc töï
hoïc ôû nhaø cuûa caùc em töông ñoái toát. Ñôn cöû nhö em Nguyeãn Thò Nhö
Sang, maëc duø gia ñình coøn khoù khaên , baûn thaân em coøn phaûi phuï giuùp gia
ñình nhieàu coâng vieäc nhöng ngoaøi giôø hoïc ôû tröôøng em cuõng daønh moät
khoaûng thôøi gian ñeå hoïc ôû nhaø baèng vieäc saép xeáp thôøi gian hôïp lí. Em noùi
raèng, neáu nhö coù coâng vieäc naøo ñoät xuaát xaûy ra aûnh höôûng tôùi giôø hoïc thì
em seõ hoïc buø vaøo thôøi gian khaùc. Ñieàu ñoù cho thaáy em raát coi troïng vieäc
töï hoïc ôû nhaø. Phaûi noùi raèng, beân caïnh nhöõng em coù yù thöùc vaø phöông
phaùp töï hoïc ôû nhaø toát vaãn coù nhieàu em chöa thöïc hieän toát. Töø thöïc teá ñoù,
baûn thaân giaùo vieân caàn phaûi noùi chuyeän, trao ñoåi tröïc tieáp vôùi phuï huynh
hoïc sinh veà vieäc quan taâm , taïo ñieàu kieän ñeå con em töï hoïc ôû nhaø toát hôn.
Ñeå naâng cao yù thöùc töï hoïc ôû nhaø, khi vaøo ñaàu giôø hoïc toâi coøn cho
caùc em kieåm tra, truy baøi laãn nhau vaø cho tôùi nay coâng vieäc thöïc hieän ñaït
ñöôïc keát quaû khaù khaû quan. Vì trong quaù trình truy baøi laãn nhau neáu em
naøo khoâng thuoäc baøi thì seõ thaáy xaáu hoå vôùi baïn beø vaø quan troïng hôn laø
qua ñoù caùc em giuùp nhau ñöôïc nhieàu hôn trong vieäc hoïc.
Vaán ñeà toå chöùc cho lôùp caùc buoåi trao ñoåi kinh nghieämhoïc taäp
thoâng qua caùc tieát hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp cuõng raát caàn thieát vaø coù
hieäu quaû. Cuï theå, qua vieäc phaùt phieáu ñieàu tra, thaêm gia ñình hoïc sinh,
noùi chuyeän trao ñoåi vôùi phuï huynh, thöïc hieän vieäc truy baøi vaø toå chöùc trao
ñoåi kinh nghieäm hoïc taäp giöõa hoïc sinh ñaõ thuùc ñaåy vieäc töï hoïc cuûa hoïc
sinh raát nhieàu. Keát quaû laø ña soá caùc em ñeàu coù tieán boä trong hoïc taäp. Vaán
ñeà ôû ñaây laø caùc em thöïc hieän vieäc töï hoïc ôû nhaø nhö theá naøo. Ñoù laø vaán ñeà
maø caû nhaø tröôøng, phuï huynh ñeàu phaûi quan taâm. Noùi ñeán töï hoïc laø phaûi
noùi ñeán söï töï vaän ñoäng trong quaù trình tieáp thu kieán thöùc ôû nhaø, hình
thaønh cho baûn thaân kó naêng vaø phöông phaùp hoïc baøi.
Qua ñoái chieáu keát quaû hoïc taäp cuûa caùc em ôû tröôøng vôùi vieäc töï hoïc
ôû nhaø cho thaáy chaát löôïng hoïc taäp khoâng ñeàu. Chöùng toû raèng neáu em naøo
tieán haønh vieäc hoïc ôû nhaø toát thì keát quaû hoïc taäp ôû treân lôùp theå hieän khaù
cao, thaäm chí raát cao. Vaø ñeå coù ñöôïc keát quaû nhö theá thì söï quan taâm,
theo doõi, ñoäng vieân,taïo ñieàu kieän cuûa gia ñình ñoái vôùi vieäc hoïc ôû nhaø cuûa
con em laø heát söùc caàn thieát.
Tuy vaäy, coù moät soá em maëc duø gia ñình raát quan taâm hoaëc coù em
cuõng ñaõ töï hoïc ôû nhaø nhöng keát quaû hoïc taäp khoâng cao. Ñieàu ñoù coá theå
noùi raèng do söï phaùt trieån taâm sinh lí cuûa caùc em coù nhieàu chuyeån bieán
neân thöôøng bieåu hieän taâm lí choùng queân hoaëc ham chôi. Ñaây laø moät tình
traïng ñang toàn taïi ôû lôùp 6E, tuy soá naøy chieám tæ leä khoâng lôùn nhöng noù coù
aûnh höôûng baát lôïi ñeán vaán ñeà töï hoïc cuûa lôùp.
Thöïc hieän ñeà taøi naøy coù theå noùi cho ta thaáy ñöôïc toaøn caûnh veà vieäc
töï hoïc cuûa hoïc sinh ôû nhaø laø raát ña daïng vaø khoâng gioáng nhau .Taát nhieân
caùi ta muoán ñaït ñeán laø chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh ñöôïc naâng cao .
Kieán thöùc voán ña daïng, phong phu ùvaø quan troïng ñoái vôùi moãi hoïc sinh, noù
khoâng döøng laïi ôû choã khi ta hoïc xong baøi , xong chöông trình maø phaûi
hoïc, phaûi nghieân cöùu, nghieàn ngaãm maõi môùi thaáy roõ döôïc vaán ñeà vaø tieáp
thu kieán thöùc kó hôn, saâu hôn.
Thöïc traïng veà tình hình töï hoïc cuûa hoïc sinh ôû caùc lôùp khaùc, qua söï
hoûi thaêm caùc giaùo vieân chuû nhieäm, giaùo vieân boä moân thì toâi ñöôïc bieát
nhöõng em coù keát quaû hoïc taäp cao laø haàu caùc em ñoù ñeàu thöïc hieän vieäc töï
hoïc ôû nhaø toát, ñeán lôùp phaùt bieåu soâi noåi, nhanh hieåu baøi. Coøn nhöõng em
ñeán lôùp thöôøng xuyeân khoâng thuoäc baøi thì qua caùc buoåi hoïp phuï huynh
hoïc sinh hoï cho bieát veà nhaø caùc em naøy phaûi laøm vieäc phuï giuùp gia ñình
hoaëc khoâng laøm gì nhöng do ham chôi, ít quan taâm ñeán saùch vôû. Coù em
hoïc roài nhöng laïi queân ngay vì khoâng taäp trung suy nghó. Taát caû nhöõng
ñieàu ñoù ñaõ gaây neân söï chaùn hoïc ôû caùc em. Vì theá chuùng ta caàn phaûi tìm ra
nguyeân nhaân vaø bieän phaùp nhaèm naâng cao yù thöùc töï hoïc ôû nhaø ñoái vôùi
hoïc sinh.
II/ NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP NAÂNG CAO YÙ THÖÙC TÖÏ HOÏC ÑOÁI VÔÙI HOÏC SINH :
Vieäc töï hoïc ôû nhaø ñöôïc tìm hieåu thoâng qua hoïc sinh, phuï huynh,
giaùo vieân chuû nhieäm vaø giaùo vieân boä moân laø moät vaán ñeà quan troïng ñoái
vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng giaùo duïc trong nhaø tröôøng. Ñaây laø neàn taûng,
neàn moùng, laø cô sôû cho vieäc tieáp thu kieán thöùc cuûa hoïc sinh ôû treân lôùp.
Qua ñoù baûn thaân toâi, caùc giaùo vieân khaùc cuõng nhö phuï huynh hoïc sinh ruùt
ra ñöôïc nhieàu kinh nghieäm, bieän phaùp nhaèm giuùp hoïc sinh naâng cao kó
naêng vaø khaû naêng töï hoïc ôû nhaø, ñoù laø:
Thöù nhaát laø phaûi taïo ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát ñeå cho caùc em töï hoïc
ôû nhaø ñoàng thôøi taïo ra moâi tröôøng, taâm lí thoaûi maùi ñeå cho caùc em hoïc
taäp.
Thöù hai laø phaûi giaùo duïc cho caùc em thaáy giaù trò vaø söï caàn thieát cuûa
vaán ñeà töï hoïc, phaûi reøn luyeän kó naêng laøm chuû vaø töï laäp trong hoïc taäp.
Thöù ba laø phaûi baûo ñaûm ñaày ñuû caùc phöông tieän cho vieäc töï hoïc
cuûa caùc em ôû nhaø.
Thöù tö laø phaûi hình thaønh cho caùc em coù choã hoïc taäp hôïp lí, boá trí
thôøi gian ôû nhaø cho caùc em. Thaønh laäp caùc toå , nhoùm ñeå caùc em töï hoïc
hoûi, trao ñoåi vaø trau doài kieán thöùc vôùi nhau.
Thöù naêm laø nhaø tröôøng, gia ñình, xaõ hoäi phaûi ñoäng vieân, giuùp ñôõ vaø
hoã trôï cho caùc em veà maët tinh thaàn cuõng nhö vaät chaát ñeå taïo ñieàu kieän
cho caùc em hoïc toát hôn.
Thöù saùu laø caùc löïc löôïng giaùo duïc phaûi kòp thôøi phaùt hieän vaø giaùo
duïc nhöõng hoïc sinh sa suùt trong hoïc taäp, phoøng traùnh cho caùc em sa vaøo
teä naïn xaõ hoäi.
Nhö vaäy, qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi,baûn thaân toâi ñaõ naém ñöôïc tình
hình töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh lôùp 6E noùi rieâng vaø hoïc sinh tröôøng THCS
Bình Minh noùi chung. Töø ñoù giuùp ta coù theå tìm ra nhöõng bieän phaùp cuï theå
coù tính khaû thi nhaèm naâng cao yù thöc töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh.
KEÁT LUAÄN
Nhö vaäy, vôùi cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn coâng taùc tìm hieåu tình hình
töï hoïc ôû nhaø cuûa hoïc sinh tröôøng THCS Bình Minh chuùng ta ñaõ ñi saâu vaøo
nghieân cöùu, tìm hieåu tình hình töï hoïc ôû nhaø cuûa caùc em hoïc sinh. Ñaëc bieät
laø hoïc sinh lôùp 6E maø toâi chuû nhieäm.
Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi naøy, vôùi tinh thaàn vaø yù thöùc töï hoïc ôû nhaø
cuûa hoïc sinh cho toâi thaáy ñaïi ña soá caùc em ñeàu thöïc hieän khaù toát. Hôn theá
laø thaáy ñöôïc nhöõng vaán ñeà ñaõ vaø ñang chi phoái ñeán vieäc töï hoïc cuûa hoïc
sinh ñeå roài ta seõ coù söï ñaùnh giaù, nhìn nhaän khaùch quan hôn veà vaán ñeà
naøy.coù nhö theá ta môùi coù theå daønh nhieàu thôøi gian hôn, quan taâm hôn, coù
nhieàu bieän phaùp tích cöïc phuø hôïp hôn trong vieäc giuùp hoïc sinh naâng cao yù
thöùc töï hoïc ôû nhaø.
Chæ coù töï hoïc toát môùi coù theå taïo cho hoïc sinh coù höùng thuù hoïc taäp, keát
quaû hoïc taäp cuûa caùc em môùi ñöôïc naâng cao. Taát caû vì muïc ñích ñaøo taïo
theá heä treû cho mai sau, ñaøo taïo con ngöôøi môùi Xaõ hoäi Chuû nghóa " con
ngöôøi khoâng ngöøng vöôn leân, boài döôõng cho mình nhöõng tri thöùc khoa hoïckó thuaät, coù quyeát taâm tieán tôùi naém ñænh cao nhaát cuûa trí tueä loaøi ngöôøi".
Chuùng ta- Nhaø tröôøng, gia ñình, xaõ hoäi vaø baûn thaân hoïc sinh cuøng nhau
thöïc hieän.
GD
NGÖÔØI THÖÏC HIEÄN ÑEÀ TAØI
Nguyeãn Vaên Loäc
PHOØNG GIAÙO DUÏC BÌNH SÔN
TRÖÔØNG THCS BÌNH MINH
*********o@o*********
ÑEÀ TAØI SAÙNG KIEÁN KINH NGHIEÄM
TEÂN ÑEÀ TAØI :
CAÙCH SÖÛ DUÏNG PHÖÔNG PHAÙP TRÖÏC QUAN VAØO
GIAÛNG DAÏY MOÂN ÑÒA LÍ LÔÙP 6
GIAÙO VIEÂN THÖÏC HIEÄN : Nguyeãn Vaên Loäc
ÑÔN VÒ : Tröôøng THCS Bình Minh
Bình Minh, thaùng 01 naêm
2008
PHAÀN ÑAÙNH GIAÙ CUÛA HOÄI ÑOÀNG KHOA HOÏC NHAØ
TRÖÔØNG :
I
I
I
I
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
............................................
Xaùc nhaän cuûa Nhaø tröôøng :
Xaùc nhaän cuûa Toå boä moân :
- Xem thêm -