Tài liệu Nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của tổng công ty cổ phần may việt tiến sang thị trường nhật bản, định hướng gia nhập tpp của việt nam

BỘ TÀI CHÍNH TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING KHOA THƢƠNG MẠI NGUYỄN CHÂU HỒNG NGỌC LỚP: 11DKQ1 KHÓA: 8 CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP “NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG XUẤT KHẨU HÀNG MAY MẶC CỦA TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN MAY VIỆT TIẾN SANG THỊ TRƢỜNG NHẬT BẢN, ĐỊNH HƢỚNG GIA NHẬP HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƢƠNG (TPP) CỦA VIỆT NAM” CHUYÊN NGÀNH: KINH DOANH QUỐC TẾ GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: HÀ MINH HIẾU TP. HCM, NĂM 2015 BỘ TÀI CHÍNH TRƢỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING KHOA THƢƠNG MẠI NGUYỄN CHÂU HỒNG NGỌC LỚP: 11DKQ1 KHÓA: 8 CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP “NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG XUẤT KHẨU HÀNG MAY MẶC CỦA TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN MAY VIỆT TIẾN SANG THỊ TRƢỜNG NHẬT BẢN, ĐỊNH HƢỚNG GIA NHẬP HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƢƠNG (TPP) CỦA VIỆT NAM” TP. HCM, NĂM 2015 LỜI CẢM ƠN Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các Thầy Cô khoa Thương mại, đặc biệt là Thầy Hà Minh Hiếu đã trực tiếp hướng dẫn và tạo điều kiện để em có thể hoàn thành chuyên đề này. Và em cũng xin gửi lời cám ơn đến toàn thể các anh chị trong Phòng kinh doanh xuất khẩu 2 của Tổng Công ty Cổ Phần May Việt Tiến đã chỉ bảo và giúp đỡ em tận tình trong thời gian thực tập tại công ty. Trong quá trình làm báo cáo chuyên đề, trình độ lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn nhiều hạn chế nên báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ Thầy Cô. Cuối cùng em xin chúc Thầy Cô có được nhiều sức khỏe và luôn thành công trong sự nghiệp. Chúc các anh chị ở phòng kinh doanh luôn có thật nhiều sức khỏe để hoàn thành tốt công tác của mình, cũng như chúc cho công ty ngày càng phát triển hơn nữa. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn!  NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP Họ và tên sinh viên: Nguyễn Châu Hồng Ngọc MSSV: 1112060070 Khóa: 11D Bậc Đại Học Hệ Chính Quy 1. Thời gian thực tập .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 2. Bộ phận thực tập .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 3. Tinh thần trách nhiệm với công việc và ý thức chấp hành kỷ luật .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 4. Kết quả thực tập theo đề tài .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 5. Nhận xét chung .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Đơn vị thực tập  NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... TP. Hồ Chí minh, ngày … tháng … năm 2015 ii MỤC LỤC MỤC LỤC ................................................................................................................. ii DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... vii DANH MỤC HÌNH ............................................................................................... viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................... ix DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ...................................................x LỜI NÓI ĐẦU ...........................................................................................................1 1. Sự cần thiết và ý nghĩa của đề tài ....................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 4 5. Kết cấu của đề tài ............................................................................................... 5 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG VÀ HIỆP ĐỊNH TPP .......................................................................................................6 1.1 Cơ sở lý luận về quản trị chuỗi cung ứng ........................................................ 6 ................................ 6 1.1.2 Khái niệm quản trị chuỗi cung ứng ............................................................. 13 1.1.3 Các hình thứ ....................................................... 14 1.2 Cách thức hoạt động của chuỗi cung ứng ...................................................... 15 1.2.1 Sản xuất ....................................................................................................... 16 1.2.2 Hàng hóa lưu kho ........................................................................................ 17 1.2.3 Địa điểm ...................................................................................................... 19 1.2.4 Vận tải ......................................................................................................... 19 1.2.5 Thông tin ..................................................................................................... 20 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 iii ản trị chuỗi cung ứng ............................................................... 21 1.4 Xu hướng của quản trị chuỗi cung ứng .......................................................... 23 1.4.1 Đổi mới công nghệ ...................................................................................... 23 1.4.3 Các xu hướng khác ...................................................................................... 24 1.5 Tổng quan về Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) .................................................................................................................... 25 1.5.1 Quá trình đàm phán ..................................................................................... 25 1.5.2 Phạm vi điều chỉnh TPP .............................................................................. 26 1.5.3 Vai trò của Nhật Bản trong Hiệp định TPP ................................................ 34 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................37 CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ TỔNG CÔNG TY CP MAY VIỆT TIẾN VÀ THỊ TRƢỜNG NHẬT BẢN ............................................................................38 2.1 Tổng quan về Tổng Công ty CP May Việt Tiến ............................................ 38 2.1.1 Thông tin chung .......................................................................................... 38 2.1.2 Quá trình hình thành và phát triển .............................................................. 39 2.1.3 Cơ cấu tổ chức của công ty ......................................................................... 40 2.1.4 Năng lực sản xuất ........................................................................................ 43 2.1.5 Định hướng phát triển ................................................................................. 45 2.1 Kết quả kinh doanh xuất khẩu của công ty sang thị trường Nhật Bản .......... 46 2.2 Tổng quan về thị trường Nhật Bản................................................................. 52 2.2.1 Khái quát về tình hình kinh tế và chính trị - xã hội .................................... 52 2.2.2 Phân tích tình hình thị trường Nhật Bản ..................................................... 55 2.2.3 Các quy định pháp lý liên quan đến mặt hàng may mặc tại Nhật Bản ....... 64 2.2.4 Dự báo tình hình thị trường may mặc Nhật Bản đến năm 2020 ................. 67 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 iv KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................70 CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CHUỖI CUNG ỨNG XUẤT KHẨU HÀNG MAY MẶC SANG THỊ TRƢỜNG NHẬT BẢN CỦA CÔNG TY CP MAY VIỆT TIẾN .......................................................................................71 3.1 Tổng quan chuỗi cung ứng của Tổng Công ty CP May Việt Tiến ................ 71 3.2 Thực trạng thu mua ........................................................................................ 74 3.2.1 Lựa chọn nhà cung cấp ............................................................................... 74 3.2.2 Phân loại nguyên phụ liệu ở công ty ........................................................... 75 3.2.3 Tổ chức thu mua .......................................................................................... 76 3.2.4 Nhập kho nguyên phụ liệu .......................................................................... 76 3.2.5 Ưu điểm và hạn chế trong việc thu mua ..................................................... 77 3.3 Thực trạng sản xuất ........................................................................................ 80 3.3.1 Chuẩn bị sản xuất ........................................................................................ 82 3.3.2 Trong quá trình sản xuất ............................................................................. 83 3.3.3 Đóng gói, dán nhãn ..................................................................................... 85 3.3.4 Kiểm tra hàng hóa ....................................................................................... 85 3.3.5 Ưu điểm và hạn chế trong sản xuất ............................................................. 86 3.4 Thực trạng lưu kho ......................................................................................... 90 3.4.1 Các khái niệm cơ bản .................................................................................. 90 3.4.2 Các loại hàng tồn kho của Tổng công ty CP May Việt Tiến ...................... 91 3.4.3 Các chi phí liên quan tới quản trị tồn kho tại Tổng công ty CP May Việt Tiến....................................................................................................................... 91 3.4.4 Hệ thống kiểm soát hàng tồn kho tại Tổng công ty CP May Việt Tiến ...... 92 3.4.5 Giải quyết hàng tồn kho .............................................................................. 92 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 v 3.4.6 Ưu điểm và hạn chế trong hệ thống kho ..................................................... 93 3.5 Thực trạng vận tải .......................................................................................... 94 3.6 Thực trạng dòng thông tin .............................................................................. 97 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ......................................................................................101 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG XUẤT KHẨU HÀNG MAY MẶC CỦA TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN MAY VIỆT TIẾN ĐỊNH HƢỚNG GIA NHẬP TPP ............................103 4.1 Mục tiêu đưa ra giải pháp............................................................................. 103 4.2 Cơ sở đề xuất giải pháp ................................................................................ 103 4.2.1 Tình hình chung ngành dệt may ................................................................ 103 4.2.2 Tình hình chung của công ty ..................................................................... 103 4.3 Đề xuất giải pháp cho Tổng Công ty CP May Việt Tiến khi TPP cận kề ... 104 4.3.1 Trong thu mua ........................................................................................... 104 4.3.2 Trong sản xuất ........................................................................................... 106 4.3.3 Trong phân phối ........................................................................................ 107 4.3.4 Trong lưu kho ............................................................................................ 111 4.3.5 Nâng cao hiệu quả trao đổi thông tin ........................................................ 111 4.3.6 Cơ cấu lại bộ máy tổ chức ......................................................................... 112 4.3.7 Chủ động cập nhật thông tin về thị trường Nhật Bản và Hiệp định TPP.. 113 4.3.8 Xúc tiến sản xuất theo hình thức ODM .................................................... 114 4.3.9 Xây dựng mô hình liên kết dọc chuỗi cung ứng kéo xuất khẩu hàng may mặc ..................................................................................................................... 119 4.3.10 Dự báo các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng ... 121 4.3.11 Lập kế hoạch quản lý rủi ro..................................................................... 122 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 vi 4.3.12 Tổng kết các giải pháp ............................................................................ 124 4.4 Kiến nghị ...................................................................................................... 130 4.4.1 Kiến nghị đối với Chính phủ và các cơ quan hữu quan ............................ 130 4.4.2 Kiến nghị đối với Hiệp hội Dệt May Việt Nam: ....................................... 132 KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 ......................................................................................134 KẾT LUẬN CHUNG ............................................................................................135 PHỤ LỤC ...............................................................................................................136 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................140 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 vii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Các công ty liên doanh liên kết trong nước của Tổng Công ty CP May Việt Tiến ....................................................................................................................42 Bảng 2.2: Các công ty liên doanh với nước ngoài của Tổng Công ty CP May Việt Tiến ...........................................................................................................42 Bảng 2.3: Thống kê các đơn vị sản xuất của Tổng Công ty CP May Việt Tiến .......43 Bảng 2.4: Các mặt hàng sản xuất chính của Tổng Công ty CP May Việt Tiến ........44 Bảng 2.5: Tình hình kim ngạch xuất khẩu của Tổng Công ty CP May Việt Tiến qua các năm ...............................................................................................................47 Bảng 2.6: Doanh nghiệp xuất khẩu điển hình sang Nhật Bản 11 tháng 2014 ..........49 Bảng 2.7 : Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản của Tổng công ty cổ phần may Việt Tiến 2010-2014 ........................................................................50 Bảng 2.8 :Chủng loại và kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam..........57 sang Nhật Bản 11 tháng đầu năm 2014 .....................................................................57 Bảng 2.9: Nhập khẩu hàng dệt may (HS50 – 63) của Nhật Bản 11 tháng 2014.......61 Bảng 3.1: Danh sách các nhà cung cấp nước ngoài do khách hàng chỉ định ...........74 Bảng 4.1: Các loại rủi ro và cách ứng phó ..............................................................123 Bảng 5.1: Một số doanh nghiệp xuất khẩu hàng dệt may sang thị trường..............136 Hoa Kỳ năm 2014 ...................................................................................................136 Bảng 5.2: Chủng loại xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam sang EU ...............137 11 tháng 2014 (ngàn USD) .....................................................................................137 Bảng 5.3: Danh sách một số doanh nghiệp xuất khẩu điển hình sang EU .............138 11 tháng 2014 ..........................................................................................................138 Bảng 5.4: Cơ cấu hàng dệt may xuất khẩu năm 2014 .............................................139 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 viii DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Chuỗi cung ứng điển hình ...........................................................................7 Hình 1.2: Chuỗi giá trị của doanh nghiệp ...................................................................8 Hình 1.3: Các thành viên tham gia chuỗi cung ứng ..................................................13 Hình 1.4: Những động cơ chính của chuỗi cung ứng ...............................................16 Hình 1.5: Sơ đồ thể hiện tiêu chí xác định hàng hóa “có xuất xứ” ...........................29 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức Tổng Công ty CP May Việt Tiến .......................................40 Hình 2.2: Dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật Bản ............................................54 Hình 2.3: Giá xuất khẩu hàng dệt may từ các nước chủ yếu sang các thị trường lớn năm 2013 .............................................................................................................59 Hình 2.4: Kênh phân phối sản phẩm may mặc tại Nhật Bản ....................................63 Hình 3.1: Chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng công ty CP May Việt Tiến ....................................................................................................................72 Hình 3.2: Các phương thức xuất khẩu chủ yếu ngành may mặc ..............................80 Hình 3.3: Quy trình sản xuất hàng may mặc xuất khẩu của Tổng công ty CP May Việt Tiến ....................................................................................................................84 Hình 3.4: Doanh nghiệp dệt may Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu ............94 Hình 3.5: Mô hình trao đổi thông tin khi thực hiện đơn hàng xuất khẩu .................97 Hình 3.6: Sơ đồ trao đổi thông tin nội bộ khi thực hiện đơn hàng xuất khẩu tại Tổng Công ty CP May Việt Tiến ..............................................................................99 Hình 4.1: Sơ đồ liên kết dọc chuỗi cung ứng kéo xuất khẩu hàng may mặc ..........119 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Kim ngạch xuất khẩu của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản 2010-2014 .....................................................................................48 Biểu đồ 2.2 : Kim ngạch xuất nhập khẩu dệt may Việt Nam 2014 ..........................56 Biểu đồ 2.3: Giá trị nhập khẩu hàng may mặc vào Nhật Bản theo khu vực và quốc gia từ 2009 đến 2013 ........................................................................................60 Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 x DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt AJCEP APEC Tên đầy đủ tiếng Anh ASEAN-Japan Closer Economic Partnership Asia-Pacific Economic Cooperation AQL Acceptable Quality Level B/L CP Bill of Lading CMT Cut, Make, Trim CTC EDI Change in Tariff Classification Electronic Data Interchange Economic Partnership Agreement EPA ERP Enterprise Resource Planning FOB Free On Board FTA HĐ Free Trade Agreement Harmonized Commodity Description and Coding System JIS Japan Industrial Standards KDXK KDXNK Logistics Performance Index NPL NVL ODM Original Design Manufacturing OBM QA R&D RCEP Original Brand Manufacturing Quality Assurance Research and Development Regional Comprehensive Chuyên đề tốt nghiệp Hiệp định đối tác kinh tế Hệ thống quản trị nguồn lực doanh nghiệp Phương thức xuất khẩu có tham gia vào hệ thống phân phối HS LPI Tên đầy đủ tiếng Việt Hiệp định về Quan hệ đối tác kinh tế toàn diện Hợp tác Kinh tế Châu Á–Thái Bình Dương Mức tiêu chuẩn được chấp nhận Vận đơn đường biển Cổ phần Phương thức gia công xuất khẩu Chuyển đổi dòng thuế Trao đổi dữ liệu điện tử Hiệp định thương mại tự do Hợp đồng Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa Tiêu chuẩn chất lượng áp dụng cho hàng hóa công nghiệp tại Nhật Bản Kinh doanh xuất khẩu Kinh doanh xuất nhập khẩu Bảng đánh giá năng lực logistics của các quốc gia Nguyên phụ liệu Nguyên vật liệu Sản xuất dưới dạng thiết kế gốc Sản xuất nhãn hiệu gốc Đảm bảo chất lượng Nghiên cứu và phát triển Hiệp định Đối tác Kinh tế Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 xi Economic Partnership RFID Radio Frequency Identification RVC SCM Regional Value Content Supply Chain Managerment SGS TK TNHH TPHCM Trans Pacific Strategic Economic Partnership Agreement TPP TP/ BTP TRIPS VAT VITAS VINATEX VJEPA Trade Related Intellectual Property Rights Value Added Tax Vietnam Textile and Apparel Association The Vietnam National Textile and Garment Group The Vietnam-Japan Economic Partnership Agreement VN VTEC WIPO WMS WRAP Viettien Garment Joint Corporation World Intellectual Property Organization Warehouse Management Systems Worldwide Responsible Accredited Production Chuyên đề tốt nghiệp toàn diện khu vực Nhận dạng bằng song vô tuyến Hàm lượng giá trị khu vực Quản trị chuỗi cung ứng Tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực giám định, thử nghiệm và thẩm tra. Thiết kế Trách nhiệm hữu hạn Thành phố Hồ Chí Minh Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương Thành phẩm/ Bán thành phẩm Hiệp định liên quan đến Quyền sở hữu trí tuệ Thuế giá trị gia tăng Hiệp Hội Dệt May Việt Nam Tập Đoàn Dệt May Việt Nam Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam Việt Nam Tổng Công ty Cổ phần May Việt Tiến Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới Hệ thống quản trị kho hàng Sản xuất được công nhận có trách nhiệm toàn cầu Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 1 LỜI NÓI ĐẦU 1. Sự cần thiết và ý nghĩa của đề tài Theo Hiệp hội Dệt may (VITAS), dệt may hiện là một trong những ngành kinh tế lớn nhất cả nước với 4.000 doanh nghiệp, doanh thu đạt 20 tỷ USD/năm, chiếm 15% GDP và hiện nằm trong top 5 nước xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới. Cụ thể, năm 2014, ngành dệt may xuất khẩu 24,5 tỷ USD, tăng xấp xỉ 19% so với năm 2013, mức tăng kỷ lục trong vòng ba năm qua. Riêng mặt hàng may mặc đạt trên 21 tỷ USD, tăng 17% so với cùng kỳ, còn lại là giá trị xuất khẩu xơ sợi dệt đạt trên 3 tỷ USD. Trong bối cảnh thị trường nhập khẩu dệt may thế giới không tăng trưởng nhiều, cụ thể thị trường Mỹ tuy kinh tế hồi phục nhưng nhập khẩu may mặc chỉ tăng trên 4%, Châu Âu tăng 9%, thậm chí Nhật Bản sang Mỹ vẫn tăng 12,5%, sang giảm 1%. Tuy nhiên, xuất khẩu dệt may Châu Âu tăng 17% và sang Nhật vẫn duy trì ở mức tăng 9%. Điều này cho thấy dệt không chỉ cạnh tranh tốt mà còn có sức hấp dẫn rất lớn đối với may khách hàng nước ngoài.1 Theo ông Lê Tiến Trường - Phó chủ tịch VITAS, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may (VINATEX), kết quả xuất khẩu ngành dệt may đạt được một mặt phản ánh sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp trong ngành, nhưng cũng không thể không nói đến hiệu ứng thuận lợi từ hiệu quả trong đàm phán các Hiệp định thương mại tự do (FTA), nhất là những Hiệp định này đều liên quan trực tiếp đến các thị trường chính như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); FTA với EU, Hàn Quốc, Liên minh Hải quan Nga – Belarus – Kazakhstan. Tuy các FTA này chưa có hiệu lực nhưng sức hút lại rất lớn với đôi tác khi họ quyết định chuyển đơn hàng từ những quốc gia không tham gia Hiệp định sang 2 . Vì vậy, dệt may là ngành ưu tiên hàng đầu trong đàm phán gia nhập Hiệp định TPP. Với hiệp định này, các doanh nghiệp dệt may có cơ hội mở rộng thị 1 http://www.vinatex.com/Portal/Detail.aspx?Organization=vinatex&MenuID=72&ContentID=11975 [truy cập ngày 13/01/2015] 2 http://nguyentandung.org/nganh-det-may-don-hang-chay-manh-ve-viet-nam-nho-cac-fta.html [truy cập ngày 13/01/2015] Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 2 phần xuất khẩu, nhất là ở thị trường Nhật Bản. Hiện nay, xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Nhật Bản đạt 14,7 tỷ USD (tính đến hết năm 2014), tăng 8,0% so với năm 2013, trong đó hàng dệt, may tăng 9,3% 3. Kết quả trên có được là nhờ sự ký kết Hiệp định về Quan hệ Đối tác Kinh tế Toàn diện (AJCEP) vào năm 2008, và Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA) có hiệu lực từ ngày 01 tháng 10 năm 20094. Khi Hiệp định TPP được ký kết, thuế suất xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam vào thị trường Nhật Bản sẽ giảm xuống 0%, tạo cơ hội cạnh tranh thị phần xuất khẩu vào Nhật với nước đứng đầu là Trung Quốc. Theo tính toán của các chuyên gia, nếu gia nhập TPP, kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may vào thị trường Nhật Bản có thể đạt 2,9 tỷ USD, tăng 9% so với năm 2014 5. Tuy nhiên, sự gia tăng lợi thế cạnh tranh từ việc ký kết các Hiệp định thương mại cũng đồng nghĩa với việc đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng cao. Song song với cơ hội mở rộng thị trường hàng hóa và tăng lượng hàng hóa xuất khẩu, ngành dệt may phải đối mặt với thách thức như nâng cao tính cạnh tranh của hàng hóa, phải linh hoạt và sắc bén hơn nữa để vươn ra thị trường thế giới. Vì vậy, việc phát triển chuỗi cung ứng hoàn chỉnh là nền tảng cho doanh nghiệp dệt may tiết kiệm chi phí, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm với đối thủ. Là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu ngành hàng thời trang công sở tại hơn 30 năm qua, thành công của Tổng Công ty Cổ phần May Việt Tiến không thể không kể đến sự kết hợp nhịp nhàng của các thành viên trong chuỗi cung ứng. Vậy chuỗi cung ứng đó được vận hành như thế nào? Có những ưu, nhược điểm gì? Những thuận lợi khó khăn gì? Và làm thế nào để Tổng Công ty Cổ Phần May Việt Tiến hoàn thiện chuỗi cung ứng của mình để nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản khi TPP đã đến gần? Xuất 3 http://www.tapchitaichinh.vn/Kinh-te-Dau-tu/Xuat-nhap-khau-cua-Viet-Nam-nam-2014-va-trien-vong2015/58384.tctc [truy cập ngày 16/01/2015] 4 http://www.thesaigontimes.vn/121770/Viet-Nam-co-the-mat-loi-the-canh-tranh-ve-thue-tai-Nhat-Han.html [truy cập ngày 16/01/2015] 5 http://dddn.com.vn/thi-truong/xk-det-may-2015-chu-trong-san-xuat-va-nhan-luc-20150114022227520.htm [truy cập ngày 16/01/2015] Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 3 phát từ ý nghĩ đó, tôi đã chọn đề tài “Nâng cao quản lý chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty Cổ phần May Việt Tiến sang thị trƣờng Nhật Bản với định hƣớng gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dƣơng (TPP) của Việt Nam” để nghiên cứu thực hiện chuyên đề tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài có những mục đích sau: - Nghiên cứu các lý luận cơ bản về quản lý chuỗi cung ứng, từ đó hình thành khung nội dung nghiên cứu cho đề án. - Phân tích tình hình quản lý chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến. - Phân tích những vấn đề trong Hiệp định TPP nhằm chỉ rõ những cơ hội và thách thức đối với hoạt động quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản định hướng gia nhập Hiệp định TPP. - Đánh giá tình hình quản lý chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản trong thời gian qua, từ đó chỉ rõ những hạn chế và nguyên nhân. - Xây dựng định hướng chiến lược và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản định hướng gia nhập Hiệp định TPP. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu a. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản, trong đó chú trọng đến các yếu tố ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng từ phía công ty và từ việc gia nhập Hiệp định TPP của để xây dựng định hướng nâng cao hiệu quả. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 4 b. Phạm vi nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động quản lý các thành phần trong chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến, cụ thể là phòng Kinh doanh xuất khẩu 2. Số liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2010 đến năm 2014. Từ đó đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản định hướng gia nhập Hiệp định TPP. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Chương 1: sử dụng phương pháp tổng hợp, thu thập thông tin từ những lý thuyết đã có để tìm hiểu thế nào là chuỗi cung ứng, quản trị chuỗi cung ứng là gì, quy trình quản trị chuỗi cung ứng, các nhân tố tác động đến quản trị chuỗi cung ứng và phương pháp đo lường hiệu quả hoạt động của chuỗi cung ứng …Các lý thuyết cơ bản trên sẽ làm cơ sở lý luận cho đề tài và chương 3. - Chương 2: sử dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích thống kê số liệu về thị trường Nhật Bản, cụ thể là tình hình cạnh tranh, giá cả và chất lượng sản phẩm xuất khẩu sang thị trường này cùng với những quy định pháp lý đối với mặt hàng may mặc. - Chương 3: sử dụng các phương pháp thu thập, phân tích thống kê, so sánh, mô tả và phân tích số liệu trong chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của công ty nhằm đánh giá thực trạng hiệu quả cung ứng xuất khẩu của công ty. Qua đó đánh giá mặt thành công và hạn chế, đồng thời đưa ra những thách thức mà công ty phải đối mặt trong tương lai định hướng gia nhập Hiệp định TPP. - Chương 4: sử dụng các phương pháp suy luận logic, phương pháp dự báo định tính nhằm đưa ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của công ty định hướng gia nhập Hiệp định TPP. Thông tin và số liệu trong bài viết được thu thập từ nguồn số liệu thứ cấp: các báo cáo về tình hình kinh doanh xuất khẩu cũng như quản trị chuỗi cung ứng của Tổng Công ty CP May Việt Tiến; các báo cáo về tình hình quản trị chuỗi cung ứng, Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1 5 tình hình xuất khẩu và các hiệp định liên quan đến ngành dệt may từ Hiệp hội Chuỗi cung ứng Việt Nam, Tập đoàn Dệt May Việt Nam, Hiệp hội Dệt May Việt Nam, Tổng cục Thống kê, các tổ chức liên quan, các niên giám thống kê, thông tin trên báo chí, truyền hình, internet… 5. Kết cấu của đề tài Cấu trúc của đề án gồm 4 chương. Ngoài ra còn có lời mở đàu, danh mục chữ viết tắt, danh mục bảng, danh mục hình và biểu đồ, tài liệu tham khảo về. Cụ thể như sau: Chương 1: Trình bày cơ sở lý luận về quản trị chuỗi cung ứng, nhằm làm rõ khái niệm, đặc điểm, cách thức và vai trò của hoạt động quản trị chuỗi cung ứng. Chương 2: Trình bày tổng quan về Tổng Công ty CP May Việt Tiến và thị trường Nhật Bản. Chương 3: Phân tích thực trạng chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản. Chương 4: Từ những phân tích ở chương 3, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động quản trị chuỗi cung ứng xuất khẩu hàng may mặc của Tổng Công ty CP May Việt Tiến sang thị trường Nhật Bản định hướng gia nhập Hiệp định TPP. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Châu Hồng Ngọc – 11DKQ1