Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử địa phương trong trường phổ thông...

Tài liệu nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử địa phương trong trường phổ thông

.DOC
20
487
130

Mô tả:

góp phần gắn dạy học lịch sử với thực tiễn cuộc sống ở quê hương
GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 MỞ ĐẦU I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Thực trạng về vấn đề dạy học lịch sử địa phương Trong những năm gần đây, dư luận xã hội liên tục lên tiếng báo động về chất lượng dạy và học lịch sử ở các trường phổ thông nước ta. Tình trạng dân ta không biết sử ta mà biết sử Tàu khá phổ biến, trở thành hiện tượng nhức nhối của nền giáo dục nước nhà. Nhiều người cho rằng sở dĩ có hiện tượng này một phần là do những tác động xã hội thời mở cửa. Nhưng trên hết vẫn là do chương trình sách giáo khoa lịch sử không hợp lí và nhiều giáo viên (GV) bộ môn dạy không lôi cuốn, chỉ đọc chép thụ động, ít liên hệ thực tế làm môn học trở nên xa rời cuộc sống và học sinh (HS) bị ức chế khi học sử nên không thích lịch sử. Đó là thực tế mà toàn ngành giáo dục nói chung, mỗi GV lịch sử nói riêng rất trăn trở và đang cố gắng thay đổi, khắc phục. Môn lịch sử vốn có vị trí, ý nghĩa đặc biệt trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Từ những hiểu biết về quá khứ, HS hiểu rõ truyền thống dân tộc, tự hào với những thành tựu dựng nước của tổ tiên, từ đó xác định vị trí trong hiện tại, có thái độ đúng với sự phát triển hợp qui luật của tương lai. Trong đó, việc dạy và học lịch sử địa phương trong trường phổ thông có ý nghĩa giáo dưỡng, giáo dục rất lớn. Nó không chỉ giúp GV và HS có những hiểu biết cơ bản, có hệ thống về truyền thống vẻ vang của quê hương, mà còn là cách thức hữu hiệu gắn lịch sử với đời sống, góp phần làm mỗi HS thêm tự hào, gắn bó, yêu mến quê hương và ý thức được nghĩa vụ của mình đối với quê hương, đất nước. Tiếc rằng, trong nhiều năm qua những tiết học lịch sử địa phương chưa được chú trọng, thậm chí nhiều GV và HS còn xem là giờ phụ (vì không có trong chương trình thi) có thể dạy hoặc bỏ qua. Số lượng tiết dạy ít, hơn nữa là nội dung mới, không có trong SGK nên nhiều GV chưa chú ý đứng mức, chưa coi trọng lịch sử địa phương mặc dù trong chương trình dạy môn lịch sử không thể thiếu mảng kiến thức này. Lê Thị Hoàng Ân Trang 1 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Đây không chỉ là thiếu sót của người dạy mà còn là một thiệt thòi cho HS khi muốn tìm hiểu về lịch sử của dân tộc, quê hương. Xuất phát từ những lý do trên và từ tình hình thực tế giảng dạy của bản thân, tôi xin trình bày kinh nghiệm về vấn đề “Góp phần nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử địa phương lớp 10” với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn lịch sử ở THPT hiện nay nói chung và bộ môn lịch sử 10 nói riêng. 1.2. Ý nghĩa và tác dụng của giải pháp mới - Lịch sử địa phương là một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc. Dạy học lịch sử địa phương giúp cụ thể hóa những kiến thức cơ bản và bổ sung một cách hiệu quả cho lịch sử dân tộc, đặc biệt là trong những phần có liên hệ mật thiết với lịch sử địa phương. - Qua các sự kiện lịch sử địa phương, gắn liền với nơi sinh sống đã mang đến cho HS những hiểu biết thiết thực, gần gũi với cuộc sống. Qua đó, góp phần gắn liền lịch sử với cuộc sống và giúp HS dễ dàng tiếp thu bài học, tạo hứng thú say mê trong học tập bộ môn lịch sử. - Tăng cường dạy học lịch sử địa phương còn giúp HS tiếp cận với nhiều hình thức lên lớp khác như ngoại khóa... tránh sự nhàm chán, gây hứng thú mới cho người học. - Thông qua các tiết học lịch sử địa phương, GV có thể rèn luyện nhiều kĩ năng, thói quen cho HS, đặc biệt là phương pháp thực tiễn. Từ đó, góp phần hình thành ở học sinh phương pháp nghiên cứu khoa học, biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống. - Đặc biệt, HS đã biết thêm những nhân vật, sự kiện lịch sử tiêu biếu ở ngay tại địa phương, làng xóm của mình tưởng như rất bình thường nhưng đã trở thành niềm tự hào của cả tỉnh, cả đất nước. Đây chính là điêu kiện rất thuận lợi để đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống cách mạng địa phương. 1.3. Phạm vi nghiên cứu Thông qua việc dạy học có hiệu quả lịch sử địa phương, truyền thụ tốt những kiến thức lịch sử cho học sinh, giúp học sinh lĩnh hội kiến thức lịch sử Lê Thị Hoàng Ân Trang 2 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 quê hương một cách chủ động tích cực sáng tạo, đồng thời góp phần cải tiến dạy học lịch sử theo phương pháp mới. Trong năm học 2011 – 2012, tôi chỉ nghiên cứu và ứng dụng trong giảng dạy môn lịch sử lớp 10 – chương trình chuẩn tại trường THPT số 1 Tuy Phước. Cụ thể bao gồm: - Phần nội dung lịch sử địa phương lồng ghép vào các tiết học + Tiết 20, bài 14: Các quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam + Tiết 25, bài 19: Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm trong các thế kỉ X - XV + Tiết 28, bài 22: Tình hình kinh tế các thế kỉ XVI – XVIII + Tiết 29, bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc cuối thế kỉ XVIII - 01 tiết lịch sử địa phương theo PPCT (tiết 33): Bình Định – Đất nước, con người và truyền thống. II. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH 2.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn Lịch sử địa phương là một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc. Nói cách khác, lịch sử dân tộc được hình thành trên nề tảng khối lượng tri thức lịch sử địa phương đã được khái quát và tổng hợp ở mức độ cao. Lịch sử địa phương và lịch sử dân tộc có một mối quan hệ biện chứng không thể tách rời, nằm trong cặp phạm trù “cái chung và cái riêng”. Tri thức lịch sử địa phương là biểu hiện cụ thể, sinh động và đa dạng của tri thức lịch sử dân tộc. Bất kì một sự kiện, hiện tượng lịch sử nào xảy ra đều mang tính chất địa phương, vì nó gắn với một vị trí không gian cụ thể của một địa phương nhất định, tuy rằng các sự kiện, hiện tượng đó có tính chất, quy mô và mức độ ảnh hưởng khác nhau. Có những sự kiện, hiện tượng chỉ có tác dụng ảnh hưởng ở một phạm vi nhỏ hẹp nhưng cũng có những sự kiện, hiện tượng mà tác động của nó vượt ra khỏi giới hạn địa phương, mang ý nghĩa quốc gia, thậm chí là ý nghĩa quốc tế. Mặt khác, tìm hiểu lịch sử địa phương không chỉ là việc riêng của các nhà nghiên cứu mà còn là nhu cầu của mỗi con người. Hiểu biết về lịch sử dân tộc còn Lê Thị Hoàng Ân Trang 3 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 bao hàm cả sự am tường cần thiết về lịch sử địa phương, hiểu biết về quê hương, nơi mình sinh ra, hiểu về mối quan hệ giữa lịch sử địa phương và lịch sử dân tộc. Ở nước ta, việc nghiên cứu lịch sử địa phương, với tư cách là một khoa học được bắt đầu từ sau ngày hoà bình lập lại ở miền Bắc. Sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, công tác này được tiến hành trên phạm vi cả nước. Hiện tại, tất cả các tỉnh đã biên soạn lịch sử của tỉnh và kể cả lịch sử huyện, xã. Bình Định là tỉnh có bề dày lịch sử oanh liệt, có nhiều đóng góp cho lịch sử chung của dân tộc. Vì vậy, việc dạy và học lịch sử tỉnh Bình Định càng trở nên cần thiết. Nhận thức được vấn đề này, Sở giáo dục – đào tạo đã kết hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Bình Định tổ chức nghiên cứu và biên soạn tác phẩm “Bình Định – Những chặng đường lịch sử” làm tài liệu giảng dạy chính thống cho GV trong toàn tỉnh. Ngoài ra, GV còn có thể tham khảo các tác phẩm sau: Địa chí Bình Định - Tập Lịch sử (Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định), Bình Định danh thắng và di tích (Sở Khoa học công nghê ê và môi trường Bình Định)… Tôi cho rằng, với nguồn tư liệu lịch sử địa phương phong phú thì 4 tiết trong phân phối chương trình THPT nói chung và 01 tiết trong chương trình lớp 10 quả thực là quá ít, có rất nhiều điều cần giảng dạy cho HS nhưng khó có thể thực hiện được. Vì vậy, tôi mạnh dạn thử nghiệm phương pháp tăng cường lồng ghép nội dung lịch sử địa phương vào các bài học Lịch sử Việt Nam từ thời nguyên thủy đến giữa thế kỉ XIX. Sau đó, cho HS tìm hiểu và GV hệ thống hóa những kiến thức đã học và bổ sung hoàn thiện trong tiết Lịch sử địa phương theo PPCT. 2.2. Phương pháp nghiên cứu và thời gian nghiên cứu đề tài 2.2.1. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu thuộc khoa học lịch sử và khoa học giáo dục: Sưu tầm tài liệu lịch sử địa phương, Lý luận dạy học, phương pháp điều tra xã hội học thông qua việc trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp... 2.2.2. Khách thể nghiên cứu Học sinh lớp 10 trường THPT số 1 Tuy Phước 2.2.3. Thời gian thực hiện Lê Thị Hoàng Ân Trang 4 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Năm học 2011 – 2012, giảng dạy 4 lớp 10A1, 10A2, 10A7, 10A8; lớp 10A2 và 10A7 chọn làm lớp thực nghiệm; lớp 10A1 và 10A8 chọn làm lớp đối chứng NỘI DUNG I. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Mục đích nghiên cứu: - Nghiên cứu thực trạng dạy học môn lịch sử địa phương, từ đó tìm ra phương pháp dạy học theo hướng tích cực và đưa ra phương pháp bổ trợ nhằm kích thích sự hứng thú trong học tập ở các em. - Tiến hành lồng ghép những nội dung liên quan của lịch sử địa phương vào lịch sử dân tộc trong từng giai đoạn cụ thể để nhận thấy những đóng góp của nhân dân Bình Định đối với lịch sử Việt Nam. Hiểu được mối liên hệ mật thiết giữa lịch sử địa phương với lịch sử dân tộc là cơ sở để học sinh nhận thức sâu sắc bước phát triển chung lịch sử dân tộc song vẫn ghi đậm những dấu ấn đặc thù của địa phương - Tìm hiểu về tài liệu lịch sử địa phương, với những loại hình đa dạng, phong phú, sinh động, là cơ sở cho học sinh hiểu được những biểu tượng lịch sử và các khái niệm, các sự kiện, hiện tượng được đúc kết ở các bài học đã qua. 1.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Nêu ra những kinh nghiệm, biện pháp tiến hành giảng dạy lồng ghép nội dung lịch sử địa phương trong phần Lịch sử Việt Nam từ nguyên thủy đến giữa thế kỉ XIX. - Tổ chức thử nghiệm phương pháp dạy học mới để gây sự hứng thú trong giờ học lịch sử địa phương. Qua đó, cung cấp kiến thức, hiểu biết lịch sử của quê hương, giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, thẩm mỹ, mà còn giúp các em có ý thức phấn đấu học tập tu dưỡng, rèn luyện góp phần xây dựng tỉnh nhà. - Sử dụng các biện pháp có hiệu quả để nâng cao chất lượng giảng dạy môn lịch sử địa phương ở trường THPT số 1 Tuy Phước nói riêng, các trường THPT trên địa bàn tỉnh Bình Định nói chung. Lê Thị Hoàng Ân Trang 5 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 II. GIẢI PHÁP 2.1. Tăng cường lồng ghép kiến thức lịch sử địa phương trong phần Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỉ XIX Toàn bộ nội dung cơ bản của lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỉ XIX được bố trí trong 16 bài, với 16 tiết trong chương trình chuẩn lịch sử 10 (từ tiết 19 đến tiết 35, trong đó có 1 tiết lịch sử địa phương). Chúng ta cần xuất phát từ mục tiêu dạy học bộ môn để lựa chọn những nội dung học tập lịch sử địa phương. Theo tôi, học lịch sử địa phương theo chương trình quy định là học những gì cần thiết nhất, hấp dẫn nhất, có lợi nhất đối với sự phát triển của học sinh chứ không phải là học toàn bộ kiến thức lịch sử địa phương của mọi vùng, miền. Trong một tiết học có thể có một hoặc nhiều phần kiến thức lịch sử địa phương có đóng góp cho tiến trình lịch sử dân tộc ở nhiều mức độ khác nhau. Vì vậy, GV cần căn cứ vào mục đích yêu cầu của bài học, xác định chọn kiến thức nào để khai thác sử dụng phù hợp và có hiệu quả. 2.1.1. Lồng ghép kiến thức lịch sử địa phương trong bài 14, tiết 20: “Các quốc gia cổ đại trên đất nước Việt Nam” Khi giảng dạy mục 2, bài 14: “Quốc gia cổ Cham-pa” có nhiều kiến thức liên quan đến lịch sử địa phương Bình Định khi còn là một bộ phận chính trong lãnh thổ Cham-pa. Vì thế, có thể kiến thức này để cụ thể hóa những hiểu biết của HS về sự ra đời, tồn tại và phát triển của vương quốc Cham-pa ở miền trung Việt Nam. Cụ thể, GV có thể bổ sung kiến thức về quy mô lãnh thổ, kinh đô và văn hóa Cham-pa: - Về lãnh thổ của vương quốc Cham-pa: GV khẳng định ngay từ ban đầu, Vijaya (Vi-giay-a, tức Bình Định ngày nay) là 1 trong 4 châu hạt nhân của Lâm Ấp ( sau này là Cham-pa). - Về kinh đô: Trong thời kì thống nhất, Cham-pa từng xây dựng 3 kinh đô là Sinhapura (Trà Kiệu, Quảng Nam), Indrapura (Đồng Dương, Quảng Nam) và Vijaya (Chà Bàn, Bình Định). Trong đó, từ thế kỉ X đên thế kỉ XV, Vijaya trở thành kinh đô của vương quốc Cham-pa trong thời kì phát triển huy hoàng, rực rỡ nhất của vương quốc này trước khi trở thành một bộ phận của lãnh thổ Đại Lê Thị Hoàng Ân Trang 6 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Việt. Trong phần này, GV có thể bổ sung về vết tích của kinh thành Vijaya còn để lại đến nay (thị trấn Đập Đá, An Nhơn) và về tên gọi của kinh đô Cham-pa, nhân dân Bình Định thường gọi là Đồ Bàn, khác với phiêm âm trong SGK là Chà Bàn. - Về văn hóa Chăm: thay vì dùng hình ảnh thánh địa Mỹ Sơn để giảng giải cho HS về nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc Cham-pa, GV hoàn toàn có thể sử dụng hình ảnh, thông tin từ chính HS về quần thể di tích tháp Chăm ở Bình Định để minh họa và qua đó khẳng định: Văn hóa Chăm để lại nhiều dấu ấn khá sâu sắc ở Bình Định. - Về tôn giáo: tôn giáo chính của người Chăm là Hinđu giáo và Phật giáo. Điều này được thể hiện rõ nét trong các công trình kiến trúc, đặc biệt là tháp Chăm, GV có thể lấy cụm tháp Dương Long làm ví dụ minh họa. Cụm tháp Dương Long gồm có 3 tháp, tượng trưng cho 3 vị thần tối cao trong Hinđu giáo là thần Sáng tạo (Brahma), thần Hủy diệt (Siva) và thần Bảo vệ (Vishnu) Ngoài ra, GV hoàn toàn có thể xây dựng hệ thống câu hỏi vừa để khai thác thông tin từ HS, vừa góp phần làm cho bài học trở nên sinh động hơn. Ví dụ: - Em biết ở Bình Định hiện nay có những tháp Chăm nào? - Em đã từng tham quan tháp Chăm chưa? Hãy mô tả lại đền tháp đó? - Theo em nét độc đáo trong kiến trúc của người Chăm là gì? Họ có đóng góp gì cho nền văn hóa dân tộc? Khi thực hiện lồng ghép nội dung lịch sử địa phương, GV nên chú ý phần lịch sử địa phương trong tiết này chỉ mang tính bổ sung, minh họa, để học sinh hiểu rõ hơn về sự tồn tại, phát triển của vương quốc Cham-pa và nền văn hóa Chăm, một bộ phận quan trọng của văn hóa dân tộc Việt Nam. Từ đó, HS so sánh với văn hóa người Việt của quốc gia Văn Lang – Âu Lạc. Vì thế, GV không được quá ham truyền tải kiến thức làm lệch trọng tâm bài học. 2.1.2. Lồng ghép kiến thức lịch sử địa phương trong tiết 25, bài 19: “Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm ở các thế kỉ X –XV” Lê Thị Hoàng Ân Trang 7 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Khi giảng dạy mục II. Các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên (thế kỉ XIII), GV không cần thiết phải trình bày cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông – Nguyên vì HS đã được học chi tiết trong chương trình lịch sử THCS. Vì vậy, GV có thể giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về kết quả, ý nghĩa của cuộc kháng chiến cũng như tinh thần liên minh giữa Đại Việt và Cham-pa trong cuộc kháng chiến. GV có thể lồng ghép nhiều kiến thức bổ ích, thiết thực cho học sinh về cuộc kháng chiến chống quân Nguyên của nhân dân Cham-pa dưới sự lãnh đạo của vua Indravacman V và thái tử Hajirit (1282 - 1285). Nhiều trận đánh ác liệt đã diễn ra tại thành Thị Nại (Tuy Phước, Bình Định) và thành Đồ Bàn (An Nhơn, Bình Định). Trong quá trình giảng dạy, GV có thể đặt một số câu hỏi: - Tại sao nhân dân Đại Việt, Cham-pa kiên quyết chống quân xâm lược Mông – Nguyên? - Cuộc kháng chiến của nhân dân Cham-pa tác động như thế nào đến Đại Việt ? - Thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược lần thứ hai (1285) của Đại Việt đã tác động đến Cham-pa ra sao? Qua đó, GV nhấn mạnh chính cuộc kháng chiến của nhân dân Cham-pa đã góp phần lạm chậm kế hoạch tấn công Đại Việt của quân Nguyên do Toa Đô chỉ huy. Ngược lại, chính cuộc kháng chiến anh dũng, thắng lợi huy hoàng của nhân dân Đại Việt trong cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên lần thứ hai (1285) đã góp phần chặn đứng được cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mông - Nguyên xuống Cham-pa và tạo điều kiện cho nhân dân Cham-pa nổi dậy giải phóng hoàn toàn đất nước này. Đây chính là sự kiện lớn mở ra thời kì quan hệ tốt đẹp giữa hai vương quốc, hai dân tộc Việt - Chăm. 2.1.3. Lồng ghép kiến thức lịch sử địa phương trong tiết 28, bài 22 : “Tình hình kinh tế trong các thế kỉ XVI-XVIII” Khi giảng dạy mục 4: “Sự hưng khởi của các đô thị”, GV có thể liên hệ nhiều tư liệu địa phương có giá trị. Trong số các đô thị tiêu biểu của Đàng Lê Thị Hoàng Ân Trang 8 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Trong, SGK lịch sử lớp 10 có đề cập đến đô thị Nước Mặn (thuộc xã Phước Quang, huyện Tuy Phước). Thiết nghĩ, với tư cách là một GV lịch sử trên địa bàn huyện Tuy Phước, mình có trách nhiệm giúp học sinh biết rõ hơn về đô thị Nước Mặn - một trong những trung tâm kinh tế của Đàng Trong các thế kỉ XVI - XVIII và đặc biệt hơn từ khi năm 2011, UBND tỉnh Bình Định đã quyết định công nhận Chùa Bà và lễ hội đô thị Nước Mặn là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Qua phần chuẩn bị của HS, GV có thể xây dựng hệ thống câu hỏi để khai thác thông tin từ HS và góp phần làm cho bài học trở nên sinh động, thực tế hơn. Ví dụ: - Em biết gì về Chùa Bà và lễ hội đô thị Nước Mặn? (Được tổ chức vào ngày nào, nhằm mục đích gì?) - Theo em vì sao Chùa Bà được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh? Nó gắn liền với sự kiện, hiện tượng lịch sử nào? - Em biết gì về đô thị Nước Mặn? (thời gian tồn tại, quy mô, vai trò) GV cung cấp thêm thông tin: Nước Mặn là tên gọi của một khu phố cảng sông nằm bên đầm Thị Nại (nay thuộc Hòa Quang, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước). Đây là thương cảng chính của phủ Quy Nhơn. Ở Nước Mặn, cảng - phố - chợ nằm liên hoàn nhau, hàng hóa theo mọi ngả đường thủy bộ đổ về đây rất tấp nập, đặc biệt là những ngày có phiên chợ. Chợ Nước Mặn một tháng có 6 phiên vào các ngày 5, 10, 15, 20, 25, 30 âm lịch. Thương nhân chủ yếu là người Việt và người Hoa. Tất cả đã thể hiện về thời kì thịnh vượng của Nước Mặn trong thế kỉ XVII - XVIII. Khi thực hiện lồng ghép nội dung này, GV không nhất thiết phải trình bày tất cả như trên mà chủ yếu để HS thấy được sự phát triển, tầm vóc của đô thị Nước Mặn. Qua đó, khái quát về sự phát triển bước đầu của nền kinh tế hàng hóa ở nước ta trong các thế kỉ XVI-XVIII 2.1.4. Lồng ghép kiến thức lịch sử địa phương trong tiết 29, bài 23: “Phong trào Tây Sơn với sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc cuối thế kỉ XVIII” Lê Thị Hoàng Ân Trang 9 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 So với các bài học khác, đây chính là bài học có nhiều thuận lợi cả về thời gian và kiến thức để GV tiến hành lồng ghép nội dung lịch sử tỉnh Bình Định. Hơn nữa, trong khi giảng dạy bài này trên mảnh đất Bình Định, giáo viên nhất thiết phải tiến hành liên hệ với tri thức lịch sử địa phương để bổ sung, làm sáng tỏ những vấn đề của lịch sử dân tộc. GV cho HS tìm hiểu trước một số vấn đề để dạy và học hiệu quả hơn: - Thân thế và sự nghiệp của ba anh em Tây Sơn - Những truyền thuyết, câu chuyện, ca dao của nhân dân Bình Định kể về cuộc khởi nghĩa Tây Sơn, về các lãnh tụ nghĩa quân - Thân thế và sự nghiệp của các vị tướng như Võ Văn Dũng, Bùi Thị Xuân, Trần Quang Diệu... - Những đóng góp to lớn của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc - Em biết gì về Bảo tàng Quang Trung? Đây chính là bài trọng tâm để lồng ghép lịch sử địa phương vào lịch sử dân tộc. Để phát huy tính tích cực của HS, GV có thể cho các em trình bày phần tìm hiểu của cá nhân, nhóm và trả lời thắc mắc của các bạn trong lớp. Qua tiết học không chỉ giúp các em hiểu được đóng góp to lớn của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc mà còn thêm hiểu, thêm yêu quý những người con Bình Định bình dị đã đứng lên chiến đấu, hi sinh vì sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc đã góp phần hun đúc nên truyền thống thượng võ và đấu tranh anh dũng của người Bình Định. Từ đó, hình thành lòng tự hào về quê hương, xứ sở và tiếp bước các vị anh hùng dân tộc. 2.2. Phát huy tính năng động, sáng tạo của học sinh trong tiết học Lịch sử địa phương 2.2.1. Chuẩn bị tài liệu: Muốn có một giờ học lịch sử địa phương đạt hiệu quả, ngoài phương pháp, tiến trình hợp lý, GV tổ chức cho HS một số hoạt động phát huy tính tích cực, hăng say của HS. Giáo viên nên hướng dẫn, tổ chức cho học sinh có thời gian chuẩn bị trước ở nhà như tham khảo sách trong thư viện và nhớ lại những kiến thức liên quan đã được dạy trong những bài trước. Lê Thị Hoàng Ân Trang 10 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 2.2.2. Tổ chức dạy học Có thể nói đây là phần chương trình có khả năng dung nạp lớn nhất mọi hình thức học tập (Trên lớp, ở nhà, nội khoá, ngoại khoá, điền dã. . . . . ) và cũng là phần có điều kiện thuận lợi nhất trong việc phát huy tính năng động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với phương pháp dạy - học tích cực. * Dạy học nội khóa trong lớp GV chuẩn bị giáo án và bài giảng điện tử theo giáo án (xem phụ lục) Ngoài ra, còn có thể tổ chức dạy học lịch sử địa phương bằng nhiều hình thức khác, không kém phần sinh động, bổ ích cho HS. *Dạy học bằng hình thức tổ chức trò chơi Cách dạy bằng hình thức này vừa gây được hứng thú cho học sinh vừa phát huy được tính tích cực, năng động, sáng tạo ở các em. Quan trọng hơn nữa là giúp các em thể hiện được năng khiếu của chính mình, giúp các em tự tin hơn, hoà nhập vào tập thể lớp mà không thấy tự ti về sức học của mình, đặc biệt là học sinh vùng nông thôn, nhiều em còn nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn xây dựng bài, đóng góp ý kiến cho bạn và trong các hoạt động tập thể. Một số trò chơi có thể được tiến hành: - Trò chơi ô chữ: Những kiến thức trong các ô chữ là tên các địa danh gắn với lịch sử địa phương các em học, các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, những tác phẩm văn học viết về các cuộc khởi nghĩa, các anh hùng đánh thắng giặc ngoại xâm, các nữ tướng. . . nổi tiếng của địa phương. Cũng có thể cho học sinh bắt thăm trả lời các câu hỏi về kiến thức liên quan đến bài học lịch sử địa phương. - Trò chơi "Hướng dẫn viên du lịch" xen vào các tiết dạy lịch sử địa phương để các em có thêm "ngòi nổ" trong thảo luận, HS sẽ mạnh dạn hơn trước đám đông để trình bày ý kiến. Đây là trò chơi mang tính sáng tạo của giáo viên, nó không có trong bài giảng, trò chơi này giúp các em tự tin và hứng thú hơn trong giờ học lịch sử. HS có thể làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu với các bạn trong lớp về các di tích lịch sử cấp quốc gia của tỉnh Bình Định như Bảo tàng Quang Trung, các tháp Chăm, Thành Hoàng Đế. . . Lê Thị Hoàng Ân Trang 11 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 * Tổ chức Hoạt động ngoại khoá: Hàng năm, Trường THPT số 1 TưyPhước đều tổ chức các buổi ngoại khoá cho các bộ môn xã hội. Qua đó, tăng cường lồng ghép nội dung lịch sử địa phương bên cạnh lích sử dân tộc. Ngoài ra, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, GV có thể dẫn học sinh đi tham quan các địa danh lịch sử, danh lam thắng cảnh, tham quan nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa, thăm các đề thờ, các di tích lịch sử, tham quan bia tưởng niệm các anh hùng. . . . gắn với các tiết học lịch sử ở địa phương để giúp học sinh từ những hoạt động thực tế nhận thấy được ý nghĩa của bộ môn lịch sử nói chung và phần lịch sử địa phương nói riêng. *Tổ chức Đàm thoại - phát vấn Đây cũng là phương pháp không thể thiếu trong tiết học lịch sử địa phương. Học sinh phát biểu, nêu ý kiến, nhận xét về nội dung lịch sử địa phương. Mỗi học sinh có mỗi cách nhận xét, đánh giá. Giáo viên sẽ là người định hướng, rút ra nhận định khái quát cuối cùng. Trên đây là một số hình thức tổ chức dạy học có hiệu quả. Tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể của các trường, khả năng của các em mà GV có thể chọn một hoặc hai cách thức tổ chức dạy học để sử dụng trong tiết lịch sử địa phương III. KHẢ NĂNG ÁP DỤNG - Phần kiến thức lịch sử địa phương sử dụng để giảng dạy là những kiến thức quan trọng, được biên soạn đầy đủ trong các tác phẩm đã nêu. Vì vậy, sẽ không gây khó khăn, trở ngại cho GV và HS trong việc sử dụng kiến thức lịch sử địa phương để hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc. - Việc tăng cường sử dụng kiến thức lịch sử địa phương có chọn lọc sẽ tạo thuận lợi cho GV và HS mở rộng kiến thức bài học, góp phần làm môn lịch sử trở nên thân thiết, gần gũi hơn với HS. - Việc sử dụng có hiệu quả kiến thức lịch sử địa phương sẽ góp phần cụ thể hóa những mảng lịch sử dân tộc, giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn các vấn đề Lê Thị Hoàng Ân Trang 12 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 lịch sử và phù hợp với điều kiện của các trường, các địa phương nhằm phát huy tính tích cực, hứng thú, say mê học tập bộ môn của học sinh. IV. HIỆU QUẢ CỦA GIẢI PHÁP 4.1. Hiệu quả đạt được - Hầu hết các em đều nắm được bài và tạo được sự hứng thú, say mê trong học tập bộ môn của học sinh (đây là yếu tố quan trọng tạo sự thành công của người giáo viên trong một tiết dạy lịch sử). - Mở rộng, cung cấp cho HS nhiều kiến thức mới, sinh động ngoài kiến thức của sách giáo khoa. Để đánh giá hiệu quả của giờ học có tích hợp và không tích hợp kiến thức lịch sử địa phương, sau khi học xong tiết 33, tôi đã cho các lớp làm bài kiểm tra 15 phút. Các lớp thực nghiệm và đối chứng được chia nhóm dựa trên mức độ đồng đều, tương đương của các lớp học nằm cùng nhóm với nhau. Cụ thể như sau: Nhóm 1: Lớp 10A2 (thực nghiệm) và 10A1 (đối chứng) Nhóm 2: Lớp 10A7 (thực nghiệm) và 10A8 (đối chứng) Lớp Số học sinh Yếu, kém SL / % 16 SL / % 20 SL / % 04 11,1% 00 35,6% 08 44,4% 29 8,9% 08 0% 17,8% 64,4% 17,8% 11,1% 17,8% 20% 8,9% 11 19 15 00 24,5% 03 42,2% 21 33,3% 18 0% 03 nghiệm 6,6% 46,7% 40% 6,7% 45 Mức 17,9% 4,5% 6,7% 6,7% 45 Thực nghiệm 45 Mức Chênh lệch 10A8 Đối chứng 45 Thực 10A7 Giỏi SL / % 05 10A1 Đối chứng 10A2 Kết quả thực nghiệm Tr. Bình Khá Lê Thị Hoàng Ân Trang 13 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Chênh lệch Như vậy, với nhiều biện pháp thích hợp có thể góp phần nâng cao hiệu quả dạy học lịch sử địa phương trong chương trình lớp 10 nói riêng và chương trình THPT nói chung. Những giải pháp trên cũng đem lại hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng bộ môn. 4.2. Một số kinh nghiệm Sau khi vận dụng lồng ghép lịch sử địa phương trong nội dung lịch sử dân tộc trong năm học vừa qua, bản thân tôi rút ra được một số kinh nghiệm sau: - Mảng kiến thức lịch sử địa phương vô cùng rộng lớn với nhiều loại tài liệu khác nhau, nhiều khi mâu thuẫn nhau. Vì vậy để khai thác sử dụng có hiệu quả, giáo viên cần chọn lọc những kiến thức cơ bản có tác động đến tiến trình lịch sử dân tộc, hoặc minh họa môt cách rõ nét về những sự kiện, hiện tượng trong lịch sử dân tộc - Khi khai thác, sử dụng tài liệu lịch sử địa phương vào phục vụ bất kì bài lịch sử nào, GV phải căn cứ vào, yêu cầu giáo dục, giáo dưỡng của bài học, sử dụng phù hợp với trình độ và mức độ hiểu biết của học sinh. - Trong khi khai thác, sử dụng sự kiện lịch sử địa phương, GV cần tổ chức những hoạt động để HS có điều kiện phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo, huy động vốn hiểu biết sẵn có để tham gia các hoạt động; chú ý rèn luyện tư duy ngôn ngữ và khả năng sáng tạo ở HS. - Là người giữ vai trò hướng dẫn tổ chức học sinh tiếp cận sự kiện lịch sử địa phương nên GV cần có sự đầu tư về thời gian công sức, chuẩn bị thật kĩ về các sự kiện trước khi sử dụng. Trong dạy học lịch sử việc liên hệ, so sánh các sự kiện đồng đại, đương đại là hết sức cần thiết để HS hiểu sâu sắc những nội dung được đề cập đến trong bài học, góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ môn học. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Lê Thị Hoàng Ân Trang 14 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 1. Kết luận Lịch sử địa phương và một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc. Dạy và học lịch sử địa phương không chỉ giúp HS hiểu về mảnh đất và con người nơi mình sinh ra và lớn lên, hun đúc niềm tự hào, giáo dục truyền thống...trách nhiệm công dân mà còn là cách giúp học sinh nhận thức sâu sắc thêm lịch sử dân tộc. Lịch sử địa phương không chỉ cung cấp, mở rộng kiến thức lịch sử mà còn có giá trị giúp bài học lịch sử trở nên sinh động và hấp dẫn. Vì vậy trong mỗi tiết học, bài học lịch sử GV bộ môn nên tuỳ vào yêu cầu nội dung bài học để thiết kế cách khai thác, sử dụng có hiệu quả một số kiến thức lịch sử địa phương cơ bản, có liên quan mật thiết và bổ trợ cho lịch sử dân tộc, lịch sử thế giới. Mối liên hệ mật thiết giữa lịch sử địa phương với lịch sử dân tộc là cơ sở để học sinh nhận thức sâu sắc bước phát triển chung lịch sử dân tộc song vẫn ghi đậm những dấu ấn đặc thù của địa phương. Đây còn là nhịp cầu nối gắn bó giữa nhà trường với nhân dân địa phương trong tỉnh, cũng là biện pháp để khai thác sức sáng tạo tiềm năng của nhân dân địa phương. Nguồn tài liệu lịch sử địa phương, với những loại hình đa dạng, phong phú, sinh động, là cơ sở cho học sinh hiểu được những biểu tượng lịch sử và các khái niệm, các sự kiện, hiện tượng được đúc kết ở các bài. Mọi sự kiện xảy ra trên quê hương, trên đất nước chúng ta trực tiếp hay gián tiếp quan hệ với sự phát triển chung của lịch sử dân tộc khác, hình thành quy luật phát triển chung của thế giới Trong quá trình dạy học lịch sử nói chung và bộ môn lịch sử ở THPT nói riêng, việc vận dụng kiến thức lịch sử địa phương để phục vụ cho bài giảng là một trong những biện pháp quan trọng để giáo viên nâng cao chất lượng dạy học đối với bộ môn: giúp học sinh tích cực và hứng thú hơn trong học tập; hình thành và phát triển ở HS khả năng quan sát, thu thập và xử lý thông tin; khai thác sử dụng được vốn kiến thức sẵn có để phục vụ cho bài học. 2. Kiến nghị Lê Thị Hoàng Ân Trang 15 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 Lịch sử địa phương và một bộ phận cấu thành lịch sử dân tộc. Tăng cường dạy và học lịch sử địa phương không chỉ giúp HS hiểu về mảnh đất và con người nơi mình sinh ra và lớn lên, hun đúc niềm tự hào, giáo dục truyền thống...trách nhiệm công dân mà còn là cách giúp học sinh nhận thức sâu sắc thêm lịch sử dân tộc. Lịch sử địa phương có ý nghĩa to lớn đối với quá trình phát triển nhân cách và tư duy của học sinh. Đây cũng chính là yêu cầu rất quan trọng đối với mục tiêu dạy học lịch sử của chương trình và sách giáo khoa mới. Để phát huy vai trò của lịch sử địa phương, chúng ta cần đề cao sự quan tâm chỉ đạo của các cơ quan giáo dục địa phương, sự tham gia tích cực và có hiệu quả của các thầy giáo, cô giáo và của toàn thể đông đảo học sinh. Đối với giáo viên: Để việc dạy học lịch sử địa phương thực sự đem lại kết quả như mong muốn đòi hỏi người GV phải làm tốt vai trò của người hướng dẫn và tổ chức. GV phải căn cứ vào nội dung yêu cầu giáo dưỡng giáo dục của bài học, trình độ nhận biết của HS để lựa chọn cách khai thác và sử dụng sao cho phù hợp có hiệu quả nhất. GV cần bỏ tư tưởng ngại nghiên cứu, sử dụng tài liệu lịch sử địa phương vào dạy học và không ngừng học tập, nghiên cứu để nâng cao trình độ, hoàn thiện hiểu biết để phục vụ quá trình dạy học tốt hơn. Nâng cao chất lượng dạy học lịch sử địa phương, chúng ta không chỉ cần đổi mới về nội dung, phương pháp mà còn cần tiến hành đồng bộ với các giải pháp về kiểm tra, đánh giá như: đưa nội dung lịch sử địa phương vào kiểm tra, đánh giá thường xuyên hay định kì… Với những kết quả bước đầu, tôi mong nhận được sự góp ý, chỉ bảo của quý thầy cô để đề tài được hoàn thiện và có khả năng ứng dụng rộng rãi, tạo nên sự chuyển biến về nhận thức và hiệu quả giảng dạy lịch sử địa phương ở cấp THPT trong tỉnh. Xin chân thành cảm ơn! TÀI LIỆU THAM KHẢO Lê Thị Hoàng Ân Trang 16 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 1. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định (2006), Địa chí Bình Định - Tập Lịch sử, Nxb. Đà Nẵng. 2. Sở Khoa học công nghê ê và môi trường Bình Định (2000), Bình Định danh thắng và di tích, Quy Nhơn. 3. Sở Giáo dục & Đào tạo, Hội Khoa học lịch sử tỉnh Bình Định (2005), Bình Định - Những chặng đường lịch sử, Quy Nhơn 4. Tạp chí giáo dục Bộ GD&ĐT số 44/11/2002 về công tác bồi dưỡng giáo viên dạy sách giáo khoa mới, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học. 5. Sách giáo khoa và sách giáo viên lịch sử 10- Nhà xuất bản giáo dục 6. Tìm hiểu kiến thức lịch sử 10- Nhà xuất bản Giáo dục Lê Thị Hoàng Ân Trang 17 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 PHỤ LỤC Giáo án tiết Lịch sử địa phương Tiết 33 Lịch sử địa phương BÌNH ĐỊNH – ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI VÀ TRUYỀN THỐNG I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức - Hiểu được những nét cơ bản nhất về tình hình lịch sử, địa lý, dân cư của tình Bình Định từ trước đến nay. - Tìm hiểu về các truyền thống của con người Bình Định. 2. Tư tưởng - Bồi dưỡng ý thức tự hào về quê hương, về địa phương nơi HS đang sinh sống - Giáo dục ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của địa phương. 3. Kỹ năng: Rèn kỹ năng phân tích, so sánh lịch sử địa phương với lịch sử dân tộc, rút ra KL. II. CHUẨN BỊ 1. GV: Soạn giáo án và giáo án điện tử, chuẩn bị các đồ dùng dạy học 2. HS :tìm hiểu về các truyền thống của địa phương III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC A- HOẠT ĐÔÔNG BAN ĐẦU 1. Ổn định lớp:1’ 2. Kiểm tra bài cũ:4’ Câu hỏi: Trình bày phong trào đấu tranh của nhân dân và binh lính ở nửa đầu thế kỉ XVIII và rút ra nhận xét về phong trào? 3. Vào bài:1’ Trong các bài trước, chúng ta vừa tìm hiểu xong phần lịch sử Việt Nam từ nguyên thuỷ đến nửa đầu thế kỉ XIX. Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu xem trong quá trình phát triển chung của đất nước như thế thì sự phát triển của tỉnh diễn ra như thế nào? B- HOẠT ĐÔÔNG TIẾP CÂÔN BÀI MỚI Tổ chức dạy học bài mới TG Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức cơ bản Tìm hiểu về Lịch sử, địa lý – dân cư tỉnh Bình Định I. Khái quát về lịch sử, địa lí, dân cư. 18’ Hoạt động 1: cả lớp và cá Hoạt động 1: cả lớp và cá 1. Địa lý-dân cư - Diện tích: khoảng 6040 km2 nhân nhân Em biết gì về tình hình địa lí HS dự vào kiến thức địa lí với địa hình đa dạng tỉnh Bình Định, có những nét và vốn hiểu biết lịch sử để - Nằm ở vị trí có tầm chiến nổi bật nào? tiến hành thảo luận: diện lược trong khu vực miền tích, vị trí địa lí, Hệ thống trung và tây nguyên, có đầy đủ hệ thống đường sắt, thuỷ, GV sử dụng lược đồ tỉnh giao thông bộ, hàng không Bình Định để chỉ rõ cho HS về vị trí chiến lược của tỉnh. Ơ Bình Định có những dân - Dân cư: Bình Định là nơi tộc nào sinh sống và có đóng cư trú lâu đời của đồng bào Lê Thị Hoàng Ân Bình Định là nơi sinh sống của các tộc người Việt, Chăm, Trang 18 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 TG Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Kiến thức cơ bản góp gì cho nền văn hoá các dân tộc: Chăm, Bana, Bana, H’rê, cùng hoà nhập vào cộng đồng chung, cùng đoàn chung?(K,G) H’rê, Kinh… kết bảo vệ tổ quốc 2. Lịch sử GV gợi ý HS trình bày những HS tiến hành tranh luận về - Từ thế kỉ II, vùng đất Bình hiểu biết về lịch sử tỉnh nhà, các sự kiện lịch sử lớn của Định là châu Vijaya của đặc biệt là các sự kiện lịch sử các điạ phương có tác động, Cham-pa. Từ thế kỉ X – XV, lớn có ảnh hưởng đến lịch sử ảnh hưởng đến lịch sử dân Vijaya trở thành kinh đô của dân tộc.( liên hệ với những tộc mà các em đã biết như Champa - Từ 1471, trở thành bộ phận phần lịch sử địa phương đã phong trào Tây Sơn… của nước Đại Việt, với tên gọi được học trong các bài trước) phủ Hoài Nhơn. Sau đó, Chúa Nguyễn đổi tên trở thành phủ GV nhận xét, khái quát thành Quy Nhơn, thuộc dinh Quảng hệ thống quá trình phát triển Nam - Từ 1771,Quy Nhơn trở GV sử dụng bản đồ lãnh thổ thành cái nôi của phong trào Đại Việt qua các thời kì và Tây Sơn và kinh đô của TƯ những di tích còn lại của Hoàng đế Nguyễn Nhạc. phong trào Tây Sơn để minh - Thời Nguyễn, tỉnh Bình họa Định được thành lập và phát triển cho đến ngày nay Tìm hiểu những truyền thống của người Bình Định 20’ Hoạt động 2: hoạt động Hoạt động 2: hđ nhóm II. Truyền thống nhóm 1. Truyền thống lao động GV: nhân dân Bình Định có ND Bình Định có nhiều cần cù, sáng tạo những truyền thống quý báu truyền thống tốt đẹp như Không ngừng khai thác mở nào? truyền thống lao động cần rọng vùng đồng bằng và phát cù, sáng tạo; truyền thống triển các ngành nông, lâm,ngư thượng võ; truyền thống văn nghiệp hóa 2. Truyền thống thượng võ GV chia lớp thành 4 nhóm và đấu tranh anh dũng tìm hiểu về từng truyền thống N1: truyền thống lao động - Bình Định có truyền thống của nhân dân tỉnh nhà. Giải cần cù, sáng tạo thượng võ lâu đơi, sáng tạo thích nguồn gốc của mỗi N2: truyền thống thượng võ phái võ Tây Sơn- Bình Định truyền thống và những biểu và đấu tranh anh dũng -Đại đa số người giỏi võ đều hiện. N3: truyền thống văn hóa mang tài đức ra giúp dân giúp N4: tìm hiểu về các di tích nước làm nên truyền thống Để giúp học sinh tiến hành tiêu biểu ở Bình Định quật cường của người Bình hoạt động có hiệu quả, giáo Định viên tạo 4 đoạn clip về 4 nội dung (truyền thống lao động cần cù, truyền thống thượng võ, truyền thống văn hóa, hệ thống các di tích lịch sử) để gợi ý cho hoạt động nhóm Lê Thị Hoàng Ân Trang 19 GÓP PHẦN NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG LỚP 10 TG Trợ giúp của giáo viên của HS GV nhận xét, kết luận và bổ sung kiến thức cho HS Hoạt động của học sinh Bình Định còn là nơi sản sinh ra một loạt nhà thơ lớn trong phong trào thơ mới như Hàn Mặc Tử, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Quách Tấn, Yến Lan… Truyền thống văn hoá được thể hiện rõ ràng thông qua hàng loạt di tích văn hoá còn tồn tại đến ngày nay Kiến thức cơ bản 3. Truyền thống văn hoá Bình Định là trung tâm của vùng văn hoá đa dạng, đan xen - Ghi nhận sự phát triển rực rỡ của văn hóa Chăm - Là cái nôi của nghệ thuật tuồng - Là vùng đất hiếu học, Khoa cử 4. Các di tích tiêu biểu - Di tích văn hóa: các tháp Chăm, mộ Đào Tấn - Di tích lịch sử: bảo tàng Tây Sơn, thành Hoàng Đế - Di tích cách mạng: Đèo Nhông, Núi Bà… C- HOẠT ĐÔÔNG KẾT THÚC TIẾT HỌC:2’ Củng cố - Bình Định từng là kinh đô của Vương quốc Champa và triều Tây Sơn, là nơi lưu giữ nhiều dấu tích về thời kì hào hùng của dân tộc - Bên cạnh truyền thống thượng võ, Bình Định là mảnh đất hiếu học, khoa cử, là trung tâm văn hoá của cả vùng Nam trung bộ Dặn dò :HS học bài, ôn tập Lịch sử Việt Nam cổ – trung đại IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG Lê Thị Hoàng Ân Trang 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng