Tài liệu Nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng tmcp ngoại thương việt nam chi nhánh phú thọ

BO GIAO DUC VA DAO TAO TRUoNG D~I HQC KINH TE TP.HCM . NGUYEN VIET CUONG NANG CAO CHAT LUONG TiN DUNG TAl NGAN HANG TMCP NGOAI TRUONG VIET. NAM • • CHI NHANH PHU THO• Chuyen ngfmh: Kinh t~ Uti chinh - ngan hang Ma s6: 60.31.12 . LUAN VAN THAC . Si KINH TE JVCH HVONG DAN KHOA HOC: NGND TS.NGUYEN VAN HA ..--------···. so GIAo ouc DAo v·,o "'i TRUONG D~l HQC KINH TE TP.HCM l I THUVIE.N FJ+g5 .. TP .Hf> Chi Minh - Nam 2009 1 LOICAMDOAN Toi xin cam doan lu~n van nay la cong trinh nghien Cll'U cua bfm than, duqc thvc hi~n theo sv hu6ng ddn cua NGND TS.Nguy€n Van Ha. Cac s6 li~u, k~t qua trinh bay trong lu~n an la trung thvc. Toi hoan toan ch\u trach nhi~m v€ tinh phap ly qua trinh nghien c(ru khoa h9c cua lu~n van nay. Tp. Hb Chi Minh, ngay 12 thang 10 nam 2009 Nguy~n Vi~t Crrimg . . MUCLUC Trang Trang phv bia Leri cam doan Mvc1vc Danh mvc cac kY hi~u, chfr vi€t t~t Danh mvc cac hinh ve, d6 thi ' LOimO'diu ........................................................................................................................... 1 , h cap :.. th'1e:..t va' y' ngh-1a cua · d::.e t'at· nght'e"n cu'u .............................................................. .. 1 1. T 1n 2. Mvc tieu nghien ciru.......................................................................................................... 1 3. Phuang phap nghien ciru................................................................................................... 2 ~.... tuqng va ' ph~m Vl. ngh'" , .................................................................................... . 2 4. Dot ten cuu 5. N 9i dung nghien ciru ... ... .. ... .. ... .. ... ... .. .. .... .. ... ... .. ... ... .. .. ... .. ... .. ... ... ... ... ... .. .. .... ... ...... .. ... ... .. . 3 ChrrO'ng 1: Tin dl}.ng ngan hang va chftt lrrqng tin dl]ng ................................................. 4 1.1. Tin dl}.ng ngin hitng ..................................................................................................... 4 1.1.1. Tin dvng va d~c trung cua tin dvng .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 4 1.1.2. Phan 1o~i tin dvng ngan hang...................................................................................... 4 1.1.3. Cac hinh thirc cAp tin dvng.... .......... ........ ............ .... .. .. .... .... .. .... .. ...... .. .... .. ...... ...... .... .. 8 1.1.4. Vai tro cua tin dvng ..................................................................................................... 11 , 1.2. Chit ltrqng tin dl}.ng ..................................................................................................... 13 1.2.1. ChAt 1uqng tin dvng ..................................................................................................... 13 1.2.2. Cac chi tieu danh gia chAt 1uqng tin dvng............ .... .. .. .......... .... .. ........ .... .... .. ............. 14 1.2.2.1. Cac chi tieu phi'm anh nq qua h~n .. .... .......... ........ ............ ...... ...... .. .. .. .... .. .......... ...... 14 1.2.2.2. Cac chi tieu phi'm anh nq xAu ................ ............ .... .. .. .. ...... .. .... .. ............ .... .. ............. 15 1.2.2.3. Cac chi tieu sinh 1qi tir ho~t d9ng tin dvng ........ .......... ........ ...... .. ...... ...... .. .. .. .. .... .. .. 17 1.2.2.4. Cac chi tieu hi~u suAt si'r dvng vfm ........................................................................... 18 1.2.2.5. Cac chi tieu trich 1~p dv phong va bu d~p rui ro tin dvng ........................................ 19 1.2.2.6. Cac chi tieu mang tinh dinh tinh .............................................................................. 20 1.2.3. Cac nhan t6 i'mh hu6ng d€n chAt 1uqng tin dvng ngan hang ....................................... 25 1.2.3 .1. Tir phi a khach hang .................................................................................................. 25 1.2.3.2. Tir phia ngan hang .................................................................................................... 25 1.2.3 .3. Tir moi truerng kinh doanh ....................................................................................... 28 1.3. S\f cAn thi~t phai nang cao chftt Irrqng ho~t dqng ngan hang noi chung va chftt , d , . rieng "' ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 30 I1f.0'ng t ID 90g DOl 1.3 .1. Kinh doanh trong Irnh VlJC ngan hang 1a 1o~i hinh kinh doanh d~c bi~t, tiem An nhieu rui ro ............................................................................................................................ 30 1.3.2. Hi~u qua kinh doanh cua NHTM ph\1 thut)c vao mire d9 rui ro ................................. 30 1.3 .3. Quan tri rui ro t6t 1a dieu ki~n quan trQng d~ nang cao chAt 1uqng ho~t d9ng kinh doanh cua NHTM ................................................................................................................. . 31 ChU'O'ng 2: Th\fc tr~ng chit IU'Q'ng tin dl}ng t~i Ngan himg TMCP Ngo~i thU'O'ng Viet N am chi nhinh Phii Tho ............................................................................................. 3 3 . . . . . 2.1. SO' ltrO'c v~ NHTMCP Ngoai thtrO'ng ViCt Nam ......................................................... 33 2.1.1. Khai quat qua trinh hinh thimh va phat tri~n ............................................................... 33 2.1.2. Tinh hinh ho~t d()ng trong thai gian gfin day .............................................................. 34 2.2. Qua tr.inh h.inh thimh va phat tri~n cua NHNT Phu ThQ ........................................ 3 7 . . . 2.3. Hoat dOng kinh doanh ella NHNT PhD Tho .............................................................. 2.3.1. Ho~t d()ng huy d()ng v6n ............................................................................................. 2.3.2. Tinh hinh ho~t d()ng tin dvng ...................................................................................... 2.3.2.1. T6ng du nq cho vay so v&i huy d()ng v6n ................................................................ 2.3.2.2. Du nq cho vay theo lo~i ngo~i t~ ............................................................................. 2.3.2.3. Du nq cho vay theo ky h~n ...................................................................................... 2.3.2.4. Du nq cho vay theo mvc dich vay ............................................................................ 38 38 43 43 46 47 48 2.3.2.5. Du nq cho vay theo hinh thuc dam bao ................................................................... 49 2.3.3. Cac hoat . dong . khac ..................................................................................................... 50 2.3.4. K~t qua kinh doanh ..................................................................................................... 51 2.4. Th\fc tr~ng chit IU'Q'ng tin dl}ng t~i NHNT Phu ThQ ................................................ 2.4 .1. Th\fc tr~ng quy trinh nghi~p vv tin dvng .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 2.4.2. Th\fc tr~ng cac chi tieu dinh tinh ................................................................................. 2.4.3. Th\l'C tr~ng cac chi tieu dinh luqng ............................................................................. 2.4.3 .1. Cac chi tieu phan anh nq qua h~n ............................................................................ 2.4.3 .2. Cac chi tieu phan anh nq xAu ................................................................................... 2.4.3.3. Cac chi tieu khac ...................................................................................................... 51 51 55 56 56 57 58 2.5. Danh gia chung chit IU'Q'ng tin dl}ng t~i NHNT Phu ThQ ........................................ 59 2.5.1. Nhfrng m~t d~t duqc .................................................................................................... 59 2.5.2. Nhfrng m~t con h~n ch~ ............................................................................................... 61 ChU'O'ng 3: M()t s6 ghii phap nang cao chit IU'Q'ng tin dl}ng t~i NHTMCP Ngo~i thU'O'ng Vi~t Nam chi nhanh Phu ThQ trong giai do~n hi~n nay .................................... 66 3.1. T.inh h.inh kinh t@ va djnh hmrng kinh doanh cua NHNT hi~n nay ........................ 66 3 .1.1. Tac d()ng cua moi trub'ng kinh t~ vi mo ...................................................................... 66 3 .1.2. Tinh hinh moi truang kinh t~ Vi~t Nam hi~n nay ....................................................... 67 3 .1.3. Binh hu&ng va mvc tieu kinh doanh cua NHNT Vi~t N am trong giai do~n hi~n nay········································································································································· 68 3.2. Ghli phap nang cao chit IU'Q'ng tin dl}ng t~i NHNT Phu ThQ .................................. 70 "t soJ.. kiJ..en ng h'1 v 01'. ngan " h'ang n h'a ntr0''c ................................................................ . 79 3 •3 • M Q DANH MVC CAC KY HlE:U, CHUVIET TAT - NHNN: Ngan hang nha nu6c Vi~t Nam - NHNT: Ngan hang thuong m~i c6 phdn ngo~i thuong Vi~t Nam - NHNT Phu ThQ: Ngan hang thuong m~i c6 phdn ngo~i thuong Vi~t Nam chi nhanh Phu ThQ - NHTM: Ngan hang thuong m~i - NHTMCP: Ngan hang thuong m~i c6 phdn - TCTD: TfJ chuc tin dvng - TMCP: Thuong m~i c6 phdn DANH MVC CAC BANG BIEU, DO THJ Trang 1. Bang bi~u: Bang 2.1: Tinh hinh huy d<)ng v6n ........................................................................... 39 Bang 2.2: Tinh hinh huy d<)ng vfin va du nq tin dvng ............................................. 44 Bang 2.3: Du nq cho vay theo lo~;ti ti8n t~ ................................................................ 46 Bang 2.4: Du nq cho vay theo thai h~;tn .................................................................... 47 Bang 2.5: Du nq cho vay theo mvc dich vay ........................................................... 48 Bang 2.6: Du nq cho vay theo hinh thuc dam bao ................................................... 49 Bang 2.7: Tinh hinh nq qua h~;tn t~;ti NHNT Phu Th<;> ............................................... 57 Bang 2.8: S6 li~u phan lo~;ti nq t~;ti NHNT Phu Th<;> ................................................. 58 2. Bi~u dA: Bi~u db 2.1: Du nq tin dvng so v6'i huy d<)ng v6n t~;ti NHNT Phu Th<;> ................... 44 Bi~u db 2.2: Du nq cho vay theo lo~;ti ti8n t~ ............................................................ 46 Bi~u db 2.3: Du nq cho vay theo thai h~;tn ................................................................ 47 Bi~u db 2.4: Du nq cho vay theo mvc dich vay ....................................................... 49 1 LOIMODAU 1. Tinh c§p thi~t va y nghia cua d~ tai nghien cll'u: H~ thfmg ngan hang d6ng m<)t vai tro rAt quan tn,mg trong n~n kinh t~ thi trucmg. H~ th6ng ngan hang ho(;lt d<)ng thong su6t, lanh m(;lnh va hi~u qua Ia ti~n d~ d~ cac ngu6n h,rc tai chinh luan chuy~n, phan b6 va su d1,mg hi~u qua, kich thich tang truang kinh t~, 6n dinh ti~n t~ va ti;lO cong an vi~c lam cho xa h<)i. Tuy nhien, trong ho(;lt d<)ng cua ngan hang thi rui ro Ia khong tranh khoi, d?c bi~t Ia ho(;lt d<)ng tin d1,mg. Trong kinh doanh ngan hang cdn thAy ro, sv cung cAp tin dvng luon luon keo theo sv huy d<)ng tai nguyen xa h9i vao m9t mvc tieu cv th~ nao d6 rna sv huy d<)ng tai nguyen d6 c6 th~ mang d~n cho xa h9i va cho ngan hang nhfrng lqi ich cv th~. N~u ho(;lt d<)ng tin dvng khong hi~u qua thi c6 th~ se gay ra nhfrng anh huang tieu cvc d~n dai s6ng kinh t~, chinh tri, xa h9i cua dAt nuac. D?c bi~t trong giai do(;ln hi~n nay, cu<)c khung hoang tai chinh toan cdu da va dang tac d<)ng d~n moi truang kinh doanh CUa nhi~u nganh, llnh VlJC kinh doanh Va doanh nghi~p Vi~t Nam; anh huang d~n kha nang tra nq, tinh thanh khoan va gia tri thu h6i cua cac tai san dam bao. Vi~c kiem soat t6t chAt luqng tin dl,mg, trich l~p dv phong rui ro ddy du, dam bao kha nang bu d~p cac t6n thAt dang Ia nhi~m vv tn,mg tam cua cac NHTM trong vi~c phat trien tin dvng. Nh~n thuc duqc tdm quan tr9ng cua vAn d~ nay, cung vai vi~c da cong tac ti;ti b9 ph~ tin dvng Ngan hang TMCP Ngo(;li Thuang Vi~t Nam - Chi nhanh Phu Th9 (sau Clay g9i !a NHNT Phu Th9) tam nam, n~ ro quy trinh nghi~p vv tin dvng t(;li day, toi da ch9n d~ tai "Nang cao ch§t lll'Q'llg tin dt,mg t~i Ngan Hang TMCP Ngo~i ThU'ong Vi~t Nam- Chi nhanh Phu ThQ trong giai do~n hi~n nay" d~ lam lu~n van t6t nghi~p. 2. M1,1c tieu nghien cll'u: Mvc tieu nghien ctru cua d~ tai t~p trung vao 3 n9i dung chinh sau: 2 - H~ thfmg h6a dugc nhUng vfin d€ ca ban v€ tin d\mg, chfrt lugng tin d\lng cilng nhu cac chi tieu phan anh chfrt lugng tin d\lng, cac nhan t6 anh huang d~n chfrt lugng tin d\lng ... - Nghien ct'ru hi~u qua cua ho~t d<)ng tin d\lng, thvc tr~ng chfrt lugng ho~t d<)ng tin d\lng t~i NHNT Phu Th9 d~ thfry dugc nhUng m~t d~t dugc, nhUng m~t con tbn t~i va nguyen nhan cua nhUng tbn t~i d6. - Dua ra dugc cac giai phap gop phcln nang cao chfrt lugng tin d\lng t~i NHNT Phu ThQ. 3. Phll'«ng phap nghien c\fu: - N<)i dung lu~n van dugc th\fC hi~n dva tren CO' sa cac ly lu~n v~ ti~n t~, tin d\lng ngan hang; cilng nhu quan tri~t nhUng tu tuang, duBi tll'qng va ph~m vi nghien c\fu: - D6i tugng nghien ct'ru cua lu~n van la ho~t d<)ng tin d\lng cua NHNT Phu Th9 dugc xem xet trong tbng th~ ho~t d<)ng kinh doanh cua Ngan hang. 3 nhu so s{mh v6i tinh hinh chung cua cac chi nhanh, cac TCTD khac tren dia bfm TP.HCM. 5. N()i dung nghien cll'u: Lu~n van duqc chia hlm 3 chuang, tuong ung v6i 3 mvc tieu cua d~ Uti: Chrrong 1: Tin dvng ngan hang va chAt luqng tin dvng. ChrrO'ng 2: Thvc tr~ng chAt luqng tin dvng t~i Ngan hang TMCP Ngo~i Thuong Vi~t Nam- Chi nhanh Phu Th<;>. ChrrO'ng 3: M{>t s6 giai phap nh~m nang cao chAt luqng tin dvng t~i Ngan hang TMCP Ngo~i Thuong Vi~t Nam - Chi nhanh Phu Th<;>. 4 CHUONGl . . . TiN DUNG NGAN HANG VA CHAT LUONG TiN DUNG 1.1. TiN DVNG NGAN HANG 1.1.1. Tin dl}.ng va d~c trtrng cua tin dl}.ng Tin dvng la m()t giao djch v~ tai san (ti~n hoi,ic hang h6a) giua ben cho vay (ngan hang va cac djnh ch~ tai chinh khac) va ben di vay (ca nhan, doanh nghi~p va cac chu th~ khac ), trong d6, ben cho vay chuy~n giao tai san cho ben di vay su dvng trong m()t thai h~n nhAt djnh theo thoa thu~n, ben vay c6 trach nhi~m hoan tn't vo di~u ki~n v6n g6c va Hii cho ben cho vay khi d~n h~n thanh toan. Nhu v~y, ban chAt cua tin dvng la giao djch v~ tai san tren CO' sa hoan tra va c6 cac di,ic trung sau: - Tai san giao djch trong quan h~ tin dvng ngan hang bao g6m hai hinh thuc la cho vay (b~ng ti~n) va cho thue (bAt d()ng san, d()ng san). - XuAt phat tu nguyen t~c hoan tra, vi v~y nguai cho vay khi chuy~n vay tai sa d~ tin r~ng nguai di vay se tra nq dung h~n. Tht.rc t~ m()t s6 nhan vien tin dvng khi xet duy~t cho vay khong dga tren ca sa san cho nguai di vay su dvng phai c6 ca danh gia muc d() tin nhi~m cua khach hang rna l~i chu tr~mg d~n cac bao dam, chinh quan di~m nay da lam anh huang d~n chAt luqng tin dvng. - Gia trj hoan tra phai 16n han gia trj luc cho vay. Hay n6i each khac, nguai vay phai tra them phfin lai ngoai v6n g6c. - Trong quan h~ tin dvng ngan hang ti~n vay duqc cAp tren ca sa cam k~t hoan tra vo di~u ki~n. v~ khia c~nh phap ly duqc th~ hi~n anhung van ban xac djnh quan h~ tin dvng nhu hqp d6ng tin dvng, kh~ u6c ... trong d6, ben vay cam k~t hofm tra vo di~u ki~n cho ben cho vay khi d~n h~n thanh toan. 1.1.2. Phan lo~i tin dl}.ng ngan hang Kinh t~ thi truang cang phat tri~n, thi cac ngan hang cang phai nghien ctru dua ra cac hinh thuc tin dvng da d~ng nh~m dap ung t6t nhAt nhu cAu cua khach hang, tu d6 da d~ng h6a danh mvc dfiu tu, thu hut khach hang, tang lqi nhu~n, phan 5 tan rui ro va nang cao vi th~ qmh tranh. Chinh vi v~y, ngan hang cung d.p r~t nhi~u loe;ti tin dung, cho nhi~u d6i tuQTig khach hang v&i nhfrng m\}c dich su dl,lng khac nhau. Vi~c phan loe;ti tin dl,lng Ia vi~c s~p x~p cac khmln cho vay theo tirng nh6m d\fa tren m()t sf> tieu thuc nh~t dinh. Tin dl,lng ngan hang c6 th~ phan chia thanh nhi~u loe;ti khac nhau tuy theo nhfrng tieu thuc khac nhau nhu: 1.1.2.1. Can err vao mt,~e dieh: - Tin dl,lng b~t d()ng san: Ia loe;ti tin dl,lng lien quan d~n vi~c mua s~m va xay d\fllg b~t d()ng san nhu nha 6, d~t dai, b~t d()ng san trong linh VlJC cong nghi~p, thuong me;ti va dich V\}. -Tin dl,lng cong nghi~p va thuong me;ti: Ia loe;ti tin dl,lng ng~n he;tn d~ bb sung vf>n luu d{)ng cho cac doang nghi~p trong linh V\fC cong nghi~p, thuang me;ti va dich V\}. -Tin dl,lng nong nghi~p: Ia loe;ti tin dl,lng d~ trang trai cac chi phi san xu~t nhu phan bon, thuf>c trir sau, gi6ng cay trbng, thuc an gia sue, lao d()ng, nhien li~u .... - Tin dl,lng tieu dung: day Ia cac khoan tin dl,lng c~p cho ca nhan, h9 gia dinh d~ mua s~m hang h6a tieu dung nhu xe hai, trang thi~t bi trong nha .... 1.1.2.2. Can err vao thiri h~n eho vay: - Tin dl,lng ng~n he;tn: Ia loe;ti tin dl,lng c6 thai he;tn du&i 12 thang va duqc su dl,lng d~ bu d~p S\f thieu hl,lt vf>n luu d{)ng CUa cac doanh nghi~p Va cac nhu cdu chi tieu ng~n he;tn cua ca nhan. - Tin dl,lng trung he;tn: theo quy dinh hi~n nay cua nha nu&c Vi~t Nam, cho vay trung he;tn c6 thai he;tn tir 1 nam d~n 5 nam. Con d6i v&i cac nu&c tren th~ gi&i, loe;ti cho vay nay c6 thai he;tn d~n 7 nam. Tin dl,lng trung he;tn chu y~u duqc su dl,lng d~ ddu tu mua s~m tai san c6 dinh, cai ti~n ho~c dbi m&i thi~t bi, cong ngh~, rna r()ng san xu~t kinh doanh, xay d\fllg cac d\1' an m&i c6 quy mo nho va thai he;tn thu hbi vf>n nhanh. Trong nong nghi~p, 6 cho vay trung h~n chu y~u d~ ddu tu vao cac d6i tuqng sau: may cay' may bam, xay dvng cac vuan cay cong nghi~p nhu ca phe, di~u .... -Tin dvng dai h~n: Ia lo~i tin dvng c6 thai h~n tren 5 nam (Vi~t Nam) va tren 7 nam d6i v&i cac nu&c tren th~ gi&i. Tin dvng dai h~n nh~m dap (rng cho nhu cdu ddu tu dai h~n nhu xay dvng ca bc'm (nha xuang, day chuy~n sc'm xufit ... ), xay dvng ca sa h~ tdng (duang xa, cc'mg bi~n, san bay ... ), cai ti~n va mo l&n. Do thai h~n ddu tu rna r<)ng san xufit c6 quy thuang keo dai nen tin dvng dai h~n thuang ap dvng hinh thuc giai ngan nhi~u ldn theo ti~n d<) dv an. 1.1.2.3. Can err vao mrre dQ tin nhi~m dBi v6i khaeh hang: -Tin dvng khong dam bao: Ia lo~i tin dvng khong c6 tai san th~ chap, cdm c6 ho~c bao lanh cua ben thu ba, rna vi~c cho vay chi dva tren uy tin cua ban than khach hang. D6i v&i nhfrng khach hang t6t, trung thvc trong kinh doanh, c6 kha nang tai chinh m~nh, quan tri c6 hi~u qua thi ngan hang c6 th~ cfip tin dvng dva vao uy tin cua ban than khach hang rna khong cdn ngu6n thu nq thu hai b6 sung. -Tin dvng c6 dam bao: Ia lo~i tin dvng duqc ngan hang cung (rng phai c6 tai san th~ chfip, cdm c6 ho~c c6 sv bao lanh cua ben thu ba. D6i v&i khach hang khong c6 uy tin cao, hay d6i v&i truang hqp cho vay v&i muc d<) rui ro cao, khi vay v6n doi hoi phai c6 dam bao. Sv dam bao nay Ia can cu phap ly d~ ngan hang c6 them ngu6n thu thu hai, b6 sung cho ngu6n thu nq thu nhfit thi~u ch~c ch~n, t~o ap lvc bu<)c nguai vay phai tra nq, giam thi~u rui ro cho ngan hang. 1.1.2.4. Can err vao hinh thai gia trj eua tin dyng: - Tin dvng b~ng ti~n: Ia lo~i tin dvng rna hinh thai gia tri cua n6 duqc cung cfip b~ng ti~n. Day Ia lo~i tin dvng chu y~u cua ngan hang va thvc hi~n b~ng cac ky thu~t khac nhau nhu: tin dvng (rng tru&c, thfiu chi, tin dvng tra gop .... - Tin dvng b~ng tai san: la hinh thuc tin dvng rna hinh thai gia tri cua n6 Ia b~ng tai san. Rieng d6i v&i ngan hang cho vay b~ng tai san duqc ap dvng ph6 bi~n d6 Ia tai trq thue mua. Theo phuang thuc cho vay nay, ngan hang ho~c cac cong ty 7 thue mua cung d.p tf\l'c ti~p Uti san cho nguai di vay duqc g9i la nguai di thue, va theo d!nh kY nguai di thue hoan tra nq vay bao g6m v6n g6c va Uii. - Tin dl,mg b~ng uy tin: la lo~i tin dl,mg rna hinh thai gia tri cua n6 la b~ng uy tin. Hinh thuc tin dl,mg nay chinh la bao lanh ngan hang. 1.1.2.5. Can err theo phU'O'ng phap hoim tn\: -Tin dl,lng tra g6p: la lo~i tin dl,lng rna khach hang phai hoan tra v6n g6c va lai theo dinh kY. Lo~i cho vay nay chu y~u duqc ap dl,lng cho vay bfrt d9ng san nha 6. Thong thuang c6 b6n phuong thuc tra g6p sau: + Phuang phap c9ng them. + Phuong phap tra v6n g6p b~ng nhau va tra lai theo s6 du vao cu6i m6i d!nh + Phuong phap tra v6n g6c b~ng nhau va tra lai tinh tren mire hoan tra cua ' ' von goc. + Phuong thuc tra v6n g6c va lai b~ng nhau trong tfrt ca cac d!nh k)r (phuong phap hi~n gia). - Tin dl,lng hoan tra m9t Ifin: la lo~i tin dl,lng rna khach hang hoan tra v6n g6c va lai m9t lfin khi d~n h~n. Lo~i tin dl,lng nay thuang ap dl,lng cho nhfing khoan vay nho va c6 thai h~n ng~n. - Tin dl,lng hoan tra theo yeu cfiu: la lo~i tin dl,lng rna vi~c tra nq vay cua khach hang khong quy djnh thai h~n C\1 th~. Vi~c hoan tra ph\1 thu9c vao kha nang tai chinh cua nguai di vay. Lo~i tin dl,lng nay thuang ap dl,lng cho nhfing khoan vay thfru chi, the tin dl,lng. 1.1.2.6. Can err vao xu§t xu tin dl}ng: - Tin dl,lng tf\l'c ti~p: la hinh thuc tin dl,lng trong d6, ngan hang tf\l'C ti~p cfrp v6n cho nguai c6 nhu cfiu, d6ng thai nguai di vay tn,rc ti~p hoan tra nq vay cho ngan hang. -Tin dl,lng gian ti~p: la khoan cho vay duqc th\fc hi~n thong qua vi~c mua l~i cac kh~ u6c ho~c chirng tir nq da phat sinh va con trong thai h~n thanh toan. 8 Ngan hang thuang m~i cho vay ghin ti~p theo cac lo~i sau: - Chi~t khfru thuang m~i: nguai th1,1 huang h6i phi~u ho~c l~nh phi~u con trong h~n thanh toan c6 th€ nhuqng l~i cho ngan hang. Trong truang hqp nay ngan hang cfrp cho khach hang m<)t khofm ti~n b~ng m~nh gia tru di Uii chi~t khfru va hoa h6ng phi. Khi cac cht'mg tir nay d~n h~n thanh toan nguai thl,l l~nh h6i phi~u ho~c nguai phat hanh l~nh phi~u c6 trach nhi~m thanh toan cho ngan hang. Trong nghi~p V\1 chi~t khfru thuang m~i nguai duqc cfrp tin dl,lng va nguai chiu trach nhi~m thanh toan chinh cho ngan hang Ia hai nguai khac nhau. - Mua cac khofm nq cua doanh nghi~p (nghi~p V\1 factoring) 1.1.3. Cac hinh thrrc c§p tin dvng: Tin dl,lng ngan hang bao g6m cac hinh thfrc: cho vay, chi~t khfru thuang phi~u va gifry ta c6 gia khac, bao Hlnh, cho thue tai chinh va cac hinh thfrc khac theo quy dinh cua NHNN. Trong d6, ho~t d<)ng cho vay duqc xem Ia ho~t d<)ng sinh lqi chu y~u cua cac NHTM. Ho~t d<)ng cho vay rfrt da d~ng va phong phu. M<)t s6 lo~i hinh tin dl,lng chu y~u hi~n nay nhu sau: 1.1.3.1. Cho vay rrng trmrc: La hinh thfrc cho vay trong d6 ngan hang cung cfrp cho nguai di vay m<)t khoan ti~n vay nhfrt dinh d€ su dl,lng tru&c. Nguai di vay phai tra Hli vao luc hoan tra v6n g6c. Cho vay t'mg tru&c c6 hai lo~i: * Cho vay llng tru(Yc c6 baa dam: - Bao dam b~ng cac d<)ng san nhu hang h6a, tai san hay cht'mg tir c6 gia: Ia cho vay dva tren ca s<'r cfim c6 t~i ngan hang cac tai san, c6 th€ Ia hi~n v~t nhu v~t tu hang h6a, ho~c gifry s<'r hfru hang h6a, cac cht'mg tir thanh toan, cht'mg tir c6 gia, vang b~c da quy, ngo~i t~ .... s6 ti~n cho vay b~ng m<)t cy I~ phfin tram cua gia tri tai san cfim c6, cy I~ nay cao hay thfrp Ia tuy vao quan h~ cua ngan hang va khach hang, uy tin cua khach hang. N gan hang se quan ly tai san cfim c6 trong su6t thai gian vay va chi hoan tra l~i khi thu du nq g6c va lai. Trong truang hqp nguai di vay khong c6 kha nang tra nq khi d~n h~n, ngan hang c6 quy~n ban tai san cfim c6 d€ thu nq. 9 - Bao dam b~ng bdt d<)ng san nhu ddt dai, nha cfra: la cho vay tren ca gifr cac gidy sa n~m ta chtmg thlJC quy~n sa hfru hqp phap V~ bdt d(}ng san dem the§ chdp. Trong thai h~n vay, nguai di vay v~n dugc phep sfr d1,mg tai san th€ chdp, ngan hang chi n~m gifr h6 sa g6c. - Bao dam b~ng bao lanh cua ben thu ba: Ben bao lanh cam k€t hoan tra ng n€u ben di vay khong c6 kha nang thanh toan. Ngan hang cling c6 th~ d~ nghi ben bao lanh phai c6 tai san d.m c6, th€ chdp t~i ngan hang. * Cho vay 11ng truac kh6ng c6 dam baa: La cho vay chi dva vao uy tin cua khach hang rna khong c~n c6 tai san c~m c6, th€ chdp ho~c sv bao lanh. Trong tru<'Yng hqp nay, ngan hang quy€t dinh cho vay thong qua vi~c danh gia ca chi tieu nhu muc v6n tv c6, lgi nhu~n hang nam cua doanh nghi~p, tri~n v9ng cua doanh nghi~p cling nhu nang lvc, phdm chdt cua nguai quan ly cong ty .... Tren thvc t€, d6 Ia cac khach hang c6 uy tin, c6 quan h~ thuang xuyen v&i ngan hang ho~c nhfrng doangh 1.1.3.2. Cho vay theo h~n nghi~p l&n. mll'c: La hinh thuc cho vay trong d6 ngan hang va khach hang thoa thu~n tru&c s6 ti~n t6i da (h~n muc tin dvng) rna khach hang dugc vay tir ngan hang trong m9t khoan thai gian nhdt dinh. Sau khi da thoa thu~n v~ h~n muc tin dvng, khach hang c6 th~ vay lam nhi~u l~n trong khoan thai gian thoa thu~n v&i di~u ki~n t6ng s6 ti~n cua cac l~n vay khong vugt qua he;tn muc tin dvng. Hinh thuc cho vay nay thuang dugc ap dvng v&i khach hang c6 nhu c~u vay v6n thu<'Yng xuyen. 1.1.3.3. Cho vay thiu chi: La hinh thuc clip tin dvng trong d6 ngan hang cho phep khach hang chi vugt qua s6 du tren tai khoan vang lai trong m9t h~n muc va thai h~n nhdt d!nh tren ca sa hgp d6ng tin dvng gifra ngan hang va khach hang. Muc tin dvng thoa thu~n trong cho vay thdu chi chua phai la khoan ti~n ngan hang cho vay rna chi khi nao khach hang sfr dvng (thdu chi) thi m&i dugc coi latin dvng dugc cdp phat va b~t d~u tinh 10 U1i. Hinh thuc cho vay nay thuemg chi ap dvng cho nhiing khach hang c6 kha nang tai chinh t6t va c6 uy tin. 1.1.3.4. Cho vay chi~t khiu: La cho vay du6i hinh thuc ngan hang thuang m~i mua l~i cac thuang phi~u chua d~n h~n tra ti€n v6i gia thAp han s6 ti€n ghi tren thuang phi~u. Khi d~n h~n, ngan hang se doi toan b9 s6 ti€n ghi tren thuang phi~u tll' nguai tra ti€n thuang phi~u. Ph~n Hli cua ngan hang Ia ch~nh l~ch gifra gia mua va s6 ti€n ghi tren thuang phi~u. 1.1.3.5. Bao thanh tmin: La nghi~p V\1 trong d6 cong ty factor - cong ty con cua ngan hang cam k~t mua l~i cac khoan thanh toan chua t6i h~n phat sinh tir nhiing ho~t d9ng xuAt kh~u. cung (rng hang h6a djch V\1· 1.1.3.6. Tin dt,mg thue mua: La hinh thuc tin d1,1ng trung dai h~n dugc th\fc hi~n thong qua vi~c cho thue tai san nhu may m6c, thi~t hi, cac d9ng san va hAt d9ng san khac. Trong th(rc t~. ngan hang thuemg thanh l~p cong ty con chuyen trach nghi~p vv nay - cong ty tai chinh thue mua. Cong ty se dung v6n cua minh d~ mua tai san theo yeu c~u cua nguai thue va n~m gift quy€n s& hfru d6i v6i tai san cho thue. Ben thue su d1,1ng tai san thue va thanh toan ti€n thue trong su6t thai h~n da dugc hai ben th6a thu~n. Khi h~t thai h~n thue, Ben thue dugc chuy~n quy€n s& hfru, mua t~i ho~c ti~p tl,lc thue tai san d6 tuy theo cac di€u ki~n da th6a thu~n trong hgp d6ng. s6 ti€n thue phai bu d~p dugc chi phi khAu hao, chi phi tai chinh ((rng v6i lai cua s6 v6n b6 ra mua tai san), chi phi quan ly, lai cua nguai cho thue. 1.1.3.7. Tin dt,mg b~ng chii' Icy: La hinh thuc tin dvng trong d6 ngan hang khong tf\l'C ti~p cho khach hang vay b~ng ti€n rna b~ng uy tin cua minh ngan hang t~o di€u ki~n d~ khach hang su d1,1ng v6n cua nguai khac. Vi v~y du Ia m9t hinh thuc tin dvng nhung trong h~ch 11 tmin, n6 khong lam thay d6i bimg quyet to{m tai san cua ngan hang rna dugc h~ch to{m ngo~i bang. C6 hai hinh thfrc: * Nghiep vu chdp nhan: Hi~n nay, trong thuang m~i qu6c te, thuang phieu dugc sfr d\mg d.t ph6 bien. Song, trong nhi~u tru(mg hgp, d<) tin c~y va kha nang thanh to{m cua nguai mua chiu chua dugc dam bao. Vi v~y cac thuang phieu clin c6 S\f ch~p nh~n tra ti~n ho~c bao dam tra ti~n cua cac ngan hang c6 uy tin thi m&i dugc ch~p nh~n d~ dang. Nghi~p V\1 ch~p nh~n bao gbm: ch~p nh~n tra ti~n va dam bao tra ti~n. - Ch~p nh~n tra ti~n: Ia nghi~p V\1 rna NHTM cho phep nguai ban c6 quy~n kY phat h6i phieu doi ti~n ngan hang ch~p nh~n. Thong thuang, mu6n dugc huang ch~p nh~n nay, nguai mua phai kY quy cho ngan hang. Nghi~p V\1 nay dugc ap d\lng ph6 bien trong phuang thuc thanh toan tin d\lng chfrng tir. - Bao dam tra ti~n: Ia nghi~p V\1 rna NHTM chi dam bao kha nang thanh toan cua nguai vay ng, con nguai c6 nghia V\1 tra ti~n ghi trong h6i phieu phai tn,rc tiep tra ti~n cho nguai huang lgi h6i phieu. Chi trir khi nguai vay ng khong c6 kha nang thanh toan th\fc S\f thi ngan hang ch~p nh~n m&i dfrng ra thanh toan cho nguai hu<'mg lgi. * Nghiep vu baa liinh: La nghi~p V\1 trong d6 ngan hang dfrng ra cam ket bftng van ban rftng se th\fc hi~n nghia V\1 thay cho nguai dugc bao lanh neu nguai nay khong th\fC hi~n nghia V\1 d6. C6 nhi~u hinh thfrc bao lanh nhu bao lanh d~ tham gia d\f thliu, bao lanh th\fc hi~n hgp dbng, bao lanh hoan tra ti~n frng tru&c, bao lanh thanh toan, bao lanh ch~t lugng san phftm theo hgp dbng .... Chi cac ngan hang dugc phep th\fC hi~n thanh tmin qu6c te m&i dugc th\fc hi~n cac hinh thuc bao lanh rna nguai nh~n bao lanh Ia t6 chfrc, ca nhan nu&c ngoai. 1.1.4. Vai tro cua tin dvng 1.1.4.1. I>Bi v6i n~n kinh t~: 12 - Thft nhfit, vai tro kinh t~ ca b~m cua tin d\lng ngan hang la luan chuy€n v6n tu nhfrng ngm)'i (ca nhan, h9 gia dinh, cong ty va chinh phu) c6 ngu6n v6n th~ng du d~n nhfrng ngm)'i thi~u h\lt. Nhu cdu vay v6n khong chi d€ ddu tu kinh doanh rna con dung d€ thoa man nhu cdu tieu dung. - Thft hai, tin d\lng ngan hang khong gi6i h~n chi trong chuc nang truy~n th6ng la luan chuy€n v6n tu nai thua d~n nai thi~u rna con giup phan b6 hi~u qua cac ngu6n lvc trong n~n kinh t~. Thong qua tin d\lng ngan hang rna v6n tu nhfrng nguai thi~u cac dv an ddu tu hi~u qua duqc chuy€n t6i nhfrng nguai c6 cac dv an ddu tu hi~u qua han nhung thi~u v6n. K~t qua la kinh t~ tang truang, t~o cong an vi~c lam, va nang cao nang swit lao d()ng. - Thft ba, thong qua vi~c ddu tu v6n tin d\lng vao nhfrng nganh ngh~, khu V\fC kinh t~ tn~ng di€m se thuc dfiy sv phat tri€n cua cac nganh ngh~ d6, hinh thanh nen CO' cfru hi~n d~i, hqp ly va hi~U qua. - Thft tll', tin d\lng ngan hang g6p phdn luu thong ti~n t~, hang h6a, di~u ti~t thi truang, ki€m soat gia tri d6ng ti~n va thuc dfiy qua trinh rna r()ng. Cac NHTM khi thvc hi~n clip tin d\lng cho n~n kinh t~, tuc la da t~o ra kha nang cung (rng ti~n t~. Nguqc l~i, khi NHNN thu ht;p tin d\lng tuc lam giam luqng ti~n trong luu thong. NHNN st'r d\lng tin d\lng nhu m9t cong C\1 di~u ti~t luu thong ti~n t~ qua vi~c thvc hi~n chinh sach ti~n t~ nhu dv trfr b~t bu()c, lai sufrt tai chi~t khfru, h~n muc tin d\lng, cong C\1 thi truang rna, .... Han nfra, qua trinh ho~t d9ng tin d\lng ngan hang g~n li~n vi~c thanh toan khong dung ti~n m~t g6p phdn giam b6t luqng ti~n m~t luu thong tren thi truang nh~m ID\lC dich 6n dinh luu thong ti~n t~. Do d6, trong di~u ki~n n~n kinh t~ bi l~m phat, tin d\lng duqc xem nhu la m9t trong nhfrng bi~n phap hfru hi~u g6p phdn lam giam l~m phat. - Thft niim, tin d\lng ngan hang mang l~i ngu6n thu 16n cho ngan sach nha nu6c thong qua thu~ thu nh~p va lai tu uy thac ddu tu v6n cua Chinh phu. - Thft sau, tin d\lng ngan hang la kenh truy~n tai v6n tai trq cua nha nu6c d~n nong nghi~p, nong thon, g6p phdn x6a d6i giam ngheo, 6n dinh chinh tri xa h9i. 13 1.1.4.2. DBi v6i khach hang: - Thu nhOt, tin dvng ngan hang dap ling kip thai nhu c~u v~ s6 lm;rng va ch~t luqng v6n cho khach hang. V &i cac uu di~m nhu an toan, thu~n ti~n, nhanh chong, d~ ti€p c~n va c6 kha nang dap ling duqc nhu c~u v6n l&n, tin dvng ngan hang thoa man duqc nhu c~u da d~ng ella khach hang. - Thu hai, tin dvng ngan hang giup nha d~u tu n~m b~t duqc nhfrng ca h<)i kinh doanh, doanh nghi~p c6 v6n d~ rna r<)ng san xu~t, ca nhan c6 dll kha nang tai chinh d~ trang trai cho cac khoan d~u tu ho~c chi tieu nang cao ch~t luqng cu<)c , song. - Thu ba, tin dvng ngan hang rang bu<)c trach nhi~m khach hang phai hoan tra v6n gfJc va lai trong thai h~n nh~t dinh nhu thoa thu~n. Do d6 bu<)c khach hang phai n6 lvc, t~n dvng h€t kha nang ella minh d~ su dvng v6n vay hi~u qua, dAy nhanh qua trinh tai san xu~t, dem l~i lqi nhu~n cho doanh nghi~p va dam bao nghia V\1 tra nq cho ngan hang. 1.1.4.3. DBi v6i ngan hang: - Thu nhOt, tin dvng la ho~t d<)ng truy~n thfJng, chi€m cy tr~mg l&n nh~t trong t6ng tai san c6 va mang l~i ngu6n thu nh~p chll y€u cho ngan hang (tir 7090%). M~c du cy tr9ng ella ho~t d<)ng tin dvng dang c6 xu huang giam, nhung tin dvng ngan hang vfrn luon la nghi~p V\1 su dvng v6n quan tr9ng nh~t dfJi v&i m6i ngan hang. - Thu hai, thong qua ho~t d<)ng tin dvng rna ngan hang da d~ng h6a duqc danh mvc tai san c6, giam thi~u rui ro. - Thu ba, thong qua ho~t d<)ng tin dvng, ngan hang rna r<)ng duqc cac lo~i hinh d!ch V\1 khac nhu thanh toan, thu hut ti~n gai, kinh doanh ngo~i t~, tu v~n .... 1.2. CHAT LUQNG TiN Dl}NG 1.2.1. Chit IU'Q'ng tin dvng Ch~t luqng tin dvng la m<)t ph~m tru r<)ng, bao ham nhi~u n<)i dung trong d6 c6 n<)i dung quan trQng va c6 tinh luqng h6a nh~t la phan anh muc d9 rui ro va sinh 14 l<'ri trong bi'mg tf>ng hqp cho vay cua m()t tf> chuc tin dvng. 0 Vi~t Nam, NHNN Vi~t Nam dua chfrt luqng tin dvng vao lam m()t chi tieu trong nh6m chi tieu v~ chfrt luqng ho~t d()ng khi x~p h~ng cac t6 chuc tin dvng nam 2006. 1.2.2. Cac chi tieu danh gia ch§t IU'Q'ng tin dvng D~ phi'm anh chfrt luqng tin dvng, c6 rfit nhi~u chi tieu, nhung nguai ta thuang quan Him d~n h~ th6ng cac chi tieu djnh luqng sau: 1.2.2.1. Cac chi tieu phan anh DQ' qua h~n: Nq qua h~n phat sinh khi khoi'm vay d~n h~n rna khach hang khong hoan tnl duqc toan b() hay m()t phdn ti~n g6c ho~c Uli vay. Nq qua h~n thuang la bi~u hi~n y~u kern v~ tai chinh cua khach hang va Ia dfru hi~u rui ro cho ngan hang. Trong ho~t d()ng tin dvng ngan hang nq qua h~n phat sinh Ia khong th~ tranh khoi, nhung n~u nq qua h~n vuqt qua cy 1~ cho phep se dfin d~n mfrt kha nang thanh toan cua ngan hang. C6 cac chi tieu phan anh nq qua h~ sau: • Ty I~ DQ' qua h~n: s6 du nq qua h~n Ty 1~ nq qua h~n = X 100% T6ng du nq Ty I~ nq qua h~n phan anh s6 du nq g6c va Hli da qua h~n rna chua thu hbi duqc. Nq qua h~n cho bi~t, cu tren 100 dbng du nq hi~n t~i c6 bao nhieu dbng da qua h~n. Day Ia m()t chi tieu ca ban cho bi~t chfrt luqng ho~t d()ng tin dvng cua ngan hang. Ty I~ nq qua h~n cao ch1rng to chfrt luqng tin dvng thfrp va nguqc l~i. Ty 1~ nq qua h~n chi phan anh nhiing s6 du nq thlJc SlJ da qua h~n rna khong phan anh toan b() quy mo du nq c6 nguy CO' qua h~n. D~ kh~c phvc di~u nay, nguai ta sfr dvng chi tieu "Ty 1~ t6ng du nq c6 nq qua h~".