Tài liệu Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại trường trung cấp du lịch – công nghệ số 9 tỉnh quảng bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ uê ́ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ h tê ́H PHAN ANH TUẤN ho ̣c K in NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP DU LỊCH – CÔNG NGHỆ SỐ 9 TỈNH QUẢNG BÌNH MÃ SỐ: 8310110 ̀ng Đ ại CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Tr ươ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN THỊ BÍCH NGỌC HUẾ, 2022 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi cũng xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn đã uê ́ được chỉ rõ nguồn gốc. tê ́H (Tác giả luận văn ký ghi rõ họ tên) Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K in h Phan Anh Tuấn i LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành Luận văn này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình và quý báu từ thầy hướng dẫn khoa học, cơ quan công tác, doanh nghiệp, đồng nghiệp, bạn bè và người thân. Nhân đây, tôi xin chân thành gửi uê ́ lời cảm ơn đến: Ban Giám hiệu trường Đại học Kinh tế Huế và phòng Đào tạo Sau Đại học tê ́H của nhà trường cùng các thầy cô giáo, những người đã trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập. TS. Trần Thị Bích Ngọc – người hướng dẫn khoa học – đã dành nhiều thời gian quý báu để chỉ dẫn về đề tài và định hướng phương pháp nghiên cứu trong thời in h gian tôi tiến hành thực hiện Luận văn. Các đồng chí Lãnh đạo và giáo viên của Trường Trung cấp Du lịch – Công được tham gia khóa học này. ̣c K nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình, nơi tôi đang công tác đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động ho viên, giúp đỡ nhiệt tình và đóng góp nhiều ý kiến quý báu để tôi hoàn thành Luận văn này. (Tác giả luận văn ký ghi rõ họ tên) ươ ̀ng Đ ại Xin trân trọng cảm ơn!. Tr Phan Anh Tuấn ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ Họ và tên học viên: PHAN ANH TUẤN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế ứng dụng; Người hướng dẫn khoa học: TS TRẦN THỊ BÍCH NGỌC uê ́ Mã số: 8310110; Niên khóa: 2020-2022 tê ́H Tên đề tài: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình 1. Mục tiêu và đối tượng nghiên cứu h Mục tiêu: Luận văn nghiên cứu thực trạng chất lượng nguồn nhân lực và in nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số ̣c K 9 tỉnh Quảng Bình. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại trường trong thời gian tới. ho Đối tượng nghiên cứu: Công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại cơ sở giáo dục và đào tạo nghề. Đ ại 2. Phương pháp nghiên cứu đã sử dụng Luận văn sử dụng phương pháp thu thập số liệu (sơ cấp và thứ cấp); phương pháp phân tích dữ liệu (phương pháp phân tổ; phương pháp thống kê mô tả; phương ̀ng pháp so sánh; phương pháp phân tích tổng hợp). 3. Kết quả nghiên cứu và những đóng góp khoa học của luận văn ươ Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao trong tại cơ sở giáo dục và đào tạo nghề; phân tích thực trạng Tr chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn 2019-2021; từ đó đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế, nguyên nhân của các hạn chế để làm cơ sở để xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU Cán bộ giảng viên nhân viên CSTĐ Chiến sĩ thi đua GDP Tổng sản phẩm nội địa HSSV Học sinh sinh viên LĐLĐ Liên đoàn lao động LĐTT Lao động tiên tiến NLĐ Người lao động NNL Nguồn nhân lực UBND Ủy ban nhân dân Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K in h tê ́H uê ́ CBGVNV iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ ............................ iii uê ́ DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU........................................... iv MỤC LỤC ..............................................................................................................v tê ́H DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................... ix DANH MỤC CÁC HÌNH..................................................................................... xi PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ .........................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.................................................................1 in h 2. Mục tiêu nghiên cứu .........................................................................................2 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ........................................................................2 ̣c K 4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................3 5. Bố cục của luận văn..........................................................................................4 PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................................................5 ho CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CƠ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỀ Đ ại .................................................................................................................................5 1.1. Một số khái niệm ...........................................................................................5 1.1.1. Nhân lực ...............................................................................................5 ̀ng 1.1.2. Nguồn nhân lực ....................................................................................5 1.1.3. Chất lượng nguồn nhân lực..................................................................6 ươ 1.1.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ..................................................7 1.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn nhân lực ...............................................8 Tr 1.2.1. Thể lực .................................................................................................8 1.2.2. Trí lực...................................................................................................9 1.2.3. Tâm lực ..............................................................................................10 1.2.4. Hợp lý cơ cấu .....................................................................................11 1.3. Hoạt động nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tổ chức...................12 v 1.3.1. Công tác tuyển dụng ..........................................................................12 1.3.2. Đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực ...............................................13 1.3.3. Chính sách đãi ngộ.............................................................................16 1.3.4. Công tác đánh giá, phân loại..............................................................17 uê ́ 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục và đào tạo nghề ............................................................................................20 tê ́H 1.4.1. Nhân tố chủ quan ...............................................................................20 1.4.2. Các nhân tố bên ngoài........................................................................22 1.5. Cơ sở thực tiễn về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tổ chức ......24 1.5.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài........................24 in h 1.5.2. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của một số trường đại học cơ sở giáo dục nghề nghiệp và bài học rút ra cho Trường Trung cấp ̣c K Du lịch - Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình..................................................26 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP DU LỊCH – CÔNG NGHỆ SỐ 9 TỈNH ho QUẢNG BÌNH .....................................................................................................31 2.1. Giới thiệu khái quát về trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Đ ại Quảng Bình.........................................................................................................31 2.1.1. Sơ lược về trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình ..............................................................................................................31 ̀ng 2.1.2. Mục tiêu, chiến lược phát triển của nhà trường .................................32 2.1.3. Các ngành nghề đào tạo của trường...................................................33 ươ 2.1.4. Cơ cấu tổ chức của Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình ..................................................................................................35 Tr 2.2. Phân tích thực trạng chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình .............................................................36 2.2.1. Thực trạng thể lực ..............................................................................36 2.2.2. Thực trạng trí lực ...............................................................................37 2.2.3. Thực trạng tâm lực .............................................................................41 vi 2.2.4. Thực trạng hợp lý cơ cấu ...................................................................43 2.3. Thực trạng các hoạt động nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình ......................................44 2.3.1. Công tác tuyển dụng ..........................................................................44 uê ́ 2.3.2. Đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực ...............................................46 2.3.3. Chính sách đãi ngộ.............................................................................48 tê ́H 2.3.4. Công tác đánh giá, phân loại..............................................................50 2.3.5. Đánh giá về công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình của đối tượng khảo sát .................................................................................................................52 in h 2.4. Đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình .................................................60 ̣c K 2.4.1. Ưu điểm..............................................................................................60 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ....................................................................60 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC ho TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP DU LỊCH – CÔNG NGHỆ SỐ 9 TỈNH QUẢNG BÌNH.....................................................................................................................64 Đ ại 3.1. Phương hướng, mục tiêu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình ......................................64 3.1.1. Phương hướng....................................................................................64 ̀ng 3.1.2. Mục tiêu .............................................................................................65 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp ươ Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình........................................................66 3.2.1. Hoàn thiện công tác tuyển dụng nguồn nhân lực...............................66 Tr 3.2.2. Hoàn thiện công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực ..................72 3.2.3. Hoàn thiện công tác đãi ngộ...............................................................77 3.2.4. Hoàn thiện công tác đánh giá CBGVNV...........................................78 3.2.5. Các giải pháp khác .............................................................................80 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................81 vii 1. Kết luận...........................................................................................................81 2. Kiến nghị ........................................................................................................82 2.1. Với Nhà nước và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam .......................82 2.2. Với UBND và Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Bình ..........................83 uê ́ TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................84 QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 1 BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 2 in BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN h BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG tê ́H PHỤ LỤC .............................................................................................................87 Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Các ngành nghề đào tạo của Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình.......................................................................................34 Bảng 2.2: Thể lực của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – uê ́ Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ..........................37 tê ́H Bảng 2.3: Trình độ học vấn của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ................37 Bảng 2.4: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn h 2019-2021 ................................................................................................38 in Bảng 2.5: Trình độ quản lý của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du ̣c K lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ................39 Bảng 2.6: Kinh nghiệm làm việc của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021....40 ho Bảng 2.7: Tổng hợp thành tích khen thưởng và kỷ luật của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai Đ ại đoạn 2019-2021 .......................................................................................42 Bảng 2.8: Cơ cấu độ tuổi của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ................43 ̀ng Bảng 2.9: Cơ cấu giới tính của cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ................44 ươ Bảng 2.10: Số lượng giáo viên, nhân viên được tuyển dụng trong giai đoạn 20192021 .........................................................................................................46 Tr Bảng 2.11: Thống kê số lượng cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình được cử đi đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ giai đoạn 2019-2021......................................48 Bảng 2.13: Kết quả đánh giá, xếp loại CBGVNV của Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2019-2021 ..........................51 ix Bảng 2.14: Kết quả khảo sát về công tác tuyển dụng tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình.............................................................53 Bảng 2.15: Kết quả khảo sát về công tác đào tạo và bồi dưỡng tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình.............................................55 uê ́ Bảng 2.16: Kết quả khảo sát về chính sách đãi ngộ tại Trường Trung cấp Du lịch – tê ́H Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình.............................................................57 Bảng 2.17: Kết quả khảo sát về công tác đánh giá, phân loại tại Trường Trung cấp Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K in h Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình.............................................59 x DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình ..............................................................................................35 Hình 2.2: Thu nhập bình quân hàng tháng của CBGVNV của Trường Trung cấp Du uê ́ lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình...................................................49 Tr ươ ̀ng Đ ại ho ̣c K in h tê ́H Hình 3.1: Đề xuất quy trình tuyển dụng....................................................................67 xi PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Trong thời đại ngày nay, con người được coi là một tài nguyên, một nguồn uê ́ lực. Sự cần thiết phải nâng cao nguồn nhân lực đội ngũ phục vụ công tác giáo dục và đào tạo tại trường Trung cấp hay các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần phải được tê ́H quan tâm hàng đầu, nhất là yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, có thể khẳng định rằng, chất lượng đội ngũ cán bộ giảng dạy trong các trường Trung cấp nghề, cơ sở giáo dục là yếu tố quyết định đối với sự phát triển giáo dục và đào tạo mỗi trường. in h Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình, có nhiệm vụ đào tạo trung cấp, sơ cấp, các lớp liên kết ngắn hạn, dài hạn. Trường Trung cấp Du ̣c K lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình được cấp phép đào tạo 11 nghề trung cấp, 12 nghề sơ cấp. Trường được Bộ Lao động Thương binh Xã hội phê duyệt 03 nghề đầu tư trọng điểm giai đoạn 2016 - 2020 và định hướng đến năm 2025 (Quyết định ho số 1769/QĐ-LĐTBXH ngày 25/11/2019), trong đó 01 nghề cấp độ Quốc tế (Kỹ thuật Chế biến món ăn); 02 nghề cấp độ khu vực Asean (Quản trị Khách sạn và Kỹ Đ ại thuật máy lạnh và điều hòa không khí) [33]. Nhà trường đã đào tạo cho hàng ngàn học sinh sinh viên cho tỉnh Quảng Bình và khu vực miền Trung. Chất lượng đào tạo được nâng cao, đa số các doanh nghiệp đánh giá rất cao chất lượng tay nghề của ̀ng những học sinh tốt nghiệp tại trường. Hơn 85% học sinh có việc làm sau khi tốt nghiệp [33]. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này thì việc xây dựng, nâng cao chất lượng ươ đội ngũ cán bộ quản lý và đội ngũ cán bộ giảng dạy, giỏi về kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, ổn định về chính trị, cơ cấu tổ chức đào tạo, gắn bó với nghề, với trường, Tr trước biến động của cơ chế thị trường, có một vị trí quan trọng, đảm bảo cho sự phát triển bền vững ổn định và lâu dài của Nhà trường. Do tính cạnh tranh về nguồn nhân lực ngày càng khốc liệt trong ngành giáo dục đào tạo nghề. Chiến lược nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phải đặt trên cơ sở phân tích thế mạnh và những điểm yếu của nó, để từ đó có những chính sách khuyến khích, phát huy thế mạnh, 1 đồng thời cần có những giải pháp tích cực, hạn chế những mặt yếu kém. Có như vậy chúng ta mới có được nguồn nhân lực chất lượng, đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của từng thành phần kinh tế nới riêng và yêu cầu phát triển chung trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. uê ́ Xuất phát từ những yêu cầu, lý luận và thực tiễn cũng như tầm quan trọng của công tác nâng cao chất lượng nhân lực làm việc tại cơ quan, là cán bộ đang tê ́H công tác tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình với những kiến thức đã được học và kinh nghiệm qua công tác thực tế, bản thân tôi chọn đề tài “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình” làm luận văn tốt nghiệp cuối khóa của mình. h 2. Mục tiêu nghiên cứu in 2.1 Mục tiêu chung ̣c K Luận văn nghiên cứu thực trạng chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại 2.2 Mục tiêu cụ thể ho trường trong thời gian tới. Đ ại - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao trong tại cơ sở giáo dục và đào tạo nghề. - Phân tích thực trạng chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng ̀ng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình trong giai đoạn 2019-2021. ươ - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới. Tr 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại cơ sở giáo dục và đào tạo nghề. Phạm vi nghiên cứu: Không gian: Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình. 2 Thời gian: Thu thập, phân tích số liệu thứ cấp liên quan đến đề tài nghiên cứu trong giai đoạn 2019 - 2021; số liệu sơ cấp thu thập từ tháng 3-5/2022. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1 Phương pháp thu thập số liệu uê ́ - Thông tin, số liệu thứ cấp Số liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo kết quả tài chính, các báo cáo về tê ́H công tác tuyển sinh, đào tạo tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình, các kết quả nghiên cứu, công bố của cơ quan nhà nước, cá nhân liên quan. - Thông tin, số liệu sơ cấp in h Được thu thập thông qua việc khảo sát ý kiến trực tiếp của giáo viên, nhân viên đang công tác tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng ̣c K Bình. Tính đến năm 2021, toàn trường có tất cả 47 cán bộ, giảng viên, nhân viên (không tính 01 Hiệu trưởng và 02 Phó hiệu trưởng) nên tác giả sẽ khảo sát tất cả 47 người do quy mô tổng thể không quá lớn. ho Với 47 phiếu, tác giả phát khảo sát và thu lại 47 phiếu. Tất cả 47 phiếu đều hợp lệ và được đưa vào phân tích. Đ ại Bảng hỏi được thiết kế gồm 02 phần. Phần I là các câu hỏi khảo sát liên quan đến 04 nội dung liên quan đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình; Phần II là thông tin chung về ̀ng các ứng viên tham gia khảo sát. Bảng hỏi tập trung làm rõ các nội dung liên quan đến nâng cao chất lượng ươ nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình. Qua đó, tác giả có thêm cơ sở để đánh giá chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Tr Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình. Các câu hỏi khảo sát được trả lời theo thang đo Likert 05 mức độ đó là: Rất không đồng ý – 1 điểm Không đồng ý – 2 điểm Bình thường – 3 điểm 3 Đồng ý – 4 điểm Rất đồng ý – 5 điểm. Thời gian thực hiện khảo sát: Từ tháng 3-5/2022. 4.2. Phương pháp phân tích dữ liệu uê ́ Phương pháp phân tổ: sử dụng để chia các đối tượng nghiên cứu thành nhóm khác nhau theo những tiêu thức nhất định, thông qua phân tổ thống kê cho biết được tê ́H sự khác biệt về số lượng và chất lượng của các nhóm theo tiêu thức phân tích. Phương pháp thống kê mô tả: được áp dụng nhằm mô tả các đặc trưng của mẫu khảo sát như giá trị trung bình… Phương pháp so sánh: so sánh chủ yếu trong việc phân tích thực tế đạt được in h với chỉ tiêu kế hoạch hoặc yêu cầu thực tế, so sánh cơ cấu nguồn nhân lực giữa các phòng, khoa dùng để so sánh phân tích trong các trường hợp cụ thể khác được thể ̣c K hiện thông qua bảng biểu số liệu hoặc sơ đồ cần thiết. Phương pháp phân tích tổng hợp: được vận dụng trong nghiên cứu đề tài nhằm phân tích từng nội dung thông qua bảng số liệu tổng hợp để đưa ra những ho nhận định, nhận xét đánh giá các hoạt động, chỉ tiêu, từ đó đưa ra các kết luận phù hợp. Đ ại 4.3. Phương pháp xử lý dữ liệu Số liệu thu thập phục vụ nghiên cứu được xử lý và phân tích với sự hỗ trợ của máy tính bằng phần mềm Excel. ̀ng 5. Bố cục của luận văn Ngoài phần Đặt vấn đề và Kết luận và Kiến nghị, phần nội dung nghiên cứu ươ của luận văn được bố cục thành 3 chương như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Tr tại cơ sở giáo dục và đào tạo nghề Chương 2: Thực trạng nâng cao chất lượng chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng chất lượng nguồn nhân lực tại Trường Trung cấp Du lịch – Công nghệ số 9 tỉnh Quảng Bình. 4 PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CƠ SỞ GIÁO DỤC VÀ uê ́ ĐÀO TẠO NGHỀ 1.1. Một số khái niệm tê ́H 1.1.1. Nhân lực Theo Mai Quốc Chánh, Trần Xuân Cầu (2012),”Nhân lực là sức lực con người, nằm trong mỗi con người và làm cho con người hoạt động. Sức lực đó ngày càng phát triển cùng với sự phát triển của cơ thể con người và đến một mức độ nào in h đó, con người đủ điều kiện tham gia vào quá trình lao động – con người có sức lao động” [5, tr.12]. ̣c K Theo Phạm Thành Nghị và Vũ Hoàng Ngân (2004), nhân lực”chính là tổng thể những tiềm năng của con người mà trước hết và cơ bản nhất là tiềm năng lao động của một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ trong một thời kỳ nhất định (5 năm, 10 ho năm…) phù hợp với kế hoạch và chất lượng phát triển” [20, tr.24]. Như vậy, có thể nói nhân lực là năng lực mà con người sử dụng vào quá trình Đ ại hoạt động, bao gồm tất cả tiềm năng của một con người sẵn sàng hoạt động trong một tổ chức hoặc một xã hội. 1.1.2. Nguồn nhân lực ̀ng Trong mỗi một tổ chức, nguồn nhân lực được hiểu là toàn bộ các khả năng về thể lực, trí lực và tâm lực của con người được vận dụng trong quá trình làm việc ươ [27]. Nó cũng được xem là sức lao động của con người – một nguồn lực quý giá nhất trong mỗi một người lao động. Nhân lực của tổ chức bao gồm tất cả người lao Tr động làm việc trong tổ chức đó, bao gồm các cán bộ lãnh đạo và các cán bộ nhân viên, chuyên viên của tổ chức đó. Nhân lực nghĩa là chứa yếu tố con người, do vậy nó rất nhạy cảm và phức tạp. Con người cũng là yếu tố cấu thành nên tổ chức, và quyết định sự thành bại của tổ chức. 5 Theo Nguyễn Quốc Tuấn và cộng sự (2006), nguồn nhân lực được hiểu theo nghĩa bao gồm kinh nghiệm, kỹ năng, trình độ đào tạo và những sự tận tâm, nỗ lực hay bất cứ đặc điểm nào khác của những người lao động [34]. Như vậy để xác định nguồn nhân lực, chúng ta phải xác định các thông tin cả định lượng và định tính uê ́ dưới nhiều khía cạnh khác nhau. Cụ thể chúng ta thường phải xác định quy mô của lực lượng này và cơ cấu theo các đặc điểm khác nhau như giới tính, trình độ chuyên tê ́H môn nghiệp vụ, ngành nghề, theo các đặc điểm về kinh nghiệm, kỹ năng và ngoài ra còn có những mô tả về sự tận tâm, tiềm năng,... của những người lao động trong tổ chức. Theo Nguyễn Vân Điềm và Nguyễn Ngọc Quân (2012), khái niệm này được in h hiểu như sau:”Nguồn nhân lực của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ chức đó, còn nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con ̣c K người mà nguồn lực này gồm có thể lực và trí lực” [10, tr.7]. Trong mỗi doanh nghiệp, nguồn nhân lực, một mặt là động lực thúc đẩy sự phát triển của tổ chức, mặt khác, nguồn nhân lực cũng là mục tiêu của chính sự phát ho triển tổ chức [18]. Hay nói cách khác sự phát triển của tổ chức cũng nhằm phục vụ lợi ích và tạo điều kiện phát triển cho nguồn nhân lực. Do đó, nhà quản lý cần phải Đ ại quan tâm, bồi dưỡng nguồn nhân lực của mình để đảm bảo nguồn nhân lực đủ mạnh cả về chất và lượng, đảm bảo cho sự phát triển của doanh nghiệp không chỉ ở hiện tại mà trong cả tương lai. ̀ng Như vậy, nguồn nhân lực trong tổ chức là tổng thể tất cả lực lượng nhân lực được xác định bởi số lượng, chất lượng và cơ cấu lao động đủ điều kiện tham gia ươ vào hoạt động của tổ chức đó. 1.1.3. Chất lượng nguồn nhân lực Tr Theo Nguyễn Tiệp (2005),”Chất lượng nguồn nhân lực là trạng thái nhất định của nguồn nhân lực, là tố chất, bản chất bên trong của nguồn nhân lực, nó luôn có sự vận động và phản ánh trình độ phát triển kinh tế - xã hội cũng như mức sống, dân trí của dân cư” [28, tr.10]. 6 Theo Tạ Ngọc Hải (2013),”chất lượng nhân lực là yếu tố tổng hợp của nhiều yếu tố bộ phận như trí tuệ, trình độ, sự hiểu biết, đạo đức, kỹ năng, sức khoẻ, thẩm mỹ.v.v... của người lao động. Trong các yếu tố trên thì trí lực và thể lực là hai yếu tố quan trọng trong việc xem xét đánh giá chất lượng nguồn nhân lực” [12, tr.4]. uê ́ Theo Vũ Thị Ngọc Phùng (2006),”chất lượng nguồn nhân lực được đánh giá qua trình độ học vấn, chuyên môn và kĩ năng của người lao động cũng như sức tê ́H khỏe của họ” [23, tr.168]. Với quan điểm này thì chất lượng của nguồn nhân lực được đánh giá thông qua: trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, kĩ năng (trí lực) và sức khỏe (thể lực), các tiêu chí này có thể đo lượng khá dễ dàng vì được định lượng bằng các cấp bậc đào tạo chuyên môn. in h Mặc dù có nhiều cách diễn đạt khác nhau, song có thể hiểu một cách tổng quát chất lượng nguồn nhân lực là trạng thái nhất định của nguồn nhân lực thể hiện ̣c K bởi các yếu tố cấu thành bao gồm: Thể lực, trí lực và tâm lực. 1.1.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là phát triển các tiềm năng của con ho người thông qua các hình thức, phương pháp như: đào tạo, bồi dưỡng và khai thác các tiềm năng đó một cách tối đa thông qua công tác tuyển dụng, tạo điều kiện về Đ ại môi trường làm việc (cơ sở vật chất, chế độ chính sách phù hợp ...), môi trường văn hoá, kích thích tinh thần làm việc của người lao động để họ toàn tâm toàn ý đem hết khả năng của mình hoàn thành các công việc, nhiệm vụ được giao [21]. ̀ng Muốn phát triển một cách bền vững, thì một tổ chức cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và có những giải pháp, chính sách để phát huy tối đa nguồn nhân ươ lực đó. Nhân tố quan trọng quyết định đem đến thành công của một tổ chức đó là việc quản trị và sử dụng hợp lý nguồn nhân lực sau khi mỗi cá nhân đã được đào Tr tạo, bồi dưỡng và có năng lực phù hợp với công việc cụ thể. Như vậy, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tổ chức chính là nâng cao mức độ đáp ứng của người lao động với yêu cầu cụ thể của công việc trên các phương diện: thể lực, trí lực và tâm lực nhằm đạt được các mục tiêu chung của tổ chức. 7 1.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn nhân lực 1.2.1. Thể lực Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Sức khoẻ là trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội và không phải chỉ bao gồm có tình trạng không uê ́ có bệnh hay thương tật [23]. Theo đó: tê ́H - Sức khoẻ thể chất được thể hiện một cách tổng quát là sự sảng khoái và thoải mái về thể chất. Cơ sở của sự sảng khoái, thoải mái về thể chất là: sự nhanh nhẹn, tháo vát, bền bỉ và khả năng chống chịu trước các yếu tố gây bệnh, khả năng chịu đựng trong các điều kiện khắc nghiệt của môi trường. in h - Sức khỏe tinh thần là sự dẻo dai của hoạt động thần kinh, là khả năng vận động của trí tuệ, biến tư duy thành hành động thực tiễn, là sự thỏa mãn về mặt giao ̣c K tiếp xã hội, tình cảm và tinh thần. Nó được thể hiện ở cảm giác dễ chịu, cảm xúc vui vẻ, thanh thảnm những ý nghĩ lạc quan, yêu đời, quan niệm sống chủ động, tích cực; khả năng chống lại những suy nghĩ tiêu cực và lối sống không lành mạnh. ho Đối với tiêu chí sức khỏe, thường phải kiểm tra các chỉ số thực tế từ đó đánh giá dựa trên những tiêu chuẩn nhất định. Thông tư số 14/2013/TT-BYT, ngày 06 Đ ại tháng 5 năm 2013 của Bộ Y tế hướng dẫn khám sức khỏe khi tuyển dụng, khám sức khỏe định kỳ và khám sức khỏe theo yêu cầu … với các nội dung khám được quy định như sau [4]: ̀ng + Khám thể lực: Chiều cao; Cân nặng; Chỉ số BMI; Mạch; Huyết áp; + Khám lâm sàng: Nội khoa; Ngoại khoa; Sản phụ khoa; Mắt, Tai – Mũi - ươ Họng; Răng – Hàm - Mặt; Da liễu; + Khám cận lâm sàng: Xét nghiệm máu; Xét nghiệm nước tiểu; Chẩn đoán Tr hình ảnh. Căn cứ vào kết quả của các chỉ tiêu trên để phân loại sức khỏe theo Quyết định số 1613/QĐ-BYT, ngày 15 tháng 8 năm 1997 của Bộ Y tế về việc ban hành”Tiêu chuẩn phân loại sức khỏe để khám tuyển, khám định kỳ” cho người lao 8