Tài liệu Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo vệ các quyền con người bằng pháp luật hình sự việt nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT GIÁP MẠNH HUY MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI BẰNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM Chuyên ngành: Luật hình sự Mã số: 60 38 40 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI - 2014 Công trình đƣợc hoàn thành tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS. TSKH. L VĂN CẢM Phản biện 1: ........................................................................ Phản biện 2: ........................................................................ Luận văn đƣợc bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội. Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2014 Có thể tìm hiểu luận văn tại Trung tâm tƣ liệu Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội Trung tâm Thông tin – Thƣ viện, Đại học Quốc gia Hà Nội MỤC LỤC Trang D ế MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI BẰNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ ...... 9 1.1. Khái niệm quyền con ngƣời và việc bảo vệ các quyền con ngƣời bằng pháp luật hình sự ......................................................... 9 1.1.1. K á ệ quyề 1.1.2. K á ệ uậ 1.1.3. K á ệ ả 1.2. ƣ sự à .............................................................. 9 á uậ ệ á quyề sự ................................... 12 ƣ ằ á uậ sự ..... 13 Lịch sử phát triển của pháp luật hình sự Việt Nam trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời .................................................. 15 1.2.1. G ạ 1.2.2. G ạ ă 1945 ế ƣớ 1.2.3. G ạ ă 1985 ế ă 1.2.4. G ạ ă 1999 ế 1.3. ƣớ ă 1945 ............................................................... 15 ă 1985 ................................... 20 1999 ............................................ 23 y ....................................................... 26 Vai trò của pháp luật hình sự trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời ........................................................................................ 27 KẾ UẬN CHƢƠNG 1........................................................................... 29 Chƣơng 2: MỘT SỐ QUY PHẠM PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI.... 30 1 2.1. Một số quy phạm pháp luật hình sự Việt Nam thuộc Phần chung về bảo vệ các quyền con ngƣời .......................................... 30 2.1.1. Bả ệ á quyề ị ạ 2.1.2. Bả uậ ộ 2.1.3. Bả ƣ 2.1.4. Bả ạ ƣ í ấ ộ ệ á quyề ị á 2.1.5. Bả ộ số quy ạ ủ ế ằ ộ số quy ạ ủ ế ạ ................................................................................... 33 ệ á quyề ế ằ sự........................................................................ 30 ệ á quyề ị ƣ ệ ằ ạ ộ số quy ủ ằ à ạ ề ữ .............................. 37 ộ số quy ạ ủ ế sự ................................................................. 42 ệ á quyề ị ƣ ằ ộ số quy ạ ủ ế ạ .................................................................................. 45 2.1.6. Bả ệ á quyề ị 2.2. ƣ á ệ ƣ á ằ ộ số quy ạ ủ ế ễ ............................................................ 50 Một số quy phạm pháp luật hình sự Việt Nam cơ bản thuộc Phần các tội phạm về việc bảo vệ các quyền con ngƣời ............. 61 2.2.1. V ệ ả C ƣơ d ả C ƣơ KẾ ô ƣ 12 B HS ề á ộ xâ dự à 2.2.2. V ệ ủ ệ á quyề â ẩ ệ á quyề ủ ằ ộ số quy ạ í ạ ạ ạ , sứ k ỏe, ƣ ............................................. 61 ƣ ô qu 13 B HS ề á ộ xâ ạ quyề á quy ị ạ ự d , dâ ủ dâ .................................................................................... 65 UẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................... 67 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG, NGUY N NHÂN VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI TRONG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM ............ 68 2 3.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự Việt Nam trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời .......................................................... 68 3.1.1. N ữ kế quả ạ 3.1.2. N ữ 3.2. ạ ƣợ ................................................................... 68 ế, ồ ạ ..................................................................... 70 Nguyên nhân của những bất cập trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời trong pháp luật hình sự Việt Nam.................. 74 3.2.1. Nguyên nhân khách quan ................................................................ 74 3.2.2. N uyê 3.3. â ủ qu .................................................................... 76 Giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ các quyền con ngƣời trong pháp luật hình sự Việt Nam ............................................... 77 3.3.1. H à 3.3.2. ă ệ ƣ 3.3.4. Hợ KẾ uậ sự ........................................................... 77 à â á á d 3.3.3. uyê á á uyề á quố ế ấ ƣợ uậ ổ ộ ũ á ộ à ô sự .......................................................... 79 ế kế ứ ệ á d á uậ ..................................... 80 á uậ sự. ................... 81 UẬN CHƢƠNG 3 ........................................................................... 82 KẾT LUẬN ............................................................................................... 83 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................ 85 3 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Quyề ƣ à những giá trị xã hội cao quý nhất được thừa nhận chung của nền văn minh nhân loại. Vớ sự Vệ N ƣ ă 2013, ầ ã ƣợ ê ủ ô ề ặ ả ệ quyề ƣ ứ ạ ợ í ữ à ố Vớ sự u ớ ủ Xuấ ả ê ả á ữ uậ sự 01 ƣơ à ả â ĩ ằ ữ ậ ) ủ ế, ƣớ ỏ ệ quyề ỗ á ộ số quyề ƣ .P á í uố ƣ ủ uậ ù à ả u ả ộ ể. á 2013, ớ ƣ á á à ƣ , quyề ả quyề ệ ế u ủ â ĩ ều uậ . ạ quy ị ấ ủ N à ƣớ ầ ệ ủ á quyề ( à xã ộ ủ Hế à B HS ó ế à ậ á ú á sử ậ ọ số 36 ó ả ớ ò xã ộ ọ "Quyề í ậ ự xã ộ ồ â ủ ằ ớ ƣớ Cộ ị á à quy ị ộ ủ 2 ớ ê à xã ộ sự V ệ N ả ộ dâ " ớ ổ Vấ â , ổ á ầu ê ậ ệ , ó à C ƣơ ơ ả ệ ủ Hế ả ớ ýd à u ầu à ộ ữ ệ á quyề ô ƣ ày à ấ yếu à k á ê ây, ô ệ P HS ó ã ự ữu ệu ù ợ ớ qu . ọ ề à “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo vệ các quyền con người bằng pháp luật hình sự Việt Nam” à uậ ă ọ uậ ủ . 2. Tình hình nghiên cứu đề tài N á uậ ê ứu k sự à ấ ọ ề ấ ề qu ề ả ọ 4 ệ á quyề à ầ ế . Vấ ƣ ề ày ò ằ ỏ ữ qu k í ể , ạ ữ à ó ả qu k á â ê Cá ê ạ ê ứu ớ u ề sự ó u à qu uậ ự ế ấ ả á uậ à ảk á ế á k í ễ ả ều á á ị. ạ k á ƣ sự V ệ N ều ƣợ ế ó ệ á quyề ự u ớ ề ày ũ , à ỉ ề ậ ệ sự ở V ệ N Vớ ều á ều ô ớ ý uậ á u. ứu ày k á ứu ủ u ớ ằ ó ê ệ á quyề á uậ óý ĩ ƣ ằ . ê , ề à "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo vệ các quyền con người bằng pháp luật hình sự Việt Nam" sẽ ƣợ ê ứu ở ấ à ả ả ê ộ uậ ƣợ ă í ứu k ạ sỹ ộ á í , k ô ọ ã ƣợ ƣơ ó sự ô ù ố ặ à d ệ , ầy ủ ớ á ô ố. 3. Mục tiêu, nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu đề tài * Mục tiêu nghiên cứu ấ Bả ệ á quyề ề ộ , ạ dạ ế à ữ ọ ề à ả à ả ê qu sự V ệ N ộ du à ạ ấ ơ ƣ ủ . ể ữ quy ộ số ấ á ủ ộ uậ ủ à á ề ơ ả á uậ ă ả ệ á quyề á uậ ả ạ ả à ò ả ó ê qu ủ õ ƣợ á ả ƣ ạ ỉ ó ộ ặ ệ ể ƣ à qu uậ ơ ả à à ề à ể mà theo ƣ ợ ý ứu. Đồ á d ộ ò á ề ý uậ ỉ ê ọ ằ sự V ệ N dạ à ứu k ả à ơ ả ếu só ự 5 á ộ số ấ ều k ệ ế ê ạ sỹ, á ể ạ sự V ệ N ộ e qu ƣ , á â ạ ạ .D ơ sở à ộ số quy ệ á quyề qu ứ ế ê ằ ộ số quy êu ê ạ á uậ quả sự ề ả ê ằ ệ á quyề ứu ƣơ ố ổ ầ ệ ó ộ số quy à ạ á ƣ ợ , uậ . ă sẽ ề xuấ à â uậ ở ƣớ ệu quả ê ộ vài ự sự V ệ N ơ sở kế ê ệ ả á ự ế ủ ả ệ á quyề à à ƣ . * Nhiệm vụ nghiên cứu Để ự ệ ệ ê -N ƣ ê ƣợ ứu ứu ằ êu ày, uậ á ộ số ấ uậ ứu ệ ả ệ á quyề ề ý uậ ộ số quy quy ị á quyề ộ số ơ ả ề ả ệ á quyề con sự. ê ữ ả ể s u: -N trong ă ủ ạ á uậ ƣ . á ó uậ ỉ sự V ệ N ơ ả ộ ếu só sự V ệ N à ể ệ à ề ả ệ ƣ - Đƣ ộ số ề xuấ Vệ N ệ ả ằ ó ầ ệ á quyề à ệ á uậ sự ƣ . * Phạm vi nghiên cứu của đề tài Vớ ả ệ ê ứu ê , uậ ƣ dƣớ ệ á quyề quy ạ ủ 06 Cá ế sự; H ế ị ạ ạ í à Cá là xoay quanh ấ ạ ự ạ á uậ ễ á d ó ề ả ậy, ạ á ủ ó ê s u ây: 6 ê ô uậ à qu á ố õ ƣ ứu ạ ; ệ ủ ằ uậ ă ộ số quy ý uậ , uậ ứu ề à sẽ ƣợ ệ ộ số sự; ộ ; ễ . Nộ du ệ á quyề ệ u sự ồ : Đạ sự ơ ả dƣớ .D ậ ộ uậ ể ấ ộ ệ ă ự ớ ị ạ à - ị sử ệ Nam ệ à ả á ể á quy ị ệ á quyề - ộ số quy ị ả ệ á quyề - ểu quyề à ủ á uậ sự V ệ ƣ á uậ sự V ệ N ệ à trong ệ ả ệ á ƣ ; ự ễ á d á uậ sự ƣ . 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Để ự ệ ƣợ ế à dự ê ƣợ ƣở Hồ C í ề quả ể ề Luậ ă duy ậ ệ ƣơ á ố ƣợ ếu, s sá à ô ấ ề à ê á à á Bộ uậ ự ệ ê ủ ứu ứu ó ủ ý N à ƣớ , quả ệ xây dự ứ ê ơ sở ý uậ ề N à ƣớ N à ƣớ qu êu ủ , k ả sá ự ễ , sử d ộ du uậ ă ĩ ệ ý xã ộ ê á - ê uậ , á qu ể ũ ứu à ƣ ủ Đả ƣ à ủ ƣơ , sự. ơ sở ƣơ ĩ duy ậ ị ƣ: P â ê , í , ổ á sử, sử d ủ ủ ĩ ổ ợ á ợ , ô í , ị dò ấy ý k ế kế quả uậ ố sử, qu ạ kê... ằ à ạ , ữ ƣ sá ỏ á ă . 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn N ữ ó ó Thứ nhất: Vấ sự V ệ N ố ủ uậ ề ả ƣợ ê ă ể ệ ê ộ số ệ á quyề ứu ộ á ƣơ ƣơ ƣ ằ ố ó ệ ê ứu, uậ à quy ạ d ệ s u ây: á uậ ố à ƣơ à dệ . Thứ hai: ộ số sự ơ ả ả ê á ề ả ệ á quyề ơ sở ổ ợ kế quả ể à ằ ệ ệ á quyề ƣ ằ ộ ƣ , â á uậ 7 sự ê ă ề xuấ á uậ ệu quả ủ ệ ự ế. ả 6. Kết cấu của luận văn N à ă ầ ở ầu, Kế uậ ƣợ kế ấu ở 3 Chƣơng 1: ƣ ằ á ề ả uậ ệu k ả , uậ ề ý uậ ơ ả ề ả ệ á quyề ạ á uậ sự V ệ N uyê â à ả á sự. ộ số quy ệ á quyề ệ à ƣ Chƣơng 3: T ự ệ á quyề à ƣơ : ộ số ấ Chƣơng 2: àD ƣ ạ , ằ á uậ sự V ệ N â ệu quả ả . Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI BẰNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ 1.1. Khái niệm quyền con ngƣời và việc bảo vệ các quyền con ngƣời bằng pháp luật hình sự Phần này tác giả ƣ k á ệm quyề ƣ i, khái niệm việc ƣ i bằng pháp luật hình sự à bảo vệ các quyề ểm của việc bảo vệ các quyề â í á ặc ƣ i bằng pháp luật hình sự. 1.2. Lịch sử phát triển của pháp luật hình sự Việt Nam trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời P ầ ạ á qu 04 ày á ả k á quá sự uậ sự V ệ N ạ ị à ệ à ả á ệ á quyề sử: 1.2.1. Giai đoạn trước năm 1945 1.2.2. Giai đoạn từ năm 1945 đến trước năm 1985 8 ể ủ á quy ƣ 1.2.3. Giai đoạn từ năm 1985 đến trước năm 1999 1.2.4. Giai đoạn từ năm 1999 đến nay 1.3. Vai trò của pháp luật hình sự trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời Pháp luật hình sự ó ò ặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ các ƣ i, c thể: quyề Thứ nhất, P HS à ƣơ ện thể chế hóa, pháp lý hóa và chính ƣ i thức hóa các quyề Thứ hai, PLHS là công c s c bén và hữu hiệu trong việc thực hiện ƣ i trên thực tế bảo vệ các quyề Thứ ba, P HS à ũ k í ợi hại nhất chống lại các hành vi xâm phạm ến các quyề ƣ i Thứ tư, P HS à ƣơ ện thực hiện các cam kết quốc tề về ảm ƣ i trong luật hình sự bảo các quyề Chương 2 MỘT SỐ QUY PHẠM PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI 2.1. Một số quy phạm pháp luật hình sự Việt Nam thuộc Phần chung về bảo vệ các quyền con ngƣời 2.1.1. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định đạo luật hình sự 2.1.1.1. Khái niệm đạo luật hình sự Đạ e sự à ă ự uậ ò quy ị ý uậ ề ị , quy ị ệ , á ả quy ạ P HS d Quố ủ yếu ề ộ ạ uyê HS à á sự k á . 9 ủ à ộ ạ, ế ị à à á 2.1.1.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định đạo luật hình sự a/ Bằ k í ạ ệ ơ ả "quyề , ợ í d ậ ợ á ạ qu ếu k ô c/ Vấ qu ƣ ệ ạ ƣớ ó “N uyê ể ó ằ á ệ ý ủ ủ ô 1999 (sử ồ : â ủ ẩ , dâ " à ả ă uyê ó ộ ữ ệ, ổ , ổ su ƣ ƣở ộ số ạ , sứ k ỏe, s e e e” (K ô à ặ sự V ệ N 2009) á ế ạ , k ô ó ) ệ á quyề ƣ â ó ò ƣợ B HS á á quy ị k ệ ả á sự ủ ả 2 ế k ữ ả 5 Đ ều 3 ề xử ý”. d/ N uyê ọ ấ ủ uyê ô uậ e ạ uậ ó uậ quy ị á ộ á ề xã ộ ự, d , dâ ă ề ả ứ dâ ", " í sự V ệ N e , u ạ ô ƣợ ) ã “Nu u ô ủ ọ / Bộ uậ u í ƣ ƣ " à "quyề ể (P ầ á ủ quyề dự ủ k á ộ â ạ à ộ ệ ả á à à ủ B HS ày ã ƣợ qu quy ị ề uyê ơ ả ệ á quyề uậ ệu ự ủ ạ à qu ƣ . ƣ ƣở g sự V ệ N ậ uậ ả sự ( á k 2 ế 5 Đ ều 7). e/ V ệ uậ á ả ệ á quyề sự V ệ N ủ ậ ƣ ô qu ạ ệ ộ ò ƣợ u ẹ dầ á à à ạ ấ sự. 2.1.2. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định tội phạm 2.1.2.1. Khái niệm tội phạm 10 e quy ị ị ĩ ạ à à sự, d ốý ặ uy ƣ ó ă ô ý, xâ ò ạ ộ ạ í ạ quyề , ợ í ủ ệ ộ ạ ƣợ ệ sự ậ , ủ quyề , í ị, , sứ k ỏe, d á k á á ƣợ quy ị ố ế ộk dự, ủ ô uậ xã ộ ộ á ấ, à ẹ ă á ã ó , quố ủ ổ ứ , ẩ , ự d , à sả , á dâ , xâ ủ ệ ợ â Bộ ự ế, ề à xã ộ , quyề , ợ í ợ ậ ự xã ộ á ế ộ , ậ ự, xâ ể ự ạ ổ ổ quố , xâ k á ả 1 Đ ều 8 B HS, k á ƣ s u: ộ uậ ạ k ạ ữ ĩ ự ĩ . 2.1.2.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định tội phạm ứ a/ á quy ị ề ộ ạ ” ể xe ả à ộ xé sự ủ ệ ạ ộ ạ b/ V ệ ự ầu ê ộ qu quy ị ƣ ệ B HS ã ặ ị ộ “ à ộ ạ ằ ƣỡ ớ à âu k ô qu quy ị uậ V ệ N ã ể ệ â ạ ềk á ệ d/ V ệ B HS k ô uộ ệ á quyề ƣ õ ƣ ƣở ế ị â ề á ạ í ạ sá nh . c/ ƣ ƣở ƣ à ả ế à à à ạ ƣớ í à ô á ệ ị ặ â í B HS ồ ạ . uộ ƣ ầ ộ ầ ó à ố ớ ƣ ữ ƣợ k ô ạ ể ố ộ ệ á ộ ả ô ạ à ịu TNHS 2.1.3. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm về những tình tiết loại trừ tính chất tội phạm của hành vi 2.1.3.1. Khái niệm trường hợp loại trừ tính chất tội phạm của hành vi 11 "Trường hợp loại trừ tính chất tội phạm của hành vi là tình tiết được điều chỉnh trong PLHS mà khi có căn cứ do luật định thì việc gây thiệt hại về mặt pháp lý hình sự không bị coi là tội phạm và do vậy, người gây ra thiệt hại đó không phải chịu TNHS". 2.1.3.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm về những tình tiết loại trừ tính chất tội phạm của hành vi a/ Về á ế "í kể". ƣ ƣở ạ ày ƣợ ả ể b/ Về ƣở ả ƣợ ể ệ xã ộ ƣ ủ à ủ B HS k ô ô qu quy ự ệ ". ƣ s u: ƣ ƣ ủ uổ ƣ ế "k ô ô d/ Về ịu ủ B HS ó ă ể e/ Về ệ ế " ô NHS ô qu quy ạ ƣ ày ệ ". Né ể â ƣ ƣở ệ ă , ả ệ á ƣ s u: â ạ ủ quy ƣ s u: ò ế " ể NHS". ày ƣợ ấ ệ qu quy ị g/ Về ự qu quy ị ế "sự k ệ ày ƣợ ƣ ể ƣ s u: ƣ ƣợ ệ ệ á quyề quyề ƣ uy ệ á quyề ế "d c/ Về ị ấ í ày ế ấ á ". ể ệ ƣ ƣở ả ệ á quyề ƣ s u: ế ". ƣ ƣở ả ệ á quyề ƣ s u: 2.1.4. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định trách nhiệm hình sự 2.1.4.1. Khái niệm TNHS Theo tôi, TNHS là hậu quả pháp lý của việc thực hiện tội phạm mà cá nhân người phạm tội phải gánh chịu trước Nhà nước về hành vi phạm 12 tội của mình mà nội dung của nó là hình phạt và các BPCC hình sự khác theo quy định của BLHS. Vệ ĩ ả ệ á quyề ấ qu ọ ƣ ằ á quy ị ề NHS ó ý . 2.1.4.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định TNHS k á a/ ấy ộ NHS à ệ ữ í à ỉk ệ ƣ ặ ộ. õ é ấ ế ẩ ƣở ƣ ộ ạ ặ ƣớ à qu ộ ƣ ả ệ á quyề à à d á ị ă NHS ƣ uậ õ é ộ ự, ủ d/ K ô á ủ ấ í à ệ ê ặ d ỉ ặ uy ứu NHS ủ ữ á " á s e ữ ứk ô à ĩ 13 ọ á ƣ " á á uậ à ủ sự ô dâ uy ứu NHS ủ ứ à ƣ ữ ớ ạ ả ƣợ á uậ ố ƣ ũ ộ ủ N à ƣớ k uyê ủ ạ ả à “ ùy ệ ”. uy ứu NHS ơ qu ộ ơ qu ƣ ă àở ạ ủ ủ k ƣ à á “ á quyề ” ủ à ũ ấ ủ ỉ ƣ k á à N à ƣớ k sự quy ị ã ề ậ ở ê ạ ợ ể sự V ệ N ) ủ á quy ị ả uâ ứ ả uậ á sẽ uậ ấ ó ọ ịu NHS ề à ả uâ à ợ í ề ậ ở ê ớ ệ ả ể ỏ quyề , ự d y ó ũ c/ ệ à ộ quyề ) à ọ ƣợ ộ í ạ ớ ấ ả á quyề ị à ó ă ƣợ yêu ầu N à ƣớ ( à ạ d ệ sự ó ấ ả uậ ệ ộ ƣ ( ị ạ ơ ả ạ ạ uộ á quyề ể á uy ứu NHS ố ó sự ệ ây à ủ ố ặ ệ b/ B ểu ộ NHS ã ƣợ à á uy ứu ự ệ e sự quy ị . í sự uộ ƣ ã â ố ớ í ở trên (truy ứu NHS ê d á ơ qu ả ƣợ à à ƣ ự ị á e ự NHS ự sự ó ộ ệ ỉ ƣợ ẩ ự ạ ò ộ ; uy ứu NHS quyề ự ộ " ứ ệ sự quy ị ), uyê ự ả ệ , uy ứu NHS uậ ố ặ NHS ( " ệ ả á kế ộ í NHS) ó ủ ò á uậ í à ã ó ệu uậ . e/ NHS ớ ƣ á ( ạ ệ ự ƣợ sự V ệ N ệ ệ á ệ uậ ơ sở ó sự ế ặ ƣớ à ậu quả á ý ấ ợ, ự ỏ) ế quyề , ự d ủ ộ ƣ d xá " à ò ỏ à yêu ầu ố qu NHS ê ự ế ộ á " í ọ ệ ả ệ á quyề ế ó á ộ ệ á d ƣ . 2.1.5. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định hình phạt 2.1.5.1. Khái niệm hình phạt Đị ĩ á í ề P HS V ệ N ạ ớ ƣợ à à uậ í ứ ậ ộ du : “Hình phạt là biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc nhất của Nhà nước nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của người phạm tội được quy định trong BLHS và do toà án áp dụng đối với người phạm tội”. 2.1.5.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định hình phạt a/ Xuấ d ó ệ é ƣơ á ả ồ ƣớ k â ƣ ể ạ à ệ á quyề ớ b/ í ặ ệ ă , ả â á quy ị ƣ ằ ộ ứ ế ị ƣ ằ ạ sâu s í sá ạ 14 ƣợ ệ ạ ệ á quyề ề ự ể ế ị NHS ó ữ NHS. sự ủ N à ệ ô qu : ƣớ - ế àở í - B HS ã ƣ d ạ ù ê uổ k ạ ạ ộ; ộ - í k ủ ƣ â à ử ặ xé xử ( ợ k ô ồ : uô ƣợ á ƣ ƣ ỏ dƣớ 36 háng ạ 2 Đ ều 35 B HS). ú ề ạ, í ấ à ứ ộ ê ạ. sự V ệ N ả -N à à ạ ữ u à uậ ế ở à ậ ặ k ố -N à à à ề ữ ó dạ ệ ạ quy ị ạ à ủ ã ƣ ộ ạ á ế ƣợ ẹ NHS uậ sự ƣớ â ă k á k ấ ẹ ơ quy ị ò ƣ é ộ quy ị ò á í ƣợ quyế ị ộ ủ B HS 2.1.6. Bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định các biện pháp tha miễn 2.1.6.1. Khái niệm BP á à quy ạ sự k ồ ƣ á sự ó ị k ó ầy ủ á ( ặ ủ N à ƣớ ẩ ế ị ố ) ớ í ƣ quyề á d ă ứ à ữ ấ ạ ộ â à ƣợ ộ số ƣ ạ , ả ơ qu ợ ấ ều k ệ d P HS quy ị 2.1.6.2. Một số biểu hiện cụ thể của việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm của chế định các BPTM a/ Miễn TNHS b/ Miễn hình phạt c/ Miễn chấp hành hình phạt d/ Án treo e/ Giảm mức hình phạt đã tuyên g/ Hoãn chấp hành hình phạt tù 15 h/ Tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù i/ Án tích j/ Đặc xá k/ Đại xá 2.2. Một số quy phạm pháp luật hình sự Việt Nam cơ bản thuộc Phần các tội phạm về việc bảo vệ các quyền con ngƣời 2.2.1. Việc bảo vệ các quyền con người bằng một số quy phạm tại Chương 12 BLHS về các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người 2.2.1.1. B HS ã dà ộ xâ ạ í à 2.2.1.2. V ệ ả á ộ ƣơ xâ 12 B HS ò ạ ƣợ ớ ê dự à ớ ệ á quyề ể ọ C ƣơ â ẩ ó k á ƣ ô 12: Cá ủ ƣ ể ể ày. qu ộ số quy ị ệ ở ị í ủ C ƣơ P ầ ạ . 2.2.1.3. Để ả ớ ộ ạ , sứ k ỏe, d uy ứu NHS á ạ C ƣơ ẳ ỗ á ệ ố ƣu â ƣ k ỏe, d dự à â xâ ế k á ạ ó ữ ồ ẩ , ể quyề quyề à à ạ ă ƣợ uậ ày à qu ả ọ ộ ề í ã ộ â à ạ ú ạ ó à ầu ố á , sứ à 03 ó : Nhóm tội xâm phạm tính mạng của con người. Nhóm tội xâm phạm sức khỏe của con người. Nhóm tội xâm phạm danh dự, nhân phẩm của con người. 2.2.1.4. ƣ ƣở C ƣơ 12 B HS ò ạ ố ớ á ộ ả ệ á quyề ế ƣợ ạ ể ƣ ệ ô ể ƣợ quy ị 16 ằ qu á quy ị í sá C ƣơ á d . ạ 2.2.2. Việc bảo vệ các quyền con người thông qua các quy định tại Chương 13 BLHS về các tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân 2.2.2.1. V ệ C ƣơ ả ệ á quyề 13 B HS ƣợ ƣơ P ầ ể á ộ ệ ả ạ C ƣơ 13 B HS ò uậ ã á à d , dâ ủ ủ ô dâ à ứ ớ ứ ó k á qu á quy ị ế ở ị í ệ á quyề ị ớ ƣớ ô ứ ựs xế ạ á ạ . 2.2.2.2. ƣ ƣở ạ ƣơ ƣ xâ ƣợ ể ƣ ô qu á quy ô qu ệ à à ệ ạ ế ó 02 ó ể ó á ấ uy ộ à í k á ể ạ à quyề ể ó ể ủ ộ ạ à ự à ố ể ày. Chương 3 THỰC TRẠNG, NGUY N NHÂN VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BẢO VỆ CÁC QUYỀN CON NGƢỜI TRONG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM 3.1. Thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự Việt Nam trong việc bảo vệ các quyền con ngƣời 3.1.1. Những kết quả đạt được Nă á 2013, số á ấ ã ý à N ều á ớ , ặ qu xử kị â ã ƣợ , uậ sự à ò á ả quyế ă ệ á ê â dâ à ò á quâ sự "2.443 vụ so với cùng kỳ năm trước”. ọ ò á k ẩ ê Xé xử ƣu ộ sự ặ ƣơ á á ê ƣợ dƣ uậ xã ộ ứu ồ sơ ể ƣ xé . à ệu quả à ậ ứ uyê u ấ. 17 uyề , ổ ế à á d á