Tài liệu Một số phương pháp để rèn luyện kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 8 nhằm giúp các em đạt kết quả cao trong học tập và vận dụng được các kiến thức đã học vào cuộc sống thực tế.

I- PHẦN MỞ ĐẦU A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận Với sự phát triển không ngừng của nghành khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin,du lịch...việc học ngoại ngữ đã trở thành quen thuộc với tất cả cộng đồng. Việc học ngoại ngữ đã trở thành phương tiện tối ưu khi cơ chế mở cửa. Chúng ta học ngoại ngữ để tiếp cận với thế giới văn minh,trao đổi văn hoá và nối vòng tay lớn với các quốc gia. Từ những mục tiêu trên,dạy và học ngoại ngữ trong các trường THCS có nhiều chuyển biến rõ rệt. Ngoại ngữ đã trở thành môn thi chính trong cá kỳ thi THCS và thi vào cấp 3. Kể cả cấp I, kể cả các vùng sâu vùng xa các em đều được học ngoại ngữ. Giáo viên THCS được huấn luyện hàng năm do sở GDĐT và phòng GDĐT tổ chức vào giữa kỳ hoặc kỳ nghỉ hè nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao chất lương bộ môn. Trong tất cả các trường học ở vùng sâu vùng xa tài liệu và thiết bị dạy học được đưa vào ngày càng hoàn thiện hơn, giúp cho giờ học đạt hiệu quả hơn và học sinh có hứng thú học tập hơn. Bên cạnh những thuận lợi trên trường THCS gặp không ít những khó khăn. Mặc dù thiết bị dạy học đã hoàn thiện nhưng chưa đầy đủ, chất lượng băng đài làm ảnh hưởng đến kỹ năng nghe của học sinh. Trình độ học sinh không đồng đều. Lớp 8 các em được chú trọng rèn luyện ở kỹ năng với mục đích thực hành và giao tiếp thì kỹ năng nói cần phải được quan tâm hơn cả. Do môi trường học ngoại ngữ các em có ít dịp tiếp xúc nói chuyện với người nước ngoài hoặc người nói Tiếng Anh ở nhà. Nên việc phát triển kỹ năng nói thành thạo ở các em còn nhiều khó khăn. 2. Cơ sở thực tiễn 1 Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Tiếng Anh ở trường THCS trong nhiều năm, tôi đã tìm tòi, học hỏi, đọc các tài liệu tham khảo và qua các phương tiện thông tin đại chúng, tôi đã rút ra cho mình một số kinh nghiệm trong phương pháp giảng dạy để làm cho giờ dạy của mình đạt kết quả cao hơn. Dạy ngoại ngữ là một quá trình hoạt động rèn luyện kỹ năng nói dưới dạng nghe, nói, đọc, viết. Kỹ năng nghe, nói sẽ hỗ trơ cho kỹ năng đọc, viết. Nghe nói đòi hỏi phải có thiết bị nghe nhìn đầy đủ ngày nay thiết bị dạy học đã được quan tâm hơn. Để đạt được hiệu quả hơn trong giờ học ngoại ngữ phải có môi trường thực tiễn. Trong đề tài này tôi muốn đưa ra một số phương pháp để rèn luyện kỹ năng nói cho học sinh lớp 8 nhằm giúp các em đạt kết quả cao trong học tập và vận dụng được các kiến thức đã học vào cuộc sống thực tế. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Đối với học sinh lớp 8, sách giáo khoa đưa việc rèn luyện kỹ năng nói vào một giờ học. Lớp 6, 7 kỹ năng nói chỉ được rèn luyện ở phần "post" trong các giờ dạy kỹ năng, tôi nhận thấy sách giáo khoa 8 có nhiều thuận lợi cho viêc dạy kỹ năng này. Chủ điểm bài học sát với thực tế hàng ngày vì vậy các em dễ dàng liên hệ và vận dụng. Tuy nhiên vẫn còn có khó khăn từ học sinh. Ở lứa tuổi này các em có xu hướng ngại nói, ngại phát biểu vì sợ sai. Các em lớp 8 chưa thật sự tự giác nói và còn nhiều hạn chế. Bằng các dạng bài tập phù hợp, lý thú sẽ làm các em hào hứng hơn trong giờ học và phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh. Sau mỗi bài học các em có thể dựa vào chủ đề vừa học phát triển thành ý tưởng của mình vận dung vào các tình huống cụ thể. 3. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 8 4. Phương pháp nghiên cứu: Thực hành phân tích 2 Tổng hợp, rút kinh nghiệm. 5.Kế hoạch và thời gian nghiên cứu: Đề tài được áp dụng vào các giờ nói trong cả năm học. II. PHẦN NỘI DUNG 1.Tình hình học sinh Bước vào năm học lớp 8 các em đã bộc lộ rõ khả năng của mình trong từng môn học và định hướng môn học yêu thích của mình. Tôi tìm hiểu, quan sát để năm được khả năng của các em. Sau cuộc khảo sát đầu năm để phân loại đối tượng học sinh để từ đó có biện pháp cụ thể. Nhìn chung, các em trong trường đều ngoan, có ý thức học tập. Nhiều em yêu thích môn tiếng anh. Như vậy rất thuận lợi cho tôi tiến hành đề tài này. Vẫn còn một số em nhác học, không có năng khiếu học, tiếp thu chậm, phát âm khó, hiệu quả của các em chưa cao. Kêt quả khảo sát đầu năm Lớp Giỏi Khá trung bình Dưới trung bình. 8A(40) 10 = 25% 20 = 50% 10 = 25 % 0 8B (40) 5 = 12,5% 15 = 37,5% 20 = 50% 0 8C (37) 0 10 = 27% 25 = 67,5% 2=5,4 % 2. Nội dung- phương pháp a. Mục đích, yêu cầu 3 Kỹ năng nói là một kỹ năng quan trọng trong việc học tiếng Anh thực hành và tiếng Anh giao tếp, nó giúp các em vận dụng được kiến thức đã học trong sách vở và kiến thức hàng ngày . "Nói" là kết quả của kỹ năng nghe -đọc, viết kết hợp với kiến thức ngữ pháp. Việc rèn luyện kỹ năng này phải phối hợp chặt chẽ với kỹ năng khác và phải được tiến hành từng bước với những hoạt động phù hợp để sau mỗi giờ học các em có thể vận dụng được vào tìng huống giao tiếp cụ thể. Muốn thế các em phải ghi nhớ, thuộc mẫu câu. Sự kết hợp sách giáo khoa và mẫu câu là cần thiết nhưng đó chỉ là cơ sở ban đầu. Các em phải biến nó thành kiến thức của mình để có thể vận dụng bất kỳ ở đâu và khi nào.Vì vậy người thầy đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt học sinh đạt kết quả cao. b. Cách tiến hành cụ thể: Việc rèn luyện kỹ năng nói tiến hành thuường xuyên qua các giờ học nhưng tập trung chủ yếu nhất là trong giờ nói. Để dạy một giờ luyện nói đạt kết quả cao, cũng giống như các giờ dạy kỹ năng khác, giáo viên phải tiến hành 3 giai đoạn: 1. Pre-speaking 2. While-speaking 3. Post- skeaking. Mỗi giai đoạn có nhiệm vụ, mục đích khác nhau tuỳ thuộc vào nội dung và đặc thù của mỗi bài mà ở từng giai đoạn tôi vận dụng các phương pháp khác nhau. Giai đoạn 1: Pre-speaking. - Mục đích yêu cầu: Tôi phải cho học sing thấy rõ mục đich yêu cầu của giờ học. Học sinh được biêt các em sẽ nói về chủ đề gì, sử dụng cấu trúc ngữ pháp gì. Giai đoạn này đóng vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện mục đích của giờ học. 4 Nó giúp cho học sinh hình thành được ý tưởng và nội dung những điều mà các em sẽ nói. Để gợi mở và tạo những kiến thức đã học để phục vụ cho hoạt động nói, yêu cầu các em luện tập theo nhóm liệt kê các ý có liên quan đến chủ đề đang thảo luận rồi tổng hợp ý kiến đó lên bảng. Bài tập 1: Brainstoming Unit 4. Lesson 2: Speak. " Now you are going to talk about the differentces between life in the past and life at present. I want you to work in the 2 groups to make list of the verbs about the differences. The two pictures can help you". Sau khi mỗi nhóm làm việc,các em đại diện lên trình bày ý tưởng của mình ở trên bảng. Picture 1(Group 1) Picture 2 (Group 2 ) -Live in the small houses -Live in big houses -Walk to travel -Have time to relax. -Work hard all the time -Go to school -Stay at home -Travel by car or motorbike -No electricity -Electricity everywhere. -Many shops and stores. Tôi yêu cầu học sinh viết vài ví dụ làm mẫu để làm nổi bật cấu trúc câu cần sử dụng. Ví dụ: People used to live in small houses 5 They didn't use to have time to relax Bài tập 2: Rub out and rememuer dialogue Unit 10: Lesson 2 : Speak Sau khi sử dung tranh vẽ để giới thiệu tình huống và giải thích yêu cầu luyện tập. Tôi sử dụng hội thoại trong sách giáo khoa làm mẫu cho học sinh. Giúp các em thay thế tạo hội thoại mới. S1: Which group do clothes belong to ? S2: I put them in fabric S1: What can we do with these clothes? S2: We can recycle them and make in to paper. S1: That's right. Như vậy các em có thể thuộc ngay hội thoại và biết phần nào có thể thay thế được để tạo hội thoại mới theo ý tưởng mới của mình. (2) giai đoạn 2: While-speaking Mục đích yêu cầu: Ở giai đoạn này phải thực hiện được nhiệm vụ chính của giờ học. Vì vậy học sinh phải diễn đạt được những điều được hướng dẫn ,gợi mở từ giai đoạn trước. Tuỳ thuộc vào nội dung và hình thức bài học mà giáo viên cần vận dụng phương pháp cho linh hoạt với từng đối tượng học sinh để tất cả các em đều có cơ hội luyện tập, em khá giúp đỡ em yếu hơn. Bài tập 1: Survey Unit 5: Lesson 2: Speak Khi các em đã quen rồi, tôi cho các em làm việc theo nhóm để hỏi nhau các câu hỏi gợi ý. Học sinh có thể hỏi thêm câu hỏi "How often" Khi bạn trả lời các em phải ghi lại để báo cáo trước lớp về người mà mình đã hỏi. when/do who/help how much how often what/do/improve 6 homework homework time/ /have English English spend/English After dinner brother 2 hous three time a practise week speaking more Feedback: Mai often does her homework after dinner. Her brother often helps her homework... Như vậy các em có thể thực hiện việc báo cáo của mình một cách dễ dàng theo thông tin mà mình đã điêù tra được. Với các em khác, tôi khuyến khích các em sử dụng cách nói gián tiếp. Ví dụ: Mai said that she did her homework after dinner and her brother helped with... Bài tập 2: Mapped dialogue: Mục đích của bài tập này giúp học sinh luyện tập nói dưới dạng hội thoại dựa theo nội dung chú điểm gợi ý. Unit 7: Leson 2: Speak Mapped dialogue: Clerk you Can I.......? I want to send..... to... Do you want to.....airmai or...? Surface mail please. I ll weight it.It is ....that...dong How much...? Thanh you here... You are welcome Example exggange 7 S1: Can I help you? S2: I want to send this letter to kontum. S1:Do you want to send it airmail or surface mail? S2: Surface mail please.How much is it? S1: I'll weigh it .It's.It's 20 grams.That's 800 dong. S2: Here you are. S1: Thanh you S2: You are welcome. - Để luyện nói dưới dạng hội thoại,giáo viên có thể sử dụng hình thức luyện tập thay thế. (30 Giai đoạn 3: post-speaking(Further practice) Mục đích yêu cầu: Hoạt động để hoàn chỉnh kỷ năng nói, học sinh cần phải vận dụng những điều đã học vào giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy đòi hỏi mức độ nói phải trôi chảy, vận dụng tình huống phải nhanh, linh hoạt. Bài tâp ứng dụng như sau: Unit 4. Leson 4: Speak Sau khi luyện nói với cấu trúc"used to". Chia các em thành 4 nhóm để các em đều có cơ hội nói. Ví dụ: S1: Nam used to get up early S2: Nam used to get up early and do morning exercise S3: Nam used to get up early,do morning exercise and go to school on time Trong trò chơi này để tạo điều kiện cho những em khá hơn phát huy và em yếu không bị lúng túng khi nói. Tôi xếp các em ở vị trí 1 và 2. Bài tập 2: Role play 8 Mục đích bài này giúp các em vận dụng được các mẫu câu giao tiếp trong các tình huống khác nhau. Unit 11. Leson 4 Học sinh đã luyện tập nói với chủ đề"making request suggestions" There is a tourist, who comes to Ha Long for the first time. He want to see a famouse place in Ha Long.You work in pairs,one of you is the tourist and the other is a student in Quang Ninh. Possible dialogue: S1:Can I help you? S2:That's great. I want to visit a famous place in Ha Long. Would you mind sussgest one? S1:No, of course not, I suggest going to HaLong Bay S2: That sounds interesting.How can I get there? S1: You can take a boat. S2 Thank you very much S1: you are welcome. III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN Qua việc áp dụng suốt cả năm học 2009-2010 cho đến nay, từ chỗ các em chưa biết diễn đạt ý của mình thì nay các em đã có thể hội thoại với nhau theo chủ đề đã học. Như vậy các em đã nắm được và vận dụng. Khi vào lớp tôi kiếm tra các em vào đầu giờ. Kết quả khảo sát cuối năm học 2009-2010 thu được như sau: Lớp Giỏi Khá trung bình Dưới trung bình. 8A(40) 15 = 37,5 % 23 = 57,5 % 2= 5% 0 9 8B (40) 7 = 17,5 % 18 = 45 % 15 = 37,5 % 8C (37) 1= 2,7 % 13 = 35 % 23 = 62 % 0 0 IV. KẾT LUẬN Rèn luyện kỹ năng nói rất quan trọng trong tiếng Anh. Là mục đích chính của người học ngoại ngữ. Thông qua các giờ luyện nói khả năng của các em tăng lên rõ rệt các em có phản xạ nhanh khi nghe và nói. Kỹ năng này cần được rèn luyện từ ít đến nhiều, từ đơn giản đến phức tạp với nhiều hình thức luyện tập khác nhau. Để rèn luyện kỹ năng nói có hiệu quả giáo viên phải chuẩn bị bài chu đáo, vận dụng phù hợp, linh hoạt mỗi bài. Việc rèn luyện kỹ năng nói có thể áp dụng ở các trường và mọi đối tượng học sinh. Trên đây là một kinh nghiệm nhỏ của riêng tôi trong quá trình giảng dạy nhưng không tránh khỏi những khiếm khuyết, vậy tôi rất mong nhận được sự góp ý kiến xây dựng của bạn bè, đồng nghiệp và hội đồng chuyên môn để xây dựng bài dạy của tôi hoàn thiện hơn. Song Lo, ngày 18 tháng 4 năm 2010 Tác giả Nguyen Ba Manh 10 11