Tài liệu Một số phương hướng và biện pháp nhằm mở rộng thị trường ở công ty liên doanh tnhh hải hà-kotobuki

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Tõ l©u trªn thÕ giíi, trong kinh doanh ®· cã mét ph¬ng ch©m: business is business - kinh doanh lµ kinh doanh - ngô ý lµ: trong kinh doanh kh«ng cã chç cho t×nh c¶m, kinh doanh lµ c¹nh tranh gay g¾t, kh«ng nÓ nang, kh«ng khoan nhîng,... Ph¬ng ch©m nµy gÇn nh ®· lét t¶ hÕt tÝnh chÊt quyÕt liÖt cña sù c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Do ®ã, mét doanh nghiÖp muèn thµnh c«ng trong kinh doanh, muèn chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh th× doanh nghiÖp ngoµi viÖc ph¶i lu«n lu«n thay ®æi, cßn ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó cã thÓ thÝch øng ®îc víi sù c¹nh tranh trªn thÞ trêng. Tõ ®ã mét trong nh÷ng biÖn ph¸p cã thÓ gióp doanh nghiÖp ®¹t ®îc ®iÒu nµy lµ lu«n lu«n t×m c¸ch cñng cè vµ më réng thÞ trêng tiªu thô cña m×nh. ë níc ta, sau h¬n mêi n¨m chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc, sù c¹nh tranh ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng trë nªn gay g¾t. §iÒu ®ã b¾t buéc tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i ra søc nghiªn cøu, t×m tßi mét híng ®i (phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp) cã thÓ gióp doanh nghiÖp chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Tuy nhiªn do míi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng nªn c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bì ngì ban ®Çu trong qu¸ tr×nh t×m híng ®i cho doanh nghiÖp m×nh. XuÊt ph¸t tõ c¸c nguyªn nh©n trªn, t«i ®· chän ®Ò tµi: “Mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m cñng cè vµ më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm ë c«ng ty vËt t kü thuËt xi m¨ng” nh»m môc ®Ých: tõ nh÷ng lý thuyÕt míi, tõ kinh nghiÖm cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc ®a ra mét sè biÖn ph¸p vµ ph¬ng híng gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn th«ng qua viÖc cñng cè vµ më réng thÞ trêng tiªu thô. Bªn c¹nh ®ã, trong luËn v¨n dùa vµo lý thuyÕt kÕt hîp víi thùc tiÔn t¹i C«ng ty vËt t kü thuËt xi m¨ng, t«i xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m ®Èy m¹nh h¬n qu¸ tr×nh cñng cè vµ më réng thÞ trêng tiªu thô t¹i c«ng ty. Do néi dung cña ®Ò tµi hÕt søc réng vÒ c¶ lý thuyÕt lÉn thùc tÕ nªn trong khu«n khæ cña mét luËn v¨n tèt nghiÖp t«i chØ xin ®Ò cËp nh÷ng néi dung chÝnh, ®îc chia thµnh ba ch¬ng nh sau:  Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c cñng cè vµ më réng thÞ trêng t¹i c«ng ty vËt t kü thuËt xi m¨ng.  Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m cñng cè vµ më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm ë c«ng ty vËt t kü thuËt xi m¨ng. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I Lý luËn chung vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. I. 1. §¹i c¬ng vÒ kinh tÕ thÞ trêng. Kh¸i niÖm, vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng. 1.1. Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng. ThÞ trêng lµ mét ph¹m trï kh¸ch quan, nã xuÊt hiÖn ®ång thêi víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ ®îc h×nh thµnh trong lÜnh vùc lu th«ng. Ngêi cã hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®em ra trao ®æi ®îc gäi lµ bªn b¸n,ngêi cã nhu cÇu cha tho¶ m·n vµ cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ®îc gäi lµ bªn mua. Trong qu¸ tr×nh trao ®æi trªn thÞ trêng ®· h×nh thµnh nªn nh÷ng mèi quan hÖ nhÊt ®Þnh, ®ã lµ quan hÖ gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua, quan hÖ gi÷a nh÷ng ngêi b¸n vµ quan hÖ gi÷a nh÷ng ngêi mua víi nhau. V× vËy theo nghÜa ®en, thÞ trêng lµ n¬i mua b¸n hµng ho¸,lµ n¬i gÆp gì ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng mua b¸n gi÷a ngêi b¸n víi ngêi mua. Tõ ®ã sù h×nh thµnh cña thÞ trêng ®ßi hái ph¶i cã : - §èi tîng trao ®æi : S¶n phÈm hµng ho¸ hay dÞch vô. - §èi tîng tham gia trao ®æi : Bªn b¸n vµ bªn mua. - §iÒu kiÖn thùc hiÖn trao ®æi : Kh¶ n¨ng thanh to¸n. Nh vËy ta cã thÓ hiÓu kh¸i qu¸t thÞ trêng nh sau :  ThÞ trêng lµ biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh mµ trong ®ã thÓ hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña ngêi tiªu dïng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô còng nh quyÕt ®Þnh cña c¸c doanh nghiÖp vÒ sè lîng,chÊt lîng,mÉu m· cña hµng ho¸. §ã lµ nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a tæng sè cung vµ tæng sè cÇu víi c¬ cÊu cung cÇu cña tõng lo¹i hµng ho¸ cô thÓ  1. Tõ ®ã nhê cã thÞ trêng mµ doanh nghiÖp cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò :  Ph¶i s¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ g× ? cho ai? 1 Nh÷ng t duy míi vÒ thÞ trêng. Nxb Thèng kª n¨m 1997. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  Sè lîng bao nhiªu ?  MÉu m· kiÓu c¸ch chÊt lîng nh thÕ nµo?.... V× vËy, ta cã thÓ nãi r»ng ®èi víi mét doanh nghiÖp th× thÞ trêng lµ m«i trêng sèng cña nã. Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng thÝch øng cña nã víi thÞ trêng. NÕu doanh nghiÖp thÝch øng nhanh vµ khai th¸c thÞ trêng tèt th× doang nghiÖp sÏ ph¸t triÓn nhanh vµ thÕ lùc cña nã trªn thÞ trêng cµng lín. Ngîc l¹i, nÕu doanh nghiÖp chËm thÝch øng víi thÞ trêng th× doanh nghiÖp ®ã sÏ bÞ thÊt b¹i vµ dÔ dµng bÞ ph¸ s¶n. 1.2. Vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng. ThÞ trêng cã vai trß hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ c¸c quèc gia. Nhê cã thÞ trêng chóng ta cã thÓ nhËn biÕt ®îc sù ph©n phèi c¸c nguån lùc s¶n xuÊt th«ng qua hÖ thèng gi¸ c¶. Trªn thÞ trêng, gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ c¸c nguån lùc vÒ t liÖu s¶n xuÊt, søc lao ®éng,... lu«n lu«n biÕn ®éng nh»m ®¶m b¸o c¸c nguån lùc cã h¹n nµy ®îc sñ dông ®Ó s¶n xuÊt ®óng nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô mµ x· héi cã nhu cÇu. ThÞ trêng lµ kh¸ch quan,tõng doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm thay ®æi thÞ trêng. Nã (c¸c doanh nghiÖp) ph¶i dùa vµo viÖc t×m hiÓu thÞ trêng thùc chÊt lµ t×m hiÓu nhu cÇu, thÞ hiÕu vµ søc mua cña ngêi tiªu dïng,®ång thêi kÕt hîp víi viÖc nhËn biÕt c¸c thÕ m¹nh kinh doanh cña m×nh ®Ó cã ph¬ng ¸n kinh doanh phï hîp víi ®ßi hái cña thÞ trêng. Hay nãi chÝnh x¸c h¬n lµ th«ng qua thÞ trêng mµ ba vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña doanh nghiÖp lµ: S¶n xuÊt c¸i g× ? S¶n xuÊt nh thÕ nµo ? S¶n xuÊt cho ai? ®îc gi¶i quyÕt. Së dÜ thÞ trêng cã vai trß to lín nh vËy lµ do c¸c chøc n¨ng sau :  Chøc n¨ng thõa nhËn. ThÞ trêng lµ n¬i gÆp gì gi÷a ngêi s¶n xuÊt(hµng ho¸ vµ dÞch vô)víi ngêi tiªu dïng, trong qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸, c¸c ®èi tîng tham gia vµo thÞ trêng ®Òu cã môc ®Ých lµ tèi ®a ho¸ läi Ých cña m×nh. §èi víi doanh nghiÖp th× môc ®Ých cña hä lµ b¸n ®îc nhiÒu hµng ho¸ víi gi¸ c¶ sao cho bï ®¾p ®îc mäi chi phÝ ®· bá ra vµ cã nhiÒu lîi nhuËn. Cßn ®èi víi ngêi tiªu dïng,hä ®Õn thÞ trêng ®Ó mua nh÷ng hµng ho¸ ®óng c«ng dông hîp thÞ hiÕu vµ n»m trong kh¶ n¨ng thanh to¸n theo mong muèn cña m×nh. Trong qu¸ tr×nh diÔn ra sù trao ®æi,mÆc c¶ trªn thÞ trêng gi÷a ®«i bªn vÒ mét hµng ho¸ nµo ®ã, sÏ cã hai kh¶ n¨ng x¶y ra: thõa nhËn hoÆc kh«ng thõa nhËn. NÕu thÞ trêng thùc hiÖn chøc n¨ng thõa nhËn th× viÖc mua b¸n hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn,qu¸ tr×nh 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 t¸i s¶n xuÊt ®îc gi¶i quyÕt,doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Ngîc l¹i, nÕu hµng ho¸ kh«ng ®îc thõa nhËn, viÖc mua b¸n kh«ng x¶y ra th× qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp bÞ ¸ch t¾c, kh¶ n¨ng tån t¹i trªn thÞ trêng cña doanh ngiÖp sÏ Ýt ®i.  Chøc n¨ng thùc hiÖn. Chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ trêng thÓ hiÖn ë chç thÞ trêng lµ n¬i diÔn ra c¸c hµnh vi mua b¸n, trao ®æi. Th«ng qua chøc n¨ng nµy, c¸c hµng ho¸ trªn thÞ trêng h×nh thµnh nªn c¸c gi¸ trÞ trao ®æi cña m×nh, lµm c¬ së cho viÖc ph©n phèi c¸c nguån lùc. Ngêi ta thêng cho r»ng viÖc thùc hiÖn vÒ gi¸ trÞ lµ quan träng nhÊt,nhng sù thùc hiÖn vÒ gi¸ trÞ chØ x¶y ra khi gi¸ trÞ sö dông ®îc thùc hiÖn.  Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt, kÝch thÝch nÒn s¶n xuÊt x· héi. Th«ng qua sù h×nh thµnh gi¸ c¶ díi t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ vµ quy luËt c¹nh tranh trong quan hÖ cung cÇu hµng ho¸ mµ chøc n¨ng ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng ®îc thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ. Ta biÕt r»ng lîng cung vµ cÇu cña mét lo¹i hµng hãa lµ do ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng quyÕt ®Þnh, quan hÖ gi÷a lîng cung vµ lîng cÇu sÏ kh«ng cã nÕu kh«ng tån t¹i thÞ trêng. Th«ng qua thÞ trêng hay nãi chÝnh x¸c h¬n lµ th«ng qua sù ®Þnh gi¸ trªn thÞ trêng th× sè cung vµ sè cÇu ®îc gi¶i quyÕt vµ qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn. Trong qu¸ tr×nh ®Þnh gi¸, chøc n¨ng ®iÒu tiÕt cña thÞ trêng ®îc thÓ hiÖn th«ng qua sù ph©n bæ lùc lîng s¶n xuÊt tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c, tõ khu vùc nµy sang khu vùc kh¸c ®èi víi ngêi s¶n xuÊt ®ång thêi híng dÉn ngêi tiªu dïng vµ x©y dùng c¬ cÊu tiªu dïng ®èi víi ngêi tiªu dïng. Ngoµi ra chøc n¨ng nµy cña thÞ trêng cßn ®îc thÓ hiÖn ë chç th«ng qua sù thay ®æi liªn tôc cña nhu cÇu trªn thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n t×m c¸ch ®æi míi vÒ c«ng nghÖ, vÒ s¶n phÈm, vÒ c¸c h×nh thøc phôc vô... do ®ã lµm cho nÒn s¶n xuÊt x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn.  Chøc n¨ng th«ng tin. Chøc n¨ng th«ng tin cña thÞ trêng cã thÓ ®îc hiÓu lµ viÖc thÞ trêng chØ ra cho ngêi s¶n xuÊt biÕt nªn s¶n xuÊt hµng hãa nµo, khèi lîng bao nhiªu, nªn tung ra thÞ trêng ë thêi ®iÓm nµo; nã chØ ra cho ngêi tiªu dïng biÕt nªn mua mét hµng ho¸ hay mua mét mÆt hµng thay thÕ nµo ®ã hîp víi thu nhËp cña hä Chøc n¨ng nµy h×nh thµnh lµ do trªn thÞ trêng cã chøa ®ùng c¸c th«ng 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tin vÒ tæng sè cung, tæng sè cÇu cña tõng lo¹i hµng ho¸, chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ c¶ thÞ trêng, chÊt lîng s¶n phÈm.... §Êy lµ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp víi lîi Ých cña m×nh. Trong c«ng t¸c qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ trêng nãi chung vµ trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi riªng, vai trß tiÕp nhËn th«ng tin vÒ thÞ trêng ®· lµ quan träng, song viÖc chän läc th«ng tin vµ xö lý th«ng tin l¹i lµ c«ng viÖc quan träng h¬n nhiÒu. ViÖc ®a ra ®îc nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c cã thÓ thóc ®Èy sù vËn hµnh mäi ho¹t ®éng kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ trêng vµ qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo sù chÝnh x¸c cña viÖc sµng läc vµ xö lý th«ng tin. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2. C¸c quy luËt cña thÞ trêng vµ c¬ chÕ thÞ trêng. 2.1. C¸c quy luËt cña thÞ trêng. Trªn thÞ trêng cã nhiÒu quy luËt kinh tÕ ho¹t ®éng ®an xen nhau, vµ cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Trong ®ã quy luËt gi¸ trÞ quy ®Þnh hµng ho¸ ph¶i ®îc s¶n xuÊt vµ trao ®æi trªn c¬ së hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt, tøc lµ chi phÝ b×nh qu©n trong x· héi. Quy luËt gi¸ trÞ sÏ ®îc biÓu hiÖn th«ng qua gi¸ c¶ thÞ trêng. Tuy nhiªn quy luËt gi¸ trÞ muèn biÓu hiÖn yªu cÇu cña m×nh b»ng gi¸ c¶ thÞ trêng l¹i ph¶i th«ng qua sù vËn ®éng cña quy luËt cung cÇu. Quy luËt nªu lªn mèi quan hÖ gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cung øng trªn thÞ trêng. Quy luËt nµy quy ®Þnh cung vµ cÇu lu«n lu«n cã xu thÕ chuyÓn ®éng xÝch l¹i gÇn nhau ®Ó t¹o ra sù c©n b»ng trªn thÞ trêng. Nhng quy luËt cung cÇu l¹i biÓu hiÖn yªu cÇu cña m×nh th«ng qua sù vËn ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ lµ gi¸ c¶. Ngoµi ra trªn thÞ trêng cßn cã mét sè c¸c quy luËt kh¸c nh : - Quy luËt c¹nh tranh: quy ®Þnh hµng ho¸ s¶n xuÊt ra ph¶i ngµy cµng cã chi phÝ thÊp h¬n, chÊt lîng ngµy cµng tèt h¬n ®Ó thu lîi nhuËn cao vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c hµng hãa kh¸c cïng lo¹i. - Quy luËt gi¸ trÞ thÆng d: Yªu cÇu hµng ho¸ b¸n ra ph¶i bï ®¾p chi phÝ s¶n xuÊt vµ lu th«ng ®ång thêi ph¶i cã mét kho¶n lîi nhuËn ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ t¸i s¶n xuÊt më réng. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.2. C¬ chÕ thÞ trêng Khi xuÊt hiÖn s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ th× ph¶i cã thÞ trêng. NÒn kinh tÕ mµ trong ®ã cã s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ diÔn ra mét c¸ch tù nhiªn gäi lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng,mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng ®îc vËn hµnh theo mét c¬ chÕ do sù ®iÒu tiÕt cña quan hÖ cung cÇu quy ®Þnh. C¬ chÕ Êy ®îc gäi lµ c¬ chÕ thÞ trêng. Thùc chÊt c¬ chÕ thÞ trêng lµ mét h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ, trong ®ã c¸c quy luËt kinh tÕ t¸c ®éng lªn mäi ho¹t ®éng cña nhµ s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng trong qu¸ tr×nh trao ®æi. Do sù ®iÒu tiÕt cña quy luËt gi¸ trÞ vµ quy luËt c¹nh tranh, c¸c bªn tham gia thÞ trêng buéc ph¶i gÆp nhau, tõ ®ã h×nh thµnh hÖ thèng gi¸ c¶ mµ c¶ hai bªn ®Òu cã thÓ chÊp nhËn ®îc. HÖ thèng gi¸ c¶ ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng chÝnh lµ ngêi lµm trung gian hoµ gi¶i mèi quan hÖ gi÷a nhµ kinh doanh vµ ngêi tiªu dïng, nã hoµn toµn kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña c¶ hai bªn. Nh vËy, sù ®iÒu tiÕt c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng díi t¸c ®éng cña quy luËt kinh tÕ thÞ trêng ®· mang l¹i nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc, do ®ã gãp phÇn thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, còng ph¶i thÊy r»ng sù ®iÒu tiÕt tù ®éng cña thÞ trêng diÔn ra khi mäi hiÖn tîng kinh tÕ ®· ®îc béc lé, nªn chÝnh c¬ chÕ thÞ trêng ®· dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ l·ng phÝ cho x· héi. §Ó kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm cña nã, chóng ta mét mÆt ph¶i triÖt ®Ó lîi dông c¸c mÆt tÝch cùc ®îc t¹o ra tõ c¬ chÕ thÞ trêng, mÆt kh¸c ph¶i sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ vµ nh÷ng ®Þnh chÕ ph¸p luËt trong tay nhµ níc ®Ó can thiÖp vµo thÞ trên, nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cho ngêi tiªu dïng, cho c¸c doanh nghiÖp, thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 3. Ph©n lo¹i thÞ trêng vµ ph©n khóc thÞ trêng. 3.1. Ph©n lo¹i thÞ trêng. Ngêi xa cã c©u “ §¸o giang tuú khóc, nhËp gia tuú tôc” ®Ó khuyªn d¹y con ch¸u c¸ch ®«i nh©n xö thÕ gi÷a thiªn biªn v¹n ho¸ cña cuéc ®êi. Vµ trong kinh doanh còng vËy, muèn thµnh c«ng, doanh nghiÖp cÇn ph¶i hiÓu râ ®Çy ®ñ vµ thËt chÝnh x¸c thÞ trêng. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, mét c¸ch nhanh nhÊt ®ì tèn chi phÝ nhÊt c¸ch tèt nhÊt lµ chóng ta ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i thÞ trêng. Cã nhiÒu c¸ch thøc ®Ó ph©n lo¹i thÞ trêng nh: - C¨n cø vµo møc ®é x· héi ho¸ cña thÞ trêng. Dùa theo c¨n cø nµy, ngêi ta chia thÞ trêng ra thµnh thÞ trêng ®Þa ph¬ng, thÞ trêng toµn quèc, thÞ trêng quèc tÕ. T¹i tõng thÞ trêng møc sèng kh¸c nhau cña ngêi tiªu dïng vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh kh¸c nhau cña c¸c nhµ doanh nghiÖp khiÕn cho cung cÇu vµ gi¸ c¶ ®èi víi mét mËt hµng cô thÓ còng kh¸c nhau. Do ®ã víi c¸c doanh nghiÖp tham gia thÞ trêng quèc tÕ, viÖc nghiªn cøu kü luËt ph¸p vµ th«ng lÖ quèc tÕ trong bu«n b¸n còng nh c¸c yÕu tè kh¸c trong thÞ trêng quèc tÕ cã ý nghÜa rÊt quan träng. Tuy nhiªn do qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ hiÖn nay, thÞ trêng thÕ giíi ngµy cµng cã nhiÒu ¶nh hëng tíi thÞ trêng trong níc, v× vËy bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo dï chØ kinh daonh trong níc còng ph¶i quan t©m ®Õn thÞ trêng quèc tÕ. - C¨n cø vµo mÆt hµng mua b¸n: Cã thÓ chia thÞ trêng thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau: + ThÞ trêng kim lo¹i. + ThÞ trêng n«ng s¶n, thùc phÈm. + ThÞ trêng tiÒn tÖ Qu¸ tr×nh ph©n chia nµy dùa vµo viÖc tÝnh chÊt vµ gi¸ trÞ sö dông cña tõng mÆt hµng, nhãm hµng kh¸c nhau, dÉn tíi c¸c thÞ trêng sÏ chÞu t¸c ®éng 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cña c¸c nh©n tè ¶nh hëng víi møc ®é kh¸c nhau. Sù kh¸c nhau nµy ®«i khi chi phèi c¶ ph¬ng thøc mua b¸n, vËn chuyÓn, thanh to¸n. - C¨n cø vµo ph¬ng thøc h×nh thµnh gi¸ c¶ thÞ trêng. ThÞ trêng ®îc ph©n chia thµnh thÞ trêng ®éc quyÒn vµ thÞ trêng c¹nh tranh. Trªn thÞ trêng ®éc quyÒn, gi¸ c¶ vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ kh¸c do nhµ ®éc quyÒn ¸p ®Æt; cßn trªn thÞ trêng c¹nh tranh th× gi¸ c¶ vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®îc h×nh thµnh th«ng qua sù c¹nh tranh. - C¨n cø theo kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸: Ngêi ta chia ra thÞ trêng thùc tÕ vµ thÞ trêng tiÒm n¨ng, thÞ trêng hiÖn t¹i vµ thÞ trêng t¬ng lai. 3.2. Ph©n khóc thÞ trêng. Khi quyÕt ®Þnh tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, nhµ s¶n xuÊt (hµng ho¸ vµ dÞch vô) ph¶i x¸c ®Þnh ®îc thÞ trêng cô thÓ tøc lµ x¸c ®Þnh nhu cÇu cña kh¸ch hµng mµ m×nh cã kh¶ n¨ng cung øng. Thùc tÕ cho thÊy trong mét thÞ trêng nhu cÇu cã thÓ lµ ®ång nhÊt, song kh¸ch hµng cã thÓ kh«ng ®ång nhÊt. Sù kh¸c nhau vÒ yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ mét lo¹i hµng ho¸ ®ã lµ lÏ ®¬ng nhiªn, bëi v× kh¸ch hµng lµ tËp hîp ngêi cã tuæi t¸c, giíi tÝnh, thu nhËp, tËp qu¸n, thãi quen... kh¸c nhau. Sù kh«ng ®ång nhÊt nµy ®· ¶nh hëng ®Õn søc mua vµ kh¶ n¨ng tiªn thô hµng ho¸ trªn thÞ trêng. V× lý do ®ã, ®Ó tiÕp cËn vµ khai th¸c thÞ trêng nh»m ®¹t ®îc môc tiªu chiÕn lîc kinh doanh cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp pjh¶i biÕt c¸ch tiÕn hµnh ph©n khóc nhu cÇu theo yªu cÇu cña tõng nhãm kh¸ch hµng cô thÓ trªn cïng mét thÞ trêng ®ã gäi lµ ph©n khóc thÞ trêng. Ph©n khóc thÞ trêng lµ sù ph©n chia thÞ trêng thµnh nh÷ng bé phËn gäi lµ thÞ trêng phô dùa vµo sù ph©n lo¹i nhu cÇu cña tõng nhãm kh¸ch hµng cô thÓ. Ph¬ng ph¸p ph©n khóc thÞ trêng rÊt phong phó, tuú lo¹i s¶n phÈm vµ 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 dÞch vô kh¸c nhau mµ ph¬ng ph¸p ph©n khóc sÏ kh¸c nhau. Sau ®©y lµ mét sè ph¬ng ph¸p ph©n khóc thÞ trêng: - Ph©n khóc thÞ trêng theo khu vùc, theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh. - Ph©n khóc thÞ trêng theo kinh tÕ x· héi vµ nh©n khÈu häc. - Ph©n khóc thÞ trêng theo ®Æc ®iÓm t©m sinh lý. - Ph©n khóc thÞ trêng theo lîi Ých. II. 1. M«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Kh¸i niÖm vÒ m«i trêng kinh doanh. 1.1 Kh¸i niÖm vÒ m«i trêng kinh doanh. BÊt kú mét tæ chøc nµo, ®Æc biÖt lµ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®Òu g¾n liÒn víi c¸c yÕu tè t¸c ®éng nhÊt ®Þnh. TÊt c¶ c¸c yÕu tè (bao gåm c¸c yÕu tè bªn ngoµi vµ bªn trong) vËn ®éng vµ t¬ng t¸c lÉn nhau t¸c ®éng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp (sù t¸c ®éng nµy cã thÓ g©y thuËn lîi vµ khã kh¨n cho doanh nghiÖp), t¹o nªn m«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè ®ã lu«n thay ®æi do ®ã m«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng lu«n thay ®æi vµ doanh nghiÖp ph¶i tù t×m c¸ch thÝch øng víi nã. M«i trêng kinh doanh cã thÓ ®îc coi nh lµ m«i trêng sèng cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp cã thÓ ®îc m« t¶ ®¬n gi¶n nh sau: “ C¸c doanh nghiÖp sö dông - thu hót c¸c nguån lùc tõ bªn ngoµi víi t c¸ch lµ yÕu tè ®Çu vµo, ®a c¸c yÕu tè ®ã vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt biÕn ®æi chÕ biÕn sau ®ã ®a ra m«i trêng c¸c s¶n phÈm hay dÞch vô cÇn thiÕt - c¸c yÕu tè ®Çu ra”.2 2 GS.TS Ng« §×nh Giao - chñ biªn. M«i trêng kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp thùc phÈm Nxb Gi¸o dôc n¨m 1997. Tr 7,8. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Do ®ã, viÖc nghiªn cøu m«i trêng kinh doanh lµ mét c«ng viÖc b¾t buéc ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp muèn thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh th× ph¶i hiÓu chÝnh x¸c nh÷ng yÕu tè liªn quan trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµ møc ®é ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè nµy ®Õn doanh nghiÖp m×nh hay nãi chÝnh x¸c h¬n lµ ph¶i hiÓu râ m«i trêng kinh doanh mµ doanh nghiÖp ®ang ë trong ®ã. 1.2. C¸c nh©n tè trong m«i trêng kinh doanh. HiÖn t¹i trªn thÕ giíi ®ang tån t¹i rÊt nhiÒu c¸c quan ®iÓm trong vÊn ®Ò nghiªn cøu m«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Díi ®©y em sÏ tr×nh bµy mét trong nh÷ng quan ®iÓm ®ã : Quan ®iÓm nghiªn cøu m«i trêng kinh doanh cña c¸c níc Mü vµ NhËt (hai níc hiÖn ®ang cã nÒn kinh tÕ m¹nh nhÊt thÕ giíi). Theo quan ®iÓm nµy m«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh : - M«i trêng kinh doanh quèc tÕ - M«i trêng kinh tÕ quèc d©n trong níc - M«i trêng c¹nh tranh néi bé ngµnh. Vµ trong mçi mét m«i trêng kinh doanh l¹i bao gåm v« sè c¸c nh©n tè kh¸c nhau, cã ¶nh hëng kh¸c nhau ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Thø nhÊt, trong m«i trêng kinh doanh quèc tÕ bao gåm c¸c nh©n tè chÝnh nh: + Nh÷ng ¶nh hëng cña nÒn chÝnh trÞ thÕ giíi. + C¸c quy ®Þnh ph¸p quy, luËt ph¸p cña c¸c quèc gia, luËt ph¸p vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ... + ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè kinh tÕ quèc tÕ + ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè kü thuËt c«ng nghÖ 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + C¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi cña c¸c níc - Thø hai, m«i trêng kinh tÕ quèc d©n trong níc bao gåm c¸c nh©n tè: + C¸c nh©n tè kinh tÕ + C¸c nh©n tè chÝnh trÞ ph¸p luËt + C¸c nh©n tè vÒ kü thuËt c«ng nghÖ + C¸c nh©n tè vÒ mÆt v¨n ho¸ x· héi + C¸c nh©n tè vÒ tù nhiªn - Thø ba, m«i trêng c¹nh tranh néi bé ngµnh th× bao gåm: + Kh¸ch hµng + Sè lîng c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh vµ tiÒm Èn + Sè lîng vµ søc Ðp cña c¸c nhµ cung cÊp + Søc Ðp cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ + Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng m«i giíi, ho¹t ®éng t vÊn kinh doanh. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè trong m«i trêng kinh doanh. Trªn thùc tÕ mét doanh nghiÖp cã thÓ tham gia hoÆc kh«ng tham gia trªn thÞ trêng quèc tÕ song víi xu híng quèc tÕ ho¸ toµn cÇu nh hiÖn nay th× c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i nghiªn cøu vµ ph©n tÝch ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè trong m«i trêng thÕ giíi ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Tuy vËy, do tr×nh ®é cã h¹n vµ trong ®iÒu kiÖn lµ mét bµi luËn v¨n tèt nghiÖp, em chØ xin ph©n tÝch kü hai m«i trêng kinh doanh sau: 2.1 M«i trêng kinh tÕ quèc d©n trong níc bao gåm c¸c yÕu tè.  C¸c nh©n tè kinh tÕ. C¸c nh©n tè vÒ kinh tÕ cã vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh nhÊt ®èi víi qu¸ tr×nh kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Bëi lÏ, sù h×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý vµ c¸c thiÕt chÕ cña hÖ thèng ®ã cã ¶nh hëng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn chiÒu híng vµ cêng ®é cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung, trong tõng ngµnh, tõng vïng vµ tõng doanh nghiÖp nãi riªng. Ngoµi ra víi xu híng quèc tÕ ho¸ toµn cÇu nh hiÖn nay c¸c yÕu tè cña chÝnh s¸ch kinh tÕ cßn cã t¸c dông thóc ®Èy hay c¶n trë qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. Nhãm nh©n tè nµy bao gåm: tr¹ng th¸i ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, tû lÖ l¹m ph¸t, tû gi¸ hèi ®o¸i, l·i suÊt ng©n hµng... 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368  C¸c nh©n tè chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p. C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p lµ nÒn t¶ng quy ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c cña m«i trêng kinh tÕ quèc d©n. Cã thÓ nãi: quan ®iÓm, ®êng lèi chÝnh trÞ nµo; hÖ thèng luËt ph¸p vµ chÝnh s¸ch nµo... sÏ cã m«i trêng kinh doanh ®ã. Nãi c¸ch kh¸c, kh«ng cã bÊt kú mét vÊn ®Ò chÝnh trÞ nµo kh«ng mu ®å vÒ mÆt kinh tÕ vµ kh«ng cã vÊn ®Ò kinh tÕ nµo kh«ng mu cÇu mét vÊn ®Ò chÝnh trÞ. Quan ®iÓm, ®êng lèi chÝnh trÞ, ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan Nhµ níc cã thÓ t¹o ra c¸c thêi c¬ hoÆc g©y ra c¸c khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.  C¸c nh©n tè vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ. Trong m«i trêng kinh doanh, c¸c nh©n tè vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ cã vai trß ngµy cµng quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh kinh donh cña doanh nghiÖp. Bëi v× c¸c tiÕn bé kü thuËt vµ c«ng nghÖ ¶nh hëng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn hai yÕu tè t¹o nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm trªn thÞ trêng ®ã lµ chÊt lîng vµ gi¸ c¶ cña c¸c s¶n phÈm ®ã. Do ®ã nã cã t¸c ®éng ®Õn thÞ trêng, c¸c nhµ cung cÊp, ®Õn kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, kü thuËt c«ng nghÖ cßn lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh, bÒn v÷ng vµ b¶o vÖ ®îc m«i trêng sinh th¸i. Ngoµi ra c¸c tiÕn bé vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ cßn cã thÓ dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn c¸c s¶n phÈm míi thay thÕ hoÆc lµm cho c¸c s¶n phÈm hiÖn t¹i trªn thÞ trêng cã søc c¹nh tranh m¹nh h¬n.... §iÒu nµy sÏ t¹o nªn søc Ðp trong cïng mét ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh.  C¸c yÕu tè v¨n ho¸-x· héi. C¸c nh©n tè nµy ¶nh hëng mét c¸ch chËm ch¹p, song còng rÊt s©u s¾c ®Õn m«i trêng kinh doanh. C¸c nh©n tè v¨n ho¸ x· héi kh¸c nhau t¹o nªn nhu cÇu kh¸c nhau cña kh¸ch hµng vµ t¹o ra c¬ cÊu nhu cÇu cña thÞ trêng. Sù 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸ x· héi ®îc t¹o ra bëi sù kh¸c nhau cña c¸c yÕu tè t«n gi¸o, phong tôc tËp qu¸n, tr×nh ®é d©n trÝ...cña tõng vïng tõng d©n téc.  C¸c nh©n tè vÒ tù nhiªn. §ãng vai trß quan träng, nã t¹o ra nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ban ®Çu cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn c¸c thuËn lîi còng nh bÊt lîi do c¸c yÕu tè tù nhiªn g©y ra chØ cã t¸c dông trong mét kho¶ng thêi gian vµ kh«ng gian cho phÐp. Vît qua giíi h¹n ®ã, c¸c yÕu tè nµy sÏ kh«ng cßn ¶nh hëng lín. 2.2. C¸c nh©n tè trong m«i trêng c¹nh tranh néi bé ngµnh.  Kh¸ch hµng: Ngµy nay c¸c doanh nghiÖp ®ang ph¶i ®¬ng ®Çu víi sù c¹nh tranh quyÕt liÖt, trªn thÞ trêng ngêi mua (kh¸ch hµng) ®îc tha hå lùa chän hµng ho¸ vµ dÞch vô do c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau cung cÊp. Do ®ã ngêi b¸n (c¸c doanh nghiÖp) ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng, gi¸ c¶ s¶n phÈm, c¸c dÞch vô sau b¸n hµng... ë møc ®é chÊp nhËn ®îc, nÕu kh«ng hä sÏ mÊt ngay kh¸ch hµng vµo tay ®èi thñ c¹nh tranh. V× vËy, cã thÓ nãi kh¸ch hµng lµ yÕu tè quan träng nhÊt vµ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ thùc chÊt kh¸ch hµng chÝnh lµ thÞ trêng cña doanh nghiÖp: sè lîng, kÕt cÊu kh¸ch hµng, quy m« nhu cÇu, ®éng c¬ mua hµng, thÞ hiÕu,... lµ c¸c yÕu tè kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn trong viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch kinh doanh cña doanh nghiÖp.  Sè lîng c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh trong ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh tiÒm Èn. Sè lîng vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm lµ mét yÕu tè cÇn tÝnh ®Õn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp m×nh. Dùa vµo ®ã, chóng ta cã thÓ biÕt ®îc søc cung cña mét lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng. Tõ ®ã dù ®o¸n ®îc mèi quan hÖ cung 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cÇu trªn thÞ trêng vµ ®a ra s¸ch lîc kinh doanh cho phï hîp.Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh nµy lµ doanh nghiÖp n¾m b¾t ®îc c¸c vÊn ®Ò sau: - Nh÷ng ai lµ ®èi thñ c¹nh tranh cña ta? - ChiÕn lîc cña hä nh thÕ nµo? - Môc tiªu cña hä lµ g×? - Nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña hä lµ g×? - C¸ch thøc ph¶n øng cña hä ra sao? Ngoµi ra, doanh nghiÖp cßn ph¶i x¸c ®Þnh ®îc kh¶ n¨ng tham gia thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong t¬ng lai. §©y lµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn, hä cã thÓ g©y ra nh÷ng biÕn ®éng m¹nh trªn thÞ trêng.  Sè lîng vµ søc Ðp cña c¸c nhµ cung cÊp. §©y chÝnh lµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo phôc vô cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i th× c¸c yÕu tè ®Çu vµo nµy ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi mét ®Çu vµo phï hîp th× c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ t¹o ra mét ®Çu ra phï hîp víi thÞ trêng.  Søc Ðp cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, s¶n phÈm thay thÕ ra ®êi lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu nh»m ®¸p øng sù thay ®æi cña nhu cÇu thÞ trêng ngµy cµng biÕn ®éng nhanh theo híng ®a d¹ng h¬n, phong phó h¬n vµ ngµy cµng cao cÊp h¬n. C¸c s¶n phÈm thay thÕ nµy ®Òu cã søc c¹nh tranh m¹nh h¬n s¶n phÈm bÞ thay thÕ. Tuy nhiªn doanh nghiÖp vÉn cã thÓ tiÕp tôc kinh doanh s¶n phÈm bÞ thay thÕ theo hai híng: - §Çu t ®æi míi kü thuËt - c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi c¸c s¶n phÈm thay thÕ. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - T×m ra nh÷ng ph©n ®o¹n thÞ trêng thÝch hîp (thÞ trêng ng¸ch).  Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng m«i giíi, ho¹t ®éng t vÊn kinh doanh. Thùc chÊt cña c¸c ho¹t ®éng nµy lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng; gi÷a ngêi s¶n xuÊt víi thÞ trêng. Do ®ã nÕu c¸c ho¹t ®éng ngµy cµng ph¸t triÓn th× kh¶ n¨ng doanh nghiÖp ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng ngµy cµng cao vµ doanh nghiÖp cµng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. NÕu kh«ng th× ngîc l¹i. III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m më réng thÞ trêng vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. 1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña viÖc më réng thÞ trêng. 1.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß. Ta ®· biÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, thÞ trêng cã thÓ ®îc hiÓu lµ m«i trêng sèng cña nã. Do ®ã viÖc më réng thÞ trêng cña doanh nghiÖp cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng ®Õn qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. HiÓu theo nghÜa trùc tiÕp, viÖc më réng thÞ trêng lµ qu¸ tr×nh t¨ng sè lîng kh¸ch hµng, t¨ng s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô ®îc, t¨ng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng b»ng c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ hoÆe b»ng viÖc më réng ®Þa bµn tiªu thô s¶n phÈm. Th«ng qua c¸c c«ng viÖc nµy kh¶ n¨ng c¹nh tranh còng nh vÞ thÕ cña doanh nghiÖp sÏ ®îc t¨ng lªn. Ngµy nay, trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t trªn thÞ trêng, céng víi xu híng quèc tÕ ho¸ toµn cÇu, c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i ph¶i lu«n lu«n vËn ®éng. Bªn c¹nh ®ã víi viÖc x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn do ®ã nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng trë nªn phong phó, ®a d¹ng.DÉn ®Õn c¸c doanh nghiÖp còng ph¶i liªn tôc ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ trêng. Nhng ®Ó ph¸t triÓn th× doanh nghiÖp ph¶i 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 t×m c¸ch më réng ®îc thÞ trêng cña m×nh. V× vËy, cã thÓ nãi viÖc më réng thÞ trêng lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu, kh¸ch quan ®èi víi c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong giai ®o¹n hiÖn nay. 1.2. Mét sè yªu cÇu trong qu¸ tr×nh më réng thÞ trêng cña doanh nghiÖp. ViÖc më réng thÞ trêng lµ mét c«ng viÖc b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, tuy nhiªn ®Ó viÖc më réng thÞ trêng kh«ng g©y ra nh÷ng ¶nh hëng xÊu ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp, th× nã ph¶i ®¹t ®îc mét sè yªu cÇu c¬ b¶n sau:  Më réng thÞ trêng ph¶i phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Nhµ níc. Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Nhµ níc trong tõng giai ®o¹n cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau. DÉn tíi trong tõng thêi ®iÓm sÏ cã nh÷ng quy ®Þnh (vÒ luËt ph¸p-kinh tÕ) kh¸c nhau ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Do ®ã qu¸ tr×nh më réng thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp còng ph¶i phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh nµy, nÕu kh«ng sÏ dÉn tíi c¸c ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp.  Më réng thÞ trêng ph¶i dùa trªn nhu cÇu cña thÞ trêng. Trªn thÞ trêng lu«n lu«n tån t¹i c¸c nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vÒ nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ trêng. Nh÷ng nhu cÇu nµy lu«n thay ®æi, do ®ã muèn më réng s¶n xuÊt, më réng thÞ trêng, doanh nghiÖp ph¶i dùa vµo c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù ®o¸n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. Mét doanh nghiÖp khi më réng thÞ trêng mµ kh«ng tÝnh ®Õn c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ dù ®o¸n nhu cÇu sÏ dÉn ®Õn kh¶ n¨ng qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp bÞ ®×nh trÖ, doanh nghiÖp sÏ kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc.  Më réng thÞ trêng ph¶i ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong qu¸ tr×nh më réng thÞ trêng, sù phï hîp gi÷a kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ tiªu thô cña doanh nghiÖp lµ mét yÕu tè rÊt quan träng. Mét khi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cã h¹n, mµ doanh nghiÖp liªn tôc më réng thÞ trêng tiªu thô sÏ dÉn ®Õn hai kh¶ n¨ng: - Thø nhÊt: cung sÏ kh«ng ®¸p øng ®îc cÇu, kh¸ch hµng sÏ chuyÓn sang s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. - Thø hai: ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ sè lîng th× chÊt lîng s¶n phÈm sÏ bÞ gi¶m ®i. KÕt qu¶ cña hai kh¶ n¨ng trªn ®Òu lµ viÖc doanh nghiÖp sÏ dÇn mÊt uy tÝn víi kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp sÏ gi¶m ®i.  Më réng thÞ trêng ph¶i ®¶m b¶o ®îc kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp. Më réng thÞ trêng lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh nµy kh«ng thÓ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch trµn lan mµ ph¶i cã sù kiÓm so¸t. Tøc lµ khi më réng thÞ trêng, doanh nghiÖp ph¶i lùa chän khóc thÞ trêng nµo cho phï hîp víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, lùa chän chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nµo ®Ó cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. 20