Tài liệu Một số lý luận cơ bản về thị trường

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt cø doanh nghiÖp nµo còng cÇn ®îc ®¸nh gi¸, xem xÐt tõ hai quan ®iÓm: §ã lµ quan ®iÓm x· héi vµ quan ®iÓm kinh tÕ. Tõ quan ®iÓm x· héi, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o cung øng mét s¶n lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh víi nh÷ng yªu cÇu cô thÓ vÒ chñng lo¹i, chÊt lîng cho nhu cÇu x· héi. Bao gåm c¶ nhu cÇu tiªu dïng trong s¶n xuÊt vµ nhu cÇu tiªu dïng trong ®êi sèng sinh ho¹t hµng ngµy. ViÖc thùc hiÖn chøc n¨ng nµy ®îc thùc hiÖn th«ng qua c«ng t¸c më réng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm. Tõ quan ®iÓm kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng x· héi b»ng mäi gi¸, mµ ph¶i lÊy thu nhËp tõ tiªu thô s¶n phÈm ®Ó bï ®¾p cho toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®· bá ra vµ ®¶m b¶o thu ®îc lîi nhuËn. Nh vËy, cã lîi nhuËn hay kh«ng cã lîi nhuËn lµ ph¶n ¸nh viÖc thùc hiÖn hay kh«ng thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Më réng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Nãi c¸ch kh¸c thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Cã ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiÖn bï ®¾p ®îc toµn bé chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, b¶o ®¶m ®îc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n ( thu håi ®îc gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh, thu mua nguyªn vËt liÖu míi, tr¶ l¬ng c«ng nh©n ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt,...). MÆt kh¸c, th«ng qua tiªu thô s¶n phÈm, doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®îc gi¸ trÞ cña lao ®éng thÆng d, nghÜa lµ thu ®îc lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ vÊn ®Ò trªn ta thÊy: §Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i coi träng vÊn ®Ò më réng thÞ trêng vµ thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm, u tiªn cho nã mét vÞ trÝ cao trong chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh vµ coi vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm lµ sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp. Hµng kh«ng d©n dông lµ ngµnh kinh tÕ kü thuËt, dÞch vô thuéc khèi c¬ së h¹ tÇng vµ cßn lµ ngµnh kinh tÕ ®èi ngo¹i cña mçi quèc gia. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më cöa, ngµnh Hµng kh«ng d©n dông cña níc ta ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong sù giao lu ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc, lµ cÇu nèi gi÷a c¸c lôc ®Þa, rót ng¾n kho¶ng c¸ch vµ thêi gian cho viÖc ®i l¹i bu«n b¸n, vËn chuyÓn, chuyÓn giao th«ng tin gi÷a c¸c quèc gia, c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n ho¹t ®éng v¨n ho¸ - kinh tÕ - x· héi. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 X¨ng dÇu lµ nguån nguyªn liÖu chÝnh cho c¸c thiÕt bÞ hµng kh«ng ho¹t ®éng c¶ trªn kh«ng vµ mÆt ®Êt. §Ó ngµnh Hµng kh«ng cã thÓ ho¹t ®éng b×nh thêng, æn ®Þnh trong lÜnh vùc vËn chuyÓn hµng kh«ng th× viÖc cung cÊp, vËn chuyÓn ®Çy ®ñ nguån nhiªn liÖu cho c¸c thiÕt bÞ hµng kh«ng mét c¸ch liªn tôc lµ rÊt cÇn thiÕt. C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô víi chøc n¨ng chÝnh lµ cung øng vËt t x¨ng dÇu cho c¸c ho¹t ®éng bay trong níc vµ quèc tÕ, mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ dÇu JET - A1. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay cña C«ng ty lµ lµm thÕ nµo ®Ó më réng thÞ trêng vµ ®Èy m¹nh viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp tèt nghiÖp t¹i C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng, víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Kinh tÕ vµ kinh doanh quèc tÕ, em ®· nhËn thøc r»ng viÖc më réng thÞ trêng vµ ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm t¹i C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng lµ môc tiªu chiÕn lîc quan träng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty trong giai ®o¹n hiÖn nay còng nh trong t¬ng lai, ®ang ®îc c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ kinh doanh cña C«ng ty quan t©m c¶ vÒ tÝnh lý luËn vµ thùc tiÔn. V× vËy, em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: " C¸c biÖn ph¸p nh»m më réng thÞ trêng vµ thóc ®Èy tiªu thô mét sè s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam" Ch¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ thÞ trêng vµ vai trß cña viÖc tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam. Ch¬ng II: Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng. Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p më réng thÞ trêng, ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng trong thêi gian tíi. LuËn v¨n tèt nghiÖp ch¾c ch¾n cßn nhiÒu thiÕu sãt, kÝnh mong nhËn ®îc sù gióp ®ì gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c cÊp l·nh ®¹o trong C«ng ty vµ nh÷ng ngêi quan t©m. Qua ®©y, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c cÊp, phßng ban cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam, c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Kinh tÕ vµ kinh doanh quèc tÕ thuéc Trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n vµ ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o §ç §øc B×nh ®· tËn t×nh gióp ®ì ®Ó em hoµn thµnh luËn v¨n nµy. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ thÞ trêng vµ vai trß cña viÖc tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam I-/ Kh¸i niÖm, néi dung vµ vai trß cña thÞ trêng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp Vµo cuèi chÕ ®é c«ng x· nguyªn thuû, khi c¸c bé téc ®· cã s¶n phÈm d«i d, tõ ®ã xuÊt hiÖn nhu cÇu trao ®æi s¶n phÈm gi÷a c¸c bé téc víi nhau. Ban ®Çu, sù trao ®æi s¶n phÈm chØ thùc hiÖn b»ng nh÷ng hiÖn vËt vµ chØ x¶y ra ë c¸c vïng gi¸p ranh gi÷a c¸c bé téc, sau ®ã sù trao ®æi s¶n phÈm th©m nhËp trùc tiÕp vµo s©u trong c¸c bé téc. §Ó cã nh÷ng s¶n phÈm ®Ó trao ®æi, ph¬ng thøc s¶n xuÊt ®îc h×nh thµnh, thêi kú nµy ®îc gäi lµ thêi kú nÒn kinh tÕ hiÖn vËt. S¶n phÈm ®îc trao ®æi gi÷a c¸c bé téc dÇn dÇn t¹o nªn thÞ trêng gäi lµ thÞ trêng trao ®æi. ë nÒn kinh tÕ hiÖn vËt, h×nh thøc trao ®æi hiÖn vËt ( H - H ) cã nh÷ng h¹n chÕ vÒ kh«ng gian, thêi gian vµ sè lîng s¶n phÈm. Ngêi tham gia trao ®æi kinh tÕ hiÖn vËt øng víi mét x· héi cã nhu cÇu kh«ng lín vÒ khèi lîng s¶n phÈm vµ ®¬n gi¶n vÒ mÆt lu th«ng hµng ho¸. §Õn chÕ ®é phong kiÕn, víi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, h×nh thøc giao lu bu«n b¸n kh«ng cßn giíi h¹n trong mét bé téc, mét vïng hay mét l·nh thæ mµ nã ®· ph¸t triÓn réng ra gi÷a c¸c níc víi nhau trªn thÕ giíi nªn h×nh thøc trao ®æi b»ng hiÖn vËt kh«ng cßn phï hîp, tõ ®ã nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®îc h×nh thµnh. Trong kinh tÕ hµng ho¸, ngêi ta trao ®æi víi nhau nh÷ng hµng ho¸ vµ lÊy tiÒn tÖ lµm m«i giíi, ph¬ng tiÖn cho trao ®æi lu th«ng ( H - T - H ). ChÝnh sù 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 trao ®æi hµng ho¸ lÊy tiÒn tÖ lµm m«i giíi ®· kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña trao ®æi hiÖn vËt nãi trªn. Lu th«ng hµng ho¸ më réng kh«ng gian trao ®æi, cã thÓ b¸n ë n¬i nµy vµ mua ë n¬i kh¸c, më réng thêi gian trao ®æi, mua lóc nµy b¸n lóc kh¸c vµ më réng c¸ nh©n, c¸c doanh nghiÖp tham gia trao ®æi, ®ång thêi lµm phong phó thªm s¶n phÈm trao ®æi. Lu th«ng hµng ho¸ tiÕn bé h¬n so víi trao ®æi hiÖn vËt. Tuy nhiªn, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ hµng ho¸ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®îc chuyÓn thµnh tiÒn vµ tiÒn chuyÓn thµnh hµng ho¸. B¶n th©n sù trao ®æi kh«ng ph¶i ®¬ng nhiªn thùc hiÖn ®îc, gi¶i quyÕt m©u thuÉn nµy kh«ng ph¶i chØ qua trao ®æi mµ ph¶i th«ng qua giao dÞch mua b¸n víi nh÷ng quan hÖ trªn thÞ trêng. 1-/ Kh¸i niÖm: ThÞ trêng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ®îc biÓu hiÖn b»ng c¸c ho¹t ®éng trao ®æi, cïng víi c¸c quan hÖ do chóng sinh ra, ®îc biÓu diÔn trong kh«ng gian vµ thêi gian nhÊt ®Þnh. Theo C. M¸c: ThÞ trêng lµ lÜnh vùc cña sù trao ®æi hµng ho¸. Hµnh vi c¬ b¶n cña thÞ trêng lµ hµnh vi mua vµ b¸n. Bëi vËy, trªn thÞ trêng cã hai chñ thÓ tham gia lµ ngêi b¸n vµ ngêi mua. Ngêi b¸n ®¹i diÖn cho yÕu tè cung cßn ngêi mua ®¹i diÖn cho yÕu tè cÇu trªn thÞ trêng. Theo quan ®iÓm kinh doanh: ThÞ trêng lµ mét lo¹t tËp hîp nhu cÇu vÒ mét lo¹i hµng hãa dÞch vô cô thÓ, lµ n¬i diÔn ra hµnh vi mua b¸n b»ng tiÒn. Nãi c¸ch kh¸c, thÞ trêng lµ n¬i gÆp gì gi÷a cung vµ cÇu cña mét s¶n phÈm. C¸c doanh nghiÖp cung øng s¶n phÈm cña hä cho ngêi tiªu dïng nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña hä díi d¹ng cÇu. C¸c nhµ doanh nghiÖp xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng lóc th× víi t c¸ch ngêi mua, lóc th× víi t c¸ch ngêi b¸n. Cung lµ sè lîng cña c¶i hoÆc dÞch vô mµ ngêi b¸n ®· s½n sµng nhîng l¹i víi mét gi¸ nµo ®ã. CÇu lµ sè lîng cña c¶i hoÆc dÞch vô mµ nh÷ng ngêi mua ®· s½n sµng chÊp nhËn víi mét gi¸ nµo ®ã. Cung vµ cÇu tù gÆp nhau ë mét gi¸ c©n b»ng. §Ó cho mét thÞ trêng tån t¹i vµ ph¸t triÓn cÇn ph¶i: - CÇu ph¶i cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, tøc lµ nã ph¶i phï hîp víi søc mua. - S¶n phÈm ph¶i kh¸ cÇn ®Ó doanh nghiÖp cã lîi khi ®a s¶n phÈm ®ã ra thÞ trêng ( ngêi ta thêng gäi lµ søc hÊp dÉn cña s¶n phÈm ) 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - NÕu møc gi¸ P < P, th× cÇu > cung, g©y lªn hiÖn tîng thiÕu hôt hµng ho¸ trªn thÞ trêng. Do gi¸ b¸n thÊp, c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®Çu t vµo s¶n xuÊt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng d thõa. §©y lµ nguyªn nh©n g©y lªn thÊt nghiÖp. - NÕu møc gi¸ P > P, th× cÇu < cung, g©y lªn hiÖn tîng d thõa hµng ho¸ trªn thÞ trêng. Do hµng hãa kh«ng tiªu thô hÕt, c¸c chñ doanh nghiÖp chØ sö dông mét phÇn n¨ng lùc cña m×nh vµo s¶n xuÊt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng d thõa søc lao ®éng. §©y lµ nguyªn nh©n g©y lªn thÊt nghiÖp vµ ¶nh hëng ®Õn thu nhËp cña ngêi lao ®éng. 2. Néi dung cña thÞ trêng: Nghiªn cøu ngêi tiªu dïng vµ nh÷ng tiÕn triÓn theo thãi quen cña hä trong tiªu dïng, ®ã lµ sù cÇn thiÕt sèng cßn mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i thÝch nghi nhanh chãng. Doanh nghiÖp biÕn ®æi trªn thÞ trêng, tøc lµ n¬i gÆp gì gi÷a cung vµ cÇu cña mét s¶n phÈm. Doanh nghiÖp kh«ng chØ mét m×nh trªn thÞ trêng mµ hä ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh vµ ph¶i t×m c¸ch l«i kÐo kh¸ch hµng ®Õn víi s¶n phÈm cña hä. HiÓu biÕt râ thÞ trêng cña m×nh, biÕt ai lµ nh÷ng ®èi thñ vµ bíc ®i cña hä nh thÕ nµo lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp phô thuéc mét phÇn vµo chÊt lîng nghiªn cøu tiÕn hµnh tríc khi hµnh ®éng. Thu thËp vµ xö lý th«ng tin cã liªn quan ®Õn thÞ trêng lµ cÇn thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cho dï quy m«, b¶n chÊt ho¹t ®éng cña chóng nh thÕ nµo. Doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®Õn víi kh¸ch hµng cña m×nh b»ng mét c¸ch gièng nhau, nã cÇn ph¶i hiÓu biÕt kh¸ch hµng cña m×nh nhiÒu h¬n n÷a. 3. Vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng: a. Vai trß: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸, thÞ trêng n»m trong kh©u lu th«ng. ThÞ trêng lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, lµ môc tiªu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸. ThÞ trêng chÝnh lµ n¬i h×nh thµnh vµ xö lý c¸c mèi quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp nµy víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ níc vµ c¶ nÒn kinh tÕ quèc d©n. ThÞ trêng lµ bé phËn chñ yÕu cña m«i trêng kinh tÕ - x· héi cña doanh nghiÖp. Nã võa lµ m«i trêng kinh doanh võa lµ tÊm g¬ng ®Ó c¸c doanh nghiÖp nhËn biÕt nhu cÇu cña x· héi vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. MÆt kh¸c, thÞ trêng lµ n¬i c¸c nhµ doanh nghiÖp kiÓm nghiÖm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ lu th«ng, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña quy luËt tiÕt kiÖm. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong qu¶n lý nÒn kinh tÕ quèc d©n, thÞ trêng võa lµ ®èi tîng võa lµ c¨n cø cña kÕ ho¹ch ho¸. Nã lµ c«ng cô bæ sung cho c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ cña Nhµ níc. ThÞ trêng lµ n¬i mµ th«ng qua ®ã Nhµ níc t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ c¬ së. §ång thêi thÞ trêng sÏ kiÓm nghiÖm tÝnh chÊt ®óng ®¾n cña c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch do §¶ng vµ Nhµ níc ban hµnh. b. Chøc n¨ng: Chøc n¨ng cña thÞ trêng lµ nh÷ng biÓu hiÖn kh¸ch quan vèn cã b¾t nguån tõ b¶n chÊt cña nã vµ bao gåm c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau ®©y: * Chøc n¨ng thõa nhËn: ViÖc tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp thùc hiÖn th«ng qua chøc n¨ng thõa nhËn cña thÞ trêng. ThÞ trêng thõa nhËn chÝnh lµ sù chÊp nhËn cña ngêi mua ®èi víi hµng ho¸ vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp. ThÞ trêng thõa nhËn tæng khèi lîng hµng ho¸ cung øng ra thÞ trêng, c¬ cÊu cña cung vµ cÇu, quan hÖ cung - cÇu tõng lo¹i hµng ho¸. ThÞ trêng thõa nhËn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vµ nã chuyÓn thµnh gi¸ trÞ x· héi. ThÞ trêng thõa nhËn hµnh vi bu«n b¸n, trao ®æi. * Chøc n¨ng thùc hiÖn: Hµnh vi mua b¸n lµ hµnh vi c¬ b¶n bao trïm thÞ trêng. Ho¹t ®éng nµy lµ c¬ së quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi thùc hiÖn c¸c quan hÖ vµ ho¹t ddéng kh¸c. ThÞ trêng thùc hiÖn hµnh vi trao ®æi hµng ho¸, thùc hiÖn cung vµ cÇu, thùc hiÖn c©n b»ng cung vµ cÇu tõng lo¹i hµng ho¸, thùc hiÖn gi¸ trÞ th«ng qua gi¸ c¶, thùc hiÖn viÖc trao ®æi gi¸ trÞ. * Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt, kÝch thÝch: Trªn thÞ trêng cã sù ho¹t ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ cña s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸, v× vËy thÞ trêng cã chøc n¨ng nµy. Th«ng qua c¹nh tranh gi÷a c¸c ngµnh, thÞ trêng ®iÒu tiÕt viÖc di chuyÓn s¶n phÈm tõ c¸c ngµnh Ýt cã lîi sang c¸c ngµnh cã lîi. Th«ng qua c¹nh tranh trong néi bé ngµnh, thÞ trêng sÏ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tËn dông c¸c lîi thÕ vµ thêi c¬ kinh doanh, ®ång thêi nã còng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã lîi thÕ ph¶i v¬n lªn ®Ó tho¸t khái ph¸ s¶n. ThÞ trêng kÝch thÝch viÖc tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ lu th«ng, híng dÉn ngêi tiªu dïng trong viÖc mua hµng hãa, dÞch vô. 4. Ph©n lo¹i thÞ trêng: ThÞ trêng lµ mét lÜnh vùc huyÒn bÝ ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh, song ®ã lµ mét thùc thÓ cã kh¶ n¨ng nhËn thøc ®îc. §Ó nhËn d¹ng ®îc c¸c lo¹i, c¸c 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 h×nh th¸i cña thÞ trêng mµ doanh nghiÖp tham gia, ®Æc ®iÓm vµ xu híng ph¸t triÓn cña tõng lo¹i, cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i thÞ trêng. Nhê viÖc ph©n lo¹i thÞ trêng ®óng ®¾n, doanh nghiÖp cã thÓ biÕt ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu ë lÜnh vùc cña m×nh. Tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ ®Þnh híng ®óng ®¾n ®îc vÒ chiÕn lîc thÞ trêng vµ x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ph¬ng thøc øng xö cho phï hîp, ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ t¨ng cêng thÕ lùc trªn thÞ trêng. Ngêi ta cã thÓ ph©n lo¹i thÞ trêng theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau. Díi ®©y lµ mét sè c¸ch ph©n lo¹i chñ yÕu: a. C¨n cø vµo h×nh th¸i vËt chÊt cña ®èi tîng trao ®æi: * ThÞ trêng hµng ho¸: ë thÞ trêng nµy ®èi tîng trao ®æi lµ hµng ho¸, vËt phÈm tiªu dïng víi môc tiªu tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu vÒ vËt chÊt. ThÞ trêng hµng ho¸ bao gåm nhiÒu thÞ trêng bé phËn kh¸c nhau. §iÓn h×nh cña lo¹i thÞ trêng nµy lµ thÞ trêng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ thÞ trêng hµng tiªu dïng. - ThÞ trêng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ( lao ®éng, ®Êt ®ai, t b¶n). Ngêi mua chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, sè lîng cã h¹n, ph©n bæ ë c¸c ®Þa ®iÓm x¸c ®Þnh, nhu cÇu biÕn ®éng chËm. Ngêi b¸n ë thÞ trêng nµy thêng lµ c¸c gia ®×nh, c¸ nh©n hoÆc còng cã thÓ lµ c¸c doanh nghiÖp. - ThÞ trêng hµng tiªu dïng. Cã sè lîng ngêi mua rÊt ®«ng vµ nhu cÇu ®a d¹ng, diÔn biÕn cña nhu cÇu phøc t¹p vµ cã ®ßi hái cao, cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng vµ gi÷a c¸c tÇng líp kh¸ch hµng kh¸c nhau. Ngêi b¸n thêng lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, hä c¹nh tranh víi nhau rÊt gay g¾t. Nh×n chung th× c¶ cung vµ cÇu ë thÞ trêng nµy ®Òu c¬ ®éng vµ biÕn ®éng nhanh, ®ßi hái c¸c nhµ kinh doanh ph¶i cã kh¶ n¨ng thÝch øng cao. * ThÞ trêng dÞch vô: Chñng lo¹i dÞch vô Ýt, kh«ng cã s¶n phÈm tån t¹i díi h×nh thøc vËt chÊt, kh«ng cã c¸c trung gian ph©n phèi mµ sö dông c¸c kªnh ph©n phèi trùc tiÕp. M¹ng líi ph©n bè cña c¸c doanh nghiÖp dÞch vô thêng tuú thuéc vµo nhu cÇu cña thÞ trêng vµ ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i hoatj ®éng kinh doanh. b. C¨n cø vµo mèi quan hÖ cung cÇu: * ThÞ trêng thùc tÕ: Lµ mét bé phËn thÞ trêng mµ trong ®ã yªu cÇu tiªu dïng ®· ®îc ®¸p øng th«ng qua cung øng hµng ho¸, dÞch vô. Kh¸ch hµng ë bé phËn thÞ trêng nµy bao gåm nh÷ng ngêi cã nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n vÒ mét lo¹i hµng ho¸ dÞch vô, trªn thùc tÕ hä ®· mua ®îc hµng. * ThÞ trêng tiÒm n¨ng: 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Bao gåm thÞ trêng thùc tÕ vµ mét bé phËn thÞ trêng cã yªu cÇu tiªu dïng song cha ®îc ®¸p øng. Kh¸ch hµng ë bé phËn thÞ trêng nµy ngoµi nh÷ng kh¸ch hµng thùc tÕ cßn cã nh÷ng kh¸ch hµng cã yªu cÇu tiªu dïng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n vÒ mét lo¹i hµng ho¸, dÞch vô song cha mua ®îc hµng. * ThÞ trêng lý thuyÕt: Bao gåm tÊt c¶ c¸c nhãm d©n c trªn thÞ trêng, kÓ c¶ nh÷ng ngêi cha cã yªu cÇu tiªu dïng hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, khi nghiªn cøu thÞ trêng cÇn chñ ý tríc hÕt ®Õn thÞ trêng tiÒm n¨ng. Tuy nhiªn, chiÕn lîc thÞ trêng trong ph¸t triÓn l©u dµi cÇn ®îc quan t©m tho¶ ®¸ng vµ cô thÓ tíi c¸c bé phËn cña toµn bé thÞ trêng lý thuyÕt. c. C¨n cø vµo vai trß, sè lîng ngêi mua vµ ngêi b¸n trªn thÞ trêng: * ThÞ trêng ®éc quyÒn: Cã thÞ trêng ®éc quyÒn b¸n vµ thÞ trêng ®éc quyÒn mua. ë h×nh th¸i thÞ trêng nµy c¸c nhµ ®éc quyÒn chi phèi rÊt lín ®Õn c¸c quan hÖ kinh tÕ vµ gi¸ c¶ thÞ trêng. Nh×n chung, c¸c nhµ kinh doanh ®Òu mong muèn vµ t×m mäi thñ ph¸p ®Ó trë thµnh ®éc quyÒn hoÆc liªn minh ®éc quyÒn hßng chi phèi thÞ trêng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Tuy vËy, ®èi víi c¶ nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®éc quyÒn kh«ng khuyÕn khÝch viÖc khai th¸c c¸c nguån tiÒm n¨ng ®Ó ®a vµo s¶n xuÊt vµ kh«ng tho¶ m·n ®îc tiªu dïng ë møc ®é cao. §éc quyÒn kh«ng khuyÕn khÝch viÖc ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ, g©y nªn sù bÊt b×nh ®¼ng cña viÖc ph©n chia nguån lîi tøc x· héi. V× vËy, c¸c níc thêng sö dông vai trß cña ChÝnh phñ ®Ó ®iÒu tiÕt hoÆc h¹n chÕ møc ®é ®éc quyÒn. * ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o: Do sè lîng ngêi mua vµ ngêi b¸n ®«ng, lµm cho kh«ng mét nhµ kinh doanh nµo chi phèi ®îc gi¸ c¶ thÞ trêng. §iÒu ®ã lµm cho c¸c quan hÖ kinh tÕ diÔn ra kh¸ch quan vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh h¬n. C¸c doanh nghiÖp tham gia vµo h×nh th¸i thÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o kh«ng ngõng ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ, gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu ë møc ®é cao vµ khuyÕn khÝch lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ rÊt hiÕm cã doanh nghiÖp tham gia vµo h×nh th¸i thÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o. * ThÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o: PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ®Òu ë h×nh th¸i thÞ trêng võa cã c¹nh tranh võa cã ®éc quyÒn, gäi lµ thÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o. ë h×nh th¸i nµy c¸c doanh nghiÖp võa ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu cña quy luËt c¹nh tranh võa ph¶i ®i t×m c¸c gi¶i ph¸p hßng trë thµnh ®éc quyÒn, chi phèi thÞ trêng. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ngoµi ra, ngêi ta cßn nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i thÞ trêng kh¸c nh: ThÞ trêng ®îc ph©n theo khu vùc ¶nh hëng vµ ®Æc ®iÓm cña c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ; Ph©n lo¹i theo vai trß cña ngêi mua, ngêi b¸n; Ph©n lo¹i theo vÞ trÝ cña tõng khu vùc thÞ trêng. II. Néi dung vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi: 1. Néi dung nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi: a. Nghiªn cøu thÞ trêng: BÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lo¹i hµng ho¸ nµo còng ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi b¾t ®Çu kinh doanh, ®ang kinh doanh hoÆc muèn më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh. Môc ®Ých cña viÖc nghiªn cøu thÞ trêng lµ nghiªn cøu, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tiªu thô lo¹i mÆt hµng hoÆc nhãm mÆt hµng trªn ®Þa bµn x¸c ®Þnh. Trªn c¬ së ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng cung cÊp ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ trêng. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn th«ng qua 3 bíc: - Thu thËp th«ng tin. - Xö lý th«ng tin. - Ra quyÕt ®Þnh. Mçi lo¹i hµng ho¸ cã nguån gèc s¶n xuÊt, ®Æc tÝnh c¬, lý, ho¸ häc vµ phôc vô cho mét nhu cÇu tiªu dïng nhÊt ®Þnh. Do ®ã, chóng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng, ®Æc thï kh«ng gièng nhau. Khi nghiªn cøu thÞ trêng lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp kinh doanh, cÇn x¸c ®Þnh: - Quan hÖ mua b¸n, vai trß cña tõng khu vùc thÞ trêng, ®Æc tÝnh kü thuËt vµ nhu cÇu sö dông. - Ph¹m vi ®Þa bµn doanh nghiÖp ®·, ®ang vµ sÏ ho¹t ®éng, ®Æc biÖt khèi lîng c¬ cÊu lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ ®· vµ sÏ tiªu thô, khèi lîng vµ c¬ cÊu cña nguån hµng cña doanh nghiÖp phï hîp víi nhu cÇu tiªu thô cña thÞ trêng. b. Tr×nh tù cña nghiªn cøu thÞ trêng: Nghiªn cøu thÞ trêng ë mét doanh nghiÖp cã thÓ theo tr×nh tù sau: Nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng råi nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng. Tuy nhiªn, còng cã thÓ ®i theo tr×nh tù ngîc l¹i, tøc lµ nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng råi nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng. Tr×nh tù tríc sau nµy kh«ng cã g× c¶n trë lÉn nhau, mçi giai ®o¹n ®Òu ®¹t mét yªu cÇu nhÊt ®Þnh vÒ th«ng tin vµ ®Òu cÇn thiÕt cho doanh nghiÖp. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh quy m« lín, 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 khi më réng thÞ trêng, tham gia thÞ trêng míi th× thêng theo tr×nh tù nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng sau ®ã míi nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng. Nh÷ng doanh nghiÖp nhá vµ võa khi tham gia thÞ trêng thêng nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng sau ®ã míi nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng. Nghiªn cøu kh¸i qu¸t thÞ trêng chñ yÕu lµ nghiªn cøu quy m«, c¬ cÊu, xu híng vËn ®éng, c¸c nh©n tè ¶nh hëng nh»m gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu vµ lÜnh vùc kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Nghiªn cøu chi tiÕt thÞ trêng lµ nh»m nghiªn cøu th¸i ®é, tËp tÝnh, thãi quen, tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng ë c¸c vïng thÞ trêng cô thÓ. Tõ ®ã mµ x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch Marketing t¸c ®éng cho phï hîp. c. Néi dung nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi: Nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi lµ nh»m t×m kiÕm c¬ héi thuËn lîi, cã hiÖu qu¶ cho viÖc th©m nhËp trong quan hÖ th¬ng m¹i cña doanh nghiÖp víi níc ngoµi. Nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó t×m thÞ trêng cho c¸c hµng ho¸, dÞch vô trong mét kho¶ng thêi gian vµ nguån lùc h¹n chÕ. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm 3 vÊn ®Ò chñ yÕu sau: + Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña c¸c quèc gia. + X¸c ®Þnh vµ dù b¸o biÕn ®éng cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi. + T×m hiÓu th«ng tin gi¸ c¶ vµ ph©n tÝch c¬ cÊu c¸c lo¹i gi¸ quèc tÕ. * Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña c¸c quèc gia. ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña c¸c quèc gia bao gåm: - ChÝnh s¸ch thÞ trêng. - ChÝnh s¸ch mÆt hµng. - ChÝnh s¸ch hç trî. ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña c¸c quèc gia cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ. Nh÷ng th«ng tin mµ nhµ doanh nghiÖp kinh doanh cÇn n¾m ®îc lµ: ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng ®ã cã æn ®Þnh hay kh«ng? ChÝnh phñ quèc gia ®ã tham gia vµo ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng víi møc ®é nµo? Sù can thiÖp cña ChÝnh phñ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ ra sao?... * X¸c ®Þnh vµ dù b¸o biÕn ®éng cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi. Cung hµng ho¸ lµ khèi lîng hµng ho¸ mµ nh÷ng ngêi b¸n cã thÓ ®¸p øng ë mét møc gi¸ c¶ nhÊt ®Þnh. CÇu lµ khèi lîng hµng ho¸ mong muèn mµ ngêi tiªu dïng cã kh¶ n¨ng tiªu thô ë mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng bao gåm: - Nhãm nh©n tè lµm cho dung lîng thÞ trêng biÕn ®æi cã tÝnh chu kú: Trong nhãm nµy cã thÓ kÓ ®Õn nh÷ng nh©n tè quan träng nh: Sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ cña c¸c níc trªn thÕ giíi; TÝnh chÊt thêi vô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi vµ lu th«ng hµng ho¸;... Khi nghiªn cøu c¸c nh©n tè nµy, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cÇn lu ý tíi sù vËn ®éng cña c¸c níc gi÷ vai trß chñ yÕu trªn thÞ trêng thÕ giíi trong viÖc xuÊt nhËp khÈu c¸c lo¹i hµng ho¸ thuéc ®èi tîng nghiªn cøu. Tuú thuéc vµo tÝnh chÊt cña s¶n phÈm, cô thÓ ®ã lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp hay n«ng nghiÖp,.. mµ chu k× s¶n xuÊt cña chóng dµi hay ng¾n vµ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®Õn møc nµo. Ch¼ng h¹n nÕu hµng xuÊt nhËp khÈu mµ doanh nghiÖp ®ang tiÕn hµnh nghiªn cøu lµ c¸c hµng ho¸ n«ng nghiÖp th× tÝnh thêi vô lµ nh©n tè kh«ng thÓ kh«ng nghiªn cøu. - Nhãm nh©n tè ¶nh hëng l©u dµi ®Õn dung lîng thÞ trêng: C¸c nh©n tè thuéc nhãm nµy cã thÓ kÓ ra nh: tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ; biÖn ph¸p, chÕ ®é, chÝnh s¸ch cña c¸c Nhµ níc; thÞ hiÕu, tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng; c¸c hµng ho¸ thay thÕ,...Ch¼ng h¹n, thÞ hiÕu vµ tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng sÏ cho phÐp më réng khèi lîng cÇu mét c¸ch nhanh chãng. - Nhãm c¸c nh©n tè ¶nh hëng t¹m thêi ®èi víi dung lîng thÞ trêng: C¸c nh©n tè thuéc nhãm nµy cã thÓ kÓ ra nh: Sù ®Çu c¬, sù thay ®æi chÝnh s¸ch bÊt ngê cña Nhµ níc hoÆc cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín; C¸c yÕu tè bÊt thêng kh¸c nh c¸c xung ®ét chÝnh trÞ - x· héi, chiÕn tranh, h¹n h¸n, b·o lôt,.. §iÒu quan träng khi ph©n tÝch ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè ®èi víi sù thay ®æi dung lîng thÞ trêng lµ ph¶i x¸c ®Þnh nh©n tè nµo cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh xu híng ph¸t triÓn cña thÞ trêng ë giai ®o¹n hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. * Th«ng tin gi¸ c¶ vµ ph©n tÝch c¬ cÊu c¸c lo¹i gi¸ c¶ quèc tÕ. Gi¸ c¶ thÞ trêng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ thÞ trêng, nã do quan hÖ cung cÇu hµng hãa chi phèi, do ngêi mua, ngêi b¸n tho¶ thuËn vµ quyÕt ®Þnh. Gi¸ c¶ quèc tÕ lµ møc gi¸ cã tÝnh chÊt ®¹i biÓu cho mét lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trªn thÞ trêng thÕ giíi, ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Mét møc gi¸ c¶ muèn ®îc coi lµ gi¸ c¶ quèc tÕ ph¶i héi ®ñ 3 ®iÒu kiÖn sau: - Møc gi¸ ®ã ph¶i ®îc ghi trong hîp ®ång th¬ng m¹i. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Møc gi¸ ®ã ph¶i thÓ hiÖn trªn thÞ trêng tËp trung phÇn lín khèi lîng giao dÞch ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÊt kh¸ch quan vµ s¸t víi quan hÖ cung cÇu nãi chung. - Møc gi¸ ®ã ph¶i ®îc tÝnh b»ng ®ång tiÒn tù do chuyÓn ®æi, v× th«ng qua ®ã dÔ dµng so s¸nh víi tõng ®ång tiÒn d©n téc vµ Ýt chÞu ¶nh hëng cña yÕu tè l¹m ph¸t ë tõng quèc gia. Trªn thùc tÕ, biÓu hiÖn cña gi¸ c¶ quèc tÕ cßn g¾n víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ, víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vÇ ph¬ng thøc giao hµng nhÊt ®Þnh. Trong trao ®æi mËu dÞch quèc tÕ tån t¹i mét sè lo¹i gi¸ sau: + Gi¸ tham kh¶o: lµ lo¹i gi¸ ®îc c«ng bè réng r·i trong c¸c tµi liÖu tham kh¶o chuyªn m«n, b¸o chÝ hµng ngµy, trong c¸c b¶ng b¸o gi¸... + Gi¸ ®Êu gi¸: lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ khi cã mét hoÆc Ýt ngêi b¸n, trong khi ®ã l¹i cã nhiÒu ngêi mua. §Æc ®iÓm cña gi¸ nµy thêng cao h¬n gi¸ quèc tÕ. Gi¸ nµy thêng ¸p dông ®èi víi c¸c lo¹i hµng khã tiªu chuÈn hãa vÒ phÈm chÊt quy c¸ch nh chÌ, h¶i s¶n,.. + Gi¸ ®Êu thÇu: lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ khi cã mét hoÆc Ýt ngêi mua trong khi cã rÊt nhiÒu ngêi b¸n. + §èi víi nh÷ng hµng ho¸ cã c¸c trung t©m giao dÞch truyÒn thèng th× ngêi ta thêng lÊy gi¸ ë nh÷ng níc xuÊt hoÆc nhËp khÈu chñ yÕu, nh dÇu má cã thÓ lÊy gi¸ ë Trung §«ng... + §èi víi nh÷ng mÆt hµng chuyªn m«n ho¸ cao vµ phøc t¹p nh m¸y mãc, thiÕt bÞ kü thuËt cao th× ngêi ta thêng lÊy gi¸ ë nh÷ng h·ng gi÷ vÞ trÝ chñ yÕu trong s¶n xuÊt vµ cung cÊp nã trªn thÞ trêng. + §èi víi c¸c mÆt hµng cã trung t©m giao dÞch truyÒn thèng th× chän gi¸ ë ®ã lµm gi¸ quèc tÕ. Cã rÊt nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng tíi gi¸ c¶ cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi ( còng cã nghÜa lµ ¶nh hëng ®Õn dung lîng cña thÞ trêng) cã thÓ kÓ ra nh: c¸c nh©n tè chu kú, nh©n tè ®éc quyÒn, nh©n tè c¹nh tranh, nh©n tèl¹m ph¸t,... Xu híng biÕn ®éng gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ rÊt phøc t¹p. Cã lóc t¨ng gi¶m, c¸ biÖt cã trêng hîp æn ®Þnh nhng nãi chung xu híng ®ã cã tÝnh chÊt t¹m thêi. §Ó cã thÓ dù ®o¸n ®îc xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng thÕ giíi, ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ dù ®o¸n t×nh h×nh thÞ trêng tõng lo¹i hµng ho¸ ®ång thêi ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn xu híng biÕn ®æi gi¸ c¶. 2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi: 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Cã hai ph¬ng ph¸p chñ yÕu nghiªn cøu thÞ trêng thÕ giíi, ®ã lµ nghiªn cøu t¹i hiÖn trêng vµ nghiªn cøu t¹i bµn. Hai ph¬ng ph¸p nµy ®îc kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu. 2.1. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i bµn lµm viÖc. §©y lµ ph¬ng ph¸p phæ biÕn nhÊt v× nã Ýt tèn kÐm vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng cña mäi c¸n bé nghiªn cøu. C¸c tµi liÖu dïng ®Ó nghiªn cøu t¹i bµn bao gåm: - C¸c tµi liÖu xuÊt b¶n ë trong níc: b¸o, t¹p chÝ, thèng kª, ..cña c¸c ngµnh vµ thèng kª cña Tæng côc thèng kª, tµi liÖu cña ®¹i diÖn th¬ng m¹i cña Bé th¬ng m¹i ë c¸c n¬i göi vÒ.. - C¸c tµi liÖu xuÊt b¶n ë ngoµi níc: b¸o, t¹p chÝ, c¸c th«ng tin tõ c¸c nguån: Trung t©m th¬ng m¹i quèc tÕ ( ITC), Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi ( WTO), Tæ chøc th¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn cña Liªn hîp quèc ( UNCTAD), Thèng kª cña Liªn hîp quèc vÒ kinh tÕ vµ x· héi ( UNSO), c¸c thèng kª cña c¸c c¬ quan Nhµ níc níc ngoµi,.. - C¸c tµi liÖu kh«ng xuÊt b¶n cña c¸c tæ chøc c¬ quan. 2.2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i hiÖn trêng. Ph¬ng ph¸p nµy tèn kÐm h¬n ph¬ng ph¸p trªn. Th«ng tin thu ®îc th«ng qua tiÕp xóc trùc tiÕp víi nh÷ng ngêi kinh doanh trªn thÞ trêng b»ng mét sè biÖn ph¸p sau: - Quan s¸t: Lµ ph¬ng ph¸p cæ ®iÓn vµ rÎ tiÒn nhÊt, tr¸nh ®îc thiªn kiÕn cña ngêi tr¶ lêi c©u hái. ViÖc quan s¸t cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua m¾t thêng hoÆc c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c nh quay phim, chôp ¶nh,...Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ chØ m« t¶ bªn ngoµi, tèn kÐm c«ng søc vµ thêi gian. - Pháng vÊn trùc tiÕp: Lµ ph¬ng ph¸p cã ®é tin cËy cao vµ ®ßi hái nghÖ thuËt cña ngêi pháng vÊn. - Pháng vÊn qua ®iÖn tho¹i: Tû lÖ tr¶ lêi ®iÖn tho¹i cao h¬n nhiÒu so víi th¨m dß qua th. §©y lµ ph¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó tiÕp xóc víi nh÷ng ngêi bËn viÖc hoÆc nh÷ng ngêi kh«ng muèn dµnh thêi gian cho mét cuéc pháng vÊn. - Pháng vÊn qua th: Ýt tèn kÐm nhÊt song l¹i cã ®é tin cËy kÐm nhÊt trong c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i thÞ trêng. C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i thêng tr¶i qua 3 giai ®o¹n, ®ã lµ: * Giai ®o¹n thu thËp th«ng tin. * Giai ®o¹n xö lý th«ng tin. * Giai ®o¹n ra c¸c quyÕt ®Þnh. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 a. Giai ®o¹n thu thËp th«ng tin: ë giai ®o¹n nµy ngêi ta thêng dïng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu hay cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i bµn. Nghiªn cøu t¹i bµn lµ nghiªn cøu thu thËp th«ng tin qua c¸c s¸ch b¸o, qu¶ng c¸o, t¹p chÝ, b¶n tin kinh tÕ, t¹p chÝ th¬ng m¹i, niªn gi¸m thèng kª vµ c¸c Ên phÈm cã liªn quan ®Õn lo¹i mÆt hµng mµ doanh nghiÖp kinh doanh. Kh¶ n¨ng tiªu thô mÆt hµng cña kh¸ch hµng, kh¶ n¨ng cung øng cña c¸c nguån hµng ( kh¶ n¨ng xuÊt khÈu trong níc vµ kh¶ n¨ng nhËp khÈu ë níc ngoµi ). Nghiªn cøu t¹i bµn còng cã thÓ t×m tµi liÖu cña chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp, nÕu nh doanh nghiÖp ®· cã nh÷ng tµi liÖu cã liªn quan ®Õn viÖc mua b¸n c¸c mÆt hµng cÇn nghiªn cøu. Nghiªn cøu t¹i bµn cho phÐp doanh nghiÖp nh×n ®îc kh¸i qu¸t thÞ trêng mÆt hµng doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu. §Ó tiÕp tôc ®i s©u thu thËp th«ng tin ngêi ta cßn dïng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu hiÖn trêng. Nghiªn cøu hiÖn trêng cã thÓ nghiªn cøu b»ng c¸ch nghiªn cøu th«ng qua nh÷ng kh¸ch hµng ( ®¬n vÞ sö dông) nh tham quan, ®iÒu tra träng ®iÓm, ®iÒu tra ®iÓn h×nh, ®Æt c¸c c©u hái ®Ó ®iÒu tra b»ng pháng vÊn hoÆc theo phiÕu ®iÒu tra, héi nghÞ kh¸ch hµng hoÆc héi trî triÓn l·m. Nghiªn cøu hiÖn trêng còng cã thÓ nghiªn cøu ngay t¹i b¶n th©n doanh nghiÖp, ë c¸c kho, cöa hµng, quÇy hµng, ...Th«ng qua viÖc tiÕp xóc hµng ngµy víi kh¸ch hµng, c¸c nh©n viªn b¸n hµng, c¸c phô tr¸ch cöa hµng,..cã nh÷ng th«ng tin kh¸ cô thÓ, ®a d¹ng vÒ kh¸ch hµng mµ doanh nghiÖp cÇn biÕt. b. Giai ®o¹n xö lý th«ng tin: Xö lý th«ng tin lµ tiÕn hµnh tæng hîp, ph©n lo¹i, ph©n tÝch, kiÓm tra ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c th«ng tin riªng lÎ, lo¹i trõ c¸c th«ng tin nhiÔu ®Ó x¸c ®Þnh ®îc thÞ trêng môc tiªu, c¸c kÕ ho¹ch vµ chÝnh s¸ch còng nh nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tiÕn hµnh kinh doanh, më réng, khuyÕch tr¬ng mÆt hµng kinh doanh hoÆc thu hÑp mÆt hµng ë giai ®o¹n b·o hoµ. c. Giai ®o¹n ra c¸c quyÕt ®Þnh: ViÖc xö lý c¸c th«ng tin còng chÝnh lµ lùa chän ®Ó ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh. Tuy nhiªn, c¸c quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp ph¶i ®îc qu¸n triÖt ®Õn c¸c bé phËn cô thÓ thùc hiÖn. C¸c quyÕt ®Þnh tríc khi thùc hiÖn ph¶i ®îc dù tÝnh c¸c mÆt thuËn lîi còng nh c¸c mÆt khã kh¨n. Ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t huy c¸c thuËn lîi, ®ång thêi còng ph¶i cã biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó kh¾c phôc c¸c khã kh¨n ë nh÷ng n¬i thùc hiÖn ®Ó quyÕt ®Þnh ®îc chÊp hµnh nghiªm chØnh. III. Dù b¸o thÞ trêng hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. 1. §èi tîng vµ ph¹m vi dù b¸o: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §èi tîng dù b¸o thÞ trêng hµng ho¸ gåm thÞ trêng nguån hµng vµ thÞ trêng b¸n hµng. ThÞ trêng nguån hµng lµ kh¶ n¨ng cña nguån hµng mµ doanh nghiÖp cã thÓ mua trong kú. ThÞ trêng b¸n hµng lµ nhu cÇu cÇn mua trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. X¸c ®Þnh râ ®èi tîng dù b¸o lµ vÊn ®Ò tríc hÕt, bëi v× ®èi tîng cña dù b¸o lµ ®a d¹ng vµ thêng thay ®æi tuú theo yªu cÇu cô thÓ trong kinh doanh cña thêi kú tíi mµ doanh nghiÖp ®ang quan t©m. X¸c ®Þnh râ ph¹m vi cña dù b¸o tøc lµ vÊn ®Ò thêi h¹n cña dù b¸o cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi doanh nghiÖp, cã c¸c ph¹m vi dù b¸o sau: 1.1. Dù b¸o ng¾n h¹n: Thêi gian cã thÓ vµi ngµy, vµi tuÇn tíi. Dù b¸o nµy ®ßi hái tÝnh chÝnh x¸c, cô thÓ ®Ó trùc tiÕp phôc vô cho chØ ®¹o kinh doanh. 1.2. Dù b¸o trung h¹n: Thêi gian tõ vµi th¸ng cho ®Õn mét hoÆc hai n¨m, nh vËy cã ph¹m vi réng h¬n dù b¸o ng¾n h¹n. Dù b¸o nµy cã tÝnh chÊt tæng hîp h¬n vµ nã chØ ra xu híng hoÆc tèc ®é ph¸t triÓn. Nã còng cã t¸c ®éng lín h¬n trong viÖc lËp kÕ ho¹ch, v¹ch c¸c chÝnh s¸ch vÒ ph©n phèi s¶n phÈm, qu¶ng c¸o, gi¸ c¶, dÞch vô trong ho¹t ®éng kinh doanh. 1.3. Dù b¸o dµi h¹n: Thêi h¹n cña dù b¸o tõ 3 n¨m trë lªn. §©y lµ nh÷ng dù b¸o tæng hîp, trªn nh÷ng ph¬ng híng chung trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nã cã t¸c dông lín trong viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch - ®Ò ¸n ph¸t triÓn kinh doanh, liªn doanh liªn kÕt vµ th¨m dß, nghiªn cøu nh÷ng híng míi. 2. C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o: Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p dù b¸o thÞ trêng hµng ho¸. Nh÷ng ph¬ng ph¸p ®ã lµ: - Ph¬ng ph¸p chuyªn gia. - ph¬ng ph¸p ®iÒu tra. - ph¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm. - ph¬ng ph¸p thèng kª kÕ to¸n. - ph¬ng ph¸p dù b¸o ngo¹i suy. - ph¬ng ph¸p thö nghiÖm... Tuú theo híng th«ng tin vÒ thÞ trêng hµng ho¸ vµ ®Æc ®iÓm cña chñng lo¹i hµng ho¸ vÒ tÝnh chÊt vËt lý, ho¸ häc, vÒ c«ng nghÖ sö dông, vÒ tÝnh chÊt kü thuËt, vÒ tr¹ng th¸i, vÒ nguån hµng s¶n xuÊt, vÒ kh¸ch hµng tiªu dïng,...mµ muèn nhÊn m¹nh mét ®iÒu: Mäi dù b¸o ®Òu chØ lµ nh÷ng dù b¸o cã tÝnh kh¶ thi hay kh«ng ®Òu phô thuéc phÇn lín trªn c¬ së cña nh÷ng dù b¸o ®ã vµ kü 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 n¨ng thùc hµnh cña doanh nghiÖp. Trong kh¶ n¨ng thùc hµnh cña doanh nghiÖp th× nguån lùc cña doanh nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò, kh«ng thÓ thiÕu ®îc, mét tiÒm lùc cÇn chó ý lµ coi träng yÕu tè con ngêi. Lùa chän vµ sö dông ngêi cã tµi, cã b¶n lÜnh vµ tr×nh ®é kinh doanh, nh¹y bÐn víi thÞ trêng vµ th«ng hiÓu kü thuËt mÆt hµng, biÕt nh×n xa tr«ng réng, cã chiÕn lîc kinh doanh, biÕt gi÷ ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng lµ vÊn ®Ò quan träng ®Ó biÕn kh¶ n¨ng dù b¸o thµnh hiÖn thùc. IV. Vai trß cña thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng. Doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng më, cã môc ®Ých, cã chØ huy. §Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi, chóng ta ®· thÊy râ sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a bé phËn s¶n xuÊt vµ bé phËn ph©n phèi. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®îc kh¼ng ®Þnh ë thÞ trêng, n¬i trao ®æi s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp. Víi sù më cöa cña ®Êt níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thÝch øng víi cuéc c¹nh tranh trong níc còng nh trªn thÕ gi¬Ý. Trªn thÞ trêng cã nhiÒu s¶n phÈm cña nhiÒu doanh nghiÖp nh»m tho¶ m·n cho nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. Ai sÏ chiÕn th¾ng? Doanh nghiÖp nµo biÕt nghiªn cøu tèt nhu cÇu thÞ trêng, ®Ó cã s¶n phÈm dÞch vô ®¸p øng ®îc mong ®îi cña ngêi tiªu dïng, doanh nghiÖp ®ã sÏ chiÕn th¾ng. Nhng chØ nghiªn cøu c¸c nhu cÇu vµ ®¸p øng s¶n phÈm dÞch vô theo nhu cÇu nµy cha h¼n ®· ®Çy ®ñ. Tiªu thô s¶n phÈm dÞch vô lµ cÇn thiÕt, ®ã chøng tá lµ s¶n phÈm dÞch vô ®¸p øng ®îc sù mong ®îi, lµ ®¸p øng ®óng lóc cho ngêi tiªu dïng víi gi¸ c¶ phï hîp vµ t¹i n¬i mµ ngêi tiªu dïng mong muèn. Tõ ®ã ta thÊy ®îc r»ng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm dÞch vô lu«n ®i liÒn víi nhau vµ chóng cã mét vai trß hÕt søc quan träng víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ThÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm dÞch vô hµng ho¸ tríc hÕt nã ®¶m b¶o môc tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Th«ng qua thÞ trêng vµ tiªu thô hµng ho¸ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ThÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ cã ý nghÜa rÊt quan träng, nã lµ ®iÓm khëi ®Çu vµ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng. Mçi doanh nghiÖp ®Òu chiÕm lÜnh mét phÇn thÞ trêng nhÊt ®Þnh vµ vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i cè g¾ng duy tr× ®îc thÞ phÇn ®ã. Trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay, kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng cã kh¶ n¨ng duy tr× ®îc thÞ phÇn cña m×nh, thËm chÝ thÞ phÇn ®ã cßn bÞ thu hÑp l¹i. Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu lîi nhuËn n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, c¸c 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 doanh nghiÖp ph¶i cè g¾ng duy tr× vµ më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt nµy. ThÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra b×nh thêng. Nã chÝnh lµ mét bé phËn chñ yÕu vµ quan träng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu mét doanh nghiÖp kh«ng cã thÞ trêng vµ viÖc tiªu thô s¶n phÈm kh«ng ®îc thùc hiÖn th× lËp tøc sÏ kÐo theo sù ngõng trÖ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cô thÓ lµ mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng sÏ t¹m ngõng nÕu nh c«ng ty kh«ng cã thÞ trêng ®Çu vµo, thÞ trêng ®Çu ra ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tiªu thô kinh doanh cña m×nh. VËy viÖc më réng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm n©ng cao vÞ thÕ cña doanh nghiÖp, t¹o thÕ vµ lùc cho doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng ë thÞ trêng quèc tÕ mµ c¶ thÞ trêng trong níc th«ng qua viÖc mua b¸n hµng ho¸ ë thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, còng nh viÖc më réng c¸c quan hÖ b¹n hµng. Cuèi cïng, thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm cã vai trß ®iÒu tiÕt, viÖc më réng thÞ trêng gióp cho doanh nghiÖp cã nhiÒu b¹n hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c b¹n hµng quèc tÕ, n©ng cao thÞ phÇn cña m×nh trªn thÞ trêng quèc tÕ, tõ ®ã lµm tiÒn ®Ò cho viÖc ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm, sè lîng s¶n phÈm ngµy cµng ®îc t¨ng cao gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc, th«ng suèt vµ môc ®Ých cuèi cïng vÉn lµ ®em l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp, híng dÉn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù chuyÓn m×nh cña ®Êt níc, bíc sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam lµ ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô víi nhiÖm vô chÝnh lµ cung øng vËt t x¨ng dÇu cho c¸c ho¹t ®éng bay trong níc vµ quèc tÕ. Víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ViÖt nam, C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam, mét doanh nghiÖp t¹m thêi ®éc quyÒn trong lÜnh vùc kinh doanh nhiªn liÖu hµng kh«ng, gÆp nhiÒu thuËn lîi trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Tuy nhiªn, kh«ng v× thÕ mµ C«ng ty coi nhÑ vai trß quan träng cña thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm, ngîc l¹i C«ng ty lu«n lu t©m vµ t×m mäi biÖn ph¸p nh»m ph¸t huy vµ khai th¸c triÖt ®Ó vai trß cña thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng II: Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam. I. Kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam: 1. Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn: Ho¹t ®éng cña ngµnh Hµng kh«ng mang tÝnh d©y chuyÒn, ®îc h×nh thµnh bëi nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c nhau. C¸c ngµnh nghÒ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, ®an xen nhau, hç trî nhau cïng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ngµy 11/2/1976, sau khi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp Tæng côc hµng kh«ng, lóc nµy thµnh lËp Ban x¨ng dÇu trùc thuéc Phßng hËu cÇn thuéc §oµn bay 919. Sau ®ã Ban x¨ng dÇu ®îc chuyÓn thµnh Phßng x¨ng dÇu thuéc Côc kü thuËt - VËt t. N¨m 1981, C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ®îc thµnh lËp vµ trùc thuéc Tæng c«ng ty hµng kh«ng d©n dông ViÖt nam. N¨m 1984, thµnh lËp Côc x¨ng dÇu hµng kh«ng vµ C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng trùc thuéc Côc x¨ng dÇu hµng kh«ng. Ngµy 22/4/1993, Bé giao th«ng vËn t¶i cã QuyÕt ®Þnh sè 768 Q§/TCCB - L§ thµnh lËp C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng trªn c¬ së NghÞ ®Þnh sè 338/H§BT ngµy 20/11/1991 cña Héi ®ång bé trëng ( nay lµ Thñ tíng ChÝnh phñ) C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ®îc thµnh lËp l¹i theo Th«ng t sè 76/CB ngµy 6/6 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vµ QuyÕt ®Þnh sè 847Q§/TCCB - L§ ngµy 9/6/1994 cña Bé trëng Bé giao th«ng vËn t¶i. C«ng ty cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ VINAPCO ( VIETNAM AIRPETROL COMPANY) C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam lµ doanh nghiÖp nhµ níc trùc thuéc Côc hµng kh«ng d©n dông ViÖt nam, ®îc thµnh lËp trªn c¬ së 3 xÝ nghiÖp x¨ng dÇu hµng kh«ng theo 3 vïng l·nh thæ: - XÝ nghiÖp x¨ng dÇu hµng kh«ng Néi Bµi trùc thuéc S©n bay quèc tÕ Néi Bµi. - XÝ nghiÖp x¨ng dÇu hµng kh«ng T©n S¬n NhÊt trùc thuéc S©n bay quèc tÕ T©n S¬n NhÊt. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - XÝ nghiÖp x¨ng dÇu hµng kh«ng §µ N½ng trùc thuéc S©n bay quèc tÕ §µ N½ng. 2. NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam: a. NhiÖm vô chñ yÕu cña C«ng ty: - Thùc hiÖn xuÊt nhËp khÈu x¨ng dÇu vµ vËn t¶i x¨ng dÇu, mì, dung dÞch ®Æc chñng hµng kh«ng, c¸c lo¹i x¨ng dÇu kh¸c vµ c¸c thiÕt bÞ phô tïng ph¸t triÓn ngµnh x¨ng dÇu. - C¸c dÞch vô cã liªn quan ®Õn chuyªn ngµnh x¨ng dÇu. b. QuyÒn h¹n chñ yÕu cña C«ng ty: - C«ng ty lµ mét tæ chøc kinh doanh, ho¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng ( kÓ c¶ tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng ngo¹i th¬ng), ®îc sö dông con dÊu riªng. C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña C«ng ty lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ho¹ch to¸n néi bé. - C«ng ty ®îc quyÒn liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c tæ chøc c¸ nh©n trong vµ ngoµi níc. - C«ng ty ®îc quyÒn b¸n ( nhîng b¸n) vµ cho thuª nh÷ng tµi s¶n kh«ng dïng ®Õn hoÆc cha dïng hÕt c«ng suÊt. ViÖc b¸n tµi s¶n cè ®Þnh thuéc vèn Nhµ níc ph¶i b¸o c¸o víi c¬ quan cÊp trªn trùc tiÕp. - C«ng ty ®îc quyÒn hoµn thiÖn c¸c c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh, yªu cÇu ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. - C«ng ty ®îc quyÒn më cöa hµng giíi thiÖu vµ b¸n s¶n phÈm c«ng ty, thùc hiÖn nhiÖm vô dÞch vô kinh doanh x¨ng dÇu, mì do liªn doanh, liªn kÕt t¹o ra. 3. C¬ cÊu tæ chøc: C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng ViÖt nam cã tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 1.152 ngêi bao gåm c«ng nh©n chÝnh thøc vµ c«ng nh©n hîp ®ång, trong ®ã: - Khèi s¶n xuÊt kinh doanh lµ 1.087 ngêi, trong ®ã: + XÝ nghiÖp x¨ng dÇu hµng kh«ng miÒn B¾c: 275 ngêi. + XÝ nghiÖp x¨ng dÇu miÒn Trung: 185 ngêi. + XÝ nghiÖp x¨ng dÇu miÒn Nam: 280 ngêi. + XÝ nghiÖp dÞch vô vËn t¶i vËt t kü thuËt x¨ng dÇu hµng kh«ng: 197 ngêi. + C¸c cöa hµng b¸n lÎ: 150 ngêi. - Khèi c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt, nghiÖp vô lµ 65 ngêi, trong ®ã khèi c¸c phßng ban kü thuËt, nghiÖp vô lµ 63 ngêi. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 BiÓu ®å sè 4: S¬ ®å m« h×nh tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty x¨ng dÇu hµng kh«ng. Tæng gi¸m ®èc Phßng tµi Phßng kinh chÝnh kÕ doanh to¸n XNK XÝ nghiÖp x¨ng dÇu miÒn B¾c XÝ nghiÖp x¨ng dÇu miÒn Trung Phßng tæ chøc c¸n bé V¨n phßng Phßng Phßng thèngPhßngkü C«ng ty t vÊn kª - tin häc thuËt vµ I, II KT§N c«ng nghÖ XÝ nghiÖp x¨ng dÇu miÒn Nam 20 XÝ nghiÖp dÞch vô vËn t¶i vËt t kü thuËt x¨ng dÇu C¸c cöa hµng b¸n lÎ x¨ng dÇu