Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng n...

Tài liệu Một số giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh hải dương

.PDF
33
75
120

Mô tả:

Lêi nãi ®Çu Lµ mét n-íc ®ang ph¸t triÓn, xuÊt ph¸t ®iÓm víi mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu. §¶ng vµ nhµ n-íc ta ®· ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch ®Ó tõng b-íc c¶i thiÖn nÒn kinh tÕ n-íc nhµ vµ tiÕn tíi mét x· héi v¨n minh phån thÞnh h¬n- x· héi XHCH. HÖ thèng ng©n hµng gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc biÕn chñ tr-¬ng ®ã thµnh hiÖn thùc bëi ng©n hµng lµ nguån chñ yÕu huy ®éng cung cÊp vèn, kh¬i dËy tiÒm n¨ng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Nhê cã hÖ thèng ng©n hµng c¸c nguån vèn ®Çu t- ®-îc l-u chuyÓn ®Õn nh÷ng n¬i cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ, ®Çu t- x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. §ã chÝnh lµ ho¹t ®éng cña tÝn dông ng©n hµng, mét ®ßn bÈy quan träng gãp phÇn lµm thóc ®Èy sù t¨ng tr-ëng cña nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, mÆt tr¸i cña nã lu«n tån t¹i song hµnh víi ho¹t ®éng tÝn dông ®ã lµ “ rñi ro” . V©ng ®©y lµ lÜnh vùc tiÒm Èn nhiÒu rñi ro nhÊt trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Rñi ro tÝn dông trong mét sè tr-êng hîp kh«ng nh÷ng g©y thiÖt h¹i cho chÝnh Ng©n hµng ®ã mµ cßn g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng cho c¶ hÖ thèng Ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ. Nh©n thøc ®-îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®· chän ®Ò tµi: “ Mét sè gi¶i ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng” ®Ó lµm luËn v¨n tèt nghiÖp. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®-îc kÕt cÊu thµnh 3 ch-¬ng: Ch-¬ng I: Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ rñi ro tÝn dông trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng. Ch-¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng. Ch-¬ng I Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ rñi ro tÝn dông trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng I- ng©n hµng th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng 1. Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ vai trß cña ng©n hµng th-¬ng m¹i. 1.1 Kh¸i qu¸t vÒ ng©n hµng th-¬ng m¹i. HÖ thèng NHTM h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong mét qu¸ tr×nh l©u dµi víi nhiÒu h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, nã ra ®êi trªn c¬ së nÒn s¶n xuÊt vµ l-u th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn. Ngµy nay, ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc m«i giíi trªn thÞ tr-êng tµi chÝnh ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ sè l-îng, quy m«, ho¹t ®éng ®a d¹ng phong phó vµ ®an xen lÉn nhau. Trong mçi n-íc cã mét m« h×nh riªng vÒ hÖ thèng trung gian tµi chÝnh nh-ng ph¶i nãi c¸c NHTM lín nhÊt c¶ vÒ ph¹m vi, ®èi t-îng còng nh- khèi l-îng ho¹t ®éng giao dÞch vµ dÞch vô. Tuy kh¸i niÖm vÒ NHTM cßn cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau nh-ng nh×n chung ®Òu thèng nhÊt coi NHTM lµ mét doanh nghiÖp ®Æc biÖt trªn thÞ tr-êng chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ mµ phÇn lín kh«ng ph¶i b»ng nguån vèn tù cã cña m×nh, chñ yÕu b»ng nguån vèn vay m-în trong x· héi th«ng qua viÖc huy ®éng tiÒn göi, cho vay vµ lµm trung gian cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng. T¹i ViÖt Nam, theo luËt Ng©n hµng Nhµ n-íc vµ luËt c¸c tæ chøc tÝn dông ®-îc ban hµnh ngµy 26/12/1997, NHTM ®-îc ®Þnh nghÜa nh- sau: “ Ng©n hµng th-¬ng m¹i lµ tæ chøc tÝn dông kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th-êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, ®Çu t-, thùc hiÖn nghÜa vô chiÕt khÊu vµ lµm c¸c ph-¬ng tiÖn thanh to¸n” . 1.2 Vai trß cña Ng©n hµng th-¬ng m¹i. Cïng víi sù nghiÖp ®æi míi vµ ®i lªn cña ®Êt n-íc th× kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß ®ãng gãp to lín cña ngµnh Ng©n hµng: Thø nhÊt: NHTM lµ nguån chñ yÕu huy ®éng cung cÊp vèn kh¬i dËy tiÒm n¨ng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Thø hai: NHTM lµ thñ quü cña c¸c tæ chøc kinh tÕ. Thø ba: NHTM lµ cÇu nèi gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi thÞ tr-êng th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Thø t-: NHTM lµ c«ng cô ®Ó nhµ n-íc ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. Thø n¨m: NHTM lµ cÇu nèi cña nÒn tµi chÝnh quèc gia víi nÒn tµi chÝnh quèc tÕ. 2. C¸c nghiÖp vô chÝnh cña ng©n hµng th-¬ng m¹i ( ho¹t ®éng chñ yÕu). Cïng víi thêi gian c¸c nhiÖm vô cña NHTM cµng ®-îc bæ sung vµ hoµn thiÖn h¬n nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Tuy nhiªn dï ë møc ®é thÞ tr-êng nµo NHTM vÉn duy tr× ba nghiÖp vô kinh doanh chÝnh ( NghiÖp vô tµi s¶n nî, NghiÖp vô tµi s¶n cã, NghiÖp vô trung gian) vµ nÕu thiÕu mét trong ba yÕu tè ®ã th× Ng©n hµng sÏ kh«ng cßn tån t¹i. 2.1 Ho¹t ®éng huy ®éng vèn (NghiÖp vô tµi s¶n nî). §©y lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n, ®Çu tiªn, chñ yÕu cña NHTM vµ th«ng qua nghiÖp vô nµy NHTM thùc hiÖn chøc n¨ng t¹o tiÒn. NHTM ®· tiÕn hµnh thu gom, tiÕp nhËn, qu¶n lý l-îng tiÒn t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi d-íi c¸c h×nh thøc nh-: NhËn tiÒn göi tiÕc kiÖm, tiÒn göi thanh to¸n,.....Trong ®ã tiÒn göi bao gåm: TiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n. Ngoµi ra NHTM cßn ph¸t hµnh thªm chøng chØ tiÒn göi, c¸c tr¸i phiÕu Ng©n hµng hay ®i vay tõ c¸c Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. 2.2 Ho¹t ®éng sö dông vèn (nghiÖp vô tµi s¶n cã). Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, NHTM thùc chÊt còng lµ mét doanh nghiÖp. V× vËy khi kinh doanh ph¶i coi lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu vµ cuèi cïng, ®Ó t¹o ra lîi nhuËn vµ thu nhËp cho ng©n hµng th× c¸c NHTM ph¶i biÕt sö dông vµ khai th¸c nguån vèn mét c¸ch triÖt ®Ó vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng kinh doanh sinh lêi chñ yÕu cña NHTM, c¸c NHTM dïng phÇn lín vèn huy ®éng ®Ó cho vay nh»m thu lîi nhuËn tõ sù chªnh lÖch gi÷a chi phÝ ®Çu vµo (l·i xuÊt huy ®éng) vµ chi phÝ ®Çu ra (l·i suÊt cho vay). Thùc hiÖn nghiÖp vô nµy c¸c NHTM kh«ng nh÷ng ®· thùc hiÖn ®-îc chøc n¨ng x· héi cña m×nh th«ng qua viÖc më réng vèn ®Çu t- gia t¨ng s¶n phÈm x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n mµ cßn cã ý nghÜa rÊt lín ®Õn toµn bé ®êi sèng kinh tÕ th«ng qua c¸c ho¹t ®éng tµi trî cho c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt dÞch vô kh¸c trong nÒn kinh tÕ. Ngoµi ho¹t ®éng cho vay lµ chñ yÕu, c¸c NHTM cßn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t- hïn vèn, liªn doanh liªn kÕt, kinh doanh chøng kho¸n trªn thÞ tr-êng tµi chÝnh. Ho¹t ®éng nµy võa mang l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng võa gãp phÇn ®iÒu hoµ l-u th«ng tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ. 2.3 Ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n (NghiÖp vô trung gian). Ng©n hµng lµm trung gian thanh to¸n thùc hiÖn thanh to¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng b»ng c¸ch cung cÊp c¸c c«ng cô thanh to¸n thuËn lîi nh-: SÐc, uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi, thÎ thanh to¸n, th- tÝn dông,.... Ho¹t ®éng nµy gãp phÇn lµm t¨ng lîi nhuËn th«ng qua viÖc thu phÝ dÞch vô thanh to¸n vµ ®ång thêi lµm t¨ng nguån vèn cho vay cña ng©n hµng, thÓ hiÖn trªn sè d- cã tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra cßn cã t¸c dông bæ trî cho hai nghiÖp vô trªn nh»m thu hót vµ tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 3- C¸c lo¹i rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng th-¬ng m¹i. Rñi ro lµ nh÷ng biÕn cè x¶y ra ngoµi ý muèn kh«ng dù tÝnh tr-íc ®-îc g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i cho mét c«ng viÖc cô thÓ nµo ®ã. Trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng th-êng x¶y ra nh÷ng lo¹i rñi ro sau:  Rñi ro nguån vèn: Th-êng x¶y ra mét trong hai tr-êng hîp sau: - Tr-êng hîp thõa vèn: Tøc lµ vèn bÞ ø ®äng kh«ng cho vay vµ ®Çu t- ®-îc, v× vËy kh«ng sinh lêi; trong khi ®ã ng©n hµng vÉn ph¶i tr¶ l·i hµng ngµy cho ng-êi cã tiÒn göi vµo ng©n hµng. - Tr-êng hîp thiÕu vèn: X¶y ra khi ng©n hµng kh«ng ®¸p øng ®-îc nhu cÇu cho vay vµ ®Çu t- hoÆc kh«ng ®¸p øng ®-îc nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng.  Rñi ro tÝn dông: Lµ nh÷ng tæn thÊt mµ ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶, tr¶ kh«ng ®Çy ®ñ hoÆc kh«ng tr¶ ®óng h¹n tiÒn gèc vµ tiÒn l·i.  Rñi ro l·i suÊt: Lµ nh÷ng tæn thÊt cho Ng©n hµng khi l·i suÊt thÞ tr-êng cã sù biÕn ®æi.  Rñi ro hèi ®o¸i: Lµ lo¹i rñi ro do sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ tr-êng. Rñi ro nµy xuÊt hiÖn khi ng©n hµng kh«ng cã sù c©n b»ng vÒ tr¹ng th¸i ngo¹i hèi t¹i thêi ®iÓm tû gi¸ biÕn ®æi.  Rñi ro thanh to¸n: §©y lµ lo¹i rñi ro trong qu¸ tr×nh thanh to¸n cã thÓ do sai sãt nghiÖp vô hoÆc bÞ lîi dông trong thanh to¸n sÐc, thÎ, thanh to¸n ®iÖn tö.  C¸c rñi ro kh¸c: §ã lµ nh÷ng rñi ro do thiªn tai mang l¹i nh-: Thiªn tai, ho¶ ho¹n, ®éng ®Êt, hoÆc bÞ lõa ®¶o, mÊt trém,.... lµm thiÖt h¹i ®Õn tµi s¶n cña ng©n hµng. Tuy nhiªn ta cã thÓ dÔ dµng h¹n chÕ nã b»ng c¸c biÖn ph¸p b¶o hiÓm. II- rñi ro tÝn dông cña ng©n hµng th-¬ng m¹i 1. Kh¸i niÖm rñi ro tÝn dông. Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lµ mét ho¹t ®éng rÊt nh¹y c¶m, mäi biÕn ®éng trong nÒn kinh tÕ x· héi ®Òu nhanh chãng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng, nã cã thÓ g©y x¸o chén bÊt ngê vµ dÉn ®Õn sù gi¶m sót trÇm träng vÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Do vËy ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM lu«n chøa ®ùng nh÷ng rñi ro “tiÒm Èn”, nã cã thÓ x¶y ra bÊt cø lóc nµo. VËy rñi ro tÝn dông lµ: Rñi ro vÒ sù tæn thÊt tµi chÝnh (trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp) xuÊt ph¸t tõ ng-êi ®i vay kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî ®óng h¹n theo cam kÕt hoÆc mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n (Gi¸o tr×nh tÝn dông cña häc viÖn ng©n hµng) 2. C¸c h×nh thøc rñi ro tÝn dông. 2.1 Kh«ng thu ®-îc l·i ®óng h¹n CÊp ®é thÊp nhÊt lµ khi ng-êi vay kh«ng tr¶ ®-îc tiÒn l·i ®óng kú h¹n, khi ®ã ng©n hµng sÏ chuyÓn sè l·i ®ã vµo kho¶n môc l·i treo ph¸t sinh. H×nh thøc rñi ro nµy ®-îc xÕp vµo møc rñi ro thÊp v× ngo¹i trõ tr-êng hîp kh¸ch hµng muèn quþt nî, chiÕm dông vèn th× phÇn lín ®Òu xuÊt ph¸t tõ viÖc thiÕu c©n ®èi vèn khi ®Õn kú h¹n tr¶ l·i cña kh¸ch hµng, kh¸ch hµng ph¶i t¹m ho·n tr¶ l·i cho ng©n hµng. 2.2 Kh«ng thu ®-îc vèn (nî gèc) ®óng h¹n. Khi kh«ng thu ®-îc nî gèc ®óng h¹n còng cã nghÜa lµ mét l-îng vèn cho vay cã thÓ g©y khã kh¨n t¹m thêi. Khi ®ã ng©n hµng sÏ chuyÓn sè nî gèc ®ã sang môc nî qu¸ h¹n ph¸t sinh. Kho¶n môc nµy ph¸t sinh vµo thêi gian ®¸o h¹n cña hîp ®ång tÝn dông. 2.3 Kh«ng thu ®-îc l·i hoÆc thu kh«ng ®ñ tiÒn l·i. Kh«ng thu ®ñ l·i lµm l·i treo ®ãng b¨ng vµ ®iÒu nµy lµm ¶nh h-ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng. 2.4 Kh«ng thu ®ñ vèn cho vay Kh«ng thu ®ñ vèn cho vay lµ nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi, nÕu t×nh tr¹ng nµy ph¸t sinh th-êng xuyªn th× ng©n hµng sÏ mÊt vèn vµ kÐo dµi th× ng©n hµng sÏ ph¸ s¶n. Trªn ®©y lµ bèn h×nh thøc gióp cho NHTM nhËn biÕt rñi ro tÝn dông vµ cã biÖn ph¸p xö lý. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i lóc nµo gÆp rñi ro tÝn dông th× ng©n hµng ®Òu ph¶i tr¶i qua bèn tr-êng hîp trªn. Cã tr-êng hîp kh¸ch hµng tr¶ l·i rÊt ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n nh-ng cuèi cïng l¹i kh«ng thÓ tr¶ ®-îc nî gèc cho ng©n hµng. V× vËy, khi nghiªn cøu vÒ rñi ro tÝn dông ng-êi ta th-êng chó träng vµo c¸c tr-êng hîp cã nguy c¬ x¶y ra rñi ro tÝn dông nh- lµ l·i treo ph¸t sinh vµ ®Æc biÖt lµ nî qu¸ h¹n ph¸t sinh cßn ë c¸c tr-êng hîp kh¸c cã l·i treo ®ãng b¨ng hay nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi ®-îc coi lµ rñi ro thùc sù nªn th-êng ®-îc xem xÐt ®Ó gi¶i quyÕt hËu qu¶ vµ rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm. 3. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông. 3.1 Nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng.  Kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n: Sau khi vay vèn cña ng©n hµng th-êng cã rñi ro do mét sè nguyªn nh©n sau: C¸ nh©n thiÕu n¨ng lùc ph¸p lý, thu kh«ng æn ®Þnh, bÞ mÊt viÖc lµm , c¸c sù kiÖn trong gia ®×nh, trém c¾p hoÆc sö dông vèn sai môc ®Ých, thËm chÝ do c¸ nh©n cã môc ®Ých lõa ®¶o ng©n hµng. ViÖc qu¶n lý qu¸ tr×nh sö dông vèn vay ng©n hµng ®èi víi c¸c c¸ nh©n th-êng lµ rÊt khã kh¨n khi x¶y ra c¸c biÕn cè sÏ lµm cho c¸c c¸ nh©n kh«ng tr¶ nî cho ng©n hµng vµ viÖc thu håi nî ®èi víi c¸ nh©n th-êng kÐo dµi vµ phøc t¹p.  Kh¸ch hµng lµ c¸c doanh nghiÖp: - Sù yÕu kÐm vÒ tr×nh ®é kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chÊt l-îng kÐm gi¸ thµnh cao dÉn ®Õn hµng ho¸ ø ®äng, thua lç trong kinh doanh. - Kh¶ n¨ng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cña l·nh ®¹o cßn nhiÒu h¹n chÕ, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng muèn thµnh c«ng trong kinh doanh th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã kiÕn thøc, kü n¨ng qu¶n trÞ kinh doanh chø kh«ng thÓ thµnh ®¹t chØ bëi lßng nhiÖt t×nh vµ sù chÞu ®ùng gian khæ. - T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp còng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông. Tµi chÝnh khã kh¨n, vèn tù cã thÊp trong khi tån t¹i nhiÒu nî nÇn cã thÓ khiÕn doanh nghiÖp sö dông vèn sai môc ®Ých nh-: Doanh nghiÖp dïng vèn vay ng¾n h¹n ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh hoÆc kinh doanh bÊt ®éng s¶n nªn khi ®Õn h¹n ph¶i tr¶ nî vÉn ch-a kÞp chuyÓn ®æi thµnh tiÒn. TÊt c¶ c¸c nguyªn nh©n trªn lµ tõ phÝa kh¸ch hµng ®èi t¸c kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c quan hÖ tÝn dông. Hä lµ ng-êi mang l¹i thu nhËp cho ng©n hµng, ®ång thêi ®-a l¹i cho ng©n hµng nh÷ng nguy c¬ rñi ro cho nªn nÕu h¹n chÕ ®-îc nh÷ng nguy c¬ ®ã sÏ lµm t¨ng ®¸ng kÓ lîi nhuËn cho ng©n hµng. 3.2 Nguyªn nh©n tõ phÝa Ng©n hµng. Th-êng th× khi nh¾c ®Õn rñi ro tÝn dông, ng-êi ta th-êng nghÜ ®Õn ®ã lµ do kh¸ch hµng kh«ng chÊp hµnh ®óng nh÷ng tho¶ thuËn víi ng©n hµng. Nh-ng nhthÕ th× ch-a ®ñ, bëi v× ng©n hµng lµ ng-êi quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cho vay. Do vËy ng©n hµng kh«ng thÓ kh«ng cã nh÷ng sai sãt dÉn ®Õn rñi ro do c¸c nguyªn nh©n tõ phÝa ng©n hµng cã thÓ tæng hîp thµnh nh÷ng nguyªn nh©n nh- sau: - Ng©n hµng ®-a ra chÝnh s¸ch tÝn dông kh«ng phï hîp víi nÒn kinh tÕ. - Do c¸n bé tÝn dông ch-a chÊp hµng ®óng quy tr×nh cÊp tÝn dông, kh«ng ®¶m b¶o ®óng c¸c nguyªn t¾c tÝn dông. - N¨ng lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña mét bé phËn c¸n bé tÝn dông ng©n hµng ch-a ®¸p øng kÞp víi diÔn biÕn rÊt nhanh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. - Do ¸p lùc c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c. - Do viÖc t¨ng d- nî kh«ng ®i kÌm víi viÖc qu¶n lý cña c¸n bé tÝn dông nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng qu¸ t¶i ®èi víi c¸n bé tÝn dông, d- nî b×nh qu©n qu¸ lín, sè mãn vay nhiÒu, thuéc mäi lÜnh vùc kinh tÕ nªn c¸n bé chuyªn tr¸ch khã kiÓm so¸t th-êng xuyªn liªn tôc ®Ó cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi ng¨n chÆn. - Do ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c¸n bé Ng©n hµng cßn yÕu kÐm, bÊt cËp. - C«ng t¸c thanh tra kiÓm so¸t néi bé ch-a theo kÞp yªu cÇu qu¶n lý tÝn dông. 3.3 Nguyªn nh©n kh¸c  M«i tr-êng kinh tÕ ch-a æn ®Þnh do chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n-íc ®ang trong qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi n¹n hµng gi¶ vµ hµng nhËp lËu.  M«i tr-êng ph¸p lý trong lÜnh vùc tÝn dông ch-a thËt sù hoµn thiÖn, c¸c v¨n b¶n ph¸p lý ch-a ®ång bé khi thùc hiÖn cßn nhiÒu v-íng m¾c t¹o ra c¸c khe hë ®Ó kÎ xÊu lîi dông g©y rñi ro cho c¶ doanh nghiÖp vµ ng©n hµng .  Sù bÊt b×nh ®¼ng trong ®èi sö cña mét sè c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc dµnh cho c¸c NHTM kh¸c nhau.  Ngoµi ra, c¸c nguyªn nh©n rñi ro do ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh- thiªn tai, ho¶ ho¹n, dÞch bÖnh..... lµ nh÷ng rñi ro mang tÝnh chÊt thuÇn tuý cã thÓ x¶y ra ®èi víi mäi doanh nghiÖp, mäi lÜnh vùc kinh doanh. C¸c nh©n tè nµy khi ®· x¶y ra ®Òu lµm ngõng trÖ s¶n xuÊt kinh doanh vµ thiÖt h¹i tiÒn cña, cña doanh nghiÖp, ®e do¹ kh¶ n¨ng thu håi nî cña ng©n hµng. Nh- vËy, ng©n hµng ®· gi¸n tiÕp ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng rñi ro do thiªn tai g©y ra. III- Sù cÇn thiÕt ph¶i phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông. Nh- chóng ta ®· biÕt ng©n hµng chiÕm vÞ trÝ rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ, chØ cÇn mét biÕn ®éng nhá trong nÒn kinh tÕ còng ¶nh h-ëng tíi ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng, vµ ng-îc l¹i khi c¸c ng©n hµng cã vÊn ®Ò nhá sÏ ngay lËp tøc t¸c ®éng ®Õn c¸c chñ thÓ kh¸c trong nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt víi vai trß quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña c¸c NHTM, nÕu rñi ro tÝn dông x¶y ra th× nã sÏ ®Ó l¹i hËu qu¶ kh«n l-êng. 1. §èi víi b¶n th©n ng©n hµng. Tr-íc tiªn ®ã lµ thu nhËp vµ lîi nhuËn cña ng©n hµng sÏ bÞ gi¶m sót, thËm trÝ thua lç. Sau ®ã lµ ®Õn vÊn ®Ò uy tÝn, khi mét ng©n hµng ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶, uy tÝn sÏ bÞ suy gi¶m nghiªm träng, kh¸ch hµng å ¹t ®Õn rót tiÒn, hoÆc kh«ng ®Çu t- tiÕp n÷a. Ng©n hµng sÏ kh«ng cã vèn ®Ó kinh doanh, hoÆc thiÕu vèn lµm cho ho¹t ®éng bÞ gi¸n ®o¹n, cã khi bÞ ngõng l¹i dÉn ®Õn thua lç, thu nhËp cña nh©n viªn bÞ gi¶m sót, hä sÏ kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn c«ng t¸c tèt, kh«ng thÓ cèng hiÕn hÕt m×nh cho c¬ quan ®-îc, ®©y l¹i cµng lµ nguyªn nh©n lµm cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®i hÕt khã kh¨n nµy ®Õn khã kh¨n kh¸c. NÕu kh«ng cã mét quyÕt ®Þnh b×nh tÜnh, ®óng ®¾n sÏ lµm cho ng©n hµng ®i vµo thÕ bÕ t¾c, dÉn ®Õn ph¸ s¶n ng©n hµng. V× vËy viÖc phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®èi víi c¸c NHTM. 2. §èi víi nÒn kinh tÕ. Cã nhµ kinh tÕ ®· tõng nãi, nÕu nÒn kinh tÕ lµ mét c¬ thÓ sèng th× hÖ thèng ng©n hµng ®-îc coi lµ m¹ch m¸u. Khi rñi ro tÝn dông x¶y ra nã kh«ng chØ thiÖt h¹i cho b¶n th©n, mµ cßn ®Ó l¹i hËu qu¶ v« cïng to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ. Cã thÓ chu kú kinh tÕ bÞ biÕn ®æi, l¹m ph¸t gia t¨ng, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bÞ ®×nh trÖ do kh«ng cã ®ñ vèn,.... Ngoµi ra do thu nhËp cña chÝnh nh÷ng c¸n bé ng©n hµng bÞ gi¶m nªn nhu cÇu tiªu dïng còng gi¶m theo lµm cho mét phÇn hµng ho¸ bÞ ø ®äng ch¼ng h¹n. Trªn ®©y chØ lµ nªu ®iÓn h×nh mét sè thiÖt h¹i do rñi ro tÝn dông g©y ra, cßn mu«n vµn nh÷ng vÊn ®Ò mµ chóng ta kh«ng thÓ liÖt kª ®-îc, nh- ¶nh h-ëng ®Õn sù an nguy cña nÒn chÝnh trÞ x· héi, nÒn gi¸o dôc, y tÕ quèc phßng...VËy nªn c¸c NHTM, c¸c chñ thÓ cña nÒn kinh tÕ, tÊt c¶ h·y n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, chÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó h¹n chÕ tèi ®a nhÊt nh÷ng rñi ro nãi chung vµ rñi ro tÝn dông nãi riªng. Gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña toµn x· héi. Ch-¬ng II Thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh h¶i d-¬ng I- kh¸i qu¸t chung vÒ chi nh¸nh NHNo&ptnt tØnh h¶i d-¬ng 1. S¬ l-îc qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng tiÒn th©n lµ Ng©n hµng n«ng nghiÖp tØnh H¶i H-ng, ®-îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 57/NH-Q§ ngµy 1/7/1988, vµ lµ mét ®¬n vÞ trùc thuéc NHNoVN Tr¶i qua 4 lÇn ®æi tªn vµ chia t¸ch nh»m ®¸p øng c¸c nhiÖm vô kinh tÕ- chÝnh trÞ cña mçi giai ®o¹n tõ 01/06/1998 ®Õn nay Ng©n hµng chÝnh thøc ®-îc gäi lµ NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng theo quyÕt ®Þnh sè 595/ Q§- NHNo- 02 ngµy 16/12/1996 cña tæng gi¸m ®èc NHNo&PTNTVN, ho¹t ®éng theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông vµ h-íng dÉn cña NHNo&PTNTVN thùc hiÖn c¬ b¶n nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ, chÝnh trÞ t¹i ®Þa ph-¬ng: ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung, ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ x©y dùng n«ng th«n míi nãi riªng, víi c¸c chøc n¨ng chñ yÕu nh-: Huy ®éng vèn, ho¹t ®éng tÝn dông, cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n ng©n quü, vµ kinh doanh c¸c dÞch vô Ng©n hµng kh¸c,....... HÖ thèng NHNo&PTNTVN nãi chung khi míi thµnh lËp gÆp mu«n vµn khã kh¨n t-ëng nh- kh«ng trô næi, lóc bÊy giê NHNo ®-îc gäi lµ Ng©n hµng 10 nhÊt: ThiÕu vèn nhÊt, ®«ng ng-êi nhÊt, chi phÝ kinh doanh cao nhÊt, d- nî thÊp nhÊt, tæn thÊt rñi ro cao nhÊt, c¬ së vËt chÊt l¹c hËu nhÊt, tr×nh ®é nghiÖp vô non kÐm nhÊt, kinh doanh thua lç nhÊt, ®êi sèng c¸n bé khã kh¨n nhÊt, tÝn nhiÖm kh¸ch hµng thÊp nhÊt. NHNo H¶i D-¬ng còng n¨m trong t×nh tr¹ng chung ®ã. Song víi ®-êng lèi vµ chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña §¶ng vµ nhµ n-íc, víi sù quan t©m gióp ®ì cña c¸c cÊp uû, chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng, sù phèi hîp hç trî cña c¸c ngµnh, c¸c ®oµn thÓ trong tØnh, sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng vµ nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ c¸c thÓ lÖ chÕ ®é nghiÖp vô vµ sù chØ ®¹o cã bµi b¶n phï hîp víi thùc tÕ cña NHNo&PTNTVN cïng víi ý chÝ tù lùc, tù c-êng cña Ng©n hµng. Cho ®Õn nay, Ng©n hµng ®· c¬ b¶n v-ît qua khã kh¨n, liªn tôc ®æi míi c«ng nghÖ, ®µo t¹o l¹i c¸n bé, s¾p xÕp l¹i m« h×nh tæ chøc víi 33 chi nh¸nh, 1 héi së, 12 ng©n hµng n«ng nghiÖp huyÖn, 1 NHNo Thµnh Phè, 14 chi nh¸nh NHNo cÊp III trùc thuéc c¸c chi nh¸nh huyÖn vµ héi së, 5 phßng giao dÞch ®-îc ph©n bæ réng kh¾p trªn toµn tØnh, nhê ho¹t ®éng ngµy cµng cã hiÖu qu¶ vµ víi ph-¬ng ch©m gÇn gòi víi kh¸ch hµng, Ng©n hµng ®· trë thµnh ng-êi b¹n ®ång hµnh kh«ng thÓ thiÕu ®-îc cña bµ con n«ng d©n vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ. 2- C¬ cÊu tæ chøc cña chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng. HiÖn nay Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng cã tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 95 ng-êi (trong tæng sè CB cã 58 n÷, 37 nam) vµ ®-îc bè trÝ theo s¬ ®å sau: m« h×nh tæ chøc cña NHNo&PTNT TØnh h¶i d-¬ng Ban gi¸m ®èc Phßng tÝn dông Phßng hµnh chÝnh Phßng kÕ to¸n ng©n quü Phßng vi tÝnh Phßng tæ chøc c¸n bé Phßng nguån vèn vµ kÕ ho¹ch tæng hîp Phßng thanh to¸n quèc tÕ Phßng thÈm ®Þnh Phßng kiÓm tra kiÓm to¸n néi bé Trong ®ã:  Ban l·nh ®¹o: (gåm cã 1 gi¸m ®èc vµ 2 phã gi¸m ®èc) chÞu tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh.  Phßng tÝn dông: KiÓm tra, xem xÐt vµ ®Ò xuÊt cho vay c¸c dù ¸n tÝn dông theo ph©n cÊp uû quyÒn. Lùa chän biÖn ph¸p cho vay an toµn vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, chØ ®¹o ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh toµn tØnh.  Phßng hµnh chÝnh: Cã nhiÖm vô lµm c«ng t¸c v¨n phßng, hµnh chÝnh v¨n th- l-u tr÷ vµ phôc vô hËu cÇn (lÔ t©n) thùc hiÖn c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n, söa ch÷a TSC§, mua s¾m c«ng cô lao ®éng,......  Phßng kÕ to¸n- ng©n quü: - Thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ng©n hµng, h¹ch to¸n tiÒn göi, tiÒn vay, thanh to¸n chuyÓn tiÒn cho c¸c ®¬n vÞ, lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n néi bé, qu¶n lý vµ sö dông c¸c quü chuyªn dïng cña NHNo&PTNT trªn ®Þa bµn. - Ng©n quü: Cã chøc n¨ng thu chi tiÒn mÆt, ®¸p øng yªu cÇu tiÒn mÆt cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trªn ®Þa bµn ®¶m b¶o an toµn kho quü.  Phßng vi tÝnh: Tæng hîp, thèng kª vµ l-u tr÷ sè liÖu th«ng tin liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña chi nh¸nh, xö lý c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn h¹ch to¸n kÕ to¸n, h¹ch to¸n thèng kª, h¹ch to¸n nghiÖp vô vµ tÝn dông, vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh.  Phßng tæ chøc c¸n bé: Cã nhiÖm vô theo dâi nh©n sù, x©y dùng lÒ lèi lµm viÖc trong ®¬n vÞ vµ mèi quan hÖ víi tæ chøc §¶ng, c«ng ®oµn, chi nh¸nh trùc thuéc trªn ®Þa bµn, ®Ò xuÊt ®Þnh møc lao ®éng. Thùc hiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch c¸n bé, tæng hîp theo dâi th-êng xuyªn c¸n bé nh©n viªn ®-îc quy ho¹ch ®µo t¹o.  Phßng nguån vèn vµ kÕ ho¹ch tæng hîp: X©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh, chiÕn l-îc kh¸ch hµng, tham m-u cho ban l·nh ®¹o vÒ c«ng t¸c nguån vèn, c©n ®èi nguån vèn, sö dông vèn vµ ®iÒu hoµ vèn kinh doanh ®èi víi c¸c chi nh¸nh trªn ®Þa bµn.  Phßng thanh to¸n quèc tÕ: Thùc hiÖn c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ th«ng qua m¹ng SWIFT NHNo&PTNTVN, c¸c nghiÖp vô tÝn dông, b¶o l·nh, ngo¹i tÖ cã liªn quan ®Õn thanh to¸n quèc tÕ, c¸c nghiÖp vô kinh doanh ngo¹i tÖ (muab¸n, chuyÓn ®æi) thanh to¸n quèc tÕ trùc tiÕp theo quy ®Þnh.  Phßng thÈm ®Þnh: Thu thËp, qu¶n lý, cung cÊp nh÷ng th«ng tin phôc vô cho viÖc thÈm ®Þnh vµ phßng ngõa rñi ro tÝn dông.  Phßng kiÓm tra kiÓm to¸n néi bé: X©y dùng ch-¬ng tr×nh c«ng t¸c n¨m, quü phï hîp víi c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n, ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh ngay t¹i héi së vµ c¸c chi nh¸nh phô thuéc. 3. T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 3.1 Ho¹t ®éng huy ®éng vèn Ph-¬ng ch©m ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng còng nh- c¸c Ng©n hµng kh¸c lµ “ ®i vay ®Ó cho vay”. Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng ®· tù khai th¸c vµ t¨ng tr-ëng nguån vèn ®Ó phôc vô c¸c ch-¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh. Ngoµi viÖc thùc hiÖn tèt c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn truyÒn thèng Chi nh¸nh ®· th-êng xuyªn nghiªn cøu thÞ tr-êng vèn ®Ó ®-a ra c¸c s¶n phÈm víi l·i suÊt phï hîp víi quan hÖ cung cÇu, më réng thªm c¸c h×nh thøc huy ®éng tiÒn göi vµ ®Çu t- kh¸c nhau, víi nhiÒu kú h¹n kh¸c nhau, h×nh thøc tr¶ l·i còng kh¸c nhau tuú tõng thêi kú. Bªn c¹nh ®ã c¶i tiÕn ph-¬ng thøc phôc vô ®èi víi kh¸c hµng, më réng m¹ng l-íi huy ®éng vèn ®Õn tõng khu d©n c- tËp trung, t¹o niÒm tin vµ thu hót ®-îc kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng göi tiÒn. Do ®ã ®· gãp phÇn t¨ng tr-ëng nguån vèn, t¹o ®-îc c¬ cÊu hîp lý vµ ®iÒu ®ã ®-îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: B¶ng 1: T×nh h×nh vµ kÕt qu¶ huy ®éng vèn. §¬n vÞ:TriÖu ®ång VN N¨m 2003 N¨m 2004 ChØ tiªu So s¸nh2004/2003 Sè tiÒn T¨ng (+) Gi¶m (-) Sè tiÒn T.T % Sè tiÒn T.T % 902.647 100 1.453.295 100 550.648 61 TG c¸c tæ chøc kinh tÕ TG d©n c2- Ph©n theo tÝnh chÊt 256.420 646.227 28,4 71,6 643.321 809.974 44,3 55,7 386.901 163.747 151 25,3 TG kh«ng kú h¹n TG cã kú h¹n 3- Ph©n theo lo¹i tiÒn 254.844 647.803 28,2 71,8 519.422 933.873 35,7 64,3 264.578 286.070 103,8 44,2 TG néi tÖ 873.432 96,7 1.334.355 91,8 460.923 TG ngo¹i tÖ 29.215 3,3 118.940 8,2 89.725 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2003- 2004) 52,7 307 Tæng vèn huy ®éng Tû lÖ % T¨ng gi¶m ( ) 1- Ph©n theo kh¸ch hµng  Trong c¬ cÊu ph©n theo kh¸ch hµng: - Th× tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ n¨m 2004 ®¹t 643.321 triÖu ®ång chiÕm 44,3% trong tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng 386.901 triÖu ®ång (+151%) so víi n¨m 2003. - TiÒn göi d©n c-: Nguån vèn nµy th-êng chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng nguån vèn huy ®éng vµ cã møc t¨ng tr-ëng æn ®Þnh qua c¸c n¨m. Qua biÓu sè liÖu cho thÊy, nguån tiÒn göi d©n c- n¨m 2004 ®¹t 809.974 triÖu ®ång chiÕm 55,7% trong tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng 163.747 triÖu (+25,3%) so víi n¨m 2003. Së dÜ cã ®-îc kÕt qu¶ nh- vËy, ngoµi viÖc gi÷ ®-îc uy tÝn víi kh¸ch hµng, c¸c h×nh thøc huy ®éng truyÒn thèng..... Chi nh¸nh ®· m¹nh d¹n ®-a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng tiÕt kiÖm míi nh-: TiÕt kiÖm bËc thang triÓn khai n¨m 2003, tiÕt kiÖm cã th-ëng triÓn khai n¨m 2004 ®· gióp cho kh¸ch hµng cã nhiÒu c¬ héi lùa chän h¬n trong ®iÒu kiÖn nhiÒu kªnh huy ®éng vèn trªn thÞ tr-êng.  NÕu ph©n theo tÝnh chÊt cña huy ®éng vèn th× tiÒn göi kh«ng kú h¹n n¨m 2004 ®¹t 519.422 triÖu ®ång, chiÕm 35,7% trong tæng nguån vèn, t¨ng 264.578 triÖu ®ång (+103,8%) so víi cuèi n¨m 2003. TiÒn göi cã kú h¹n ®¹t møc t¨ng 933.873 triÖu ®ång, chiÕm 64,3% trong tæng nguån vèn huy ®éng, t¨ng 286.070 triÖu ®ång (+44,2%) so víi cuèi n¨m 2003. §iÒu ®ã chøng tá chÊt l-îng dÞch vô Ng©n hµng còng nh- hiÖu qu¶ kinh doanh cña chi nh¸nh ®ang ngµy cµng ®-îc n©ng lªn.  NÕu ph©n theo lo¹i tiÒn th× qua b¶ng sè liÖu cho ta thÊy c«ng t¸c huy ®éng vèn c¶ néi tÖ vµ ngo¹i tÖ ®Òu cã møc t¨ng tr-ëng râ nÐt, song nh×n chung tèc ®é t¨ng tr-ëng néi tÖ cã chiÒu h-íng nhanh h¬n so víi ngo¹i tÖ, nh-ng vÒ tû träng th× nguån vèn ngo¹i tÖ ngµy cµng cã vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong tæng nguån vèn huy ®éng. Cô thÓ nÕu nh- n¨m 2003 vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ chiÕm 3,3% th× n¨m 2004 ®· chiÕm 8,2%, ®Èy nguån vèn huy ®éng b»ng néi tÖ cã tû träng tõ 96,7% n¨m 2003 xuèng cßn 91,8% n¨m 2004. 3.2 Ho¹t ®éng sö dông vèn (ho¹t ®éng cho vay). §©y lµ ho¹t ®éng mang l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho ng©n hµng vµ cã t¸c ®éng tÝch cùc nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ ®Þa ph-¬ng. N¨m 2004 nhê cã nhiÒu chÝnh s¸ch ¸p dông thóc ®Èy ho¹t ®éng cho vay nªn tæng doanh sè cho vay t¨ng nhiÒu so víi n¨m 2003 vµ ®-îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 2: KÕt qu¶ cho vay cña Chi nh¸nh §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN N¨m 2003 ChØ tiªu Sè tiÒn N¨m 2004 T.T Sè tiÒn % 1. Tæng doanh sè cho vay So s¸nh 2004/2003 Sè tiÒn Tû lÖ % T.T T¨ng gi¶m T¨ng gi¶m % ( ) ( ) 1.339.337 100 1.749.384 100 410.047 30,6 - Cho vay ng¾n h¹n 689.809 51,5 1.064.376 60,8 374.567 54 - Cho vay trung, dµi h¹n 649.528 48,5 685.008 39,2 35.480 5,46 2. Doanh sè thu nî 977.628 100 1.479.622 100 501.994 51,3 - Dsè thu nî ng¾n h¹n 542.114 55,5 816.135 55,2 274.021 50,5 - Dsè thu nî trung, dµi h¹n 435.514 44,5 663.487 44,8 227.973 52,3 1.286.145 100 1.555.907 100 269.762 21 - D- nî ng¾n h¹n 472.034 36,7 720.275 46,3 248.241 52,6 - D- nî trung, dµi h¹n 814.111 63,3 835.632 43,7 21.521 2,6 3. Tæng d- nî (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003-2004) Tæng doanh sè cho vay ®Õn ngµy 31/12/2004 lµ 1.749.384 triÖu ®ång, t¨ng 410.047 triÖu so víi n¨m 2003, tû lÖ t¨ng 30,6%. Trong ®ã: - Cho vay ng¾n h¹n n¨m 2004 t¨ng 54% so víi n¨m 2003 - Cho vay trung, dµi h¹n n¨m 2004 t¨ng 5,46% so víi n¨m 2003 Doanh sè thu nî n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 501.994 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 51,3%. - Doanh sè thu nî ng¾n h¹n n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 50,5% - Doanh sè thu nî trung, dµi h¹n t¨ng 227.973 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 52,3%. Tæng d- nî ®Õn ngµy 31/12/2004 lµ 1.555.907 triÖu ®ång t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 269.762 triÖu, tû lÖ t¨ng 21% - D- nî ng¾n h¹n n¨m 2004 lµ 720.275 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 46,3% trong tæng d- nî vµ t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 52,6%. - D- nî trung, dµi h¹n còng t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 2,6% VÒ c¬ cÊu d- nî t-¬ng ®èi phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph-¬ng. Tû träng d- nî ng¾n h¹n lín nh-ng kh«ng nhiÒu, ®ã lµ mét kÕt cÊu hîp lý vµ thuËn lîi. 3.3 C¸c ho¹t ®éng kh¸c  C«ng t¸c kÕ to¸n vµ ng©n quü: Cho ®Õn nay trong hÖ thèng NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng ®· cã gÇn 900 tµi kho¶n bao gåm c¶ tµi kho¶n c¸ nh©n vµ tµi kho¶n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, doanh nghiÖp quèc doanh vµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. MÆc dï khèi l-îng thu chi tiÒn mÆt t¨ng cao (c¶ néi vµ ngo¹i tÖ) ®Þnh biªn c¸n bé lµm ng©n quü cã h¹n, n¹n tiÒn gi¶ lín,… song c«ng t¸c ng©n quü ®-îc l·nh ®¹o ®Æc biÖt quan t©m, c¸c c¸n bé thõa hµnh nhiÖm vô thùc hiÖn nghiªm tóc nªn kh«ng ®Ó xÈy ra sai ph¹m, thiÕu quü. Trong qu¸ tr×nh thu chi tiÒn mÆt toµn chi nh¸nh ®· ph¸t hiÖn vµ thu gi÷ 4.650 tê b¹c gi¶ víi sè tiÒn 272,7 triÖu ®ång t¨ng 102,7 triÖu so víi n¨m 2003. Trong n¨m ®· tr¶ tiÒn thõa cho kh¸ch hµng 805 mãn, sè tiÒn lµ 262 triÖu ®ång, t¨ng 4 triÖu so víi n¨m 2003. Qua ®ã ®· t¹o ®-îc lßng tin, uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng.  DÞch vô chi tr¶ kiÒu hèi: N¨m 2004 lµ n¨m cã doanh sè chi tr¶ kiÒu hèi lín nhÊt tõ tr-íc ®Õn nay (c¶ n-íc th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng ®¹t 3 tû USD). Toµn chi nh¸nh cã m¹ng l-íi réng, ®èi t-îng chñ yÕu lµ ng-êi lao ®éng viÖt nam ®i lµm viÖc t¹i n-íc ngoµi nªn ®· cã tæng doanh sè chi tr¶ kiÒu hèi 13.047 mãn (t¨ng 125% so víi n¨m 2003) sè tiÒn lµ 17.288 ngµn USD (t¨ng 242% so víi n¨m 2003) t-¬ng ®-¬ng 273 tû VN§. B×nh qu©n mçi ngµy giao dÞch cã 48 mãn chuyÓn tiÒn tõ n-íc ngoµi vÒ, ngµy cao ®iÓm lµ 180 mãn. II- thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh nhno&ptnt tØnh h¶i d-¬ng 1. NhËn d¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng. Rñi ro tÝn dông lµ mét vÊn ®Ò ®-îc quan t©m ®Æc biÖt ®èi víi mäi ng©n hµng. Mét quan hÖ tÝn dông ph¸t sinh, vÒ c¶ phÝa Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ®Òu cã ý thøc vµ nh÷ng biÖn ph¸p ®¶m b¶o phßng tr¸nh tèi ®a nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra. Tuy nhiªn, nh- ta vÉn th-êng nãi: “ Kh«ng cã g× lµ tuyÖt ®èi” . Rñi ro lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Rñi ro tÝn dông ®-îc thÓ hiÖn d-íi c¸c d¹ng: Nî qu¸ h¹n (NQH), nî ®-îc gi·n, nî ®-îc khoanh. 1.1 Nî qu¸ h¹n Lµ kho¶n vay ®· ®Õn h¹n tr¶ nî mµ kh¸ch hµng ch-a tr¶ ®-îc ®óng nh- trong hîp ®ång tÝn dông, còng kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng ®Ó xin gia h¹n nî do ®ã ph¶i chuyÓn sang nî qu¸ h¹n. §ã lµ mét trong ba lo¹i rñi ro tÝn dông nh-ng ë møc ®é thÊp, cã nhiÒu kh¶ n¨ng thu håi. VÒ mÆt thêi gian ng-êi ta chia nî qu¸ h¹n ra thµnh 3 lo¹i: - NQH d-íi 6 th¸ng, ®-îc xÕp vµo lo¹i nî qu¸ h¹n b×nh th-êng, cã nhiÒu kh¶ n¨ng thu håi. §©y lµ lo¹i nî qu¸ h¹n th-êng gÆp. - NQH tõ 6 th¸ng ®Õn 12 th¸ng, ®-îc gäi lµ nî qu¸ h¹n cã vÊn ®Ò. Kh¶ n¨ng thu håi nî khã kh¨n h¬n, ng©n hµng ph¶i mÊt nhiÒu c«ng søc ®Ó ph©n tÝch nguyªn nh©n, t×m gi¶i ph¸p, t¨ng c-êng ®«n ®èc, kiÓm tra ®Ó thu nî. - NQH trªn 12 th¸ng, ®-îc gäi lµ nî qu¸ h¹n khã ®ßi. Kh¶ n¨ng thu håi rÊt khã kh¨n, cã nhiÒu phøc t¹p vµ ph¶i b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kÓ c¶ ph¶i ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp, c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ph¸p luËt míi cã hy väng thu ®-îc nî. 1.2 Nî ®-îc gi·n Lµ kho¶n vay ®· ®Õn h¹n tr¶ nî nh-ng kh¸ch hµng ch-a tr¶ ®-îc. NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng ®· gia h¹n nî nh-ng kh¸ch hµng vÉn kh«ng tr¶ ®-îc. V× nh÷ng lý do kh¸ch quan, ng©n hµng H¶i D-¬ng ®· b¸o lªn ng©n hµng cÊp trªn vµ cÊp trªn (chÝnh phñ) dïng quyÒn h¹n cña m×nh xem xÐt vµ cho phÐp gi·n nî. 1.3 Nî ®-îc khoanh Lµ mét d¹ng cña rñi ro tÝn dông cã nh÷ng lý do kh¸ch quan nªn ®-îc phÐp cña chÝnh phñ (trªn c¬ së ®Ò nghÞ cña liªn bé: KÕ ho¹ch ®Çu t-, tµi chÝnh vµ NHTW ) cho khoanh l¹i, t¸ch ra, theo dâi riªng, t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng ®-îc tiÕp tôc vay vèn ng©n hµng ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Sau ®©y lµ kÕt cÊu d- nî vµ c¸c d¹ng rñi ro tÝn dông ë Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng: B¶ng 3: C¸c d¹ng rñi ro tÝn dông §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN N¨m 2003 ChØ tiªu Sè tiÒn T.T N¨m 2004 Sè tiÒn % So s¸nh 04/03 Sè tiÒn Tû lÖ % T.T T¨ng T¨ng gi¶m % gi¶m ( ) ( ) Tæng d- nî 1.286.145 1. Nî ch-a ®Õn h¹n 1.075.063 83,6 1.330.381 2. Nî qu¸ h¹n 3. Nî ®-îc gi·n 100 1.555.907 100 269.762 21 85,51 255.318 23,7 7.421 0,58 12.354 0,79 4.933 66,5 203.661 15,8 213.172 13,7 9.511 4,7 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003-2004) Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy: Tæng d- nî n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 269.762 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 21% trong ®ã: - Nî ch-a ®Õn h¹n n¨m 2004 lµ 1.330.381 triÖu, t¨ng 255.318 triÖu (+23,7%) so víi n¨m 2003 vµ chiÕm 85,51% trong tæng d- nî - Nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh n¨m 2004 t¨ng nhiÒu so víi n¨m 2003. NQH n¨m 2004 lµ 12.354 triÖu ®ång t¨ng 4.933 triÖu (+66,5%) so víi n¨m 2003. - Nî ®-îc gi·n lµ 213.172 triÖu ®ång, t¨ng 9.511 triÖu, tøc lµ t¨ng 4,7% so víi n¨m 2003; Nî gi·n chiÕm tû träng lµ 13,7%. - HiÖn t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT tØnh H¶i D-¬ng kh«ng cßn nî khoanh. V× tõ n¨m 2003 ChÝnh phñ ®· xo¸ nî cho Chi nh¸nh. Së dÜ c¸c kho¶n rñi ro tÝn dông cña Chi nh¸nh ngµy cµng t¨ng lµ do phÇn lín kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh lµ c¸c hé n«ng d©n vay vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh nh-ng do thêi tiÕt n¨m nay diÔn biÕn phøc, gi¸ c¶ nhiÒu mÆt hµng biÕn ®éng ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bµ con. 2. T×nh h×nh chung vÒ nî qu¸ h¹n Nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh ®-îc thÓ hiÖn râ qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 4: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n t¹i chi nh¸nh §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN So s¸nh 04/03 ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Sè tiÒn Tû lÖ % T¨ng gi¶m T¨ng gi¶m 1. Tæng d- nî ( ) ( ) 1.286.145 1.555.907 269.762 21 1.823 200 - 1.623 - 89 1.284.322 1.555.707 271.385 21,1 2. Nî qu¸ h¹n 7.421 12.354 4.933 66,5 3. Tû lÖ nî qu¸ h¹n 0,58 0,79 0.21% 36,2 Trong ®ã:- D- nî QD - D- nî NQD (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh) Nh×n b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy tû lÖ nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh nh÷ng n¨m gÇn ®©y kh¸ cao. NQH cã xu h-íng ph¸t triÓn. Sè tiÒn NQH ngµy mét t¨ng vµ tû lÖ NQH trªn tæng d- nî ngµy cµng cao. §ã lµ vÊn ®Ò cÇn ®-îc quan t©m ®Ó t×m biÖn ph¸p ng¨n chÆn. 3. Ph©n tÝch nî qu¸ h¹n 3.1 Theo lo¹i tÝn dông vµ theo thµnh phÇn kinh tÕ B¶ng 5: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo lo¹i tÝn dông vµ theo thµnh phÇn kinh tÕ §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 04/03 ChØ tiªu Sè tiÒn Sè tiÒn T.T Sè tiÒn % Tæng sè nî qu¸ h¹n T.T Tû lÖ % T¨ng gi¶m T¨ng gi¶m % ( ) ( ) 7.421 100 12.354 100 4.933 66,5 - NQH ng¾n h¹n 4.858 65 2.171 17,6 - 2.687 - 55 - NQH trung, dµi h¹n 2.563 35 10.183 82,4 7.620 297 - Kinh tÕ quèc doanh 2.823 38 3.532 28,6 709 25 - Kinh tÕ ngoµi QD 4.598 62 8.822 71,4 4.224 91,9 1- Theo lo¹i tÝn dông 2- Theo thµnh phÇn kinh tÕ (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh) Qua b¶ng 5 ta thÊy NQH chñ yÕu tËp trung vµo nî qu¸ h¹n trung, dµi h¹n vµ nî qu¸ h¹n ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh.  NÕu xÐt theo lo¹i tÝn dông th× NQH trung, dµi h¹n t¹i Chi nh¸nh ngµy cµng t¨ng, cßn NQH ng¾n h¹n cã xu h-íng gi¶m dÇn: - NQH ng¾n h¹n n¨m 2004 lµ 2.171 triÖu ®ång, chiÕm 17,6% trong tæng NQH, gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 2.687 triÖu ®ång (-55%). - NQH trung, dµi h¹n n¨m 2004 lµ 10.184 triÖu so víi n¨m 2003 t¨ng 7.620 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 297%  NÕu ph©n tÝch NQH theo thµnh phÇn kinh tÕ ta thÊy NQH ®-îc tËp trung vµo thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh mµ chñ yÕu lµ c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh. §ã còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu v× d- nî ®èi víi thµnh phÇn nµy chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng d- nî.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan