T R Ư Ờ N G ĐẠI HỌC NGOẠI T H Ư Ơ N G
KHOA KINH TẾ NGOẠI T H Ư Ơ N G
***
FOREIGN TRO DE U N I V E R S i r y
KHOA LUÂN TÓT NGHIỆP
Đề tài
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỂN QUY TRÌNH
NHẬP KHẨU MÁY MÓC THIấ BỊ TẠI CÔNG TV
•
•
•
XUẤT NHẬP KHÂU VÀ HỢP TÁC QUỐC T€ COflUM€X
Sinh viên thực hiện
TRẤN THỊ LAN PHƯƠNG
Lớp
PHÁP 2 - K40E - KTNT
Giáo viên hướng dẫn
TH.S ĐÀO NGỌC TIẾN
[THƯ
V i
É N|
Lum! ;
HÀ NỘI - 2005
MỤC LỤC
LỜI M Ở Đ Ầ U
Ì
CHƯƠNG ì
3
L Ý LUẬN CHUNG V Ế HOẠT Đ Ộ N G NHẬP K H A U
3
ì. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của hoạt động nhập khẩu máy móc thiết bị
-.3
'.
Ì- Khái niệm và những đặc điểm cơ bản của hoạt động nhập khẩu nói chung
và nhập khẩu máy móc thiết bị nói riêng
3
1.1- Khái niệm
3
1.2- Đặc điểm cơ bản của hoạt động nhập khẩu nói chung và nhập khẩu máy
móc thiết bị nói riêng
4
2- Vai trò của hoạt động kinh doanh nhập khâu máy móc, thiết bị đối với nền
kinh tế nước ta hiện nay
5
3- Các hình thức kinh doanh nhập khẩu máy móc thiết bị
7
3.1- Nhập khẩu trực tiếp
7
3.2- Nhập khẩu uy thác
7
4- Các nhân tố ảnh hưởng đến nhập khẩu
4.1- Các nhân tốbên trong Công ty
8
8
4.2 - Các nhăn tố bên ngoài Công ty
li- Qui trình nhập khẩu máy móc thiết bị
9
lo
Ì- Chuẩn bị giao dịch
1.1- Nghiên cứu thị trưễng
11
l i
1.1.1- Nghiên cứu thị trưễng trong nước
12
1.1.2- Nghiên cứu thị trưễng quốc tế
ì.1.3- Lựa chọn khách hàng
1.2- Lập phương án kinh doanh
14
16
17
1.2.1- Nhận định tổng quát về tình hình diễn biến thị trưởng
1.2.2- Đánh giá khả năng của doanh nghiệp
18
1.2.3- Xác định thị trưễng, mặt hàng nhập khẩu và số lượng mua bán
1.2.4- Xác định đối tượng giao dịch để nhập khẩu
1
19
1.2.5- Xác định thị trưễng và khách hàng tiêu thụ
19
1.2.6-Xác định giá cả mua bán trong nước
20
1.2.7- Đề ra các biện pháp thực hiện
20
2- Giao dịch đàm phán ký kết hợp đồng
21
2.1- Giao dịch
21
2.2 - Đàm phán
23
2.3- Ký kết hợp đồng
24
3- Tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khâu
25
3.1- Thuê phương tiện vận tải
25
3.2- Mua bảo hiểm hàng hoa
26
3.3- Làm thủ tục hải quan
27
3.4- Nhận hàng
27
3.5- Kiểm tra, giám định hàng hoa nhập khẩu
28
3.6- Vận hành, chạy thử
28
3.7- Làm thủ tục thanh toán
28
3,8- Bảo hành, khiêu nại và giải quyết khiếu nại (nếu có)
CHƯƠNG li
2
31
T H Ự C T R Ạ N G QUY T R Ì N H NHẬP K H A U M Á Y M Ó C , THIẾT BỊ TẠI
C Ô N G TY X U Ấ T NHẬP K H A U VA H Ợ P T Á C Q U Ố C T Ế C O A L I M E X
31
ì- Khái quát chung về công ty COALIMEX
31
l i - Kết quả kinh doanh của công ty trong thời gian qua
35
i n - Thục trạng qui trình nhập khẩu máy móc thiết bị tại Cóng ty xuất nhập
khẩu và h
p tác quốc tê-Coalimex
39
/- Chuẩn bị giao dịch
40
1.1- Nghiên cứu thị trường
40
1.1.ì- Nghiên cứu thị trường trong nưởc
40
ỉ.1.2- Nghiên cứu thị trường nưởcngoài
41
1.2- Xin giấy phép nhập khẩu
43
2 - Giao dịch, đàm phán , ký kết hợp đồng nhập khẩu
3 - Tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu
3.1-Mở thư tín dụng ÚC
43
45
45
3.2-Thuê phương tiện vận tải
3.3- Mua bảo hiếm cho hàng hoa
3.4-Thanh toán
46
46
4g
3.5- Làm thủ tục hải quan
3.6- Nhận hàng
3.7- Kiếm tra, giám định hàng nhập khẩu
48
51
53
3.8- Vận hành, chạy thử
54
3.9- Báo hành, khiếu nại và giải quyết khiếu nại nếu có
54
IV- Đánh giá chung về quytrình nhập khẩu máy móc, thiết bị của công ty
COALIMEX
56
Ì - Nhũng kết quả đạt được
56
ĩ - Những vấn đề còn tồn tại
57
CHƯƠNG in 60
M Ộ T S Ố GIẢI P H Á P N H Ằ M H O À N THIỆN QUY T R Ì N H NHẬP K H A U
M Á Y M Ó C , THIẾT BỊ T Ạ I C Ô N G TY X U Ấ T NHẬP K H A U V À H Ợ P
T Á C QUỐC T Ế COALIMEX
60
ì- Phương hướng, mục tiêu của công ty trong nhợng năm tới
60
Ì- Phương hướng
60
2- Mục tiêu phát triển của Công ty xuất nhập khẩu và hợp tác quốc tế trong
thòi gian tới
63
l i - Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu ở Cóng ty xuất
nhập khẩu và hợp tác quốc tê Coalimex
64
ì. Một sô kiến nghị
64
1.1- Kiến nghị đối với Tổng công ty than
Ì.2- Kiến nghị đối với nhà nước
2- Đối với doanh nghiệp
2.1- Nghiên cứu thị trường
2.2-Về đàm phán
2.3- Về công tác kẩ kết hợp đồng
2.4- Tiếp nhận hàng
64
65
71
71
75
76
77
2.5- Thủ tục hải quan
78
2.6- Thanh toán
78
2.7- Tiêu thụ hàng nhập khẩu
78
2.8- Nâng cao nghiệp vụ ngoại thương cho đội ngũ cán bộ, nhăn viên
KẾT LUẬN
79
80
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
LỜI MỞ ĐẦU
Hoa cùng vói xu thế khu vực hoa và toàn cầu hoa kinh tế, với sự phát triển
mạnh của k i n h t ế thị trường, v ớ i tính phụ thuộc lẫn nhau về k i n h t ế và thương
mại giữa các quốc gia ngày càng sâu sắc, V i ệ t nam đã và đang không ngừng c ố
gắng đọy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoa, hiện đại hoa đất nước đưa nền k i n h
tế hoa nhập vào sự năng động của k h u vực Đông N a m Á, hay nói rộng hơn là
vành đai Châu Á - Thái Bình Dương. V ớ i xuất phát điểm t ừ m ộ t nước nông
nghiệp lạc hậu, còn nhiều hạn c h ế về trình độ khoa học và kỹ thuật thì con
đường nhanh nhất để tiến hành công nghiệp hoa hiện đại hoa đất nước là cần
nhanh chóng tiếp cận những công nghệ và kỹ thuật tiên tiến của nước ngoài. Đ ể
làm được điều này thì nhập khọu đóng góp m ộ t vai trò vô cùng quan trọng. Nhập
khọu cho phép phát huy tối đa n ộ i lực trong nước đồng thời tranh t h ủ được các
tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ của t h ế giới. Nhập khọu thúc đọy tái sản
xuất m ở rộng liên tục, có hiệu quả và khuyến khích sản xuất phát triển...Trước
bối cảnh đó đã đặt cho ngành thương m ạ i nói chung và Công t y xuất nhập khọu
và hợp tác quốc tế - Coalimex những cơ h ộ i và t h ử thách l ớ n lao đó là làm t h ế
nào để có được những công nghệ tốt nhất, hiện đại nhất v ớ i thời gian và c h i phí
ít nhất, đạt hiệu quả cao.
Công ty xuất nhập khọu và hợp tác quốc t ế - Coalimex là m ộ t Công t y
thương m ạ i có n h i ệ m vụ đảm nhận xuất khọu than đồng thời nhập khọu vật tư
m á y móc, thiết bị, phục vụ trong ngành, ngoài ngành và tiến hành hợp tấc lao
động v ớ i các tổ chức trên t h ế giới. Trong m ộ t thời gian thực tập tại phòng xuất
nhập khọu 5, Công t y xuất nhập khọu và hợp tác quốc tế, trên cơ sở những k i ế n
thức về k i n h tế và nghiệp vụ xuất nhập khọu đã được truyền đạt tại nhà trường và
một số k i n h n g h i ệ m thực tế thu được, v ớ i mục đích tìm hiểu thêm về q u i trình
nhập khọu mấy m ó c thiết bị tại Công ty, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu của mình
là: "Một số giải pháp nhằm hoàn thiện qui trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại
Công ty xuất nhập khẩu và hợp tác quốc tế- Coalimex ".
Trằn Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
Ì
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
Đề tài này nhằm mục đích nghiên cứu những vấn đề cơ bản của qui trình
nhập khẩu hàng hoa, và thực trạng qui trình hoạt động kinh doanh nhập khẩu
máy móc thiết bị của Công ty qua đó rút ra những mặt mạnh cũng như những
tồn tại trong qui trình hoạt động kinh doanh nhập khẩu của Công ty, từ đó đưa ra
một sầ giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa hoạt động kinh doanh nhập khẩu của
Công ty. Trên cơ sở mục đích của đề tài, luận văn gồm những phần chính sau:
Chương ì: Lý luận chung về hoạt đông nhập khẩu và qui trình nhập
khẩu mấy móc thiết bị.
Chương l i : Thực trạng quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty
COALIMEX.
Chương III:Một sầ gài pháp nhằm hoàn thiện qui trình nhập khẩu máy
móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX.
Qua đây tôi xin chân thành cảm ơn thầy Đào Ngọc Tiến - Thầy trực tiếp
hướng dẫn tôi, các thầy cô trong khoa Kinh tế ngoại thương, trường đại học
Ngoại Thương, tập thể cán bộ nhân viên của Công ty Coalimex đã nhiệt tình
giúp đỡ tôi hoàn thành việc nghiên cứu đề tài này. Do những hạn chế về kinh
nghiệm, nên không tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được sự góp ý của
thầy cô và các bạn.
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
2
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
CHƯƠNG ì
LÝ LUẬN CHUNG VẾ HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU
ì - Khái niệm, đặc điểm và vai trò của hoạt động nhập khẩu máy móc
thiết bị.
/- Khái niệm và những đặc diêm cơ bẩn của hoạt động nhập khâu và
nhập khẩu máy móc thiết bị.
1.1- Khái niệm.
Nhập khẩu là m ộ t hoạt động quan trọng của hoạt động ngoại thương, là
một trong hai hoạt động cơ bản cấu thành hoạt động ngoại thương. C ó thể hiểu
nhập khẩu là quá trình mua hàng hóa và dịch vụ từ nước ngoài để phục vụ cho
nhu cấu trong nước và tái nhập khẩu nhằm mục đích thu l ợ i nhuận.
Nhập khẩu tác động trực tiếp và quyết định đến sản xuất của doanh nghiặp.
Nhập khẩu có thể bổ sung những hàng hóa m à trong nước không thể sản xuất
được hoặc sản xuất nhưng không đủ đáp ứng được nhu cầu. Nhập khẩu nhằm để
tăng cường cơ sở vật chất k i n h tế, công nghặ tiên tiến, hiặn đại... N h ờ nhập khẩu
m à có sự tăng cường chuyển giao công nghặ và tạo ra sự phát triển vượt bậc của
sản xuất xã h ộ i , tiết k i ặ m được chi phí sản xuất và thời gian lao động, đồng thời
nhập khẩu cũng tạo ra sự cạnh tranh giữa hàng n ộ i và hàng ngoại tức là tạo ra
động lực buộc các nhà sản xuất trong nước phải không ngừng vươn lên, nâng cao
hiặu quả.
Trong buôn bán quốc tế người ta thường hiểu m á y m ó c thiết bị là những
m á y m ó c và dụng cụ cần thiết cho viặc thực hiặn quá trình công nghặ nhất định
đáp ứng nhu cầu sản xuất, đặc thù của các ngành kỹ thuật
Đ ố i v ớ i m ộ t doanh nghiặp như Coalimex thì m á y m ó c thiết bị m à Công t y
cần nhập khẩu đó là những m á y m ó c thiết bị phục vụ trong ngành như m á y
khoan đất và thanh trục khoan, mấy xúc đào, xe ô tô, p h ụ tùng ô tô, phụ tùng xe
gạt, các phụ tùng thay t h ế m á y móc, cáp điặn...Ngoài ra, Công t y cũng nhập
khẩu những m á y móc, thiết bị ngoài ngành khác như xe máy, mấy khoan cọc
Trán Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
3
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
nhồi, trạm đo phán cực...để phục vụ cho n h u cầu sản xuất, tiêu dùng trong nước
hoặc nhận nhập khẩu uy thác theo đơn đặt hàng của các đối tác.
1.2- Đặc điểm cơ bản của hoạt động nhập khẩu nói chung và nhập khấu
máy móc thiết bị nói riêng.
Nhập khẩu là hoạt động buôn bấn giữa các quốc gia vì vậy nó phờc tạp
hơn buôn bán trong nước do nhập khẩu là việc giao dịch buôn bán giữa những
người có quốc tịch khác nhau ở các quốc gia khác nhau; thị trường rộng, t h ủ tục
phờc tạp, thòi gian thực hiện lâu, khó k i ể m soát; phương thờc giao dịch trên thị
trường quốc t ế rất phong phú : giao dịch trực tiếp thông qua các m ố i quan hệ,
giao dịch qua các trung gian giới thiệu, giao dịch tại h ộ i chợ triển lãm và qua
thông t i n quảng cáo...; đồng tiền thanh toán là ngoại tệ mạnh; phương thờc
thanh toán đa dạng : thanh toán bằng chuyển khoản qua ngân hàng, tín dụng
chờng từ, thanh toán n h ờ thu ...; hàng hoa thường được vận chuyển qua các cửa
khẩu của các quốc gia khác nhau.
Nhập khẩu là hoạt động lưu thông hàng hoa, dịch vụ giữa nhiều quốc gia.
Vì vậy nó rất phong phú và đa dạng, thường xuyên bị c h i p h ố i b ở i các điều ước
quốc tế, tập quán thương m ạ i quốc tế, luật quốc gia của các nước hữu quan. N h à
nước quản lý hoạt động nhập khẩu thông qua các công cụ như: chính sách thuế,
hạn ngạch, phụ thu ... và các văn bản pháp luật, quy định danh mục hàng hoa
được nhập khẩu. M ọ i hoạt động nhập khẩu đều phải thông qua hợp đồng ngoại
thương
Trong hoạt động nhập khẩu có thể xảy ra những r ủ i ro cho hàng hoa. Đ ể
đề phòng những r ủ i ro đó thì có thể mua bảo hiểm tương ờng. C h i phí bảo h i ể m
sẽ do bên nhập khẩu hay người bán chịu tuy thuộc vào những điều khoản đã thoa
thuận trong hợp đổng
Nhập khẩu m á y m ó c cũng có những đặc điểm tương t ự như nhập khẩu
hàng hoa nói chung tuy nhiên nó phờc tạp hơn rất nhiều và nó mang những đặc
thù riêng:
- Phần lòn m á y m ó c thiết bị nhập khẩu là phục vụ cho sản xuất, chỉ t r ừ
một số ít là phục vụ cho tiêu dùng
Trán Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
4
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
- T h ờ i gian khấu hao của m á y tương đối dài (ít nhất là m ộ t năm, cò nhưng
loại m á y m ó c thời gian khấu hao là 20 n ă m ) và giá trị của chúng thường l ớ n nên
thời gian hoàn v ố n thuồng kéo dài
- M á y m ó c thiết bị là mặt hàng được sản xuất với yêu cầu kỹ thuật cao l ạ i
thường là phục vụ cho sản xuất nên giá trị lớn, k i m ngạch đầu tư nhập khừu
thường là rất lớn. Điều này đòi h ỏ i doanh nghiệp nhập khừu phải có nguồn v ố n
lớn.
- D o đặc tính riêng nên việc nhập khừu khừu m á y m ó c đòi h ỏ i các nhà
chuyên m ô n có k i n h nghiệm, vừa nắm được kỹ thuật vừa am hiểu nghiệp vụ
ngoại thương và mức tập trung cao. Phải nghiên cứu thị trường m ộ t cách thận
trọng, tìm những nhà cung cấp có uy tín.
- Thời gian để thực hiện việc nhập khừu m á y m ó c diễn r a lâu hơn, thường bao
gồm cả khâu vận hành, chạy thử, bảo hành; c h i phí thực hiện việc nhập khừu
m á y m ó c cũng t ố n k é m hơn (vì nhiều k h i bên nhập khừu phải cử người sang tận
nơi để xem hàng nhất là đối với những loại m á y m ó c đã qua sử dụng).
2- Vai trò của hoạt động kinh doanh nhập khâu máy móc thiết bị đôi
với nên kinh tê nước ta hiện nay.
Nhập khừu là hoạt động kinh doanh buôn bán ở phạm v i quốc tế. N ó
không phải là những hành v i mua bán riêng lẻ m à là cả m ộ t chuỗi các quan hệ
mua bán trong m ộ t nền thương m ạ i có tính chất cả bên trong và bên ngoài quốc
gia.Từ m ộ t xuất phát điểm thấp, để có thể phất triển kịp thòi v ớ i tiến trình của
nhân loại, chiến lựơc đúng đắn là nhập khừu thiết bị công nghệ hiện đại kết hợp
với các nguồn lực sẵn có, đừy mạnh sản xuất trong nước tạo động lực cho công
nghiệp hoa hiện đại hoa đất nước. B ở i vậy hoạt động k i n h doanh nhập khừu có ý
nghĩa quan trọng vì m ộ t lý do cơ bản là: m ở rộng k h ả năng sản xuất và tiêu dùng
tất cả các mặt hàng v ớ i số lượng nhiều hơn mức có thể tiêu dùng v ớ i ranh g i ớ i
của k h ả năng sản xuất tiêu dùng trong nước k h i thể hiện c h ế độ tự cung tự cấp.
Nhập khừu còn góp phần đưa các tiến bộ khoa học kỹ thuật hiện đại của thế g i ớ i
vào trong nước, xóa bỏ tình trạng độc quyền, phá vỡ triệt để nền k i n h t ế đóng,
góp phần nâng cao hiệu quả nền k i n h tế trong nước, đừy mạnh xuất khừu và phát
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quỵ trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
triển các thành phần k i n h tế trong nước. Nhập khẩu m á y m ó c thiết bị kỹ thuật
công nghệ hiện đại sẽ góp phần phát triển các ngành công nghiệp và kết cấu hạ
tầng, phát triển ngành công nghiệp m ũ i nhọn, công nghiệp c h ế biến, tiêu dùng,
cải tạo và hiện đại hoa cơ sở hạ tầng nhằm đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoa,
hiện đại hoa đất nước.
- Nhập khẩu hàng hóa tạo ra nguồn hàng liên quan đến đầu vào, tạo điều
kiện thuận l ữ i cho hoạt động của Công ty thương mại. Nhập khẩu để cung cấp
những mặt hàng m à trong nước còn thiếu hoặc chưa thể sản xuất đưữc, đáp ứng
nhu cầu sản xuất, tiêu dùng. Nhập khẩu các nguyên vật l i ệ u làm đầu vào cho
hoạt động sản xuất chế biến của các Công t y trong nước. Hoạt động k i n h doanh
nhập khẩu có hiệu quả góp phần nâng cao chất lưững hoạt động k i n h doanh của
chính Công ty thương mại.
- Hoạt động nhập khẩu m á y m ó c thiết bị tạo ra sự chuyển giao công nghệ
tiên tiến hiện đại từ nước ngoài vào nước ta, góp phẩn làm đa dạng hoa mặt hàng
về chủng loại, quy cách, cho phép thoa m ã n nhu cầu của doanh nghiệp. N h u cầu
về m á y m ó c thiết bị của ngành than rất l ớ n và cùng v ớ i sự phát triển của nền
kinh tế nước ta thì nhu cầu này ngày càng đòi h ỏ i phải nhập nhiều m á y m ó c thiết
bị hiện đại để phục vụ cho ngành trong việc khai thác than.
- Thực hiện nhập khẩu m á y m ó c thiết bị hữp lý sẽ tạo cơ sở để tận dụng
nguồn lao động dư thừa trong nước, nâng cao trình độ kỹ nâng người lao động.
T h ê m vào đó, hàng hoa sản xuất ra từ m á y m ó c thiết bị công nghệ nhập khẩu có
chất lưững tốt hơn, mẫu m ã đẹp hơn. Đ ó là m ộ t kích thích cho cạnh tranh lành
mạnh giữa các doanh nghiệp trong nước, đòi h ỏ i h ọ phát triển cả chiều rộng l ẫ n
chiều sâu.
- K h i tham gia vào thị trường thế g i ớ i các Công t y sẽ có điều k i ệ n cọ sát,
cạnh tranh với các đơn vị trên thế giới, tạo điều k i ệ n cho các Công ty nâng cao
sức cạnh tranh của mình. K h i xuất hiện sự có mặt của hàng nhập khẩu trên thị
trường trong nước sẽ dẫn đến sự cạnh tranh giữa hàng n ộ i và hàng ngoại. Đ ể t ồ n
tại và phát triển trong cuộc đọ sức đó, các Công t y trong nước phải nỗ lực tìm
m ọ i biện pháp nâng cao vị thế của mình trên thương trường, tạo ra sản phẩm v ớ i
chất lưững tốt và giá hấp dẫn cùng với dịch vụ hoàn hảo.
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
6
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Còng ty COALIMEX
- Đ ố i v ớ i các Công t y thương m ạ i tham g i a cá 2 nghiệp vụ xuat Knau v a
nhập khẩu thì nhập khẩu có nghĩa là đẩy mạnh xuất khẩu của đơn vị. Hoạt động
nhập khẩu có thể giúp cho việc tiêu t h ụ hàng xuất khẩu thông qua hình thức
buôn bán hàng đ ổ i hàng.
- Nhập khẩu có hiệu quả sẽ mang l ạ i l ợ i nhuận cho Công ty, giúp cho
Công ty có thể đởu tư k i n h doanh vào những lĩnh vực khác, m ở rộng phạm v i
kinh doanh của mình.
3- Các hình thức kinh doanh nhập khẩu máy móc thiết bị.
3.1- Nhập khẩu trực tiếp.
Hoạt động nhập khẩu trực tiếp là hoạt động nhập khẩu độc lập của m ộ t
doanh nghiệp k i n h doanh nhập khẩu trên cơ sở nghiên cứu kỹ thị trường trong
nước và quốc tế, tính toán chính xác các chi phí, đảm bảo hiệu quả k i n h doanh
nhập khẩu, tuân thủ đúng chính sách, luật pháp quốc gia và luật pháp quốc tế.
Trong hình thức này, doanh nghiệp k i n h doanh nhập khẩu phải trực tiếp
làm các hoạt động tìm k i ế m đối tác, đàm phán, ký kết hợp đồng... và phải bỏ v ố n
để tổ chức k i n h doanh hàng nhập khẩu.
3.2- Nhập khẩu uy thác.
Là hoạt động nhập khẩu dựa trên cơ sở thoa thuận giữa m ộ t doanh nghiệp
trong nước có v ố n ngoại tệ riêng, có nhu cởu nhập khẩu thiết bị toàn bộ, uy thác
cho một doanh nghiệp có chức năng xuất nhập khẩu trực tiếp giao dịch ngoại
thương tiến hành nhập thiết bị toàn bộ theo yêu cởu của mình. Bên nhận uy thác
phải tiến hành v ớ i nước ngoài để làm thủ tục nhập khẩu hàng hoa theo yêu cởu
của bên uy thác và được nhận một khoản thù lao g ọ i là phí uy thác.
Đ ặ c điểm:
- Doanh nghiệp nhận uy thác nhập khẩu mua hàng bằng tiền, hạn ngạch
(nếu có) của doanh nghiệp uy thác.
- Doanh nghiệp nhận uy thác làm các t h ủ tục về giao dịch, đ à m phán, ký
kết hợp hợp đồng v ớ i nước ngoài, thanh toán, nhận hàng theo yêu cởu của bên uy
thác.
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
Ì
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
- K h i tiến hành nhập uỷ thác thì các doanh nghiệp xuất nhập khẩu (nhận
uy thác) chỉ được tính k i m ngạch xuất nhập khẩu chứ không được tính doanh số,
không chịu thuế doanh số.
- K h i nhập khẩu uy thác thì doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải thực hiện
hai hợp đồng:
+ Hợp đổng ngoại thương mua bán hàng hoa v ớ i nước ngoài
+ Hợp đồng uy thác với bên uy thác
4- Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu máy móc của các
doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu.
4.1 - Các nhân tố bên trong Công ty.
- Nhân tố bộ máy quản lý hay tổ chức hành chính.
Cỗn phải có một bộ m á y lãnh đạo hoàn chỉnh, không thừa không thiếu và
tổ chức phân cấp quản lý, phân công lao động trong m ỗ i doanh nghiệp sao cho
phù hợp. N ế u bộ m á y cồng kềnh không cỗn thiết sẽ làm cho việc k i n h doanh của
doanh nghiệp không có hiệu quả và ngược l ạ i .
- Nhân tố về con người.
Trong công tác nhập khẩu, từ khâu tìm thị trường, khách hàng đến ký k ế t
hợp đồng nhập khẩu đòi h ỏ i cán bộ phải nắm vững chuyên m ô n kỹ thuật, g i ỏ i
nghiệp vụ ngoại thương và hết sức năng động.
Bên cạnh đó còn có rất nhiều nhân t ố ảnh hưởng khác như vốn, u y tín của
doanh nghiệp. Đây là những nhân tố rất quan trọng b ở i l ẽ hiện nay phỗn lớn các
doanh nghiệp trong và ngoài nước làm ăn v ớ i nhau dựa trên uy tín và những m ố i
quan hệ lâu dài.
4.2 - Các nhân tố bên ngoài Công ty.
+ Tỷ giá hối đoái.
Tỷ giá h ố i đoái giữa đồng V i ệ t N a m và đồng tiền thanh toán ảnh hưởng
rất nhiều đến hoạt động nhập khẩu. Tỷ giá h ố i đoái thường không cô định, sẽ lên
xuống thay đổi. Chính vì vậy các doanh nghiệp có thể thông qua nghiên cứu và
dự đoán x u hướng biến động của tỷ giá h ố i đoái để đưa ra các biện pháp nhập
Tr
n Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
8
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
khẩu phù hợp, l ự a chọn bạn hàng có l ợ i , lựa chọn nguồn hàng, lựa chọn đồng
tiền tính toán, đồng tiền thanh toán.
+ Các yếu tố chính trị, luật pháp.
Các yếu t ố chính trị, luật pháp ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động mua bán
quốc tế. Các Công t y k i n h doanh nhập khẩu đều phải tuân t h ủ các q u i định của
chính phủ liên quan, tập quán và luật pháp quốc gia, quốc tế liên quan. K h i tham
gia hoạt động k i n h tế nói chung, k i n h doanh nhập khẩu nói riêng các nhà k i n h
doanh cần lưu ý đến:
- Các quy định của luật pháp V i ệ t Nam đ ố i v ớ i hoạt động mua bán quốc t ế
(thuế, thủ tểc q u i định về mặt hàng xuất nhập khẩu, q u i định về quản lý ngoại
tệ...)
- Các hiệp ước, hiệp định thương mại m à V i ệ t N a m tham gia.
- Các vấn đề về pháp lý và tập quán quốc tế liên quan đến việc xuất nhập
khẩu (Công ước Viên về hợp đồng mua bán hàng quốc t ế năm 1980, luật bảo
hiểm quốc tế, luật vận tải quốc tế, các q u i định về giao nhận ngoại thương,
I N C O T E R M S 90, 2000...).
Thông qua mểc tiêu và chiến lược phát triển k i n h tế thì chính phủ có thể
đưa ra các chính sách khuyến khích hay hạn c h ế xuất nhập khẩu. Chẳng hạn
chiến lược phát triển k i n h tế theo hướng công nghiệp hoa- hiện đại hoa đòi h ỏ i
phải tranh thủ nhập khẩu những công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại. Cấm nhập
khẩu công nghệ cũ, lạc hậu so với công nghệ trong nước đang sử dểng và dễ gây
ô nhiễm môi trường đã được qui định trong luật bảo vệ môi trường.
+ Yếu tố hạ tầng cơ sở phục vụ hoạt động mua bán hàng hoa quốc tế
Các yếu t ố hạ tầng phểc vể hoạt động mua bán hàng hoa quốc t ế ảnh
hưởng trực tiếp đến nhập khẩu. Chẳng hạn:
- H ệ thống cảng biển được trang bị hiện đại cho phép giảm bớt thời gian
bốc dỡ, t h ủ tểc giao nhận cũng như đảm bảo an toàn cho hàng hoa được mua
bán.
- H ệ thống ngân hàng: Sự phát triển của hệ thống ngân hàng đặc biệt là
hoạt động ngân hàng cho phép các nhà k i n h doanh thuận l ợ i trong việc thanh
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
9
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
toán, huy động vốn. Ngoài ra ngân hàng là m ộ t nhân t ố đảm bảo l ợ i ích cho nhà
k i n h doanh bằng các dịch vụ thanh toán qua ngân hàng.
- H ệ thống bảo hiểm, k i ể m tra chất lượng cho phép các hoạt động mua
bán hàng hoa quốc tế được thực hiện một cách an toàn hơn đồng thời g i ả m bót
được mức độ thiệt hại có thể xẩy ra đối vổi các nhà k i n h doanh trong truồng họp
xẩy ra r ủ i ro...
+ Yếu tố thị trường trong và ngoài nước
Tình hình và sự biến động của thị trường trong và ngoài nưổc như sự thay đổi, x u
hưổng thay đổi của giá cả, khả năng cung cấp, k h ả năng tiêu thụ và x u hưổng
biến động dung lượng của thị trường...Tất cả các y ế u tố đó đều ảnh hường đến
nhập khẩu.
li - Qui trình nhập khẩu máy móc thiết bị.
Hoạt động k i n h doanh nhập khẩu mấy m ó c thiết bị được tổ chức thực hiện
vổi nhiều nghiệp vụ khác nhau, từ điều tra nghiên cứu thị trường trong nưổc, tìm
kiếm thị trường cung ứng nưổc ngoài... đến việc thực hiện hợp đồng, bán hàng
nhập khẩu ở thị truồng trong nưổc. Các khâu, các nghiệp vụ này cần phải đặt
trong m ố i quan hệ hữu quan nhằm đạt được hiệu quả cao nhất, phục vụ kịp thời
cho nhu cầu trong nưổc. D o đó, người tham gia k i n h doanh nhập khẩu m á y m ó c
thiết bị phải nắm chắc các n ộ i dung hoạt động nhập khẩu hàng hoa.
Đ ố i v ổ i hình thức nhập khẩu m á y m ó c trực tiếp thì bên nhập khẩu phải
thực hiện những bưổc như sau:
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
lo
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
Chuẩn bị giao dịch
Giao dịch, đàm phán và ký
kết hợp đồng nhập khẩu
T ổ chức th ục hiện hợp
đổng n lập khẩu
Thuê
phương
tiện vận
tải
Mua
bảo
hiểm
hàng
hoa
Làm
thủ
tục
hải
quan
Nhận
hàng
Kiểm
tra,
giám
định
*•
Vận
hành
chạy
thử
Làm
thủ
"*
tục
thanh
toán
Bảo hành
k h i ế u nại
và giải
quyết
khiếu nại
Hìnhl - Sơ đồ quy trình nhập khẩu hàng hoa
Ì- Chuẩn bị giao dịch.
lã. Nghiên cứu thị trường.
Vấn đề nghiên cứu thị truồng để có m ộ t hệ thởng thông t i n về thị trường đầy đủ,
chính xác, kịp thời sẽ làm cơ sở cho doanh nghiệp có những quyết định đúng
đắn, đáp ứng được các tình t h ế của thị trường. Đ ồ n g thời hệ thởng thông t i n
không những làm cơ sở để doanh nghiệp l ự a chọn được các đ ở i tác giao dịch
thích hợp m à còn làm cơ sờ cho quá trình giao dịch, đ à m phán, ký kết hợp đồng
và thực hiện các hợp đồng sau này có hiệu quả. Chỉ có thể phản ứng l i n h hoạt và
có các quyết định đúng đắn trong quá trình giao dịch đ à m phán k h i có các thông
tin đầy đủ. Do đó, ngoài việc nắm vững tình hình trong nước và đường l ở i chính
sách, luật l ệ quởc gia có liên quan đến hoạt động k i n h tế đởi ngoại, đơn vị k i n h
Trân Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
li
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Còng ty COALIMEX
doanh ngoại thương cần phải nhận biết hàng hoa k i n h doanh, n ă m vững t h i
trường và lựa chọn khách hàng.
1.1.1 Nghiên cứu thị trường trong nước.
+ Nghiên cứu mặt hàng nhập khẩu.
M ụ c đích của việc nghiên cứu này là để tìm ra mặt hàng nhập khẩu m à nhu cầu
trong nưốc đang cẩn nhưng phải phù hỏp v ớ i điều k i ệ n và mục tiêu l ỏ i nhuận của
doanh nghiệp. M u ố n biết mặt hàng nào đang đưỏc khách hàng, người tiêu dùng
trong nước cần, đang là nhu cầu cần thiết của thị trường trong nước thì doanh
nghiệp phải tiến hành nghiên cứu khảo sát và trả l ờ i đưỏc các câu h ỏ i sau:
- Thị trường đang cần mặt hàng gì? ( V ề q u i cách, phẩm chất, k i ể u dáng,
các thông số kỹ thuật, nhãn hiệu)
- T i n h hình tiêu thụ mặt hàng đó như t h ế nào? Phải hiểu rõ tập quán tiêu
dùng, thị hiếu, q u i luật biến động của quan hệ cung cầu và những mặt hàng m á y
m ó c m à trong nước đang cần để có thể đáp ứng kịp thời nhu cầu của thị trường
một cách tốt nhất.
- M ặ t hàng đó đang ở giai đoạn nào của chu kỳ sống của sản phẩm?
- Tình hình sản xuất ra sao?
- Tỷ suất ngoại tệ là bao nhiêu? Trong thương m ạ i quốc t ế các nước có hệ
thống tiền tệ khác nhau, do vậy việc tính toán tỷ suất ngoại tệ cho hàng hoa xuất
nhập khẩu là rất quan trọng. Tỷ suất ngoại tệ là tổng tiền số bản tệ có thể t h u
đưỏc k h i chi ra m ộ t đơn vị ngoại tệ để nhập khẩu. N ế u tỷ suất ngoại tệ mặt hàng
đó ( V D : VND/USD) l ớ n tỷ giá h ố i đoái trên thị trường thì việc chọn mặt hàng
nhập khẩu đó có hiệu quả, k h i đó ta nên nhập hàng.
* Nghiên cứu dung lượng thị trưởng và các nhăn tố ảnh hưởng.
Dung lưỏng thị trường của một hàng hoa đưỏc giao dịch trên m ộ t phạm v i
thị trường nhất định ( t h ế giới, k h u vực, dân tộc) trong m ộ t thời gian nhất định
(thường là m ộ t năm).
Nghiên cứu dung lưỏng thị trường cần xác định nhu cầu thật của khách
hàng kể cả lưỏng dự trữ, x u hướng biến động của nhu cầu trong từng thời điểm,
từng vùng, từng k h u vực. Cùng v ớ i việc nắm bắt nhu cầu là việc nắm bắt k h ả
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
12
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Còng ty COALIMEX
năng cung cấp của thị trường, bao g ồ m việc xem xét đặc điểm, tính chất, k h ả
năng của sản phẩm thay thế...
Thông thường dung lượng thị truồng chịu ảnh hưởng của 3 n h ó m nhân t ố
chính:
- Các n h ó m nhân t ố làm cho dung lượng thị trường biến đổi theo chu kỳ
như sự vớn động của tư bản, đặc điểm sản xuất, lưu thông và phân phối sản phẩm
của từng thị trường đối với m ỗ i loại hàng hoa.
- Các nhân t ố làm cho dung lượng thị trường biến đ ổ i lâu dài như tiến bộ
của khoa học kỹ thuớt và công nghệ, các biện pháp, cấc chính sách của nhà
nước, thị hiếu, tớp quán của người tiêu dùng và ảnh hưởng của hàng hoa thay
thế.
- Các nhân t ố làm dung lượng thị trường biến đ ổ i tạm thời như các hiện
tượng cũng gây ra các đột biến về cung cầu ngoài r a còn có những nhân tố khách
quan như hạn hán, l ũ lụt...
K h i phân tích sự ảnh hưởng của các nhân t ố đến sự biến đ ổ i của dung
lượng thị trường cẩn phải đánh giá đúng mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố,
xác định nhân t ố nào có ý nghĩa quyết đinh x u hướng vớn động của thị trường
trong thời kỳ nghiên cứu từ đó xác định chính xác n h u cầu nhớp khẩu mặt hàng
đã lựa chọn.
+ Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh.
Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh cũng cần nắm vững về thông t i n số lượng
các đối thủ cạnh tranh trong mặt hàng k i n h doanh, tình hình hoạt động, tỷ trọng
thị trường, thế mạnh, điểm yếu của các đối thủ. Đ ặ c biệt cần nghiên cứu kỹ các
chiến lược k i n h doanh và khả nàng thay đổi chiến lược k i n h doanh của đ ố i t h ủ
cạnh tranh trong thời gian t ớ i để đưa ra các phương án đ ố i phó t ố i ưu, hạn c h ế
các điểm mạnh và tớn dụng các điểm yếu của đối t h ủ cạnh tranh
+ Nghiên cứu sự vận động của môi trường kinh doanh.
M ô i trường k i n h doanh bao gồm môi trường t ự nhiên, văn hoa, xã h ộ i ,
chính trị, luớt pháp...môi trường k i n h doanh có tác động lớn và c h i phối đến hoạt
động k i n h doanh của doanh nghiệp.Vì vớy doanh nghiệp cần phải tiến hành
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
13
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
nghiên cứu sự vận động của nó để t ừ đó có thể nắm bắt được q u i luật vận động
của môi trường k i n h doanh và có các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
1.1.2- Nghiên cứu thị trường quốc tế.
Nghiên cứu thị trường quốc tế là công việc rất khó khăn và phức tạp do sự
khác biệt l ữ n về chính trị, địa lý, văn hoa, phong tục tập quán...Nghiên cứu thị
trường quốc tế cần xem xét các yếu tố cung cầu, giá cả, cạnh tranh...
+ Nguồn cung cấp hàng hoa trên thị trường quốc tế:
Doanh nghiệp cần nắm vững được tình hình các nguồn cung cấp trên thị trường
quốc t ế m à doanh nghiệp có k h ả năng giao dịch r ồ i t ừ đó nghiên cứu các đặc
điểm thị trường các nưữc cung cấp trên các phương diện:
- Thái độ và quan điểm của nưữc cung cấp thể hiện qua các chính sách ưu
tiên xuất khẩu hay hạn chế nhập khẩu.
- T i n h hình chính trị hay thái độ của quốc gia đó có ổ n định không, có tác
động đến nguồn mặt hàng đó như thế nào?
- V ề vị trí địa lý có thuận tiện cho giao dịch mua bấn, có đ e m l ạ i hiệu quả
kinh doanh hay không? C ó tiết k i ệ m c h i phí vận chuyển, bảo h i ể m trong quá
trình nhập khẩu của doanh nghiệp không?
+ Nghiên cứu giá cả hàng hoa trên thị trường quốc tế:
Trên thị trường hàng hóa t h ế giữi, giá cả chẳng những phản ánh m à còn
điều tiết m ố i quan hệ hàng hóa. Việc xác định đúng đắn giá cả hàng hóa trong
xuất khẩu và nhập khẩu có ý nghĩa rất lữn đối v ữ i hiệu quả thương m ạ i quốc tế.
Giá cả là chỉ tiêu quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả ngoại thương.
Giá cả trong hoạt động xuất nhập khẩu là giá cả quốc tế, giá quốc t ế có
tính chất đại diện đôi v ữ i một loại hàng hóa trên thị trường t h ế giữi. Giá đó phải
là giá giao dịch thương m ạ i thông thường, không k è m theo m ộ t điều k i ệ n đặc
biệt nào và thanh toán bằng ngoại tệ tự do chuyển d ổ i được.
Cấc nhân tố ảnh hưởng đến giá cả trên thị trường t h ế giữi:
- Nhân tố chu kỳ:
Tức là sự vận động có tính chất quy luật của nền k i n h tế tư bản chủ nghĩa
qua các giai đoạn của chu kỳ sẽ làm thay đổi quan hệ cung cầu của các loại hàng
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
14
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình nhập khẩu máy móc, thiết bị tại Công ty COALIMEX
hóa trên thị trường do đó làm biến đổi dung lượng thị trường và thay đổi về giá
cả các loại hàng hóa.
- Nhân t ố lũng đoạn và giá cả:
Đây là nhân t ố ảnh hưởng lớn đến việc biến động giá cả hàng hóa trên thị
trường thế g i ớ i trong thời đại ngày nay. L ũ n g đoạn làm xuất hiện nhiều mức giá
đối v ớ i cùng m ộ t loại hàng hóa trên cùng m ộ t trường, tùy theo quan hệ giữa
nguôi mua và người bán trên thị trường thế g i ớ i có giá lũng đoạn cao và giá lũng
đoạn thấp.
- Nhân t ố cạnh tranh:
Cạnh tranh có thể làm cho giá biến động theo x u hướng khác nhau. Cạnh
tranh giữa người bán xảy ra k h i trên thị trường cung có x u hướng lớn hơn cầu.
Nhiều người cùng bán m ộ t loại hàng hóa, cùng m ộ t chất lượng, thì dĩ nhiên ai
bán giá thấp người đó sẽ chiến thủng, vì vậy giá cả có x u hướng giảm xuống.
Cạnh tranh giữa những người mua xảy ra k h i trên thị trường xuất hiện x u
hướng cung không theo kịp với nhu cầu, k h i đó giá sẽ có x u hướng tăng.
- Cung cầu và giá cả:
M ố i quan hệ giữa cung cầu thay đổi trên thị trường sẽ thúc đẩy x u hướng
tăng giảm giá. Ngược l ạ i nếu cung không theo kịp cầu giá cả có x u hướng tăng
lên.
- Nhân tố l ạ m phát:
Giá cả của hàng hóa không những được quyết định bởi giá trị hàng hóa
m à còn phụ thuộc vào giá tiền tệ-vàng. Trong điều k i ệ n hiện nay giá cả không
biểu hiện trực tiếp ở vàng m à bằng tiền giấy. Trên thị trường thế g i ớ i giá cả hàng
hóa thường được biểu hiện bằng đồng tiền của những nước có vị trí quan trọng
trong mậu dịch quốc tế như: USD, D E M , GBP, JPY, FRF... Do đặc điểm của nền
kinh tế tư bản chủ nghĩa nên giá trị của những đồng tiền này cũng luôn thay đổi,
việc thay đổi ấy thường gủn với l ạ m phát. L ạ m phát làm cho giá trị của hàng hóa
biểu hiện bằng tiền giấy tăng lên.
Trên đây là những phân tích ảnh hưởng chủ y ế u của m ộ t số nhân tố đến
xu hướng biến động của giá cả hàng hóa trên thị trường t h ế giới. T u y vậy cần
chú ý rằng số lượng các nhân tố và mức độ ảnh hưởng của chúng đối v ớ i x u
Trần Thị Lan Phương - Pháp 2 K40E
15
- Xem thêm -