Tài liệu Một số giải pháp nhằm hoàn thiện nghiệp vụ kế toán cho vay tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh lào cai

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Môc lôc Lêi më ®Çu. 4 Ch¬ng I c¬ së lý luËn vÒ tÝn dông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng 6 I/. Vai trß vÞ trÝ cña tÝn dông Ng©n hµng . 6 1. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ . 6 a.TÝn dông Ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh ®îc liªn tôc ,®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ . b.TÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô m¹nh mÏ ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn s¶n xuÊt - kinh doanh . c. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cho c¸c doanh nghiÖp . d. Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn trong lu th«ng vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t . e.TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn më réng c¸c quan hÖ quèc tÕ . 6 8 9 10 10 2. VÞ trÝ cña tÝn dông trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng th¬ng m¹i . 3. §Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng . 11 II/.Vai trß nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay . 12 1.Vai trß cña kÕ to¸n cho vay . 2.NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay . 3.Chøng tõ vµ tµi kho¶n dïng trong kÕ to¸n cho vay . 12 13 14 III/.Quy tr×nh kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay. 16 1.C¸c ph¬ng thøc cho vay hiÖn hµnh theo quyÕt ®Þnh 248 cña Thèng ®èc NHNN1. 2.Kh¸i qu¸t c¬ chÕ kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay : 2.1.Hå s¬, chøng tõ kÕ to¸n cho vay 2.2. Kh¸i qu¸t quy tr×nh kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay . 2.2.1.KÕ to¸n ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn (cho vay theo mãn). 2.2.2. KÕ to¸n ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông . 16 Ch¬ng II Thùc tr¹ng nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i chi nh¸nh ng©n hµng No&PTNT TØnh Lµo Cai . 11 17 20 20 20 24 28 I/.Kh¸i qu¸t t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi tØnh Lµo Cai . 28 1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi cña tØnh Lµo Cai. 28 §µo ThÞ Thu 1 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp 2. §Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh Lµo Cai. 29 II/.§Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 30 1.Sù ra ®êi vµ m« h×nh tæ chøc cña chi nhanh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 2. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 2.1 C¬ cÊu vÒ nguån vèn vµ t×nh h×nh huy ®éng vèn 2.2 C«ng t¸c sö dông vèn t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 2.3 C«ng t¸c thanh to¸n vµ kinh doanh dÞch vô Ng©n hµng . 2.4 KÕt qu¶ tµi chÝnh cña Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 30 III/ Thùc tr¹ng nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai . 39 1. T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay nãi chung . 2. T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ . 2.1 Quy tr×nh kÕ to¸n giai ®o¹n cho vay . a. KÕ to¸n cho vay ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc . b. KÕ to¸n cho vay ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh . c. KÕ to¸n cho vay ®èi víi t nh©n vµ d©n c. 2.2 NghiÖp vô kÕ to¸n giai ®o¹n thu nî , thu l·i , chuyÓn nî qu¸ h¹n . 3. VÊn ®Ò b¶o qu¶n hå s¬ cho vay . 4. Mèi quan hÖ gi÷a c¸n bé TÝn dông vµ c¸n bé kÕ to¸n cho vay. 5. VÊn ®Ò øng dông tin häc vµo nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay . 39 44 44 44 46 47 48 Ch¬ng III Mét sè kiÕn nghÞ vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n tØnh Lµo Cai . 1. Hoµn thiÖn hå s¬ cho vay . 2. Theo dâi kú h¹n nî . 3. Nh÷ng biÖn ph¸p huy ®éng vè vµ më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh . 4. H¹ch to¸n theo dâi c¸c kho¶n l·i cha thu . 5. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc TÝn dông , ®¶m b¶o t¹i Ng©n hµng. 6. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò nh©n viªn Ng©n hµng. 7. ViÖc øng dông tin häc vµo kÕ to¸n cho vay . §µo ThÞ Thu 2 32 32 36 38 39 50 51 52 54 54 54 55 57 58 58 59 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp KÕt luËn 61 C¸c tµi liÖu tham kh¶o Lêi më ®Çu H¬n 15 n¨m thùc hiÖn ®æi míi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng X· héi chñ nghÜa vµ cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®· khiÕn cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ngµy cµng trë nªn s«i ®éng h¬n. Trong c«ng cuéc C«ng nghiÖp hãa - HiÖn ®¹i hãa §Êt níc, nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®Çu t, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®ang lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc, mäi nguån vèn trong vµ ngoµi níc ®ang ®îc chó ý khai th¸c ®Ó ®¸p øng nhu cÇu bøc thiÕt ®ã. Theo NghÞ ®Þnh 53/H§BT cña Héi ®ång Bé trëng (nay lµ ChÝnh phñ) vµ hai Ph¸p lÖnh Ng©n hµng cña Nhµ níc vÒ Ng©n hµng ViÖt Nam ®îc ph©n chia lµm hai cÊp, thÓ hiÖn t¸ch biÖt chøc n¨ng qu¶n lý víi chøc n¨ng kinh doanh, th× Ng©n hµng Nhµ níc lµm tèt c¸c chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ tiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng Ng©n hµng, ho¹ch ®Þnh vµ chØ ®¹o thùc thi cã hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ Quèc gia, cßn Ng©n hµng Th¬ng m¹i víi chøc n¨ng lµ kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô Ng©n hµng, ho¹t ®éng víi ph¬ng ch©m lµ ®i vay ®Ó cho vay, Huy ®éng vèn nhµn rçi tõ nÒn kinh tÕ ®Ó sö dông vµ ®Ó cho vay an toµn, cã hiÖu qu¶ nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn kinh tÕ. §µo ThÞ Thu 3 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Kh¸ch hµng cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ngµy nay kh«ng chØ lµ c¸c Doanh nghiÖp Nhµ níc mµ cßn bao gåm c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau nh: c¸c tæ chøc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, c¸c c¸ nh©n... ViÖc Ng©n hµng cho c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh vay kh«ng chØ ®em l¹i cho Ng©n hµng lîi nhuËn mµ cßn gióp cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn s¶n xuÊt - kinh doanh gãp phÇn vµo sù t¨ng trëng kinh tÕ cña ®Êt níc. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, sè lîng c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ngoµi quèc doanh ngµy cµng nhiÒu. Trong sè ®ã cã nh÷ng Doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i, ngîc l¹i th× cã mét sè Doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, thËm chÝ cã nh÷ng Doanh nghiÖp cßn lîi dông c¶ sù tÝn nhiÖm cña Ng©n hµng ®Ó chiÕm ®o¹t vèn cña Ng©n hµng , tõ ®ã Ng©n hµng gÆp rñi ro bëi nh÷ng kho¶n ®Çu t tÝn dông kÐm hiÖu qu¶ nµy. §Ó h¹n chÕ rñi ro cho Ng©n hµng viÖc thu c¶ gèc vµ l·i ph¶i ®óng h¹n th× vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n cho vay, thu nî c¶ gèc vµ l·i kÞp thêi, ®©y chÝnh lµ nghiÖp vô cña kÕ to¸n cho vay. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ quan träng cña nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay. Trong nh÷ng n¨m qua cïng víi viÖc c¶i tiÕn ®æi míi vÒ c¬ chÕ tæ chøc, chÕ ®é nghiÖp vô Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· chó träng bæ sung söa ®æi c¶i tiÕn chÕ ®é h¹ch to¸n nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn vµ më réng kh«ng ngõng cña TÝn dông Ng©n hµng. V× vËy, tõ sù nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña kÕ to¸n cho vay, c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· tËp trung c¶i tiÕn chÕ ®é kÕ to¸n cho vay ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn kÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô kÕ to¸n phøc t¹p nªn ®Õn nay vÉn cßn tån t¹i thuéc vÒ c¬ chÕ còng nh tæ chøc thùc hiÖn, nªn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay ®ßi hái kh«ng ngõng ®îc nghiªn cøu bæ sung söa ®æi. Tõ nh÷ng lý do trªn, qua thêi gian häc tËp t¹i trêng vµ trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai t«i m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi : “mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai”, ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn néi dung b¶n khãa luËn nµy ®îc kÕt cÊu lµm 3 ch¬ng : §µo ThÞ Thu 4 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Ch¬ng I : C¬ së lý luËn vÒ tÝn dông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay Trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng Ch¬ng II : T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ to¸n cho vay T¹i Ng©n hµng NO&Tpnt tØnh Lµo cai . Ch¬ng III : Mét sè kiÕn nghÞ vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay T¹i Ng©n hµng No&ptnt tØnh Lµo cai . T«i hy väng b¶n khãa luËn nµy sÏ phÇn nµo ®ãng gãp vµo viÖc cñng cè c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn vµ më réng nghiÖp vô tÝn dông cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai. V× ®iÒu kiÖn thêi gian vµ tr×nh ®é n¨ng lùc nghiªn cøu cã h¹n nªn b¶n khãa luËn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. T«i rÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy (c«) gi¸o, Ban gi¸m ®èc vµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô ë Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai ®Ó b¶n khãa luËn ®îc hoµn chØnh h¬n. Ch¬ng I : C¬ së lý luËn vÒ tÝn dông ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay Trong ho¹t ®éng Ng©n hµng I/.Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng : 1. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ : HÖ thèng Ng©n hµng ra ®êi dùa trªn c¬ së cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ lu th«ng hµng hãa, s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng hãa ph¸t triÓn kÐo theo sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña tiÒn tÖ vµ c¸c tæ chøc kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ. §µo ThÞ Thu 5 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ hµng hãa tËp trung, hÖ thèng Ng©n hµng mét cÊp ho¹t ®éng trong m«i trêng kinh tÕ hiÖu qu¶ thÊp vµ vai trß cña Ng©n hµng kh«ng ®îc thÓ hiÖn râ. Ng©n hµng Nhµ níc lµ Ng©n hµng ph¸t hµnh, ®ång thêi võa lµ Ng©n hµng trùc tiÕp cho vay vèn ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, võa lµ tæ chøc qu¶n lý Nhµ níc vÒ lÜnh vùc tiÒn tÖ, tÝn dông thanh to¸n, võa lµ Ng©n hµng kinh doanh. Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, hÖ thèng Ng©n hµng cã sù ®æi míi cho phï hîp víi ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ. HÖ thèng Ng©n hµng ®îc ph©n chia lµm hai cÊp, ®ã lµ : Ng©n hµng Nhµ níc (Ng©n hµng Trung ¬ng) vµ hÖ thèng c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i cïng c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Mçi cÊp ®Òu ®îc x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh. Ng©n hµng Th¬ng m¹i tham gia kinh doanh trªn thÞ trêng víi t c¸ch lµ trung gian tµi chÝnh lín nhÊt trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Hay nãi mét c¸ch kh¸ch Ng©n hµng Th¬ng m¹i lµ chiÕc “cÇu nèi” gi÷a nh÷ng ngêi thõa vèn vµ nh÷ng ngêi cÇn vay vèn. Th«ng qua c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i, c¸c nguån vèn x· héi ®îc chuyÓn mét c¸ch gi¸n tiÕp tõ nguån vèn tiÕt kiÖm (nguån vèn nhµn rçi) sang ngêi cã nhu cÇu ®Çu t. C¸ch ®Çu t gi¸n tiÕp nµy mang l¹i cho chñ ®Çu t (ngêi göi tiÒn) mét kh¶ n¨ng an toµn cao h¬n vµ c¸c chñ thÓ ®ang thiÕu vèn còng ®îc ®¸p øng nhu cÇu vay vèn vÒ khèi lîng, thêi h¹n... mét c¸ch nhanh chãng nhÊt. Trong khi ®ã, viÖc ®Çu t trùc tiÕp gÆp nhiÒu khã kh¨n do khã cã ®îc sù phï hîp vÒ khèi lîng vèn vµ vÒ thêi gian, vÒ lßng tin gi÷a c¸c chñ thÓ (ngêi cã vèn vµ ngêi cÇn vay vèn). Sù xuÊt hiÖn cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i cßn cung øng cho thÞ trêng hµng lo¹t dÞch vô tiÖn Ých nh : dÞch vô thanh to¸n, chuyÓn tiÒn, dÞch vô t vÊn. §µo ThÞ Thu 6 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Víi nh÷ng vai trß hÕt søc quan träng ®ã, toµn hÖ thèng Ng©n hµng nãi chung vµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i nãi riªng ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi, ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc, hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ Ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi nh ViÖt Nam cÇn nhanh chãng x©y dùng mét hÖ thèng tµi chÝnh Ng©n hµng hoµn chØnh, v÷ng m¹nh ®Ó t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Víi ph¬ng ch©m ho¹t ®éng lµ ®i vay ®Ó cho vay, c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· huy ®éng ®îc nh÷ng nguån vèn lÎ tÎ nhµn rçi trong x· héi (tõ c¸c c¸ nh©n, c¸c hé gia ®×nh, c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ...) tËp trung thµnh mét khèi lîng vèn lín vµ cho vay linh ho¹t ®èi víi nÒn kinh tÕ. Víi chøc n¨ng trung gian tÝn dông c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· gãp phÇn tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn hµng hãa vµ vßng quay vèn tiÒn tÖ. a.TÝn dông NH ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc liªn tôc, ®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ . Do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong x· héi lµ thêng xuyªn liªn tôc, do vËy nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®¸p øng cho s¶n xuÊt kinh doanh còng n¶y sinh thêng xuyªn víi møc ®é cao. §©y lµ mét vÊn ®Ò tån t¹i song song, mét m©u thuÉn cÇn gi¶i quyÕt sao cho c¶ hai bªn cïng cã lîi, tøc lµ : bªn cÇn vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh th× ®îc tháa m·n nhu cÇu vÒ vèn víi chi phÝ thÊp nhÊt vµ bªn cã vèn nhµn rçi th× ph¶i thu ®îc lîi tõ nguån vèn ®ã. TÝn dông Ng©n hµng ®· ra ®êi lµm trung gian ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho hai bªn gÆp nhau vµ cïng tháa m·n ®îc nhu cÇu cña m×nh. ViÖc ph©n phèi l¹i tÝn dông ®· gãp phÇn cung øng vµ ®iÒu hßa vèn trong nÒn kinh tÕ, lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng mét c¸ch tr«i ch¶y. Cã thÓ nãi, tÝn dông lµ “cÇu nèi” gi÷a tiÕt kiÖm vµ ®Çu t, lµ ®éng lùc kÝch thÝch tiÕt kiÖm ®ång thêi lµ ph¬ng tiÖn ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ®Çu t vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Th«ng qua tÝn dông c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tÇng líp d©n §µo ThÞ Thu 7 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp c trong x· héi ®îc tËp trung l¹i vµ nguån vèn ®ã sÏ ®îc ®Çu t trë l¹i vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §iÒu nµy lµm cho viÖc ®Çu t vµo nÒn kinh tÕ ®îc më réng, gãp phÇn n©ng cao s¶n lîng trong s¶n xuÊt kinh doanh, c¶i thiÖn ®êi sèng ngêi lao ®éng, kÝch thÝch ph¸t triÓn t¨ng trëng kinh tÕ. TÝn dông cßn kÝch thÝch qu¸ tr×nh c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ b»ng c¸ch tËp trung vèn vµo mét ngµnh, mét lÜnh vùc nµo ®ã ®Ó thóc ®Èy c¸c ngµnh kh¸c, lÜnh vùc kh¸c ph¶i ®Èy m¹nh tËp trung vèn, t¨ng cêng huy ®éng vèn ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh. Cã vèn th× c¸c Doanh nghiÖp (XÝ nghiÖp), c¸c tæ chøc kinh tÕ míi cã thÓ ®Çu t cho viÖc thay ®æi c«ng nghÖ míi tõ ®ã ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn cuéc sèng cña ngêi lao ®éng. Sù c¹nh tranh sÏ ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ nhiÒu s¶n phÈm míi víi chÊt lîng tèt h¬n, phong phó h¬n vÒ chñng lo¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi. Qua ho¹t ®éng tÝn dông c¸c Ng©n hµng ®· ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ t nh©n vµ c¸c c¸ thÓ, ®Ó hä cã thÓ t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt lµm qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tuÇn hoµn, thóc ®Èy lu th«ng hµng hãa, t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng. b. TÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô m¹nh mÏ ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn s¶n xuÊt - kinh doanh : Th«ng qua viÖc huy ®éng vèn thu hót c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c Doanh nghiÖp vµ d©n c, tõ ®ã ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c ®èi tîng vay vèn. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë viÖc tÝn dông thu hót c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n trong x· héi. Tõ nguån vèn huy ®éng ®ã cho vay ®Çu t trë l¹i ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Nguån vèn huy ®éng ®ã ®îc h×nh thµnh tõ : nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi ®îc gi¶i phãng ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c¸c Doanh nghiÖp nguån vèn khÊu hao ®îc tiÕn hµnh dÇn dÇn, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nhng cha tr¶, ph¶i nép nhng cha nép mµ ®¬n vÞ ®ang n¾m gi÷. Nguån vèn tiÕt kiÖm cña d©n c, nguån vèn nµy cã ®îc tõ thu nhËp cña d©n chóng ®îc tÝch lòy phßng khi èm ®au, tai n¹n hoÆc viÖc ®ét xuÊt, c¸c kho¶n ph¶i thu nhËp kh¸c nh : cña håi m«n, thõa kÕ tµi s¶n cha sö dông, nguån vèn tiÒn tÖ cña nh÷ng ngêi kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ Ng©n hµng. Th«ng qua ho¹t §µo ThÞ Thu 8 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®éng tÝn dông c¸c nguån vèn trªn ®îc tÝch tô tËp trung t¹i Ng©n hµng tõ ®ã ®¸p øng cho nhu cÇu thiÕu vèn cña c¸c ®èi tîng vay vèn. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lu«n lu«n ph¶i ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi nh : ®ßi hái c¸c s¶n phÈm hµng hãa ®îc s¶n xuÊt ra ph¶i cã chÊt lîng cao, mÉu m· ®Ñp, chñng lo¹i phong phó, gi¸ c¶ hîp lý. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ ph¶i ra søc kinh doanh, hiÖn ®¹i hãa m¸y mãc thiÕt bÞ. Muèn thùc hiÖn ®îc vÊn ®Ò nµy th× Doanh nghiÖp ph¶i cã vèn vµ nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c Doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng lªn. §Ó gi¶i quyÕt nhu §µo ThÞ Thu 9 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp cÇu vÒ vèn mét c¸ch nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶ th× tÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô tèt nhÊt, quan träng nhÊt. Ngoµi ra tÝn dông Ng©n hµng kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ mµ cßn gióp c¸c Doanh nghiÖp ph¸t huy ®îc thÕ m¹nh vÒ lao ®éng ®éng kü thuËt cña m×nh. Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh ®Çu t tÝn dông kh«ng ph¶i ®Çu t r¶i ®Òu cho mäi ®èi tîng cã nhu cÇu vÒ vèn mµ viÖc ®Çu t ph¶i ®îc thùc hiÖn cã träng ®iÓm, ®Çu t ®îc thùc hiÖn mét c¸ch tËp trung chñ yÕu cho c¸c Doanh nghiÖp, nh÷ng c«ng ty t nh©n, c¸c c¸ thÓ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, cßn ®èi víi c¸c ®èi tîng kh¸c, chñ thÓ kh¸c th× ®Çu t víi mét lîng vèn Ýt h¬n vµ nhÊt ®Þnh. ViÖc ®Çu t tËp trung cã träng ®iÓm nh vËy võa b¶o ®¶m, võa tr¸nh ®îc rñi ro tÝn dông, võa thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ. c. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cho c¸c Doanh nghiÖp : Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, ®îc tù do ph¸t triÓn, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÇn tíi sù ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh Doanh nghiÖp, ®ång thêi còng lµm t¨ng sù c¹nh tranh gi÷a c¸c Doanh nghiÖp víi nhau. Muèn ®øng v÷ng ®îc trªn th¬ng trêng th× c¸c Doanh nghiÖp ngoµi kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh th× cßn ph¶i cã kh¶ n¨ng tèt vÒ vèn, vÒ ®iÒu kiÖn m«i trêng kinh doanh, trong ®ã kh¶ n¨ng vÒ vèn lµ rÊt quan träng. Th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng vèn ®îc chuyÓn dÞch tõ tay ngêi nµy sang tay ngêi kh¸c, khi nhu cÇu vèn cña c¸c Doanh nghiÖp ®îc ®¸p øng ®· lµm t¨ng søc c¹nh tranh cho c¸c nhµ kinh doanh. Nh vËy tÝn dông kÝch thÝch c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ. Khi c¸c Doanh nghiÖp sö dông vèn vay cña Ng©n hµng th× ph¶i cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n ghi trªn hîp ®ång tÝn dông, ®ång thêi còng ph¶i t«n träng vµ thùc hiÖn ®óng nh÷ng ®iÒu kho¶n ®· ghi trong hîp ®ång, ®iÒu nµy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c t nh©n, c¸c c¸ thÓ ph¶i quan t©m ®Õn viÖc sö dông vèn lµm sao cho cã hiÖu qu¶, gi¶m bít nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, t¨ng nhanh vßng quay vèn nh»m s¶n xuÊt gi¸ thµnh s¶n phÈm.v.v ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®¬n vÞ. Muèn vËy c¸c Doanh nghiÖp ph¶i tù kh¼ng ®Þnh m×nh th«ng qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §µo ThÞ Thu 10 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Trong ®ã mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh quan träng nhÊt ®ã lµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ, v× qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh qu¶n lý ®ång vèn sao cho cã hiÖu qu¶. §Ó lµm tèt c«ng viÖc nµy th× h¹ch to¸n kinh tÕ ph¶i gi¸m s¸t chÆt qu¸ tr×nh sö dông vèn nh»m vµo ®ång vèn ph¶i ®îc sö dông ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi tîng ®Ó t¹o ra lîi nhuËn cao nhÊt cho Doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cña Doanh nghiÖp m×nh. d. Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn trong lu th«ng vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t : Qua qu¸ tr×nh cho vay khèi lîng tiÒn trong lu th«ng ®îc t¨ng lªn vµ khi Ng©n hµng thu nî th× khèi lîng tiÒn trong lu th«ng gi¶m ®i. Nh vËy, ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn cña toµn bé nÒn kinh tÕ. TÝn dông Ng©n hµng thêng sö dông c«ng cô l·i suÊt ®Ó ®iÒu tiÕt quan hÖ cung cÇu tÝn dông, sù biÕn ®éng cña l·i suÊt cã t¸c ®éng lµm thay ®æi khèi lîng tiÒn vay. Khi l·i suÊt t¨ng th× khèi lîng tiÒn vay sÏ gi¶m ®i vµ ngîc l¹i nÕu l·i suÊt gi¶m xuèng th× sÏ lµm cho nhu cÇu vay vèn cña c¸c ®èi tîng t¨ng lªn tøc lµ khèi lîng tiÒn vay sÏ t¨ng lªn. Khi Ng©n hµng cho vay thêng tÝnh cho vay ë mét h¹n møc nhÊt ®Þnh tõ ®ã gãp phÇn khèng chÕ khèi lîng tiÒn vay. §©y còng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn, tõ ®ã dÇn tíi kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t. Bëi v×, tÝn dông Ng©n hµng khi ®iÒu tiÕt ®îc khèi lîng tiÒn tøc lµ gãp phÇn khèng chÕ khèi lîng tiÒn võa ®ñ so víi nhu cÇu lu th«ng hµng hãa nhê ®ã mµ kiÓm so¸t ®îc gi¸ c¶. Khi gi¸ c¶ t¨ng nhanh th× Ng©n hµng t¨ng l·i suÊt ®Ó gi¶m khèi lîng tiÒn vay, tõ ®ã gi¶m khèi lîng tiÒn trong lu th«ng, ®ång thêi kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t. VËy ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng ®· gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn trong toµn bé nÒn kinh tÕ, ®ång thêi th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng còng kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t. §µo ThÞ Thu 11 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp e. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ Quèc tÕ : TÝn dông Ng©n hµng lµ mét trong c¸c gi¶i ph¸p tèt ®Ó c¸c níc t¨ng cêng mèi quan hÖ kinh tÕ Quèc tÕ. Khi quan hÖ tÝn dông ®îc më réng sÏ kÐo theo quan hÖ ®Çu t trong nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn khiÕn cho c¸c quan hÖ Th¬ng m¹i Quèc tÕ kh¸c còng ph¸t triÓn theo, quan hÖ tÝn dông lµ tiÒn ®Ò, lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c quan hÖ kh¸c. Th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn vµ cho vay tµi trî xuÊt nhËp khÈu cña c¸c cÊp tÝn dông còng nh c¸c tæ chøc tÝn dông, cïng víi sù tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ thanh to¸n Quèc tÕ, tÝn dông Ng©n hµng ®· lµm t¨ng mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a c¸c níc víi nhau, ®ång thêi thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn tõ ®ã mét lÇn n÷a thóc ®Èy sù t¨ng trëng kinh tÕ. Nh vËy, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña m×nh tÝn dông Ng©n hµng cã nh÷ng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, tÝn dông Ng©n hµng cßn gãp phÇn thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n íc ®Ò ra, ®ång thêi nã còng lµ mét yÕu tè c¬ b¶n gióp cho toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. 2. Vai trß cña tÝn dông trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NH Th¬ng m¹i : Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i, nã quyÕt ®Þnh cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ho¹t ®éng tÝn dông mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn nhÊt cho mét Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®ãng vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, lµ trung gian chuyÓn vèn tõ ngêi thõa vèn sang ngêi thiÕu vèn ®Ó ®Çu t. Ngay tõ buæi ban ®Çu ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· tËp trung chñ yÕu vµo nghiÖp vô nhËn tiÒn göi vµ cho vay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thiÕu hôt vÒ vèn cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh hoÆc nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn mÆc dï m«i trêng kinh doanh cã nhiÒu thay ®æi, nhiÒu ph¬ng ph¸p, nhiÒu c«ng cô kinh doanh míi xuÊt hiÖn nhng ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n, chiÕm tØ träng lín trong toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Bëi ho¹t ®éng cho vay chiÕm tØ träng chñ yÕu trong tæng tµi s¶n cã cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i, l·i thu ®îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông thêng chiÕm tØ träng lín trong tæng thu nhËp Ng©n hµng Th¬ng m¹i, ë níc ta §µo ThÞ Thu 12 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp trong giai ®o¹n hiÖn nay chiÕm kho¶ng 90% tæng thu nhËp. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng ®îc ph¸t triÓn mét c¸ch ®a d¹ng víi sù tham gia cña nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ, theo ®ã quan hÖ tÝn dông còng ®îc më réng c¶ vÒ ®èi tîng vµ quy m« lµm cho ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p h¬n. §Ó Ng©n hµng Th¬ng m¹i cã thÓ ®øng v÷ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ phôc vô nÒn kinh tÕ ngµy cµng tèt h¬n, ®ßi hái : c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ph¶i lu«n lµm tèt c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh. 3. §Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng : TÝn dông Ng©n hµng lµ mét h×nh thøc vèn tÝn dông b»ng tiÒn tÖ thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a c¸c tæ chøc tÝn dông víi c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n trong x· héi. * TÝn dông Ng©n hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm : - Vèn tÝn dông Ng©n hµng lµ vèn b»ng tiÒn tÖ, vèn ®ã ®· t¸ch ra khái qu¸ tr×nh tuÇn hoµn cña T b¶n ho¹t ®éng. - Chñ thÓ cho vay trong quan hÖ tÝn dông Ng©n hµng lµ nh÷ng tæ chøc chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông ®ãng vai trß võa lµ ngêi ®i vay, võa lµ ngêi cho vay. - Sù vËn ®éng cña tÝn dông Ng©n hµng nã kh«ng hoµn toµn phï hîp víi sù vËn ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nã mang tÝnh chÊt ®éc lËp, t¬ng ®èi, tÝn dông Ng©n hµng kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m«, chñ thÓ trong quan hÖ tÝn dông Ng©n hµng lµ nh÷ng ngêi chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông. Hä cã kh¶ n¨ng thu hót khèi lîng vèn lín vÒ tiÒn tÖ ®Ó cho vay. TÝn dông Ng©n hµng kh«ng hoµn toµn h¹n chÕ vÒ mÆt thêi gian v× khèi lîng vèn lín, Ng©n hµng cã thÓ cho vay víi thêi gian dµi. - Vèn tÝn dông Ng©n hµng lµ vèn tiÒn tÖ cho nªn Ng©n hµng cã thÓ ®Çu t cho bÊt kú ngµnh kinh tÕ nµo trªn c¬ së ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn. Kinh doanh tiÒn tÖ lµ ho¹t ®éng mua b¸n tiÒn tÖ. S¶n phÈm cña Ng©n hµng còng lµ tiÒn tÖ, mét khi tiÒn ®· ®îc ®em b¸n th× kh¸ch hµng ®îc toµn quyÒn sö dông nã. Song kh¸c víi thø hµng hãa th«ng thêng lµ ë chç quyÒn së h÷u tiÒn vÉn thuéc vÒ phÝa §µo ThÞ Thu 13 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Ng©n hµng. V× vËy sù rñi ro thÊt tho¸t trong ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ nguy c¬ thêng xuyªn, thêng trùc. Khi Ng©n hµng bá vèn ra vay nhng cha thu håi vèn vÒ ®óng h¹n cÇn thÊy râ ®Æc ®iÓm nµy trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng th× míi hiÓu ®îc vÞ trÝ vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ trêng víi chøc n¨ng lµ ®i vay ®Ó cho vay. Do vËy ph¶i cã m«i trêng ®ång bé vÒ mäi nÆt kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi, ph¸p luËt, kü thuËt hµnh chÝnh... ®Ó Ng©n hµng ph¸t huy ®óng vai trß (bï ®ì) thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay ngµy cµng ph¸t triÓn. II/. Vai trß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay : TÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng nh»m bæ xung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n thiÕu vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. XÐt vÒ mÆt quan hÖ ph¸p lý th× toµn bé sè tiÒn cña Ng©n hµng , c¸c tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng ph¶n ¸nh sè nî mµ ngêi vay nhËn nî víi kh¸ch hµng vµ hoµn tr¶ trong thêi h¹n ®· tháa thuËn trong hîp ®ång tÝn dông gåm c¶ gèc vµ l·i. TÝnh ph¸p lý cña nh÷ng kho¶n nî nµy ®îc thÓ hiÖn trªn chøng tõ kÕ to¸n cho vay ®· ®îc ph¸p luËt thõa nhËn. KÕ to¸n cho vay lµ c«ng viÖc tÝnh to¸n vµ ghi chÐp b»ng con sè tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô cho vay, thu nî, thu l·i thuéc ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng. Qua ®ã gãp phÇn n©ng cao ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng, t¨ng thu nhËp cña Ng©n hµng vµ b¶o vÖ an toµn tµi s¶n cña Ng©n hµng còng nh cña x· héi mµ Ng©n hµng ®ang chiÕm gi÷, sö dông. 1. Vai trß cña kÕ to¸n cho vay : Trong toµn bé nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n hµng th× kÕ to¸n cho vay ®îc x¸c ®Þnh lµ nghiÖp vô kÕ to¸n phøc t¹p vµ quan träng nhÊt, v× nã ®îc xuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ vai trß cña c«ng t¸c tÝn dông Ng©n hµng. §©y lµ nghiÖp vô bªn cã sinh lêi chñ yÕu chiÕm tØ träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n cã cña Ng©n hµng. Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng mÆt ho¹t ®éng c¬ b¶n nhÊt cña Ng©n hµng ®i ®«i víi ho¹t ®éng tÝn dông kÕ to¸n cho vay, nã lµ bé phËn gãp phÇn b¶o vÖ an toµn vèn mµ Ng©n hµng ®· ®Çu t cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®îc vay vèn thÓ hiÖn ë sè d trªn tµi kho¶n tiÒn vay t¹i §µo ThÞ Thu 14 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Ng©n hµng th«ng qua viÖc tæ chøc, ghi chÐp ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c kho¶n cho vay, thu nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n. §ång thêi theo dâi gi¸m s¸t chÆt chÏ d nî ®¶m b¶o an toµn vèn. KÕ to¸n cho vay phôc vô ®¾c lùc trong viÖc chØ ®¹o chÊp hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tÝn dông cña §¶ng vµ Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi c¬ chÕ tiÒn tÖ tÝn dông nh hiÖn nay. Ng©n hµng lµ c¬ quan chuyªn m«n ®îc giao nhiÖm vô tæ chøc thùc hiÖn nh Ng©n hµng ®· ¸p dông møc l·i suÊt ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã vèn ho¹t ®éng phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc kÞp thêi. KÕ to¸n cho vay lµm tham mu ®¾c lùc cho c«ng t¸c tÝn dông ®Ó tÝn dông thùc sù trë thµnh ®ßn bÈy kinh tÕ còng nh Gi¸m ®èc b»ng tiÒn víi toµn bé ho¹t ®éng nÒn kinh tÕ quèc d©n. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ vai trß quan träng cña kÕ to¸n cho vay, kÕ to¸n cho vay ®· sö dông c¸c c«ng cô kh¸c nhau ®Ó ghi chÐp ph©n lo¹i, kÕ to¸n cho vay cã vÞ trÝ quan träng kh«ng nh÷ng ®èi víi c«ng t¸c tÝn dông mµ cßn cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña Ng©n hµng. V× vËy ®Ó ®¸p øng yªu cÇu tÝn dông trong giai ®o¹n hiÖn nay th× kÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô kh«ng thÓ thiÕu ®îc. 2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay : KÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô phong phó ®a d¹ng vµ phøc t¹p, ®ßi hái kÕ to¸n cho vay ph¶i phï hîp víi lo¹i nghiÖp vô nµy ®Ó ho¹t ®éng ®îc diÔn ra mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶. §ång thêi ®Ó ®¶m b¶o ®îc viÖc sö dông hîp lý tiÒn vèn, viÖc cho vay thu nî ®óng chÕ ®é, chÊp hµnh nghiªm tóc kû luËt tµi chÝnh. KÕ to¸n cho vay lµ c«ng cô tÝnh to¸n ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vÒ cho vay thu nî thuéc nghiÖp vô tÝn dông cña Ng©n hµng theo thø tù thêi gian tõng ®èi tîng cho vay b»ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ. Qua ®ã ph¶n ¸nh t×nh h×nh huy ®éng vèn vµ sö dông vèn nh»m gióp cho c¸c mÆt ho¹t ®éng ®ã thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. V× vËy, ®¶m b¶o cho nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay ®îc thêng xuyªn liªn tôc, ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n vµ hiÖu qu¶ cao th× kÕ to¸n cho vay ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau : * Ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ hå s¬ chøng tõ cho vay, ®¶m b¶o ®Çy ®ñ tÝnh ph¸p lý cña kho¶n vay, ®¶m b¶o kho¶n vay cho phï hîp víi tØ lÖ tÝn dông nh»m §µo ThÞ Thu 15 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp b¶o vÖ an toµn vèn cho vay, b¶o ®¶m kh¶ n¨ng thu håi ®Çy ®ñ c¶ vèn vµ l·i ngay tõ kh©u ph¸t tiÒn vay. * Ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t §µo ThÞ Thu 16 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp sinh trong qu¸ tr×nh cho vay thu nî, theo dâi chÆt chÏ kú h¹n tr¶ nî ®Ó th«ng b¸o nî ®Õn h¹n, phèi hîp víi c¸n bé tÝn dông thu nî ®Õn h¹n, thu l·i kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c thu l·i theo ®óng møc l·i suÊt ®· ®îc ghi trªn hå s¬ vay trªn c¬ së ®¶m b¶o an toµn vèn. * Theo dâi thu håi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, chuyÓn tr¶ nî qu¸ h¹n kÞp thêi ®èi víi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n mµ kh¸ch hµng cha tr¶ vµ kh«ng ®îc gia h¹n. * Qu¶n lý hå s¬ vay vèn chÆt chÏ, s¾p xÕp hå s¬ ph¶i khoa häc, ng¨n n¾p, dÔ t×m, dÔ thÊy, dÔ lÊy. Cuèi th¸ng sao kª khÕ íc ®èi chiÕu víi sè d trªn tµi kho¶n ph¶i khíp ®óng gi÷a sao kª víi sè d trªn sæ phô nÕu cã sai sãt th× ph¶i t×m nguyªn nh©n vµ chØnh söa ngay. Nh vËy, nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay cïng víi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n hµng kh¸c th«ng qua ho¹t ®éng cña m×nh gióp Ng©n hµng võa thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh, võa cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. Víi vai trß quan träng ®ã hÖ thèng kÕ to¸n Ng©n hµng ph¶i ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng ®ßi hái ngµy cµng cao cña Ng©n hµng nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. 3. Chøng tõ vµ tµi kho¶n cña kÕ to¸n cho vay : TÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng nh»m bæ sung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c Doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh. a. Chøng tõ kÕ to¸n cho vay : XÐt vÒ mÆt quan hÖ kinh tÕ ph¸p lý th× toµn bé sè tiÒn cña Ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông cho vay ®èi víi kh¸ch hµng ph¶n ¸nh sè nî mµ ngêi vay nhËn nî víi Ng©n hµng vµ ph¶i tr¶ trong nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh gåm c¶ gèc vµ l·i. TÝnh ph¸p lý cña c¸c kho¶n nî nµy ®îc thÓ hiÖn trªn c¸c chøng tõ cña kÕ to¸n cho vay ®· ®îc ph¸p luËt thõa nhËn, chøng tõ lµm trong kÕ to¸n cho vay lµ nh÷ng lo¹i giÊy tê lµm ®¶m b¶o vÒ mÆt ph¸p lý c¸c kho¶n cho vay cña Ng©n hµng, mäi sù tranh chÊp vÒ c¸c kho¶n cho vay, thu nî hay tr¶ nî ®Òu ®îc gi¶i quyÕt trªn c¬ së lµ c¸c chøng tõ kÕ to¸n cho vay. * Chøng tõ kÕ to¸n cho vay cã hai lo¹i : §µo ThÞ Thu 17 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Chøng tõ gèc bao gåm : ®¬n xin vay, hîp ®ång tÝn dông, giÊy nhËn nî, sæ vay vèn... - Chøng tõ ghi sæ lµ : nh÷ng giÊy tê lµm c¨n cø cho viÖc h¹ch to¸n cho vay, thu nî, chuyÓn nî... gåm cã phiÕu chi, giÊy lÜnh tiÒn mÆt (nÕu cho vay b»ng tiÒn mÆt), c¸c chøng tõ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh : ñy nhiÖm thu, ñy nhiÖm chi, c¸c b¶ng kª, phiÕu chuyÓn kho¶n... Trong quan hÖ tÝn dông ®ßi hái ph¶i cã ®Çy ®ñ tÝnh ph¸p lý nÕu kh«ng §µo ThÞ Thu 18 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp quan hÖ tÝn dông sÏ kh«ng cßn lµ quan hÖ tÝn dông. TÝnh ph¸p lý trong quan hÖ tÝn dông ®îc thÓ hiÖn trong c¸c chøng tõ kÕ to¸n. §¬n xin vay lµ chøng tõ ®Çu tiªn thÓ hiÖn mèi quan hÖ tÝn dông, lo¹i chøng tõ nµy kh«ng thÓ hiÖn tÝnh ph¸p lý ®Çy ®ñ trong quan hÖ tÝn dông mµ cßn trong ph¬ng thøc cho vay nµo ®ã cña Ng©n hµng, nã chØ lµ chøng tõ ®Ó theo dâi kÕ ho¹ch ph¸t tiÒn vay gi÷a Ng©n hµng vµ ngêi ®i vay; kÕ ho¹ch ph¸t tiÒn vay ®îc hoµn thµnh th× ®¬n xin vay còng hÕt hiÖu lùc vµ kh«ng ®îc lu riªng ®Ó theo dâi. - Hîp ®ång tÝn dông thêng ®îc ¸p dông trong ph¬ng thøc cho vay nµo ®ã. - GiÊy nhËn nî - khÕ íc vay tiÒn thêng ®îc ¸p dông trong ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn (tõng dù ¸n hoÆc tõng mãn). Hai lo¹i chøng tõ gèc nµy ®Òu mang tÝnh ph¸p lý trong quan hÖ tÝn dông. b. Tµi kho¶n kÕ to¸n cho vay : Tµi kho¶n ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay thuéc nhãm tµi kho¶n tµi s¶n cã trong b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña Ng©n hµng (nghiÖp vô bªn cã) nã dïng ®Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn cho vay cña Ng©n hµng ®èi víi ngêi ®i vay, ®ång thêi còng lµ c«ng cô dïng ®Ó ghi chÐp ph¶n ¸nh sè tiÒn ngêi vay tr¶ nî Ng©n hµng theo nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh. ViÖc më c¸c tµi kho¶n cho vay trong hÖ thèng c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n Ng©n hµng tíi møc ®é nµo tïy thuéc vµo yªu cÇu chØ ®¹o c¸c nghiÖp vô tÝn dông cña tõng Ng©n hµng, phôc vô kinh tÕ tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Tµi kho¶n kÕ to¸n cho vay theo hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n c¸c tæ chøc tÝn dông ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè : 435/1998/Q§.NHNN ngµy 25/12/1998 bao gåm c¸c tµi kho¶n cÊp mét vµ tµi kho¶n cÊp hai sau : Tµi kho¶n 20 Tµi kho¶n 21 §µo ThÞ Thu : : tÝn dông víi c¸c tæ chøc tÝn dông trong níc cho vay c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n trong níc 19 Líp K2B-HVNH Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Tµi kho¶n 211 : cho vay ng¾n h¹n b»ng VND Tµi kho¶n 212 : cho vay trung h¹n b»ng VND Tµi kho¶n 213 : cho vay dµi h¹n b»ng VND Tµi kho¶n 214 : cho vay ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ ................................................................................ * TÝnh chÊt kÕt cÊu cña tµi kho¶n cho vay : Bªn nî : - ghi sè tiÒn Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay. §µo ThÞ Thu 20 Líp K2B-HVNH