Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Môc lôc
Lêi më ®Çu.
4
Ch¬ng I
c¬ së lý luËn vÒ tÝn dông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho
vay trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng
6
I/. Vai trß vÞ trÝ cña tÝn dông Ng©n hµng .
6
1. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ .
6
a.TÝn dông Ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt - kinh doanh ®îc liªn tôc ,®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy
t¨ng trëng kinh tÕ .
b.TÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô m¹nh mÏ ®Ó thóc ®Èy qu¸
tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn s¶n xuÊt - kinh doanh .
c. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch
to¸n kinh tÕ cho c¸c doanh nghiÖp .
d. Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng
tiÒn trong lu th«ng vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t .
e.TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn më réng c¸c quan hÖ quèc tÕ .
6
8
9
10
10
2. VÞ trÝ cña tÝn dông trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng th¬ng m¹i .
3. §Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng .
11
II/.Vai trß nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay .
12
1.Vai trß cña kÕ to¸n cho vay .
2.NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay .
3.Chøng tõ vµ tµi kho¶n dïng trong kÕ to¸n cho vay .
12
13
14
III/.Quy tr×nh kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay.
16
1.C¸c ph¬ng thøc cho vay hiÖn hµnh theo quyÕt ®Þnh 248 cña
Thèng ®èc NHNN1.
2.Kh¸i qu¸t c¬ chÕ kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay :
2.1.Hå s¬, chøng tõ kÕ to¸n cho vay
2.2. Kh¸i qu¸t quy tr×nh kÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay .
2.2.1.KÕ to¸n ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn (cho vay theo mãn).
2.2.2. KÕ to¸n ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông .
16
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i
chi nh¸nh ng©n hµng No&PTNT TØnh Lµo Cai .
11
17
20
20
20
24
28
I/.Kh¸i qu¸t t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi tØnh Lµo Cai .
28
1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi cña tØnh Lµo Cai.
2. §Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh Lµo Cai.
28
29
§µo ThÞ Thu
1
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
II/.§Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh Ng©n
hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo
Cai .
30
1.Sù ra ®êi vµ m« h×nh tæ chøc cña chi nhanh Ng©n hµng n«ng
nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai .
2. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh Ng©n hµng
n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai .
2.1 C¬ cÊu vÒ nguån vèn vµ t×nh h×nh huy ®éng vèn
2.2 C«ng t¸c sö dông vèn t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp
vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai .
2.3 C«ng t¸c thanh to¸n vµ kinh doanh dÞch vô Ng©n hµng .
2.4 KÕt qu¶ tµi chÝnh cña Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ
ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo Cai .
30
III/ Thùc tr¹ng nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Chi
nh¸nh Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng
th«n tØnh Lµo Cai .
39
1. T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay nãi chung .
2. T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ .
2.1 Quy tr×nh kÕ to¸n giai ®o¹n cho vay .
a. KÕ to¸n cho vay ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc .
b. KÕ to¸n cho vay ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh .
c. KÕ to¸n cho vay ®èi víi t nh©n vµ d©n c.
2.2 NghiÖp vô kÕ to¸n giai ®o¹n thu nî , thu l·i , chuyÓn nî
qu¸ h¹n .
3. VÊn ®Ò b¶o qu¶n hå s¬ cho vay .
4. Mèi quan hÖ gi÷a c¸n bé TÝn dông vµ c¸n bé kÕ to¸n cho vay.
5. VÊn ®Ò øng dông tin häc vµo nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay .
39
44
44
44
46
47
48
Ch¬ng III
Mét sè kiÕn nghÞ vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cho
vay t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ
ph¸t triÓn N«ng th«n tØnh Lµo Cai .
1. Hoµn thiÖn hå s¬ cho vay .
2. Theo dâi kú h¹n nî .
3. Nh÷ng biÖn ph¸p huy ®éng vè vµ më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng
kinh doanh .
4. H¹ch to¸n theo dâi c¸c kho¶n l·i cha thu .
5. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc TÝn dông , ®¶m b¶o t¹i Ng©n
hµng.
§µo ThÞ Thu
2
32
32
36
38
39
50
51
52
54
54
54
55
57
58
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
6. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò nh©n viªn Ng©n hµng.
7. ViÖc øng dông tin häc vµo kÕ to¸n cho vay .
58
59
KÕt luËn
61
C¸c tµi liÖu tham kh¶o
Lêi më ®Çu
H¬n 15 n¨m thùc hiÖn ®æi míi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ph¸t
triÓn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh
phÇn theo ®Þnh híng X· héi chñ nghÜa vµ cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®· khiÕn
cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ngµy cµng trë nªn s«i ®éng h¬n.
Trong c«ng cuéc C«ng nghiÖp hãa - HiÖn ®¹i hãa §Êt níc, nhu cÇu vÒ vèn
®Ó ®Çu t, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®ang lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc, mäi nguån vèn trong
vµ ngoµi níc ®ang ®îc chó ý khai th¸c ®Ó ®¸p øng nhu cÇu bøc thiÕt ®ã.
Theo NghÞ ®Þnh 53/H§BT cña Héi ®ång Bé trëng (nay lµ ChÝnh phñ) vµ
hai Ph¸p lÖnh Ng©n hµng cña Nhµ níc vÒ Ng©n hµng ViÖt Nam ®îc ph©n chia
lµm hai cÊp, thÓ hiÖn t¸ch biÖt chøc n¨ng qu¶n lý víi chøc n¨ng kinh doanh, th×
Ng©n hµng Nhµ níc lµm tèt c¸c chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ tiÒn tÖ vµ ho¹t
®éng Ng©n hµng, ho¹ch ®Þnh vµ chØ ®¹o thùc thi cã hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ
Quèc gia, cßn Ng©n hµng Th¬ng m¹i víi chøc n¨ng lµ kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch
vô Ng©n hµng, ho¹t ®éng víi ph¬ng ch©m lµ ®i vay ®Ó cho vay, Huy ®éng vèn
nhµn rçi tõ nÒn kinh tÕ ®Ó sö dông vµ ®Ó cho vay an toµn, cã hiÖu qu¶ nh»m më
réng s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn kinh tÕ.
Kh¸ch hµng cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ngµy nay kh«ng chØ lµ c¸c
Doanh nghiÖp Nhµ níc mµ cßn bao gåm c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau nh:
c¸c tæ chøc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, c¸c c¸ nh©n... ViÖc Ng©n hµng cho c¸c
®¬n vÞ ngoµi quèc doanh vay kh«ng chØ ®em l¹i cho Ng©n hµng lîi nhuËn mµ
§µo ThÞ Thu
3
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
cßn gióp cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn s¶n xuÊt - kinh doanh gãp
phÇn vµo sù t¨ng trëng kinh tÕ cña ®Êt níc.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, sè lîng c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ngoµi quèc doanh
ngµy cµng nhiÒu. Trong sè ®ã cã nh÷ng Doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i, ngîc l¹i th×
cã mét sè Doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, thËm chÝ cã nh÷ng Doanh nghiÖp cßn
lîi dông c¶ sù tÝn nhiÖm cña Ng©n hµng ®Ó chiÕm ®o¹t vèn cña Ng©n hµng , tõ
®ã Ng©n hµng gÆp rñi ro bëi nh÷ng kho¶n ®Çu t tÝn dông kÐm hiÖu qu¶ nµy.
§Ó h¹n chÕ rñi ro cho Ng©n hµng viÖc thu c¶ gèc vµ l·i ph¶i ®óng h¹n th×
vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n cho vay, thu nî c¶ gèc vµ l·i
§µo ThÞ Thu
4
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
kÞp thêi, ®©y chÝnh lµ nghiÖp vô cña kÕ to¸n cho vay.
XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ quan träng cña nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay. Trong nh÷ng
n¨m qua cïng víi viÖc c¶i tiÕn ®æi míi vÒ c¬ chÕ tæ chøc, chÕ ®é nghiÖp vô Ng©n
hµng Nhµ níc vµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· chó träng bæ sung söa ®æi c¶i tiÕn
chÕ ®é h¹ch to¸n nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn vµ më
réng kh«ng ngõng cña TÝn dông Ng©n hµng. V× vËy, tõ sù nhËn thøc ®îc tÇm
quan träng cña kÕ to¸n cho vay, c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· tËp trung c¶i tiÕn
chÕ ®é kÕ to¸n cho vay ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ ®· thu ®îc nh÷ng
kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¸ng kÓ.
Tuy nhiªn kÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô kÕ to¸n phøc t¹p nªn ®Õn nay
vÉn cßn tån t¹i thuéc vÒ c¬ chÕ còng nh tæ chøc thùc hiÖn, nªn nghiÖp vô kÕ to¸n
cho vay ®ßi hái kh«ng ngõng ®îc nghiªn cøu bæ sung söa ®æi. Tõ nh÷ng lý do
trªn, qua thêi gian häc tËp t¹i trêng vµ trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i Ng©n hµng
N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai t«i m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi :
“mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay t¹i Ng©n
hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai”, ngoµi phÇn më ®Çu
vµ phÇn kÕt luËn néi dung b¶n khãa luËn nµy ®îc kÕt cÊu lµm 3 ch¬ng :
Ch¬ng I :
C¬ së lý luËn vÒ tÝn dông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay
Trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng
Ch¬ng II :
T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ to¸n cho vay
T¹i Ng©n hµng NO&Tpnt tØnh Lµo cai .
Ch¬ng III :
Mét sè kiÕn nghÞ vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay
T¹i Ng©n hµng No&ptnt tØnh Lµo cai .
T«i hy väng b¶n khãa luËn nµy sÏ phÇn nµo ®ãng gãp vµo viÖc cñng cè
c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn vµ më réng nghiÖp vô tÝn dông
cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tØnh Lµo cai. V× ®iÒu kiÖn
thêi gian vµ tr×nh ®é n¨ng lùc nghiªn cøu cã h¹n nªn b¶n khãa luËn kh«ng tr¸nh
khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. T«i rÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy (c«) gi¸o,
Ban gi¸m ®èc vµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô ë Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn
n«ng th«n tØnh Lµo Cai ®Ó b¶n khãa luËn ®îc hoµn chØnh h¬n.
Ch¬ng I :
C¬ së lý luËn vÒ tÝn dông ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay
Trong ho¹t ®éng Ng©n hµng
I/.Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng :
1. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ :
§µo ThÞ Thu
5
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
HÖ thèng Ng©n hµng ra ®êi dùa trªn c¬ së cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ
lu th«ng hµng hãa, s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng hãa ph¸t triÓn kÐo theo sù ra ®êi vµ
ph¸t triÓn cña tiÒn tÖ vµ c¸c tæ chøc kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ.
Trong nÒn kinh tÕ hµng hãa tËp trung, hÖ thèng Ng©n hµng mét cÊp ho¹t
®éng trong m«i trêng kinh tÕ hiÖu qu¶ thÊp vµ vai trß cña Ng©n hµng kh«ng ®îc
thÓ hiÖn râ. Ng©n hµng Nhµ níc lµ Ng©n hµng ph¸t hµnh, ®ång thêi võa lµ Ng©n
hµng trùc tiÕp cho vay vèn ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, võa lµ tæ chøc qu¶n lý
Nhµ níc vÒ lÜnh vùc tiÒn tÖ, tÝn dông thanh to¸n, võa lµ Ng©n hµng kinh doanh.
Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, hÖ
thèng Ng©n hµng cã sù ®æi míi cho phï hîp víi ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ. HÖ
thèng Ng©n hµng ®îc ph©n chia lµm hai cÊp, ®ã lµ :
Ng©n hµng Nhµ níc (Ng©n hµng Trung ¬ng) vµ hÖ thèng c¸c Ng©n hµng
Th¬ng m¹i cïng c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Mçi cÊp ®Òu ®îc x¸c ®Þnh râ chøc
n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh.
Ng©n hµng Th¬ng m¹i tham gia kinh doanh trªn thÞ trêng víi t c¸ch lµ
trung gian tµi chÝnh lín nhÊt trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Hay nãi mét c¸ch
kh¸ch Ng©n hµng Th¬ng m¹i lµ chiÕc “cÇu nèi” gi÷a nh÷ng ngêi thõa vèn vµ
nh÷ng ngêi cÇn vay vèn.
Th«ng qua c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i, c¸c nguån vèn x· héi ®îc chuyÓn
mét c¸ch gi¸n tiÕp tõ nguån vèn tiÕt kiÖm (nguån vèn nhµn rçi) sang ngêi cã nhu
cÇu ®Çu t. C¸ch ®Çu t gi¸n tiÕp nµy mang l¹i cho chñ ®Çu t (ngêi göi tiÒn) mét
kh¶ n¨ng an toµn cao h¬n vµ c¸c chñ thÓ ®ang thiÕu vèn
còng ®îc ®¸p øng nhu cÇu vay vèn vÒ khèi lîng, thêi h¹n... mét c¸ch nhanh
chãng nhÊt. Trong khi ®ã, viÖc ®Çu t trùc tiÕp gÆp nhiÒu khã kh¨n do khã cã ®îc
sù phï hîp vÒ khèi lîng vèn vµ vÒ thêi gian, vÒ lßng tin gi÷a c¸c chñ thÓ (ngêi
cã vèn vµ ngêi cÇn vay vèn). Sù xuÊt hiÖn cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i cßn cung
øng cho thÞ trêng hµng lo¹t dÞch vô tiÖn Ých nh : dÞch vô thanh to¸n, chuyÓn tiÒn,
dÞch vô t vÊn.
Víi nh÷ng vai trß hÕt søc quan träng ®ã, toµn hÖ thèng Ng©n hµng nãi
chung vµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i nãi riªng ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi, ®¬n
gi¶n hãa c¸c thñ tôc, hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ Ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ
chuyÓn ®æi nh ViÖt Nam cÇn nhanh chãng x©y dùng mét hÖ thèng tµi chÝnh
Ng©n hµng hoµn chØnh, v÷ng m¹nh ®Ó t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Víi ph¬ng ch©m ho¹t ®éng lµ ®i vay ®Ó cho vay, c¸c Ng©n hµng Th¬ng
m¹i ®· huy ®éng ®îc nh÷ng nguån vèn lÎ tÎ nhµn rçi trong x· héi (tõ c¸c c¸
nh©n, c¸c hé gia ®×nh, c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ...) tËp trung thµnh
mét khèi lîng vèn lín vµ cho vay linh ho¹t ®èi víi nÒn kinh tÕ.
Víi chøc n¨ng trung gian tÝn dông c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®· gãp
phÇn tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é lu©n
chuyÓn hµng hãa vµ vßng quay vèn tiÒn tÖ.
a.TÝn dông NH ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh ®îc liªn tôc, ®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ .
§µo ThÞ Thu
6
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong x· héi lµ thêng xuyªn liªn tôc, do
vËy nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®¸p øng cho s¶n xuÊt kinh doanh còng n¶y sinh thêng
xuyªn víi møc ®é cao. §©y lµ mét vÊn ®Ò tån t¹i song song, mét m©u thuÉn cÇn
gi¶i quyÕt sao cho c¶ hai bªn cïng cã lîi, tøc lµ : bªn cÇn vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh
doanh th× ®îc tháa m·n nhu cÇu vÒ vèn víi chi phÝ thÊp nhÊt vµ bªn cã vèn nhµn
rçi th× ph¶i thu ®îc lîi tõ nguån vèn ®ã. TÝn dông Ng©n hµng ®· ra ®êi lµm trung
gian ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho hai bªn gÆp nhau vµ cïng tháa m·n ®îc nhu cÇu cña
m×nh.
ViÖc ph©n phèi l¹i tÝn dông ®· gãp phÇn cung øng vµ ®iÒu hßa vèn trong
nÒn kinh tÕ, lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng mét c¸ch tr«i ch¶y.
Cã thÓ nãi, tÝn dông lµ “cÇu nèi” gi÷a tiÕt kiÖm vµ ®Çu t, lµ ®éng lùc kÝch thÝch
tiÕt kiÖm ®ång thêi lµ ph¬ng tiÖn ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ®Çu t vµ ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ.
Th«ng qua tÝn dông c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tÇng líp d©n
§µo ThÞ Thu
7
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
c trong x· héi ®îc tËp trung l¹i vµ nguån vèn ®ã sÏ ®îc ®Çu t trë l¹i vµo qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh. §iÒu nµy lµm cho viÖc ®Çu t vµo nÒn kinh tÕ ®îc më réng,
gãp phÇn n©ng cao s¶n lîng trong s¶n xuÊt kinh doanh, c¶i thiÖn ®êi sèng ngêi
lao ®éng, kÝch thÝch ph¸t triÓn t¨ng trëng kinh tÕ. TÝn dông cßn kÝch thÝch qu¸
tr×nh c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ b»ng c¸ch tËp trung vèn vµo mét ngµnh, mét
lÜnh vùc nµo ®ã ®Ó thóc ®Èy c¸c ngµnh kh¸c, lÜnh vùc kh¸c ph¶i ®Èy m¹nh tËp
trung vèn, t¨ng cêng huy ®éng vèn ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh. Cã vèn th× c¸c Doanh
nghiÖp (XÝ nghiÖp), c¸c tæ chøc kinh tÕ míi cã thÓ ®Çu t cho viÖc thay ®æi c«ng
nghÖ míi tõ ®ã ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn cuéc sèng cña ngêi lao
®éng. Sù c¹nh tranh sÏ ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ nhiÒu s¶n phÈm míi víi chÊt lîng
tèt h¬n, phong phó h¬n vÒ chñng lo¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x·
héi.
Qua ho¹t ®éng tÝn dông c¸c Ng©n hµng ®· ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vÒ
vèn cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ t nh©n vµ c¸c c¸ thÓ, ®Ó hä cã thÓ
t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt - kü thuËt lµm qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tuÇn
hoµn, thóc ®Èy lu th«ng hµng hãa, t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn tiÒn tÖ trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng.
b. TÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô m¹nh mÏ ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ
tËp trung vèn s¶n xuÊt - kinh doanh :
Th«ng qua viÖc huy ®éng vèn thu hót c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c
Doanh nghiÖp vµ d©n c, tõ ®ã ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c ®èi tîng vay vèn. §iÒu nµy
®îc thÓ hiÖn ë viÖc tÝn dông thu hót c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tæ chøc
kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n trong x· héi. Tõ nguån vèn huy ®éng ®ã cho vay ®Çu t trë l¹i ®Ó
ph¸t triÓn kinh tÕ. Nguån vèn huy ®éng ®ã ®îc h×nh thµnh tõ : nguån vèn t¹m thêi
nhµn rçi ®îc gi¶i phãng ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c¸c Doanh nghiÖp nguån vèn
khÊu hao ®îc tiÕn hµnh dÇn dÇn, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nhng cha tr¶, ph¶i nép nhng cha
nép mµ ®¬n vÞ ®ang n¾m gi÷. Nguån vèn tiÕt kiÖm cña d©n c, nguån vèn nµy cã ®îc tõ
thu nhËp cña d©n chóng ®îc tÝch lòy phßng khi èm ®au, tai n¹n hoÆc viÖc ®ét xuÊt, c¸c
kho¶n ph¶i thu nhËp kh¸c nh : cña håi m«n, thõa kÕ tµi s¶n cha sö dông, nguån vèn
tiÒn tÖ cña nh÷ng ngêi kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ Ng©n hµng. Th«ng qua ho¹t
®éng tÝn dông c¸c nguån vèn trªn ®îc tÝch tô tËp trung t¹i Ng©n hµng tõ ®ã ®¸p øng
cho nhu cÇu thiÕu vèn cña c¸c ®èi tîng vay vèn.
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lu«n lu«n ph¶i ®¸p
øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi nh : ®ßi hái c¸c s¶n phÈm hµng hãa ®îc s¶n
xuÊt ra ph¶i cã chÊt lîng cao, mÉu m· ®Ñp, chñng lo¹i phong phó, gi¸ c¶ hîp lý. §iÒu
nµy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ ph¶i ra søc kinh doanh, hiÖn ®¹i hãa
m¸y mãc thiÕt bÞ. Muèn thùc hiÖn ®îc vÊn ®Ò nµy th× Doanh nghiÖp ph¶i cã vèn vµ
nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c Doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng lªn. §Ó gi¶i quyÕt nhu
§µo ThÞ Thu
8
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
cÇu vÒ vèn mét c¸ch nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶ th× tÝn dông Ng©n hµng lµ
c«ng cô tèt nhÊt, quan träng nhÊt. Ngoµi ra tÝn dông Ng©n hµng kh«ng chØ ®¸p øng nhu
cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ mµ cßn gióp c¸c Doanh nghiÖp ph¸t huy ®îc thÕ m¹nh vÒ
lao ®éng ®éng kü thuËt cña m×nh.
Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh ®Çu t tÝn dông kh«ng ph¶i ®Çu t r¶i ®Òu cho mäi ®èi tîng
cã nhu cÇu vÒ vèn mµ viÖc ®Çu t ph¶i ®îc thùc hiÖn cã träng ®iÓm, ®Çu t ®îc thùc hiÖn
mét c¸ch tËp trung chñ yÕu cho c¸c Doanh nghiÖp, nh÷ng c«ng ty t nh©n, c¸c c¸ thÓ
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, cßn ®èi víi c¸c ®èi tîng kh¸c, chñ thÓ
kh¸c th× ®Çu t víi mét lîng vèn Ýt h¬n vµ nhÊt ®Þnh.
ViÖc ®Çu t tËp trung cã träng ®iÓm nh vËy võa b¶o ®¶m, võa tr¸nh ®îc rñi ro tÝn
dông, võa thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ.
c. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cho c¸c
Doanh nghiÖp :
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, ®îc tù do ph¸t
triÓn, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÇn tíi sù ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh Doanh
nghiÖp, ®ång thêi còng lµm t¨ng sù c¹nh tranh gi÷a c¸c Doanh nghiÖp víi nhau. Muèn
®øng v÷ng ®îc trªn th¬ng trêng th× c¸c Doanh nghiÖp ngoµi kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh
th× cßn ph¶i cã kh¶ n¨ng tèt vÒ vèn, vÒ ®iÒu kiÖn m«i trêng kinh doanh, trong ®ã kh¶
n¨ng vÒ vèn lµ rÊt quan träng. Th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng vèn ®îc
chuyÓn dÞch tõ tay ngêi nµy sang tay ngêi kh¸c, khi nhu cÇu vèn cña c¸c Doanh
nghiÖp ®îc ®¸p øng ®· lµm t¨ng søc c¹nh tranh cho c¸c nhµ kinh doanh. Nh vËy tÝn
dông kÝch thÝch c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ.
Khi c¸c Doanh nghiÖp sö dông vèn vay cña Ng©n hµng th× ph¶i cã tr¸ch nhiÖm
hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n ghi trªn hîp ®ång tÝn dông, ®ång thêi còng ph¶i
t«n träng vµ thùc hiÖn ®óng nh÷ng ®iÒu kho¶n ®· ghi trong hîp ®ång, ®iÒu nµy ®ßi hái
c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c t nh©n, c¸c c¸ thÓ ph¶i quan t©m ®Õn viÖc
sö dông vèn lµm sao cho cã hiÖu qu¶, gi¶m bít nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, t¨ng
nhanh vßng quay vèn nh»m s¶n xuÊt gi¸ thµnh s¶n phÈm.v.v ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho ®¬n vÞ. Muèn vËy c¸c Doanh nghiÖp ph¶i tù kh¼ng ®Þnh m×nh th«ng qua ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
Trong ®ã mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh quan träng nhÊt ®ã lµ c«ng t¸c
h¹ch to¸n kinh tÕ, v× qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh qu¶n lý ®ång vèn sao cho
cã hiÖu qu¶. §Ó lµm tèt c«ng viÖc nµy th× h¹ch to¸n kinh tÕ ph¶i gi¸m s¸t chÆt qu¸ tr×nh
sö dông vèn nh»m vµo ®ång vèn ph¶i ®îc sö dông ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi tîng ®Ó
t¹o ra lîi nhuËn cao nhÊt cho Doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp, c¸c
tæ chøc kinh tÕ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ cña Doanh nghiÖp
m×nh.
d. Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn trong lu th«ng
vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t :
Qua qu¸ tr×nh cho vay khèi lîng tiÒn trong lu th«ng ®îc t¨ng lªn vµ khi Ng©n hµng
thu nî th× khèi lîng tiÒn trong lu th«ng gi¶m ®i. Nh vËy, ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n
hµng gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn cña toµn bé nÒn kinh tÕ.
TÝn dông Ng©n hµng thêng sö dông c«ng cô l·i suÊt ®Ó ®iÒu tiÕt quan hÖ cung
cÇu tÝn dông, sù biÕn ®éng cña l·i suÊt cã t¸c ®éng lµm thay ®æi khèi lîng tiÒn vay. Khi
§µo ThÞ Thu
9
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
l·i suÊt t¨ng th× khèi lîng tiÒn vay sÏ gi¶m ®i vµ ngîc l¹i nÕu l·i suÊt gi¶m xuèng th× sÏ
lµm cho nhu cÇu vay vèn cña c¸c ®èi tîng t¨ng lªn tøc lµ khèi lîng tiÒn vay sÏ t¨ng
lªn.
Khi Ng©n hµng cho vay thêng tÝnh cho vay ë mét h¹n møc nhÊt ®Þnh tõ ®ã gãp
phÇn khèng chÕ khèi lîng tiÒn vay. §©y còng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®iÒu
tiÕt khèi lîng tiÒn, tõ ®ã dÇn tíi kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t. Bëi v×, tÝn dông Ng©n hµng
khi ®iÒu tiÕt ®îc khèi lîng tiÒn tøc lµ gãp phÇn khèng chÕ khèi lîng tiÒn võa ®ñ so víi
nhu cÇu lu th«ng hµng hãa nhê ®ã mµ kiÓm so¸t ®îc gi¸ c¶. Khi gi¸ c¶ t¨ng nhanh th×
Ng©n hµng t¨ng l·i suÊt ®Ó gi¶m khèi lîng tiÒn vay, tõ ®ã gi¶m khèi lîng tiÒn trong lu
th«ng, ®ång thêi kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t.
VËy ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng ®· gãp phÇn ®iÒu tiÕt khèi lîng tiÒn trong
toµn bé nÒn kinh tÕ, ®ång thêi th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng còng kiÓm
so¸t ®îc l¹m ph¸t.
e. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ Quèc tÕ :
TÝn dông Ng©n hµng lµ mét trong c¸c gi¶i ph¸p tèt ®Ó c¸c níc t¨ng cêng mèi quan
hÖ kinh tÕ Quèc tÕ. Khi quan hÖ tÝn dông ®îc më réng sÏ kÐo theo quan hÖ ®Çu t trong
nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn khiÕn cho c¸c quan hÖ Th¬ng m¹i Quèc tÕ kh¸c còng ph¸t triÓn
theo, quan hÖ tÝn dông lµ tiÒn ®Ò, lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c quan hÖ kh¸c.
Th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn vµ cho vay tµi trî xuÊt nhËp khÈu cña c¸c cÊp tÝn
dông còng nh c¸c tæ chøc tÝn dông, cïng víi sù tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ thanh
to¸n Quèc tÕ, tÝn dông Ng©n hµng ®· lµm t¨ng mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a c¸c níc víi
nhau, ®ång thêi thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t
triÓn tõ ®ã mét lÇn n÷a thóc ®Èy sù t¨ng trëng kinh tÕ.
Nh vËy, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña m×nh tÝn dông Ng©n hµng cã nh÷ng ¶nh
hëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, tÝn dông Ng©n
hµng cßn gãp phÇn thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n íc ®Ò ra,
®ång thêi nã còng lµ mét yÕu tè c¬ b¶n gióp cho toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng ®øng
v÷ng vµ ph¸t triÓn.
2. Vai trß cña tÝn dông trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NH Th¬ng m¹i :
Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i, nã quyÕt
®Þnh cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ho¹t
®éng tÝn dông mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn nhÊt cho mét Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®ãng vai trß quan träng
trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, lµ trung gian chuyÓn vèn tõ ngêi thõa vèn sang ngêi thiÕu vèn ®Ó ®Çu t. Ngay tõ buæi ban ®Çu ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®·
tËp trung chñ yÕu vµo nghiÖp vô nhËn tiÒn göi vµ cho vay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thiÕu
hôt vÒ vèn cña c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh
doanh hoÆc nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn mÆc dï m«i trêng
kinh doanh cã nhiÒu thay ®æi, nhiÒu ph¬ng ph¸p, nhiÒu c«ng cô kinh doanh míi xuÊt
hiÖn nhng ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n, chiÕm tØ träng lín trong toµn bé
c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Bëi ho¹t ®éng cho vay chiÕm tØ träng chñ
yÕu trong tæng tµi s¶n cã cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i, l·i thu ®îc tõ ho¹t ®éng tÝn
dông thêng chiÕm tØ träng lín trong tæng thu nhËp Ng©n hµng Th¬ng m¹i, ë níc ta
trong giai ®o¹n hiÖn nay chiÕm kho¶ng 90% tæng thu nhËp. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ ho¹t
®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
§µo ThÞ Thu
10
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng ®îc ph¸t
triÓn mét c¸ch ®a d¹ng víi sù tham gia cña nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ, theo ®ã quan hÖ tÝn
dông còng ®îc më réng c¶ vÒ ®èi tîng vµ quy m« lµm cho ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n
hµng ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p h¬n. §Ó Ng©n hµng Th¬ng m¹i cã thÓ ®øng v÷ng
trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ phôc vô nÒn kinh tÕ ngµy cµng tèt
h¬n, ®ßi hái : c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ph¶i lu«n lµm tèt c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô cña
m×nh.
3. §Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng :
TÝn dông Ng©n hµng lµ mét h×nh thøc vèn tÝn dông b»ng tiÒn tÖ thÓ hiÖn mèi
quan hÖ gi÷a c¸c tæ chøc tÝn dông víi c¸c Doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸
nh©n trong x· héi.
* TÝn dông Ng©n hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm :
- Vèn tÝn dông Ng©n hµng lµ vèn b»ng tiÒn tÖ, vèn ®ã ®· t¸ch ra khái qu¸
tr×nh tuÇn hoµn cña T b¶n ho¹t ®éng.
- Chñ thÓ cho vay trong quan hÖ tÝn dông Ng©n hµng lµ nh÷ng tæ chøc
chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông ®ãng vai trß võa lµ ngêi ®i vay, võa lµ ngêi
cho vay.
- Sù vËn ®éng cña tÝn dông Ng©n hµng nã kh«ng hoµn toµn phï hîp víi sù
vËn ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nã mang tÝnh chÊt ®éc lËp, t¬ng ®èi,
tÝn dông Ng©n hµng kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m«, chñ thÓ trong quan hÖ tÝn dông
Ng©n hµng lµ nh÷ng ngêi chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông. Hä cã kh¶ n¨ng
thu hót khèi lîng vèn lín vÒ tiÒn tÖ ®Ó cho vay. TÝn dông Ng©n hµng kh«ng hoµn
toµn h¹n chÕ vÒ mÆt thêi gian v× khèi lîng vèn lín, Ng©n hµng cã thÓ cho vay víi
thêi gian dµi.
- Vèn tÝn dông Ng©n hµng lµ vèn tiÒn tÖ cho nªn Ng©n hµng cã thÓ ®Çu t
cho bÊt kú ngµnh kinh tÕ nµo trªn c¬ së ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn. Kinh
doanh tiÒn tÖ lµ ho¹t ®éng mua b¸n tiÒn tÖ. S¶n phÈm cña Ng©n hµng còng lµ tiÒn
tÖ, mét khi tiÒn ®· ®îc ®em b¸n th× kh¸ch hµng ®îc toµn quyÒn sö dông nã. Song
kh¸c víi thø hµng hãa th«ng thêng lµ ë chç quyÒn së h÷u tiÒn vÉn thuéc vÒ phÝa
Ng©n hµng. V× vËy sù rñi ro thÊt tho¸t trong ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ nguy c¬
thêng xuyªn, thêng trùc. Khi Ng©n hµng bá vèn ra vay nhng cha thu håi vèn vÒ
®óng h¹n cÇn thÊy râ ®Æc ®iÓm nµy trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng th×
míi hiÓu ®îc vÞ trÝ vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ trêng víi
chøc n¨ng lµ ®i vay ®Ó cho vay. Do vËy ph¶i cã m«i trêng ®ång bé vÒ mäi nÆt
kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi, ph¸p luËt, kü thuËt hµnh chÝnh... ®Ó Ng©n hµng ph¸t
huy ®óng vai trß (bï ®ì) thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay ngµy cµng ph¸t
triÓn.
II/. Vai trß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay :
TÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh
Ng©n hµng nh»m bæ xung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh
nghiÖp, c¸c c¸ nh©n thiÕu vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
XÐt vÒ mÆt quan hÖ ph¸p lý th× toµn bé sè tiÒn cña Ng©n hµng , c¸c tæ
chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng ph¶n ¸nh sè nî mµ ngêi vay nhËn nî víi kh¸ch
hµng vµ hoµn tr¶ trong thêi h¹n ®· tháa thuËn trong hîp ®ång tÝn dông gåm c¶
gèc vµ l·i. TÝnh ph¸p lý cña nh÷ng kho¶n nî nµy ®îc thÓ hiÖn trªn chøng tõ kÕ
to¸n cho vay ®· ®îc ph¸p luËt thõa nhËn.
KÕ to¸n cho vay lµ c«ng viÖc tÝnh to¸n vµ ghi chÐp b»ng con sè tÊt c¶ c¸c
nghiÖp vô cho vay, thu nî, thu l·i thuéc ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng. Qua ®ã
gãp phÇn n©ng cao ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng, t¨ng thu nhËp cña Ng©n hµng
§µo ThÞ Thu
11
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
vµ b¶o vÖ an toµn tµi s¶n cña Ng©n hµng còng nh cña x· héi mµ Ng©n hµng ®ang
chiÕm gi÷, sö dông.
1. Vai trß cña kÕ to¸n cho vay :
Trong toµn bé nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n hµng th× kÕ to¸n cho vay ®îc x¸c
®Þnh lµ nghiÖp vô kÕ to¸n phøc t¹p vµ quan träng nhÊt, v× nã ®îc xuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ
vai trß cña c«ng t¸c tÝn dông Ng©n hµng. §©y lµ nghiÖp vô bªn cã sinh lêi chñ yÕu
chiÕm tØ träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n cã cña Ng©n hµng.
Ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng mÆt ho¹t ®éng c¬ b¶n
nhÊt cña Ng©n hµng ®i ®«i víi ho¹t ®éng tÝn dông kÕ to¸n cho vay, nã lµ bé phËn
gãp phÇn b¶o vÖ an toµn vèn mµ Ng©n hµng ®· ®Çu t cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ,
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®îc vay vèn thÓ hiÖn ë sè d trªn tµi kho¶n tiÒn vay t¹i
Ng©n hµng th«ng qua viÖc tæ chøc, ghi chÐp ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh
x¸c, kÞp thêi c¸c kho¶n cho vay, thu nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n. §ång thêi theo dâi
gi¸m s¸t chÆt chÏ d nî ®¶m b¶o an toµn vèn.
KÕ to¸n cho vay phôc vô ®¾c lùc trong viÖc chØ ®¹o chÊp hµnh chÝnh s¸ch
tiÒn tÖ tÝn dông cña §¶ng vµ Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi c¬ chÕ tiÒn
tÖ tÝn dông nh hiÖn nay. Ng©n hµng lµ c¬ quan chuyªn m«n ®îc giao nhiÖm vô tæ
chøc thùc hiÖn nh Ng©n hµng ®· ¸p dông møc l·i suÊt ®èi víi c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ cã vèn ho¹t ®éng phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc kÞp thêi.
KÕ to¸n cho vay lµm tham mu ®¾c lùc cho c«ng t¸c tÝn dông ®Ó tÝn dông thùc sù
trë thµnh ®ßn bÈy kinh tÕ còng nh Gi¸m ®èc b»ng tiÒn víi toµn bé ho¹t ®éng nÒn
kinh tÕ quèc d©n.
XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ vai trß quan träng cña kÕ to¸n cho vay, kÕ to¸n cho vay
®· sö dông c¸c c«ng cô kh¸c nhau ®Ó ghi chÐp ph©n lo¹i, kÕ to¸n cho vay cã vÞ
trÝ quan träng kh«ng nh÷ng ®èi víi c«ng t¸c tÝn dông mµ cßn cã quan hÖ mËt
thiÕt víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña Ng©n hµng. V× vËy ®Ó ®¸p øng yªu cÇu tÝn dông
trong giai ®o¹n hiÖn nay th× kÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô kh«ng thÓ thiÕu ®îc.
2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay :
KÕ to¸n cho vay lµ mét nghiÖp vô phong phó ®a d¹ng vµ phøc t¹p, ®ßi hái
kÕ to¸n cho vay ph¶i phï hîp víi lo¹i nghiÖp vô nµy ®Ó ho¹t ®éng ®îc diÔn ra
mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶. §ång thêi ®Ó ®¶m b¶o ®îc viÖc sö
dông hîp lý tiÒn vèn, viÖc cho vay thu nî ®óng chÕ ®é, chÊp hµnh nghiªm tóc kû
luËt tµi chÝnh.
KÕ to¸n cho vay lµ c«ng cô tÝnh to¸n ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi,
chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vÒ cho vay thu nî thuéc nghiÖp vô tÝn
dông cña Ng©n hµng theo thø tù thêi gian tõng ®èi tîng cho vay b»ng gi¸ trÞ tiÒn
tÖ. Qua ®ã ph¶n ¸nh t×nh h×nh huy ®éng vèn vµ sö dông vèn nh»m gióp cho c¸c
mÆt ho¹t ®éng ®ã thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. V× vËy, ®¶m b¶o cho nghiÖp vô kÕ to¸n
cho vay ®îc thêng xuyªn liªn tôc, ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n vµ hiÖu qu¶ cao th× kÕ
to¸n cho vay ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau :
* Ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ hå s¬ chøng tõ cho vay, ®¶m b¶o ®Çy ®ñ tÝnh
ph¸p lý cña kho¶n vay, ®¶m b¶o kho¶n vay cho phï hîp víi tØ lÖ tÝn dông nh»m
b¶o vÖ an toµn vèn cho vay, b¶o ®¶m kh¶ n¨ng thu håi ®Çy ®ñ c¶ vèn vµ l·i ngay
tõ kh©u ph¸t tiÒn vay.
* Ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
§µo ThÞ Thu
12
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
sinh trong qu¸ tr×nh cho vay thu nî, theo dâi chÆt chÏ kú h¹n tr¶ nî ®Ó th«ng b¸o
nî ®Õn h¹n, phèi hîp víi c¸n bé tÝn dông thu nî ®Õn h¹n, thu l·i kÞp thêi ®Çy ®ñ
vµ chÝnh x¸c thu l·i theo ®óng møc l·i suÊt ®· ®îc ghi trªn hå s¬ vay trªn c¬ së
®¶m b¶o an toµn vèn.
* Theo dâi thu håi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, chuyÓn tr¶ nî qu¸ h¹n kÞp thêi
®èi víi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n mµ kh¸ch hµng cha tr¶ vµ kh«ng ®îc gia h¹n.
* Qu¶n lý hå s¬ vay vèn chÆt chÏ, s¾p xÕp hå s¬ ph¶i khoa häc, ng¨n n¾p,
dÔ t×m, dÔ thÊy, dÔ lÊy. Cuèi th¸ng sao kª khÕ íc ®èi chiÕu víi sè d trªn tµi kho¶n
ph¶i khíp ®óng gi÷a sao kª víi sè d trªn sæ phô nÕu cã sai sãt th× ph¶i t×m
nguyªn nh©n vµ chØnh söa ngay.
Nh vËy, nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay cïng víi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n
hµng kh¸c th«ng qua ho¹t ®éng cña m×nh gióp Ng©n hµng võa thùc hiÖn chøc
n¨ng kinh doanh, võa cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. Víi vai trß quan träng ®ã
hÖ thèng kÕ to¸n Ng©n hµng ph¶i ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng ®ßi hái ngµy
cµng cao cña Ng©n hµng nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung.
3. Chøng tõ vµ tµi kho¶n cña kÕ to¸n cho vay :
TÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh
doanh cña Ng©n hµng nh»m bæ sung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c
Doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh.
a. Chøng tõ kÕ to¸n cho vay :
XÐt vÒ mÆt quan hÖ kinh tÕ ph¸p lý th× toµn bé sè tiÒn cña Ng©n hµng, c¸c
tæ chøc tÝn dông cho vay ®èi víi kh¸ch hµng ph¶n ¸nh sè nî mµ ngêi vay nhËn
nî víi Ng©n hµng vµ ph¶i tr¶ trong nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh gåm c¶ gèc vµ l·i.
TÝnh ph¸p lý cña c¸c kho¶n nî nµy ®îc thÓ hiÖn trªn c¸c chøng tõ cña kÕ to¸n
cho vay ®· ®îc ph¸p luËt thõa nhËn, chøng tõ lµm trong kÕ to¸n cho vay lµ nh÷ng
lo¹i giÊy tê lµm ®¶m b¶o vÒ mÆt ph¸p lý c¸c kho¶n cho vay cña Ng©n hµng, mäi
sù tranh chÊp vÒ c¸c kho¶n cho vay, thu nî hay tr¶ nî ®Òu ®îc gi¶i quyÕt trªn c¬
së lµ c¸c chøng tõ kÕ to¸n cho vay.
* Chøng tõ kÕ to¸n cho vay cã hai lo¹i :
- Chøng tõ gèc bao gåm : ®¬n xin vay, hîp ®ång tÝn dông, giÊy nhËn nî,
sæ vay vèn...
- Chøng tõ ghi sæ lµ : nh÷ng giÊy tê lµm c¨n cø cho viÖc h¹ch to¸n cho
vay, thu nî, chuyÓn nî... gåm cã phiÕu chi, giÊy lÜnh tiÒn mÆt (nÕu cho vay b»ng
tiÒn mÆt), c¸c chøng tõ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh : ñy nhiÖm thu, ñy
nhiÖm chi, c¸c b¶ng kª, phiÕu chuyÓn kho¶n...
Trong quan hÖ tÝn dông ®ßi hái ph¶i cã ®Çy ®ñ tÝnh ph¸p lý nÕu kh«ng
§µo ThÞ Thu
13
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
quan hÖ tÝn dông sÏ kh«ng cßn lµ quan hÖ tÝn dông. TÝnh ph¸p lý trong quan hÖ
tÝn dông ®îc thÓ hiÖn trong c¸c chøng tõ kÕ to¸n.
§¬n xin vay lµ chøng tõ ®Çu tiªn thÓ hiÖn mèi quan hÖ tÝn dông, lo¹i
chøng tõ nµy kh«ng thÓ hiÖn tÝnh ph¸p lý ®Çy ®ñ trong quan hÖ tÝn dông mµ cßn
trong ph¬ng thøc cho vay nµo ®ã cña Ng©n hµng, nã chØ lµ chøng tõ ®Ó theo dâi
kÕ ho¹ch ph¸t tiÒn vay gi÷a Ng©n hµng vµ ngêi ®i vay; kÕ ho¹ch ph¸t tiÒn vay ®îc hoµn thµnh th× ®¬n xin vay còng hÕt hiÖu lùc vµ kh«ng ®îc lu riªng ®Ó theo
dâi.
- Hîp ®ång tÝn dông thêng ®îc ¸p dông trong ph¬ng thøc cho vay
nµo ®ã.
- GiÊy nhËn nî - khÕ íc vay tiÒn thêng ®îc ¸p dông trong ph¬ng thøc cho
vay tõng lÇn (tõng dù ¸n hoÆc tõng mãn).
Hai lo¹i chøng tõ gèc nµy ®Òu mang tÝnh ph¸p lý trong quan hÖ tÝn dông.
b. Tµi kho¶n kÕ to¸n cho vay :
Tµi kho¶n ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay thuéc nhãm tµi kho¶n tµi s¶n cã
trong b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña Ng©n hµng (nghiÖp vô bªn cã) nã dïng ®Ó ghi
chÐp, ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn cho vay cña Ng©n hµng ®èi víi ngêi ®i vay, ®ång
thêi còng lµ c«ng cô dïng ®Ó ghi chÐp ph¶n ¸nh sè tiÒn ngêi vay tr¶ nî Ng©n
hµng theo nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh. ViÖc më c¸c tµi kho¶n cho vay trong hÖ
thèng c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n Ng©n hµng tíi møc ®é nµo tïy thuéc vµo yªu cÇu chØ
®¹o c¸c nghiÖp vô tÝn dông cña tõng Ng©n hµng, phôc vô kinh tÕ tõng thêi kú
nhÊt ®Þnh.
Tµi kho¶n kÕ to¸n cho vay theo hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n c¸c tæ chøc tÝn
dông ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè : 435/1998/Q§.NHNN ngµy 25/12/1998 bao
gåm c¸c tµi kho¶n cÊp mét vµ tµi kho¶n cÊp hai sau :
Tµi kho¶n 20 : tÝn dông víi c¸c tæ chøc tÝn dông trong níc
Tµi kho¶n 21
: cho vay c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n trong níc
Tµi kho¶n 211 : cho vay ng¾n h¹n b»ng VND
Tµi kho¶n 212 : cho vay trung h¹n b»ng VND
Tµi kho¶n 213 : cho vay dµi h¹n b»ng VND
Tµi kho¶n 214 : cho vay ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ
................................................................................
* TÝnh chÊt kÕt cÊu cña tµi kho¶n cho vay :
Bªn nî : - ghi sè tiÒn Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay.
§µo ThÞ Thu
14
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Bªn cã : - ghi sè tiÒn Ng©n hµng thu nî
- Sè tiÒn chuyÓn vµo tµi kho¶n thÝch hîp xö lý (®èi víi tµi kho¶n
kh«ng thu håi ®îc).
D nî : ph¶n ¸nh sè tiÒn ngêi vay cßn nî Ng©n hµng ®Õn mét thêi ®iÓm nµo
®ã.
Trong quan hÖ tÝn dông gi÷a ngêi vay vµ Ng©n hµng kh«ng ph¶i bao giê
ngêi vay còng tr¶ nî Ng©n hµng ®óng kú h¹n. Trêng hîp ®Õn h¹n tr¶ nî ngêi vay
kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ vµ còng kh«ng ®îc Ng©n hµng cho gia h¹n nî th× sè nî ®ã
ph¶i chuyÓn sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n ®Ó theo dâi thu håi víi møc l·i suÊt cao
h¬n l·i suÊt cho vay b×nh thêng.
* TÝnh chÊt kÕt cÊu cña tµi kho¶n nî qu¸ h¹n : lµ më theo lo¹i nî qu¸ h¹n
vµ thêi gian qu¸ h¹n.
- Tµi kho¶n nî qu¸ h¹n tíi 180 ngµy
- Tµi kho¶n nî qu¸ h¹n tõ 181 ngµy ®Õn 360 ngµy
- Tµi kho¶n nî khã ®ßi
Bªn nî : - ghi sè tiÒn chuyÓn nî qu¸ h¹n (tõ tµi kho¶n tiÒn vay)
Bªn cã : - ghi sè tiÒn thu nî qu¸ h¹n.
- sè tiÒn ®îc ®iÒu chØnh l¹i kú h¹n (chuyÓn sang tµi kho¶n cho vay).
D nî : ph¶n ¸nh sè nî qu¸ h¹n mµ kh¸ch hµng cha tr¶.
Mçi ®¬n vÞ hay c¸ nh©n cã nî qu¸ h¹n Ng©n hµng më mét tµi kho¶n ph©n
tÝch ®Ó theo dâi, thu håi.
Ngoµi ra nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay cßn më thªm mét tµi kho¶n ngo¹i
b¶ng (sæ theo dâi) ®Ó theo dâi c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ nh : hå s¬ tµi s¶n thÕ chÊp,
cÇm cè, theo dâi c¸c kho¶n nî kh«ng thu håi ®îc ®· ®îc xö lý nhng ph¶i theo
dâi ®Ó thu håi khi cã kh¶ n¨ng vµ theo dâi l·i vay cha thu.
III/. KÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay :
1. C¸c ph¬ng thøc cho vay theo quyÕt ®Þnh 248cña NH Nhµ níc :
Quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c t nh©n bao
gåm : tÝn dông ng¾n h¹n, tÝn dông trung h¹n vµ tÝn dông dµi h¹n.
TÝn dông ng¾n h¹n nh»m bæ xung vèn lu ®éng cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc
kinh tÕ cã ®ñ vèn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kinh doanh víi thêi
h¹n díi 1 n¨m.
TÝn dông trung h¹n vµ tÝn dông dµi h¹n cung cÊp vèn ®Çu t c¬ b¶n hoÆc c¶i
tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c ®¬n vÞ.
Mçi lo¹i tÝn dông cã néi dung kinh tÕ vµ yªu cÇu kü thuËt nghiÖp vô
riªng, tõ ®ã viÖc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n cho vay còng ph¶i cã kü thuËt
nghiÖp vô thÝch hîp. Cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ t nh©n hiÖn nay
theo QuyÕt ®Þnh : 248/2000/Q§.NHNN1 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ
níc ViÖt Nam ngµy 25/08/2000 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ cho vay cña tæ
chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng ¸p dông 8 ph¬ng thøc cho vay. Tïy mçi
ph¬ng thøc mµ ngêi ta cã c¸ch sö dông tõng lo¹i tµi kho¶n ph¶n ¸nh
§µo ThÞ Thu
15
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
nghiÖp vô cho vay riªng ®Ó theo dâi c¸c mãn vay.
* Cô thÓ cña 8 ph¬ng thøc lµ :
Ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn
Ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông
Ph¬ng thøc cho vay theo dù ¸n ®Çu t
Ph¬ng thøc cho vay hîp vèn
Ph¬ng thøc cho vay tr¶ gãp
Ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng
Ph¬ng thøc cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn
dông
C¸c ph¬ng thøc cho vay kh¸c phï hîp víi quy chÕ nµy vµ c¸c quyÕt
®Þnh kh¸c cña Ng©n hµng Nhµ níc .
Mçi ph¬ng thøc cho vay ®Òu cã ®Æc ®iÓm riªng phï hîp víi tõng
®èi tîng vµ néi dông nhÊt ®Þnh trong quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch
hµng.
Tuy nhiªn còng nh c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i kh¸c, hiÖn nay Ng©n
hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n còng ¸p dông chñ yÕu ph¬ng
thøc cho vay tõng lÇn vµ ph¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông.
2. Kh¸i qu¸t c¬ chÕ kÕ to¸n cho vay :
2.1. Hå s¬ chøng tõ kÕ to¸n cho vay :
Trong QuyÕt ®Þnh 248/2000/Q§.NHNN1 cña Thèng ®èc Ng©n hµng
Nhµ níc ViÖt Nam vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ cho vay cña tæ chøc tÝn dông
®èi víi kh¸ch hµng ®· quy ®Þnh râ nh sau :
* Khi cã nhu cÇu vay vèn, kh¸ch hµng ph¶i göi cho tæ chøc tÝn dông
c¸c giÊy tê sau :
- GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn : giÊy nµy ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c néi dung c¬ b¶n sau
+ Tªn kh¸ch hµng vay
§µo ThÞ Thu
16
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
+ §Þa chØ kh¸ch hµng vay
+ Sè tiÒn kh¸ch hµng cÇn vay
+ Môc ®Ých kh¸ch hµng vay vèn
+ C¸c cam kÕt sö dông tiÒn vay
+ Tr¶ nî vay
+ Tr¶ l·i vµ c¸c cam kÕt kh¸c
- C¸c tµi liÖu cÇn thiÕt chøng minh ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn nh :
+ N¨ng lùc ph¸p luËt .
+ N¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chÞu tr¸ch nhiÖm d©n sù theo quy ®Þnh
cña ph¸p luËt .
+ Cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o tµi chÝnh ®Ó tr¶ nî trong thêi h¹n cam kÕt
+ Môc ®Ých sö dông vèn vay hîp ph¸p
Kh¸ch hµng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ tÝnh chÝnh x¸c
vµ hîp ph¸p cña c¸c tµi liÖu göi cho tæ chøc tÝn dông.
* Tæ chøc tÝn dông quy ®Þnh cô thÓ c¸c lo¹i tµi liÖu kh¸ch hµng cÇn
göi phï hîp víi ®Æc ®iÓm cô thÓ lo¹i cho vay theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1.1
(trªn).
Tïy theo tõng lo¹i h×nh kh¸ch hµng vµ ph¬ng thøc cho vay th× mét
bé hå s¬ bao gåm :
a. Hå s¬ do kh¸ch hµng cïng Ng©n hµng lËp : ®ã lµ
- Hîp ®ång tÝn dông, sæ vay vèn
- Hîp ®ång ®¶m b¶o tiÒn vay
* Hå s¬ do kh¸ch hµng cung cÊp : khi cã nhu cÇu vay vèn th× kh¸ch
hµng göi ®Õn Ng©n hµng n¬i cho vay c¸c giÊy tê sau :
§èi víi ph¸p nh©n vµ t nh©n :
- Hå s¬ ph¸p lý : (khi thiÕt lËp quan hÖ vay vèn)
Tïy theo tõng lo¹i h×nh ph¸p nh©n. Doanh nghiÖp t nh©n, lÜnh vùc
ngµnh nghÒ kinh doanh cã c¸c giÊy tê sau :
+ QuyÕt ®Þnh hoÆc giÊy phÐp thµnh lËp Doanh nghiÖp
+ §iÒu lÖ Doanh nghiÖp (trõ Doanh nghiÖp t nh©n)
+ Q§ bæ nhiÖm Tæng Gi¸m ®èc (Gi¸m ®èc), kÕ to¸n trëng
+ GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh
+ GiÊy phÐp hµnh nghÒ
+ GiÊy phÐp t nh©n (®èi víi Doanh nghiÖp liªn doanh)
+ QuyÕt ®Þnh vay vèn vµ c¸c v¨n b¶n bµn giao tµi s¶n vµ c¸c tµi s¶n
Nhµ níc t¹i Doanh nghiÖp (nÕu lµ Doanh nghiÖp Nhµ níc).
+ Biªn b¶n gãp vèn, danh s¸ch thµnh viªn s¸ng lËp (®èi víi c«ng ty
cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n).
+ Hå s¬ dù ¸n ®èi víi cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n.
+ C¸c giÊy tê kh¸c cÇn thiÕt theo quy ®Þnh cña NH nh :
. §¨ng ký mÉu dÊu.
. Ch÷ ký cña chñ tµi kho¶n hoÆc ngêi ®îc ñy quyÒn.
. §¨ng ký ch÷ ký cña c¸n bé giao dÞch víi NH .
. §¨ng ký ch÷ ký më tµi kho¶n tiÒn göi (nÕu cha më).
- Hå s¬ kinh tÕ bao gåm :
+ KÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kinh doanh trong kú.
+ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, kÕt qu¶ kinh doanh kú tríc (liÒn kÒ)
§µo ThÞ Thu
17
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
+ B¸o c¸o thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt - kinh doanh kú tríc (liÒn
kÒ)
gåm :
- Hå s¬ vay vèn : (cho mçi lÇn vay hoÆc mét hîp ®ång tÝn dông) bao
+ GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn
+ Dù ¸n, ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô ®êi sèng
+ B¶n sao hîp ®ång mua hµng hoÆc b¸o gi¸
+ PhiÕu nhËp kho, c¸c chøng tõ thanh to¸n (nÕu cã)
§èi víi kh¸ch hµng vay vèn lÇn ®Çu, tõ lÇn vay thø hai chØ cÇn bæ
sung c¸c tµi liÖu thay ®æi.
* §èi víi hé gia ®×nh, c¸ nh©n, tæ hîp t¸c :
- Hå s¬ ph¸p lý :
+ C¸c tµi liÖu chøng minh n¨ng lùc d©n sù vµ hµnh vi d©n sù bao
gåm :
X¸c nhËn hé khÈu ®èi víi hé gia ®×nh, c¸ nh©n ë n«ng th«n
Sæ hé khÈu ®èi víi hé gia ®×nh, c¸ nh©n ë ®« thÞ
+ GiÊy phÐp kinh doanh ®îc cÊp cã thÈm quyÒn cÊp (®èi víi hé kinh
doanh).
+ GiÊy tê hîp ph¸p, hîp lÖ ®îc giao cho thuª, chuyÓn quyÒn sö
dông
+ Hîp ®ång hîp t¸c, chøng thùc cña ñy ban nh©n d©n phêng, x·, thÞ
trÊn cho phÐp ho¹t ®éng (®èi víi tæ hîp t¸c).
+ Hå s¬ dù ¸n ®èi víi cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n
+ C¸c giÊy tê kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt
- Hå s¬ vay vèn :
+ §èi víi hé vay kh«ng ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é thÕ chÊp, cÇm cè b¶o
l·nh : giÊy ®Ò nghÞ vay vèn kiªm ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh.
+ §èi víi hé vay ph¶i dïng tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè b¶o l·nh bao
gåm :
GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn
Dù ¸n hoÆc ph¬ng ¸n s¶n xuÊt - kinh doanh
Hå s¬ ®¶m b¶o tiÒn vay theo quy ®Þnh
+ §èi víi cho vay hé gia ®×nh c¸ nh©n vay vèn : ngoµi c¸c hå s¬ ®·
quy ®Þnh, c¸c c¸ nh©n ph¶i cã thªm :
Danh s¸ch hé gia ®×nh ®Ò nghÞ Ng©n hµng cho vay
Hîp ®ång cung øng vËt t, tiÒn vèn cho hé gia ®×nh, c¸ nh©n nhËn kho¸n
* §èi víi cho vay ®êi sèng , bao gåm :
- GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn
- Hå s¬ ®¶m b¶o tiÒn vay theo quy ®Þnh
b. Hå s¬ chøng tõ do Ng©n hµng lËp :
- B¸o c¸o thÈm ®Þnh, t¸i thÈm ®Þnh
- B¸o c¸o kiÓm tra sö dông vèn vay
- B¸o c¸o ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh
- Sæ theo dâi cho vay (dïng cho c¸n bé tÝn dông)
Ngoµi ra trong thêi gian cho vay cã thÓ ph¸t sinh 1sè lo¹i b¸o c¸o sau:
+ Th«ng b¸o tõ chèi cho vay
§µo ThÞ Thu
18
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
+ Th«ng b¸o cho vay
+Th«ng b¸o gia h¹n nî
+ Th«ng b¸o nî ®Õn h¹n
+ Th«ng b¸o nî qu¸ h¹n
+ Th«ng b¸o t¹m ngõng cho vay
+ Th«ng b¸o chÊm døt cho vay
2.2. Kh¸i qu¸t quy tr×nh h¹ch to¸n c¸c ph¬ng thøc cho vay:
Trªn thùc tÕ hiÖn nay c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ®ang ¸p dông chñ yÕu
hai ph¬ng thøc cho vay lµ : ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn (cho vay theo mãn)
vµ ph¬ng thøc cho vay thêng xuyªn (cho vay theo h¹n møc tÝn dông).
Sau ®©y ta ®i nghiªn cøu quy tr×nh kÕ to¸n hai ph¬ng thøc cho vay
tõng lÇn vµ ph¬ng t¸c cho vay theo h¹n møc tÝn dông.
2.2.1. KÕ to¸n ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn : (cho vay theo mãn)
Ph¬ng thøc nµy ®îc ¸p dông ®èi víi tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng cã nhu cÇu
vµ ®Ò nghÞ vay vèn tõng lÇn vµ ®èi víi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn kh«ng
thêng xuyªn. Mçi lÇn vay vèn kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng lµm thñ tôc vay vèn
cÇn thiÕt vµ ký hîp ®ång tÝn dông.
§µo ThÞ Thu
19
Líp K2B-HVNH
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
Quy tr×nh xÐt duyÖt ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn(cho vay theo mãn) .
-Trêng hîp cho vay lu vô : ®îc ¸p dông ®èi víi cho vay hé gia ®×nh, c¸c
c¸ nh©n ë vïng chuyªn canh trång lóa cã hai vô liÒn kÒ :
+ §iÒu kiÖn thñ tôc : hé gia ®×nh, c¸ nh©n cã nhu cÇu lu vô, tríc ngµy
®Õn h¹n cña mãn vay Ýt nhÊt 5 ngµy ph¶i lµm giÊy ®Ò nghÞ lu vô. Hé gia ®×nh,
c¸ nh©n ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tr¶ ®ñ sè l·i cßn nî cña mãn vay tríc.
+ Thêi h¹n lu vô : kh«ng qu¸ thêi h¹n cña mét vô kÕ tiÕp
+ Khi cã nhu cÇu lu vô, hé gia ®×nh, c¸c c¸ nh©n chØ cÇn lµm giÊy ®Ò
nghÞ lu vô kh«ng cÇn ph¶i lËp l¹i c¸c thñ tôc kh¸c.
* Quy tr×nh ph¬ng thøc cho vay tõng lÇn (cho vay theo mãn) :
H¹ch to¸n giai ®o¹n cho vay : mçi lÇn vay tiÒn kh¸ch hµng ph¶i lµm
®¬n xin vay göi tíi Ng©n hµng ®Ó tr×nh bµy lý do vay vèn, ®©y lµ c¨n cø ®Ó
Ng©n hµng tÝnh to¸n xem xÐt quyÕt ®Þnh cã nªn cho vay hay kh«ng. NÕu ®¬n
xin ®îc Ng©n hµng duyÖt cho vay th× kh¸ch hµng vay tiÒn sÏ cïng Ng©n hµng
lËp hîp ®ång tÝn dông. Khi lËp hîp ®ång tÝn dông ph¶i lËp ®ñ sè liªn theo quy
®Þnh cña Ng©n hµng vµ ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®· ghi theo mÉu in s½n ®Ó ®¶m
b¶o tÝnh ph¸p lý cña chøng tõ cho vay. Trong ®ã kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt
viÖc sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých, tr¶ nî ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i.
Kh¸ch hµng lËp xong hå s¬ th× c¸n bé tÝn dông sÏ chuyÓn hå s¬ cho kÕ
to¸n cho vay lóc nµy kÕ to¸n cho vay kiÓm so¸t thÊy ®ñ ®iÒu kiÖn th× lµm thñ
tôc nhËp tµi s¶n thÕ chÊp, sau ®ã kÕ to¸n cho vay sÏ ph¸t c¸c chøng tõ gi¶i
ng©n.
Khi ph¸t tiÒn vay cho kh¸ch hµng th× Ng©n hµng cã thÓ ph¸t mét lÇn
hoÆc nhiÒu lÇn phï hîp víi tiÕn ®é sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng vay vèn.
Mçi lÇn nhËn tiÒn th× kh¸ch hµng ph¶i lËp giÊy nhËn nî.
C¨n cø vµo møc tiÒn cho vay ®· tháa thuËn, c¨n cø vµo giÊy nhËn nî vµ
c¸c giÊy tê cã liªn quan kh¸c theo yªu cÇu tiÒn vay cña kh¸ch hµng th× kÕ to¸n
cho vay cã thÓ h¹ch to¸n :
Nî TK : cho vay trong h¹n (th«ng thêng) tøc TK cña ngêi vay.
Cã TK : tiÒn mÆt t¹i quü (nÕu vay b»ng tiÒn mÆt).
HoÆc TK cña ngêi thô hëng (nÕu vay b»ng chuyÓn kho¶n)
HoÆc tµi kho¶n thanh to¸n qua l¹i gi÷a c¸c Ng©n hµng (nÕu ngêi thô hëng ë Ng©n hµng kh¸c).
Riªng ®èi víi mãn vay cã phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè sÏ nhËp
vµo tµi kho¶n ngo¹i b¶ng “tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè”.
H¹ch to¸n giai ®o¹n thu nî, thu l·i : hîp ®ång tÝn dông sau khi hoµn
thµnh gi¶i ng©n th× tiÒn vay sÏ ®îc lu trong hå s¬ vay vèn cña ngêi vay do
thanh to¸n viªn gi÷ tµi kho¶n cho vay cña ngêi vay ®Ó qu¶n lý theo dâi thu håi
nî. Hîp ®ång tÝn dông trong hå s¬ vay vèn ph¶i ®îc s¾p xÕp mét c¸ch khoa
häc ®Ó theo dâi chÆt chÏ kú h¹n nî nh»m thu håi nî vµ l·i mét c¸ch kÞp thêi.
+ Khi thu nî kÕ to¸n h¹ch to¸n :
. NÕu thu nî c¶ gèc vµ l·i cïng mét thêi ®iÓm :
Nî TK : tiÒn mÆt (nÕu thu b»ng tiÒn mÆt)
HoÆc TK cña ngêi vay (nÕu thu tõ TK thanh to¸n) c¶ gèc vµ l·i.
Cã TK : cho vay cña ngêi vay (phÇn gèc)
Cã TK : thu nhËp cña Ng©n hµng (tµi kho¶n thu l·i) phÇn l·i
. NÕu thu nî c¶ gèc vµ l·i kh«ng cïng thêi ®iÓm :
+ Bót to¸n giai ®o¹n thu l·i :
Nî TK : tiÒn mÆt (nÕu thu b»ng tiÒn mÆt) hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi cña
§µo ThÞ Thu
20
Líp K2B-HVNH
- Xem thêm -
.DOC 
60 
88 
121 
