Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số giải pháp nhằm hoàn thiện nghiệp vụ bảo lãnh tại ngân hàng công thương cầ...

Tài liệu Một số giải pháp nhằm hoàn thiện nghiệp vụ bảo lãnh tại ngân hàng công thương cầu giấy

.PDF
81
342
99

Mô tả:

Một số giải pháp nhằm hoàn thiện nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng Công thương Cầu Giấy
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Lêi më ®Çu Tõ sau ®æi míi hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam (1998) ®Õn nay, c¸c Ng©n hµng th−¬ng m¹i ViÖt nam ®# cã ®−îc nh÷ng b−íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, trë thµnh kªnh dÉn vèn quan träng cho nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc. C¸c nghiÖp vô ng©n hµng còng ngµy cµng ph¸t triÓn ®a d¹ng vµ phong phó. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña toµn hÖ thèng, ng©n hµng c«ng th−¬ng CÇu GiÊy còng ®# tranh thñ mäi c¬ héi vµ b»ng nç lùc chñ quan lu«n v−¬n lªn ®Ó ®ñ søc ®−¬ng ®Çu víi nh÷ng th¸ch thøc míi, n¾m b¾t nh÷ng vËn héi míi, t¹o nªn nh÷ng b−íc tiÕn næi bËt. Trong ®ã, ph¶i kÓ ®Õn sù ph¸t triÓn theo h−íng tÝch cùc cña nghiÖp vô b¶o l#nh ng©n hµng - mét ho¹t ®éng ®# tõng b−íc ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®−êng lèi më cöa vµ héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Tuy nhiªn b¶o l#nh lµ mét nghiÖp vô hÕt søc phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i tu©n thñ tËp qu¸n vµ th«ng lÖ quèc tÕ. ë ViÖt Nam, do b¶o l#nh lµ mét nghiÖp vô cßn míi nªn sù ph¸t triÓn vµ khëi s¾c cña b¶o l#nh trong thêi gian qua cßn nhá bÐ so víi nh÷ng ®ßi hái bøc b¸ch cña nÒn kinh tÕ. Do v©y, mét trong nh÷ng môc tiªu, ®Þnh h−íng quan träng cña ngµnh ng©n hµng nãi chung vµ Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy nãi riªng trong thêi gian tíi lµ ph¶i hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô nµy, t¹o cho b¶o l#nh mét vÞ thÕ v÷ng ch¾c vµ ph¸t huy cao ®é tÝnh h÷u dông cña nã. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc trªn, qua mét thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy, cïng víi viÖc nghiªn cøu gi÷a lý luËn vµ t×nh h×nh thùc tÕ, em ®# m¹nh d¹n chän ®Ò tµi ‘Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô b¶o lnh t¹i Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy”. Ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn, vµ phô lôc tham kh¶o, chuyªn ®Ò ®−îc t×nh bµy theo kÕt cÊu: Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o l#nh ng©n hµng. Ch−¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng b¶o l#nh t¹i Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy. Ch−¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn nghiÖp vô b¶o l#nh t¹i 1 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy. §Ó hoµn thµnh ®−îc chuyªn ®Ò nµy, ngoµi sù nç lùc cña b¶n th©n em cßn nhËn ®−îc sù gióp ®ì tõ nhiÒu phÝa: - Sù h−íng dÉn nhiÖt t×nh, ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña c« gi¸o – Th¹c sü Phan ThÞ H¹nh. - Sù quan t©m gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ Phßng Kinh doanh ®èi ngo¹i Ng©n hµng C«ng th−¬ng CÇu GiÊy. Tuy nhiªn, do thêi gian thùc tËp còng nh− tr×nh ®é cã h¹n nªn chuyªn ®Ò ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, khiÕm khuyÕt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®−îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ b¹n bÌ. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. 2 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch−¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o lnh Ng©n hµng 1.1. Kh¸i niÖm: B¶o l#nh lµ mét kh¸i niÖm cã tõ rÊt xa x−a trong x# héi loµi ng−êi. Cho ®Õn nay, b¶o l#nh kh«ng nh÷ng tån t¹i mµ cßn ph¸t triÓn rÊt phong phó vµ bao trïm lªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ – chÝnh trÞ – x# héi cña mçi quèc gia. VËy b¶o l#nh lµ g×? B¶o l#nh lµ sù nhËn cam kÕt cña ng−êi nhËn b¶o l#nh sÏ thùc hiÖn ®Çy ®ñ quyÒn lîi vµ nghÜa vô nÕu ng−êi xin b¶o l#nh kh«ng thùc hiÖn nh÷ng cam kÕt ®ã ®èi víi ng−êi thô h−ëng b¶o l#nh. B¶o l#nh cÇn thiÕt khi hai bªn tham gia vµo mét mèi quan hÖ kinh tÕ, chÝnh trÞ hay x# héi cßn ch−a tÝn nhiÖm nhau. Uy tÝn vµ lêi høa cña bªn nµy ch−a ®ñ tin cËy ®èi víi bªn kia nh−ng bªn kia còng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng vÒ thêi gian; Chi phÝ vµ kü thuËt nghiÖp vô ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ bªn kia. Lóc ®ã sù xuÊt hiÖn cña bªn thø 3 cã ®ñ ®é tin cËy ®èi víi c¶ hai bªn thùc hiÖn b¶o l#nh sÏ lµ cÇu nèi gi÷a hai bªn, ®−a hä ®Õn mét quan ®iÓm thèng nhÊt. Tõ kh¸i niÖm trªn, ta thÊy râ hai ®Æc tÝnh c¬ b¶n cña b¶o l#nh: + Trong ho¹t ®éng b¶o l#nh lu«n cã ba bªn tham gia: Ng−êi thô h−ëng b¶o l#nh; Ng−êi xin b¶o l#nh vµ ng−êi nhËn b¶o l#nh. + Tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c nghÜa vô tr−íc tiªn thuéc vÒ ng−êi xin b¶o l#nh. Ng−êi nhËn b¶o l#nh chØ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô ®ã trong tr−êng hîp ng−êi xin b¶o l#nh kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ nghÜa vô cña m×nh. B¶o l#nh cã rÊt nhiÒu h×nh thøc. C¨n cø vµo chñ thÓ b¶o l#nh cã thÓ chia thµnh: + B¶o l#nh cña mét tæ chøc quèc tÕ víi mét chÝnh phñ. + B¶o l#nh cña nhµ n−íc ®èi víi mét tæ chøc quèc tÕ. + B¶o l#nh cña C«ng ty lín ®èi víi C«ng ty con. + B¶o l#nh cña Ng©n hµng ®èi víi Ng©n hµng. 3 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nh− vËy, xÐt trong ph¹m vi chung cña x# héi th× b¶o l#nh rÊt ®a d¹ng. Riªng b¶o l#nh ng©n hµng b¾t ®Çu ®−îc sö dông réng r#i tõ ®Çu thËp niªn 70. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c¸c n−íc s¶n xuÊt dÇu ho¶ ë Trung §«ng trong thêi gian nµy ®# cho phÐp hä më réng quan hÖ ngo¹i th−¬ng, tham gia ký kÕt nhiÒu hîp ®ång lín víi c¸c ®èi t¸c ë Ph−¬ng T©y vÒ nh÷ng dù ¸n lín nh− c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, c¸c dù ¸n c«ng, n«ng nghiÖp vµ quèc phßng … Do ®ã, cã thÓ nãi ®©y lµ khu vùc ph¸t sinh ®Çu tiªn cña ho¹t ®éng b¶o l#nh ng©n hµng. Víi sù ph¸t triÓn cña th−¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c giao dÞch ngµy cµng mang tÝnh toµn cÇu. TÇm cì vµ sù phøc t¹p cña c¸c giao dÞch ®ßi hái vµ còng lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña b¶o l#nh ng©n hµng. B¶o l#nh ng©n hµng lµ cam kÕt c¶u ng©n hµng d−íi h×nh thøc th− b¶o l#nh vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh thay cho kh¸ch hµng cña ng©n hµng khi kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ c¸c nghÜa vô ®# tho¶ thuËn víi bªn yªu cÇu b¶o l#nh, ®−îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i th− b¶o l#nh cña ng©n hµng. B¶o l#nh ng©n hµng cã mét sè ®Æc tÝnh hÕt søc quan träng ®ã lµ tÝnh ®éc lËp víi hîp ®ång. MÆc dï môc ®Ých cña b¶o l#nh ng©n hµng lµ båi hoµn cho ng−êi thô h−ëng nh÷ng thiÖt h¹i tõ viÖc kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh trong quan hÖ hîp ®ång nh−ng viÖc thanh to¸n mét b¶o l#nh chØ hoµn toµn c¨n cø vµo c¸c ®iÒu kho¶n vµ c¸c ®iÒu kiÖn nh− ®−îc quy ®Þnh trong th− b¶o l#nh vµ ng©n hµng kh«ng thÓ dùa vµo nh÷ng quyÒn kh¸ng nghÞ cã ®−îc tõ quan hÖ hîp ®ång. Nh− vËy, mét khi c¸c ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn cña b¶o l#nh ®−îc ®¸p øng th× vÒ mÆt ph¸p lý, ng−êi thô h−ëng cã quyÒn yªu cÇu thanh to¸n tiÒn mµ kh«ng cÇn thiÕt ph¶i chøng minh c¸c vi ph¹m cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh mµ chØ cÇn lËp chøng tõ nh− yªu cÇu cña b¶o l#nh. Tuy nhiªn, tÝnh ®éc lËp cña b¶o l#nh lµ phô thuéc vµo chÝnh c¸c ®iÒu kiÖn cña b¶o l#nh. NÕu b¶o l#nh quy ®Þnh viÖc thanh to¸n lµ theo v¨n b¶n yªu cÇu cña ng−êi thô h−ëng th× ng−êi thô h−ëng cã quyÒn yªu cÇu thanh to¸n mµ kh«ng cÇn mét ®iÒu kiÖn nµo, ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i thanh to¸n vµ ng−êi 4 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®−îc b¶o l#nh sÏ båi hoµn l¹i cho ng©n hµng ph¸t hµnh. MÆt kh¸c, b¶o l#nh yªu cÇu mét chøng tõ nh−: Ph¸n quyÕt cña toµ ¸n, mét quyÕt ®Þnh cña träng tµi, v¨n b¶n cña bªn thø ba x¸c nhËn sù vi ph¹m cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh hay v¨n b¶n cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh hay v¨n b¶n cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh thõa nhËn sù vi ph¹m cña m×nh th× tÝnh ®éc lËp cña b¶o l#nh Ýt nhiÒu bÞ gi¶m ®i. TÝnh ®éc lËp cßn thÓ hiÖn ë tr¸ch nhiÖm thanh to¸n cña ng©n hµng ph¸t hµnh. Tr¸ch nhiÖm nµy hoµn toµn ®éc lËp víi mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng ph¸t hµnh víi ng−êi ®−îc b¶o l#nh. NÕu nh− chøng tõ hoµn toµn phï hîp th× ng©n hµng kh«ng thÓ tõ chèi thanh to¸n v× bÊt cø lý do g× n¶y sinh trong quan hÖ gi÷a hä vµ ng−êi ®−îc b¶o l#nh, nh÷ng lý do nh−: Ng−êi ®−îc b¶o l#nh ph¸ s¶n, ng−êi ®−îc b¶o l#nh vÉn cßn nî ng©n hµng… 1.1.1 Chøc n¨ng b¶o l·nh ng©n hµng: 1.1.1.1 B¶o lnh ®−îc dïng nh− c«ng cô b¶o ®¶m : Trong cuéc sèng cña chóng nãi chung vµ trong ho¹t ®éng kinh tÕ nãi riªng, chóng ta lu«n ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng biÕn ®éng kinh tÕ x# héi vµ thiªn nhiªn … g©y ra cho chóng ta nh÷ng thiÖt h¹i mÊt m¸t gäi lµ rñi ro. Rñi rolµ yÕu tè tiÒm Èn vµ cã thÓ x¶y ra bÊt cø lóc nµo. Do ®ã chøc n¨ng quan träng nhÊt cña b¶o l#nh lµ cung cÊp cho ng−êi thô h−ëng b¶o l#nh mét sù b¶o ®¶m ch¾c ch¾n víi quyÒn lîi cña hä. Môc ®Ých cña b¶o l#nh lµ cung cÊp cho ng−êi thô h−ëng mét kho¶n båi hoµn tµi chÝnh cho nh÷ng thiÖt h¹i do hµnh vi vi ph¹m hîp ®ång cña ng−êi xin b¶o l#nh g©y ra. MÆc dï trªn thùc tÕ, khi ®ßi hái ph¶i cã ho¹t ®éng b¶o l#nh, ng−êi nhËn b¶o l#nh hoµn toµn kh«ng mong ®îi bªn ®−îc b¶o l#nh vi ph¹m hîp ®ång ®Ó ®−îc båi hoµn tõ bªn b¶o l#nh. Hä chØ coi ®ã lµ mét c«ng cô cã tÝnh chÊt ®¶m b¶o an toµn cho m×nh khi cã biÕn cè vi ph¹m hîp ®ång cña bªn ®−îc b¶o l#nh. H¬n n÷a, b¶o l#nh ®−îc dïng trong nh÷ng hîp ®ång thi c«ng, hîp ®ång b¶o hµnh s¶n phÈm, dù thÇu c«ng tr×nh… th× ®©y lµ nh÷ng tho¶ thuËn kh«ng mang tÝnh mua b¸n hay thanh to¸n. V× vËy b¶o l#nh lµ mét c«ng cô ®¶m b¶o chø kh«ng ph¶i lµ mét c«ng cô thanh to¸n (nh− L/C). NghiÖp vô L/C cã chøc n¨ng ®¶m b¶o thanh to¸n cho ng−êi thô h−ëng khi hä thùc hiÖn ®óng 5 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp viÖc giao hµng. Vµ nã còng kh¸c so víi b¶o hiÓm. MÆc dï c¶ b¶o l#nh vµ b¶o hiÓm ®Òu lµ nh÷ng ph−¬ng thøc phßng chèng rñi ro ®−îc sö dông ®Ó bï ®¾p thiÖt h¹i ph¸t sinh. Tuy nhiªn, b¶o l#nh ®Ó kh¾c phôc rñi ro vµ ng¨n ngõa rñi ro ph¸t sinh cßn b¶o hiÓm chØ cã t¸c dông kh¾c phôc hËu qu¶ rñi ro chø kh«ng cã t¸c dông ng¨n chÆn. 1.1.1.2. B¶o lnh ®−îc dïng nh− lµ c«ng cô tµi trî: Nhu cÇu vÒ vèn lu«n lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®èi víi mäi chñ thÓ khi tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. ®Æc biÖt lµ trong c¸c hîp ®ång x©y dùng hoÆc hîp ®ång mua b¸n cã gi¸ trÞ lín, thêi gian thùc hiÖn kÐo dµi th× vÊn ®Ò t×m nguån tµi trî cµng trë nªn bøc xóc. ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn c¸c c«ng ty khã tiÕp cËn ®−îc víi nguån vèn vay tõ c¸c tæ chøc tÝn dông. C¸c c«ng ty x©y dùng sÏ rÊt khã kh¨n vÒ tµi chÝnh vµ chÞu nhiÒu rñi ro nÕu nh− ph¶i hoµn tÊt c«ng tr×nh hay tõng h¹ng môc c«ng tr×nh th× míi nhËn ®−îc thanh to¸n cña ng−êi chñ c«ng tr×nh. Do ®ã, c«ng ty x©y dùng sÏ th−¬ng l−îng víi chñ c«ng tr×nh vÒ mét kho¶n tiÒn tµi trî cho m×nh. Kho¶n tiÒn øng tr−íc cho c«ng ty x©y dùng thÓ hiÖn sù tµi trî cña chñ c«ng tr×nh, ®ång thêi còng nãi lªn sù cïng tham gia vµo c«ng tr×nh cña ng−êi chñ c«ng tr×nh. Ng©n hµng cña C«ng ty xay dùng sÏ ph¸t hµnh b¶o l#nh thanh to¸n nh− lµ mét c«ng cô tµi trî ®Ó cho c«ng ty nhËn ®−îc kho¶n tiÒn øng tr−íc tõ chñ c«ng tr×nh. Nguån tiÒn øng tr−íc nµy cã thÓ ®−îc cung cÊp tõng phÇn, kÐo dµi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. Ng©n hµng chÊp nhËn ph¸t hµnh b¶o l#nh cho c«ng ty x©y dùng còng lµ mét ph−¬ng thøc tµi trî. Ng©n hµng ph¸t hµnh cam kÕt b¶o l#nh cho c«ng ty x©y dùng ®Ó thanh to¸n cho ng−êi thô h−ëng trong tr−êng hîp c«ng ty x©y dùng vi ph¹m nghÜa vô quy ®Þnh trong b¶o l#nh. Râ rµng ng©n hµng kh«ng ®øng ra cho vay mµ chØ tµi trî trªn danh nghÜa ®Ó nhµ thÇu (c«ng ty x©y dùng) cã thÓ nhËn ®−îc vèn øng tr−íc cña chñ thÇu, gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vèn. §ã lµ mét minh chøng cho vai trß tµi trî cña b¶o l#nh ng©n hµng. §©y còng lµ mét chøc n¨ng kh¸c so víi b¶o hiÓm bëi ë b¶o l#nh ng−êi h−ëng lîi lµ 6 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp bªn ký kÕt mét hîp ®ång th−¬ng m¹i víi bªn xin më b¶o l#nh, cßn trong b¶o hiÓm th× ng−êi h−ëng lîi lµ ng−êi mua b¶o hiÓm. 1.1.1.3 B¶o lnh ®−îc dïng nh− c«ng cô ®«n ®èc hoµn thµnh hîp ®ång: Kh¸c víi c¸c ph−¬ng thøc phßng chèng rñi ro kh¸c nh−: B¶o hiÓm th× thùc chÊt lµ ph©n chia tæn thÊt mét sè ng−êi cho tÊt c¶ mäi ng−êi tham gia b¶o hiÓm cïng g¸nh chÞu. Vµ trong tr−êng hîp x¶y ra rñi ro, thiÖt h¹i ph¶i cã mét thêi gian chê ®îi ®Ó x¸c ®Þnh thiÖt h¹i, tr¸ch nhiÖm thanh to¸n phô thuéc vµo c¸c b»ng chøng cßn ®èi víi th− tÝn dông th× viÖc thanh to¸n thùc hiÖn khi ng−êi thô h−ëng xuÊt tr×nh chøng tõ hîp lÖ. Riªng ®èi víi b¶o l#nh th× viÖc thanh to¸n ®−îc thùc hiÖn dùa trªn sù vi ph¹m hîp ®ång cña bªn ®−îc b¶o l#nh. Trong suèt thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l#nh, ng−êi thô h−ëng lu«n cã quyÒn yªu cÇu ng©n hµng ph¸t hµnh thanh to¸n b¶o l#nh nÕu nh− ng−êi ®−îc b¶o l#nh vi ph¹m hîp ®ång. Do ®ã, ng©n hµng lu«n ph¶i theo dâi kiÓm tra gi¸m s¸t vµ ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn hîp ®ång cña bªn ®−îc b¶o l#nh. MÆt kh¸c trong tr−êng hîp ng©n hµng b¶o l#nh ph¶i thanh to¸n tiÒn båi hoµn cho bªn nhËn b¶o l#nh th× bªn ®−îc b¶o l#nh còng sÏ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm nî vµ hoµn tr¶ kho¶n båi hoµn ®ã cho ng©n hµng b¶o l#nh. V× vÒ thùc chÊt b¶o l#nh lµ lÊy tiÒn vi ph¹m tr¶ cho ng−êi h−ëng lîi. Ng−êi ®−îc b¶o l#nh lu«n bÞ mét ¸p lùc cho viÖc båi hoµn b¶o l#nh. Nh− vËy, b¶o l#nh cã chøc n¨ng ®«n ®èc ng−êi ®−îc b¶o l#nh thùc hiÖn hoµn tÊt Hîp ®ång ®# ký kÕt. §iÒu nµy cµng lµm t¨ng thªm tÝnh b¶o ®¶m cho ng−êi thô h−ëng vµ cã mèi liªn quan chÆt chÏ gi÷a chøc n¨ng b¶o ®¶m vµ chøc n¨ng ®«n ®èc hoµn thµnh hîp ®ång. MÆc dï vËy, khi ký kÕt hîp ®ång vµ thô h−ëng b¶o l#nh, ng−êi thô h−ëng vÉn mong muèn ng−êi ®−îc b¶o l#nh thùc hiÖn hîp ®ång chø kh«ng mong chê ë kho¶n båi hoµn tµi chÝnh tõ b¶o l#nh. 1.1.1.4 B¶o lnh cã chøc n¨ng lµ c«ng cô ®¸nh gi¸: BÊt kú mét ng©n hµng nµo tr−íc khi ph¸t hµnh th− b¶o l#nh ®Òu cÇn ph¶i kiÓm tra mét c¸ch toµn diÖn vÒ bªn ®−îc b¶o l#nh nh− : Kh¶ n¨ng tµi 7 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp chÝnh, uy tÝn, kh¶ n¨ng thùc hiÖn hîp ®ång. Mµ ®©y lµ mét vÊn ®Ò mµ bªn thô h−ëng kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn. V× vËy ®iÒu nµy còng sÏ gióp cho bªn nhËn b¶o l#nh cã thÓ ®¸nh gi¸ tèt h¬n vÒ ®èi t¸c cña m×nh, phôc vô cho mèi quan hÖ gi÷a hai bªn. 1.1.2. Vai trß cña b¶o l·nh ng©n hµng: HiÖn nay b¶o l#nh ®# ph¸t triÓn réng r#i trªn hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng nh÷ng th−¬ng vô cã gi¸ trÞ lín vÒ mÆt tµi chÝnh vµ phøc t¹p vÒ mÆt kü thuËt, ®Æc biÖt lµ cã ®èi t¸c n−íc ngoµi tham gia th× kh«ng thÓ kh«ng cã mét h×nh thøc b¶o l#nh h×nh thøc b¶o l#nh nµo ®ã ®i kÌm. B¶o l#nh kh«ng chØ hç trî cho c¸c hîp ®ång th−¬ng m¹i mµ c¶ c¸c giao dÞch phi th−¬ng m¹i, tµi chÝnh còng nh− phi tµi chÝnh. B¶o l#nh kh«ng chØ lµ mét ho¹t ®éng t¹o sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng mµ cßn cã vai trß quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi riªng vµ víi tÊt c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung. 1.1.2.1 §èi víi doanh nghiÖp: Thóc ®Èy c¹nh tranh, më réng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. - Víi bªn h−ëng b¶o l#nh: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, víi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t th× mÆc dï ph¶i ®èi ®Çu víi rñi ro nh−ng nÕu kh«ng n¾m b¾t mét c¸ch kÞp thêi c¸c c¬ héi kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp còng khã c¹nh tranh vµ tån t¹i ®−îc. B¶o l#nh Ng©n hµng gióp c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt, yªn t©m h¬n khi ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång mµ kh«ng tèn nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ. MÆt kh¸c b¶o l#nh ng©n hµng cßn gióp cho c¸c doanh nghiÖp chän ®−îc b¹n hµng tèt nhÊt vµ gi¶m rñi ro trong kinh doanh. H¬n n÷a khi cã rñi ro x¶y ra, bªn nhËn b¶o l#nh vÉn ®−îc ®¶m b¶o bï ®¾p mäi thiÖt h¹i do ®èi t¸c vi ph¹m hîp ®ång mét c¸ch nhanh chãng vµ thuËn lîi nhÊt ®Ó tiÕp tôc ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. - Víi bªn ®−îc b¶o l#nh: B¶o l#nh ng©n hµng gióp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång ngay c¶ khi ch−a ®ñ uy tÝn vµ lßng tin ®èi víi bªn ®èi t¸c. B¶o l#nh còng gióp c¸c doanh nghiÖp nhËn ®−îc nguån tµi trî tõ ®èi t¸c (®èi víi b¶o l#nh tiÒn øng tr−íc), hoÆc tõ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c (b¶o l#nh vay vèn), lóc 8 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®ã sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång, tham gia giao dÞch vµ ký kÕt hîp ®ång. Víi chøc n¨ng ®«n ®èc hoµn thµnh hîp ®ång th× b¶o l#nh thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n nghiªm tóc h¬n, cã tr¸ch nhiÖm h¬n vµ thùc hiÖn hîp ®ång ®óng quy ®Þnh h¬n. MÆt kh¸c ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi ®−îc Ng©n hµng b¶o l#nh th× ph¶i chÞu phÝ b¶o l#nh, ®ã lµ mét kho¶n chi phÝ cña doanh nghiÖp do ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn mét c¸ch tèi ®a tõ ®ã sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chung cña Doanh nghiÖp, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. 1.1.2.2 §èi víi Ng©n hµng: Tr−íc hÕt ®èi víi ng©n hµng b¶o l#nh lµ mét trong c¸c dÞch vô mµ ng©n hµng cung cÊp cho nÒn kinh tÕ. §ång thêi b¶o l#nh ®em l¹i lîi Ých trùc tiÕp cho ng©n hµng th«ng qua phÝ b¶o l#nh. PhÝ b¶o l#nh ®ãng gãp vµo lîi nhuËn ng©n hµng mét kho¶n kh«ng nhá, nã chiÕm tû lÖ kh¸ lín trong tæng phÝ dÞch vô cña c¸c ng©n hµng hiÖn nay. Mét −u ®iÓm cña b¶o l#nh ng©n hµng lµ kh«ng ph¶i chi phÝ huy ®éng nh− cho vay, kh«ng mÊt chi phÝ c¬ héi cho môc ®Ých kinh doanh kh¸c. vµ khi thùc hiÖn b¶o l#nh cho kh¸ch hµng th× ch¾c ch¾n thu ®−îc phÝ b¶o l#nh. Ngoµi viÖc ®em l¹i mét kho¶n thu nhËp th× nghiÖp vô b¶o l#nh ng©n hµng cßn gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc më réng quan hÖ cña ng©n hµng víi kh¸ch hµng. Sù ra ®êi cña nghiÖp vô b¶o l#nh ng©n hµng ®# hoµn thiÖn kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh còng nh− gia t¨ng nguån vèn th«ng qua viÖc më réng c¸c quan hÖ thanh to¸n, c¸c tµi kho¶n giao dÞch. NghiÖp vô b¶o l#nh hç trî c¸c h×nh thøc thanh to¸n cña ng©n hµng nh− thanh to¸n quèc tÕ (b¶o l#nh hèi phiÕu, b¶o l#nh L/C tr¶ chËm…). NghiÖp vô b¶o l#nh hç trî cho nghiÖp vô tÝn dông qua b¶o l#nh vay vèn n−íc ngoµi tøc lµ ng©n hµng kh«ng dïng vèn cña m×nh cho doanh nghiÖp vay mµ chØ dïng vèn cña ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c kho¶n vay cña doanh nghiÖp víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. 9 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp B¶o l#nh n©ng cao uy tÝn vµ t¨ng c−êng quan hÖ cña ng©n hµng trªn thÞ tr−êng ®Æc biÖt lµ thÞ tr−êng quèc tÕ. Th«ng qua b¶o l#nh ng©n hµng t¹o ®−îc thÕ m¹nh, uy tÝn gióp t¨ng kh¸ch hµng vµ lîi nhuËn. 1.1.2.3 §èi víi nÒn kinh tÕ: Sù tån t¹i cña b¶o l#nh ng©n hµng lµ mét kh¸ch quan ®èi víi nÒn kinh tÕ, ®¸p øng cho nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Nã tån t¹i ®−îc nh− vËy lµ do vai trß to lín cña nã víi nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng b¶o l#nh ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt, hç trî cho c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän, c¸c khu vùc träng ®iÓm ph¸t triÓn vµ ngµnh kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. Th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch ng©n hµng: Më réng b¶o l#nh cho vay vèn n−íc ngoµi, h¹n møc b¶o l#nh, … cã thÓ t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn, gia t¨ng ®Çu t− vµo c¸c lÜnh vùc then chèt trong nÒn kinh tÕ. Ng−îc l¹i víi nh÷ng ngµnh cßn h¹n chÕ, ng©n hµng cã chÝnh s¸ch b¶o l#nh kh¾t khe, gãp phÇn lµm c©n ®èi c¬ cÊu kinh tÕ. B¶o l#nh ng©n hµng cã vai trß nh− chÊt xóc t¸c ®èi víi c¸c hîp ®ång kinh tÕ. Nhê cã b¶o l#nh mµ c¸c bªn cã thÓ yªn t©m ký kÕt vµ cã tr¸ch nhiÖm víi hîp ®ång m×nh ®# ký kÕt. B¶o l#nh ®em l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ c¸c bªn tham gia vµ lµ c«ng cô thóc ®Èy trao ®æi bu«n b¸n gi÷a c¸c bªn do ®ã cã t¸c dông thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. B¶o l#nh ng©n hµng cßn cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi viÖc ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c chñ thÓ kinh tÕ. C¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cã thÓ dÔ dµng trong vÞªc t×m kiÕm nh÷ng nguån vèn rÎ c¶ trong vµ ngoµi n−íc khi cã ®−îc sù b¶o l#nh cña ng©n hµng. §iÒu nµy cßn cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng h¬n ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Víi ®Æc®iÓm ®ang ph¸t triÓn theo h−íng kinh tÕ thÞ tr−êng, nghiÖp vô b¶o l#nh thóc ®Èy qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ th«ng qua c¸c quan hÖ Hµng – TiÒn, gãp phÇn t¨ng tæng s¶n phÈm quèc d©n. B¶o l#nh gióp t¹o dùng uy tÝn cho c¸c Doanh nghiÖp ViÖt Nam, gióp cho c¸c doanh nghiÖp më réng thÞ tr−êng ra n−íc ngoµi, t¨ng vÞ thÕ cña hµng ViÖt Nam, ®ång 10 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp thêi t¹o ®−îc nguån thu ngo¹i tÖ, gióp c©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn. B¶o l#nh ng©n hµng còng lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó phßng chèng rñi ro cã hiÖu qu¶ vµ ®−îc sö dông phè biÕn trong c¸c ho¹t ®éng tÝn dông, x©y dùng vµ th−¬ng m¹i. Do ®ã víi b¶o l#nh ng©n hµng, nÒn kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn mét c¸ch æn ®Þnh vµ an toµn h¬n. NghiÖp vô b¶o l#nh ng©n hµng ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn, nã ®# chøng minh sù cÇn thiÕt còng nh− vai trß vµ t¸c dông h÷u hiÖu kh«ng chØ tõng doanh nghiÖp mµ cßn c¶ nÒn kinh tÕ mét n−íc vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi. 1.2. C¸c h×nh thøc b¶o lnh ng©n hµng: 1.2.1 Ph©n lo¹i theo ph−¬ng thøc ph¸t hµnh: B¶o l#nh trùc tiÕp: Lµ lo¹i b¶o l#nh mµ trong ®ã ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o l#nh trùc tiÕp cho bªn ®−îc b¶o l#nh. Ng−êi ®−îc b¶o l#nh chÞu tr¸ch nhiÖm båi hoµn trùc tiÕp cho ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh. Quy tr×nh: B¶o l#nh Ng©n hµng ph¸t hµnh ChØ thÞ ph¸t hµnh b¶o l#nhl#nh (3) (2) Ng©n hµng th«ng b¸o (4) Th«ng b¸o b¶o l#nh (5) Ng−êi ®−îc b¶o l#nh Ng−êi thô h−ëng (1) S¬ ®å b¶o l#nh trùc tiÕp (1) A vµ B tho¶ thuËn ký kÕt mét hîp ®ång vµ B yªu cÇu A ph¶i më mét b¶o l#nh. 11 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp (2) A ®Õn ng©n hµng m×nh (ng©n hµng ph¸t hµnh) ®Ò nghÞ ph¸t hµnh b¶o l#nh theo nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn ®# tho¶ thuËn vµ ký víi Ng©n hµng mét hîp ®ång b¶o l#nh. A ph¶i ch¾c ch¾n r»ng nh÷ng chØ thÞ ph¸t hµnh b¶o l#nh cña m×nh cho NH lµ chÝnh x¸c vµ râ rµng. NH ph¸t hµnh sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng chØ thÞ ph¸t hµnh sai, kh«ng chÝnh x¸c, kh«ng râ rµng. Ng−êi xin b¶o l#nh cã thÓ ph¶i ký quü thÕ chÊp cÇm cè tµi s¶n cña m×nh theo yªu cÇu cña Ng©n hµng ®Ó xin ng©n hµng më b¶o l#nh. Ng©n hµng sÏ xem xÐt t×nh h×nh tµi chÝnh, t− c¸ch ph¸p nh©n, ph−¬ng ¸n kinh doanh ®Ó quyÕt ®Þnh xem cã b¶o l#nh hay kh«ng. (3) Theo nh÷ng chØ thÞ ph¸t hµnh b¶o l#nh cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh, ng©n hµng ph¸t hµnh sÏ ph¸t hµnh th− b¶o l#nh cho ng−êi thô h−ëng th«ng qua ng©n hµng th«ng b¸o còng cã thÓ ph¸t hµnh b¶o l#nh trùc tiÕp cho ng−êi thô h−ëng (3*). (4) Ng©n hµng th«ng b¸o khi nhËn ®−îc b¶o l#nh tõ ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i kiÓm tra tÝnh ch©n thùc cña b¶o l#nh sau ®ã th«ng b¸o cho ng−êi thô h−ëng. Ng©n hµng th«ng b¸o chØ nh− lµ mét ®¹i lý cña ng©n hµng ph¸t hµnh, thùc hiÖn mét nhiÖm vô ®−îc uû th¸c bëi ng©n hµng ph¸t hµnh. (5) Ng©n hµng ph¸t hµnh thùc hiÖn båi hoµn cho bªn thô h−ëng khi cã sù vi ph¹m cña bªn ®−îc b¶o l#nh. ¦u ®iÓm: §©y lµ lo¹i b¶o l#nh ®¬n gi¶n nhÊt vµ ng−êi xin b¶o l#nh th× kh«ng ph¶i mÊt phÝ hoa hång cho bªn ng©n hµng ®¹i lý. B¶o l#nh nµy th−êng ®−îc sö dông trong c¸c quan hÖ kinh tÕ trong n−íc vµ chÞu sù ®iÒu chØnh cña luËt hoÆc c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o l#nh cña n−íc mµ ng©n hµng b¶o l#nh trùc thuéc. • B¶o l#nh gi¸n tiÕp: Lµ b¶o l#nh mµ trong ®ã ng©n hµng b¶o l#nh ®# ph¸t hµnh b¶o l#nh theo chØ thÞ cña mét ng©n hµng trung gian phôc vô cho ng−êi ®−îc b¶o l#nh dùa trªn mét b¶o l#nh kh¸c gäi lµ b¶o l#nh ®èi øng. B¶o l#nh ®èi øng lµ mét cam kÕt cña ng©n hµng trung gian thanh to¸n 12 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cho ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh (gäi lµ ng−êi thô h−ëng cña b¶o l#nh ®èi øng) khi mµ ng©n hµng ph¸t hµnh thùc hiÖn ®óng nh÷ng ®iÒu kho¶n ®−îc quy ®Þnh trong b¶o l#nh ®èi øng. Quy tr×nh: B¶o l#nh Ng©n hµng ph¸t hµnh Ng©n hµng th«ng b¸o (4) B¶o l#nh ®èi øng (3) (7) Ng©n hµng ph¸t hµnh (8) ChØ thÞ Th«ng b¸o (5) (6) (2) Ng−êi ®−îc b¶o l#nh Hîp ®ång Ng−êi thô h−ëng (1) (1) A vµ B tho¶ thuËn ký mét hîp ®ång vµ B yªu cÇu A më mét b¶o (2) . NÕu B kh«ng tin t−ëng vµo tiÒm lùc tµi chÝnh cña ng©n hµng cña l#nh. A hoÆc muèn ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh ph¶i lµ mét ng©n hµng trong n−íc m×nh th× sÏ chØ ®Þnh ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh. NÕu A kh«ng cã quan hÖ víi ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh do B chØ ®Þnh th× chØ thÞ cho ng©n hµng cña m×nh (ng©n hµng trung gian) yªu cÇu ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh më b¶o l#nh. 13 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp (3) NH trung gian nhËn ®−îc chØ thÞ ph¸t hµnh sÏ yªu cÇu NH ph¸t hµnh b¶o l#nh theo mÉu hoÆc nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn ®Ó tho¶ thuËn ®ång thêi më b¶o l#nh ®èi øng cho ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh. (4) C¨n cø vµo b¶o l#nh ®èi øng, ng©n hµng ph¸t hµnh sÏ ph¸t hµnh b¶o l#nh vµ göi b¶o l#nh cho ng©n hµng th«ng hoÆc còng cã thÓ ph¸t hµnh b¶o l#nh trùc tiÕp cho ng−êi thô h−ëng. (5) Ng©n hµng th«ng b¸o sau khi nhËn ®−îc b¶o l#nh tõ ng©n hµng ph¸t hµnh th× kiÓm tra tÝnh ch©n thùc cña b¶o l#nh vµ th«ng b¸o cho ng−êi thô h−ëng. (6) Ng©n hµng ph¸t hµnh thanh to¸n nÕu ng−êi thô h−ëng xuÊt tr×nh nh÷ng chøng tõ phï hîp víi yªu cÇu vµ trong thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l#nh. (7) Ng©n hµng trung gian båi hoµn cho ng©n hµng ph¸t hµnh. (8) Bªn ®−îc b¶o l#nh ®Òn bï cho ng©n hµng trung gian: Trong b¶o l#nh gi¸n tiÕp th× ng−êi thô h−ëng hoµn toµn kh«ng cã quyÒn yªu cÇu ng©n hµng trung gian thanh to¸n b¶o l#nh. Gi÷a ng©n hµng trung gian vµ ng−êi thô h−ëng hoµn toµn kh«ng cã quan hÖ g× hay nãi c¸ch kh¸c ng©n hµng trung gian kh«ng cã nghÜa vô thanh to¸n cho ng−êi thô h−ëng. T−¬ng tù nh− vËy th× ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh hoµn toµn kh«ng cã quyÒn yªu cÇu ng−êi ®−îc b¶o l#nh båi hoµn. ChØ cã trung gian míi cã nghÜa vô båi hoµn cho ng©n hµng ph¸t hµnh theo b¶o l#nh ®èi øng. Víi b¶o l#nh gi¸n tiÕp ng−êi ®−îc b¶o l#nh th−êng ph¶i chÞu chi phÝ b¶o l#nh cao h¬n so víi b¶o l#nh trùc tiÕp. • B¶o l#nh ®−îc x¸c nhËn: Lµ b¶o l#nh do tæ chøc tÝn dông ph¸t hµnh cho bªn nhËn b¶o l#nh vÒ viÖc ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thùc hiÖn nghÜa vô b¶o l#nh cña tæ chøc tÝn dông ®−îc x¸c nhËn b¶o l#nh (bªn ®−îc x¸c nhËn b¶o l#nh) ®èi víi kh¸ch hµng. 14 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Quy tr×nh: Göi b¶o l#nh Ng©n hµng ph¸t hµnh BL ChÝnh Ng©n hµng X¸c nhËn Yªu cÇu x¸c nhËn b¶o l#nh ChØ thÞ ph¸t hµnh Th«ng b¸o vµ x¸c nhËn b¶o l#nh Hîp ®ång Ng−êi ®−îc b¶o l#nh Ng−êi thô h−ëng Ng−êi thô h−ëng cã thÓ muèn mét ng©n hµng trong n−íc cña m×nh x¸c nhËn b¶o l#nh do mét ng©n hµng n−íc ngoµi ph¸t hµnh vµ nh− vËy ng−êi thô h−ëng cã thÓ xuÊt tr×nh nh÷ng chøng tõ theo yªu cÇu cña b¶o l#nh ®Õn ng©n hµng x¸c nhËn vµ thanh to¸n. • §ång b¶o l#nh: Lµ lo¹i b¶o l#nh do nhiÒu ng©n hµng cïng ®øng ra ph¸t hµnh b¶o l#nh. Trong ®ã mét ng©n hµng sÏ ®−îc chän lµm ng©n hµng ph¸t hµnh chÝnh, c¸c ng©n hµng thµnh viªn sÏ cam kÕt theo tõng phÇn ®ãng gãp cña m×nh b»ng c¸c b¶o l#nh ®èi øng. 15 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Quy tr×nh: (3) NH1 Göi b¶o l#nh Ng©n hµng ph¸t hµnh Ng©n hµng X¸c nhËn NH2 NH3 ChØ thÞ ph¸t hµnh Th«ng b¸o (6) (2) (5) (4) Th«ng b¸o b¶o l#nh b¶o l#nh (1) Hîp ®ång Ng−êi ®−îc b¶o l#nh Ng−êi thô h−ëng (1) Quan hÖ hîp ®ång gi÷a bªn ®−îc b¶o l#nh vµ bªn ®−îc thô h−ëng. (2) Ng−êi ®−îc b¶o l#nh chØ thÞ cho Ng©n hµng b¶o l#nh chÝnh ph¸t hµnh b¶o l#nh. (3) C¸c ng©n hµng thµnh viªn ph¸t hµnh b¶o l#nh ®èi øng cho ng©n hµng b¶o l#nh chÝnh. (4) C¨n cø vµo c¸c b¶o l#nh ®èi øng cña c¸c ng©n hµng thµnh viªn, ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh chÝnh më b¶o l#nh. Ng−êi thô h−ëng sÏ ®−îc th«ng b¸o th«ng qua ng©n hµng th«ng b¸o nÕu cã. (5) Ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l#nh chÝnh båi hoµn cho ng−êi thô h−ëng khi ng−êi ®−îc b¶o l#nh vi ph¹m hîp ®ång. (6) Ng−êi ®−îc b¶o l#nh båi hoµn l¹i cho ng©n hµng b¶o l#nh chÝnh. 16 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 1.2.2 Ph©n lo¹i theo h×nh thøc sö dông: * B¶o l#nh cã ®iÒu kiÖn: B¶o l#nh cã ®iÒu kiÖn lµ lo¹i b¶o l#nh mµ viÖc thanh to¸n chØ cã thÓ ®−îc tiÕn hµnh khi ng−êi thô h−ëng xuÊt tr×nh kÌm theo th− b¶o l#nh mét sè chøng tõ hay giÊy chøng nhËn ®−îc quy ®Þnh tr−íc. C¸c yªu cÇu v¨n b¶n ë mçi b¶o l#nh còng kh¸c nhau cã thÓ lµ th− tÝn dông dù phßng, x¸c nhËn cña mét chuyªn gia, tæ chøc träng tµi vÒ viÖc vi ph¹m cña ng−êi ®−îc b¶o l#nh. B¶o l#nh nµy cã −u ®iÓm ®èi víi ng−êi xin b¶o l#nh lµ tr¸nh ®−îc viÖc gi¶ dèi, l¹m dông chøng tõ hµng ho¸ hoÆc viÖc khiÕu n¹i kh«ng trung thùc cña ng−êi thô h−ëng. Nh−ng l¹i cã nh−îc ®iÓm ®èi víi ng−êi thô h−ëng ®ã lµ sù chËm trÔ trong viÖc tr¶ tiÒn båi th−êng cho ng−êi thô h−ëng khi cã yªu cÇu cña ng−êi nµy, kh«ng ®¶m b¶o lîi Ých cho ng−êi thô h−ëng. • B¶o l#nh v« ®iÒu kiÖn: B¶o l#nh v« ®iÒu kiÖn lµ lo¹i b¶o l#nh mµ viÖc thanh to¸n sÏ ®−îc thùc hiÖn ngay khi ng©n hµng nhËn ®−îc yªu cÇu ®Çu tiªn b»ng v¨n b¶n cña ng−êi thô h−ëng th«ng b¸o r»ng ng−êi ®−îc b¶o l#nh ®# vi ph¹m hîp ®ång. Xem yªu cÇu nµy nh− mét mÖnh lÖnh thanh to¸n ®¬n gi¶n kh«ng ®ßi hái ph¶i cã chøng tõ kÌm theo. B¶o l#nh nµy cã −u ®iÓm ®èi víi ng−êi thô h−ëng ®ã lµ ®¶m b¶o tuyÖt ®èi quyÒn lîi. Nh−ng rÊt bÊt lîi cho ng−êi më b¶o l#nh khi cã sù l¹m dông b¶o l#nh qua nh÷ng yªu cÇu kh«ng trung thùc cña ng−êi thô h−ëng. 1.2.3. Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông: • B¶o l#nh thùc hiÖn hîp ®ång: Kh¸i niÖm: B¶o l#nh thùc hiÖn hîp ®ång lµ cam kÕt cña ng©n hµng vÒ viÖc chi tr¶ tæn thÊt thay cho kh¸ch hµng nÕu kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ hîp ®ång nh− cam kÕt, g©y tæn thÊt cho bªn thø ba. C¸c hîp ®ång ®−îc b¶o l#nh nh− hîp ®ång cung cÊp hµng ho¸, x©y dùng, thiÕt kÕ… Môc ®Ých: Trong tr−êng hîp kh¸ch hµng vi ph¹m hîp ®ång nh− cung cÊp kh«ng ®óng h¹n, kh«ng ®óng chÊt l−îng cam kÕt.. th× ®Òu g©y tæn thÊt cho 17 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp bªn thø ba. Vµ b¶o l#nh ng©n hµng mét mÆt bï ®¾p mét phÇn tæn thÊt cho bªn thø ba (§¶m b¶o cho hä tr¸nh ®−îc rñi ro) mÆt kh¸c thóc ®Èy kh¸ch hµnh nghiªm chØnh thùc hiÖn hîp ®ång. TrÞ gi¸ cña b¶o l#nh: Tïy theo lo¹i h×nh vµ quy m« hîp ®ång, gi¸ trÞ b¶o l#nh thùc hiÖn hîp ®ångtõ 10 – 15 % tæng gi¸ trÞ hîp ®ång. Tr−êng hîp ®Æc biÖt, møc b¶o l#nh thùc hiÖn hîp ®ång cã thÓ yªu cÇu trªn 15% nh−ng ph¶i ®−îc ng−êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t− chÊp thuËn. Tuy nhiªn sè tiÒn b¶o l#nh cã thÓ gi¶m dÇn theo tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång. Thêi h¹n hiÖu lùc: Th− b¶o l#nh cã gi¸ trÞ cho ®Õn ngµy hoµn thµnh hîp ®ång. Thêi h¹n hiÖu lùc ®−îc x¸c ®Þnh cô thÓ theo tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. Thêi h¹n sÏ b¾t ®Çu tõ ngµy kÕt thóc ®Êu thÇu kÐo dµi ®Õn khi hoµn thµnh hîp ®ång nh−: Hµng ho¸ ®# giao xong, m¸y mãc thiÕt bÞ ®# ®−îc vËn hµnh, c«ng tr×nh ®# ®−a vµo sö dông… • B¶o l#nh thanh to¸n: - Kh¸i niÖm: B¶o l#nh ®¶m b¶p thanh to¸n lµ cam kÕt cña ng©n hµng vÒ viÖc thanh to¸n tiÒn theo ®óng hîp ®ång thanh to¸n cho ng−êi thô h−ëng nÕu kh¸ch hµng cña ng©n hµng kh«ng thanh to¸n ®ñ. - Môc ®Ých: Cung cÊp sù ®¶m b¶o cho ng−êi thô h−ëng cã thÓ nhËn ®−îc kho¶n thanh to¸n mét c¸ch thuËn lîi, ®Çy ®ñ ®óng h¹n vÒ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ hay dÞch vô ®# cung øng cho ng−êi ®−îc b¶o l#nh - TrÞ gi¸ b¶o l#nh: Sè tiÒn b¶o l#nh th−êng b»ng 100% gi¸ trÞ hîp ®ång. - Thêi h¹n hiÖu lùc: Do c¸c bªn tù tho¶ thuËn. • B¶o l#nh ®¶m b¶o hoµn tr¶ vèn vay (B¶o l#nh vay vèn): - Kh¸i niÖm: Lµ cam kÕt cña ng©n hµng ®èi víi ng−êi cho vay (tæ chøc tÝn dông, c¸c c¸ nh©n..) vÒ viÖc sÏ tr¶ gèc vµ l#i ®óng h¹n nÕu kh¸ch hµng (ng−êi ®i vay) kh«ng tr¶ ®−îc. ViÖc b¶o l#nh nµy th−êng rÊt phøc t¹p, khèi l−îng tiÒn b¶o l#nh lín nªn rñi ro cña ng©n hµng trong tr−êng hîp ng−êi ®i vay kh«ng tr¶ ®−îc nî còng 18 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp lín theo. V× vËy ng©n hµng cÇn ph¶i xem xÐt kü tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, tµi s¶n thÕ chÊp.. tr−íc khi ph¸t hµnh th− b¶o l#nh. TrÞ gi¸ cña b¶o l#nh: Theo tho¶ thuËn, cã thÓ chØ gåm phÇn gèc hoÆc cã tÝnh c¶ l#i vµ chi phÝ, ph¶i quy ®Þnh râ l#i vµ chi phÝ ®# tho¶ thuËn ch−a hay cßn ph¶i tÝnh tiÕp. Thêi h¹n hiÖu lùc: Lµ thêi h¹n hoµn tr¶ tÝn dông ®# tho¶ thuËn, tèt nhÊt quy ®Þnh kho¶ng 10 ngµy kÓ tõ ngµy nî ®Õn h¹n. • B¶o l#nh dù thÇu: - Kh¸i niÖm: Lµ cam kÕt cña ng©n hµng víi chñ ®Çu t− (hay chñ thÇu) vÒ viÖc tr¶ tiÒn ph¹t thay cho bªn dù thÇu nÕu bªn dù thÇu vi ph¹m c¸c quy ®Þnh trong hîp ®ång dù thÇu. - Môc ®Ých: §¶o b¶o cho viÖc ng−êi dù thÇu kh«ng rót lui, kh«ng ký hîp ®ång hay thay ®æi ý ®Þnh ®# ®−îc tróng thÇu. NÕu ng−êi dù thÇu ®# tróng thÇu nh−ng kh«ng ký hîp ®ång th× chñ thÇu (ng−êi thô h−ëng) sÏ rót dÇn thanh to¸n tõ b¶o l#nh ®Ó trang tr¶i cho chi phÝ ®Êu thÇu, thiÖt h¹i do chËm tiÕn ®é thi c«ng hay chi phÝ ®Ó tæ chøc l¹i mét cuéc ®Êu thÇu kh¸c. - TrÞ gi¸ cña b¶o l#nh: Th«ng th−êng cã gi¸ trÞ tõ 1- 5% gi¸ trÞ hîp ®ång ®Êu thÇu. - Thêi h¹n hiÖu lùc: Thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l#nh sÏ chØ chÊm døt khi bªn ®−îc b¶o l#nh (ng−êi tham gia dù thÇu) kh«ng tróng thÇu hoÆc sau khi ký kÕt hîp ®ång hoÆc chÊp nhËn ký kÕt hîp ®ång nÕu bªn ®−îc b¶o l#nh tróng thÇu. * B¶o l#nh ®¶m b¶o hoµn tr¶ tiÒn øng tr−íc: - Kh¸i niÖm: lµ cam kÕt cña ng©n hµng vÒ viÖc sÏ hoµn tr¶ tiÒn øng tr−íc cho bªn mua ng−êi h−ëng b¶o l#nh) nÕu bªn cung cÊp (ng−êi ®−îc b¶o l#nh) kh«ng tr¶ hoÆc tr¶ kh«ng ®Çy ®ñ. - Môc ®Ých: §¶m b¶o cho bªn yªu cÇu b¶o l#nh sÏ nhËn l¹i sè tiÒn tr−íc kia ®# ®Æt cäc cho bªn ®−îc b¶o l#nh ®Ó gióp thùc hiÖn hîp ®ång nh− ®# tho¶ thuËn, nh−ng thùc tÕ kh«ng thùc hiÖn ®−îc. B¶o l#nh tiÒn øng tr−íc th−êng ®−îc sö dông trong c¸c hîp ®ång mua b¸n m¸y mãc thiÕt bÞ hoÆc c¸c hîp 19 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®ång cã gi¸ trÞ lín. - TrÞ gi¸ cña b¶o l#nh: Sè tiÒn b¶o l#nh b»ng sè tiÒn ®Æt cäc (kÓ c¶ tiÒn l#i) ®−îc tÝnh tõ ngµy nhËn ®−îc sè tiÒn ®Æt cäc tíi ngµy giao hµng cuèi cïng céng thªm mét sè ngµy ®Ó ng−êi thô h−ëng lµm thñ tôc ®ßi tiÒn. B¶o l#nh lo¹i nµy còng cã mét sè ®iÒu kho¶n quy ®Þnh gi¶m gi¸ trÞ b¶o l#nh t−¬ng øng víi sè l−îng hµng ho¸ ®−îc giao ®èi víi c¸c lo¹i hµng ho¸ s¶n xuÊt, m¸y mãc, c«ng tr×nh… sè tiÒn ®Æt cäc th−êng tõ 5- 10% gi¸ trÞ hîp ®ång. - Thêi h¹n hiÖu lùc: b»ng thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång tøc lµ kÓ tõ khi ng−êi ®−îc b¶o l#nh nhËn ®−îc sè tiÒn ®Æt cäc cho ®Õn ngµy giao hµng cuèi cïng, cã thÓ céng thªm mét sè ngµy lµm thñ tôc ®ßi tiÒn do hai bªn quy ®Þnh. * B¶o l#nh b¶o hµnh hay b¶o l#nh ®¶m b¶o chÊt l−îng s¶n phÈm theo hîp ®ång: - Kh¸i niÖm: lµ lo¹i b¶o l#nh mµ ng©n hµng b¶o l#nh cam kÕt víi chñ thÇu trong tr−êng hîp chñ thÇu vi ph¹m hîp ®ång vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm ph¶i båi th−êng cho chñ thÇu mµ nhµ thÇu kh«ng båi th−êng hoÆc båi th−êng kh«ng ®ñ th× ng©n hµng b¶o l#nh ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr¶ thay cho nhµ thÇu. - Môc ®Ých: lo¹i b¶o l#nh nµy ¸p dông chñ yÕu trong x©y dùng vµ c¸c hîp ®ång cung øng thiÕt bÞ ®ång bé ®Ó b¶o hµnh thiÕt bÞ m¸y mãc… Trong thêi gian b¶o hµnh nµy nÕu cã sù cè x¶y ra ®èi víi s¶n phÈm ph¸t sinh do chÊt l−îng s¶n phÈm kh«ng ®¶m b¶o th× bªn nhËn b¶o l#nh cã quyÒn yªu cÇu ®−îc båi th−êng tõ phÝa ng©n hµng b¶o l#nh. - TrÞ gi¸ b¶o l#nh: Theo tho¶ thuËn th−êng b»ng 5 – 10% gi¸ trÞ hîp ®ång. - Thêi h¹n hiÖu lùc: Tõ lóc b¾t ®Çu l¾p r¸p sö dông thiÕt bÞ cho ®Õn hÕt thêi h¹n b¶o hµnh cña thiÕt bÞ. • B¶o l#nh miÔn khÊu trõ gi¸ trÞ ho¸ ®¬n: - Kh¸i niÖm: lµ cam kÕt cña ng©n hµng víi ng−êi mua vÒ viÖc thanh to¸n sè tiÒn khÊu trõ gi¸ trÞ hîp ®ång trong tr−êng hîp ng−êi b¸n vi ph¹m hîp ®ång. - Môc ®Ých: Mét sè hîp ®ång giao dÞch th−êng quy ®Þnh mét ®iÒu 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng