Tài liệu Một số giải pháp chủ yếu góp phần nâng cao hiệu quả của việc xây dựng và thực hiện chiến lược kinh doanh của công ty 20.

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi giíi thiÖu: Trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ë n-íc ta nh÷ng n¨m qua, th× sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ còng ngµy cµng trë nªn gay g¾t vµ quyÕt liÖt h¬n. Do vËy mµ sù thÊt b¹i, ph¸ s¶n hay thµnh c«ng ë c¸c doanh nghiÖp trë thµnh thùc tÕ ®ang diÔn ra ngµy nay. Cã thÓ nãi c¸i quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ thµnh c«ng cña doanh nghiÖp chÝnh lµ x©y dùng & thùc hiÖn ®-îc chiÕn l-îc kinh doanh ®óng ®¾n kÞp thêi cã hiÖu qu¶. §øng trªn gi¸c ®é vÜ m«, mét ®Êt n-íc muèn ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu tæng thÓ vÒ kinh tÕ - x· héi - v¨n hãa - gi¸o dôc.... th× cÇn ph¶i cã mét chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cã hiÖu qu¶. NÕu kh«ng cã tÇm nh×n cña mét chiÕn l-îc nh- thÕ, kh«ng cã mét chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®óng ®¾n, ch¼ng nh÷ng c¸i ®Ých ph¸t triÓn kh«ng ®¹t ®-îc, mµ ®Êt n-íc cßn r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng kho¶ng vÒ kinh tÕ, rèi ren vÒ chÝnh trÞ vµ sÏ bÞ tôt hËu so víi thÕ giíi xung quanh. Cßn xÐt ë gãc ®é vi m«, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cã mét chiÕn l-îc kinh doanh thÝch øng víi nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe cña c¬ chÕ thÞ tr-êng, víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c ®èi thñ kh¸c. Cã nh- thÕ th× c¸c môc tiªu ®Ò ra míi cã ph-¬ng thøc, c¬ së khoa häc ®Ó thùc hiÖn. §Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i ë n-íc ta, sù bïng næ sè l-îng doanh nghiÖp ®i ®«i víi sù bïng næ kinh tÕ, sù gay g¾t quyÕt liÖt trong c¹nh tranh ®· lµm cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu ngµnh cña Nhµ n-íc ph¶i ®èi ®Çu víi c¸c doanh nghiÖp míi næi trªn thÞ tr-êng vèn lµ ®éc quyÒn tr-íc ®©y. Kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®· thÊt b¹i trong kinh doanh vµ ph¶i gi¶i t¸n hoÆc s¸p nhËp víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c. Trong t×nh h×nh nh- vËy, doanh nghiÖp nµo ho¹ch ®Þnh ®-îc cho m×nh mét chiÕn l-îc kinh doanh ®óng ®¾n sÏ lµ lèi ra vµ lµ b-íc ®-êng ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ trong t-¬ng lai. V× vËy, sau mét thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu ë C«ng ty 20 mét C«ng ty DÖt - May lín trùc thuéc TCHC - Bé Quèc Phßng, nhËn biÕt ®-îc tÇm quan träng vµ ý nghÜa to lín cña viÖc x©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh cho mét doanh nghiÖp, 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nhÊt lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña C«ng ty 20. §-îc sù h-íng dÉn cña TS Phan Kim ChiÕn sinh viªn ®· chän ®Ò tµi: T£N ®Ò tµi: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l-îc kinh doanh cña C«ng ty 20. Néi dung ®Ò tµi gåm ba phÇn PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. PhÇn II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l-îc kinh doanh ë C«ng ty 20. PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l-îc kinh doanh cña C«ng ty 20. §Ò tµi ®-îc hoµn thµnh víi sù h-íng dÉn gióp ®ì cña TiÕn sü Phan Kim ChiÕn víi ®ãng gãp ý kiÕn cña Gi¸m ®èc C«ng ty: TrÇn Bang & tËp thÓ Phßng KH - TCSX - C«ng ty 20. Qua ®©y t«i muèn bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh tíi thÇy Phan Kim ChiÕn cïng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé cña C«ng ty 20 - TCHC BQP ®· gióp ®ì t«i thùc hiÖn ®Ò tµi nµy. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. I. Kh¸i niÖm, vµ tÇm quan träng cña chiÕn l-îc kinh doanh. 1. ChiÕn l-îc kinh doanh lµ g×? ChiÕn l-îc kinh doanh lµ mét kh¸i niÖm ®-îc nhµ qu¶n lý hiÓu víi nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. §iÒu ®ã lµ do c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau trong nghiªn cøu. Song chung quy l¹i chiÕn l-îc kinh doanh lµ ®Þnh h-íng ho¹t ®éng cã môc tiªu cña doanh nghiÖp cho mét thêi kú dµi vµ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p, ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Ò ra. Theo c¸ch hiÓu nµy, thuËt ng÷ chiÕn l-îc kinh doanh bao gåm: - ViÖc Ên ®Þnh c¸c môc tiªu dµi h¹n c¬ b¶n cña doanh nghiÖp. - §-a ra c¸c ch-¬ng tr×nh hµnh ®éng tæng qu¸t. - Lùa chän c¸c ph-¬ng ¸n hµnh ®éng, triÓn khai ph©n bè nguån lùc ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®ã. 2. Vai trß cña chiÕn l-îc kinh doanh. ChiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã mét tÇm quan träng to lín. Vai trß ®ã ®-îc thÓ hiÖn qua c¸c khÝa c¹nh sau: Thø nhÊt: chiÕn l-îc kinh doanh gióp doanh nghiÖp thÊy râ h-íng ®i cña m×nh trong t-¬ng lai ®Ó qu¶n trÞ, xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh tæ chøc ®i theo h-íng nµo vµ khi nµo th× ®¹t tíi mét môc tiªu cô thÓ nhÊt ®Þnh. Thø hai: chiÕn l-îc kinh doanh gióp doanh nghiÖp thÊy râ c¬ héi vµ nguy c¬ x¶y ra trong kinh doanh tõ ®ã mµ cã thÓ ph©n tÝch ®¸nh gi¸, dù b¸o c¸c ®iÒu kiÖn m«i tr-êng trong t-¬ng lai, tËn dông c¬ héi, gi¶m nguy c¬. §-a doanh nghiÖp v-ît qua c¹nh tranh, giµnh th¾ng lîi. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Thø ba: chiÕn l-îc kinh doanh gióp t¨ng doanh sè b¸n ra, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng hiÖu qu¶ qu¶n trÞ, tr¸nh ®-îc c¸c rñi ro vÒ tµi chÝnh, t¨ng kh¶ n¨ng phßng ngù, ng¨n chÆn c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n cña c«ng ty. Tãm l¹i: chiÕn l­îc kinh doanh ®­îc xem nh­ l¯ ‚B²nh l²i con t¯u‛ ®-a doanh nghiÖp v-ît trïng kh¬i ®Õn bÕn bê cña thµnh c«ng, nÕu kh«ng t¹o dùng nã mét c¸ch ®óng ®¾n th× ch¾c ch¾n sù thÊt b¹i sÏ n»m trong tÇm tay. 3. Ph©n lo¹i c¸c chiÕn l-îc kinh doanh ë doanh nghiÖp. Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i chiÕn l-îc kinh doanh. - C¨n cø vµo ph¹m vi cña chiÕn l-îc, ng-êi ta chia chiÕn l-îc kinh doanh thµnh hai lo¹i: a) ChiÕn l-îc kinh doanh chung (chiÕn l-îc tæng qu¸t): §Ò cËp tíi nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt, bao trïm nhÊt vµ cã ý nghÜa l©u dµi. ChiÕn l-îc nµy quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp. b) ChiÕn l-îc bé phËn: Lµ lo¹i chiÕn l-îc cÊp hai. Th«ng th-êng trong doanh nghiÖp th× lo¹i nµy bao gåm chiÕn l-îc s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi, giao tiÕp khuyÕch tr-¬ng, chiÕn l-îc thÞ tr-êng, chiÕn l-îc con ng-êi... Hai lo¹i chiÕn l-îc trªn cã liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau thµnh 1 chiÕn l-îc kinh doanh hoµn chØnh. Kh«ng thÓ tån t¹i mét chiÕn l-îc kinh doanh mµ thiÕu mét trong hai lo¹i chiÕn l-îc trªn bëi v× chóng bæ sung cho nhau ®Ó gi¶i quyÕt c¸c môc tiªu quan träng sèng, cßn cña doanh nghiÖp. - C¨n cø vµo c¸ch thøc tiÕp cËn chiÕn l-îc, ng-êi ta chia chiÕn l-îc kinh doanh thµnh 4 lo¹i: ChiÕn l-îc nh©n tè then chèt: T- t-ëng chñ ®¹o cña chiÕn l-îc nµy lµ g¹t bá nh÷ng vÊn ®Ò, yÕu tè kh«ng quan träng ®Ó tËp trung nguån lùc cho nh÷ng nh©n tè then chèt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp. VÝ dô ë C«ng ty 20 ng-êi ta quan t©m ®Õn chiÕn l-îc thÞ tr-êng, chiÕn l-îc con ng-êi, chiÕn l-îc s¶n phÈm. ChiÕn l-îc lîi thÕ so s¸nh: 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 T- t-ëng chñ ®¹o cña chiÕn l-îc lµ so s¸nh ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt cña doanh nghiÖp m×nh ®èi víi ®èi thñ c¹nh tranh. Tõ ®ã t×m ra -u thÕ cña m×nh lµm chç dùa cho chiÕn l-îc kinh doanh. ChiÕn l-îc s¸ng t¹o tiÕn c«ng: Theo chiÕn l-îc nµy, doanh nghiÖp ®-a vµo nh÷ng kh¸m ph¸ míi, nh÷ng bÝ quyÕt c«ng nghÖ míi lµm c¬ së cho chiÕn l-îc kinh doanh cña m×nh nh»m giµnh -u thÕ h¬n h¼n c¸c ®èi thñ kh¸c vÒ mÆt kü thuËt kinh tÕ. ChiÕn l-îc khai th¸c c¸c møc ®é tù do (dµn tr¶i): C¸ch thøc cña chiÕn l-îc nµy lµ kh«ng nh»m vµo c¸c nh©n tè then chèt mµ khai th¸c c¸c kh¶ n¨ng cã thÓ cã bao quanh nh©n tè then chèt.. II - Néi dung cña chiÕn l-îc kinh doanh. Nh- ®· nghiªn cøu qua nh÷ng b-íc ®Çu, môc tiªu tèi thiÓu cña chiÕn l-îc kinh doanh lµ ph¶i lµm sao tiÕp tôc tån t¹i ®-îc, nghÜa lµ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®-îc c¸c nghÜa vô mét c¸ch l©u dµi vµ cã thÓ chÊp nhËn ®-îc hay thùc chÊt chiÕn l-îc kinh doanh lµ mét ch-¬ng tr×nh hµnh ®éng tæng qu¸t h-íng tíi viÖc thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu cô thÓ cña doanh nghiÖp. Nh- vËy, néi dung cña chiÕn l-îc kinh doanh thÓ hiÖn ë mÆt: - Thø nhÊt: nã kh«ng ph¶i lµ mét b¶n thuyÕt tr×nh chung chung mµ ®-îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng môc tiªu cô thÓ. - Thø hai: nã kh«ng nh»m v¹ch ra mét c¸ch chÝnh x¸c lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®¹t ®-îc môc tiªu, nh-ng nã chØ ra h-íng ®i râ rµng cho ho¹t ®éng kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao. ChiÕn l-îc kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp ®-îc x©y dùng trªn c¸c c¨n cø kh¸c nhau, nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau víi c¸c ph-¬ng ph¸p gièng nhau nh-ng ®Òu cã hai phÇn: chiÕn l-îc tæng qu¸t vµ chiÕn l-îc bé phËn. 1. Néi dung cña chiÕn l-îc tæng qu¸t ChiÕn l-îc tæng qu¸t cña mét doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p nh»m triÓn khai vµ phèi hîp c¸c ch-¬ng tr×nh hµnh ®éng gióp doanh nghiÖp hoµn thµnh c¸c môc tiªu mong muèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C¸c chiÕn l-îc tæng qu¸t cña doanh nghiÖp bao gåm: - ChiÕn l-îc t¨ng tr-ëng tËp trung. - ChiÕn l-îc t¨ng tr-ëng b»ng con ®-êng héi nhËp. - ChiÕn l-îc t¨ng tr-ëng b»ng ®a d¹ng hãa. - ChiÕn l-îc suy gi¶m: ¸p dông khi doanh nghiÖp bÞ suy sôp tæng thÓ. - ChiÕn l-îc c¹nh tranh. - ChiÕn l-îc liªn doanh liªn kÕt. - ChiÕn l-îc h-íng ngo¹i. Néi dung chñ yÕu cña chiÕn l-îc tæng qu¸t th-êng ®-îc thÓ hiÖn b»ng c¸c môc tiªu cô thÓ sau: a) Kh¶ n¨ng sinh lîi. Môc ®Ých cña kinh doanh lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn trong ®iÒu kiÖn cho phÐp. Do ®ã kh¶ n¨ng sinh lîi lµ mét môc tiªu chñ yÕu cña chiÕn l-îc kinh doanh. XÐt trªn c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi, kinh doanh ph¶i cã lîi nhuËn, kh«ng cã lîi nhuËn th× mäi môc ®Ých kh¸c ®Òu v« nghÜa. Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n g¾n liÒn víi sù gia t¨ng lîi nhuËn. ChiÕn l-îc kinh doanh ®-îc t¹o dùng tr-íc hÕt lµ v× lîi nhuËn chø kh«ng ph¶i bÊt kú mét môc tiªu nµo kh¸c. b) ThÕ lùc cña doanh nghiÖp. ThÕ lùc lµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp. Trong cuéc c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c ®èi thñ kh¸c doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh vÞ trÝ v÷ng ch¾c cña m×nh trªn th-¬ng tr-êng vµ t¨ng thÕ lùc cña m×nh lªn cao thªm. ThÕ lùc cña doanh nghiÖp th-êng ®-îc ®o b»ng thÞ phÇn mµ doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®-îc, b»ng tØ träng hµng hãa hay dÞch vô cña doanh nghiÖp so víi tæng l-îng cung vÒ hµng hãa, dÞch vô ®ã trªn thÞ tr-êng, b»ng møc ® é tÝch tô vµ tËp trung cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng liªn doanh liªn kÕt, møc ®é phô thuéc cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c vµo doanh nghiÖp m×nh vµ ng-îc l¹i. Cuèi cïng lµ uy tÝn, tiÕng t¨m cña doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng. Cã thÓ nãi, thÕ lùc cña doanh nghiÖp lµ thø vò khÝ lîi h¹i trong cuéc c¹nh tranh, do 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vËy nã lµ môc tiªu cÇn ®-îc thùc hiÖn trong ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. c) An toµn trong kinh doanh . Kinh doanh kh«ng ph¶i lóc nµo còng thµnh c«ng vµ su«n sÎ, nã cïng g¾n liÒn víi nh÷ng thÊt b¹i, rñi ro kh«ng l-êng hÕt ®-îc. Mét chiÕn l-îc kinh doanh cµng t¸o b¹o víi sù c¹nh tranh cµng khèc liÖt th× kh¶ n¨ng thu lîi cµng lín vµ ng-îc l¹i sù rñi ro, nguy hiÓm còng rÊt cao. Rñi ro trong kinh doanh lµ ®iÒu mµ c¸c doanh nghiÖp kh«ng mong ®îi, v× thÕ khi x©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh, c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i chó ý ®Õn viÖc lùa chän c¸c ph-¬ng ph¸p phßng ngõa rñi ro ®Ó b¶o ®¶m an toµn trong kinh doanh. Th«ng th-êng cã ba ph-¬ng ph¸p phßng ngõa rñi ro cã hiÖu qu¶ lµ: - Phßng ngõa rñi ro b»ng ph-¬ng ph¸p ®a d¹ng hãa. - Phßng ngõa rñi ro b»ng ph-¬ng ph¸p b¶o hiÓm. - Phßng ngõa rñi ro b»ng ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch m«i tr-êng kinh doanh, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh. Trªn ®©y lµ ba môc tiªu chñ yÕu lu«n lu«n ë vÞ trÝ hµng ®Çu trong c¸c môc tiªu mµ chiÕn l-îc kinh doanh ®Ò ra. Nh-ng vÊn ®Ò quan träng lµ chiÕn l-îc tæng qu¸t tuy cã nhiÒu môc tiªu nh-ng ph¶i chän ra ®-îc c¸c môc tiªu then chèt. 2. Néi dung cña c¸c chiÕn l-îc bé phËn. Trªn c¬ së néi dung chiÕn l-îc tæng qu¸t, c¸c doanh nghiÖp xóc tiÕn viÖc x©y dùng c¸c chiÕn l-îc bé phËn. ChiÕn l-îc bé phËn cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau. D-íi ®©y chóng ta nghiªn cøu nh÷ng lo¹i chiÕn l-îc bé phËn chñ yÕu sau: - ChiÕn l-îc con ng-êi. - ChiÕn l-îc thÞ tr-êng. - ChiÕn l-îc t¹o vèn. - ChiÕn l-îc Marketing hçn hîp. a) ChiÕn l-îc con ng-êi: 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChiÕn l-îc kinh doanh ®-îc b¶n th©n ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn cña doanh nghiÖp lËp ra vµ thùc hiÖn nã. V× vËy cã thÓ nãi chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn chiÕn l-îc kinh doanh phô thuéc vµo tËp thÓ nh÷ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp. Cho nªn trong ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc kinh doanh th× chiÕn l-îc con ng-êi lµ x-¬ng sèng xuyªn suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn . C«ng t¸c thùc hiÖn chiÕn l-îc con ng-êi ph¶i chó ý tíi c¸c vÊn ®Ò sau: - Chó ý ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé, nh©n viªn. - X©y dùng mét hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý hiÖu qu¶ t¹o sù th«ng suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l-îc. - Cã chÕ ®é khuyÕn khÝch, th-ëng ph¹t vËt chÊt ®óng ®¾n ®Ó t¸c ®éng tíi tõng c¸n bé nh©n viªn, t¹o nªn mét tinh thÇn h¨ng say lµm viÖc. - ViÖc tuyÓn lao ®éng míi cÇn ®-îc gi¸m s¸t chÆt chÏ ®Ó bæ sung vµo ®éi ngò lao ®éng trong doanh nghiÖp nh÷ng ng-êi cã n¨ng lùc, thÝch øng víi chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Lµm tèt chiÕn l-îc con ng-êi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nhÞp nhµng ba yÕu tè c¬ së: con ng-êi, tiÒn vèn, vËt lùc, ®-a doanh nghiÖp tiÕn b-íc v÷ng ch¾c trong mét chiÕn l-îc kinh doanh kh¶ thi. b) ChiÕn l-îc thÞ tr-êng. ChiÕn l-îc thÞ tr-êng lµ viÖc x¸c ®Þnh n¬i mua, n¬i b¸n cña doanh nghiÖp hiÖn t¹i vµ t-¬ng lai trªn c¬ së b¶o ®¶m c¸c yÕu tè nh-: gi¸ c¶, sè l-îng ph-¬ng thøc thanh to¸n, ph-¬ng thøc ph©n phèi ®Ó æn ®Þnh tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ChiÕn l-îc kinh doanh cã liªn quan ®Õn c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña mäi doanh nghiÖp. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh thÞ tr-êng ®Çu vµo vµ thÞ tr-êng ®Çu ra cña doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng trong viÖc ®¶m b¶o c¸c yÕu tè cho s¶n xuÊt còng nh- viÖc tiªu thô s¶n phÈm. ChiÕn l-îc thÞ tr-êng trong chiÕn l-îc kinh doanh lµ v« cïng quan träng bëi v× cã thÞ tr-êng míi t×m ra ®-îc kh¸ch hµng, tõ ®ã míi ®-a ra ®-îc chiÕn l-îc s¶n phÈm cung øng cho nhãm kh¸ch hµng ®ã råi míi cã c¸c chiÕn l-îc kÕ tiÕp. Muèn cã mét chiÕn l-îc thÞ tr-êng hoµn h¶o th× c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr-êng ph¶i rÊt c«ng phu. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c) ChiÕn l-îc t¹o vèn: Trong xu thÕ kinh tÕ hiÖn ®¹i, doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®¶m b¶o, më réng quy m« kinh doanh, quy m« ®Çu t- ®Ó t¨ng tr-ëng. V× vËy, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn l-îc t¹o vèn theo h-íng tèi -u. Sù ®a d¹ng hãa h×nh thøc vèn trong kinh tÕ thÞ tr-êng t¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng chiÕn l-îc t¹o vèn cho doanh nghiÖp theo h-íng sau ®©y: - §èi víi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cÇn chuyÓn ®æi c¬ cÊu vèn cè ®Þnh - vèn l-u ®éng ®Õn møc hîp lý nhÊt. Vèn l-u ®éng lu«n ph¶i ®¶m b¶n ®-îc kh¶ n¨ng huy ®éng cao nhÊt cña doanh nghiÖp. - H×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt, hîp t¸c ®Çu tõ víi c¸c ®èi t¸c còng lµ tiÒn ®å cho viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vèn vµ c¬ cÊu vèn. - Vèn vay - Thµnh phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong nh÷ng th-¬ng vô lín v-ît khái tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp. ViÖc sö dông vèn vay cÇn cã biÖn ph¸p thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, ph¶i x©y dùng mèi quan hÖ tèt ®Ñp víi ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. - Vèn cæ phÇn lµ mét b-íc tiÕn cña chiÕn l-îc t¹o vèn. Gi¶i ph¸p nµy sÏ huy ®éng ®-îc vèn trong lùc l-îng c¸n bé, nh©n viªn trong doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nguån lùc cña doanh nghiÖp m¹nh lªn. Vèn l¯ c²i ‚nÒn vËt chÊt‛ cho sù thùc hiÖn chiÕn l­îc kinh doanh. L¯m tèt nã, chóng ta sÏ cã hy väng thùc hiÖn ®-îc c¸c môc tiªu ®a nh©n tè n»m trong lùa chän cña chiÕn l-îc ®· ho¹ch ®Þnh. d) ChiÕn l-îc Marketing hçn hîp. ChiÕn l-îc Marketing hçn hîp lµ cèt lâi trong chiÕn l-îc kinh doanh. NÕu nh- chiÕn l-îc con ng-êi, chiÕn l-îc thÞ tr-êng vµ chiÕn l-îc t¹o vèn lµ tiÒn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®-îc cña chiÕn l-îc kinh doanh th× chiÕn l-îc Marketing hçn hîp sÏ gi¶i quyÕt c¸c môc tiªu ®Ò ra dùa trªn tiªu ®Ò ®· ®-îc x¸c ®Þnh. ChiÕn l-îc Marketing hçn hîp bao gåm 4 chiÕn l-îc sau: - ChiÕn l-îc s¶n phÈm. - ChiÕn l-îc gi¸ c¶. - ChiÕn l-îc ph©n phèi. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - ChiÕn l-îc khuyÕch tr-¬ng vµ giao tiÕp. ChiÕn l-îc s¶n phÈm. ChiÕn l-îc s¶n phÈm lµ ph-¬ng thøc kinh doanh dùa trªn c¬ së b¶o ®¶m tháa m·n nhu cÇu cña thÞ tr-êng vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm, dÞch vô mµ doanh nghiÖp ®-a ra trong tõng thêi kú kinh doanh nhÊt ®Þnh. ChiÕn l­îc s°n phÈm l¯ ‚x­¬ng sèng‛ cña ChiÕn l­îc Marketing hçn hîp. Tr×nh ®é s¶n xuÊt cµng cao, c¹nh tranh thÞ tr-êng cµng gay g¾t th× vai trß cña chiÕn l-îc s¶n phÈm cµng trë nªn quan träng. Kh«ng cã chiÕn l-îc s¶n phÈm th× chiÕn l-îc gi¸ c¶, ph©n phèi, giao tiÕp vµ khuyÕch tr-¬ng còng kh«ng cã lý do ®Ó tån t¹i. Néi dung chñ yÕu cña chiÕn l-îc s¶n phÈm lµ tr¶ lêi cho c©u hái: doanh nghiÖp kinh doanh s¶n xuÊt mÆt hµng g×? DÞch vô nµo? Cho ai? Râ rµng lµ mét phÇn vÊn ®Ò ®· ®-îc x¸c ®Þnh ë chiÕn l-îc tæng qu¸t, nh-ng míi chØ lµ ®Þnh h-íng. ChiÕn l-îc s¶n phÈm víi néi dung cô thÓ sÏ thùc hiÖn phÇn cßn l¹i. Nh- vËy, trong chiÕn l-îc s¶n phÈm, doanh nghiÖp cã thÓ cã nhiÒu c¸ch lùa chän hoÆc lµ s¶n xuÊt vµ cung cÊp nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô kh¸c nhau, hoÆc lµ cè ®Þnh ë mét vµi lo¹i s¶n phÈm nh-ng cã nhiÒu chñng lo¹i, hoÆc chØ mét vµi chñng lo¹i, nh-ng mÉu m· ®a d¹ng, hoÆc nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi. Chän lùa nµo víi s¶n phÈm lo¹i g×, chñng lo¹i vµ mÉu m· thÕ nµo lµ mét trong nh÷ng néi dung chñ yÕu cña chiÕn l-îc s¶n phÈm. VÊn ®Ò nµy kh«ng ®-îc nghiªn cøu, thùc hiÖn ®Çy ®ñ th× chiÕn l-îc s¶n phÈm ®ang x©y dùng cña doanh nghiÖp sÏ dÉn ®Õn thÊt b¹i. ChiÕn l-îc gi¸ c¶. Trªn thÞ tr-êng hiÖn nay, c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶ ®· kh«ng lu«n ë vÞ trÝ hµng ®Çu mµ c¹nh tranh b»ng chÊt l-îng s¶n phÈm, dÞch vô, b»ng thêi gian cung cÊp hµng hãa vµ ®iÒu kiÖn giao hµng trë thµnh rÊt quan träng, nh-ng c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶ vÉn diÔn ra gay g¾t, v× nã lµ quan toµ x¸c ®Þnh lîi Ých kinh tÕ gi÷a ng-êi b¸n vµ ng-êi mua. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChiÕn l-îc gi¸ c¶ phèi hîp chÝnh x¸c c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ thÞ tr-êng lµ ®ßn bÈy ho¹t ®éng ®èi víi thÞ tr-êng. ChiÕn l-îc s¶n phÈm dï rÊt quan träng vµ ®· ®-îc x©y dùng chu ®¸o còng kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã chiÕn l-îc gi¸ c¶ hoÆc chiÕn l-îc gi¸ c¶ mang nhiÒu thiÕu sãt. Hµng hãa sÏ kh«ng ®-îc chÊp nhËn nÕu gi¸ c¶ hµng hãa kh«ng ®-îc ng-êi tiªu dïng chÊp nhËn. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ sai lÇm sÏ lµm mÊt ®i kho¶n thu nhËp cho doanh nghiÖp vµ hËu qu¶ xÊu h¬n lµ lµm cho t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp rèi ren : thu kh«ng ®ñ chi. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ lµ mét bé phËn cña chiÕn l-îc kinh doanh, bao gåm néi dung tæng qu¸t. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ ph¶i ®-a ra ®-îc môc tiªu vµ c¨n cø ®Þnh gi¸ - môc tiªu cña chiÕn l-îc gi¸ c¶ kh«ng ®-îc m©u thuÉn hoÆc ®øng ngoµi môc tiªu tæng qu¸t. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng nh»m môc tiªu b¸n cho ®-îc hµng hãa vµ dÞch vô cung cÊp cho thÞ tr-êng. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ ph¶i c¨n cø vµo luËt ph¸p vµ c¸c chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc. Do ®ã, ngoµi mét sè mÆt hµng do Nhµ n-íc ®éc quyÒn ®Þnh gi¸, doanh nghiÖp cã thÓ toµn quyÒn x©y dùng khung gi¸ cho m×nh trªn c¬ së luËt ®Þnh. ChiÕn l-îc ®Þnh gi¸ ph¶i dùa trªn c¨n cø chi phÝ s¶n xuÊt (hoÆc nhËp khÈu) vµ gi¸ thµnh dù to¸n. VÒ nguyªn t¾c th× doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× khung gi¸ ®-îc x¸c ®Þnh víi c¸c ®Þnh møc gi¸ ph¶i b»ng tæng cña gi¸ thµnh vµ lîi nhuËn môc tiªu. ChiÕn l-îc gi¸ c¶ ph¶i ®-îc x©y dùng trªn c¬ së -íc l-îng ®-îc tæng cÇu vÒ s¶n phÈm hµng hãa vµ dÞch vô. Nã ph¶i ®-îc x©y dùng phï hîp víi ®Æc ®iÓm thÞ tr-êng c¹nh tranh vµ c¸c ®iÒu kiÖn thêi gian, kh«ng gian cô thÓ. ThÞ tr-êng c¹nh tranh cã ba lo¹i: ®éc quyÒn, c¹nh tranh hoµn h¶o vµ c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o. ë mçi lo¹i, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã chiÕn l-îc gi¸ c¶ thÝch øng vµ ph¶i ®Æt vµo tõng giai ®o¹n cña chu kú sèng s¶n phÈm vµ vµo tõng thÞ tr-êng khu vùc. Néi dung cuèi cïng cña chiÕn l-îc gi¸ c¶ lµ ph¶i ®-a ra ®-îc mét hoÆc mét sè khung gi¸. Khung gi¸ x¸c ®Þnh ph¹m vi dao ®éng cña c¸c møc gi¸ vµ 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cã t¸c dông chØ ®¹o viÖc x©y dùng c¸c møc gi¸ cô thÓ trong tõng thêi gian vµ kh«ng gian cô thÓ. ChiÕn l-îc ph©n phèi: ChiÕn l-îc ph©n phèi s¶n phÈm vµ dÞch vô lµ ph-¬ng thøc thÓ hiÖn c¸ch mµ doanh nghiÖp cung cÊp c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô cho kh¸ch hµng cña m×nh trªn thÞ tr-êng lùa chän. ChiÕn l-îc ph©n phèi gi÷ mét vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. Mét chiÕn l-îc ph©n phèi hîp lý sÏ lµm cho qu¸ tr×nh kinh doanh an toµn, t¨ng c-êng kh¶ n¨ng liªn kÕt trong kinh doanh, gi¶m sù c¹nh tranh vµ lµm cho qu¸ tr×nh l-u th«ng hµng hãa nhanh chãng. ChiÕn l-îc ph©n phèi cã nhiÒu môc tiªu kh¸c nhau nh-ng cã 4 môc tiªu chÝnh lµ: b¶o ®¶m ph©n phèi nhanh chãng; tiªu thô ®-îc khèi l-îng lín s¶n phÈm; b¶o ®¶m ®-îc chÊt l-îng hµng hãa; chi phÝ thÊp. Tuú theo môc tiªu tæng qu¸t trong chiÕn l-îc kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ chän mét trong bèn môc tiªu trªn lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng chiÕn l-îc ph©n phèi. Néi dung cuèi cïng cña chiÕn l-îc ph©n phèi lµ ph¶i chän ®-îc kªnh ph©n phèi phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña hµng hãa vµ kh¸ch hµng. C¸c lo¹i kªnh ph©n phèi ®-îc tr×nh bµy theo s¬ ®å sau: (1) (2) Nhµ S¶n xuÊt (Nhµ nhËp khÈu) Ng-êi b¸n lÎ tiªu dïng (3) Ng-êi b¸n lÎ Ng-êi Ng-êi Ng-êi b¸n bu«n ®¹i lý b¸n lÎ Ng-êi b¸n bu«n 9 Ng-êi cuèi cïng Tõ s¬ ®å nµy doanh nghiÖp cã thÓ chän bèn kh¶ n¨ng: 12 (4) Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + Kh¶ n¨ng 1: b¸n trùc tiÕp cho ng-êi tiªu dïng cuèi cïng. + Kh¶ n¨ng 2: b¸n qua trung gian lµ ng-êi b¸n lÎ (kªnh ng¾n). + Kh¶ n¨ng 3: b¸n qua trung gian lµ ng-êi b¸n bu«n vµ ng-êi b¸n lÎ. (kªnh dµi, gi¸n tiÕp). + Kh¶ n¨ng 4: b¸n qua trôc: ng-êi s¶n xuÊt - ng-êi b¸n bu«n - ng-êi ®¹i lý - ng-êi b¸n lÎ - ng-êi tiªu dïng cuèi cïng. (kªnh dµi hay kªnh ®Çy ®ñ). ChiÕn l-îc giao tiÕp vµ khuyÕch tr-¬ng ChiÕn l-îc giao tiÕp vµ khuyÕch tr-¬ng lµ chiÕn l-îc sö dông kÜ thuËt yÓm trî b¸n hµng nh»m môc ®Ých cung øng vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô míi nµo ®ã. Vai trß chñ yÕu cña chiÕn dÞch nµy lµ: - Lµm cho viÖc b¸n hµng dÔ dµng h¬n, ®-a hµng vµo kªnh ph©n phèi vµ quyÕt ®Þnh lËp kªnh ph©n phèi hîp lý h¬n. - Nhê giao tiÕp, khuyÕch tr-¬ng mµ doanh nghiÖp tr¸nh ®-îc rñi ro trong kinh doanh vµ t¨ng c-êng thÕ lùc trong c¹nh tranh . - ChiÕn l-îc giao tiÕp vµ khuyÕch tr-¬ng hç trî ®¾c lùc vµ t¨ng c-êng kÕt qu¶ thùc hiÖn chiÕn l-îc s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi. - Gãp phÇn ®¶m b¶o c¸c môc tiªu tæng qu¸t cña chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Néi dung cña chiÕn l-îc lµ: - X¸c ®Þnh môc tiªu cña chiÕn l-îc: ®ã lµ ®Èy m¹nh b¸n hµng gåm 3 nhãm môc tiªu: + T¹o thãi quen mua hµng, tøc lµ lµm cho kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp mua hµng hãa cña m×nh nhiÒu h¬n, ®Òu ®Æn h¬n vµ khi hä cã nhu cÇu th× nghÜ ngay tíi s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp. + KÝch thÝch, t¸c ®éng ®Õn t©m lý kh¸ch hµng cña ®èi thñ c¹nh tranh b»ng qu¶ng c¸o, xóc tiÕn b¸n hµng ®Ó gîi më nhu cÇu vÒ s¶n phÈm, dÞch vô cña m×nh cho nhãm kh¸ch hµng cßn n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng sÏ thu hót ®-îc hä. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + T¹o søc mua ban ®Çu (t¹o ra nhu cÇu míi). - X¸c ®Þnh ®èi t-îng, néi dung, lo¹i h×nh, ph-¬ng tiÖn vµ ng©n s¸ch chi cho chiÕn l-îc nµy. Nh÷ng néi dung nµy nh»m tr¶ lêi s¸u c©u hái: ®èi t-îng nh»m vµo ai? Néi dung chñ yÕu lµ g×? Chän lo¹i h×nh nµo? B»ng ph-¬ng tiÖn g×? Thêi ®iÓm tiÕn hµnh? Chi phÝ bao nhiªu? ChiÕn l-îc giao tiÕp, khuyÕch tr-¬ng cã thÓ h-íng vµo tÊt c¶ kh¸ch hµng, còng cã thÓ lµ thÞ tr-êng môc tiªu hoÆc mét sè nhãm kh¸ch hµng chñ yÕu. Ph¹m vi nµy ph¶i ®-îc x¸c ®Þnh cô thÓ trong chiÕn l-îc. Sau khi x¸c ®Þnh ®èi t-îng, chiÕn l-îc cÇn ph¶i ®Ò cËp ®Õn lo¹i th«ng tin mµ doanh nghiÖp cÇn thèng b¸o tíi kh¸ch hµng lµ g×? l-îng th«ng tin ph¶i lµm næi bËt thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp vµ phï hîp víi së thÝch cña kh¸ch hµng nh»m l«i kÐo hä vÒ phÝa m×nh. Tuú tõng nhãm kh¸ch hµng vµ néi dung cÇn truyÒn ®¹t mµ chän lo¹i h×nh cô thÓ, phï hîp. Trong mét lo¹i h×nh l¹i cã thÓ sö dông c¸c ph-¬ng tiÖn truyÒn tin kh¸c nhau. Thêi ®iÓm tiÕn hµnh gåm tr-íc, trong vµ c¶ sau ngµy khai tr-¬ng. TÊt c¶ c¸c c©u hái trªn ®-îc thùc hiÖn ë møc nµo phô thuéc rÊt lín vµo ng©n s¸ch chi cho qu¶ng c¸o, xóc tiÕn vµ yÓm trî. Mét sè lo¹i chiÕn l-îc lµ: - ChiÕn l-îc qu¶ng c¸o: - ChiÕn l-îc xóc tiÕn b¸n hµng: - ChiÕn l-îc yÓm trî: III - C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña DN. Cã rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn doanh nghiÖp, ¶nh h-ëng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Khi so¹n th¶o chiÕn l-îc kinh doanh th× viÖc nhËn thøc c¸c yÕu tè nµy lµ hÕt søc quan träng. C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm: 1. C¸c yÕu tè m«i tr-êng vÜ m«. M«i tr-êng vÜ m« lµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn doanh nghiÖp, ¶nh h-ëng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. M«i tr-êng kinh doanh vÜ m« gåm c¸c yÕu tè 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 n»m bªn ngoµi doanh nghiÖp, cã ¶nh h-ëng ®Õn c¸c m«i tr-êng t¸c nghiÖp vµ m«i tr-êng néi bé vµ t¹o ra c¬ héi vµ c¶ nguy c¬ cho doanh nghiÖp. §©y l¯ nh÷ng yÕu tè ‚kh«ng thÓ kiÓm so²t ®­îc‛, ®ßi hái doanh nghiÖp ph°i n¾m b¾t vµ ®¸p øng ®-îc c¸c yÕu tè ®ã. a) C¸c yÕu tè kinh tÕ. C¸c yÕu tè kinh tÕ bao gåm: tæng thu nhËp quèc d©n (GNP), l¹m ph¸t, tû lÖ l·i suÊt, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tÝn dông... C¸c yÕu tè nµy cã ¶nh h-ëng lín ®Õn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh lo¹i hµng hãa dÞch vô g×, ®Õn gi¸ c¶ hµng hãa dÞch vô, ®Õn søc mua thùc tÕ... cña doanh nghiÖp vµ tõ ®ã ¶nh h-ëng ®Õn viÖc so¹n th¶o vµ thùc thi chiÕn l-îc kinh tÕ. V× vËy, viÖc x¸c ®Þnh vµ dù b¸o chÝnh x¸c sù biÕn ®æi cña c¸c yÕu tè kinh tÕ trong chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng . b) C¸c chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ n-íc. §©y lµ nh÷ng yÕu tè c¸c t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c chÝnh s¸ch vµ luËt ph¸p cña Nhµ n-íc gåm: chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, chÝnh s¸ch b¶o vÖ m«i tr-êng, hÖ thèng ph¸p luËt..... Chóng cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn viÖc so¹n th¶o vµ thùc thi chiÕn l-îc kinh doanh, bëi v× chóng khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ viÖc s¶n xuÊt kinh doanh mÆt hµng nµy, cho phÐp hay cÊm ®o¸n viÖc s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc nhËp khÈu, xuÊt khÈu mÆt hµng kia. Ngoµi ra sù æn ®Þnh vµ c©n b»ng trong c¸c chÝnh s¸ch còng ¶nh h-ëng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c) C¸c yÕu tè v¨n hãa - x· héi. C¸c yÕu tè v¨n hãa - x· héi ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn cuéc sèng vµ hµnh vi cña con ng-êi, ¶nh h-ëng ®Õn hµnh vi mua s¾m vµ quan ®iÓm tiªu dïng cña kh¸ch hµng, ¶nh h-ëng ®Õn quy m« thÞ tr-êng.... tõ ®ã mµ t¸c ®éng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. d) YÕu tè tù nhiªn. Ngµy nay, m«i tr-êng sèng cña con ng-êi ®ang bÞ « nhiÔm, tµi nguyªn s½n cã trong tù nhiªn ®ang Ýt dÇn trong khi c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh l¹i sö dông tµi nguyªn kÐm chÊt hiÖu qu¶, g©y l·ng phÝ nghiªm träng. ViÖc lµm thÕ nµo ®Ó sö dông hiÖu qu¶ cña c¸c yÕu tè tù nhiªn ®ang ®-îc ®Æt ra vµ t¸c ®éng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. e) C¸c yÕu tè kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ. C¸c yÕu tè kÜ thuËt c«ng nghÖ lµm c¬ së cho yÕu tè kinh tÕ vµ lµ søc m¹nh, lµ c¬ héi vµ nguy c¬ dÉn ®Õn sù ra ®êi cña s¶n phÈm míi, t¸c ®éng ®Õn m« thøc tiªu thô vµ hÖ thèng b¸n hµng. Do ®ã trong chiÕn l-îc kinh doanh ph¶i thÓ hiÖn ®-îc chiÕn l-îc c«ng nghÖ ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i s¶n phÈm t-¬ng øng víi thÞ tr-êng trong tõng thêi kú. 2. C¸c yÕu tè m«i tr-êng t¸c nghiÖp. M«i tr-êng t¸c nghiÖp lµ c¸c yÕu tè xuÊt hiÖn trong mét ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh, quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ møc ®é c¹nh tranh trong ngµnh kinh doanh ®ã. Chóng cßn t¸c ®éng ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh so¹n th¶o vµ thùc thi chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. M«i tr-êng t¸c nghiÖp gåm 5 yÕu tè c¬ b¶n lµ: - C¸c ®èi thñ c¹nh tranh. - Kh¸ch hµng. - Nhµ cung øng. - S¶n phÈm thay thÕ. - C¸c ®èi thñ tiÒm Èn míi. a) C¸c ®èi thñ c¹nh tranh . 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng tÊt yÕu xuÊt hiÖn c¹nh tranh. V× vËy viÖc ph©n tÝch c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ ¶nh h-ëng cña chóng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ hÕt søc cÇn thiÕt trong viÖc ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®èi phã ®Ó cã ®-îc chiÕn l-îc kinh doanh thÝch øng. Ng-êi ta ph©n chia c¸c ®èi thñ c¹nh tranh thµnh: - C¸c doanh nghiÖp kh¸c ®-a ra c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cho cïng mét kh¸ch hµng ë møc gi¸ trÞ t-¬ng tù (®èi thñ s¶n phÈm). - C¸c doanh nghiÖp cïng kinh doanh mét hay mét sè lo¹i s¶n phÈm (®èi thñ chung lo¹i s¶n phÈm). - C¸c doanh nghiÖp cïng ho¹t ®éng kinh doanh trªn cïng mét lÜnh vùc. - C¸c doanh nghiÖp cïng c¹nh tranh ®Ó kiÕm lêi cña mét nhãm kh¸ch hµng nhÊt ®Þnh. - C¸c ®èi thñ tiÒm Èn míi. b) YÕu tè kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ph¶i biÕt tho¶ m·n tèt nhu cÇu thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng còng nh- quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ gi¸ cña hä. Ng-êi mua cã thÓ Ðp gi¸ lµm lîi nhuËn cña doanh nghiÖp gi¶m xuèng. Hä sÏ cã nhiÒu thÕ m¹nh h¬n doanh nghiÖp khi hä cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: - L-îng hµng cña kh¸ch hµng chiÕm tû lÖ lín trong khèi l-îng hµng hãa b¸n ra cña doanh nghiÖp. - Kh¸ch hµng cã thÓ chuyÓn sang mua hµng hãa cña doanh nghiÖp kh¸c mµ kh«ng dÉn ®Õn tèn kÐm. - S¶n phÈm cña doanh nghiÖp Ýt ¶nh h-ëng ®Õn sù ®ßi hái chÊt l-îng cña kh¸ch hµng. c) Nhµ cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho doanh nghiÖp. Nhµ cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo bao gåm: - Ng-êi cung øng vËt t- thiÕt bÞ cho doanh nghiÖp. - Ng-êi cho vay vèn. - Ng-êi lao ®éng. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Hä cã thÓ cã ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nhchiÕn l-îc kinh doanh th«ng qua gi¸ c¶, chÊt l-îng vËt t- thiÕt bÞ, l·i suÊt vèn ®-îc huy ®éng, tiÒn c«ng vµ tr×nh ®é cña ng-êi lao ®éng. d) S¶n phÈm thay thÕ. Søc Ðp cña s¶n phÈm thay thÕ sÏ lµm h¹n chÕ tiÒm n¨ng lîi nhuËn cña ngµnh do møc gi¸ cao nhÊt bÞ khèng chÕ. NÕu kh«ng chó ý vµ dù kiÕn ®-îc s¶n phÈm thay thÕ tiÒm Èn trong chiÕn l-îc kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ bÞ tôt hËu so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c. e) §èi thñ tiÒm Èn. §èi thñ tham gia vµo kinh doanh cã thÓ lµ yÕu tè gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Hä ®-a vµo khai th¸c c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt míi nh»m giµnh l¹i thÞ tr-êng. 3. C¸c yÕu tè bªn trong cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè bªn trong bao gåm tÊt c¶ c¸c yÕu tè trong néi bé mét doanh nghiÖp. ViÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, ®óng ®¾n c¸c yÕu tè ®ã ®Ó cho phÐp doanh nghiÖp, x©y dùng ®-îc mét chiÕn l-îc kinh doanh tËn dông ®-îc tèi ®a thê i c¬ víi chi phÝ thÊp ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ trong kinh doanh. C¸c yÕu tè quan träng bªn trong doanh nghiÖp bao gåm: - Søc m¹nh vÒ tµi chÝnh: lµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ng¾n h¹n, dµi h¹n, tû lÖ vèn vay vµ cæ phiÕu. Nguån vèn c«ng ty, chi phÝ so víi ngµnh vµ ®è i thñ c¹nh tranh. VÊn ®Ò thuÕ, quan hÖ víi ng-êi chñ së h÷u, ®Çu t- vµ cæ ®«ng, vèn l-u ®éng, quy m« tµi chÝnh, hÖ thèng kÕ to¸n phôc vô cho lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh. - HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý, Tr×nh ®é qu¶n lý m¹ng l-íi kinh doanh vµ quan ®iÓm qu¶n lý, kü n¨ng, tay nghÒ, tr×nh ®é kh¶ n¨ng vµ t- c¸ch ®¹o ®øc cña con ng-êi trong ho¹t ®éng kinh doanh. - T×nh h×nh m¸y mãc, trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn cã, møc ®é hiÖn ®¹i, l¹c hËu so víi thÞ tr-êng. C¸c b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ së h÷u. Nh·n hiÖu hµng hãa vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp. - Marketing: kh¶ n¨ng thu nhËn th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ tr-êng, thÞ phÇn vµ tiÓu thÞ phÇn, c¬ cÊu mÆt hµng dÞch vô vµ kh¶ n¨ng më réng chu kú 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 sèng cña s¶n phÈm, chiÕn l-îc gi¸ vµ linh ho¹t trong viÖc ®¸nh gÝa s¶n phÈm doanh nghiÖp t¹o ra. Ph©n lo¹i ý kiÕn kh¸ch hµng, ph¸t triÓn s¶n phÈm dÞch vô vµ c¸c thÞ tr-êng míi, dÞch vô sau b¸n hµng....... - Nguån cung cÊp & ®¶m b¶o vËt t-. - Sù ®óng ®¾n cña môc tiªu kinh doanh vµ kh¶ n¨ng kiªn ®Þnh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn h-íng tíi môc tiªu. 4. C¸c yÕu tè m«i tr-êng quèc tÕ. BÊt kú doanh nghiÖp nµo dï cã tham gia trªn th-¬ng tr-êng quèc tÕ hay kh«ng ®Òu ph¶i xem xÐt c¸c yÕu tè ¶nh h-ëng cña thÞ tr-êng quèc tÕ khi so¹n th¶o vµ thùc hiÖn chiÕn l-îc kinh doanh. C¸c yÕu tè nµy bao gåm: - M«i tr-êng luËt ph¸p quèc tÕ: phong tôc tËp qu¸n truyÒn thèng d©n téc cña n-íc së t¹i, hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt, c¸c hiÖp -íc ký víi n-íc ngoµi, c¸c luËt liªn quan, ¶nh h-ëng ®Õn kinh doanh ... - M«i tr-êng kinh tÕ quèc tÕ: tèc ®é t¨ng tr-ëng cña n-íc, khu vùc quèc tÕ cã liªn quan, tæng thu nhËp quèc d©n, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng-êi, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña chÝnh phñ, chÝnh s¸ch thuÕ, tµi chÝnh tiÒn tÖ, tû gi¸ hèi ®o¸i cña thÞ tr-êng ®ã, h¹ tÇng c¬ së v¨n hãa & x· héi cña quèc gia, tÝnh chÊt c¹nh tranh cña s¶n phÈm trong n-íc ®ã ra sao.... - M«i tr-êng v¨n hãa quèc tÕ: t«n gi¸o, phong tôc tËp qu¸n, c¸c gi¸ trÞ vµ ®Þnh kiÕn vÒ s¶n phÈm ra sao, ®éng c¬ khuyÕn khÝch mua hµng, tiªu thô s¶n phÈm, ngo¹i ng÷ g× ? c¸c ®Þnh chÕ x· héi - HÖ thèng chÝnh trÞ cña c¸c n-íc liªn quan: nÕu nh- hÖ thèng chÝnh trÞ lu«n phøc t¹p th× viÖc kinh doanh sÏ ¶nh h-ëng theo. Møc ®é æn ®Þnh cña chÝnh phñ cã æn ®Þnh hay phøc t¹p. Søc m¹nh cña §¶ng cÇm quyÒn n-íc ®ã ra sao, th¸i ®é cña chÝnh phñ ®èi víi c¸c h·ng n-íc ngoµi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña chÝnh phñ ®ã. Trªn ®©y lµ c¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp nµo còng chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè trªn. Tuy nhiªn mçi doanh nghiÖp cô thÓ kh¸c nhau do tÝnh chÊt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau nªn møc ®é t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè ®ã còng kh¸c nhau. ViÖc ph©n tÝch kü l-ìng c¸c yÕu tè m«i tr-êng kinh doanh cho phÐp 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c¸c nhµ lËp chiÕn l-îc nhËn biÕt ®-îc c¸c c¬ héi kinh doanh ®Ó x©y dùng ®-îc mét chiÕn l-îc kinh doanh ®óng ®¾n, ®-a doanh nghiÖp tiÕn lªn, ®ång thêi nhËn biÕt c¸c nguy c¬ ®Ó gi¶m rñi ro trong s¶n xuÊt kinh doanh. IV - Quy tr×nh tæ chøc x©y dùng thùc hiÖn & ®¸nh gi¸ chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1. X©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh. Quy tr×nh x©y dùng mét chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i tr¶i qua ba b-íc: B-íc 1: T×m kiÕm c¸c c¬ héi kinh doanh vµ nghiªn cøu, dù b¸o nhu cÇu thÞ tr-êng cô thÓ nh- sau: - LiÖt kª tÊt c¶ c¸c c¬ héi kinh doanh ®· ph¸t hiÖn ®-îc b»ng c¸ch nghe ngãng, quan s¸t, ph©n tÝch t×nh h×nh thÞ tr-êng. - Chia c¸c c¬ héi ®· liÖt kª ®-îc thµnh c¸c nhãm. Mçi nhãm bao gåm c¸c c¬ héi gÇn gièng nhau vÒ môc tiªu hoÆc t-¬ng tù nhau vÒ h-íng kinh doanh. - T×m ®Æc tr-ng cña mçi nhãm. - Tõ ®Æc tr-ng mçi nhãm, cã thÓ chän vµ nhãm c¸c c¬ héi kinh doanh ®Ó h-íng tíi hoÆc ho¹ch ®Þnh chiÕn l-îc kinh doanh. §©y lµ b-íc khã kh¨n vµ phøc t¹p nhÊt trong qu¸ tr×nh ®i t×m c¬ së kinh doanh. B-íc 2: X©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh. Yªu cÇu trong viÖc x©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh. ChiÕn l-îc kinh doanh ph¶i ®¹t ®-îc môc ®Ých t¨ng thÕ lùc, ‚t¨ng t¯i s°n v« h×nh‛ cho doanh nghiÖp v¯ gi¯nh lîi thÕ c³nh tranh ChiÕn l-îc kinh doanh ph¶i ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh cho doanh nghiÖp. Ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc ph¹m vi kinh doanh, môc tiªu vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn, môc tiªu. Dù ®o¸n ®-îc m«i tr-êng kinh doanh trong t-¬ng lai. CÇn ph¶i cã chiÕn l-îc dù phßng. Ph¶i t×m kiÕm ®-îc c¸c thêi c¬ hÊp dÉn trªn thÞ tr-êng. 20