Më ®Çu
§Êu thÇu x©y l¾p ®−îc xem nh− lµ mét h×nh thøc c¹nh tranh ®Æc thï cña
c¸c doanh nghiÖp x©y dùng khi chóng ta tham ra thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch,
®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cña §¶ng vµ nhµ n−íc ®Ò ra.
C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu trong c¬ chÕ thÞ tr−êng hiÖn nay, nã gãp phÇn
thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cã hiÖu qu¶ h¬n vµ lo¹i bá nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c
khi chóng kh«ng cã hiÖu qu¶.
Trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n còng vËy, c¸c DN x©y dùng trong n−íc
®ang c¹nh tranh lÉn nhau vµ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi. §Æc
biÖt víi c¬ chÕ më cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, trong mét vµi n¨m qua, chóng ta
®H thu hót ®−îc kh¸ nhiÒu vèn ®Çu t− n−íc ngoµi vµo ViÖt Nam, trong ®ã vèn
®Çu t− cho lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n chiÕm mét l−îng ®¸ng kÓ. §iÒu ®ã t¹o cho
tÝnh chÊt c¹nh tranh gi÷a c¸c DN x©y dùng thªm gay g¾t vµ quyÕt liÖt h¬n.
§øng tr−íc t×nh h×nh ®ã, khi chóng ta ®H cã h×nh thøc ®Êu thÇu lµm
ph−¬ng thøc giao nhËn c¸c dù ¸n gi÷a Chñ ®Çu t− vµ c¸c nhµ thÇu th× c¸c DN
x©y dùng cÇn ph¶i ®−a ra c¸c biÖn ph¸p riªng biÖt nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng
th¾ng thÇu cña m×nh. §©y lµ môc tiªu quan träng nhÊt cña c¸c DNXD hiÖn nay.
Th¾ng thÇu lµ vÊn ®Ò sèng cßn ®èi víi mçi DNXD. V× vËy trong chuyªn
®Ò thùc tËp nµy ®Ò cËp ®Õn ®Ò tµi : "Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶
n¨ng th¾ng thÇu x©y l¾p ë C«ng ty X©y l¾p & VËt t− x©y dùng I. Bé N«ng
nghiÖp & Ph¸t triÓn N«ng th«n " víi mong muèn gãp phÇn thùc hiÖn c«ng t¸c
®Êu thÇu x©y l¾p ®¹t hiÖu qu¶ h¬n. Chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
PhÇn I :
§Êu thÇu x©y l¾p - Mét h×nh thøc qu¶n lý cã hiÖu qu¶ trong
ngµnh X©y dùng.
PhÇn II :
Ph©n tÝch t×nh h×nh ®Êu thÇu x©y l¾p cña C«ng ty X©y l¾p & VËt t−
x©y dùng I. Bé N«ng nghiÖp & Ph¸t triÓn N«ng th«n.
PhÇn III : Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu x©y l¾p
ë C«ng ty X©y l¾p & VËt t− x©y dùng I. Bé N«ng nghiÖp & Ph¸t
triÓn N«ng th«n.
1
PhÇn I
§Êu thÇu x©y l¾p - Mét h×nh thøc qu¶n lý cã hiÖu qu¶
trong ngµnh X©y dùng.
I. Thùc chÊt cña ®Êu thÇu
1. Giíi thiÖu chung vÒ thÇu x©y l¾p
Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu, bao cÊp, kh¸i niÖm vÒ
®Êu thÇu c¸c c«ng tr×nh cña Nhµ n−íc hay cña t− nh©n ®Òu kh«ng ®−îc ®Ò cËp
®Õn. Tuy nhiªn, tõ khi nÒn kinh tÕ n−íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng,
cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc th× dÇn dÇn kh¸i niÖm ®Êu thÇu ®H ®−îc c¸c tæ chøc,
®¬n vÞ..., thuéc nhiÒu lÜnh vùc quan t©m nghiªn cøu, ¸p dông trong c¸c ho¹t
®éng cña m×nh.
§Ó lµm lµnh m¹nh thÞ tr−êng x©y l¾p, t¨ng c−êng hiÖu lùc qu¶n lý. Ngµy
01 th¸ng 9 n¨m 1999 ChÝnh phñ ®H ra nghÞ ®Þnh sè 88/ 1999/ N§-CP ban hµnh
Quy chÕ §Êu thÇu, thay thÕ Quy chÕ §Êu thÇu ®H ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh
sè 43/CP ngµy 16 th¸ng 7 n¨m 1996 vµ NghÞ ®Þnh sè 93/ CP ngµy 23 th¸ng 8
n¨m1997 cña ChÝnh phñ . §©y lµ v¨n b¶n ph¸p quy h−íng dÉn ®Êu thÇu x©y l¾p
c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trong c¶ n−íc, quy ®Þnh : c¸c dù ¸n thuéc së h÷u nhµ
n−íc ®Òu ph¶i tæ chøc ®Êu thÇu theo quy chÕ cña nhµ n−íc ban hµnh, c¸c c«ng
tr×nh cã vèn ®Çu t− trùc tiÕp cña n−íc ngoµi, c¸c c«ng tr×nh kh«ng thuéc quyÒn
së h÷u cña nhµ n−íc nÕu tæ chøc ®Êu thÇu còng vËn dông theo quy chÕ nµy.
§Êu thÇu nãi chung lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi nÒn kinh tÕ hµng
ho¸. §ã thùc chÊt lµ mét h×nh thøc ®Ó chän mua mét sè hµng ho¸ nµo ®ã víi
møc gi¸ cã thÓ chÊp nhËn ®−îc trong ®iÒu kiÖn cã mét ng−êi mua nh−ng l¹i cã
nhiÒu ng−êi muèn b¸n.
§èi víi Doanh nghiÖp x©y dùng th× ho¹t ®éng ®Êu thÇu x©y l¾p lµ vÊn ®Ò
mµ hä rÊt quan t©m ®Ó ký kÕt ®−îc hîp ®ång, qua ®ã t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho
ng−êi lao ®éng, t¨ng doanh thu..., v× thÕ c¸c Doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng
nhËn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng ®Êu thÇu x©y l¾p. Mét h×nh thøc c¹nh tranh ®Æc
thï cña c¸c Doanh nghiÖp x©y dùng. Trong lÜnh vùc x©y dùng, ®Êu thÇu lµ mét
ph−¬ng thøc c¹nh tranh nh»m lùa chän §¬n vÞ nhËn thÇu (kh¶o s¸t thiÕt kÕ, x©y
l¾p c«ng tr×nh, mua s¾m thiÕt bÞ...,) cã kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña dù ¸n.
Chóng ta cã thÓ tãm t¾t néi dung c¬ b¶n cña ®Êu thÇu x©y l¾p nh− sau:
2
* Chñ ®Çu t− (th−êng gäi lµ bªn A lµ ng−êi cã nhu cÇu x©y dùng c«ng
tr×nh) ®−a ra c¸c yªu cÇu cña m×nh vÒ dù ¸n vµ th«ng b¸o cho c¸c Nhµ thÇu.
* C¸c Nhµ thÇu (th−êng gäi lµ bªn B) c¨n cø vµo yªu cÇu cña Chñ ®Çu t−
sÏ ®−a ra c¸c ph−¬ng ph¸p thi c«ng x©y l¾p vµ tr×nh bµy c¸c n¨ng lùc cña m×nh
®Ó chñ ®Çu t− xem xÐt ®¸nh gi¸ vµ tæ chøc lùa chän.
Thùc chÊt cña ®Êu thÇu trong x©y l¾p lµ viÖc øng dông ph−¬ng ph¸p xÐt
hiÖu qu¶ kinh tÕ trong viÖc lùa chän tæ chøc thi c«ng x©y dùng. §©y còng lµ mét
biÖn ph¸p qu¶n lý kinh tÕ - kü thuËt trong x©y dùng, vµ lµ mét ph−¬ng ph¸p ¸p
dông phæ biÕn nhÊt ®Ó tranh giµnh hîp ®ång x©y dùng gi÷a c¸c nhµ thÇu muèn
x©y dùng c«ng tr×nh.
Th«ng qua viÖc tæ chøc ®Êu thÇu thóc ®Èy c¸c chñ ®Çu t− vµ c¸c nhµ thÇu
ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ nh»m tiÕt kiÖm vèn ®Çu t−, ®¶m b¶o chÊt l−îng,
kü thuËt, mü thuËt vµ thêi gian x©y dùng c«ng tr×nh, nhanh chãng ®−a vµo sö
dông.
V× vËy ph¶i cã mét c¸ch nh×n nhËn ®óng ®¾n vÒ ®Êu thÇu trong x©y l¾p.
Nã kh«ng ph¶i lµ mét thñ tôc thuÇn tuý, trªn thùc tÕ ®©y lµ mét c«ng nghÖ hiÖn
®¹i, mét hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p cho nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng thÓ bá qua trong sù
phèi hîp gi÷a c¸c chñ thÓ trùc tiÕp liªn quan ®Õn c¸c qu¸ tr×nn x©y dùng, cung
øng thiÕt bÞ vµ môc ®Ých lµ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh nµy thùc hiÖn víi kÕt qu¶ tèi
−u xÐt theo quan ®iÓm tæng thÓ: tèi −u vÒ chÊt l−îng, kü thuËt vµ tiÕn ®é, vÒ tµi
chÝnh, ®ång thêi h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng diÔn biÕn c¨ng th¼ng vÒ quan hÖ vµ
ph−¬ng h¹i uy tÝn cña c¸c bªn h÷u quan.
HiÖn nay ®Êu thÇu ®−îc sö dông nh− lµ mét ®iÒu tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ
thÞ tr−êng .
2. §Æc ®iÓm cña ®Êu thÇu x©y l¾p
§Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ph−¬ng thøc ®Êu thÇu lµ yÕu tè c¹nh tranh trong
nhËn thÇu. §©y lµ mét ho¹t ®éng mua b¸n, nh−ng nã kh¸c víi nh÷ng vô mua
b¸n th«ng th−êng ë chç nã mua b¸n c«ng viÖc, ë ®©y Ng−êi mua lµ chñ ®Çu t−,
Ng−êi b¸n lµ c¸c nhµ thÇu. Chñ ®Çu t− sÏ chän ng−êi b¸n nµo cã gi¸ thÊp nhÊt
víi c¸c c«ng viÖc nh− nhau.
Theo quan ®iÓm cña Nhµ thÇu th× ®Êu thÇu cã h×nh thøc may rñi. §«i khi
Nhµ thÇu sÏ th¾ng cuéc trong khi cho r»ng gi¸ cña m×nh kh¸ cao, ®«i khi l¹i thÊt
b¹i khi nghÜ r»ng gi¸ cña m×nh qu¸ thÊp. Khi ®H giµnh ®−îc hîp ®ång, Nhµ thÇu
th−êng dïng ®Õn c¸c yªu s¸ch ®ßi hái ®Ó ®¶m b¶o lîi nhuËn thùc tÕ cao, v× ®¬n
dù thÇu gèc dùa trªn c¬ së dù to¸n chi phÝ thÊp.
3
Theo lý thuyÕt vÒ hµnh vi ng−êi tiªu dïng th× trong mét vô mua b¸n bao
giê ng−êi mua còng cè g¾ng ®Ó mua ®−îc hµng víi gi¸ thÊp nhÊt mµ chÊt l−îng
vÉn ®¶m b¶o, trong khi ®ã ng−êi b¸n l¹i cè g¾ng b¸n ®−îc mÆt hµng ®ã víi gi¸
cao nhÊt. Do ®ã n¶y sinh sù c¹nh tranh gi÷a ng−êi mua vµ ng−êi b¸n. Gi÷a c¸c
nhµ thÇu th× cè g¾ng c¹nh tranh víi nhau ®Ó b¸n ®−îc hµng. Th«ng qua ®ã sÏ
t×m ®−îc nhµ thÇu nµo cã gi¸ rÎ nhÊt, mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l−îng theo yªu cÇu.
3. Môc tiªu cña ®Êu thÇu x©y l¾p trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng
a. Víi nhµ n−íc:
- Th«ng qua ho¹t ®éng ®Êu thÇu n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån vèn tËp
trung (vèn do ng©n s¸ch nhµ n−íc cÊp) tr¸nh lHng phÝ kh«ng ®¸ng cã trong qu¸
tr×nh thùc hiÖn dù ¸n do sù mãc ngoÆc gi÷a A vµ B
- §Êu thÇu gãp phÇn ®æi míi qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n−íc víi ho¹t ®éng
®Çu t− vµ x©y dùng.
Tr−íc kia trong x©y dùng còng nh− c¸c ngµnh kinh doanh kh¸c, nhµ n−íc
qu¶n lý tõ trªn xuèng d−íi, mäi quyÕt ®Þnh nh− x©y dùng c«ng tr×nh nµo, ai thi
c«ng, vèn bao nhiªu, thêi gian x©y dùng trong bao l©u, ... ®Òu do nhµ nhµ n−íc
trùc tiÕp ®iÒu khiÓn nh− vËy t¹o ra sù yÕu kÐm vÒ tiÕn ®é thi c«ng, vÒ chÊt l−îng
c«ng tr×nh, lHng phÝ vèn, ... víi c¬ chÕ ®Êu thÇu míi nhµ n−íc chØ cßn qu¶n lý
s¶n phÈm cuèi cïng tøc lµ c«ng tr×nh ®H hoµn chØnh víi chÊt l−îng ®¶m
b¶o.ViÖc thi c«ng nh− thÕ nµo, gi¸ thi c«ng lµ bao nhiªu lµ tuú thuéc vµo c¸c
nhµ thÇu kh¸c nhau ®−a ra khi tham ra ký kÕt hîp ®ång (gi¸ hîp lý)..., Nhµ n−íc
kh«ng cßn qu¶n lý nh− tr−íc n÷a mµ tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc
vÒ x©y dùng giê ®©y chñ yÕu chuyÓn sang viÖc nghiªn cøu ban hµnh c¸c chÝnh
s¸ch, quy chuÈn vÒ x©y dùng ®Ó ®iÒu tiÕt trong lÜnh vùc nµy.
b. Víi chñ ®Çu t−
- Th«ng qua ®Êu thÇu, chñ ®Çu t− lùa chän ®−îc nhµ thÇu nµo cã n¨ng lùc
®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt, chÊt l−îng, tiÕn ®é, tr×nh ®é thi c«ng vµ gi¸ c¶
hîp lý cña c«ng tr×nh.
- Chèng ®éc quyÒn gi¸ c¶ cña c¸c nhµ thÇu, vµ do ®ã cã thÓ qu¶n lý, sö
dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t− x©y dùng.
- T¹o c¬ héi n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý kinh
tÕ, kü thuËt cña chñ ®Çu t−.
- KÝch thÝch c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu, do ®ã cã thÓ thóc ®Èy qu¸ tr×nh
hoµn thiÖn lùc l−îng s¶n xuÊt cña c¸c nhµ thÇu.
4
c. §èi víi nhµ thÇu
- Víi h×nh thøc c«ng khai vµ b×nh ®¼ng, tæ chøc ®Êu thÇu ®¶m b¶o tÝnh
c«ng b»ng ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c Nhµ
thÇu.
- Do ph¶i c¹nh tranh nªn tÊt yÕu c¸c Nhµ thÇu ®Òu ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p
®Ó ngµy cµng ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ còng nh− c¸ch thøc thùc hiÖn ®Ó cã
thÓ hy väng nhËn ®−îc thÇu trong t−¬ng lai. H¬n n÷a c¸c Nhµ thÇu sÏ cã tr¸ch
nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc nhËn thÇu nh»m gi÷ uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, do
vËy chÊt l−îng c«ng tr×nh ®−îc n©ng cao, gi¸ thµnh x©y dùng ®−îc chó träng.
- §Ó th¾ng thÇu, c¸c nhµ thÇu cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, n¨ng
lùc cña ®éi ngò c¸n bé trong viÖc chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu còng nh− toµn bé nh©n
viªn trong Doanh nghiÖp.
II. sù cÇn thiÕt kh¸ch quan, vai trß vµ ý nghÜa cña ®Êu thÇu trong x©y l¾p
1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan thùc hiÖn ®Êu thÇu trong x©y l¾p
Hµng n¨m, c¸c n−íc trªn thÕ giíi nãi chung còng nh− ViÖt Nam nãi
riªng, ChÝnh phñ ®Òu ph¶i ®Çu t− x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, kü thuËt
cho ®Êt n−íc. §ã lµ sù ®¸nh gi¸ cña mét ®Êt n−íc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trong
hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai.
ViÖc x©y dùng c«ng tr×nh lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng cña mét dù
¸n, ®Ó x©y dùng ®−îc mét c«ng tr×nh ®¸p øng tèt c¸c ®ßi hái vÒ kü thuËt, chÊt
l−îng, thêi gian thùc hiÖn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt nh÷ng
tranh chÊp cã thÓ g©y thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt hoÆc vÒ uy tÝn cña c¸c bªn h÷u quan
th× ngµy nay, ph−¬ng ph¸p ®Êu thÇu theo nguyªn t¾c chuÈn mùc, th«ng dông
trªn thÞ tr−êng Quèc tÕ (h−íng dÉn cña tæ chøc FIDIC lµ liªn ®oµn kü s− t− vÊn
Quèc tÕ) tá ra cã nhiÒu −u ®iÓm vµ ngµy cµng ®−îc ¸p dông phæ biÕn.
§èi víi c¸c dù ¸n lín, phøc t¹p, dù ¸n cña c¸c C«ng ty nhiÒu Chñ së h÷u
vµ ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n thuéc khu vùc Nhµ n−íc, dù ¸n cã sù tµi trî cña Quèc tÕ
th× viÖc x©y dùng c«ng tr×nh qua ®Êu thÇu lµ c¸ch duy nhÊt ®Ó tr¸nh nh÷ng s¬
hë, sai lÇm cã thÓ g©y thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt vµ uy tÝn cho c¸c bªn cã liªn quan.
MÆt kh¸c, trªn thÕ giíi viÖc x©y dùng c«ng tr×nh kh«ng chØ eo hÑp trong
mét quèc gia mµ nã cßn ph¶i ®−îc sù gióp ®ì vÒ kh¶o s¸t thiÕt kÕ, thi c«ng x©y
dùng..., cña c¸c n−íc kh¸c tiªn tiÕn h¬n, ®¶m b¶o h¬n. Do vËy nÕu kh«ng cã
ph−¬ng thøc ®Êu thÇu th× kh«ng thÓ t×m kiÕm ®−îc c¸c Nhµ thÇu phï hîp cho
bÊt kú mét n−íc nµo khi mµ dù ¸n ®ã v−ît ra khái tÇm kiÓm so¸t còng nh− x©y
dùng cña quèc gia.
5
§èi víi ViÖt Nam chóng ta, vÊn ®Ò qu¶n lý vèn ®Çu t− XDCB ®ang lµ vÊn
®Ò nan gi¶i bao l©u nay. Hµng n¨m g©y ra sù lHng phÝ cho Nhµ n−íc 30-40%
tæng vèn ®Çu t−. NhiÒu c«ng tr×nh x©y dùng sè vèn thùc bá ra h¬n sè vèn dù
to¸n ®H phª duyÖt tíi 20-25% mµ vÉn kh«ng ®−îc ®−a vµo bµn giao sö dông
®óng tiÕn ®é. Theo sè liÖu thèng kª tõ n¨m 1994-1997 cã tíi 60% sè c«ng tr×nh
x©y dùng v−ît dù to¸n ban ®Çu ph¶i ®iÒu chØnh l¹i. NÕu tÝnh to¸n toµn bé c¸c
kho¶n chi thªm ®ã trong c¶ n−íc th× sè tiÒn vèn lHng phÝ thuéc së h÷u Nhµ n−íc
lµ rÊt lín. Qu¸ tr×nh thÊt tho¸t nµy cø diÔn ra liªn tôc vµ ngµy cµng cã quy m«,
sè l−îng lín, lµm ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi gi¸ trÞ cña c«ng tr×nh, chÊt l−îng cña
c«ng tr×nh bÞ gi¶m xuèng vµ lóc ®ã hiÖu qu¶ cña nã còng bÞ ¶nh h−ëng theo.
Bªn c¹nh ®ã lµ sù n¶y sinh nh÷ng phøc t¹p trong viÖc giao thÇu, nhËn thÇu cña
c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ vÒ gi¸ c¶, thêi gian thi c«ng, chÊt l−îng c«ng tr×nh g©y ra sù
¶nh h−ëng ®Õn c«ng tr×nh (nhiÒu Chñ ®Çu t− tù lùa chän tæ chøc nhËn thÇu ®Ó
giao thÇu vµ tù tho¶ thuËn vÒ gi¸ c¶ x©y dùng c«ng tr×nh kÓ c¶ nguån vèn Ng©n
s¸ch vµ c¸c nguån kh¸c). Tõ thùc tÕ ®ã, c¸c hiÖn t−îng tiªu cùc trong quan hÖ
giao nhËn thÇu trë nªn ®a d¹ng vµ phøc t¹p thªm.
Tr−íc t×nh h×nh qu¶n lý trong ®Çu t− XDCB cã nhiÒu yÕu kÐm, thÊt tho¸t
lHng phÝ nh− vËy, nÒn kinh tÕ n−íc ta khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng
d−íi t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ nh− quy luËt c¹nh tranh, quy luËt gi¸ trÞ,
quy luËt cung cÇu..., muèn cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trë thµnh hµng ho¸ trªn
thÞ tr−êng vµ t¨ng c−êng hiÖu lùc qu¶n lý cña Nhµ n−íc vÒ XDCB, c¶i tiÕn c«ng
t¸c ®¬n gi¸ dù to¸n, chèng lHng phÝ, thÊt tho¸t, tham nhòng, tiªu cùc th× viÖc
thùc hiÖn ph−¬ng thøc ®Êu thÇu x©y l¾p c«ng tr×nh lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt, lµ
mét h−íng tÝch cùc cã nhiÒu −u thÕ h¬n h¼n ph−¬ng thøc giao thÇu theo kÕ
ho¹ch tr−íc ®©y cña chóng ta.
CÇn ph¶i nh×n nhËn mét c¸ch ®óng ®¾n r»ng ®Êu thÇu lµ mét ph−¬ng ph¸p
h×nh thµnh tõ sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn vµ tinh tÕ gi÷a c¸c yÕu tè ph¸p lý, kü
thuËt vµ tµi chÝnh víi c¸c nguyªn lý cña khoa häc qu¶n lý tæ chøc, víi tÝnh chÊt
lµ mét ph−¬ng ph¸p phæ biÕn cã hiÖu qu¶ cao, ®Êu thÇu ngµy cµng ®−îc nh×n
nhËn nh− mét ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu ®Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng cho c¸c Nhµ ®Çu t− dï
hä thuéc khu vùc Nhµ n−íc hay t− nh©n, dï hä ®Çu t− ë trong n−íc hay n−íc
ngoµi.
2. Vai trß vµ ý nghÜa cña ®Êu thÇu trong x©y l¾p
Qua vµi n¨m tæ chøc thùc hiÖn theo ph−¬ng ph¸p ®Êu thÇu trong x©y l¾p
cña Bé x©y dùng n−íc ta ®H ®óc kÕt, ®¸nh gi¸ ®−îc vai trß rÊt to lín cña ®Êu
thÇu trong trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ngµnh x©y dùng nãi riªng vµ
toµn bé c¸c ngµnh kinh tÕ nãi chung.
6
§óng vËy, th«ng qua ph−¬ng thøc ®Êu thÇu nã thÓ hiÖn râ nh÷ng vÊn ®Ò
chñ chèt sau:
- Mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý XDCB.
- Thóc ®Èy tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh x©y dùng, t¹o
®iÒu kiÖn øng dông tiÕn bé khoa häc, kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ x©y dùng
- Th«ng qua ®Êu thÇu, b¾t buéc c¸c Nhµ thÇu ph¶i tù n©ng cao n¨ng lùc
cña m×nh ®Ó c¹nh tranh th¾ng thÇu.
- Th«ng qua ®Êu thÇu, c¸c Doanh nghiÖp XD tÝch luü ®−îc nhiÒu kinh
nghiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh, nhanh chãng tr−ëng thµnh lín m¹nh.
MÆt kh¸c, nã gióp chóng ta hoµ nhËp vµo c¸c khu vùc thÕ giíi t¹o tiÒn ®Ò
cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña n−íc ta.
Nh− vËy, chóng ta cÇn ph¶i ®Èy m¹nh viÖc tù hoµn thiÖn m×nh ®Ó thùc
hiÖn ®−îc c¸c yªu cÇu còng nh− c¸c th«ng lÖ cña ®Êu thÇu quèc tÕ. §ã chÝnh lµ
®iÓm mèc quan träng cho ngµnh x©y dùng chóng ta ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c
n−íc kh¸c trªn thÕ giíi.
Tãm l¹i, ®Êu thÇu trong x©y l¾p lµ mét ph−¬ng thøc qu¶n lý tiªn tiÕn ®em
l¹i hiÖu qu¶ cao, gãp phÇn thóc ®Èy sù tiÕn bé cña ngµnh x©y dùng. §em l¹i
hiÖu qu¶ cao cho nÒn kinh tÕ hay cho ®Êt n−íc. V× thÕ ®Êu thÇu x©y l¾p cÇn ph¶i
®−îc triÓn khai réng rHi trong XDCB cña chóng ta.
III. C¸c nguyªn t¾c cña ®Êu thÇu x©y l¾p.
Trong qu¸ tr×nh tham ra ®Êu thÇu vµ nhËn thÇu, Chñ ®Çu t− vµ Nhµ thÇu
còng nh− c¸c bªn cã liªn quan ph¶i thùc hiÖn mét sè nguyªn t¾c sau:
1. Nguyªn t¾c c¹nh tranh c«ng b»ng
C¸c Nhµ thÇu tham ra thÇu ®Òu ph¶i ®−îc Chñ ®Çu t− ®èi xö ngang nhau,
nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cÇn ph¶i ®−îc cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kh«ng
thiªn vÞ bªn nµo vµ hoµn toµn c«ng khai.
2. Nguyªn t¾c bÝ mËt:
Chñ ®Çu t− ph¶i gi÷ bÝ mËt vÒ sè liÖu, th«ng tin cã liªn quan cña c¸c Nhµ
thÇu vÒ dù ¸n ®ang ®−îc thùc hiÖn ®Êu thÇu, kh«ng ®−îc tiÕt lé th«ng tin cña
Nhµ thÇu nµy cho Nhµ thÇu kh¸c.
3. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ c«ng b»ng:
C¸c hå s¬ ph¶i ®−îc ®¸nh gi¸ mét c¸nh chÝnh x¸c ®óng theo chuÈn mùc
7
vµ ®−îc ®¸nh gi¸ bëi Héi ®ång xÐt thÇu cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt, kh«ng thiªn
vÞ bªn nµo. Ph¶i l−îng ho¸ ®−îc kÕt qu¶ xÐt thÇu ®Ó cã sù lùa chän vµ quyÕt
®Þnh chÝnh x¸c. Ph¶i lo¹i ngay nh÷ng Nhµ thÇu cã hµnh vi vi ph¹m Quy chÕ ®Êu
thÇu. Ph¶i gi¶i thÝch ®Çy ®ñ khi cã quyÕt ®Þnh lo¹i bá hay lùa chän Nhµ thÇu ®Ó
tr¸nh sù nghi ngê cña c¸c bªn tham gia.
4. Nguyªn t¾c ®ßi hái vÒ n¨ng lùc:
Khi tæ chøc ®Êu thÇu hay khi tham gia ®Êu thÇu, Chñ ®Çu t− vµ c©c Nhµ
thÇu ph¶i cã ®−îc c¸c n¨ng lùc thùc tÕ ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o ®−îc c¸c yªu cÇu cña
dù ¸n ®Ò ra nh− kü thuËt, tµi chÝnh, m¸y mãc, thiÕt bÞ... Nguyªn t¾c nµy ®−îc
®Æt ra ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thiÖt h¹i do Chñ ®Çu t− hay Nhµ thÇu kh«ng ®ñ ®iÒu
kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña m×nh, lµm vì hiÖu qu¶ c¬ chÕ ®Êu thÇu g©y
tèn kÐm cho Nhµ n−íc.
5. Nguyªn t¾c tr¸ch nhiÖm:
Tr¸ch nhiÖm cña Chñ ®Çu t− vµ Nhµ thÇu ph¶i ®−îc x¸c nhËn cô thÓ trong
qu¸ tr×nh thùc hiÖn còng nh− sau khi hoµn thµnh c«ng tr×nh. MÆt kh¸c, gi÷a Chñ
®Çu t− vµ Nhµ thÇu ph¶i nghiªm tóc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n−íc vÒ ®Êu
thÇu.
IV. Néi dung chÝnh cña ph−¬ng thøc ®Êu thÇu vµ dù thÇu trong x©y l¾p.
1. C¸c h×nh thøc ®Êu thÇu trong n−íc.
Theo Quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 88/1999/N§-CP
ngµy 1/9/1999 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ th× hiÖn nay trong n−íc cã c¸c h×nh
thøc ®Êu thÇu sau:
a. §Êu thÇu réng r7i:
§Êu thÇu réng rHi lµ h×nh thøc ®Êu thÇu kh«ng h¹n chÕ sè l−îng nhµ thÇu
tham gia
§Æc ®iÓm mang tÝnh c«ng khai vµ tÝnh c¹nh tranh cao.
Chñ ®Çu t− ph¶i th«ng b¸o c«ng khai trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng tèi thiÓu 10 ngµy tr−íc khi ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu vµ ghi râ ®iÒu kiÖn,
thêi gian dù thÇu ®Ó c¸c nhµ thÇu ®−îc biÕt vµ cã thÓ tham ra. Qu¸ tr×nh xÐt thÇu
®−îc thùc hiÖn c«ng khai b×nh ®¼ng. Nhµ thÇu nµo cã gi¸ thÇu hîp lý thuéc
ph¹m vi gi¸ cña chñ ®Çu t− dù kiÕn (gi¸ trÇn) vµ tho¶ mHn ®−îc c¸c ®iÒu kiÖn
mµ chñ ®Çu t− ®Ò ra th× nhµ thÇu ®ã tróng thÇu.
8
H×nh thøc nµy ®−îc gäi lµ kh«ng thµnh c«ng khi kh«ng cã ng−êi dù thÇu
hoÆc kh«ng cã Nhµ thÇu nµo ®−a ra c¸c ®iÒu kiÖn chÊp nhËn ®−îc, khi ®ã sÏ tæ
chøc më thÇu l¹i. §èi víi c¸c gãi thÇu lín, phøc t¹p vÒ c«ng nghÖ vµ kü thuËt,
Chñ ®Çu t− ph¶i tiÕn hµnh s¬ tuyÓn ®Ó lùa chän Nhµ thÇu cã ®ñ t− c¸ch, n¨ng lùc
tham ra dù thÇu.
§Êu thÇu réng rHi lµ h×nh thøc chñ yÕu ®−îc ¸p dông trong ®Êu thÇu
b. §Êu thÇu h¹n chÕ:
§©y lµ h×nh thøc ®Êu thÇu mµ bªn mêi thÇu chØ mêi mét sè nhµ thÇu (tèi
thiÓu lµ 5) cã ®ñ n¨ng lùc tham dù. Th«ng th−êng ®ã lµ kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh,
chuyªn m«n cña Nhµ thÇu phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng tr×nh. Danh s¸ch nhµ
thÇu tham dù ph¶i ®−îc ng−êi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm quyÒn chÊp
thuËn. H×nh thøc nµy chØ ®−îc xem xÐt ¸p dông khi cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn
sau:
* ChØ cã mét sè nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cña gãi thÇu;
* C¸c nguån vèn sö dông yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh ®Êu thÇu h¹n chÕ;
* Do t×nh h×nh cô thÓ cña gãi thÇu mµ viÖc ®Êu thÇu h¹n chÕ cã lîi thÕ.
ViÖc xÐt thÇu vµ c«ng nhËn tróng thÇu gièng nh− h×nh thøc ®Êu thÇu réng
rHi.
c. ChØ ®Þnh thÇu:
ChØ ®Þnh thÇu lµ h×nh thøc chän trùc tiÕp nhµ thÇu ®¸p øng yªu cÇu cña
gãi thÇu ®Ó th−¬ng th¶o hîp ®ång.
§©y lµ h×nh thøc ®Æc biÖt ®−îc ¸p dông theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ Qu¶n
lý qu¶n lý ®Çu t− vµ x©y dùng ®èi víi c¸c gãi thÇu sö dông vèn Nhµ n−íc ®−îc
phÐp chØ ®Þnh thÇu. H×nh thøc nµy cã thÓ tiÕn hµnh mêi thÇu gièng ®Êu thÇu
réng rHi hay h¹n chÕ. Tuy nhiªn, bªn mêi thÇu chØ th−¬ng th¶o hîp ®ång víi
mét nhµ thÇu do ng−êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t− chØ ®Þnh, nÕu kh«ng ®¹t
®−îc yªu cÇu míi th−¬ng th¶o víi nhµ thÇu kh¸c. VÒ néi dung vµ h×nh thøc tæ
chøc còng nh− h×nh thøc ®Êu thÇu h¹n chÕ nh−ng kh¸c ë chç kh«ng yªu cÇu
Nhµ thÇu ph¶i nép tiÒn b¶o lHnh dù thÇu vµ khi më thÇu kh«ng nhÊt thiÕt sù cã
mÆt cña ®¬n vÞ dù chän thÇu.
H×nh thøc nµy chØ ®−îc ¸p dông trong c¸c tr−êng hîp ®Æc biÖt sau:
* Tr−êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng do thiªn tai ®Þch ho¹, ®−îc phÐp chØ ®Þnh
ngay cho ®¬n vÞ cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kÞp thêi. Sau ®ã ph¶i b¸o
c¸o Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ néi dung chØ ®Þnh thÇu ®Ó xem xÐt phª duyÖt;
9
* Gãi thÇu cã tÝnh chÊt nghiªn cøu thö nghiÖm, bÝ mËt quèc gia, bÝ mËt an
ninh, bÝ mËt quèc phßng do Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh;
* Gãi thÇu ®Æc biÖt do Thñ t−íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh trªn c¬ së b¸o c¸o
thÈm ®Þnh cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, ý kiÕn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan tµi trî
vèn vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan.
Trong b¸o c¸o ®Ò nghÞ chØ ®Þnh thÇu ph¶i x¸c ®Þnh râ ba néi dung sau:
- Lý do chØ ®Þnh thÇu;
- Kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc vÒ mÆt kü thuËt, tµi chÝnh cña nhµ thÇu ®−îc
chØ ®Þnh thÇu;
- Gi¸ trÞ vµ khèi l−îng ®H ®−îc ng−êi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm
quyÒn phª duyÖt lµm c¨n cø cho chØ ®Þnh thÇu;
Khi thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®Êu thÇu mét dù ¸n do chñ ®Çu t− ®−a ra th× c¸c
DNXD th−êng thùc hiÖn mét sè lo¹i h×nh thøc hîp ®ång b»ng v¨n b¶n (th−êng
gäi lµ c¸c hîp ®ång). Mét hîp ®ång th−êng lµ mét hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i tù
nguyÖn cã gi¸ trÞ ph¸p lý ®−îc lËp gi÷a hai bªn ký kÕt mµ nhê ®ã lîi Ých cña bªn
nµy ®−îc ®¶m b¶o b»ng ho¹t ®éng cña bªn kia.
C¨n cø vµo thêi h¹n vµ tÝnh chÊt cña gãi thÇu ®−îc quy ®Þnh trong kÕ
ho¹ch ®Êu thÇu cã hai lo¹i hîp ®ång chÝnh ®−îc dïng trong viÖc x©y l¾p, ®ã lµ
hîp ®ång gi¸ cè ®Þnh vµ hîp ®ång ®iÒu chØnh gi¸.
*. C¸c hîp ®ång gi¸ cè ®Þnh.
Hîp ®ång nµy ®ßi hái Nhµ thÇu tiÕn hµnh vµ hoµn thiÖn c«ng tr×nh ®Æt ra
trong dù ¸n víi tæng sè tiÒn ®−îc tÝnh s½n cho tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc vµ ®H ®−îc
−íc tÝnh phï hîp víi c¸c néi dung c«ng viÖc kh¸c nhau cÊu thµnh c«ng tr×nh.
Tr−êng hîp cã nh÷ng ph¸t sinh ngoµi hîp ®ång nh−ng kh«ng do nhµ thÇu g©y ra
kh«ng thÓ dù ®o¸n trong khi ®Êu thÇu th× toµn bé sè tiÒn cuèi cïng ph¶i tr¶ theo
gi¸ cè ®Þnh sÏ kh«ng ®−îc râ cho tíi khi c«ng tr×nh hoµn thµnh. V× thÕ kh¸i
niÖm "gi¸ cè ®Þnh" ®−îc hiÓu lµ gi¸ c¶ cña c¸c c«ng viÖc ë vµo thêi ®iÓm ®Êu
thÇu.
*. Hîp ®ång cã ®iÒu chØnh gi¸
Hîp ®ång cã ®iÒu chØnh gi¸ lµ hîp ®ång ¸p dông cho nh÷ng gãi thÇu mµ
t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c vÒ sè
l−îng vµ khèi l−îng hoÆc cã biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶ do chÝnh s¸ch cña Nhµ
n−íc thay ®æi vµ hîp ®ång cã thêi gian thùc hiÖn trªn 12 th¸ng. ViÖc ®iÒu chØnh
gi¸ trÞ hîp ®ång chØ ®−îc thùc hiÖn khi:
10
+ Trong hå s¬ mêi thÇu ®−îc ng−êi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm
quyÒn phª duyÖt cã quy ®Þnh cô thÓ ®iÒu kiÖn, giíi h¹n c¸c phÇn viÖc hoÆc h¹ng
môc ®−îc ®iÒu chØnh vµ c«ng thøc ®iÒu chØnh gi¸.
+ §−îc c¸c bªn liªn quan x¸c nhËn, ®−îc ng−êi cã thÈm quyÒn cho phÐp,
¸p dông trong c¸c tr−êng hîp:
- Khi cã nh÷ng khèi l−îng, sè l−îng ph¸t sinh (t¨ng hoÆc gi¶m) kh«ng
ph¶i do nhµ thÇu g©y ra;
- Khi cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ do chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc thay ®æi ®èi víi
c¸c yÕu tè nh©n c«ng, nguyªn vËt liÖu vµ thiÕt bÞ cña nh÷ng hîp ®ång cã ®iÒu
chØnh gi¸ víi thêi gian thùc hiÖn trªn 12 th¸ng. Tr−ît gi¸ chØ ®−îc tÝnh tõ th¸ng
thø 13 kÓ tõ thêi ®iÓm b¾t ®Çu thùc hiÖn hîp ®ång.
+ Gi¸ trÞ cña hîp ®ång sau khi ®iÒu chØnh kh«ng ®−îc v−ît tæng dù to¸n,
dù to¸n hoÆc gi¸ gãi thÇu x¸c ®Þnh trong kÕ ho¹ch ®Êu thÇu ®H ®−îc duyÖt. Tæng
gi¸ trÞ ®iÒu chØnh vµ gi¸ trÞ c¸c hîp ®ång thuéc dù ¸n kh«ng ®−îc v−ît tæng møc
®Çu t− ®−îc duyÖt.
d. Néi dung ph−¬ng ph¸p ®Êu thÇu trong n−íc.
§iÒu kiÖn cña bªn tham ra dù thÇu trong n−íc:
C¸c ®¬n vÞ x©y l¾p ®Òu cã thÓ tham ra dù s¬ tuyÓn ®Êu thÇu khi cã ®ñ c¸c
®iÒu kiÖn c¬ b¶n sau:
- Ph¶i cã giÊy phÐp kinh doanh vµ giÊy phÐp hµnh nghÒ x©y dùng theo
®óng víi lo¹i c«ng viÖc cña c«ng tr×nh ®Êu thÇu. §óng ph¹m vi ho¹t ®éng ®−îc
cÊp cã thÈm quyÒn cÊp theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n−íc. §iÒu kiÖn
nµy nh»m ®¶m b¶o Nhµ thÇu lµ mét tæ chøc kinh doanh hîp ph¸p.
- Ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, tµi chÝnh, nh©n c«ng,... ®¸p
øng ®−îc c¸c yªu cÇu ®Æt ra trong hå s¬ mêi thÇu.
- Mét tæ chøc tham ra ®Êu thÇu chØ ®−îc phÐp göi mét ®¬n vÞ dù thÇu
trong mét c«ng tr×nh ®Êu thÇu nÕu ®¬n vÞ chän qua vßng s¬ tuyÓn. NÕu cã sù
liªn danh ®Ó dù thÇu th× ph¶i cö mét ®¹i diÖn, ®¬n vÞ ®¹i diÖn ph¶i cã 40% vèn
cña liªn danh vµ ph¶i kª khai râ c¸c ®¬n vÞ liªn danh. TÊt nhiªn, ®¬n vÞ liªn
danh còng ph¶i cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn trªn vµ cïng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc thùc
hiÖn hîp ®ång x©y l¾p víi chñ ®Çu t− nÕu tróng thÇu. Gi÷a c¸c ®¬n vÞ liªn danh
ph¶i cã hîp ®ång liªn danh vµ ph¶i cã hîp ®ång kinh tÕ ph©n ®Þnh râ rµng tr¸ch
nhiÖm vµ quyÒn lîi cña tõng ®¬n vÞ.
11
Bªn c¹nh ®ã, nhµ thÇu chÝnh ph¶i chuÈn bÞ toµn bé hå s¬ sau khi tham
kh¶o vµ t×m hiÓu kü c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh göi ®Õn chñ ®Çu t−.
Bªn mêi thÇu kh«ng ®−îc tham ra víi t− c¸ch lµ Nhµ thÇu ®èi víi c¸c gãi
thÇu do m×nh tæ chøc
2. C¸c h×nh thøc ®Êu thÇu quèc tÕ
Nãi chung, ®Êu thÇu quèc tÕ còng cã c¸c h×nh thøc t−¬ng tù nh− ®Êu thÇu
trong n−íc ®ã lµ:
. §Êu thÇu réng rHi.
. §Êu thÇu h¹n chÕ.
. ChØ ®Þnh thÇu.
a. NhiÖm vô cña Nhµ thÇu muèn tham dù thÇu:
§Ó cã thÓ tham gia ®Êu thÇu, tr−íc hÕt nhµ thÇu cÇn ph¶i nghiªn cøu,
kiÓm tra kü l−ìng khèi l−îng ®Æc ®iÓm, ph¹m vi c«ng viÖc, ®iÒu kiÖn thi c«ng,
c¸c thiÕt bÞ cÇn dïng,... §©y lµ viÖc cÇn thiÕt vµ quan träng ë mét sè n−íc TBCN
C¸c yªu cÇu ®èi víi nhµ thÇu: Nép ®¬n dù thÇu kÌm theo hå s¬ dù thÇu
gåm: Chøng chØ hµnh nghÒ XD; sè l−îng vµ tr×nh ®é c¸n bé, c«ng nh©n, m¸y
mãc thiÕt bÞ tham gia vµo dù ¸n ®Êu thÇu; sè l−îng c¸c c«ng tr×nh t−¬ng tù gãi
thÇu ®H x©y dùng tr−íc ®©y ®−îc kh¸ch hµng x¸c nhËn; ph¶i xuÊt tr×nh t×nh
tr¹ng lµnh m¹nh vÒ tµi chÝnh; nÕu liªn danh ®Ó ®Êu thÇu ph¶i th«ng b¸o víi chñ
®Çu t−.
b. Tr×nh tù tæ chøc ®Êu thÇu
- S¬ tuyÓn: Mêi c¸c nhµ thÇu dù tuyÓn, ph¸t vµ nép c¸c tµi liÖu nép s¬
tuyÓn, ph©n tÝch c¸c sè liÖu dù s¬ tuyÓn, lùa chän vµ th«ng b¸o danh s¸ch c¸c
nhµ thÇu.
- NhËn ®¬n thÇu: So¹n th¶o tµi liÖu ®Êu thÇu, ph¸t tµi liÖu ®Êu thÇu, danh
s¸ch c¸c nhµ thÇu ®H tham quan th¨m c«ng tr×nh, söa ®æi bæ xung tµi liÖu ®Êu
thÇu, xö lý c¸c th¾c m¾c cña c¸c øng thÇu, nhËn ®¬n thÇu.
- Më vµ ®¸nh gi¸ thÇu: Më ®¬n thÇu, ®¸nh gi¸ ®¬n thÇu, ký hîp ®ång giao
nhËn thÇu.
c. Gi¸ thanh to¸n trong ®Êu thÇu.
§Ó tÝnh gi¸ x©y dùng c«ng tr×nh th× Chñ ®Çu t− vµ Nhµ thÇu ®Òu dùa vµo
gi¸ ®Þnh møc cña Nhµ n−íc quy ®Þnh vµ céng thªm mét kho¶n lHi (Chi phÝ vËt
12
t−, nh©n c«ng, khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, ...). Tuy nhiªn, cã hai c¸ch thanh to¸n
gi¸ c«ng tr×nh nh− sau:
- Gi¸ trän gãi: Khi ký hîp ®ång th× gi÷a chñ ®Çu t− vµ nhµ thÇu ®H x¸c
®Þnh mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh mµ bªn Nhµ thÇu ®−a ra. Khi c«ng tr×nh hoµn thµnh
th× Chñ ®Çu t− còng chØ tr¶ cho Nhµ thÇu ®óng b»ng khèi l−îng tiÒn ®ã (NÕu
kh«ng cã sù thay ®æi gi¸ ®Þnh møc).
- Gi¸ tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ céng thªm mét kho¶n lHi tÝnh b»ng phÇn
tr¨m chi phÝ: Khi thanh to¸n theo gi¸ nµy, Nhµ thÇu ®−îc Chñ ®Çu t− thanh to¸n
toµn bé chi phÝ thùc tÕ (vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, nh©n c«ng,...) ®−îc Chñ ®Çu
t− chÊp nhËn, cßn lHi cã nhiÒu c¸ch tÝnh: Cã thÓ b»ng phÇn tr¨m theo chi phÝ
thùc tÕ, cã thÓ tÝnh theo phÇn tr¨m chi phÝ dù to¸n do hai bªn ký kÕt t¹i thêi
®iÓm ký kÕt hîp ®ång.
3. C¸c chØ tiªu chñ yÕu ®−îc sö dông trong ®Êu thÇu X©y l¾p
Sau khi nhËn vµ nghiªn cøu kü hå s¬ mêi thÇu cña Chñ ®Çu t−, c¸c Nhµ
thÇu cÇn ph¶i ®−a ra ®−îc h×nh thøc c¹nh tranh dùa trªn lîi thÕ cña m×nh ®Ó hy
väng ®¹t ®−îc môc ®Ých cuèi cïng lµ nhËn ®−îc thÇu ë vßng mét lµ giai ®o¹n s¬
tuyÓn. Nhµ thÇu ph¶i cã ®−îc c¸c chØ tiªu sau:
- T×nh tr¹ng tµi chÝnh: Doanh thu hµng n¨m b×nh qu©n tõ c¸c hîp ®ång
thùc hiÖn trong vßng hai n¨m võa qua, kh¶ n¨ng ®¶m b¶o tµi chÝnh cho ho¹t
®éng x©y l¾p c«ng tr×nh ®Êu thÇu th«ng qua tû lÖ % so víi gÝa cña hîp ®ång
trong n¨m cµng cao cµng tèt.
- N¨ng lùc vÒ qu¶n lý vµ ®éi ngò c«ng nh©n: Tr×nh ®é, n¨ng lùc, kinh
nghiÖm cña ng−êi lHnh ®¹o vµ bé m¸y qu¶n lý, n¨ng lùc nghÒ nghiÖp vµ sù thÝch
hîp cña ®éi ngò c«ng nh©n cµng cao cµng tèt, sè l−îng thÇu phô cµng Ýt cµng
tèt, phÇn c«ng viÖc thÇu phô ®¶m nhËn kh«ng ph¶i lµ phÇn c«ng viÖc chÝnh.
- N¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ: Møc ®é ®¸p øng yªu cÇu m¸y mãc thiÕt bÞ
thi c«ng cã s½n phï hîp víi tÝnh chÊt c«ng viÖc x©y l¾p vµ cã tÝnh −u viÖt cao.
C¸c thiÕt bÞ chñ yÕu ph¶i ®i thuª cµng Ýt cµng tèt (cã s½n), sè n¨m ®H sö dông
c¸c ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng chÝnh cµng Ýt cµng tèt.
- C¸c c«ng tr×nh ®¬n vÞ dù tuyÓn ®H thi c«ng trong 5 n¨m qua (kinh
nghiÖm): Ph¹m vi tham ra c¸c c«ng tr×nh trong n−íc cµng réng cµng tèt. So s¸nh
tæng qu¸t vÒ kinh phÝ gi÷a møc ®é c«ng viÖc ®H lµm víi c¸c c«ng tr×nh ®ang ®Êu
thÇu b×nh qu©n trong n¨m cµng cao cµng tèt. So s¸nh khèi l−îng c«ng viÖc cã
tÝnh chÊt kü thuËt c«ng nghÖ kh¸c nhau b×nh qu©n trong n¨m ®¬n vÞ ®H lµm theo
13
hîp ®ång so víi khèi l−îng b×nh qu©n trong n¨m theo dù kiÕn cña c«ng tr×nh
®ang ®Êu thÇu. Møc ®é ®H bÞ khiÕu n¹i, kiÖn tông cµng Ýt cµng tèt.
Khi ®H qua ®−îc vßng mét, Chñ ®Çu t− xÐt ®Õn vßng hai (xÐt chän):
Th«ng th−êng c¸c nhµ thÇu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n ë giai ®o¹n nµy. §Ó cã thÓ
giµnh phÇn th¾ng vÒ m×nh trong cuéc c¹nh tranh nµy, c¸c Nhµ thÇu cÇn ph¶i ®−a
ra ®−îc c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn, c¸c chØ tiªu cô thÓ mµ Chñ ®Çu t− quan t©m
nhÊt ®ã lµ:
a. ChØ tiªu chÊt l−îng, kü thuËt c«ng tr×nh: §¸nh gi¸ trªn c¸c néi dung sau:
- Møc ®é ®¸p øng cña hå s¬ dù thÇu so víi yªu cÇu kü thuËt, chÊt l−îng
vËt t−, thiÕt bÞ nªu trong hå s¬ thiÕt kÕ vµ chØ dÉn kü thuËt, tho¶ mHn sù mong
muèn Chñ ®Çu t− còng nh− ng−êi tiªu dïng.
Trong s¶n xuÊt kinh doanh x©y dùng th× chÊt l−îng s¶n phÈm chÝnh lµ
chÊt l−îng c¸c c«ng tr×nh, nã biÓu hiÖn ë tÝnh n¨ng, tuæi thä ®é tin cËy, an toµn,
tÝnh kü thuËt, tÝnh kinh tÕ cña c«ng tr×nh.
-TÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, biÖn ph¸p vµ tæ chøc
thi c«ng;
- §¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÖ sinh m«i tr−êng, vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nh− phßng
ch¸y, an toµn lao ®éng;
- Møc ®é ®¸p øng cña thiÕt bÞ thi c«ng vÒ sè l−îng chñng lo¹i, chÊt l−îng
vµ tiÕn ®é huy ®éng cho c«ng tr×nh.
- Bè trÝ nh©n lùc t¹i hiÖn tr−êng kÌm theo danh s¸ch c¸c c¸n bé chñ chèt,
tr×nh ®é, kinh nghiÖm, nhiÖm vô dù kiÕn ®−îc giao.
- Hå s¬ chi tiÕt râ rµng, s¬ ®å tæ chøc hiÖn tr−êng hîp lý.
- Thùc hiÖn b¶o hµnh c«ng tr×nh theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh.
b. ChØ tiªu gi¸ dù thÇu vµ gi¸ xÐt thÇu:
Nhµ thÇu ph¶i ®−a ra ®−îc møc gi¸ dù thÇu kh«ng v−ît gi¸ xÐt thÇu do
Chñ ®Çu t− ®−a ra. Tuy nhiªn, ph¶i dùa trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ tr−êng vµ thÕ m¹nh
vèn cã cña m×nh (n¬i cung cÊp nguyªn vËt liÖu, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn,...) ®Ó
®−a ra møc gi¸ phï hîp cã thÓ c¹nh tranh ®−îc víi c¸c nhµ thÇu cïng tham dù
kh¸c.
Tuy nhiªn, ë tõng tr−êng hîp, hoµn c¶nh kh¸c nhau c¸c Nhµ thÇu cã thÓ
®−a ra c¸c møc gi¸ kh¸c nhau nh»m ®¹t ®−îc môc ®Ých hiÖn t¹i cña m×nh. Nhµ
thÇu cã thÓ ®−a ra møc gi¸ cao khi nhËn thÊy m×nh cã c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng ®éc
14
quyÒn. §−a ra gi¸ thÊp khi thÊy nhiÒu ®èi thñ cã tiÒm lùc ngang hoÆc h¬n m×nh
vµ nh»m ng¨n chÆn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh míi. Tuy nhiªn, Nhµ thÇu ®−a ra gi¸
thÊp nh−ng ph¶i ®¶m b¶o vÒ mäi mÆt cña chñ ®Çu t− ®H ®Ò ra.
HiÖn nay, c¸c nhµ thÇu th−êng kÕt hîp c¶ hai ph−¬ng ph¸p trªn ®ã lµ sù
linh ho¹t trong thÞ tr−êng, tuú thuéc vµo hoµn c¶nh cô thÓ mµ Nhµ thÇu ®−a ra
møc gi¸ thÝch hîp ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh.
c. ChØ tiªu thêi gian hoµn thµnh c«ng tr×nh:
Dï c«ng tr×nh ph¶i thùc hiÖn trong mét kho¶ng thêi gian dµi hay ng¾n,
chØ tiªu thêi gian hoµn thµnh c«ng tr×nh do Nhµ thÇu ®−a ra (so s¸nh víi thêi
gian chñ ®Çu t− yªu cÇu) lµ rÊt quan träng, mang tÝnh chÊt c¹nh tranh cao khi
tham ra ®Êu thÇu v×: NÕu ®−a ra ®−îc biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng lµm rót ng¾n
®−îc thêi gian thi c«ng c«ng tr×nh (lµm gi¶m ø ®äng vèn, nhanh chãng ®−a c«ng
tr×nh vµo sö dông) th× cã kh¶ n¨ng tróng thÇu cao h¬n. §−a ra ®−îc tiÕn ®é hoµn
thµnh gi÷a c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh cã liªn quan nh»m gi¶i quyÕt hîp lý phÇn
t¹m øng vèn cho m×nh.
Nãi tãm l¹i, tiÕn ®é thi c«ng lµ mét vÊn ®Ò quan träng, lµ mét c«ng cô
c¹nh tranh cÇn thiÕt vµ h÷u hiÖu cña doanh nghiÖp x©y dùng trong ®Êu thÇu x©y
l¾p. Nã b¾t buéc c¸c nhµ qu¶n lý DN ph¶i lùa chän c«ng nghÖ, kü thuËt thi c«ng
vµ biÖn ph¸p thi c«ng hîp lý vµ hiÖu qu¶ nh»m t¹o kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho
Doanh nghiÖp cña m×nh
4. Tr×nh tù qu¸ tr×nh ®Êu thÇu.
Tr−íc khi tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p, Chñ ®Çu t− ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ hå
s¬ mêi thÇu gåm cã:
* Hå s¬ mêi c¸c Nhµ thÇu dù tuyÓn (Vßng 1): Chñ ®Çu t− lËp th«ng b¸o trªn
c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vÒ:
- Kh¸i qu¸t vÒ dù ¸n (®Þa ®iÓm, quy m« c«ng tr×nh, nguån vèn ®Çu t−...,)
- Chñ c«ng tr×nh - Tæ chøc t− vÊn.
- Thêi h¹n x©y dùng c«ng tr×nh.
- ChØ dÉn s¬ bé néi dung hå s¬ dù tuyÓn.
- Ngµy ph¸t v¨n kiÖn s¬ tuyÓn vÒ nép ®¬n dù s¬ tuyÓn.
- Ngµy Nhµ thÇu nép hå s¬ dù s¬ tuyÓn
* Hå s¬ mêi ®Êu thÇu gåm:
15
- Th− mêi thÇu.
- H−íng dÉn cho c¸c ®¬n vÞ dù thÇu.
- §iÒu kiÖn cña hîp ®ång (®iÒu kiÖn chung vµ riªng).
- Hå s¬ thiÕt kÕ kü thuËt vµ b¶n vÏ thi c«ng.
- B¶n thuyÕt minh vÒ ®Æc ®iÓm kü thuËt.
- B¶n tiªn l−îng ®Ó tÝnh gi¸ dù thÇu. Trong ®ã ph¶i nªu râ mÆt b»ng gi¸ vµ
tû gi¸ hèi ®o¸i (nÕu cã).
- MÉu ®¬n dù thÇu vµ c¸c phô lôc.
- MÉu b¶o lHnh dù thÇu.
- MÉu b¶o lHnh ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång.
- Thêi gian nép hå s¬ dù thÇu, thêi gian vµ ®Þa ®iÓm më thÇu.
- C¸c tµi liÖu bç xung (nÕu cã).
- C¸c tµi liÖu cÇn thiÕt kh¸c.
Bªn c¹nh ®ã, Chñ ®Çu t− ph¶i tÝnh to¸n gi¸ xÐt thÇu tr×nh cÊp cã
thÈm quyÒn phª duyÖt lµm c¨n cø xÐt chän gi¸ tróng thÇu. Møc gi¸ nµy
®−îc gi÷ bÝ mËt cho ®Õn khi c¸c nhµ thÇu ®H ®−a ra møc gi¸ ®Êu thÇu cña
m×nh, nh»m môc ®Ých ®Ó c¸c Nhµ thÇu nªu ra nhiÒu møc gi¸ kh¸c nhau tõ
®ã lùa chän ra ®−îc Nhµ thÇu cã møc gi¸ hîp lý nhÊt.
Tuy nhiªn, Chñ ®Çu t− cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn cho c«ng tr×nh ®Ó ®¶m b¶o ®ñ vèn thanh to¸n theo hîp ®ång vµ chØ tæ
chøc ®Êu thÇu x©y l¾p nh÷ng c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh cã khèi
l−îng lín t−¬ng øng víi kh¶ n¨ng huy ®éng vèn. NÕu sau mét thêi gian
nhÊt ®Þnh míi huy ®éng ®−îc vèn theo kh¶ n¨ng ®H x¸c ®Þnh th× Chñ ®Çu
t− ph¶i ghi râ trong th«ng b¸o mêi thÇu ®Ó c¸c Tæ chøc x©y l¾p nµo muèn
dù thÇu xem xÐt kh¶ n¨ng cña m×nh tr−íc khi tham ra dù thÇu.
Sau khi ®H chuÈn bÞ ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ ®øng ra ®Êu thÇu
hoÆc chän thÇu, Chñ ®Çu t− cÇn ph¶i ®¨ng ký vÒ viÖc tæ chøc ®Êu thÇu,
chän thÇu víi c¬ quan quyÕt ®Þnh ®Çu t−: Bé hoÆc Së qu¶n lý x©y dùng
chuyªn ngµnh.
Khi ®H ®−îc chÊp nhËn, Chñ ®Çu t− tiÕn hµnh th«ng b¸o trªn c¸c
ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vÒ viÖc mêi c¸c Nhµ thÇu tham dù s¬
tuyÓn ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ¸p dông h×nh thøc ®Êu thÇu réng rHi (cßn
16
h×nh thøc ®Êu thÇu h¹n chÕ th× th«ng b¸o hÑp ë ®ñ møc yªu cÇu). Bªn
c¹nh ®ã Chñ ®Çu t− sÏ ph¸t hµnh chØ dÉn nép hå s¬ vµ c¸c c©u hái ®Õn
tõng ®¬n vÞ dù s¬ tuyÓn víi néi dung vÒ n¨ng lùc cña tõng Nhµ thÇu.
Sau khi c¸c Nhµ thÇu ®H qua vßng s¬ tuyÓn, Chñ ®Çu t− sÏ cã th«ng
b¸o cô thÓ b»ng v¨n b¶n ®Õn tõng Nhµ thÇu vµ mêi mua hå s¬ dù thÇu.
Mét tæ chøc tham ra ®Êu thÇu chØ ®−îc phÐp göi mét ®¬n vÞ dù thÇu
trong mét c«ng tr×nh ®Êu thÇu nÕu ®¬n vÞ chän qua vßng s¬ tuyÓn. NÕu cã
sù liªn danh ®Ó dù thÇu th× ph¶i cö mét ®¹i diÖn.
Hå s¬ dù thÇu bao gåm:
- §¬n dù thÇu
- B¶n sao ®¨ng ký kinh doanh vµ c¸c chøng chØ nghÒ nghiÖp
- B¶n tãm t¾t vÒ biÖn ph¸p kü thuËt thi c«ng c«ng tr×nh, thêi h¹n
x©y dùng vµ biÓu ®å tiÕn ®é thi c«ng trªn ®ã ghi râ sè l−îng, c«ng suÊt
c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng chñ yÕu vµ sè m¸y mãc sö dông cho
tõng c«ng viÖc, sè l−îng c«ng nh©n lao ®éng, tæ chøc qu¶n lý chÊt l−îng
cña ®¬n vÞ.
- Tµi liÖu giíi thiÖu n¨ng lùc cña Nhµ thÇu.
- B¶ng kª khai c¸n bé ®iÒu hµnh chñ chèt cña c«ng tr×nh, b¶n kª sè
l−îng c«ng nh©n sÏ trùc tiÕp tham ra thùc hiÖn c«ng tr×nh.
- B¶ng dù to¸n gi¸ dù thÇu (lËp theo quy ®Þnh h−íng dÉn cña Chñ
®Çu t−.
- B¶ng kª danh s¸ch thÇu phô lµm c«ng viÖc g× vµ gi¸ bao nhiªu.
- GiÊy b¶o lHnh dù thÇu..
Khi ®H hoµn thµnh hå s¬ thÇu, c¸c Nhµ thÇu tiÕn hµnh nép vµ më thÇu
c«ng khai theo thêi gian vµ ®Þa ®iÓm quy ®Þnh cña Chñ ®Çu t− vµ ph¶i tu©n thñ
hoµn toµn theo chÕ ®é vµ quy ®Þnh cña Nhµ n−íc vÒ ®Êu thÇu.
Sau khi nhËn ®−îc c¸c hå s¬ thÇu, theo quy ®Þnh cña Chñ ®Çu t− héi ®ång
xÐt thÇu gåm: Ng−êi qu¶n lý dù ¸n ( thay mÆt Chñ ®Çu t−) , nhµ thiÕt kÕ , t− vÊn,
chuyªn gia t− vÊn ®−îc mêi häp ®Ó xÐt chän nhµ thÇu theo c¸c møc ®iÓm ®−îc
x©y dùng tr−íc cña Chñ ®Çu t−.
Khi chän ®−îc Nhµ thÇu thÝch hîp, ng−êi qu¶n lý x©y dùng sÏ ph¶i lµm
b¸o c¸o t−êng tr×nh ®Çy ®ñ lý do lùa chän Nhµ thÇu ®ã göi cho Chñ ®Çu t− hoÆc
17
c¬ quan Nhµ n−íc. Chñ ®Çu t− hoÆc c¬ quan Nhµ n−íc sÏ lµ ng−êi quyÕt ®Þnh
cuèi cïng.
V. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng ®Êu thÇu trong x©y l¾p cña c¸c
doanh nghiÖp x©y dùng.
§Ó cã thÓ tù tin vµ n¾m ch¾c ®−îc phÇn th¾ng vÒ m×nh, c¸c DNXD cÇn
ph¶i liªn tôc ph¸t huy, n©ng cÊp, thay ®æi thËt chÝnh x¸c, phï hîp, kÞp thêi c¸c
nh©n tè sau ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n n¨ng lùc cña m×nh.
1. M«i tr−êng bªn ngoµi:
a. ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc vÒ ®Êu thÇu
Khi tham ra ®Êu thÇu trong n−íc c¸c DNXD ®Òu ph¶i thùc hiÖn c¸c quy
®Þnh chung cña nhµ n−íc vÒ ®Êu thÇu. Tuy nhiªn khi ®Êu thÇu khu vùc, quèc tÕ
th× ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cÇn ph¶i cã sù hç trî cña chÝnh phñ vÒ
®−ång lèi, chÝnh s¸ch riªng. Nh− vËy, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ®ãng
vai trß rÊt quan träng ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c¸c
DNXD.
b. ThÞ tr−êng
ThÞ tr−êng lµ n¬i diÔn ra sù c¹nh tranh cña c¸c DN, ë ®ã ng−êi ta x¸c
®Þnh ®−îc ai cã ®ñ ®iÒu kiÖn th¾ng thÇu vµ ai sÏ bÞ lo¹i ra ngoµi. MÆt kh¸c thÞ
tr−êng lµ c¬ së quan träng ®Ó h×nh thµnh nªn c¬ cÊu x©y l¾p vµ c¬ cÊu ®Êu thÇu,
nã t¸c ®éng ®Õn ®Çu ra, ®Çu vµo cña dù ¸n x©y dùng. H¬n n÷a thÞ tr−êng lµ n¬i
®Ò ra c¸c nhu cÇu vµ môc tiªu phôc vô cho viÖc tæ chøc ®Êu thÇu. ë ®ã cã c¸c
yÕu tè cung, cÇu, gi¸ c¶ lªn xuèng thÊt th−êng,... ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc ®Çu t−
vµ x¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu. Do vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng thÞ tr−êng lµ nh©n tè ¶nh
h−ëng quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét dù ¸n ®−îc ®−a ra ®Êu
thÇu trong x©y l¾p.
2. Néi bé doanh nghiÖp (DN)
Cã thÓ nãi r»ng c¸c nh©n tè thuéc vÒ DN (ph−¬ng ph¸p qu¶n lý, m¸y mãc
thiÕt bÞ, lao ®éng, tµi chÝnh,...) ®ãng vai trß rÊt quan träng ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng
c¹nh tranh cña m×nh khi tham ra ®Êu thÇu X©y l¾p. C¸c chñ ®Çu t− khi ®¸nh gi¸
xÐt chän ®¬n vÞ tróng thÇu còng th−êng xem xÐt t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ c¸c nh©n
tè ®ã mét c¸ch cÈn thËn, chÆt chÏ vµ chÝnh x¸c nh»m lùa chän ®−îc ®¬n vÞ cã ®ñ
kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
a. C¸c nh©n tè vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ cña DN:
18
C¸c DN khi tham ra ®Êu thÇu x©y l¾p, tÊt yÕu ph¶i tr×nh bµy vÒ phÇn m¸y
mãc thiÕt bÞ hiÖn cã cña m×nh ®Ó chñ ®Çu t− ®¸nh gi¸. §Ó cã thÓ c¹nh tranh
®−îc, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cã c¸c yÕu tè sau:
- Tr−íc hÕt m¸y mãc, thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp ph¶i lµ nh÷ng lo¹i phï
hîp víi nhu cÇu thi c«ng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, bªn c¹nh ®ã m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i
mang tÝnh chÊt ®ång bé, phï hîp víi gi¸ c¶ vµ chÊt l−îng s¶n phÈm do c«ng
nghÖ ®ã s¶n xuÊt ra.
- TiÕp theo lµ sè l−îng vµ chñng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cña DN hiÖn cã.
NÕu sè l−îng vµ chñng lo¹i cµng nhiÒu, cµng hiÖn ®¹i, sè n¨m sö dông Ýt, c«ng
suÊt lín th× nã ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp cã l−îng tµi s¶n cè ®Þnh lín, kh¶ n¨ng sö
dông c¸c lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ cao, dÔ dµng huy ®éng nguån lùc s½n cã cña
m×nh. Cho nªn nã t¸c ®éng tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung cña DN
vµ kh¶ n¨ng huy ®éng tèi ®a nguån lùc vËt chÊt s½n cã phôc vô cho viÖc c¹nh
tranh cña m×nh.
b. C¸c nh©n tè vÒ tµi chÝnh DN:
M¸y mãc thiÕt bÞ lµ tµi s¶n cè ®Þnh cña DN, nã ®ãng vai trß quan träng,
nh−ng tµi s¶n l−u ®éng cña DN còng ®ãng vai trß kh«ng kÐm. ThËt vËy c¸c nh©n
tè vÒ nguån tµi chÝnh cã ¶nh h−ëng rÊt lín tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong ®Êu
thÇu cña c¸c DNXD.
- Tr−íc hÕt, c¸c nh©n tè vÒ tµi chÝnh thÓ hiÖn ë quy m« tµi chÝnh cña DN
cã lín hay kh«ng. DN nµo cã quy m« tµi chÝnh lín th× cµng cã søc c¹nh tranh
m¹nh v× hç trî ®−îc Chñ ®Çu t− khi Chñ ®Çu t− cÇn hç trî vèn.
- TiÕp ®Õn lµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµ kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn l−u ®éng
cña DN. §©y lµ hai nh©n tè gãp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña DN khi
tham gia ®Êu thÇu. Huy ®éng vèn vµ ®¶m b¶o ®−îc nguån vèn sÏ t¹o ra cho DN
m¹nh d¹n trong qu¸ tr×nh thi c«ng vµ tham gia ®Êu thÇu.
- Møc lîi nhuËn b×nh qu©n hµng n¨m tõ c¸c hîp ®ång ®H thi c«ng thùc
hiÖn thÓ hiÖn tÝnh hiÖu qu¶ trong kinh doanh cña DN. NÕu ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ cao
sÏ ®¹t ®−îc uy tÝn cao ®èi víi b¹n hµng còng nh− ®èi víi c¸c nhµ tµi trî, ®Æc biÖt
®èi víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng.
- MÆt kh¸c, nh©n tè tæng sè nî ph¶i tr¶ vµ nî ph¶i tr¶ trong kú ¶nh h−ëng
tíi møc ®é c¹nh tranh cña DN. NÕu hÖ sè nî cao sÏ mang l¹i lîi nhuËn lín cho
DN khi kinh doanh cã hiÖu qu¶ (do chiÕm dông ®−îc vèn cña kh¸ch hµng), tuy
nhiªn nÕu kinh doanh sa sót th× l¹i mang l¹i nhiÒu rñi ro cho DN. H¬n n÷a sÏ
19
lµm cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh bÞ gi¶m sót. V× thÕ c¸c DN chØ nªn cã møc ®é nî
võa ph¶i, phï hîp víi sè vèn hiÖn cã cña DN
- Mét nh©n tè quan träng n÷a lµ n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý tµi
chÝnh. NÕu nh− ®éi ngò nµy cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, xö lý kÞp thêi c¸c vÊn
®Ò liªn quan th× cã thÓ gi¶m chi phÝ gi¸ thµnh x©y l¾p ®Ó ®−a ra ®−îc mét gi¸ bá
thÇu hîp lý.
c. C¸c nh©n tè vÒ nguån lùc cña Doanh nghiÖp:
- Tr−íc hÕt ®ã lµ sè l−îng vÒ c¸n bé vµ c«ng nh©n trong DN. Mét DN cÇn
ph¶i cã ®ñ c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸n bé cÇn thiÕt còng nh− lµ sè l−îng c«ng
nh©n trªn tõng c«ng tr−êng.
- YÕu tè tiÕp theo lµ vÒ tr×nh ®é (tr×nh ®é lHnh ®¹o vµ tr×nh ®é bËc thî).
Hai yÕu tè trªn kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh søc m¹nh cho DN khi tr×nh bµy
vÒ n¨ng lùc cña m×nh cho Chñ ®Çu t− dù ¸n.
- H¬n n÷a, nÕu nÕu nguån nh©n lùc cña DN cã −u thÕ vÒ kinh nghiÖm vµ
sù n¨ng ®éng cña ®éi ngò c¸n bé trÎ ®−îc ®µo t¹o th× sÏ lµ mét DN cã søc c¹nh
tranh cao ®èi víi c¸c DN kh¸c.
Tuy nhiªn mét DN muèn ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a th× c¸n bé lHnh ®¹o chñ
chèt cÇn ph¶i ®oµn kÕt nhiÖt t×nh vµ ph¶i ®−a ra ®−îc c¸c chÝnh s¸ch, néi quy cô
thÓ nh»m khen th−ëng, khuyÕn khÝch häc tËp, lµm viÖc nh÷ng thµnh viªn trong
DN ®Ó ®¹t ®−îc kÕt qu¶ cao h¬n nh»m t¹o thµnh mét ª kÝp n¨ng ®éng, hiÖu qu¶
vµ tù chñ trong mäi t×nh huèng.
d. C¸c nh©n tè vÒ nguån vËt t− cña Doanh nghiÖp:
Khi tham ra ®Êu thÇu x©y l¾p, c¸c nhµ thÇu th−êng tÝnh to¸n tíi c¸c chi
phÝ cô thÓ ®Ó ®−a ra møc gi¸ cuèi cïng tham ra dù thÇu. Trong ®ã ®Æc biÖt quan
t©m nhÊt vÉn lµ gi¸ vËt t−. ThËt vËy, vËt t− cã vai trß quan träng cho kh¶ n¨ng
th¾ng thÇu cña DN.
- Tr−íc hÕt, ®ã lµ nguån cung cÊp vËt t−: NÕu nhµ thÇu cã nguån vËt t−
gÇn n¬i thi c«ng dåi dµo, ®ñ cung cÊp cho dù ¸n ®ang ®Êu thÇu th× sÏ cã −u thÕ
®Æc biÖt ®èi víi Chñ ®Çu t−.
- TiÕp theo lµ møc gi¸ cña nguån cung cÊp vËt t− ®ã. NÕu nhµ thÇu tÝnh
to¸n vµ ®−a ra møc gi¸ phï hîp th× l¹i cµng cã lîi cho m×nh h¬n.
KÕt hîp hai nh©n tè ®ã l¹i víi nhau, tøc lµ cã ®ñ nguån cung cÊp vËt t−
víi møc gi¸ phï hîp ch¾c ch¾n sÏ t¹o cho Nhµ thÇu søc c¹nh tranh h¬n h¼n Nhµ
20
- Xem thêm -
.PDF 
72 
128 
86 
