Tài liệu Một số biện pháp nhằm giảm tỉ lệ học sinh vung cao bỏ học

Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp nhằm giảm tỉ lệ học sinh vung cao bỏ học” ********************************************************************** I/ ĐẶT VẤN ĐỀ: Trong thêi ®¹i hiÖn nay, thêi ®¹i mµ khoa häc kü thuËt,c«ng nghÖ ph¸t triÓn. Cïng víi c«ng cuéc công nghiệp hóa, hiện đại hóa vµ héi nhËp quèc tÕ ®· ®Æt ra cho ngµnh gi¸o dôc nhiÒu c¬ héi míi nhng còng nhiÒu th¸ch thøc míi ,®ßi hái ngµnh GD ph¶i ®µo t¹o cho x· héi nh÷ng líp ngêi cã tr×nh ®é v¨n ho¸ , cã tr×nh ®é t duy vµ cã phÈm chÊt ®¹o ®øc để phù hợp với tốc độ phát triển của ®Êt níc và thế giới,®¸p øng yªu cÇu cña c«ng cuéc “C«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸”. Tuy nhiªn trong thùc tÕ - Gi¸o dôc hiÖn nay, cha thùc sù ®¸p øng ®îc yªu cÇu bøc thiÕt cña x· héi . §Æc biÖt lµ c¸c huyÖn vïng nói, vïng s©u,vïng xa , vïng biªn giíi ,h¶i ®¶o – Trong ®ã cã huyÖn Tr¹m TÊu – Mét huyÖn vïng ®Æc biÖt khã kh¨n cña tØnh Yªn B¸i.Thùc tr¹ng chung cña GD huyÖn nhµ nãi chung vµ trêng THCS T« HiÖu nãi riªng lµ : NhËn thøc cña häc sinh cßn rÊt h¹n chÕ vµ mét vÊn ®Ò hÕt søc nãng n÷a lµ t×nh tr¹ng häc sinh ch¸n häc , nghØ häc thêng xuyªn vµ cã nguy c¬ bá häc ®ang dÇn t¨ng lªn. T×nh tr¹ng trªn sÏ ¶nh hëng lín ®Õn viÖc d¹y vµ häc , ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh sÏ bÞ gi¸n ®o¹n , t¹o nh÷ng lç hæng kiÕn thøc , thiÕu tÝnh hÖ thèng . Vấn đề học sinh bỏ học ngày càng có chiều hướng gia tăng khiÕn cho toµn ngµnh gi¸o dôc vµ nhÊt lµ nh÷ng gi¸o viªn t©m huyÕt víi nghÒ tr¨n trë, suy ngÉm . Theo số liệu của Bộ GD – ĐT tính đến tháng 12/2007, cả nước có 63.729 học sinh bậc THCS và 50.309 học sinh bậc THPT bỏ học (Báo tuổi trẻ ra ngày 10/3/2008). Thực chất, tỷ lệ học sinh bỏ học gia tăng không những sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất đào tạo chung của ngành, chất lượng giáo dục của trường mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển trình độ trí lực của xã hội. Một số câu hỏi được đặt ra : NÕu nghỉ học quá sớm tương lai của các em sẽ đi về đâu? Các em sẽ làm được gì khi c¸c em cßn lµ nh÷ng thanh ,thiÕu niªn cßn trong tuæi vÞ thµnh niªn? Bỏ học cã thÓ ********************************************************************** *** Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** mét sè em trở thành những đứa trẻ không ngoan, trong số đó có em lại vướng vào tệ nạn xã hội, hoặc bị lạm dụng sức lao động… Chính vì thế trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, không chỉ riêng trường THCS T« HiÖu – Tr¹m TÊu mà chủ trương chung của cả nước về thực hiện chương trình phổ cập giáo dục kết hợp với vận động phổ cập giáo dục cho các bậc học để có hướng giúp các em hoàn thiện trình độ văn hóa của mình, gióp c¸c em ®øng v÷ng trong cuéc sèng vèn rÊt ph¸t triÓn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn . Nhận thức được tầm quan trọng của việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ nhận thức của häc sinh theo xu hướng phát triển ®Ó theo kịp thời đại th× : H¹n chÕ häc sinh bá häc là bài toán cần sớm có lời giải đối với ngành giáo dục nói chung và những giáo viên trực tiếp dạy lớp cũng như GV chủ nhiệm lớp nói riêng . Lµ gi¸o viªn ®· cã 10 n¨m c«ng t¸c vµ ®· cã 6 n¨m trùc tiÕp lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm líp t«i ®· lu«n ®Æt ra cho m×nh mét c©u hái : Lµm thÕ nµo ®Ó lµm tèt c«ng t¸c duy tr× sÜ sè häc sinh , h¹n chÕ t×nh tr¹ng häc sinh bá häc? §iÒu ®ã ®· th«i thóc t«i x©y dùng ®Ò tµi “ Mét sè biÖn ph¸p nh»m gi¶m tû lÖ häc sinh vïng cao bá häc ” Víi hy väng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo c«ng cuéc ®æi míi cña ngµnh gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o dôc Tr¹m TÊu nãi riªng . II/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1 .Thùc tr¹ng cña líp chñ nhiÖm: N¨m häc 2008 -2009 t«i®îc nhµ trêng ph©n c«ng chñ nhiÖm líp 6a - §©y lµ líp ®Çu cÊp THCS v× vËy líp t«i cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n còng hÕt søc ®Æc trng, kh¸c h¨n so víi c¸c líp kh¸c trong nhµ trêng : Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** 1.1 ThuËn lîi : - Häc sinh cßn nhá nªn ®¹i ®a sè rÊt nghe lêi thÇy c« gi¸o . - BGH thêng xuyªn quan t©m tíi líp ®Çu cÊp , chØ ®¹o vµ sö lý kÞp thêi c¸c t×nh huèng s¶y ra mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý - Gi¸o viªn chñ nhiÖm còng nh gi¸o viªn bé m«n tuæi ®êi cßn rÊt trÎ vµ ®Æc biÖt lµ rÊt t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp . 1.2/ Khã kh¨n : - Tæng sè häc sinh trong líp t¬ng ®èi ®«ng ( 36 häc sinh) - Mét sè häc sinh kh«ng nhËp häc ®óng ®é tuæi nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng vÉn cã häc sinh nhËp häc líp 6 n¨m nay mµ sinh n¨m 1993 . - 94% häc sinh trong líp lµ ngêi d©n téc thiÓu sè .hoµn c¶nh gia ®×nh cßn rÊt khã kh¨n ( 20/ 36 häc sinh thuéc hé nghÌo = 56%, sè cßn l¹i lµ con em gia ®×nh cËn nghÌo ) . - Do nhËn thøc cßn h¹n chÕ nªn mét sè phô huynh cßn phã th¸c viÖc d¹y dç cho nhµ trêng vµ còng do khã kh¨n vÒ kinh tÕ nªn hÇu hÕt c¸c bËc phô huynh cha thùc sù quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em m×nh nªn cha ®Çu t cho con em cã nh÷ng ®iÒu kiÖn tèi thiÓu ®Ó häc tËp, cha tÝch cùc hợp tác với nhà trường. - Trên 50% HS là gia đình gặp nhiều khó khăn, do ®ã một số em phải nghỉ học để đi làm phụ giúp gia đình nhÊt lµ thêi gian gi¸p tÕt nguyªn ®¸n vµ vµo mïa vô . - HS chưa ý thức mục đích của việc học. - Một số em học yếu, kém nên chán học… Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** Muèn kh¾c phôc ®îc nh÷ng khã kh¨n trªn , c«ng viÖc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng , nhµ trêng vµ tËp thÓ c¸n bé gi¸o viªn ph¶i t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p thiÕt thùc nh»m h¹n chÕ vµ ng¨n chÆn t×nh tr¹ng häc sinh bá häc . Trong thùc tÕ , líp 6a sau khi nhËp trêng ®îc 2 th¸ng ,hiÖn tîng häc sinh ch¸n häc vµ thêng xuyªn nghØ häc ®· diÔn ra ( 3/ 36 häc sinh ) . Lµ mét gi¸o viªn lu«n gÇn gòi víi c¸c em ®ång thêi nhËn thÊy t×nh tr¹ng trªn ngµy mét gia t¨ng vµ nhËn râ tr¸ch nhiÖm cña m×nh , t«i ®· m¹nh d¹n ¸p dông s¸ng kiÕn mµ m×nh ®· x©y dùng. §Ó ®a ra ®îc nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp vµ thiÕt thùc víi tõng ®èi tîng häc sinh , lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p vµ t¸c ®éng s ph¹m tèi u ®Ó kh¾c phôc c¸c t×nh tr¹ng trªn ®em l¹i kÕt qu¶ thiÕt thùc nh»m gãp phÇn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o th× cÇn ph¶i t×m hiÓu râ nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng häc sinh bá häc cña líp m×nh trêng m×nh . */ Thèng kª t×nh h×nh cña líp ®Çu n¨m ( KÕt qu¶ kh¶o s¸t th¸ng 10/ 2008) Tæng sè häc sinh :36 Trong ®ã: * Xeáp loaïi veà haïnh kieåm: + Toát: 33/36 - tyû leä: 91,6 % + Khaù: 03/36– tyû leä: 8,4 %. Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** + TB: 0 * Xeáp loaïi veà hoïc löïc: + Gioûi: 0 + Khaù: 7 /36 – tyû leä: 19,5% + TB: 26 /36 – tyû leä:72 % + Yeáu: 03/36 – tyû leä: 8,5% 2/ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng häc sinh bá häc . 2.1/ Nguyªn nh©n kh¸ch quan - Kinh tÕ ®Þa ph¬ng cßn nhiÒu khã kh¨n , ®êi sèng tõng hé gia ®×nh vÉn cha tho¸t khái t×nh tr¹ng thiÕu thèn . phô huynh kh«ng mua s¾m trang thiÕt bÞ phôc vô häc tËp vÉn cßn diÔn ra phæ biÕn . - Mét sè bËc phu huynh do tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp nªn cha hiÓu ®îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc cïng phèi kÕt hîp víi nhµ trêng ®Ó GD con c¸i vµ cßn yªu cÇu con c¸i ph¶i nghØ häc ®Ó gióp gia ®×nh trong thêi gian thu ho¹ch mïa vô . - HÇu hÕt c¸c gia ®×nh cßn cha nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc häc tËp nªn cha nh¾c nhë c¸c em häc vµ lµm bµi ë nhµ . Mét sè Ýt phô huynh cßn cã t tëng “ Häc còng ch¼ng ®Ó lµm g× , chØ cÇn biÕt ®äc biÕt viÕt lµ ®ñ …” Do ®ã kh«ng t¹o ®îc ®éng c¬ häc tËp cho c¸c em Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - C¬ së vËt ch¸t cßn thiÕu thèn , cha g©y ®îc sù høng thó trong häc tËp cho häc sinh. - §¹i ®a sè gi¸o viªn cßn trÎ c¶ vÒ tuæi nghÒ lÉn tuæi ®êi h¬n n÷a 100% lµ ngêi kinh nªn cha hiÓu hÕt vÒ phong tôc tËp qu¸n , cha biÕt tiÕng ®Þa ph¬ng nªn rÊt khã kh¨n trong khi giao tiÕp víi phô huynh häc sinh . 2.1/ Nguyªn nh©n chñ quan -Häc sinh cha ý thøc ®îc vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong häc tËp nªn cha tÝch cùc häc tËp , c¸c em cha h×nh dung ®îc vai trß cña viÖc häc trong t¬ng lai - Khi ®· nghØ häc th× viÖc tiÕp thu kiÕn thøc sÏ kh«ng cã hÖ thèng dÉn ®Õn kiÕn thøc bÞ hæng tõ ®ã n¶y sinh t tëng ch¸n n¶n, kh«ng muèn ®i häc . - Mét sè häc sinh xa trêng , ®iÒu kiÖn ®i l¹i khã kh¨n nªn vµo nh÷ng ngµy thêi tiÕt kh«ng ñng hé vµ kh«ng bÞ gia ®×nh nh¾c nhë thêng nghØ häc . Qua nh÷ng nguyªn nh©n trªn , chóng ta thÊy phÇn lín häc sinh nghØ häc lµ do thiÕu nhËn thøc vÒ tr¸ch nhiÖm trong viÖc häc tËp , gia ®×nh khã kh¨n , b¶n th©n lêi häc => häc yÕu nªn ch¸n häc vµ bá häc . ChÝnh v× vËy, muèn ng¨n chÆn t×nh tr¹ng häc sinh bá häc cã hiÖu qu¶ ,chóng ta cÇn ph¶i t×m ra mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ , thiÕt thùc, phï hîp . Sau ®©y t«i xin ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh sau: 3/ Gi¶i ph¸p thực hiện : §©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng nhng còng rÊt khã kh¨n v× t×nh tr¹ng trªn xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau . ChÝnh v× thÕ , ngêi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o viªn chñ nhiÖm nãi riªng cÇn ph¶i quyÕt t©m thùc hiÖn tèt mét sè yªu cÇu sau: Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** 3.1/ §èi víi c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ phßng gi¸o dôc : - Ph¶i quan t©m h¬n n÷a vÒ c¬ së vËt chÊt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh cã mét kh«ng gian më : Võa häc , võa ch¬i. - Bæ xung ®Çy ®ñ trang thiÕt bÞ d¹y häc cho nhµ trêng. - Quan t©m h¬n na tíi c¸c gia ®×nh cã hoµn c¶nh khã kh¨n,c¸c hé nghÌo , cËn nghÌo cã con em theo häc . 3.2 §èi víi UBND x· : - Ph¶i cã biÖn ph¸p ng¨n ngõa vµ sö lý nghiªm kh¾c nh÷ng gia ®×nh tù ý cho con em bá häc . - Thêng xuyªn khen thëng nh÷ng gia ®×nh cã con em ch¨m häc , häc giái qua c¸c buæi häp th«n , häp x· . - Tuyªn truyÒn vËn ®éng phô huynh häc sinh ®Ó cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vai trß tr¸ch nhiÖm cña cha mÑ ®èi víi viÖc häc tËp cña con em m×nh . 3.3/ §èi víi nhµ trêng - Ngoµi viÖc thêng xuyªn tæ chøc ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua häc tËp th× thêng xuyªn ph¸t ®éng vµ tæ chøc c¸c phong trµo v¨n ho¸ , v¨n nghÖ , TDTT gi÷a c¸c khèi líp , ®ång thêi cã cã khen thëng ®Ó ®éng viªn , khuyÕn khÝch c¸c em trong c¸c ®ît thi ®ua. §Æc biÖt lµ lµ lµm tèt cuéc vËn ®éng “ X©y dùng trêng häc th©n thiÖn ,häc sinh tÝch cùc” . - CÇn khuyÕn khÝch , tuyªn d¬ng ®èi víi nh÷ng gi¸o viªn lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm giái trong n¨m häc b»ng h×nh thøc khen thëng. - BGH cïng víi gi¸o viªn chñ nhiÖm thêng xuyªn ®Õn th¨m hái ®éng viªn nh÷ng gia ®×nh häc sinh cã hoµn c¶nh khã kh¨n ®Ó chia sÎ , ®éng viªn vµ còng lµ c¬ héi tuyªn truyÒn ®Õn víi phô huynh häc sinh mét c¸ch tèt nhÊt . Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** 3.4/ §èi víi giáo viên chủ nhiệm (GVCN): Theo tôi người mà HS gần gũi sau cha mẹ là GVCN, nên khi nhận được phân công lớp chủ nhiệm tôi thực hiện các bước sau : - Thống kê tình hình nơi cư trú so với hộ khẩu. N¾m b¾t kÞp thêi vµ t×m hiÓu hoµn c¶nh cña tõng häc sinh ®Ó b¸o c¸o víi BGH nhµ trêng t×m c¸ch kh¾c phôc . - Tìm hiểu đạo đức của các em thông qua những năm học trước - Thống kê lại những môn học mà các em chưa đạt yêu cầu. - Phân công trách nhiệm của từng thành viên trong lớp, chọn những HS có uy tín, có trách nhiệm làm cán bộ lớp . - X©y dùng tËp thÓ líp ®oµn kÕt , biÕt yªu th¬ng , gióp ®ì lÉn nhau trong häc tËp còng nh trong mäi ho¹t ®éng . Sắp xếp đôi bạn học tốt cho phù hợp. - Xây dựng ý thức tự rèn luyện - Đưa ra nội qui của lớp dựa trên nội qui của trường nhấn mạnh những điều cấm đối với học sinh trong điều lệ trường phổ thông. - Những buổi sinh hoạt chủ nhiệm: Phổ biến tình hình chung của trường, nhắc nhở vi phạm cụ thể của từng HS, sau đó trò chuyện, tôi kể cho các em nghe những kinh nghiệm cuộc sống, những điều cần tránh, trả lời thắc mắc tâm lý tuổi mới lớn của các em Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Xử lí vi phạm bảo đảm tính công bằng, có bài bản sư phạm và đảm bảo tính khoa học - Khen thưởng động viên kịp thời khi HS tiến bộ. - KÕt hîp víi gi¸o viªn bé m«n ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi mäi th«ng tin vÒ líp chñ nhiÖm . - Thêng xuyªn liªn l¹c víi phô huynh häc sinh ®Ó t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ cã biÖn ph¸p phèi hîp gi¸o dôc - CÇn x©y dùng kÕ ho¹ch th¸ng ,tuÇn s¸t víi thùc tÕ líp chñ nhiÖm . CÇn cã biÖn ph¸p khen chª kÞp thêi vµo c¸c buæi sinh ho¹t líp , s¬ kÕt hoÆc tæng kÕt líp . - Phæ biÕn luËt gi¸o dôc vµ quyÒn trÎ em ®Õn tõng phô huynh trong c¸c k× häp phô huynh . 3.5/ §èi víi gi¸o viªn bé m«n: - CÇn n¾m v÷ng t×nh h×nh líp th«ng qua gi¸o viªn chñ nhiÖm , t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c em tù tin trong häc tËp . - CÇn cho c¸c em nhËn thøc râ sù cÇn thiÕt cña mçi m«n häc ®Ó n¾m b¾t ®îc tri thøc vµ ý nghÜa cña mçi m«n häc . Tõ ®ã c¸c em tù x©y dùng ®îc ®éng c¬ häc tËp . - Thêng xuyªn kiÓm tra vë ghi bµi cña häc sinh ®Ó ph¸t hiÖn häc sinh nghØ kh«ng ghi bµi , kh«ng lµm bµi tËp ®Ó xö lý kÞp thêi . -Thêng xuyªn quan t©m ®Õn häc sinh häc yÕu , nhót nh¸t , rôt rÌ ®Ó c¸c kh«ng mÆc c¶m vµ dÇn tù tin h¬n tríc líp . Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Giáo viên phải tạo không khí thoải mái trong từng tiết dạy muốn đạt mục đích này GV phải chuẩn bị bài giảng chu đáo,tâm lí khi bước vào lớp phải tự tin, phải hiểu từng đối tượng mà mình giáo dục và phải quan tâm đến sỉ số lớp, báo với GVCN những học sinh thường xuyên nghỉ học của bộ môn, hạn chế tối đa việc đuổi học sinh ra khỏi lớp, thường xuyên quan tâm đến học sinh yếu, chọn những nội dung dễ để em trả lêi ,đồng thời GV phải có sự đối xử công bằng giữa các em với nhau, mỗi giáo viên tự trao đổi từ ngữ khi giao tiếp với phụ huynh . Mçi gi¸o viªn ph¶i luôn là tấm gương cho học sinh noi theo . - Khi GVBM thực hiện tốt những yêu cầu trên, luôn tự làm mới môn học của mình phụ trách , phối hợp nhịp nhàng với GVCN thì các em yêu thích việc học , từ đó phần nâng cao chất lượng giảng dạy chung của nhà trường. 3.6/ §èi víi gia ®×nh : - Thêng xuyªn quan t©m ®Õn viÖc tù häc ë nhµ cña con em m×nh - Khi nghe gi¸o viªn trao ®æi vÒ t×nh h×nh häc tËp cña con em cµn cã biÖn ph¸p tÝch cùc phèi hîp d¹y dç . - CÇn quan t©m h¬n n÷a tíi con em v× c¸c em cßn rÊt nhá rÊt cÇn sù ®éng viªn, che chë còng nh ®éng viªn , khÝch lÖ tõ phÝa thÇy c« , bè mÑ Tãm l¹i: §Ó ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ t×nh tr¹ng häc sinh bá häc th× : - Giaùo vieân phaûi xaùc ñònh mình vöøa laø ngöôøi anh, chò, ngöôøi baïn vaø ngöôøi thaày ñeå daønh tình caûm cuûa mình ñoái vôùi moãi HS. Giaùo vieân chuû Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** nhieäm phaûi thöïc söï quan taâm tíi hoïc sinh, naém ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa töøng HS. - GVCN phải thực sự hiểu hoàn cảnh, môi trường của từng HS đang sống, đặt mình vào hoàn cảnh người thân của các em, kịp thời nhắc nhở, động viên giúp đỡ các em tránh những vi phạm không nên có, giáo dục theo tính cách của từng HS lưu ý với GVBM những HS yếu của lớp, để GVBM có kế hoạch, tạo điều kiện giúp đỡ các em học tốt hơn - GVCN luôn theo dõi sâu sát đối tượng thường xuyên nghỉ học, thông báo đến gia đình tìm hiểu nguyên nhân nghỉ học để tìm hướng giúp đỡ các em kịp thời. - Nhaéc nhôõ ®éi ngò c¸n bé líp theo doõi toå mình, lôùp tröôûng coù nhieäm vuï bao quaùt lôùp mình, baùo caùo vôùi giaùo vieân chuû nhieäm nhöõng tröôøng hôïp qui phaïm. - GVCN luoân giaùo duïc caùc em coù tinh thaàn kết tập thể, bieát yeâu thöông, toân troïng vaø giuùp ñôõ laãn nhau trong hoïc taäp cuõng nhö khi gaëp khoù khaên , khuyến khích các em tham gia tốt phong trào đoàn đội vì đây là một dịp để các em giải trí sau những buổi học căng thẳng, các em được trò chuyện hình thành cảm giác gần gũi giữa các em, các em có thể tin tưởng GV, thông báo lại những vi phạm của bạn mình. Tôi luôn nghiêm khắc với những sai phạm của các em, nhưng tuỳ hoàn cảnh tình huống vi phạm tôi đưa ra biện pháp thích hợp, mềm dẻo để tránh hiện tượng HS quá sợ bỏ học, chúng ta không để HS nghỉ học một ngày mà không biết lý do, vì đối tượng HS trốn học có nguy cơ bỏ học rất cao. GVCN phải có trách nhiệm Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** tìm hiểu và phân tích HS trốn học như: có tiền nhiều quá trốn học đi chơi, sợ vào lớp gặp thầy cô quá nghiêm khắc, hoàn cảnh gia đình kinh tÕ qu¸ khã kh¨n , thuéc diÖn hé nghÌo, hoÆc cã nh÷ng em lµ lao ®éng chÝnh cña gia ®×nh , cã nh÷ng em v× häc yÕu nªn sî ®i häc … để có biện pháp giúp các em chấn chỉnh kịp thời những sai phạm. - Caàn chuù yù ñeán HS caù bieät nhieàu hôn, duøng tình caûm ñeå thay ñoåi caùc em. Khi thaáy coù nhöõng hieän töôïng nghæ hoïc, toâi ñaõ tröïc tieáp ñeán nhaø caùc em tìm hieåu nguyeân nhaân, gaëp gôõ cha, meï caùc em, giaûi thích vaø ñoäng vieân cho caùc em ñi hoïc. Nhieàu tröôøng hôïp coù khi ñi tôùi boán naêm laàn, cuoái cuøng cuõng ñaït keát quaû khaû quan. - Khi coù hoïc sinh bò beänh toâi toå chöùc cuøng HS ñeán thaêm hoûi vaø ñoäng vieân caùc em. - Cuoái tuaàn ñeán tieát sinh hoaït lôùp, toâi toång keát keát quaû hoïc taäp vaø haïnh kieåm trong tuaàn qua, xöû phaït vaø khen thöôûng coâng khai, coâng baèng cho caùc em. Toâi höôùng cho caùc em taàm quan troïng cuûa vieäc hoïc ñeå ñi ñeán töông lai sau naøy. - Ñoàng thôøi saép xeáp cho HS khaù, gioûi ngoài xen keõ vôùi HS yeáu, keùm ñeå caùc em giuùp ñôõ laãn nhau trong hoïc taäp. ( ñoâi baïn cuøng tieán …) Trong n¨m häc nµy , líp 6a cã 3 trêng hîp häc sinh thêng xuyªn nghØ häc vµ cã nguy c¬ bá häc , lµ nh÷ng trêng hîp sau: Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** + Trêng hîp em Hµ ThÞ Yªn : Đầu năm đến nhà, gia đình em cã kinh tÕ kh¸ æn ®Þnh nhng em l¹i cã ý ®Þnh bá häc , kh«ng muèn ®i häc tiÕp . T×m hiÓu lÝ do vµ t«i ®îc biÕt lµ em nhËn thøc chËm. h¬n c¸c b¹n trong líp v× vËy em thêng hay xÊu hæ mçi khi bÞ gäi lªn b¶ng vµ dÇn dÇn em mÆc c¶m, tù ti , kh«ng muèn ®i häc,vµ chÝnh v× thÕ em muèn nghØ häc . Trước tình hình đó tôi đã nhiÒu lÇn ®Õn gia ®×nh gặp và động viên em, xÕp chç cho em ngåi c¹nh mét häc sinh cã lùc häc kh¸ ®Ó häc sinh ®ã gióp ®ì em häc tËp, dÇn dÇn em ®· lÊy l¹i ®îc lßng tù tin vµ cè g¾ng v¬n lªn trong häc tËp . Häc k× I võa qua , mÆc dï cha ®îc c«ng nhËn lµ häc sinh tiªn tiÕn nhng kÕt qu¶ häc lùc trung b×nh còng ®¸nh dÊu nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc cña em. +Trêng hîp em :Lß V¨n HËu lµ mét em häc sinh còng cã ý ®Þnh bá häc tõ n¨m häc tiÓu häc . §Õn ®Çu n¨m häc nµy em thêng xuyªn nghØ häc . T«i l¹i ®éng viªn em ®ªn líp häc nhiÒu lÇn nhng HËu vÉn thêng xuyªn bá häc. T«i ®· trùc tiÕp ®Õn tËn gia ®×nh ®Ó t×m hiÓu lý do vµ b¸o c¸o t×nh h×nh cho gia ®×nh n¾m ®îc ®Ó cïng cã biÖn ph¸p kh¾c phôc .Qua nhiÒu lÇn ®Õn nhµ t×m hiÓu lÝ do t«i ®îc biÕt n¨m häc ë tiÓu häc HËu cã vi ph¹m mét sè khuyÕt ®iÓm ®· bÞ nhµ trêng khiÓn tr¸ch, HËu kh«ng muèn ®i häc vµ muèn bá häc . BiÕt ®îc lÝ do, cïng víi gia ®×nh vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong trêng , t«i ®· gÇn gòi vµ ®éng viªn HËu ®i häc , l¾ng nghe HËu t©m sù råi nh¾c nhë c¸c b¹n gÇn gòi vµ ®«ng viªn em ®i häc,xo¸ bá sù mÆc c¶m trong em Tõ ®ã ®Õn nay HËu kh«ng cßn nghØ häc n÷a, häc hµnh tiÕn bé vµ ®Æc biÖt rÊt n¨ng ®éng trong c¸c ho¹t ®éng . + Em: Lß V¨n QuyÕt em còng lµ ®èi tîng häc sinh hay thêng xuyªn nghØ häc vµ cã nguy c¬ bá häc .T«i thÊy em hay thêng xuyªn nghØ häc nªn t«i ®· ®Õn nhµ em ®Ó t×m hiÓu vµ ®îc biÕt lÝ do nh sau: QuyÕt lµ häc sinh cã tuæi cao so víi c¸c b¹n häc sinh trong líp , do ®i häc muén vµ nhËn thøc chËm nªn em ®É bÞ lu ban vµi n¨m ë tiÓu häc vµ cÊp II , so víi c¸c b¹n trong líp th× tuæi em còng kh¸ cao vµ em l¹i lín nhÊt líp nªn em ng¹i , sÊu hæ vµ mÆc c¶m víi c¸c b¹n . (§óng ra em ph¶i tèt nghiÖp THCS råi nhng em l¹i Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** vÉn häc líp 6) . MÆt kh¸c gia ®×nh em l¹i kh«ng ch¨m lo ®Õn viÖc häc tËp cña QuyÕt thÊy QuyÕt ®É lín nªn gia ®×nh thêng xuyªn ®Ó em nghØ häctù do gióp viÖc gia ®×nh chÝnh v× thÕ QuyÕt ®· nghØ häc rÊt nhiÒu vµ cã nguy c¬ bá häc h¼n . BiÕt ®îc lÝ do trªn t«i ®· thêng xuyªn tíi nhµ em ®éng viªn em vµ vËn ®éng gia ®×nh tiÕp tôc ®éng viªn em ®i häc, kh«ng nªn b¾t em nghØ häc ë nhµ ®Ó gióp gia ®×nh . Tõ ®ã ®Õn nay em kh«ng nghØ häc n÷a vµ tiÕp tôc ®i häc trë l¹i .Kªt qu¶ cuèi k× I em còng ®¹t ®îc lùc häc TB . Trªn ®©y lµ 03 trêng hîp häc sinh nghØ häc vµ cã nguy c¬ bá häc t«i ®· vËn ®«ng thµnh c«ng. C¸c em ®· tíi trêng trë l¹i vµ còng ®¹t ®îc kÕt qu¶ häc tËp tèt. Việc học sinh bỏ học là vấn đề rất đáng lo, ngoài trách nhiệm của gia đình, xã hội, GVCN, vai trò giáo viên bộ môn không thể thiếu. Nhiều lần tôi gặp khó khăn trong xử lý học sinh vì những lỗi đó có phần lỗi của giáo viên bộ môn như: Vào lớp GV quá căng thẳng chẳng bao giờ nở nụ cười, những thắc mắc chính đáng của học sinh không được GV tiếp nhận và phản hồi…, như vậy GVBM phải làm gì để giúp học sinh yêu thích việc học, không trốn học. 4/ Những thuận lợi khó khăn khi áp dụng : * Thuận lợi: - Học sinh lớp 6 cßn rÊt nhá cha ph¶i lµ ®èi tîng lao ®éng chÝnh cña gia ®×nh. T©m lÝ cña c¸c em cha biÕn ®æi nhiÒu , cßn rÊt ngoan vµ dÔ b¶o . - Có sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo trường, Giáo viên chủ nhiệm , các Giáo viên bộ môn trong nhà trường . * Khó khăn: Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Häc sinh líp 6 võa míi hoµn thµnh ch¬ng tr×nh tiÓu häc, c¸c em ®· quen víi nÒ nÕp cò , c¸ch häc cò , thÇy c« gi¸o cò .Nªn khi bíc vµo tr¬ng THCS T« HiÖu b¾t ®Çu víi ch¬ng tr×nh häc míi , thÇy c« gi¸o míi , néi quy – quy chÕ míi nªn c¸c em cßn nhiÒu bì ngì.DÉn ®Õn mét sè em cã søc häc yªu lo sî vµ cã ý ®Þnh bá häc . - Một số ít phụ huynh chưa quan tâm đến việc học hoặc bao che những sai phạm của con em mình. - Vẫn còn một số ít bộ môn học sinh rất sợ, ngày nào có bộ môn này thì các em đều muốn trốn học, những học sinh này mất căn bản, thiếu tự tinh, dễ hoang mang trong giáo dục thiếu công bằng của thầy cô. Đây là nhóm có nguy cơ bỏ học. - Một vài học sinh có tính tình bất thường, gia đình không có nơi ở ổn định gây khó khăn trong việc liên hệ trao đổi thông tin. - Môi trường xung quanh chưa lành mạnh . (Trò chơi game, bida…) - Mét sè em lín cßn ph¶i phô gióp c«ng viÖc gia ®×nh 5/ Biện pháp khắc phục: - Thường xuyên quan tâm theo dõi mọi hoạt động của lớp , đặc biệt là những học sinh yếu hoặc chưa ngoan, nhắc nhở các em mọi lúc khi thấy dấu hiệu vi phạm để ngăn ngừa kịp những sai phạm. - Làm cầu nối giữa học sinh, giáo viên bộ môn, lãnh đạo nhà trường , giúp các em giải đáp những khó khăn kịp thời khi cần. Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Chuẩn bị tốt giáo án cho từng tiết dạy, những thí nghiệm biểu diễn đảm bảo thành công. - Thông báo những học sinh có nguy cơ bỏ học cao cho nhà trường và các tổ chức đoàn thể ở địa phương để tác động đến gia đình và giúp đỡ kịp thời. - Trao đổi kinh nghiệm thường xuyên với đồng nghiệp có tay nghề vững để học hỏi thêm, giúp các đồng nghiệp trẻ kinh nghiệm trong công tác duy trì sỉ số lớp. - Học sinh nhận được sự thương yêu, quan tâm chia sẻ đúng mực, các em cảm nhận được sự cảm thông của thầy cô, sự thương yêu của ba mẹ thì sẽ không bỏ học. - Muốn đạt mục đích thì mọi người trưởng thành trong xã hội cùng chia sẻ trách nhiệm. 6/ Kết quả đạt được: Trong naêm hoïc 2008 – 2009, toâi ñöôïc phaân coâng chuû nhieäm lôùp 6 hoïc sinh cuûa lôùp ñaïi ña soá laø hoïc sinh daân toäc, hoaøn caûnh gia ñình raát khoù khaén, do ñoù vieäc nghæ hoïc löng chöøng laø ñieàu khoâng theå tranh khoûi. Toâi ñaõ söû duïng bieän phaùp treân vaø ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû nhö sau: - Só soá lôùp ñöôïc giöõ vöõng: 36/36 - Đạt ba đôi bạn học tốt. Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Keát quaû hai maët gi¸o duïc: * Xeáp loaïi veà haïnh kieåm: + Toát: 34/36 - tyû leä: 94 % + Khaù:02/36– tyû leä: 6 %. + TB:0 * Xeáp loaïi veà hoïc löïc: + Gioûi: 0 + Khaù: 7 /36 – tyû leä: 19,5% + TB: 28 /36 – tyû leä:77,7 % + Yeáu: 01/36 – tyû leä: 2,8% - 100% học sinh tích cực tham gia hoạt động đội, đạt kết quả tốt. - Bốn học sinh trốn học lần một và ba học sinh trốn học lần hai, không có học sinh tái phạm lần ba, học sinh còn lại khi nghỉ học đều có lí do, rất ít học sinh vi phạm nề nếp , các em ngoan hơn và biết vâng lời thầy cô, có ý thức trách nhiệm cao . - Chất lượng bộ môn của lớp chủ nhiệm đạt 97.2% từ trung bình trở lên. Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** - Kết quả thi đua của lớp thường xuyên xếp ở thứ hạng cao nhất của trường.( §¹t gi¶i nh× b¸o ¶nh trong ®ît thi ®ua chµo mõng ngµy nhµ gi¸o ViÖt Nam , gi¶i nhÊt cuéc thi “T×m hiªñ vÒ anh bé ®éi cô Hå ” do nhµ trêng tæ chøc. III/ KẾT LUẬN: Làm tốt công việc giảm tỉ lệ học sinh bỏ học là công việc của giáo viên trong nhà trường, làm tốt công tác này góp phần nâng cao chất lượng, tăng hiệu suất đào tạo. Ngoài ra còn làm giảm tỉ lệ lao động thiếu trình độ, thất nghiệp, trẻ em chưa ngoan… Vì vậy tôi xin đưa ra s¸ng kiÕn “Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh vïng cao bỏ học” để nhân rộng cho giáo viên cùng nghiên cứu, thực hiện góp phần xây dùng nghiÖp GD ngày càng phát triển. IV/ Bµi häc kinh nghiÖm : §Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng vÊn ®Ò trªn cÇn ph¶i phèi hîp chÆt chÏ c¸c bé phËn trong nhµ trêng vµ kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ba m«i trêng gi¸o dôc : Gia ®×nh – Nhµ trêng – x· héi . Sù phèi hîp nµy sÏ t¹o thµnh mét khãi thèng nhÊt , liªn tôc vµ trän vÑn gióp chóng ta vît mäi khã kh¨n ®Ó giµnh th¾ng lîi cao trong lé tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ gi¸o dôc níc nhµ . tÊt nhiªn kh«ng chØ mét sím mét chiÒu mµ lµ c¶ mét qóa tr×nh . §æi míi lµ sù thóc b¸ch tõ cuéc sèng , ph¶i g¹t bá nh÷ng suy nghÜ cò , c¸ch lµm cò thay vµo ®ã lµ nh÷ng suy nghÜ t¸o b¹o vµ c¸ch lµm míi ®Ó gãp phÇn ®ãng gãp vµo sù trêng tån cña gi¸o dôc níc nhµ . Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ trong công tác chủ nhiệm của tôi trong các năm học qua. Chắc chắn kinh nghiệm này vẫn còn nhiều hạn chế mà bản thân tôi chưa nhận thấy. rất mong được sự đóng góp của quý thấy, cô Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh . Sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nhằm giảm tỷ lệ học sinh bỏ học” ********************************************************************** *** đồng nghiệp để hoµn thiÖn s¸ng kiÕn ,góp phần kiềm chế tình trạng học sinh bỏ học như hiện nay. Xin ch©n thành cám ơn! Tr¹m TÊu , Th¸ng 1 n¨m 2009 Người viết sáng kiến Ph¹m ThÞ Ngäc Minh Giáo viên thực hiện: Ph¹m ThÞ Ngäc Minh .