Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số biện pháp nâng cao khả năng cạnh tranh của tổng công ty xi măng và của to...

Tài liệu Một số biện pháp nâng cao khả năng cạnh tranh của tổng công ty xi măng và của toàn ngành xi măng việt nam.

.PDF
40
69
126

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi më ®Çu NÒn kinh tÕ n-íc ta ®ang ë giai ®o¹n ®Çu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n-íc. NÒn kinh tÕ chuyÓn tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr-êng më ra mét thêi kú míi ®Çy c¬ héi song còng mu«n vµn th¸ch thøc cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp, c¸c ngµnh ë ViÖt Nam. Mét tÊt yÕu kh¸ch quan, mét ®ßi hái cÊp thiÕt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®èi víi mäi thµnh phÇn ho¹t ®éng kinh tÕ ®ã lµ c¹nh tranh. C¹nh tranh gi÷a doanh nghiÖp víi doanh nghiÖp, c¹nh tranh gi÷a c¸c ngµnh réng h¬n n÷a, c¹nh tranh gi÷a c¸c n-íc víi nhau. Sù c¹nh tranh cµng trë nªn gay g¾t h¬n bëi c¸c doanh nghiÖp kh«ng bao giê chØ tho¶ m·n víi phÇn thÞ tr-êng ®· chiÕm lÜnh ®-îc v× nh- vËy ®ång nghÜa víi sù diÖt vong mµ lu«n lu«n t×m c¸ch v-¬n lªn ®Ó më réng thÞ tr-êng. §Ó ®¹t ®-îc ®iÒu nµy c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã søc c¹nh tranh vµ c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ ph¶i lu«n lu«n nç lùc hÕt m×nh ®Ó x©y dùng mét chiÕn l-îc c¹nh tranh víi c«ng cô vµ biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m t¨ng søc c¹nh tranh. Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp nÒn kinh tÕ, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ tõng ngµnh kinh tÕ cô thÓ ®ang ph¶i ®-¬ng ®Çu víi kh«ng Ýt khã kh¨n. T¹i cuéc héi th¶o vÒ héi nhËp th-¬ng m¹i toµn cÇu tæ chøc th¸ng 10/1999 t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh häc gi¶ Kenichi Ohno thuéc viÖn nghiªn cøu Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ ®· chän ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam lµm mét ®iÓn h×nh ph©n tÝch. Trong nh÷ng n¨m võa qua, nÒn kinh tÕ më cöa víi sù ®Çu t- å ¹t cña n-íc ngoµi vµo ViÖt Nam ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam ®ang vµ sÏ ph¶i chÊp nhËn sù c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a mét bªn lµ Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam (chñ qu¶n lµ Bé x©y dùng) mét bªn lµ c¸c liªn doanh 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 n-íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ réng h¬n n÷a lµ ngµnh xi m¨ng cña khu vùc. ChÝnh v× thÕ em ®· chän ®Ò tµi. "BiÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh xi m¨ng" lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh". §Ò ¸n gåm ba phÇn: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ c¹nh tranh. PhÇn II: Thùc tr¹ng ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam. PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty xi m¨ng vµ cña toµn ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam. §©y lµ mét ®Ò tµi réng song víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n ®Ò ¸n ®-îc hoµn thµnh nh-ng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®-îc ý kiÕn ®ãng gãp vµ sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c«. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn I Lý luËn chung vÒ c¹nh tranh I-/ TÝnh tÊt yÕu vµ vai trß cña c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. 1-/ TÝnh tÊt yÕu cña c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n s¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nh- thÕ nµo, s¶n xuÊt cho ai ®-îc gi¶i quyÕt th«ng qua thÞ tr-êng. Th«ng qua c¸c mèi quan hÖ cung cÇu, gi¸ c¶ vµ c¹nh tranh mµ quyÕt ®Þnh nªn s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng g×, víi sè l-îng bao nhiªu, kü thuËt c«ng nghÖ nµo vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt Êy ph©n phèi cho ai. Mét ®iÒu tÊt yÕu vµ lµ ®Æc tr-ng c¬ b¶n nhÊt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ã lµ: bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo tham gia ho¹t ®éng kinh doanh mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã trªn thÞ tr-êng ®Òu ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh. C¹nh tranh lµ quy luËt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, c¹nh tranh kh«ng ph¶i lµ cuéc ch¹y ®ua mét lÇn mµ lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc. §ã lµ cuéc ch¹y "Maraton kinh tÕ" kh«ng cã ®Ých cuèi cïng, ai c¶m thÊy ®· ®Õn ®Ých ng-êi ®ã lµ nhÞp cÇu cho c¸c ®èi thñ kh¸c v-ît lªn. Ch¹y ®ua kinh tÕ ph¶i lu«n ë phÝa tr-íc ®Ó tr¸nh nh÷ng trËn ®ßn cña ng-êi phÝa sau. §· tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ th× kh«ng thÓ lÈn tr¸nh c¹nh tranh. V× nh- vËy lµ cÇm ch¾c sù ph¸ s¶n, sù diÖt vong. Theo Marx "C¹nh tranh lµ sù ganh ®ua, sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ t- b¶n nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ ®Ó thu ®-îc lîi nhuËn siªu ng¹ch". Theo tõ ®iÓn kinh doanh c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng ®Þnh nghÜa lµ: "sù ganh ®ua, sù k×nh ®Þch gi÷a c¸c nhµ kinh doanh nh»m tranh giµnh tµi nguyªn s¶n xuÊt cïng mét lo¹i vÒ phÝa m×nh. Cã thÓ hiÓu c¹nh tranh theo mét nghÜa chung nhÊt lµ sù ganh ®ua gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong giµnh giËt thÞ tr-êng vµ kh¸ch hµng. Thùc chÊt cña c¹nh tranh lµ sù tranh giµnh vÒ lîi Ých kinh tÕ gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia thÞ tr-êng. §èi víi ng-êi mua th× muèn mua ®-îc lo¹i hµng ho¸ dÞch vô chÊt l-îng cao, gi¸ rÎ. Cßn ng-îc l¹i c¸c doanh nghiÖp bao giê còng muèn tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña m×nh. V× môc tiªu lîi nhuËn, hä ph¶i gi¶m chi phÝ vµ t×m c¸ch giµnh giËt kh¸ch hµng vµ thÞ tr-êng vÒ phÝa m×nh. Vµ kÕt côc lµ c¹nh tranh x¶y ra. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C¹nh tranh lµ mét ®iÒu tÊt yÕu cña thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ®ãn tr-íc c¹nh tranh vµ s½n sµng linh ho¹t sö dông vò khÝ c¹nh tranh h÷u hiÖu. NÕu nh- lîi nhuËn lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× c¹nh tranh b¾t buéc hä ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh»m thu ®-îc lîi nhuËn tèi ®a. ë ViÖt Nam, cïng víi sù chuyÓn ®æi kinh tÕ, c¹nh tranh ®-îc thõa nhËn lµ mét quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan vµ ®-îc coi lµ mét nguyªn t¾c c¬ b¶n trong tæ chøc ®iÒu hµnh kinh tÕ ë tõng doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy c¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu cña kinh tÕ thÞ tr-êng, lµ ph-¬ng thøc ho¹t ®éng cña thÞ tr-êng. Nãi ®Õn thÞ tr-êng lµ nãi ®Õn sù c¹nh tranh gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i tu©n theo quy luËt c¹nh tranh. Quy luËt c¹nh tranh lµ c¬ chÕ vËn ®éng cña thÞ tr-êng hay cã thÓ nãi: c¬ chÕ thÞ tr-êng lµ vò ®µi cña c¹nh tranh, lµ n¬i gÆp gì cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh (c¸c doanh nghiÖp) mµ kÕt qu¶ lµ mét doanh nghiÖp bÞ thua cuéc vµ bÞ g¹t ra khái thÞ tr-êng trong khi mét sè doanh nghiÖp vÉn tån t¹i vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a. §iÒu nµy ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp ®ang yÕu kÐm vµ lóng tóng ph¶i nhanh chãng thÝch nghi, nÕu thÝch nghi ®-îc th× ®ã lµ c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn vµ ng-îc l¹i, nÕu kh«ng thÝch nghi ®-îc th× ®Êy lµ dÊu hiÖu cña sù ph¸ s¶n. V× vËy trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®¹t ®-îc mét tr×nh ®é c¹nh tranh cao lµ con ®-êng ®¶m b¶o ch¾c ch¾n cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, môc tiªu tèi cao vµ duy nhÊt trong kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn tèi ®a v× ®ã lµ thu nhËp hiÖn t¹i cña mçi doanh nghiÖp vµ lµ tiÒn ®Ò ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp, t¹o thu nhËp trong t-¬ng lai cho hä. Bªn c¹nh ®ã trªn thÞ tr-êng cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp cïng kinh doanh mét lo¹i hµng ho¸, c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng lµ kh«ng tr¸nh khái v× ®ã lµ cuéc c¹nh tranh v× lîi Ých vËt chÊt gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau. C¹nh tranh lµnh m¹nh lµ mét ®éng lùc quan träng ®Ó ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt, tiÕn bé khoa häc kü thuËt lµ ®iÒu kiªn ®Ó ph¸t triÓn tÝnh th¸o v¸t n¨ng ®éng nh¹y bÐn vµ s¸ng t¹o cña c¸c doanh nghiÖp. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2-/ Vai trß cña c¹nh tranh ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng vµ lµ c¬ chÕ vËn ®éng thÞ tr-êng .C¬ chÕ thÞ tr-êng lµ gi¶i ph¸p tèt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ v× nã cã kh¶ n¨ng ®Ó lËp l¹i trËt tù kinh tÕ, nhÊt lµ nã t¹o c¬ héi cho mäi ng-êi s¸ng t¹o, lu«n lu«n t×m c¸ch ®Ó c¶i tiÕn lÒ lèi lµm viÖc, ph¸t huy nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng kh¾c phôc nh÷ng thÊt b¹i ®Ó ph¸t triÓn x· héi. Kü thuËt hÖ thèng thÞ tr-êng cã tÝnh n¨ng ®éng uyÓn chuyÓn tù ®iÒu chØnh ®-îc, tù söa ch÷a ®-îc nh÷ng yÕu kÐm. C¬ chÕ thÞ tr-êng thÓ hiÖn nh÷ng mÆt -u viÖt ®ã mét phÇn lµ do c¹nh tranh gi÷ mét vai trß quan träng. - Thø nhÊt c¹nh tranh lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô gi¶m xuèng. Khi ®èi ®Çu víi c¹nh tranh, bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng cã ý thøc h¹ gi¸ b¸n cña hµng ho¸ dÞch vô mµ m×nh cung cÊp thÊp h¬n hoÆc b»ng gi¸ cña ®èi thñ víi môc ®Ých, l«i kÐo kh¸ch hµng vµ më réng thÞ tr-êng. Cïng víi h¹ gi¸ lµ sù t¨ng lªn cña chÊt l-îng hµng ho¸ dÞch vô ®Ó ngµy cµng phï hîp víi nhu cÇu ng-êi tiªu dïng. - Thø hai, c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i tèi -u ho¸ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó gi¶m gi¸ b¸n vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp ph¶i tèi -u ho¸ c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó sao cho chi phÝ s¶n xuÊt lµ thÊp nhÊt. Trong ®iÒu kiÖn cã c¹nh tranh c¸c nguån lùc ®-îc sö dông mét c¸ch tèt nhÊt, tiÕt kiÖm nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó thu ®-îc s¶n phÈm ®Çu ra lµ hµng ho¸ dÞch vô cã chÊt l-îng cao nhÊt. - Thø ba, c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng ®-a tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. §Ó theo kÞp vµ v-ît lªn ®èi thñ c¹nh tranh c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®-a tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt bëi v× tiÕn bé khoa häc ®ãng vai trß lµ mét lùc l-îng s¶n xuÊt quan träng. TiÕn bé khoa häc kü thuËt t¹o thªm lîi thÕ c¹nh tranh cho doanh nghiÖp. - Thø t-, c¹nh tranh lµ c«ng cô ®Ó t-íc quyÒn thèng trÞ vÒ kinh tÕ. C¹nh tranh thñ tiªu sù ®éc quyÒn vÒ kinh tÕ t¹o m«i tr-êng ®Ó khai th¸c c¸c nguån lùc vµ huy ®éng c¸c tiÒm n¨ng. Ngoµi ra, c¹nh tranh sÏ lo¹i bá nh÷ng doanh nghiÖp cã chi phÝ cao trong s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã chi phÝ thÊp. C¹nh tranh kh«ng ph¶i lµ sù huû diÖt mµ lµ sù thay thÕ, thay thÕ nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç sö dông l·ng phÝ nguån lùc cña x· héi b»ng nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nh»m ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña x· héi, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña c¸c n-íc ph¸t triÓn. §ång thêi c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn gi¸o dôc tÝnh 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 th¸o v¸t n¨ng ®éng vµ s¸ng kiÕn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã t¹o ra c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh giái ch©n chÝnh. Cã thÓ nãi c¹nh tranh lµnh m¹nh - ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia còng nh- tõng doanh nghiÖp. 3-/ C¸c h×nh th¸i cña c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng. C¨n cø vµo møc ®é c¹nh tranh, thÞ tr-êng cã thÓ ®-îc ph©n lo¹i nh- sau: a-/ ThÞ tr-êng c¹nh tranh hoµn h¶o. ThÞ tr-êng c¹nh tranh hoµn h¶o lµ thÞ tr-êng mµ ë ®ã cã rÊt nhiÒu ng-êi b¸n mµ kh«ng ng-êi nµo cã -u thÕ cã thÓ cung øng mét sè l-îng s¶n phÈm lín ¶nh h-ëng ®Õn gi¸ c¶. C¸c s¶n phÈm b¸n trªn thÞ tr-êng lµ ®ång nhÊt, tøc lµ nã rÊt Ýt kh¸c nhau vÒ quy c¸ch, mÉu m·, phÈm chÊt. §iÒu kiÖn tham gia vµ rót khái thÞ tr-êng mét c¸ch dÔ dµng. Nh÷ng ng-êi b¸n tham gia trªn thÞ tr-êng chØ cã c¸ch thÝch øng víi gi¸ thÞ tr-êng. Hä kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Þnh gi¸. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n trªn thÞ tr-êng nµy chñ yÕu t×m biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt. T¸c dông cña thÞ tr-êng nµy: - Thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ, thay ®æi s¶n phÈm phï hîp víi thÞ hiÕu ng-êi tiªu dïng. - Lµm cho ng-êi tiªu dïng dÔ dµng lùa chän cho m×nh nh÷ng s¶n phÈm võa ý víi møc gi¸ thÊp. - C¸c tµi nguyªn vµ c¸c nguån lùc ®-îc ph©n phèi theo h-íng cã lîi nhÊt lµm cho doanh nghiÖp chuyÓn sang kinh doanh mÆt hµng phï hîp víi yªu cÇu cña x· héi. Tuy nhiªn h×nh th¸i c¹nh tranh nµy rÊt khã t×m thÊy trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. b-/ ThÞ tr-êng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o. Cã thÓ nãi thÞ tr-êng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o lµ mét thÞ tr-êng c¹nh tranh b×nh th-êng v× thùc tÕ nã rÊt phæ biÕn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. §©y lµ thÞ tr-êng mµ søc m¹nh thÞ tr-êng thuéc vÒ mét sè doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lín. C¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng nµy kinh doanh hµng ho¸ vµ dÞch vô nµy lµ ë nh·n hiÖu. MÆc dï sù kh¸c biÖt chØ lµ kh¸c biÖt trong t©m trÝ ng-êi tiªu dïng, nh÷ng mèi nh·n hiÖu hµng ho¸ ®Òu mang h×nh ¶nh víi nh÷ng uy tÝn kh¸c nhau. Cã hai h×nh th¸i thÞ tr-êng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o: 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §éc quyÒn tËp ®oµn. §©y lµ mét thÞ tr-êng mµ ë ®ã cã mét vµi doanh nghiÖp ®¸p øng hÇu hÕt nhu cÇu vÒ mét lo¹i hµng ho¸ dÞch vô cô thÓ nµo ®ã. Nh÷ng doanh nghiÖp nµy rÊt nh¹y c¶m víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña nhau. ThÕ nh-ng, ®iÓm ®¸ng chó ý lµ c¸c doanh nghiÖp phô thuéc lÉn nhau trong ®Þnh gi¸ vµ l-îng hµng b¸n ra. Bëi v× mét doanh nghiÖp trong nhãm ®éc quyÒn gi¶m gi¸ hµng ho¸ b¸n ra th× hä kh«ng bao giê c¶m thÊy tin t-ëng r»ng cã thÓ ®¹t ®-îc kÕt qu¶ l©u dµi v× sÏ cã mét doanh nghiÖp kh¸c cã thÓ sÏ gi¶m gi¸ xuèng møc thÊp h¬n vµ ng-îc l¹i khi mét doanh nghiÖp t¨ng gi¸ trong khi doanh nghiÖp kh¸c kh«ng t¨ng gi¸ sÏ dÉn ®Õn doanh nghiÖp t¨ng gi¸ ph¶i trë l¹i gi¸ cò nÕu kh«ng sÏ cã nguy c¬ bÞ mÊt kh¸ch hµng. C¹nh tranh mang tÝnh ®éc quyÒn. Trªn thÞ tr-êng c¹nh tranh mang tÝnh ®éc quyÒn s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp lµ kh¸c nhau. Ng-êi tiªu dïng ph©n biÖt ®-îc s¶n phÈm cña doanh nghiÖp th«ng qua nh·n hiÖu, qu¶ng c¸o bao b× vµ c¸c dÞch vô kh¸c. Trªn thÞ tr-êng nµy, doanh nghiÖp cã quyÒn ®Þnh gi¸ hµng ho¸ b¸n ra nh-ng kh«ng hoµn toµn theo ý m×nh vµ ®iÒu kiÖn mua b¸n hµng ho¸ còng kh¸c nhau. Doanh nghiÖp cã thÓ cã uy tÝn ®éc ®¸o kh¸c nhau ®èi víi kh¸ch hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay, tr¹ng th¸i thÞ tr-êng ®éc quyÒn hÇu nh- khã ®Æt ®-îc vµ nÕu nã xuÊt hiÖn th× xem xÐt nã nh- tr¹ng th¸i c¹nh tranh ®éc quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt. Vµ nh- vËy, møc ®é khèc liÖt cña c¹nh tranh gi¶m dÇn tõ c¹nh tranh hoµn h¶o ®Õn c¹nh tranh ®éc quyÒn. c-/ ThÞ tr-êng ®éc quyÒn. ThÞ tr-êng ®éc quyÒn lµ thÞ tr-êng mµ ë ®ã cã mét ng-êi b¸n ®éc quyÒn nhÊt cã thÓ kiÓm so¸t trªn thÞ tr-êng. §iÒu kiÖn gia nhËp hoÆc rót lui khái thÞ tr-êng ®éc quyÒn cã rÊt nhiÒu trë ng¹i do vèn ®Çu t- lín hoÆc do ®éc quyÒn kü thuËt c«ng nghÖ. V× vËy mµ thÞ tr-êng nµy kh«ng cã c¹nh tranh vÒ gi¸ mµ ng-êi b¸n hoµn toµn quyÕt ®Þnh gi¸. Trªn thÞ tr-êng ®éc quyÒn, ®-êng cÇu cña toµn x· héi vÒ mét lo¹i hµng ho¸ dÞch vô chÝnh lµ ®-êng cÇu cña h·ng ®éc quyÒn. Doanh nghiÖp ®éc quyÒn cã thÓ chi phèi vµ quyÕt ®Þnh gi¸ c¶ vµ l-îng hµng ho¸ b¸n ra trªn thÞ tr-êng b»ng c¸c biÖn ph¸p øng xö cña m×nh. §Ó b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao vµ thu ®-îc nhiÒu lîi nhuËn doanh nghiÖp ®éc quyÒn cã thÓ t¹o ra sù khan hiÕm hµng ho¸ gi¶ t¹o. Do vËy nhiÒu n-íc ®· cã luËt chèng ®éc quyÒn. Bëi v× ®éc quyÒn kh«ng nh÷ng g©y ra sù thiÕu hôt hµng ho¸ 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ¶nh h-ëng xÊu ®Õn ng-êi tiªu dïng mµ cßn g¾n víi sù tr× trÖ. Tuy nhiªn ®éc quyÒn còng cã mÆt tÝch cùc cña nã, ®ã lµ ®em l¹i lîi Ých cho x· héi nhê ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp ®éc quyÒn th-êng cã tr×nh ®é tËp trung ho¸ s¶n xuÊt cao, më réng ®-îc quy m« s¶n xuÊt nªn gi¶m ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt trªn mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt. II-/ Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. 1-/ Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn cã vÞ trÝ v÷ng ch¾c trªn thÞ tr-êng th× cÇn ph¶i cã tiÒm lùc ®ñ m¹nh ®Ó c¹nh tranh. C¹nh tranh lµ m«i tr-êng cña kinh tÕ thÞ tr-êng ®ång thêi lµ môc tiªu cña doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp lµ n¨ng lùc mµ doanh nghiÖp cã thÓ tù duy tr× vÞ trÝ cña nã mét c¸ch l©u dµi trªn thÞ tr-êng c¹nh tranh, ®¶m b¶o thùc hiÖn mét møc lîi nhuËn Ýt nhÊt b»ng tû lÖ ®ßi hái cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp. §Ó duy tr× vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n ®-a ra c¸c ph-¬ng ¸n, c¸c gi¶i ph¸p tèi -u ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tõ ®ã gi¶m gi¸ thµnh, gi¸ b¸n ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®Ó n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, tæ chøc tèt m¹ng l-íi b¸n hµng vµ biÕt chän ®óng thêi ®iÓm b¸n hµng nh»m thu hót ®-îc kh¸ch hµng, më réng thÞ tr-êng. ChØ tiªu tæng hîp nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ søc c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp lµ mét thÞ phÇn mµ doanh nghiÖp chiÕm ®-îc. ThÞ phÇn cµng lín cµng thÓ hiÖn râ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp cµng m¹nh. §Ó tån t¹i vµ cã søc c¹nh tranh, doanh nghiÖp ph¶i chiÕm gi÷ ®-îc mét phÇn thÞ tr-êng bÊt kÓ nhiÒu hay Ýt, chÝnh ®iÒu nµy ®· ph¶n ¸nh ®-îc quy m« tiªu thô cña doanh nghiÖp. Qua ®ã ta còng cã thÓ ®¸nh gi¸ ®-îc søc c¹nh tranh cña mçi mét doanh nghiÖp -u thÕ còng nh- c¸c ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu t-¬ng ®èi cña doanh nghiÖp so víi ®èi thñ c¹nh tranh trong ngµnh. T¨ng søc c¹nh tranh lµ mét ®iÒu tÊt yÕu cña mçi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt, mét doanh nghiÖp nÕu kh«ng t×m c¸ch ®Ó v-ît lªn ®èi thñ th× nghÜa lµ doanh nghiÖp ®ã ®ang thôt lïi. Bëi lÏ tÊt c¶ ®Òu cã ý thøc ph¶i v-ît lªn chÝnh m×nh vµ v-ît lªn ®èi thñ. Kh«ng nç lùc liªn tôc, kh«ng t×m mäi c¸ch ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh th× ®ång nghÜa víi diÖt vong. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2-/ T¹i sao ph¶i t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Thùc chÊt cña t¨ng søc c¹nh tranh lµ t¹o ra ngµy mét nhiÒu h¬n c¸c -u thÕ vÒ mÆt gi¸ c¶, gi¸ trÞ sö dông, chÊt l-îng, uy tÝn cña s¶n phÈm vµ doanh thu, nh»m giµnh ®-îc nh÷ng -u thÕ t-¬ng ®èi trong c¹nh tranh ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, c¹nh tranh lµ mét quy luËt tÊt yÕu kh¸ch quan. C¸c doanh nghiÖp tham gia thÞ tr-êng ®Òu ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh. C¹nh tranh mét mÆt sÏ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, mÆt kh¸c nã sÏ ®µo th¶i kh«ng th-¬ng tiÕc nh÷ng doanh nghiÖp yÕu thÕ kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh. Do vËy ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng phÊn ®Êu t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt gi¸ thµnh, gi¸ b¸n s¶n phÈm, tæ chøc hÖ thèng tiªu thô mét c¸ch tèt nhÊt, ®óng lóc nhÊt mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l-îng s¶n phÈm ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. §i ®«i víi sù ph¸t triÓn nh- vò b·o cña khoa häc kü thuËt nh÷ng ®ßi hái, yªu cÇu cña ng-êi tiªu dïng ngµy cµng ë møc cao h¬n. §Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr-êng, ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm, c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng Marketing, t×m hiÓu thÞ tr-êng vµ trong cuéc chiÕn nµy ng-êi nµo nhanh h¬n ng-êi ®ã sÏ th¾ng. Nh- vËy, cïng víi c¹nh tranh, t¨ng søc c¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. §Ó th¾ng thÕ trong c¸c cuéc c¹nh tranh, doanh nghiÖp buéc ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh th«ng qua c¸c yÕu tè trùc tiÕp nh- gi¸ thµnh, gi¸ b¸n chÊt l-îng s¶n phÈm, uy tÝn cña doanh nghiÖp hay gi¸n tiÕp nh- c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tham gia héi chî... ë n-íc ta, ®ang tõ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ch¾c ch¾n cã phÇn nµo bì ngì. Tõ chç chØ ho¹t ®éng s¶n xuÊt mét c¸ch thô ®éng theo chØ tiªu ph¸p lÖnh ®Õn nay tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù quyÕt ®Þnh lÊy nh÷ng vÊn ®Ò quan träng mang tÝnh sèng cßn cña doanh nghiÖp (s¶n xuÊt cho ai, s¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nh- thÕ nµo, bao nhiªu...). C¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc buéc ph¶i lµm quen víi ®iÒu nµy còng nhph¶i thÝch nghi víi m«i tr-êng kinh doanh míi cña c¬ chÕ thÞ tr-êng, chÊp nhËn c¹nh tranh. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n nµy, khi ®Êt n-íc ta ®ang x©y dùng mét nÒn kinh tÕ më, kªu gäi ®Çu t- tõ bªn ngoµi vµo ViÖt Nam c¸c h·ng næi tiÕng trªn thÕ giíi ®Çu t- vµo n-íc ta ngµy cµng nhiÒu. Hä râ rµng cã nhiÒu -u thÕ h¬n m×nh vÒ tµi chÝnh còng nh- tr×nh ®é kü thuËt kinh nghiÖm qu¶n lý. M«i tr-êng c¹nh tranh ngµy cµng réng h¬n vµ møc ®é c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt h¬n. Muèn ph¸t triÓn kinh tÕ, theo kÞp c¸c n-íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi kh«ng 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cßn c¸ch nµo c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh vµ t×m mäi c¸ch ®Ó ngµy cµng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. 3-/ Mét sè c«ng cô c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. a-/ S¶n phÈm vµ c¬ cÊu s¶n phÈm §iÒu quan träng nhÊt ®èi víi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ ph¶i tr¶ lêi ®-îc c©u hái c¬ b¶n. S¶n xuÊt c¸i g× ? cho ai? nh- thÕ nµo? vµ nh- vËy cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®· x©y dùng cho m×nh mét chÝnh s¸ch s¶n phÈm. Kh«ng mét doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng trªn thÞ tr-êng mµ l¹i kh«ng cã s¶n phÈm kinh doanh cho dï lµ h÷u h×nh hay v« h×nh. VÊn ®Ò ®Æt ra cho doanh nghiÖp lµ ph¶i lµm cho s¶n phÈm cña m×nh thÝch øng ®-îc víi thÞ tr-êng, më réng thÞ tr-êng t¨ng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. §Ó cã thÓ c¹nh tranh ®-îc víi c¸c ®èi thñ trªn thÞ tr-êng doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. S¶n phÈm cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®-îc tho¶ m·n kh«ng ngõng ®Ó theo kÞp nhu cÇu cña thÞ tr-êng b»ng c¸ch c¶i tiÕn c¸c th«ng sè chÊt l-îng, mÉu m·, bao b× ®ång thêi tiÕp tôc duy tr× c¸c lo¹i s¶n phÈm hiÖn nay ®ang lµ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i nghiªn cøu c¸c s¶n phÈm míi nh»m ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr-êng tiªu thô hµng ho¸. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm kh«ng chØ ®Ó ®¸p øng ®-îc nhu cÇu thÞ tr-êng thu nhiÒu lîi nhuËn khi mµ cuéc c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, quyÕt liÖt. §i ®«i víi viÖc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o ®øng v÷ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn trong t©m ho¸ s¶n phÈm vµo mét sè lo¹i s¶n phÈm nh»m cung cÊp cho mét nhãm ng-êi hoÆc mét vïng thÞ tr-êng nhÊt ®Þnh cña m×nh. Trong ph¹m vi nµy doanh nghiÖp cã thÓ phôc vô kh¸ch hµng mét c¸ch tèt h¬n cã hiÖu qu¶ h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ nh- vËy doanh nghiÖp t¹o dùng mét bøc rµo ch¾n, b¶o ®¶m gi÷ v÷ng ®-îc phÇn thÞ tr-êng cña m×nh. Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i thùc hiÖn chiÕn l-îc kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm, t¹o ra c¸c nÐt ®éc ®¸o riªng cho m×nh ®Ó thu hót, t¹o sù hÊp dÉn cho kh¸ch hµng vµ c¸c s¶n phÈm cña m×nh n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp. Nh- vËy s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh c¬ cÊu s¶n phÈm tèi -u lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. b-/ YÕu tè gi¸ c¶. Gi¸ cña mét s¶n phÈm trªn thÞ tr-êng ®-îc h×nh thµnh th«ng qua quan hÖ cung cÇu. Ng-êi b¸n vµ ng-êi mua tho¶ thuËn mÆc c¶ víi nhau ®Ó ®i tíi møc gi¸ 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cuèi cïng ®¶m b¶o hai bªn cïng cã lîi. Gi¸ c¶ ®ãng vai trß quan träng trong quyÕt ®Þnh mua hay kh«ng mua cña kh¸ch hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp. "kh¸ch hµng lµ th-îng ®Õ" hä cã quyÒn lùa chän nh÷ng g× mµ hä cho lµ tèt nhÊt vµ cïng mét lo¹i s¶n phÈm víi chÊt l-îng ®-¬ng ®-¬ng nhau ch¾c ch¾n hä sÏ lùa chän møc gi¸ b¸n thÊp h¬n, khi ®ã s¶n l-îng tiªu thô cña doanh nghiÖp sÏ t¨ng lªn. Gi¸ c¶ ®-îc thÓ hiÖn nh- mét vò khÝ ®Ó c¹nh tranh th«ng qua ®Þnh gi¸ s¶n phÈm. §Þnh gi¸ thÊp, ®Þnh gi¸ ngang thÞ tr-êng lµ chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ cao. Víi mét gi¸ ngang thÞ tr-êng gióp doanh nghiÖp gi÷ ®-îc kh¸ch hµng, nÕu doanh nghiÖp t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m gi¸ thµnh th× lîi nhuËn thu ®-îc sÏ t¨ng lªn, hiÖu qu¶ kinh doanh cao. Ng-îc l¹i víi møc gi¸ thÊp h¬n gi¸ thÞ tr-êng th× sÏ thu hót ®-îc nhiÒu kh¸ch hµng vµ t¨ng l-îng tiªu thô, doanh nghiÖp sÏ cã c¬ héi x©m nhËp thÞ tr-êng, chiÕm lÜnh thÞ tr-êng míi. Møc gi¸ doanh nghiÖp ¸p ®Æt cao h¬n gi¸ thÞ tr-êng chØ sö dông ®-îc víi c¸c doanh nghiÖp cã tÝnh ®éc quyÒn, ®iÒu nµy gióp cho doanh nghiÖp thu ®-îc rÊt nhiÒu lîi nhuËn (lîi nhuËn siªu ng¹ch). §Ó chiÕm lÜnh ®-îc -u thÕ trong c¹nh tranh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù lùa chän c¸c chÝnh s¸ch gi¸ thÝch hîp cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng giai ®o¹n trong chu kú s¶n phÈm hay tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tõng vïng thÞ tr-êng. c-/ ChÊt l-îng s¶n phÈm NÕu nh- tr-íc kia gi¸ c¶ ®-îc coi lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong c¹nh tranh th× ngµy nay nã ph¶i nh-êng chç cho chØ tiªu chÊt l-îng s¶n phÈm. Trªn thùc tÕ c¹nh tranh b»ng gi¸ c¶ lµ "biÖn ph¸p nghÌo nµn" nhÊt v× nã lµm gi¶m lîi nhuËn thu ®-îc mµ ng-îc l¹i cïng mét lo¹i s¶n phÈm chÊt l-îng s¶n phÈm nµo tèt ®¸p øng ®-îc yªu cÇu th× ng-êi tiªu dïng còng s½n sµng mua víi mét møc gi¸ cao h¬n mét chót còng kh«ng sao nhÊt lµ trong thêi ®¹i ngµy nay khi mµ khoa häc kü thuËt ®ang giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹nh, ®êi sèng cña nh©n d©n dÇn ®-îc n©ng cao rÊt nhiÒu so víi n-íc. ChÊt l-îng s¶n phÈm lµ hÖ thèng néi t¹i cña s¶n phÈm ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c th«ng sè cã thÓ ®o ®-îc hoÆc cã thÓ so s¸nh ®-îc, tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn kü thuËt vµ nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh cña ng-êi tiªu dïng vµ x· héi. ChÊt l-îng s¶n phÈm ®-îc h×nh thµnh tõ kh©u thiÕt kÕ tíi tæ chøc s¶n xuÊt vµ ngay c¶ sau khi tiªu thô hµng ho¸ vµ chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè c«ng nghÖ d©y chuyÒn s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu, tr×nh ®é tay nghÒ lao ®éng, tr×nh ®é qu¶n lý... 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChÊt l-îng s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò sèng cßn ®èi víi mét doanh nghiÖp nhµ n-íc ë ViÖt Nam khi mµ hä ®ang ph¶i ®-¬ng ®Çu víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tõ n-íc ngoµi vµo ViÖt Nam. Mét khi chÊt l-îng s¶n phÈm kh«ng ®-îc ®¶m b¶o th× cã nghÜa lµ doanh nghiÖp sÏ bÞ mÊt kh¸ch hµng, mÊt thÞ tr-êng, nhanh chãng ®i tíi chç suy yÕu vµ bÞ ph¸ s¶n. HiÖn nay, khi nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, mét quan ®iÓm míi vÒ chÊt l-îng ®· xuÊt hiÖn. ChÊt l-îng s¶n phÈm kh«ng chØ lµ tèt, bÒn ®Ñp mµ nã cßn do kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh. Qu¶n lý chÊt l-îng s¶n phÈm lµ yÕu tè chñ quan cßn sù ®¸nh gi¸ cña kh¸ch hµng mang tÝnh kh¸ch quan, ë ®©y, nh©n tè kh¸ch quan ®· t¸c ®éng, chi phèi yÕu tè chñ quan. §©y lµ mét quan ®iÓm míi xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ lµ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng ngµy cµng trë nªn quyÕt liÖt h¬n. ChÊt l-îng s¶n phÈm thÓ hiÖn tÝnh quyÕt ®Þnh søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ë chç: + N©ng cao chÊt s¶n phÈm sÏ lµm t¨ng tèc tiªu thô s¶n phÈm t¨ng khèi l-îng hµng ho¸ b¸n ra, kÐo dµi chu kú sèng cña s¶n phÈm. + S¶n phÈm chÊt l-îng cao sÏ lµm uy tÝn cña doanh nghiÖp kÝch thÝch kh¸ch hµng mua hµng vµ më réng thÞ tr-êng. + ChÊt l-îng s¶n phÈm cao lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi, c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. d-/ Tæ chøc ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm: Tiªu thô s¶n phÈm lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®©y còng lµ giai ®o¹n thùc hiÖn bï ®¾p chi phÝ vµ thu lîi nhuËn. ViÖc ®Çu t- cña qu¸ tr×nh tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm lµ ph¶i lùa chän c¸c kªnh ph©n phèi s¶n phÈm mét c¸ch hîp lý cã hiÖu qu¶ nh»m môc ®Ých ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng nhanh chãng gi¶i phãng nguån hµng ®Ó bï ®¾p chi phÝ s¶n xuÊt thu håi vèn. X©y dùng mét m¹ng l-íi tiªu thô s¶n phÈm tèt còng cã nghÜa lµ x©y dùng mét nÒn v÷ng ch¾c ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr-êng b¶o vÖ thÞ phÇn cña doanh nghiÖp cã ®-îc. Bªn c¹nh viÖc tæ chøc m¹ng l-íi b¸n hµng, doanh nghiÖp còng cÇn ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng hç trî b¸n hµng nh- qu¶ng c¸o khuyÕn m¹i c¸c dÞch vô sau b¸n hµng. §©y còng lµ h×nh thøc c¹nh tranh phi gi¸ g©y sù chó ý vµ thu hót kh¸ch hµng. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ®-îc tæ chøc tèt sÏ t¨ng s¶n l-îng b¸n hµng tõ ®ã sÏ t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn dÉn tíi tèc ®é thu håi vèn nhanh kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn. C«ng t¸c tæ chøc tiªu thô tèt còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè lµm t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. C¸c ho¹t ®éng nh- qu¶ng c¸o tham gia héi chî, tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng,... lµ h×nh thøc tèt nhÊt ®Ó giíi thiÖu vÒ s¶n phÈm vµ doanh nghiÖp cña m×nh gióp cho c¸c doanh nghiÖp t×m ra ®-îc nhiÒu b¹n hµng míi, më réng thÞ tr-êng n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. e-/ Tµi s¶n v« h×nh: Tµi s¶n v« h×nh lµ tµi s¶n quÝ gi¸ nhÊt cña c«ng ty kh«ng thÓ ®Þnh l-îng ®-îc. Ng-êi ta kh«ng thÓ bá tiÒn ra mua ®-îc mµ ph¶i qua mét qu¸ tr×nh ®ßi hái ph¶i nhiÒu cè g¾ng míi tÝch luü ®-îc. §ã lµ lßng tin cña kh¸ch hµng ®èi víi c«ng ty còng nh- ®èi víi s¶n phÈm lµ h×nh ¶nh quen thuéc vµ næi tiÕng cña nh·n hiÖu lµ nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c luång th«ng tin vµ khoa häc kü thuËt lµ viÖc kiÓm so¸t kh©u ph©n phèi lµ bÇu kh«ng khÝ tæ chøc nh©n sù trong c¬ quan xÝ nghiÖp vµ sau cïng lµ c¸c kü n¨ng qu¶n trÞ. Tµi s¶n v« h×nh lµ nguån lîi thÕ c¹nh tranh, lµ ch×a kho¸ trong viÖc kÝch thÝch cña xÝ nghiÖp v× ba lý do: Nã khã tÝch luü, nã cã kh¶ n¨ng ®a dông vµ nã lµ ®Çu vµo ®Çu ra trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. 1) ViÖc tÝch lòy tµi s¶n nµy ®ßi hái nh÷ng cè g¾ng liªn tôc vµ mÊt nhiÒu thêi gian kh«ng thÓ bá tiÒn mua ®-îc. ChÝnh v× nã khã tÝch luü nªn nã lîi thÕ ®Ó c¹nh tranh. NÕu viÖc tÝch lòy dÔ dµng th× ®èi thñ c¹nh tranh ®· dÔ dµng b¾t chiÕc ®-îc råi. 2) Tµi s¶n v« h×nh th× ®a n¨ng sö dông, ch¼ng h¹n nh- danh tiÕng cña xÝ nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng vÒ mét s¶n phÈm nã sÏ kÐo theo sù chÊp nhËn mét s¶n phÈm kh¸c cña h·ng. 3) Th«ng tin võa biÓu hiÖn ë ®Çu vµo, võa biÓu hiÖn ë ®Çu ra trong ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp. Ch¼ng h¹n nh- sù hiÓu biÕt kü thuËt cña mét s¶n phÈm ®-îc n©ng cao h¬n do tÝch luü thªm kiÕn thøc khoa häc ë ®Çu vµo gióp cho h·ng s¶n xuÊt ra c¸c mÆt hµng kh¸c. Tµi s¶n v« h×nh cã thÓ tÝch luü b»ng hai c¸ch: trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. + Trùc tiÕp: th«ng qua qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh, radio ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh quen thuéc vÒ nh·n hiÖu lµ c¸c ch-¬ng tr×nh huÊn luyÖn ®Ó cho nh©n viªn thÊy r»ng kh¸ch hµng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c«ng ty. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + Gi¸n tiÕp: c¸ch gi¸n tiÕp th«ng qua ho¹t ®éng hµng ngµy nÕu mét s¶n phÈm ®· ®-îc thiÕt kÕ tèt vµ h·ng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt l-îng cao, h·ng dÔ dµng ®-îc danh tiÕng nhê ë lêi truyÒn miÖng. ViÖc tÝch luü tµi s¶n v« h×nh qua con ®-êng gi¸n tiÕp cã thÓ sÏ l©u h¬n con ®-êng trùc tiÕp nh-ng nã th-êng ®¸ng tin cËy h¬n vµ v÷ng ch¾c h¬n. 4-/ Ph-¬ng ph¸p ®èi phã víi ®èi thñ c¹nh tranh: Khi doanh nghiÖp t×m c¸c lîi thÕ c¹nh tranh th× c¸c nhµ doanh nghiÖp kh¸c còng cã chiÕn l-îc c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, nhµ doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n cã gi¶i ph¸p b¶o vÖ m×nh khái sù tÊn c«ng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. §Ó gi÷ v÷ng c¹nh tranh nhµ doanh nghiÖp th-êng sö dông nh÷ng gi¶i ph¸p sau lµm gi¶m ý chÝ tÊn c«ng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh t¹o lËp hµng dµo ng¨n chÆn sù tÊn c«ng cña ®èi ph-¬ng. §ång thêi doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p míi ®èi víi hÖ thèng ph©n phèi hµng ho¸ nh»m cñng cè chÆt chÏ mèi quan hÖ víi b¹n hµng nhËn thÊy nÕu kh«ng lµm ¨n chÆt chÏ víi doanh nghiÖp mµ l¹i lµm ¨n víi doanh nghiÖp kh¸c sÏ dÉn ®Õn sù thiÖt thßi. Trong c¸c thñ ph¸p nh»m x©y dùng hµng rµo ch¾n víi c¸c ®èi thñ vµ tr¸nh ®èi ®Çu víi ®èi thñ c¹nh tranh th× ph-¬ng ph¸p hay ®-îc ¸p dông nhÊt lµ chia tuyÕn thÞ tr-êng ng¨n c¶n sù ra nhËp hîp t¸c. - Chia tuyÕn thÞ tr-êng: §©y lµ ph-¬ng ph¸p lµm cho c¸c ®èi thñ c¹nh tranh thÊy r»ng m×nh kh«ng ph¶i lµ ®èi thñ, kÎ thï cña hä. Gi¶i ph¸p nµy cã nh÷ng c¸ch tiÕp cËn sau: + Chän c¸c tuyÕn thÞ tr-êng ch-a ®-îc hoÆc cßn Ýt c¸c nhµ doanh nghiÖp tiÕp cËn. + TiÕp cËn nh÷ng thÞ tr-êng mµ nhËn thÊy ®èi ph-¬ng ®ang ho¹t ®éng tíi. Khi chän tuyÕn thÞ tr-êng, nhµ doanh nghiÖp cÇn ph©n tÝch: + TiÒm n¨ng cña tuyÕn thÞ tr-êng cÇn tiÕp cËn ra sao ? + B»ng c¸ch nµo ®Ó x©m nhËp thÞ tr-êng ? + Lµm g× ®Ó b¶o vÖ vÞ trÝ cña doanh nghiÖp khi ®èi ph-¬ng tÊn c«ng trªn tuyÕn thÞ tr-êng nµy ? + T¹i sao c¸c nhµ doanh nghiÖp ch-a hoÆc tiÕp cËn yÕu víi tuyÕn thÞ tr-êng nµy? Trªn c¬ së luËn chøng ®Çy ®ñ c¸c d÷ kiÖn nhµ doanh nghiÖp cÇn chñ ®éng dòng m·nh chiÕm thÞ tr-êng sao cho thÊy lîi: 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  Ng¨n chÆn sù x©m nhËp cña ®èi thñ c¹nh tranh. Sau khi më réng tuyÕn thÞ tr-êng nhµ doanh nghiÖp ph¶i cñng cè vµ t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ sù x©m nhËp cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trªn tuyÕn thÞ tr-êng m×nh ho¹t ®éng. Cã thÓ cã nh÷ng c¸ch lµm nh- sau ®©y: + ChuÈn bÞ khèi l-îng hµng ho¸, chÊt l-îng tèt hoÆc cã s¶n phÈm míi ®Ó ph¶n c«ng s¶n phÈm cña ®èi ph-¬ng. + Cã thÓ gi¶m gi¸ thÊp h¬n s¶n phÈm cña ®èi ph-¬ng. + Cã chÝnh s¸ch hÊp dÉn h¬n víi c¸c ®¹i lý c¸c nhµ b¸n sØ, lÎ, ng-êi tiªu dïng. + N©ng cao uy tÝn s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. + Khai th¸c c¸c lîi thÕ cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ng¨n chÆn chØ lµm chËm sù x©m nhËp cña ®èi ph-¬ng mµ th«i chø kh«ng thÓ nµo lo¹i bá sù x©m nhËp cña c¸c nhµ c¹nh tranh kh¸c.  Hîp t¸c víi c¸c nhµ doanh nghiÖp. Ngµy nay xu h-íng ®èi ®Çu gi÷a c¸c nhµ doanh nghiÖp cã gi¶m ®i. Xu h-íng chñ yÕu lµ hîp t¸c trªn nh÷ng ph-¬ng diÖn cã thÓ hîp t¸c ®-îc nh-: c¸c lÜnh vùc vÒ khoa häc, kü thuËt, tiªu chuÈn ho¸ chÊt l-îng s¶n phÈm, tham gia hiÖp héi,... Tãm l¹i, ®Ó thµnh c«ng mét c«ng ty ph¶i triÓn khai nh÷ng chiÕn l-îc c¹nh tranh ®Ó cã hiÖu qu¶ chèng l¹i ®èi thñ vµ ®em l¹i cho c¸c c«ng ty lîi thÕ c¹nh tranh kh¶ dÜ m¹nh mÏ nhÊt. Vµ c«ng ty còng ph¶i thÝch nghi liªn tôc chiÕn l-îc cña m×nh theo m«i tr-êng c¹nh tranh ®ang thay ®æi nhanh chãng. Nh-ng trong hoµn c¶nh thÞ tr-êng c¹nh tranh ngµy cµng t¨ng c«ng ty cã thÓ trë thµnh qu¸ tËp trung vµo ®èi thñ, c«ng ty cã thÓ dµnh qu¸ nhiÒu thêi giê vµo viÖc dßm chõng c¸c ho¹t ®éng cña ®èi ph-¬ng vµ quªn mÊt viÖc ®Ó ý ®Õn nhu cÇu cña kh¸ch hµng mµ c«ng ty ®ang t×m c¸ch tho¶ m·n. Do vËy, khi ph¸t ho¹ c¸c chiÕn l-îc c¹nh tranh, c«ng ty ph¶i xÐt ®Õn sù ®Þnh vÞ vµ hµnh ®éng cña ®èi thñ nh-ng môc tiªu c¬ b¶n nhÊt lµ thµnh c«ng chèng l¹i ®èi thñ b»ng c¸ch t×m nh÷ng con ®-êng tèt h¬n n÷a ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 5-/ C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng tíi søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp: BÊt kú doanh nghiÖp nµo khi ho¹t ®éng kinh doanh còng g¾n liÒn víi m«i tr-êng kinh doanh v× vËy nã ph¶i chÞu t¸c ®éng ¶nh h-ëng cña nhiÒu nh©n tè. Cã thÓ chia thµnh nh©n tè chñ quan vµ nh©n tè kh¸ch quan. * Nh©n tè kh¸ch quan: 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 a-/ M«i tr-êng kinh tÕ: M«i tr-êng kinh tÕ cßn gäi lµ m«i tr-êng tæng thÓ cña mét doanh nghiÖp bao gåm bèn nh©n tè chÝnh.  Nhãm nh©n tè kinh tÕ: §©y lµ nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt cña m«i tr-êng ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Khi mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn víi tèc ®é cao sÏ kÐo theo sù t¨ng thu nhËp còng nh- kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng-êi d©n còng t¨ng lªn do vËy nhu cÇu hay søc mua cña nh©n d©n còng sÏ t¨ng lªn. MÆt kh¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh cã nghÜa lµ kh¶ n¨ng tÝch tô vµ tËp trung t- b¶n lín, nh- vËy tèc ®é ®Çu t- ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh sÏ t¨ng lªn. §©y chÝnh lµ c¬ héi tèt cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp nµo cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t ®-îc nh÷ng c¬ héi nµy th× ch¾c ch¾n sÏ thµnh c«ng vµ søc c¹nh tranh sÏ t¨ng lªn. Tuy nhiªn, do sù t¨ng tr-ëng cña nÒn kinh tÕ sÏ kÐo theo sù t¨ng lªn mét c¸ch nhanh chãng sè l-îng c¸c doanh nghiÖp tham gia thÞ tr-êng vµ nh- vËy møc ®é c¹nh tranh sÏ trë nªn gay g¾t. Ai ®i tr-íc trong cuéc c¹nh tranh nµy ng-êi ®ã sÏ th¾ng, vµ ng-îc l¹i khi nÒn kinh tÕ ®ang trong giai ®o¹n suy tho¸i, tû lÖ l¹m ph¸t t¨ng lµm cho gi¸ c¶ sÏ t¨ng lªn, søc mua cña ng-êi d©n bÞ gi¶m sót, c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó gi÷ kh¸ch hµng, do ®ã c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng còng sÏ khèc liÖt h¬n. L·i suÊt cho vay cña Ng©n hµng còng lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh h-ëng tíi søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Víi møc l·i suÊt ®i vay cao, chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp còng sÏ t¨ng lªn do ph¶i tr¶ l·i tiÒn vay lín, do vËy søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp còng sÏ bÞ gi¶m dÇn ®Æc biÖt lµ víi ®èi thñ cã tiÒm lùc m¹nh vÒ tµi chÝnh. C¸c nh©n tè l¹m ph¸t, tû gi¸ hèi ®o¸i, tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng còng ¶nh h-ëng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, søc c¹nh tranh cña tõng doanh nghiÖp còng nh- lµ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng.  Nh©n tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt. ChÝnh trÞ vµ ph¸p luËt lµ nÒn t¶ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ còng lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn thÞ tr-êng. LuËt ph¸p râ rµng chÝnh trÞ æn ®Þnh lµ m«i tr-êng thuËn lîi ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng cho c¸c doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh vµ c¹nh tranh cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c chóng còng cã thÓ ®em l¹i nh÷ng trë ng¹i, khã kh¨n thËm chÝ lµ rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp. Ta cã thÓ lÊy vÝ dô nh- c¸c chÝnh s¸ch vÒ xuÊt nhËp khÈu vÒ thuÕ, c¸c 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kho¶n nép ng©n s¸ch, qu¶ng c¸o lµ nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng trùc tiÕp k×m h·m hay t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.  C¸c nh©n tè kho¸ häc c«ng nghÖ kü thuËt. Khoa häc c«ng nghÖ t¸c ®éng mét c¸ch m¹nh mÏ ®Õn søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp th«ng qua chÊt l-îng s¶n phÈm vµ gi¸ b¸n. BÊt kú mét s¶n phÈm nµo ®-îc s¶n xuÊt ®Òu ph¶i g¾n víi mét c«ng nghÖ kü thuËt nhÊt ®Þnh. C«ng nghÖ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh chÊt l-îng s¶n phÈm còng nh- t¸c ®éng tíi chi phÝ c¸ biÖt cña tõng doanh nghiÖp tõ ®ã t¹o ra søc c¹nh tranh cña tõng doanh nghiÖp còng nh- cña toµn doanh nghiÖp. Khoa häc c«ng nghÖ míi sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp xö lý th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c. §ång thêi khoa häc c«ng nghÖ míi sÏ t¹o ra hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i cña nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung còng nh- cña tõng doanh nghiÖp nãi riªng, ®©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó c¸c doanh nghiÖp æn ®Þnh n©ng cao søc c¹nh tranh cña m×nh.  C¸c nh©n tè vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn. §iÒu kiÖn tù nhiªn cña tõng vïng sÏ t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi hoÆc khã kh¨n cho doanh nghiÖp trong c¹nh tranh. VÞ trÝ ®Þa lý, nguån tµi nguyªn sÏ t¹o c¬ héi cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn, gi¶m chi phÝ thu ®-îc nhiÒu lîi nhuËn. Phong tôc tËp qu¸n lèi sèng thÞ hiÕu t¸c ®éng mét c¸ch gi¸n tiÕp tíi søc c¹nh tranh cña c«ng ty th«ng qua kh¸ch hµng vµ c¬ cÊu nhu cÇu cña thÞ tr-êng. b-/ M«i tr-êng ngµnh: - Tèc ®é t¨ng tr-ëng cña ngµnh sÏ quyÕt ®Þnh møc ®é c¹nh tranh cña ngµnh ®ã. - Sè l-îng c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh vµ c¸c ®èi thñ tiÒm Èn còng lµ mét nguyªn tè t¸c ®éng ®Õn søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Trong mét ngµnh, nÕu nh- c¸c doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng sÏ trë nªn gay g¾t h¬n vµ khi ®ã søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp cao h¬n hoÆc thÊp ®i. - S¶n phÈm thay thÕ còng lµ nh©n tè ®e do¹ tíi søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp khi tham gia thÞ tr-êng bao giê còng ph¶i tÝnh ®Õn mèi ®e do¹ cña s¶n phÈm thay thÕ. * C¸c nh©n tè chñ quan: §©y lµ nh©n tè t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp v× ®©y chÝnh lµ néi lùc cña doanh nghiÖp. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  Nguån nh©n lùc: lµ nh÷ng ng-êi t¹o ra s¶n phÈm mét c¸ch trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý lµ nh÷ng ng-êi quyÕt ®Þnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Hä chÝnh lµ nh÷ng ng-êi quyÕt ®Þnh c¹nh tranh nh- thÕ nµo, søc c¹nh tranh cña c«ng ty sÏ tíi møc bao nhiªu b»ng c¸ch nµo. Cïng víi m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nh©n lµ nh÷ng ng-êi trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tham gia c¹nh tranh vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr-êng.  C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp: Mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i cïng víi mét c«ng nghÖ tiªn tiÕn phï hîp víi qui m« s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ch¾c ch¾n sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña c«ng ty lªn rÊt nhiÒu. Víi mét c¬ së vËt chÊt nh- vËy chÊt l-îng s¶n phÈm ®-îc n©ng cao h¬n cïng víi nã gi¸ thµnh s¶n phÈm h¹ ®i kÐo theo sù gi¶m gi¸ b¸n trªn thÞ tr-êng, kh¶ n¨ng chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh cña doanh nghiÖp sÏ lµ rÊt lín. Ng-îc l¹i, kh«ng mét doanh nghiÖp nµo l¹i cã søc c¹nh tranh cao khi mµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu m¸y mãc thiÕt bÞ cò kü v× chÝnh nã sÏ lµm gi¶m chÊt l-îng s¶n phÈm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt.  Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: §©y lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh- lµ chØ tiªu hµng ®Çu ®Ó ®¸nh gi¸ qui m« cña tõng doanh nghiÖp. BÊt cø mét ho¹t ®éng ®Çu t-, mua s¾m trang thiÕt bÞ nguyªn vËt liÖu hay ph©n phèi qu¶ng c¸o,... ®Òu ph¶i ®-îc tÝnh to¸n dùa trªn thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh sÏ cã kh¶ n¨ng trang bÞ c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i ®¶m b¶o chÊt l-îng h¹ gi¸ thµnh gi¸ b¸n s¶n phÈm, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¶o, khuyÕn m¹i n©ng cao søc c¹nh tranh. Ngoµi ra víi mét kh¶ n¨ng tµi chÝnh hïng m¹nh, mét doanh nghiÖp còng cã kh¶ n¨ng chÊp nhËn lç mét thêi gian, h¹ gi¸ s¶n phÈm nh»m gi÷ vµ më réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp sau ®ã l¹i t¨ng gi¸ thu ®-îc lîi nhuËn nhiÒu h¬n. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn II Thùc tr¹ng ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam I-/ Thùc tr¹ng ngµnh xi m¨ng ViÖt Nam: 1-/ Thùc tr¹ng vÒ c¬ cÊu ngµnh vµ c¬ chÕ qu¶n lý: Trong c«ng cuéc x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho chñ nghÜa x· héi, cïng víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng t¨ng. TÊt c¶ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng trªn kh¾p mäi miÒn ®Êt n-íc nh- nhµ cöa, ®-êng x¸, c«ng tr×nh thuû lîi, cÇu c¶ng, thuû ®iÖn, tr-êng häc, kh¸ch s¹n, nhµ m¸y, c«ng tr-êng,... ®Òu cÇn ®Õn xi m¨ng. Xi m¨ng trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp then chèt cña ®Êt n-íc. Trong nh÷ng n¨m 1991-1997 nÒn kinh tÕ t¨ng tr-ëng nhanh ®· lµm cho nhu cÇu xi m¨ng ë ViÖt Nam t¨ng lªn 3 lÇn tõ 3 triÖu tÊn ®Õn 9 triÖu tÊn. §Õn n¨m 1999-2000 nhu cÇu xi m¨ng ®· ®-îc dù ®o¸n lµ tõ 13 ®Õn 15 triÖu tÊn. Vµo thêi kú 1991-1996 s¶n xuÊt xi m¨ng ë ViÖt Nam lu«n thÊp h¬n nhu cÇu. Do ®iÒu hµnh nhËp khÈu kh«ng kÞp thêi nªn thÞ tr-êng xi m¨ng lu«n trong t×nh tr¹ng "sèt nãng". Nhµ n-íc ®· ph¶i dïng nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó lµm dÞu "c¬n sèt" nµy ®ång thêi cã kÕ ho¹ch tæng thÓ qui ho¹ch ngµnh xi m¨ng trong t-¬ng lai. HiÖn nay, Nhµ n-íc thùc hiÖn qu¶n lý thÞ tr-êng xi m¨ng d-íi h×nh thøc giao cho Tæng c«ng ty xi m¨ng ®éc quyÒn quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n bu«n cßn Ban vËt gi¸ ChÝnh phñ l¹i khèng chÕ gi¸ b¸n lÎ ë nh÷ng thµnh phè lín. §ång thêi Nhµ n-íc qu¶n lý vÒ nhËp khÈu vÒ xi m¨ng vµ nguyªn vËt liÖu chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt xi m¨ng lµ clinker. §iÒu kiÖn tù nhiªn n-íc ta ®-îc ®¸nh gi¸ lµ rÊt thuËn lîi cho ph¸t triÓn xi m¨ng. H¬n thÕ n÷a, ViÖt Nam ®ang trong thêi kú t¨ng tr-ëng nªn thÞ tr-êng tiªu thô xi m¨ng ngµy cµng ph¸t triÓn. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thÞ tr-êng xi m¨ng nh÷ng n¨m 1991-1996 vµ nh÷ng dù b¸o vÒ nhu cÇu xi m¨ng nh÷ng n¨m ®ã, Nhµ n-íc ®· phª duyÖt viÖc ®Çu t- x©y dùng hµng lo¹t c¸c nhµ m¸y xi m¨ng trong c¶ n-íc. Trong 3 n¨m qua mét lµn sãng µo ¹t ®Çu t- vµo ngµnh s¶n xuÊt xi m¨ng. N¨m 1996, d©y chuyÒn 2 cña Nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng Th¹ch ®i vµo s¶n xuÊt lµm cho c«ng suÊt cña nhµ m¸y t¨ng thªm 1,7 triÖu. N¨m 1997, C«ng ty xi m¨ng Chinfon H¶i Phßng b¾t ®Çu ho¹t ®éng víi c«ng suÊt 1,4 triÖu tÊn/n¨m vµ cã thÓ ®¹t 1,7 triÖu. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 N¨m 1998, nhµ m¸y xi m¨ng Bót S¬n (Hµ Nam) c«ng suÊt 1,4 triÖu tÊn ®· hoµn thµnh vµ cho ra lß bao xi m¨ng ®Çu tiªn sau 2 th¸ng. Nhµ m¸y Sao Mai (Kiªn Giang) ra lß mÎ clinker ®Çu. Ngoµi ra cßn cã 3 dù ¸n xi m¨ng ®· ®-îc cÊp giÊy phÐp: Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Long (Qu¶ng Ninh), Phóc S¬n (H¶i D-¬ng) vµ nhµ m¸y xi m¨ng Hoµn CÇu (Qu¶ng Ninh) víi tæng c«ng suÊt 4,5 triÖu tÊn. D©y truyÒn thø 2 cña Chinfon c«ng suÊt 1,8 triÖu tÊn còng chuÈn bÞ ®-a vµo s¶n xuÊt cïng víi Lang Bang B 2 triÖu tÊn, Trµng Kªnh 1,2 triÖu tÊn. Tham gia ph©n chia thÞ tr-êng xi m¨ng gåm: Thø nhÊt: §Çu mèi s¶n xuÊt vµ tiªu thô xi m¨ng lín nhÊt trong c¶ n-íc lµ Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam (chñ qu¶n Bé x©y dùng) ®-îc ChÝnh phñ giao cho nhiÖm vô nÆng nÒ lµ ph¶i "dù tr÷, b×nh æn vµ ®iÒu hoµ cung - cÇu xi m¨ng". Nh÷ng con chim ®Çu ®µn cña ngµnh xi m¨ng ë ngoµi B¾c ph¶i kÓ ®Õn Hoµng Th¹ch, BØm S¬n; ë miÒn Nam ph¶i kÓ ®Õn Sao Mai, Hµ Tiªn,... Tr-íc ®©y nh÷ng nhµ m¸y thuéc Tæng c«ng ty xi m¨ng lµ nguån cung cÊp chñ yÕu cho nhu cÇu xi m¨ng cña c¶ n-íc thÞ phÇn 55%. Thø hai: c¸c nhµ m¸y liªn doanh víi n-íc ngoµi. §©y lµ mét bé phËn tham gia ph©n chia thÞ tr-êng vµ c¹nh tranh víi nh÷ng nhµ m¸y thuéc Tæng c«ng ty. HiÖn nay ®· cã 7 liªn doanh xi m¨ng víi tæng sè vèn ®Çu t- 1,52 tØ USD, tæng c«ng suÊt dù kiÕn 9 triÖu tÊn/n¨m. §Õn n¨m 2001 con sè nµy ®-îc dù b¸o lµ sÏ t¨ng gÊp r-ìi vµ thÞ phÇn cña Tæng c«ng ty sÏ bÞ co hÑp ®¸ng kÓ. §iÒu nµy chøng tá giai ®o¹n tíi sÏ lµ giai ®o¹n c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a Tæng c«ng ty xi m¨ng vµ c¸c liªn doanh ®Ó ph©n chia thÞ tr-êng. Thø ba: lµ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ë ®Þa ph-¬ng. C¸c nhµ m¸y nµy chiÕm thÞ phÇn nhá (15-10%) chñ yÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao th«ng thuû lîi ë ®Þa ph-¬ng. §©y còng lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó c©n ®èi xi m¨ng cña nÒn kinh tÕ. Xi m¨ng ë c¸c nhµ m¸y ®Þa ph-¬ng lµ xi m¨ng lß ®øng, gi¸ thµnh h¹, c«ng suÊt ®Çu t- thÊp, phô tïng thiÕt bÞ kh«ng phøc t¹p vµ Ýt nhËp ngo¹i, tiªu thô néi vïng nªn chi phÝ vËn chuyÓn thÊp. Do ®ã xi m¨ng lß ®øng cã -u thÕ h¬n xi m¨ng lß quay vÒ gi¸ c¶. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ ®Çu t- thÊp, nÕu xÐt trªn b×nh diÖn hiÖu qu¶ kinh tÕ vi m« cña c¶ nÒn kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ khai th¸c sö dông c¸c nguån lùc cña toµn x· héi. HiÖn nay xi m¨ng lß ®øng ë ®Þa ph-¬ng ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n do ph¶i ®èi ®Çu víi c¹nh tranh nªn thÞ phÇn cµng thu hÑp. Ngoµi ra, lµ nguån nhËp khÈu. C¸ch ®©y 3 n¨m mét c¬n sèt xi m¨ng cã mét kh«ng hai ë ViÖt 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan