Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Nguån lùc con ng-êi lµ mét trong nh÷ng nguån lùc quan träng
nhÊt cña mçi quèc gia. Kinh nghiÖm vµ thùc tiÔn cho thÊy, sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi quèc gia hay mçi doanh nghiÖp ®Òu phô
thuéc vµo chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña quèc gia hay
doanh nghiÖp ®ã.N-íc ta lµ mét n-íc cã nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t
triÓn, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn kh«ng nhiÒu nªn nguån nh©n
lùc cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. Tõ nhiÒu n¨m nay §¶ng ta lu«n
kh¼ng ®Þnh nguån lùc quan träng nhÊt ®Ó CNH- H§H ®Êt n-íc lµ
con ng-êi. V¨n kiÖn ®¹i héi VIII cña §¶ng ®· nhÊn m¹nh r»ng ph¸t
huy nguån lùc con ng-êi lµ yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ
bÒn v÷ng.
Tuy nhiªn, nguån nh©n lùc ph¸t huy ®-îc vai trß cña nã kh«ng
ph¶i ë -u thÕ vÒ sè l-îng mµ lµ ë chÊt l-îng. Khi nguån nh©n lùc cã
quy m« lín nh-ng chÊt l-îng thÊp, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp th× l¹i
trë thµnh nh©n tè h¹n chÕ sù ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra
lµ ph¶i th-êng xuyªn n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc ®Ó ®¸p
øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi.
Lµ sinh viªn chuyªn ngµnh qu¶n trÞ chÊt l-îng,cÇn hiÓu râ ®-îc
vai trß to lín cña nguån nh©n lùc trong viÖc c¶i tiÕn n©ng cao chÊt
l-îng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô, tõ ®ã thóc ®Èy doanh nghiÖp nãi
riªng vµ nÒn Kinh tÕ ph¸t triÓn nãi chung. Do ®ã cÇn lu«n lu«n
ch¨m lo n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc.NhËn thøc râ nh÷ng
vÊn ®Ò nªu trªn, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty sø Thanh Tr×,
kÕt hîp gi÷a lý thuyÕt ®-îc häc t¹i nhµ tr-êng vµ viÖc nghiªn cøu
t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ, ®Ò t¯i “Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt
l-îng nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty sø Thanh Tr×” ®± thùc sù hÊp
dÉn t«i
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn vµ phô lôc tham kh¶o ®Ò tµi nghiªn
cøu nµy ®-îc tr×nh bµy theo kÕt cÊu sau:
PhÇn I:
ChÊt l-îng nguån nh©n lùc vµ qu¶n trÞ chÊt l-îng
nguån nh©n lùc.
PhÇn II: T×nh h×nh qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n lùc t¹i
C«ng ty Sø Thanh tr×
PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n
lùc t¹i C«ng ty sø Thanh tr×
§Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy, ngoµi sù cè g¾ng nç lùc
cña b¶n th©n, t«i ®· nhËn ®-îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o
TiÕn Sü Tr-¬ng §oµn ThÓ cïng toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn phßng tæ
chøc lao ®éng C«ng ty sø Thanh Tr×.
Tuy nhiªn, do thêi gian nghiªn cøu , t×m hiÓu thùc tÕ còng nhkh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n chuyªn ®Ò thùc tËp nµy sÏ
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. V× vËy, t«i rÊt mong nhËn
®-îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ c¸c b¹n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
PhÇn I
ChÊt l-îng nguån nh©n lùc vµ qu¶n trÞ chÊt
l-îng nguån nh©n lùc
I. ChÊt l-îng nguån nh©n lùc vµ sù cÇn thiÕt n©ng cao
chÊt l-îng nguån nh©n lùc
1. Kh¸i niÖm nguån nh©n lùc .
1.1. Kh¸i niÖm
Nguån nh©n lùc lµ nguån lùc vÒ con ng-êi vµ ®-îc nghiªn cøu d-íi
nhiÒu khÝa c¹nh.Nguån nh©n lùc víi t- c¸ch lµ n¬i cung cÊp søc lao ®éng
cho x· héi, nã bao gåm toµn bé d©n c- cã thÓ ph¸t triÓn b×nh th-êng
.Nguån nh©n lùc víi t- c¸ch lµ mét nguån lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x·
héi, lµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña x· héi ®-îc hiÓu theo nghÜa hÑp h¬n, bao
gåm nhãm d©n c- trong ®é tuæi lao ®éng cã kh¶ n¨ng lao ®éng.Nguån
nh©n lùc cßn ®-îc hiÓu víi t- c¸ch lµ tæng hîp c¸ nh©n nh÷ng con ng-êi
cô thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh lao ®éng, lµ tæng thÓ c¸c yÕu tè vÒ thÓ chÊt
vµ tinh thÇn ®-îc huy ®éng vµo qu¸ trinh lao ®éng. Víi c¸ch hiÓu nµy
nguån nh©n lùc bao gåm nh÷ng ng-êi b¾t ®Çu b-íc vµo ®é tuæi lao ®éng
trë lªn cã thÓ tham gia vµo nÒn s¶n xuÊt x· héi.
C¸c c¸ch hiÓu trªn ®Òu cã chung mét ý nghÜa lµ nãi nªn kh¶ n¨ng lao
®éng cña x· héi. Tuy nhiªn chóng kh¸c nhau vÒ viÖc x¸c ®Þnh quy m«
nguån nh©n lùc. Trong ph¹m vi mét tæ chøc hay doanh nghiÖp nguån
nh©n lùc cã thÓ hiÓu lµ tæng hîp nh÷ng c¸ nh©n tham gia lao ®éng trong
tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña tæ chøc, doanh nghiÖp. Nguån nh©n lùc ®-îc
xem xÐt c¶ vÒ mÆt sè l-îng vµ chÊt l-îng. Sè l-îng ®-îc hiÓu th«ng qua
c¸c chØ tiªu quy m« vµ tèc ®é t¨ng nguån nh©n lùc.C¸c chØ tiªu vÒ sè
l-îng nµy cã quan hÖ mËt thiÕt víi chØ tiªu quy m« vµ tèc ®é t¨ng d©n sè.
Tuy nhiªn, mèi quan hÖ nµy chØ ®-îc thÓ hiÖn ra sau mét kho¶ng thêi
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
gian kho¶n 15 n¨m. VÒ chÊt l-îng, nguån nh©n lùc ®-îc xem xÐt trªn c¸c
mÆt: t×nh tr¹ng søc khoÎ, tr×nh ®é v¨n ho¸, tr×nh ®é chuyªn m«n vµ n¨ng
lùc phÈm chÊt…
Gièng nh- c¸c nguån lùc kh¸c, sè l-îng vµ ®Æc biÖt lµ chÊt l-îng
nguån nh©n lùc ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc tao ra cña c¶i
vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cho x· héi.
1.2. Ph©n lo¹i
Tuú theo gi¸c ®é nghiªn cøu mµ ng-êi ta tiÕn hµnh ph©n lo¹i nguån
nh©n lùc theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau.
* C¨n cø vµo nguån gèc h×nh thµnh ng-êi ta chia ra :
- Mét lµ: Nguån nh©n lùc s½n cã trong d©n c-. Bao gåm toµn bé
nh÷ng ng-¬i n»m trong ®é tuæi lao ®éng, cã kh¶ n¨ng lao ®éng
kh«ng kÓ ®Õn tr¹ng th¸i cã lµm viÖc hay kh«ng l¹m viÖc.
- Hai lµ: Nguån nh©n lùc tham gia vµo ho¹t ®éng kinh tÕ. §©y lµ sè
ng-êi cã c«ng ¨n viÖc lµm, ®ang ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ vµ v¨n
hãa cña x· héi. Nguån nh©n lùc tham gia vµo ho¹t ®éng kinh tÕ kh¸c víi
nguån nh©n lùc s½n cã trong d©n c- ë chç nguån nh©n lùc tham gia ho¹t
®éng kinh tÕ kh«ng tÝnh ®Õn bé phËn nh÷ng ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng
cã kh¶ n¨ng lao ®éng, nh-ng v× nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau ch-a
thamgia vµo ho¹t ®éng kinh tÕ.
- Ba lµ: Nguån nh©n lùc dù tr÷. Bao gåm nh÷ng ng-êi l»m trong
®é tuæi lao ®éng, nh-ng v× c¸c lý do kh¸c nhau, hä ch-a cã c«ng
viÖc lµm ngoµi x· héi. Sè ng-êi nµy ®ãng vai trß cña mét nguån dù
tr÷ vÒ nh©n lùc gåm cã nh÷ng ng-êi tèt nghiÖp ë c¸c tr-êng phæ
th«ng vµ c¸c tr-êng chuyªn nghiÖp, nh÷ng ng-êi ®· hoµn thµnh
nghÜa vô qu©n sù ®ang t×m viÖc lµm vµ nh÷ng ng-êi thÊt nghiÖp
còng ®an t×m viÖc lµm.
* C¨n cø vµo vai trß cña tõng bé phËn tham gia vµo nÒn s¶n xuÊt x·
héi ng-êi ta chia ra:
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Bé phËn nguån lao ®éng chÝnh: §©y lµ bé phËn nh©n lùc n»m
trong ®é tuæi lao ®éng vµ cã kh¶ n¨ng lao ®éng ( t-¬ng ®-¬ng víi
nguån lao ®éng s½n cã trong d©n c-)
- Bé phËn nguån lao ®éng phô: §©y lµ bé phËn d©n c- n»m ngoµi
®é tuæi lao ®éng cã thÓ vµ cÇn ph¶i tham gia vµo nÒn s¶n xuÊt.
- C¸c nguån lao ®éng kh¸c: Lµ bé phËn nh©n lùc hµng n¨m ®-îc
bæ xung thªm tõ bé phËn xuÊt khÈu lao ®éng, hoµn thµnh nghÜa vô
quan sù trë vÒ.
* C¨n cø vµo tr¹ng th¸i cã viÖc lµm hay kh«ng ng-êi ta chia ra:
- Lùc l-îng lao ®éng: bao gåm nh÷ng ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng,
cã kh¶ n¨ng lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c ngµnh kinh tÕ vµ nh÷ng
ng-êi thÊt nghiÖp ®ang cã nhu cÇu t×m viÖc lµm.
- Nguån lao ®éng: bao gåm nh÷ng ng-êi thuéc lùc l-îng lao ®éng
vµ nh÷ng ng-êi thÊt nghiÖp song kh«ng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm.
C¸c nguån nh©n lùc t¨ng lªn hµng n¨m c¶ vÒ sè l-îng lÉn chÊt l-îng,
tuy nhiªn ë c¸c n-íc kh¸c nhau møc ®é t¨ng còng kh¸c nhau. Tèc ®é t¨ng
hµng n¨m cña c¸c nguån nh©n lùc qu¸ cao t¹i c¸c n-íc chËm ph¸t triÓn (
trong ®ã cã ViÖt nam) lµ mét th¸ch thøc rÊt lín cho c¸c n-íc nµy trong
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Æc biÖt trong giai ®o¹n ®Çu.
2. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l-îng nguån nh©n lùc.
ChÊt l-îng nguån nh©n lùc lµ tr¹ng th¸i nhÊt ®Þnh cña nguån nh©n
lùc thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè c©u thµnh nªn b¶n chÊt bªn trong
cña nguån nh©n lùc. ChÊt l-îng nguån nh©n lùc liªn quan chÆt chÏ ®Õn
tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña mét quèc gia. Trong ph¹m vi mét tæ
chøc, chÊt l-îng nguån nh©n lùc thÓ hiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn cña tæ chøc
®ã.ChÊt l-îng nguån nh©n lùc ®-îc thÓ hiÖn th«ng qua mét hÖ thèng c¸c
chØ tiªu, trong ®ã cã c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau:
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.1. ChØ tiªu biÓu hiÖn tr×nh ®é v¨n ho¸ ng-êi lao ®éng.
Tr×nh ®é v¨n ho¸ cña ng-êi lao ®éng lµ sù hiÓu biÕt cña ng-êi lao
®éng ®èi víi nh÷ng kiÕn thøc phæ th«ng vÒ tù nhiªn vµ x· héi. Tr×nh ®é
v¨n ho¸ thÓ hiÖn th«ng qua c¸c quan hÖ tû lÖ nh-:
- Sè l-îng ng-êi biÕt ch÷, kh«ng biÕt ch÷.
- Sè ng-êi tèt nghiÖp tiÓu häc
- Sè ng-êi tèt nghiÖp trung häc c¬ së
- Sè ng-êi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng
C¸c sè liÖu ®-îc thÓ hiÖn trong b¶ng theo mÉu sau:
Ch-a
STT
§¬n vÞ
Tæng
TN PTCS
TNPTCS
Ng-êi
%
Ng-êi
%
TN
BT- PTTH
Ng-êi
%
TN ptth
Ng-êi
%
1
2
…
n
B¶ng: C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é v¨n ho¸
Tr×nh ®é v¨n ho¸ lµ mét chØ tiªu hÕt søc quan träng ph¶n ¸nh
chÊt l-îng nguån nh©n lùc vµ nã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi, sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Tr×nh ®é v¨n ho¸ cao t¹o kh¶ n¨ng tiÕp thu vµ v©n dông mét c¸ch
nhanh chãng nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh.
2.2. ChØ tiªu biÓu hiÖn tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cña ng-êi lao
®éng.
Tr×nh ®é chuyªn m«n lµ sù hiÓu biÕt, kh¶ n¨ng thùc hµnh vÒ
mét chuyªn m«n nµo ®ã. Nã biÓu hiÖn tr×nh ®é ®-îc ®µo t¹o ë c¸c
tr-êng trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng, ®¹i häc , sau ®¹i häc,cã
kh¶ n¨ng chØ ®¹o qu¶n lý mét c«ng viÖc thuéc chuyªn m«n nhÊt
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®Þnh. V× vËy tr×nh ®é chuyªn m«n cña nguån nh©n lùc ®-îc ®o
b»ng:
- Tû lÖ c¸n bé trung cÊp
- Tû lÖ c¸n bé cao ®¼ng
- Tû lÖ c¸n bé §¹i häc- sau ®ai häc
TØ lÖ nµy ®-îc thÓ hiÖn trong b¶ng theo mÉu sau:
STT §¬n vÞ
Tæng
§H-S§H
C§
Ng-êi
Ng-êi
%
CNKT
%
Ng-êi
L§ kh¸c
% Ng-êi %
1
2
…
n
B¶ng: C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é ®µo t¹o
Cã nhiÒu chuyªn m«n kh¸c nhau vµ trong mçi chuyªn m«n ®ã l¹i cã
thÓ chia thµnh c¸c chuyªn m«n nhá h¬n.Tr×nh ®é kü thuËt cña ng-êi lao
®éng th-êng dïng ®Ó chØ tr×nh ®é cña nh÷ng ng-êi ®-îc ®µo t¹o ë cac
tr-êng kü thuËt, ®-îc trang bÞ kiÕn thøc nhÊt ®Þnh, nh÷ng kü n¨ng thùc
hµnh vÒ c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Tr×nh ®é kü thuËt ®-îc hiÓu th«ng qua c¸c
chØ tiªu:
- Sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o vµ lao ®éng phæ th«ng
- Sè ng-êi cã b»ng kü thuËt vµ kh«ng cã b»ng
- Tr×nh ®é tay nghÒ theo bËc thî
Tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kü thuËt th-êng kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau
th«ng qua chØ tiªu sè lao ®éng ®-îc ®µo t¹o vµ kh«ng ®-îc ®µo t¹o trong
mçi tËp thÓ ng-êi lao ®éng.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.3. ChØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng søc khoÎ vµ n¨ng lùc phÈm chÊt
nguån lao ®éng.
Søc khoÎ cÇn ®-îc hiÓu lµ tr¹ng th¸i tho¶i m¸i c¶ vÒ thÓ chÊt,
tinh thÇn vµ x· héi chø kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ sù ph¸t triÓn b×nh
th-êng cña c¬ thÓ kh«ng cã bÖnh tËt. Søc khoÎ lµ sù kÕt hîp hµi
hoµ gi÷a thÓ chÊt vµ tinh thÇn. Trong ph¹m vi mét tæ chøc, doanh
nghiÖp t×nh tr¹ng søc khoÎ nguån nh©n lùc ®-îc ®¸nh gi¸ dùa vµo
c¸c chØ tiªu nh- chiÒu cao c©n nÆng, m¾t, tai, mòi, häng, thÇn kinh
t©m thÇn; tuæi t¸c, giíi tÝnh. ë tÇm vÜ m« ngoµi c¸c chØ tiªu trªn
ng-êi ta cßn d-a ra mét sè chØ tiªu kh¸c nh- tû lÖ sinh th«, chÕt th«,
tû lÖ tö vong cña trÎ em… Mét nguån nh©n lùc cã chÊt l-îng cao
ph¶i lµ mét nguån nh©n lùc cã tr¹ng th¸i søc khoÎ tèt.C¸c sè liÖu vÒ
tuæi t¸c, giíi tÝnh ®-îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau:
STT §¬n vÞ
Giíi tÝnh
< 30
Nam N÷
Ng-êi
30-40
%
Ng-êi
40-50
%
Ng-êi
>50
% Ng-êi %
1
2
…
n
B¶ng: C¬ cÊu lao ®éng theo giíi tÝnh, ®é tuæi
N¨ng lùc phÈm chÊt ng-êi lao ®éng lµ mét chØ tiªu mang tÝnh ®Þnh tÝnh
khã cã thÓ l-îng ho¸ ®-îc. ChØ tiªu nµy ®-îc xem xÐt th«ng qua c¸c mÆt
ý thøc, th¸i ®é ng-êi lao ®éng ®èi víi c«ng viÖc, ®èi víi sù tån t¹i va ph¸t
triÓn cña tæ chøc, kh¶ n¨ng lµm viÖc, ý chÝ tinh thÇn cña ng-êi lao ®éng.
N¨ng lùc phÈm chÊt tèt biÓu hiÖn mét nguån nh©n lùc chÊt l-îng cao.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
3. Sù cÇn thiÕt n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc
3.1. Vai trß cña nguån nh©n lùc.
Nguån nh©n lùc lµ nguån lùc con ng-êi, lµ mét trong nh÷ng
nguån lùc quan träng nhÊt cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Vai trß
®ã b¾t nguån tõ vai trß cña yÕu tè con ng-êi. Con ng-êi lµ ®éng lùc
cña sù ph¸t triÓn, bÊt cø mét sù ph¸t triÓn nµo còng ®Òu ph¶i cã mét
®éng lùc thóc ®Èy. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi dùa trªn nhiÒu nguån
lùc: nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc…song chØ cã nguån lùc con ng-êi míi
t¹o ra ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn. Nh÷ng nguån lùc kh¸c muèn ph¸t
huy ®-îc t¸c dông chØ cã thÓ th«ng qua nguån lùc con ng-êi.
Nguån lùc tµi chÝnh chØ ph¸t huy t¸c dông khi cã nh÷ng con ng-êi
biÕt sö dông nã mét c¸ch cã hiÖu qu¶, ng-îc l¹i nÕu kh«ng biÕt sö
dông th× nguån lùc nµy sÏ bÞ l·ng phÝ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh
tÕ mong muèn. M¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nÕu nh- kh«ng cã sù ®iÒu
khiÓn, kiÓm tra cña con ng-êi th× chóng chØ lµ vËt chÊt. ChØ cã t¸c
®éng cña con ng-êi míi ph¸t ®éng chóng vµ ®-a chóng vµo ho¹t
®éng. Trong ph¹m vi doanh nghiÖp nguån nh©n lùc ®ãng mét vai trß
quan träng trong sù h×nh th¸nh cña doanh nghiÖp. Mét doanh
nghiÖp dï cã nguån tµi chÝnh dåi dµo, m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i
song nÕu kh«ng ph¸t huy®-îc nhan tè con ng-êi th× còng kh«ng
mang l¹i thµnh c«ng, ®iÒu nµy ®· ®-îc thùc tiÔn kiÓm nghiÖm vµ
chøng minh.
3.2. Sù cÇn thiÕt n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc.
N©ng cao chÊt l-îng nguån nguån nh©n lùc lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan
bëi lµ:
Nhu cÇu vÒ lao ®éng kh«ng xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n
phÈm nhÊt ®Þnh, nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm l¹i b¾t nguån tõ nhu
cÇu tiªu dïng cña con ng-êi. Ngµy nay nÒn s¶n xuÊt ngµy cµng
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ph¸t triÓn vµ nhu cÇu cña con ng-êi ngµy cµng phong phó, ®a
d¹ng h¬n víi nh÷ng ®ßi hái cao h¬n vÒ chÊt l-îng s¶n phÈm. V×
vËy ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng con ng-êi cã n¨ng lùc phÈm chÊt, cã
tr×nh ®é cao h¬n ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm. Do
®ã kh«ng thÓ kh«ng ch¨m lo tíi viÖc n©ng cao chÊt l-îng nguån
nh©n lùc.
Nhu cÇu n©ng cao chÊt l-îng cuéc sèng: t¨ng c-êng søc khoÎ,
më réng tri thøc, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ kh«ng nh÷ng chØ lµ
do yªu cÇu cña s¶n xuÊt mµ cßn lµ nhu cÇu suÊt ph¸t tõ chÝnh b¶n
th©n con ng-êi muèn n©ng cao chÊt l-îng cuéc sèng, muèn cã c¬
héi th¨ng tiÕn vµ ph¸t triÓn, muèn cã mét vÞ trÝ xøng ®¸ng trong
x· héi. Do ®ã viÖc n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc kh«ng
chØ xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña s¶n xuÊt mµ cßn xuÊt ph¸t tõ chÝnh
nhu cÇu cña con ng-êi, ®iÒu ®ã t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc n©ng
cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc hiÖn nay.
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc lµ mét môc tiªu lín
cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. §©y lµ qu¸ tr×nh trang
bÞ kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ qu¸ tr×nh
chuyÓn tõ lao ®éng thñ c«ng sang lao ®éng c¬ khÝ vµ lao ®éng trÝ tuÖ. §Ó
®¸p øng môc tiªu nµy ®ßi hái chóng ta ph¶i cã ®-îc mét ®éi ngò nh÷ng
ng-êi lao ®éng cã ®ñ n¨ng lùc phÈm chÊt tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt,
cã ®Çy ®ñ søc khoÎ vµ tinh thÇn ®¸p øng ®-îc yªu cÇu CNH-H§H ®Êt
n-íc. V× vËy n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch
trong giai ®o¹n hiÖn nay.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
II. Qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n lùc.
1. S¬ l-îc vÒ qu¶n trÞ nguån nh©n lùc.
1.1. Kh¸i niÖm
Cã mét sè kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ c¸c khÝa c¹nh cña qu¶n trÞ nguån
nh©n lùc. Theo c¸ch hiÓu th«ng th-êng, nh©n lùc lµ nguån lùc cña mçi
con ng-êi bao gåm thÓ lùc vµ trÝ lùc th×: Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc lµ lÜnh
vùc theo dâi, h-íng dÉn, kiÓm tra sù trao ®æi chÊt ( n¨ng l-îng, tinh thÇn,
b¾p thÞt) gi÷a con ng-êi víi c¸c yÕu tè cña vËt chÊt cña tù nhiªn (c«ng cô,
®èi t-îng lao ®éng vµ n¨ng lùc) trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ®Ó
tho¶ m·n nhu cÇu cña con ng-êi, nh»m duy tr×, sö dông vµ ph¸t triÓn tiÒm
n¨ng v« tËn cña con ng-êi.
§øng trªn gãc ®é mét tæ chøc th× qu¶n trÞ nguån nh©n lùc lµ mét bé
phËn cÊu thµnh cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Môc tiªu cña tæ chøc lµ lµm
thÕ nµo ®Ó sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc ®Ó ®¹t ®-îc môc
®Ých cña tæ chøc ®ã. Nh- vËy: Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc (hay qu¶n trÞ tµi
nguyªn nh©n sù) lµ viÖc ho¹ch ®Þnh, tuyÓn mé, tuyÓn chän, duy tr×, ph¸t
triÓn, dö dông ®éng viªn vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nguån nh©n
lùc th«ng qua tæ ch-c nh»m ®¹t ®-¬c môc tiªu cña tæ chøc.
Theo quan ®iÓm cña ch-¬ng tr×nh ph¸t triÓn dù ¸n Mªk«ng (MPDF)
Qu¶n lý nguån nh©n lùc bao gåm tÊt c¶ c¸c quyÕt ®Þnh vµ ho¹t ®éng qu¶
lý cã ¶nh h-ëng tíi b¶n chÊt mèi quan hÖ gi÷a tæ chøc vµ c¸c nh©n viªn
cña nã.
Nguån nh©n lùc ë ®©y bao gåm tÊt c¶ mäi c¸ nh©n tham gia bÊt
cø ho¹t ®éng nµo cña tæ chøc, bÊt kÓ vai trß cña hä lµ g×. Tæ chøc cã
thÓ lµ mét doanh nghiÖp, mét c¬ quan nhµ n-íc, mét bÖnh viÖn, mét
nhµ thê …Tæ chøc cã thÓ lín hay nhá, ®¬n gi¶n hay phøc t¹p, cã thÓ
lµ mét tæ chøc chÝnh trÞ hay tæ chøc x· héi… Nh- vËy qu¶n trÞ
nguån nh©n lùc g¾n liÒn víi mäi tæ chøc bÊt kÓ c¬ quan tæ chøc ®ã
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
cã bé phËn qu¶n trÞ nguån nh©n lùc hay kh«ng. Nã lµ kh©u quan
träng cña chøc n¨ng qu¶n trÞ, nã gióp cho doanh nghiÖp ®¹thiÖu qu¶
cao trong s¶n xuÊt kinh doanh.
CÇn l-u ý r¨ng bÊt cø cÊp qu¶n trÞ nµo còng cã nh©n viªn d-íi quyÒn.
V× vËy ®Òu ph¶i thùc hiÖn qu¶n trÞ nguån nh©n lùc nghÜa lµ ph¶i ho¹ch
®Þnh, tæ chøc thùc hiÖn vµ kiÓm tra kiÓm so¸t lùc l-îng nh©n sù cña m×nh.
V× vËy cã cÊp qu¶n trÞ cÊp cao vµ c¸c nhµ qu¶n trÞ trung gian ®Òu ph¶i biÕt
qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. Thùc tÕ n-íc ta trong nh÷ng n¨m qua c«ng viÖc
nµy hoµ toµn do bé phËn qu¶n trÞ nguån nh©n lùc cña tæ ch-c mµ chóng ta
quen gäi lµ phong tæ chøc thùc hiÖn. §©y chÝnh lµ kÕt qu¶ cña sù hiÓu biÕt
kh«ng ®Çy ®ñ vÒ vÊn ®Ò qu¶n trÞ nguån nh©n lùc cña ®éi ngò c¸n bé hiÖn
nay.
1.2. Môc tiªu cña qu¶n trÞ nguån nh©n lùc.
Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc nh»m cung cÊp cho c¸c tæ chøc mét lùc
l-îng lao ®éng cã hiÖu qu¶. §Ó ®¹t ®-îc môc tiªu nµy c¸c nhµ qu¶n trÞ
ph¶i biÕt c¸ch tuyÓn dông, ph¸t triÓn, ®¸nh gi¸ vµ duy tr× nh©n viªn cña
m×nh.§Ó duy tr× sù ph¸t triÓn cña C«ng ty c¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn n¾m v÷ng
nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n sau ®©y:
Môc tiªu x· héi: §©y lµ mét môc tiªu mang tÝnh vÜ m«, tæ
chøc ph¶i ®¸p øng c¸c nhu cÇu vµ th¸ch ®è cña x· héi. Tæ
chøc ho¹t ®éng v× lîi Ých x· héi chø kh«ng ph¶i lîi Ých cña
riªng m×nh.
Môc tiªu thuéc vÒ tæ chøc: Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc lµ lµm
c¸ch nµo cho c¬ quan- tæ chøc cã hiÖu qu¶. Qu¶n trÞ nguån
nh©n lùc tù nã kh«ng kh«ng ph¶i lµ cøu c¸nh, nã chØ lµ
ph-¬ng tiÖn gióp tæ chøc ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu cña m×nh.
Môc tiªu c¸c bé phËn chøc n¨ng. Mçi bé phËn, phßng ban
trong tæ chøc ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô riªng. V× thÕ mçi
bé phËn phßng ban ph¶i ®ãng gãp phôc vô cho nhu cÇu cña tæ
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
chøc. Møc ®é phôc vô nµy ph¶i phï hîp víi môc tiªu cña tæ
chøc.
Môc tiªu c¸ nh©n: C¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i gióp nh©n viªn cña
m×nh ®¹t ®-îc môc tiªu c¸ nh©n cña hä. Nhµ qu¶n trÞ cÇn
nhËn thøc ®-îc r»ng nÕu l·ng quªn môc tiªu c¸ nh©n cña nh©n
viªn, n¨ng suÊt lao ®éng sÏ gi¶m, møc ®é hoµn thµnh c«ng
viÖc gi¶m vµ nh©n viªn cã xu h-íng muèn rêi bá tæ chøc.
Môc tiªu c¸ nh©n trong mét tæ chøc th-êng ®-îc ®o l-êng b»ng viÖc
tho¶ m·n víi c«ng viÖc, nghÜa lµ møc ®é mµ mét c¸ nh©n c¶m nhËn thÊy
tÝch cùc hay tiªu cùc ®èi víi c«ng viÖc cña m×nh. §Ó cho nh©n viªn tho¶
m·n víi c«ng viÖc c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i cung cÊp cho hä mét m«i tr-êng
lµm viÖc tèt vµ chÝnh c«ng ciÖc còng ph¶i thùc sù hÊp dÉn ng-êi lao ®éng.
Qu¶n trÞ nh©n lùc lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu cña qu¶n trÞ s¶n xuÊt
kinh doanh. Nã nh»m cñng cè vµ duy tr× ®Çy ®ñ sè vµ chÊt l-îng ng-êi
lµm viÖc cÇn thiÕt cho tæ chøc ®Ó ®¹t môc tiªu ®Æt ra. T×m kiÕm vµ ph¸t
triÓn cã thÓ ®ãng gãp nhiÒu søc lùc cho c¸c môc tiªu cña tæ chøc, ®ång
thêi còng t¹o c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn kh«ng ngõng chÝnh b¶n th©n con ng-êi.
Tãm l¹i sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc con ng-êi chÝnh lµ môc tiªu cña
qu¶n trÞ nguån nh©n lùc.
1.3. Chøc n¨ng cña qu¶n trÞ nguån nh©n lùc
Bé phËn qu¶n trÞ nh©n lùc dï lín hay nhá ®Òu cã c¸c chøc n¨ng chñ
yÕu sau ®©y: lËp kÕ ho¹ch nh©n lùc, x¸c ®Þnh biªn chÕ tæ chøc, l·nh ®¹o
vµ kiÓm tra gäi chung lµ qu¸ tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc.Dùa vµo môc tiªu
ph©n tÝch c«ng viÖc, x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n lùc lµ néi dung cña chøc n¨ng
kÕ hoach, lËp kÕ ho¹ch nh©n lùc ph¶i biÕt ph©n tÝch kÕt qu¶ qu¶n trÞ nh©n
lùc ®· ®¹t ®-îc cña thêi kú tr-íc, t×nh h×nh hiÖn t¹i vµ nhÊt lµ xu h-íng
ph¸t triÓn thÞ tr-êng nh©n lùc s¾p tíi, dù b¸o ®-îc nh÷ng biÕn ®æi trong
t-¬ng lai, x©y dùng ch-¬ng tr×nh, biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn ®-îc môc
tiªu.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Chøc n¨ng tæ chøc biªn chÕ liªn quan tíi viÖc x¸c ®Þnh kiÓu c¬
cÊu tæ chøc qu¶n lý (trùc tuyÕn, chøc n¨ng hoÆc kÕt hîp trùc tuyÕn
chøc n¨ng). Chøc n¨ng l·nh ®¹o (chØ ®¹o thùc hiÖn) bao gåm x©y
dùng c¸c tiªu chuÈn ®Þnh møc, giao nhiÖm vô cho tõng ng-êi, tõng
bé phËn trong tõng thêi gian, theo dâi ®iÒu chØnh, khuyÕn khÝch
®éng viªn thùc hiÖn môc tiªu ®Æt ra, ®Ò b¹t, thuyªn chuyÓn, cho th«i
viÖc…
Chøc n¨ng kiÓm tra lµ viÖc gi¸m s¸t c¸c c¸ nh©n bé phËn trong viÖc
thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, c¸c ch-êng tr×nh thuéc vÒ nh©n sù ®· ®Ó ra mét
c¸ch nghiªm tóc hay kh«ng.
Víi c¸c chøc n¨ng ®· nªu nhiÖm vô vô thÓ cña bé phËn qu¶n trÞ nh©n
lùc bao gåm nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ sau ®©y:
- X©y dùng, lËp kÕ ho¹ch nguån nh©n lùc
- C«ng t¸c tuyÓn dông
- §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
- C«ng t¸c tiÒn l-¬ng
- VÊn ®Ò phóc lîi, quan hÖ lao ®éng, an toµn lao ®éng vµ c«ng
t¸c y tÕ.
§Ó thùc hiªn tèt chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh th× bé phËn qu¶n trÞ
nh©n lùc cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi tÊt c¶ c¸c bé phËn, phßng ban
kh¸c trong toµn bé tæ chøc, trong tÊt c¶ c¸c lÜnh v-c ho¹t ®éng cña m×nh,
tõ ®ã ®¹t ®-îc môc tiªu cña bé phËn vµ tæ chøc.
1.4. C¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng
Trong qu¶n trÞ kh«ng cã c¬ cÊu tæ chøc nµo lµ tæ chøc tèt nhÊt
vµ hoµn chØnh c¶. Tuú thuéc vµo quy m« cña tæ chøc, khèi l-îng
c«ng viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn, tr×nh ®é qu¶n trÞ nh©n lùc… mµ chóng
ta thùc hiÖn mét c¬ cÊu thÝch hîp.
Tuy nhiªn cÇn ph¶i ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu sau:
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Yªu cÇu c©n ®èi (c©n ®èi víi c¸c c«ng viÖc cña bé phËn, ®ång
thêi còng ph¶i c©n ®èi víi c¸c bé phËn chøc n¨ng kh¸c, c©n ®èi víi
bé phËn qu¶n lý, bé phËn s¶n xuÊt…) Kh«ng chØ ®èi vÒ chøc n¨ng
nhiÖm vô mµ cßn c©n ®èi vÒ c¬ së vËt chÊt, tiÒn vèn, c©n ®èi vÒ con
ng-êi.
- Yªu cÇu linh ho¹t. T-c lµ kh«ng ph¶i lóc nµo còng nhÊt thiÕt h×nh
thµnh bé phËn cè ®Þnh, víi c¬ cÊu tæ chøc nhÊt ®Þnh, víi ch-c n¨ng nhiÖm
vô kh«ng thay ®æi, mµ ph¶i cã c¬ cÊu tæ chøc vµ nh÷ng quy ®Þnh linh
ho¹t, ®a d¹ng sao cho ®¸p øng kÞp thêi, hiÖu qu¶ c¸c yªu cÇu vÒ nh©n lùc.
Quy m« cña bé phËn qu¶n trÞ nh©n lùc thay ®æi tïy thuéc vµo quy
m« cña tæ chøc. Víi c¸c C«ng ty nhá cã thÓ kh«ng cÇn thµnh lËp
phßng nh©n lùc mµ chØ lµ bé phËn phô tr¸ch nh©n sù. Th-êng trong
phßng l¹i chia ra c¸c ph©n hÖ chøc n¨ng do mét hay hai ng-êi ®¶m
nhËn nh-: tæ chøc c¸n bé, ®µo t¹o ph¸t triÓn, tiÒn l-¬ng, y tÕ, an
toµn lao ®éng…Th«ng th-êng ë ViÖt Nam c¬ cÊu tæ chøc cña phßng
qu¶n trÞ nh©n lùc th-êng ®-îc bè trÝ nh- sau:
G§- TG§
KD
KH-§T
……
Bé phËn
sx
TCKT
§µo t¹o
ph¸t triÓn
TiÒn
l-¬ng
QTNL
Tæ chøc
C¸n bé
C¸c h®
Kh¸c
Víi c¸c C«ng ty ViÖt nam chóng ta hay gäi lµ phßng qu¶n trÞ nh©n lùc
chÝnh lµ phßng tæ chøc lao ®éng hµnh chÝnh nh©n sù tuú theo c¸ch gäi cña
tõng C«ng ty.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.5. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng tíi ho¹t ®éng qu¶n lý nguån nh©n lùc
* Khoa häc c«ng nghÖ
Cïng víi sù ph¸t triÓn ngµy cµng cao cña khoa häc c«ng nghÖ, c¸c lo¹i
m¸y mãc tiªn tiÕn ®-îc vµo øng dông ®-a vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµy
cµng nhiÒu. §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i cã mét lùc l-îng lao ®éng ®-îc ®µo t¹o
víi chÊt l-îng cao, cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt ®¸p øng ®-îc sù ph¸t
triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ míi. §©y còng lµ mét th¸ch thøc lín, ®ßi
hái c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i x©y dùng mét chiÕn l-îc ®µo t¹o ®óng ®¾n nh»m
®¸p øng nhu cÇu vÒ nguån nh©n lùc kh«ng nh÷ng trong hiÖn t¹i mµ c¶
trong t-¬ng lai.
Thùc tÕ n-íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y khi chóng ta më cöa nÒn
kinh tÕ, thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ ®-a c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt
kinh doanh ®· ®Æt ra yªu cÇu buéc chóng ta ph¶i ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o
®éi ngò lao ®éng cña chóng ta vèn quen víi nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ,
m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu tõ thêi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung.
* ThÓ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc.
Ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n lùc còng nh- tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng kh¸c ®Òu
ph¶i tu©n theo nh÷ng chÝnh s¸ch, nh÷ng quy ®Þnh mµ Nhµ n-íc ®Æt ra.
Nhµ n-íc ®· ban hµnh rÊt nhiÒu lo¹i v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ c¸c chÕ ®é,
quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ng-êi lao ®éng, quy ®Þnh chÕ ®é khen th-ëng,
kû luËt, chÕ ®é tiÒn l-¬ng ®èi víi c«ng chøc nhµ n-íc. §èi víi c¸c ®¬n vÞ
s¶n xuÊt kinh doanh hä cã quyÒn tuyÓn dông, sa th¶i, tr¶ l-¬ng theo sù
tho¶ thuËn gi÷a hai bªn, tuy nhiªn ph¶i n»m trong khu«n khæ nh÷ng quy
®Þnh chung cña nhµ n-íc.HiÖn nay, §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· kh¼ng ®Þnh
c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu.
Do ®ã viÖc ®µo t¹o vµ n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc ®-îc thùc hiÖn
trªn toµn quèc ®· ®-a chÊt l-îng nguån nh©n lùc nãi chung vµ trong c¸c
doanh nghiÖp nãi riªng lªn mét møc cao h¬n.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi ra viªc sö dông lao ®éng trong doanh nghiÖp ®-îc quy ®Þnh
kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu cña doanh nghiÖp mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o h¹n
chÕ l-îng lao ®éng thÊt nghiÖp trong x· héi. Nhµ n-íc khuyÕn khÝch c¸c
doanh nghiÖp sö dông nhiÒu lao ®éng. VÊn ®Ò nµy ®Æt ra yªu cÇu lµm sao
kÕt hîp hµi hoµ gi÷a môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ nh÷ng quy ®Þnh cña
Nhµ n-íc ®Ó ®¶m b¶o võa ®¸p øng c¸c yªu cÇu, chÝnh s¸ch vÒ sö dông lao
®éng cña Nhµ n-íc ®ång thêi cung ®¶m b¶o ®-îc tÝnh hiÖu qu¶ cña doanh
nghiÖp.
*Møc sèng thay ®æi còng lµ mét yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn c«ng t¸c
qu¶n trÞ nh©n lùc.
Ngµy nay nÊc thang gi¸ trÞ sèng thay ®æi ®· ¶nh h-ëng ®Õn chÊt
l-îng cuéc sèng cña ng-êi lao ®éng. Ngoµi ®ång l-¬ng ®Ó duy tr×
cuéc sèng vµ t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, ng-êi lao ®éng cßn cã rÊt
nhiÒu nhu cÇu kh¸c cÇn ®-¬c tho¶ m·n. Hä cÇn mét m«i tr-êng lµm
viÖc tèt, æn ®Þnh; hä cÇn cã c¬ héi ®Ó th¨ng tiÕn, hä cã nhu cÇu
®-îc nghØ ng¬i, ®-îc h-ëng thô cuéc sèng vµ ®-îc t«n träng…
Tãm l¹i, møc sèng t¨ng lªn lµ mét nh©n tè g©y ¶nh h-ëng kh«ng nhá
tíi c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc, nã ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n trÞ nh©n lùc cÇn
ph©n tÝch ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu cña ng-êi lao ®éng tõ ®ã cè g¾ng ®¸p øng
c¸c yªu cÇu t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ®éi ngò lao ®éng n©ng cao kh¶ n¨ng
s¶n xuÊt kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho tæ chøc.
2. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ho¹t ®éng qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n
lùc
2.1. Vai trß vµ ý nghÜa cña qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n lùc
Sù ph¸t triÓn cña qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n lùc thÕ kû 20 ®·
mang l¹i nhiÒu viÔn c¶nh to lín, thóc ®Èy tiÕn bé khoa häc kü thuËt, t¹o
kh¶ n¨ng khai th¸c toµn diÖn nh÷ng tiÒm n¨ng vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con
ng-êi. Ngµy nay ë c¸c n-íc ph¸t triÓn ng-êi ta ph¶i thõa nhËn vai trß
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ngµy cµng t¨ng cña yÕu tè con ng-êi trong s¶n xuÊt còng nh- trong mäi
môc tiªu ho¹t ®éng cña x· héi. Trong mét tæ chøc qu¶n trÞ nh©n lùc ®ãng
mét vai trß quan träng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ chung cña tæ chøc ®ã. H¬n
thÕ n÷a, nguån nh©n lùc cã vai trß to lín, lµ mÊu chèt cña viÖc n©ng cao
n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tæ chøc.
Ngµy nay khi cã sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña khoa häc c«ng nghÖ
th× viÖc øng dông thµnh c«ng hay kh«ng nh÷ng thµnh tùu ®ã trong
d©y chuyÒn s¶n xuÊt kinh doanh phô thuéc nhiÒu vµo nh©n tè con
ng-êi vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc cña doanh nghiÖp ®ã.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng sù c¹nh tranh diÔn ra gay g¾t, ®Ó tån t¹i
vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao chÊt l-îng, h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®Ó t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh. §Ó lµm viÖc nµy, mét trong nh÷ng yÕu
tè quan träng lµ n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc ®Ó n©ng cao n¨ng
suÊt h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. MÆt kh¸c cÇn ®Çu t- ®æi míi trang thiÕt bÞ,
®Çu t- c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt vµ dÜ nhiªn doanh nghiÖp ph¶i cã sù
chuÈn bÞ vÒ con ng-êi ®Ó cã thÓ lµm chñ c«ng nghÖ míi.
Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp cã thÓ cã nh÷ng
thay ®æi vÒ nh©n lùc do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. Do ®ã c«ng t¸c
ho¹ch ®Þnh nguån nh©n lùc lµ rÊt cÇn thiÕt, nã ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp
cã ®-îc nguån nh©n lùc mét c¸ch kÞp thêi ®¸p øng yªu cÇu ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh. H¬n n÷a, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc sÏ
mang l¹i nh÷ng thµnh tùu to lín nh-:
+ Gi¶m bít chi phÝ do d- thõa lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ trong
s¶n xuÊt kinh doanh.
+ H¹n chÕ bít c¸c rñi ro trong s¶n xuÊt kinh doanh.
+ §¸p øng ®Çy ®ñ yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch kÞp
thêi mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho doanh nghiÖp.
Nh- vËy ta cã thÓ thÊy dï ë khÝa c¹nh nµo th× nguån nh©n lùc
còng cã mét vai trß rÊt quan träng trong sù ph¸t triÓn cña doanh
nghiÖp, tæ chøc.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.2. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ho¹t ®éng qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n
lùc
a. Yªu cÇu chung: §¸p øng c¸c môc tiªu cña tæ chøc
Môc tiªu cuèi cïng cña qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån nh©n lù c lµ
nh»m ®¸p øng c¸c môc tiªu cña tæ chøc. V× vËy qu¶n trÞ chÊt l-îng
nguån nh©n lùc ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi c¸ lÜnh vùc qu¶n trÞ kh¸c
nh- qu¶n trÞ tµi chÝnh, qu¶n trÞ s¶n xuÊt…Qu¶n trÞ chÊt l-îng nguån
nh©n lùc lµ mét bé phËn cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp do ®ã cÇn ®¶m
b¶o x©y dùng, duy tr× vµ ph¸t triÓn ®éi ngò lao ®éng cã chÊt l-îng
cao nh»m tho¶ m·n c¸c yªu cÇu cña tæ chøc.
§Ó thùc hiÖn yªu cÇu nµy bé phËn qu¶n trÞ nh©n lùc cña tæ chøc cÇn
n¾m s¸t vµ n¾m v÷ng c¸c chiÕn l-îc c¨n b¶n cña tæ chøc nh- c¸c chiÕn
l-îc vÒ s¶n xuÊt, thÞ tr-êng, c¸c ch-¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t- ph¸t triÓn
doanh nghiÖp. Tõ ®ã ®¸nh gi¸ ®-îc ®óng nhu cÇu vÒ nh©n lùc hiÖn t¹i
còng nh- t-¬ng lai cña tæ chøc, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch vÒ nh©n lùc ®Ó ®¸p
øng nhu cÇu vÒ nh©n lùc cña tæ chøc (c¶ vÒ sè l-îng vµ chÊt l-îng)
b.Yªu cÇu cô thÓ
b.1. §óng ng-êi, ®óng thêi ®iÓm
Môc tiªu hµng ®Çu cña qu¶n lý nguån nh©n lùc lµ gióp C«ng ty
lùa chän ®ñ sè ng-êi phï hîp vµo ®óng nh÷ng vÞ trÝ mµ C«ng ty
®ang cÇn vµ ph¶i ®óng thêi ®iÓm. Khi lùa chän ®-îc nh÷ng ng-êi cã
kü n¨ng thÝch hîp lµm viÖc ë ®óng vÞ trÝ th× c¶ nh©n viªn vµ C«ng ty
®Òu cïng cã lîi. §èi víi ng-êi ®-îc tuyÓ dông viÖc ®-îc bè trÝ lµm
®óng víi chuyªn m«n vµ ë vÞ trÝ xøng ®¸ng víi kh¶ n¨ng cña m×nh
sÏ lµ mét ®éng lùc thóc ®Èy ng-êi ®ã ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña
m×nh ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao ®ång thêi kh¼ng ®Þnh m×nh xøng ®¸ng
víi c«ng viÖc ®-îc giao. VÒ phÝa C«ng ty sÏ kh«ng ph¶i chÞu nh÷ng
l·ng phÝ do tuyÓn kh«ng ®óng ng-êi vµ môc tiªu cña C«ng ty còng
sÏ ®¹t ®-îc mét c¸ch dÔ dµng h¬n.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§Ó thùc hiÖn yªu cÇu nµy C«ng ty cÇn lµm tèt c«ng t¸c lËp kÕ
hoach nguån nh©n lùc. LËp kÕ ho¹ch nguån nh©n lùc cho phÐp C«ng
ty biÕt ®-îc ai lµ ng-êi phï hîp víi C«ng ty cña m×nh vµ ®¶m b¶o
®Æt mét sè l-îng thÝch hîp nh÷ng ng-êi phï hîp vµo ®óng vÞ trÝ
®óng thêi ®iÓm vµ lµm ®óng viÖc. §ång thêi ®Ó ®¶m b¶o tuyÓn dông
®-îc ®óng ng-êi th× C«ng ty ph¶i cã ph-¬ng ph¸p tuyÓn dông thÝch
hîp vµ ph¶i tu©n thñ ®óng quy tr×nh tuyÓn dông.
b.2. §¶m b¶o hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l-îng nguån
nh©n lùc
§¶m b¶o hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc lµ
mét yªu cÇu rÊt quan träng trong viÖc qu¶ lý chÊt l-îng nguån nh©n
lùc, nã nh»m phôc vô tgrùc tiÕp cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña tæ
chøc. Mét doanh nghiÖp cã thÓ më réng ho¹t ®éng cña m×nh sang
lÜnh vùc kh¸c, s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm míi hay c¶i tiÕn s¶n phÈm cò.
Nh- vËy ®ßi hái ng-êi lao ®éng cÇn ph¶i cã nh÷ng kü n¨ng míi ®Ó
®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c trong thêi ®¹i ngµy
nay khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn rÊt nhanh ®ßi hái ng-êi lao ®éng
ph¶i lu«n lu«n ®-îc båi ®-ìng bæ xung kiÕn thøc, n©ng cao kü n¨ng
tay nghÒ ®Ó cã thÓ vËn hµnh sö dông nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng
nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
§Ó ®¸p øng yªu cÇu nµy ph¶i cã sù ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån
nh©n lùc. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ gióp hä n©ng cao
kü n¨ng tay nghÒ khiÕn hä cã thÓ thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch tèt
h¬n vµ tù gi¸c h¬n. §µo t¹o cã thÓ gåm nhiÒu h×nh thøc nh- ®µo t¹o
míi, ®µo t¹o l¹i vµ ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ.
ViÖc ®µo t¹o mang l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho doanh nghiÖp. Khi
®-îc ®ao t¹o tèt ng-êi lao ®éng cã kh¶ n¨ng tù gi¸m s¸t m×nh, gi¶m
bít ®-îc sù gi¸m s¸t cña c¸c nhµ qu¶n lý. T¨ng møc ®é an toµn lao
®éng, gi¶m bít c¸c tai n¹n lao ®éng v× cã rÊt nhiÒu tai n¹n x¶y ra lµ
do h¹n chÕ cña con ng-êi h¬n lµ do h¹n chÕ cña trang thiÕt bÞ hay
20
.PDF 
104 
67342 
131 
