Tài liệu Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn toán

A. Đặt vấn đề. I. Lý do chọn đề tài. “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, mỗi dân tộc, mỗi quốc gia. Muốn tồn tại và phát triển xã hội văn minh phồn thịnh thì phải chăm sóc, giáo dục trẻ. Đó là nhiệm vụ không chỉ đối với gia đình, nhà trường mà còn của toàn xã hội. Chính sự nhận thức đó mà cần có sự phối hợp chặt chẽ, có mối liên kết giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Để có những biện pháp hữu ích giúp trẻ phát triển một cỏch toàn diện (đức, trí, thể, mỹ ...) Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non và trong chương trình dạy trẻ mầm non thì hệ môn toán chiếm vị trí rất quan trọng, nó giúp trẻ làm quen với các khái niệm đơn giản ban đầu về toán học. Mặt khác môn toán giúp cho trẻ biết cách tư duy về các biểu tượng trong toán học, suy nghĩ về toán học, khuyến khích trẻ ham học hỏi tò mò và thích khám phá những điều mới lạ của trẻ thơ chuẩn bị tốt cho con đường bước vào tiểu học đó là điều quan trọng nhất. Bản thân tôi là một giáo viên năm công tác cũng chưa nhiều với các bộ môn trong chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non. Bộ môn toán là bộ môn tôi gặp nhiều khó khăn và cũng là môn học tự nhiên khi dạy trẻ tụi cảm thấy rất khó cứng. Do vậy tôi rất băn khoăn làm thế nào để truyền đạt cho trẻ những con số, phép tính, kích thước, định hướng trong không gian … vốn mang tớnh nhàm chán khiến trẻ ít hứng thú trong học tập đó là câu hỏi đặt ra hàng ngày, hàng giờ học làm cho tôi phải suy nghĩ rất nhiều, tôi nhất định không chịu bó tay cũng không chịu thất bại, tôi tìm tòi mọi cách để cải tiến, khắc phục đưa môn toán vào tìm tòi và khám phá không những cho bản thõn tôi mà con cho tất cả các cháu. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong nền giáo dục quốc dân. Trong tất cả các môn học, các hoạt động thì việc hình thành các biểu tượng sơ đẳng ban đầu về toán là một vấn đề cần thiết. Trẻ có khả năng làm quen với 1 các sự vật, hiện tượng, trẻ thích nghi với các hoạt động khác nhau. Qua các hình thức hoạt động dần dần trẻ có khái niệm về thế giới xung quanh, rồi có nhu cầu muốn hiểu biết đặc điểm, tính chất của các sự vật hiện tượng về hình dạng, kích thước, vị trí và cách sắp xếp của chúng. Tất cả những hiểu biết của trẻ tích luỹ từ những kinh nghiệm của trẻ cùng với sự hướng dẫn của cô giáo và người lớn. Sự hiểu biết đó là cơ sở hình thành các biểu tượng về toán học nhằm giúp trẻ hình thành và phát triển các năng lực trí tuệ: cảm giác, tư duy, ngôn ngữ, phát triển khả năng chú ý, khả năng ghi nhớ, trí tưởng tượng... Cho trẻ làm quen với toán tạo tiền đề cho trẻ vào lớp một. Nhiệm vụ của cô mẫu giáo là chuẩn bị cơ sở và kiến thức sơ đẳng về các biểu tượng toán. Giúp trẻ học tốt bộ môn toán ở lớp một. Góp phần to lớn trong việc phát triển toàn diện và hình thành nhân cách cho trẻ. Hiểu rõ tầm quan trọng của bộ môn tôi thấy cần phải cung cấp và cho trẻ làm quen với các biểu tượng toán học, làm thế nào để trẻ say mê học và nhận biết sâu rộng về bộ môn này. Nhưng trong thực tế ở các trường mầm non nói chung và lớp tôi nói riêng trong những năm qua để thực hiện được những tiết dạy làm quen với toán tốt, đạt kết quả cao, đáp ứng được yêu cầu bộ môn là một vấn đề rất khó khăn. Trước hết là do điều kiện khách quan đó là đội ngũ giáo viên nhận thức còn hạn chế về: trình độ chuyên môn, khả năng sáng tạo, linh hoạt ... bản thân mỗi giáo viên chưa hiểu hết ý nghĩa và tầm quan trọng của bộ môn, còn xem nhẹ, ngại khó, chưa thực sự tìm tòi sáng tạo, chưa đi sâu soạn bài, nghiên cứu tài liệu của bộ môn. Vì thế khả năng truyền thụ kiến thức cho trẻ còn nhiều hạn chế, còn rập khuôn máy móc, chưa phát huy được tính tích cực sáng tạo của trẻ. Mặt khác cơ sở vật chất chưa thật đầy đủ, đồng bộ và chưa đa dạng phong phú. Bên cạnh đó sự phối hợp với phụ huynh còn hạn chế, nhiều bậc phụ huynh quan điểm đưa con đến trường chỉ đơn thuần ăn,ngủ, học múa,học hát hoặc có quan điểm gửi con để rảnh tay, rảnh chân để làm ăn, còn học toán lên đến bậc tiểu học mới cần thiết. 2 Mặt khác nữa con trẻ khả năng chú ý chưa cao, dễ bị phân tán, hiểu biết kinh nghiệm còn ít... Do những điều kiện trên nó đã có tác động đến khả năng nhận thức và kết quả của trẻ. Trẻ nhận biết phân biệt chưa chính xác, còn mơ hồ. Với những thực trạng trên bản thân tôi lựa chọn đề tài : “ Một số biện phỏp giỳp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn toán ” để nghiên cứu nhằm tỡm ra những biện phỏp giỳp trẻ học môn toán đạt hiệu quả cao nhất,tạo cho trẻ một nền tảng vững chắc nhất để trẻ vững tin bước vào lớp một. II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu. 1. Thực trạng 1.1. Cơ sở lí luận Việc cho trẻ mẫu giáo lớn làm quen với các biểu tượng ban đầu về toán học là vô cùng quan trọng, bởi thông qua các bài tập về miêu tả sự vật , phân loại, xếp thứ tự . số lượng , định hướng trong không gian và thời gian … trẻ sẽ có cơ hội phát triển óc quan sát , khả năng phát hiện đối tượng, biết so sánh, phán đoán, phân tích, tổng hợp, rèn luyện phát triển tư duy và một số kỹ năng khác. Bên cạnh đó, việc hình thành cho trẻ các biểu tượng toán sơ đẳng mà giáo viên đã làm chính xác hóa các biểu tượng, những kiến thức và kỹ năng cần thiết cho trẻ , đồng thời cũng cố tri thức đã biết ( hình dạng, kích thước, số lượng…) Qua đó, giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ , hoàn thiện về mọi mặt , vì trong giờ học toán trẻ phải thực hành, trẻ phải trả lời các câu hỏi cô giáo đặt ra và được nêu lên những suy nghĩ của mình về vấn đề mà trẻ quan tâm. Ngoài ra việc sử dụng ngôn ngữ toán học thường xuyên sẽ giúp trẻ hiểu được chính xác các biểu tượng mà không bị nhầm lẫn hay sai lệch.Từ đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn. Không chỉ dừng lại trong việc góp phần phát triển khẳ năng chú ý, ghi nhớ, tưởng tượng có mục đích của trẻ, rèn luyện các khẳ năng phân tích, tổng hợp và tư duy logic góp phần hoàn thiện phát triển năng lực cảm giác, tri giác, 3 thúc đẩy tính tò mò , sự ham hiểu biết ở trẻ. Mà thông qua việc tiếp xúc với sự vật hiện tượng, đồ vật và các khái niệm về hình như hình tam giác, hình chữ nhật, hình vuông, hình tròn, trẻ hiểu được các khái niệm toán học ( hình dạng, màu sắc,…) đó là những khái niệm cơ bản để hình thành những tri thức sau này cho trẻ. Đồng thời toán học còn đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày cho trẻ mẫu giáo, giúp trẻ phát triển quá trình tâm lý như tư duy hành động, tư duy trừu tượng, tư duy sáng tạo. Tuy nhiên, để việc hình thành các biểu tượng toán học ban đầu cho trẻ mẫu giáo lớn đạt được kết quả cao, bên cạnh việc hướng dẫn của giáo viên, đồng thời giáo viên phải luôn tìm ra cho trẻ những tình huống để trẻ tự tìm tòi , khám phá, giúp trẻ đúng lúc, đúng chỗ, không mang tính gò ép hay áp đặt trẻ. 1.2. Thực trạng a. Về thuận lợi: Bản thân là một giáo viên trẻ đó tham gia học xong lớp đại học nhằm nâng cao chuyên môn,nghiệp vụ. Luôn có tinh thần học hỏi, nhiệt tình, tâm huyết với nghề, tích cực tham khảo tài liệu, dự giờ dạy mẫu để rút kinh ngiệm cho bản thân. Và hơn thế nữa bản thân luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường, sự chỉ đạo sát sao của các cấp chuyên môn phòng giáo dục . Các cháu lớp tôi đang chủ nhiệm lớp 5 - 6 tuổi với số cháu là 32 cháu. Các cháu đều khoẻ mạnh cùng độ tuổi ham hiểu biết và rất nhạy cảm . Lớp học ở khu trung tâm của trường nên phòng học rộng rãi, sạch sẽ, thoáng mát về mùa hè , ấm áp về mùa đông trường có khuôn viên rộng rải với các loại cây phong phú, không khí trong lành, đồ dùng đồ chơi tương đối đầy đủ.Bên cạnh đó trường tôi là trường công lập thực hiện dạy ngày 2 buổi,nờn tôi có thời gian vào buổi chiểu để ôn luyện cho những trẻ còn kém. b.Về khó khăn: Bờn cạnh những thuận lợi cũn gặp khụng ớt khú khăn : Lớp tôi là một lớp đông cháu, dân chủ yếu là nông thôn. Do trình độ dân trí thấp quan niệm của nhiều người phụ huynh còn nhiều hạn chế, khi đưa 4 con đến lớp đa số phụ huynh chỉ nghĩ rằng con đến lớp mẫu giáo chủ yếu là hát hò dăm ba bài và chơi là chủ yếu. Hơn nữa cũng do điều kiện kinh tế gia đình còn rất hạn hẹp cho nên việc đóng góp các khoản theo quy định của nhà trường còn khó khăn. Việc mua thêm đồ dùng rất cần thiết để phục vụ học tập. Mặt khác cũng do đặc điểm của trẻ lứa tuổi này đang cũn ham chơi, chóng nhớ, chóng quên. Thấy vậy tôi rất lo lắng nếu kéo dài tình trạng trên thì khi cháu ra học lớp 1 sẽ ra sao.Với trách nhiệm là một người giáo viên cùng với tấm lòng của người mẹ thứ hai đối với các cháu tôi suy nghĩ tìm mọi cách để cung cấp cho trẻ những biểu tượng sơ đẳng về toán có hiệu quả cao hơn. Xuất phát từ những thuận lợi và khó khăn trên qua nghiên cứu tìm tòi tôi đã đưa ra được những biện pháp tối ưu để có hướng giúp trẻ học môn toán đạt hiệu quả cao nhất. Trước khi đưa vào thực hiện ngay từ đầu năm học tôi đã khảo sát phân loại khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ với môn : “Làm quen với toán” như sau: Kết quả khảo sát ban đầu: Qua khảo sát chất lượng lần 1 cho thấy: STT 1 2 Mức độ, khả năng Mức độ, hứng thú % + từ đầu đến cuối hoạt động 30-40 % + 10 phút đầu: 60- 65 % Kết quả hiểu bài sau buổi + Đạt yêu cầu: 60 - 70 % học. + 10 phút đầu: 35-40 % Qua kết quả trên khiến tôi rất trăn trở. Đặc biệt là chất lượng của trẻ độ 5-6 tuổi. Chính điêù đó đã thôi thúc, lôi cuốn tôi tìm tòi, suy nghĩ để tìm ra biện pháp giáo dục đạt kết quả . B. Giải quyết vấn đề. I. Cỏc giải phỏp thực hiện 1. Tổ chức dạy kết hợp trong hoạt động vui chơi. 2. Tổ chức dạy kết hợp với đi dạo , tham quan, hoạt động ngoài trời. 5 3. Tổ chức ở mọi nơi trong sinh hoạt hàng ngày. 4. Tổ chức trong các hoạt động học tập khác. 5. Môi trường toán học. 6. Cụng tỏc phối hợp với phụ huynh. II. Cỏc biện phỏp thực hiện. 1. Tổ chức dạy kết hợp trong hoạt động vui chơi. Trong quá trình vui chơi trẻ được làm quen hoặc vận dụng những hiểu biết về “Toán” để tiến hành chơi. Ví dụ 1: Trong nhóm chơi lắp ghép, xây dựng: Trẻ biết sử dụng các khối tam giác, khối vuông, khối chữ nhật, khối trụ để lắp ghép hàng rào, đường đi, đoàn tàu, ngôi nhà và một số đồ dùng, đồ chơi như bàn ghế ... Trong quá trình hướng dẫn trẻ hoạt động, tôi dùng những câu hỏi để gợi ý dẫn dắt hoặc kiểm tra trẻ. Cháu xếp gì đây? (Xếp ngôi nhà) Xếp như thế nào? Dùng cái gì để xếp khung nhà? (Khối chữ nhật, khối vuông) Dùng cái gì để xếp mái nhà? (Khối tam giác) Ví dụ 2: Trong nhóm chơi bế em. Tập cho trẻ biết nhìn nhận sự khác nhau của đồ vật. Em búp bê này to hơn - Em búp bê kia nhỏ hơn. Cái giường này to hơn - Cái giường kia nhỏ hơn. Em búp bê to thì dùng bát to, thìa to - em búp bê nhỏ thì dùng bát nhỏ, thìa nhỏ. Trong các trò chơi học tập: Tìm đúng nhà, tìm bạn thân, đồ chơi gì biến mất, cái túi ký lạ ...tụi luụn tỡm cơ hội để trẻ được trải nghiệm cỏc biểu tượng sơ đẳng về toán Những trò chơi giúp trẻ củng cố và ôn luyện các kiến thức, kỹ năng đã học về toán. Tôi cho trẻ chơi nhiều hơn. 2. Tổ chức dạy kết hợp với đi dạo, tham quan, hoạt động ngoài trời 6 Cô hướng dẫn trẻ quan sát nhận biết các vật có hình dạng, kích thước, số lượng, vị trí của chúng trong không gian. Cô cho trẻ quan sát nhận biết cây cao - cây thấp; lá này to hơn - lá kia nhỏ hơn; là này dài hơn - lá kia ngắn hơn; lá này màu gì - hoa màu gì. Hoặc cho trẻ nhận xét cô cao hơn hay cháu cao hơn, bạn A cao nhất - bạn B thấp hơn - ban C thấp nhất. Hoặc có thể cho trẻ nhận biết được vị trí của các đồ vật,đồ chơi với nhau,vị trí của các bạn với nhau… 3. Tổ chức ở mọi nơi trong sinh hoạt hàng ngày. Cô giáo cần tận dụng linh hoạt ở mọi thời điểm trong sinh hoạt hàng ngày để dạy trẻ. Cô có thể giới thiệu cho trẻ được làm quen hoặc vận dụng những điều đã biết. Tuỳ từng hoàn cảnh cụ thể để hướng dẫn trể sử dụng đúng từ: to nhất, nhỏ hơn, nhỏ nhất, rộng nhất - hẹp hơn, hẹp nhất, cao nhất thấp hơn, thấp nhất, dài nhất -ngắn hơn, ngắn nhất - nhiều hơn - ít hơn ..., tập đếm, so sánh 2 nhóm, thêm bớt. Ví dụ 1: Giờ đón trẻ. Cho trẻ chơi với đồ chơi tự chọn. Cho trẻ lắp ghép theo ý thích hoặc theo yêu cầu: Xếp các đồ vật giường, tủ, nhà, bàn ghế .... Xếp theo mẫu: Xếp tạo nhóm theo dấu hiệu cho trước, tạo nhóm thêm bớt trong phạm vi 5. Ví dụ 2: Khi trẻ chơi xong hoặc khi cho trẻ lau chùi cất đồ chơi. Tập cho trẻ biết xếp riêng từng loại đồ dùng, đồ chơi có hình dạng kích thước giống nhau, biết cất đồ dùng đúng nơi quy định theo yêu cầu (cất vào ngăn trên, để vào ngăn dưới, để phía sau, để phía trước ...) Ví dụ 3: Khi ăn cơm cô có thể cho trẻ làm quen hoặc luyện nhận biết tay phải, tay trái. Tay phải làm gì? tay trái làm gì? Cháu cầm thìa tay phải, còn tay trái giữ bát. Bạn nào ngồi ở phía trái, phía phải, phía sau, phía trước của cháu hoặc xác định vị trí của đồ vật so với bạn khác. 7 Hoặc mỗi nhóm có 8 bạn ngồi với nhau vậy cô phải chia mấy bát cơm và cần mấy cái thỡa tương ứng… 4. Tổ chức trong các hoạt động học tập khác: Trong hoạt động học tập giáo viên cho trẻ nhận biết, phân biệt và tạo nên các đồ vật khác nhau về hình dạng, kích thước, màu sắc. Ví dụ: Môn MTXQ: Quan sỏt một số loại hoa quả. Cho trẻ nhận biết so sánh quả về màu sắc, hình dạng, kích thước. Môn tạo hình: Cô hướng trẻ biết vẽ, nặn, xé, dán, quy về từ những hình cơ bản: Vuông, tròn, tam giác, chữ nhật để tạo thành các đồ vật ... Ví dụ 1: Vẽ ô tô tải: Đầu xe có dạng hình chữ nhật đứng, thùng xe có dạng hình chữ nhật nằm ngang, bánh xe có dạng hình tròn. Ví dụ 2: Xé dán đàn gà con: Trẻ biết xé dán con gà quy về các hình. Xé dán hình tròn to làm mình, xe dán hình trũn nhỏ làm đầu, xe dán hình tam giác làm mỏ, đuôi và các chi tiết phụ khác. Tóm lại: Hình thức tổ chức dạy trẻ kết hợp trong các hoạt động khác trong ngày của trẻ là việc làm cần thiết trong quá trình hình thành các biểu tượng toán ban đầu cho trẻ. Để thực hiện tốt biện pháp này, tôi phải lập kế hoạch thực hiện cho từng ngày, từng tuần, từng tháng sau cho biện pháp này là chỗ dựa tốt cho trẻ học tốt trên tiết học và vừa là chỗ trẻ được vận dụng, củng cố các kiến thức, các kỹ năng đã biết vào trong hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Để trẻ ghi nhớ sâu sắc và tạo điều kiện cho trẻ hoạt động. Trẻ càng hứng thú tích cực hoạt động bao nhiêu thì trẻ càng giàu biểu tượng toán bấy nhiêu. Qua đó giúp trẻ phát triển thông minh, nhanh nhẹn ... Để trẻ hứng thú tích cực tham gia vào hoạt động tôi thường chú trọng vào những việc làm sau: * Chuẩn bị phong phú các loại đồ dùng, đồ chơi đẹp mắt, hấp dẫn, sáng tạo phù hợp, phục vụ cho trẻ làm quen với toán. 8 * Ngôn ngữ của cô là một nhân tố quyết định trong việc cung cấp các biểu tượng về toán cho trẻ bằng sự thu hút trẻ tích cực hoạt động. Tôi thường xuyên trau chuốt ngôn ngữ, lời nói để có sức truyền cảm, thuyết phục, sử dụng ngôn từ chính xác. Tôi dùng nhiều ngôn ngữ, thái độ để tạo nên những tình huống bất ngờ gây sự chú ý cho trẻ. * Tổ chức tiết dạy theo một chủ đề tích hợp được nội dung các hoạt động. Tổ chức dạy theo một chủ đề, cần chọn chủ đề phù hợp với bài dạy, liên kết được các nội dung, giới thiệu hấp dẫn, chuyển tiếp phải phù hợp, logic để tạo được cảm giác nhẹ nhàng, thoải mái và gây hứng thú trong tiết học. * Lồng ghộp các nội dung dạy vào các hình thức chơi để trẻ hứng thú hoạt động. Để thực hiện rõ biện pháp này, tôi phải nắm bắt và hiểu rõ được đặc điểm của trẻ mầm non và trẻ 5-6 tuổi nói riêng. Trẻ ham hiểu biết, tò mò, thích khám phá nhưng lại rất dễ nhàm chán, nhanh nhớ, chóng quên. Vì vậy khi tôi lồng hình thức vui chơi vào tiết dạy, tôi dùng những yếu tố trò chơi, thủ thuật chơi vào tiết học để cho trẻ cảm giác nhẹ nhàng thoải mái khi tiếp thu kiến thức “Học bằng chơi, chơi bằng học”. Trong tiết học tôi thường dùng các thủ thuật chơi để tạo các tình huống bất ngờ, có vấn đề để trẻ giải quyết, hoặc thay đổi các trò chơi mới lạ, hấp dẫn, đồng thời sắp xếp theo nguyên tắc động tĩnh để phù hợp với trẻ, trẻ dễ hoạt động và hoạt động tích cực hơn. Để thực hiện được điều đó tôi sưu tầm sáng tác các trò chơi mang tính thi đua và có nội dung giaó dục phù hợp với từng bài. Ví dụ: Dạy trẻ đếm đến 6 - nhận biết nhóm có 6 đối tượng. Tôi chuẩn bị một số đồ dùng sau: - Mỗi trẻ 1 rổ to trong đó có 6 rổ nhỏ và 6 bó lúa. - Một hộp quà có 5 bắp ngô, 5 củ cà rốt, 5 quả cà chua. - Xây dựng mô hình: khu rừng - 6 củ cà rốt, 6 củ cải trắng, 3 bản dính xốp, một số hình tròn, tam giác, hình vuông, hình chữ nhật. Gắn các loại rau, củ, quả ở phía sau. 9 Khi dạy những bài dạy trẻ đếm và xác định số lượng hoặc so sánh thêm bớt tạo nhóm, tôi chuẩn bị nhiều nhóm đồ dùng như: thỏ - cà rốt; ấm, cốc; Hoa, bướm, voi, cá, ô đẹp bền, phù hợp, đủ số lượng. Tuỳ từng bài dạy mà tôi chọn chủ đề, nội dung để tích hợp cho phù hợp, tránh rập khuôn cứng nhắc. Với bài dạy trẻ đếm đến 6 - nhận biết nhóm có 6 đối tượng. Với những đồ dùng như đã chuẩn bị ở phần trên, tôi tổ chức theo chủ đề: ngành, nghề: “người nông dân”. Ổn định cho trẻ hát bài “Ba má em là nông dân” Trò chuyện với trẻ về người nông dân làm những việc gì? Người nông dân trồng những loại cây gì? Lồng giáo dục trẻ: Phần 1: Ôn kỹ năng đếm đến 5. Cho trẻ chơi trò chơi gieo hạt, trồng lúa. Thóc đâu, thóc đâu? Thóc đây Gieo 5 hạt thóc xuống đất Trẻ gieo và đếm 5 hạt Nhỏ 5 khóm mạ Trẻ làm động tác nhổ mạ 5 lần Cấy lúa 5 lần Trẻ cấy lúa và đếm 5 lần Cây lúa lớn cho 5 bông Trẻ làm cây lúa trổ bông 5 lần Gặt 5 khóm lúa Trẻ gặt lúa 5 lần Cho trẻ mang lúa về nhà Trẻ chạy về chỗ ngồi. Bác nông dân tặng cho cả lớp hộp quà. Trẻ quan sát và mở hộp quà. Cho trẻ đếm từng nhóm. Trẻ đếm nhóm ngô (5 bông ngô). Nhóm cà rốt (5 củ cà rốt), nhóm cà chua (5 quả cà chua). Phần 2: Tạo nhóm có số lượng là 6- đếm đến 6. Cho trẻ phơi lúa giúp bác nông dân. Cho trẻ đếm - nhận xét số rổ và số lúa... Phần 3: Luyện đếm đến 6 Trò chơi biểu diễn thời trang (nhóm 6 trẻ tham gia) 10 Cho trẻ xem chương trình “Nhà Nông đua tài” Trẻ biểu diễn thời trang mang các loại rau, quả, trang trí trên áo quần. Cho trẻ đếm số lượng rau, củ, quả trên người các bạn. Trò chơi tìm đúng các nhóm “Rau, củ, quả” Cô giới thiệu có rất nhiều hình tròn, hình vuông... Sau mỗi hình đều có gắn các sản phẩm các bác Nông dân: rau, củ, quả” Yêu cầu trẻ chia thành 4 đội để chơi. Mỗi đội chọn một nhóm sản phẩm gắn gắn lên bảng có đủ số lượng là 6. Khi trẻ chơi xong, cô mời cả lớp đến kiểm tra kết quả của mỗi đội. * Với bộ môn văn học: Tôi dùng các câu chuyện, bài thơ, đồng dao, vè... để dẫn dắt vào nội dung bài học, để chuyển tiếp giữa các phần hay để ôn luyện kiến thức cũ. Ví dụ 1: ở tiết học dạy trẻ đếm đến 6 - nhận biết nhómcó 6 đối tượng như đã giới thiệu ở phần trên, tôi sử dụng bài thơ “Hạt gạo làng ta” của tác giả Trần Đăng Khoa vào phần chuyển tiếp giữa phần ôn kỹ năng đếm đến 5 và phần tạo nhóm có số lượng là 6 - đếm đến 6. Qua bài thơ đó lồng giáo dục trẻ. Phần chuyển tiếp giữa phần 2 và phần 3, tôi kể cho trẻ nghe câu chuyện “Bác nông dân và con khỉ” (kể tóm tắt). Yêu cầu trẻ đi vào rừng tìm giúp bác nông nhân 6 củ cải trắng và 6 củ cà rốt. Sau đó cho cả lớp đếm và kiểm tra lại. Ví dụ 2: với bài: Dạy trẻ phân biệt hình vuông, hình tròn, hình tam giác, hình chữ nhật, tụi sử dụng các câu đố về hình như: Tôi có 4 cạnh Độ dài bằng nhau Bạn hãy đoán xem Tôi là hình gì? (hình vuông) Chẳng phải quả bóng 11 Mà lăn rất dài bạn thử đoán xem Là hình gì thế (hình tròn) Với bộ môn âm nhạc tôi sử dụng các bài hát, điệu múa để ổn định tổ chức hoặc chuyển tiếp từng phần, hoặc để sử dụng trong các trò chơi nhằm gây hứng thú, tạo tâm thế thoải mái, nhẹ nhàng khi trẻ hoạt động. Ví dụ: Bài dạy xác định vị trí đồ vật so với bàn khác. Phần ôn: Tôi cho trẻ đứng thành 4 hàng hát và vận động với bài thể dục buổi sáng. Qua đó cho trẻ nhận biết phía trước, phía sau, phía trên, phía dưới của bản thân trẻ. Ví dụ: Khi dạy bài nhận biết phân biệt chiều cao của 3 đối tượng. Tôi sử dụng bài hát: “Ba má em là nông dân” và bài hát “Hội mùa” để vào bài và chuyển tiếp. * Với bộ môn thể dục, tôi sử dụng các hình thức vận động để trẻ thi đua nhằm gây hứng thú, đồng thời phát triển tính nhanh nhẹn, khéo léo cho trẻ. Ví dụ: Bài dạy nhận biết phân biệt khối vuông, khối chữ nhật, khối cầu, khối trụ. Ở phần ôn luyện tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi thi đua ai nhanh, chia trẻ làm 3 đội, mỗi đội 7 - 8 trẻ, từng trẻ bật qua các ô vòng hoặc chạy theo đường díc dắc lên lấy khối theo yêu cầu của cô. Khi trò chơi kết thúc, cô cho kiểm tra kết quả của mỗi đội. Với bộ môn tìm hiểu MTXQ: Tôi dùng các loại tranh ảnh về các con vật, đồ vật gần gũi xung quanh trẻ để làm đồ dùng trong việc hình thành cho trẻ các biểu tượng toán, đồng thời cung cấp thêm kiến thức về bộ môn MTXQ. Ví dụ: Dạy trẻ so sánh, thêm bớt tạo được sự bằng nhau giữa hai nhóm đồ vật trong phạm vi 5. Tôi tổ chức theo chủ đề rau quả. Qua đó lồng giáo dục 12 dinh dưỡng, giáo dục trẻ biết ăn các loại rau, củ, quả có nhiều chất bổ dưỡng cho cơ thể. 5. Môi trường toán học: Môi trường học toán là một biện pháp hữu ích và hết sức cần thiết đối với trẻ. Tôi thường xuyên sưu tầm vẽ, cắt dán các hình ảnh biểu tượng toán ở góc học tập và xung quanh lớp nhằm cung cấp đầy đủ một số biểu tượng gần và sát với bài dạy. Thường xuyên có sự thay đổi nhằm giúp trẻ học phong phú, phát huy tính tò mò, thích tìm hiểu khám phá của trẻ. Ví dụ: Cắt dán cây to, gắn hoa quả để tạo nhóm nhiều - ít. Cắt dán ô tô, đoàn tàu, ngôi nhà để cung cấp các biểu tượng về hình dạng. Cắt dán vẽ một số hoa, quả để trẻ phân biệt màu sắc, hình dạng, độ lớn của chúng. Vẽ các con vật, đồ dùng: Để cung cấp các biểu tượng rộng - hẹp; dài ngắn; to - nhỏ; số lượng... Ngoài ra tôi còn trang trí nhóm lớp sắp xếp các góc chơi theo từng tuần, từng giai đoạn phù hợp với các bài dạy, có những bảng dính rời và một số đồ vật, con vật bằng xốp bitít rời. Tôi cho trẻ ghép tạo nhóm về số lượng phù hợp với bài học hoặc các biểu tượng về hình dạng và kích thước. Bảng bông này phù hợp với từng bài dạy, sử dụng đa dạng, thường xuyên thay đổi được chủ đề, trẻ được tập học, tập làm... Ngoài ra ở những góc chơi khác, tôi luôn xây dựng góc chơi phù hợp với môi trường học toán. Ví dụ: Góc bán hàng chú ý cách trang trí về số lượng để phù hợp với bài dạy,ở góc xây dựng tôi cho trẻ xếp tương ứng cây xanh, cây hoa. Có thể kiểm tra giúp trẻ tạo nhóm. Ví dụ: ở góc nghệ thuật tôi sử dụng các dạng hình khối để tạo thành các con vật như con mèo, con lật đật, con công,ở góc học tập trưng bày một số đồ dùng trẻ dễ lấy, dễ cất. 6. Công tác phối hợp với phụ huynh: 13 Để dạy tốt bộ môn và nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán. Ngoài khả năng cố gắng của cô cần thiết phải có sự giúp đỡ của phụ huynh, có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, liên tục với phụ huynh, tuyên truyền rộng rãi ở các cuộc họp phụ huynh hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng cuả bộ môn để phụ huynh cùng phối hợp, hỗ trợ, đầu tư về mọi mặt như trang thiết bị phục vụ cho việc giảng dạy và học tập. Vận động phụ huynh mua một số đồ dùng phục vụ cho bộ môn toán để dạy trẻ ở nhà như bộ lắp ghép hình, bộ so hình, que tính để xếp hình, qua tính để tạo nhóm, vở bé làm quen với toán. Để làm một số đồ dùng phục vụ bộ môn, tôi sưu tầm các nguyên vật liệu, phế liệu từ nguồn phụ huynh làm được: một số búp bê nhỏ, một số quạt, đồng hồ, làn, phích... Sau những buổi học tôi trao đổi với phụ huynh về việc học toán của trẻ ở lớp, cho phụ huynh xem quyển “bé làm quen với toán”, trao đổi kịp thời về tình hình của trẻ. Nhờ phụ huynh về luyện tập thêm cho trẻ. Kết hợp giữa gia đình và nhà trường để trẻ được luyện tập nhiều hơn. Cung cấp được một số kiến thức cần thiết hơn. C. Kết luận. 1. Kết quả nghiờn cứu. Với những biện pháp phù hợp, với khả năng và nhận thức của trẻ, cùng với sự cố gắng nổ lực của bản thân trong quá trình tổ chức hướng dẫn trẻ. Kết quả cho thấy rõ rệt: - Khi chưa áp dụng những biện pháp trên, tôi thấy giờ học quá thật khô khan, trẻ không hứng thú học. Kết quả trên trẻ thấp, trẻ không có kỹ năng, vốn kinh nghiệm ít ỏi, sử dụng đồ dùng còn lúng túng, nhận biết phân biệt không chính xác... - Sau khi áp dụng những biện pháp cụ thể trên, kết quả cho thấy trẻ học hứng thú hơn, tích cực hoạt động hơn, trẻ tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng, thoải 14 mái hơn và kết quả trên trẻ ngày càng tốt hơn, trẻ có vốn kinh nghiệm nhiều hơn, nhận biết phân biệt tương đối chính xác... Thể hiện kết quả cụ thể: Tổng số trẻ: 32 STT Mức độ, khả năng 1 Mức độ hứng thú % + Từ đầu đến cuối: 94% + Yếu tố tâm lý: 6% 2 Kết quả hiểu bài ngay sau buổi học + Đạt yêu cầu: 95% + Chưa đạt yêu cầu: 5% * Tóm lại: Nhìn vào bảng đánh giá chúng ta có thể nhận thấy rõ kết quả trên trẻ tăng lên rõ rệt sau khi áp dụng các biện pháp trên.Trẻ tiếp thu với môn học một cách nhẹ nhàng không gò bó, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức mà cô đưa ra một cách hoàn thiện và mang lại kết quả cao hơn. * Đối với phụ huynh: nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, 100% phụ huynh tin yêu ủng hộ đóng góp đồ dùng đồ chơi, nguyên liệu và kinh phí hỗ trợ các đồ dùng, đồ chơi đảm bảo tính thẩm mỹ. Nhờ đó lớp được trang trí đẹp, đầy đủ về cơ sở vật chất. * Đối với bản thân: - Để có kết quả trên tôi luôn nâng cao trình độ, có tinh thần học hỏi, dự giờ thăm lớp, đúc rút kinh nghiệm cho bản thân, tham gia thi thao giảng tại trường về bộ môn chuyên đề. Tham gia đầy đủ các lớp chuyên đề của phũng GD tổ chức. Trang trí nhóm lớp, tạo môi trường học toán được trường đánh giá lớp tốt, có chất lượng. Bổ sung thêm được một số đồ dùng, đồ chơi, đảm bảo đủ số lượng, chất lượng như: sóc, hươu, thỏ, cà rốt, cây xanh để dạy cao, thấp; bộ đồ dùng các loại khối... Trong trường hợp tôi luôn có ý thức và tinh thần trách nhiệm để làm sao có giờ dạy tốt, kết quả đạt trên trẻ tốt, tôi không ngừng học hỏi và tìm tòi sáng tạo hơn nữa. 2. Bài học kinh nghiệm. 15 - Cô giáo phải mẫu mực kiên trì, yêu nghề và luôn tìm tòi biện pháp mới linh hoạt và sáng tạo trong việc giảng dạy, tự sáng tạo các trò chơi hấp dẫn để tổ chức vào tiết học, gây sự hứng thú cho trẻ. - Cô giáo tuyệt đối không trông chờ ỉ lại vào chương trình và đồ dùng, đồ chơi có sẵn mà phải nghiên cứu làm thêm một số đồ dùng, đồ chơi, sáng tác các trò chơi gây hứng thú cho trẻ. - Muốn cho giờ dạy toán đạt hiệu quả thì bản thân người giáo viên phải chuẩn bị chu đáo cho việc tổ chức các hoạt động .Từ đồ dùng cho đến các hình thức tổ chức và việc lồng ghép tích hợp các môn học, sự phối kết hợp giữa hoạt động động và hoạt động tĩnh . - Nghiên cứu kỹ bài dạy để rút ra những nội dung trọng tâm của tiết dạy và có biện pháp cụ thể vận dụng để tổ chức cho từng tiết dạy. Phải biết lồng ghép các nội dung dựa trên các trò chơi, bài hát, bài thơ một cách phù hợp. - Giáo viên phải coi trọng việc xây dựng giờ dạy trên lớp sao cho khoa học hợp lí phù hợp với sự phát triển của trẻ và có kế hoạch dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Tận dụng mọi tình huống, cơ hội để trò chuyện với trẻ, giúp trẻ tiếp xúc và làm quen với biểu tượng toán học một cách say mê hứng thú. - Giáo viên phải biết tham mưu có hiệu quả với nhà trường với các cấp lãnh đạo, các đoàn thể ở địa phương và vận động phụ huynh về sự đóng góp để có đủ đồ dùng phục vụ cho dạy và học.nghiên cứu tham khảo tài liệu có liên quan kết hợp với học hỏi kinh nghiệm ở đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường. - Rèn luyện cho trẻ mọi lúc mọi nơi trên tình cảm yêu thương nhẹ nhàng tạo cho trẻ có cơ hội hoạt động, khi dạy trẻ phải biết chú ý từ bước đi đầu tiên (nền móng) chắc chắn không được giáo dục đồng loạt, khoán trên tiết học làm ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ. 3.Kiến nghị, đề xuất. Để dạy tốt bộ môn toán tôi có một vài đề xuất sau : 16 - Đề nghị các nghành các cấp quan tâm hơn nữa về đầu tư cơ sở vật chất và các trang thiết bị phục vụ cho dạy và học được phong phú và đa dạng hơn. - Các ban ngành tạo sự quan tâm về cơ sở vật chất để có đủ điều kiện cho cô và trẻ thực hiện tốt bộ môn toán, cho ra mắt nhiều tập san về Mầm non. - Hàng năm các cấp các ngành tạo điều kiện kinh phí ưu tiên cho những trường khó khăn, cho giáo viên được tham quan học tập ở trường bạn để mở rộng sự hiểu biết và nâng cao năng lực chuyên môn. Trên đây là toàn bộ đề tài : “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn toán”,mà tôi đó lựa chọn để nghiên cứu . Vậy tôi rất mong được sự giúp đỡ, sự đóng góp ý kiến của ban giám hiệu và các đồng nghiệp để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được ngày càng hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Quảng Phú, ngày 15 tháng 03 năm 2015 Tôi xin cam đoan trên đây là SKKN của mỡnh. Khụng sao chộp nội dung của người khác. Xác nhận của thủ trưởng đơn vị Người viết 17